2000
|
|
Ez daude adin finkoko haurrei zuzendurik: ikastetxe batzuetan 3 urtekoek badute ingeles maila nahikoa, beste batzuetan 6
|
urte
arte ez.
|
|
Fenomeno berri samarra dugu, beraz. Frantziako kasuan, adibidez, kode zibilak 1804
|
urtera
arte ez zuen nazionalitatea aipatu, eta ia mende bukaeraraino ez zen erabat arautu (1889koa da Frantziako lehen nazionalitate kodea). Tronpatzerik ez zegoen, baina.
|
|
Geroago, G. Marconi-k harigabeko irrati telegrafia errealitate bihurtzea lortu zuen, irratizko komunikazioen hasiera ekarriko zuena. Baina 1909
|
urtera
arte ez zuten bat egin bi asmakari hauek aparatu bakar batean. Fleming-ek eta De Forest-ek lehenbiziko balbula termoioniko anplifikatzaileak sortu zituzten (diodoa eta triodoa), geroago Fessenden, Poulsen eta Colppits ek ordurarteko aparatuak hobetzeko eta horrela, elektrofisikaren teoria orokorrak ediren nahi zuena?
|
|
GUVAC kooperatibak abeltzaintzari lotutako beste enpresa bat du, pentsuak egiten dituen Ambasaguaskoa hain zuzen. 1968 urtean, Lanzas Agudas, San Este ban eta Ahedoko kooperatiba txikien fusioz sortutako kooperatiba hau, 1972
|
urtera
arte ez zen ofizialki inauguratu. Hastapenetan pentsu fabrika txikia zena, denborarekin garatuz joan da, eta gaur egun, makina bat zerbitzu eskaintzen ditu, hala nola, pentsu fabrika modernoaz gainera, albaitari zerbitzua, zuhainen, ongarrien, animalientzako botiken salmenta eta nekazaritza makinen mantenua eta salmenta.
|
2001
|
|
Antzerki amateurra, hau da antzerkiaren harrobia eta ezinbesteko eskola, kobazuloetan dago. Antzerki idazleak azken
|
urte
arte ez ziren kontuan hartzen instituzioen aldetik, lehiaketetan ez bazen. Agian ezkorregia irudituko zaizue nire jarduna, baina aurrerapausoak eman badira ere, batez ere ekoizpenei dagokionez, oraindik euskal antzerkiak badu zer hausnartu.
|
|
Hala ere, 1775 urtean lehen aldiz lortzen da izotza makina pneumatiko baten bidez ura lurruntzen duen artifiziala. 1900
|
urtera
arte ez zen orokortu izotzaren fabrikazioa. Hori bat dator lehen etxeko hozkailu mekanikoak eta, ondoren, elektrikoak merkaturatzearekin —“Kelvinator” famatuak— Elikagaiak kontserbatu eta hozteko, izotzaren funtsezko funtzioak “hozkailu” berrietara igaro ziren.
|
2002
|
|
Espainiako Javier Ruperez enbaxadoreari torturaren kasuak helarazi zizkioten, eta honek Espainiako Gobernuaren jarrera babestu zuenez, gogor kritikatu zuten. Joan den
|
urtera
arte ez zen honelako jarrerarik agertu, orain, ordea, jarrera hauek sendotzen ari dira AEBn. Espainiako Estatuan torturarik ez dagoen leloak indar apur bat galdu du nonbait.
|
|
1968 urtean, Garapen Planen testuinguruan Bilboko Unibertsitatea sortu zen, baina 1980
|
urtera
arte ez zen Euskal Herriko Unibertsitatea (UPV EHU) bilakatu, Euskal Autonomia Erkidegoko unibertsitate sistema publikoa osatuz. Unibertsitatehori hiru campusetan dago banatuta (Araba, Gipuzkoa eta Bizkaia) eta 12 fakultateeta 18 unibertsitate eskola ditu.
|
|
Bi urte geroago, Euskal Irakasle Eskola sortu zen, eta gero, 1990eko hamarkadan, euskarazko eskolak ematen hasi ziren fakultateetan. 1986aneuskal errektoreordetza sortu zen, baina 2000
|
urtera
arte ez da egon euskararenplan osorik. Hiru urteko planak egiten ziren, orokorrak unibertsitatearentzat, etahorretan sartzen ziren euskarari buruzkoak ere.
|
|
Dirudienez, debeku horiek 1697an sinatu zen Ryswick eko bakerakopresio modukoak izan ziren. Gipuzkoarrek Ternuako arrantza askatasuna bake hitzarmen horretan Espainiako ordezkariek negozia zezaten nahi zuten, baina ezzen hala izan, eta 1698
|
urtera
arte ez zuten lortu Madrilgo Gorteak beren eskakizuna babestu eta Frantziako enbaxadoreari horrela eska ziezaion. Dena den, bakeasinatu ondoren, eta batez ere Espainiako koroa 1700ean Borbondarrek eskuratuzutenean, arrantza askatasunak aurrera jarraitu zuen32.
|
|
larruazalpetik injektatzen da; toxikotasuna metagarria da, eta, beraz, ezabatzen zailagoa da, eta neurona garapen betean dauden pertsonei (0 eta 24 hilabete bitarteko haurrak) ematen zaie. Tiomersala aspalditik erabiltzen da txertoetan, baina duela bi
|
urte
arte ez da izan AEBetako eta Britainia Handiko zenbait mediku eta ikertzailek sindrome autistak edo gaixo horien antzeko portaerak dituzten haurren mundu osoko hazkundearekin zerikusia izan duenik. Autismoak, 1970 urtea baino lehen, kasu bat zuen 2.000 biztanleko, eta, AEBko Hezkuntza Bereziko Departamentuaren eta Madrilgo Unibertsitate Autonomoaren azken ikerketen arabera, 666 pertsonatik batean agertu da patologia gisa, eta 333 kasutik batean ere bai, biztanleria arloen arabera.
|
|
Eskolak eta haurtzaindegiak ere funtsezko zeregina dute ume horiek identifikatzeko. Hala ere, normalena da patologia bost
|
urtera
arte ez diagnostikatzea. Une horretatik aurrera, sendatzen ez duten baina hiperaktiboak zentratzen dituzten tratamendu eraginkorrak daude.
|
|
Orain 100.000
|
urte
arte ez zen egungo egunean ezagutzen dugun zakurrik. Mundu osoan otso jendea bakarrik zen.
|
2003
|
|
Domeka ta jaiegunetako irakurgaiak hainbat urtetan entzun izan dituez Bizkaiko gure eleiztarrak Kerexetaren hizkeran; astegunetako eta santuen mezetako irakurgaiak, ostera, oraindino luzeroago, Irakurgaiak deritxon liburu lodikote ofiziala 1988
|
urtera
arte ez zalako Bizkaian argitaratu. Horra hor zelan, Kontzilioari eskerrak, Kerexetak eleiztarrendako asmatu eta egindako meza liburu txikia, gero Altarako liburu bihurtu zan urte askotan Bizkaiko abade euskaldunontzat.
|
|
Estatu Batuetako Espazio Agentziaren (NASA) misio zientifiko batek anteanoche argazkia atera zion Marteri Boliviako goi lautadatik. Atzoko goizaldean, Planeta Gorria Lurretik hurbilen egon zen azken 58.000 urteetan; 55,7 milioi kilometrora, eta 284
|
urtera
arte ez da berriro egingo. Espedizioak, Dick Winter astronomoa buru zela, operazio oinarria jarri zuen Huatajata herrian, Titicaca aintziraren ertzean, Peru eta Boliviak elkarren ondoan dituztela.
|
2004
|
|
Horretarako Juan San Martin dakargu, bizipen horren berri eman diezagun: . Ni 20
|
urtera
arte ez nintzen euskaltzale izan. Baina mendian ibiltzen nintzen Euskal Herri osoan eta, Iparraldean esaterako, euskaraz entzun orduko harrera ona egiten ziguten.
|
2005
|
|
Pedro Paramok, berrogeita hamar urte. Eta irakurleok ezin dugu imajinatu literatura obra hori gabe, zaila egiten zaigu sinestea literaturak orain berrogeita hamar
|
urte
arte ez zuela Pedro Paramorik euskal bertsioa orain lauzpabost urtekoa da, Juan Garziak egina. Haurrek telebistarik gabeko garairik imajinatu ezin dutenean bezalakoxea da gure harridura konturatzean oraintsu arte jendeak Rulforik gabe betetzen zuela bere imajinazioaren ganbara, Rulforik gabe irakasten zitzaiola zer zen elipsia.
|
|
Nolanahi ere, gai honetan gizartea eta bereziki euskal gizartea legearen aurretik doala argi dago. «Gipuzkoan, adibidez, 2004
|
urtera
arte ez zegoen zaintza partekaturik eta kasuak atera dira; oraindik ez dago bitartekaritza legerik, eta EAEn 63 kasu izan ditugu», dio Saenzek. Beraiekin biltzean, politikariak gizartetik urrun daudela konturatu dira elkarteko kideak.
|
|
Iradokizunak eztabaida latzak sortu zituen hurrengo bost hamarkadetan. Zientzialari gehienek 1960
|
urtera
arte ez zuten hipotesia onartu. Urte horretan Van Zijl eta lankideek Hegoafrikako sumendi bateko labetan aurkitutako alderanzketa magnetiko baten inguruko xehetasun handiko ikerketa argitaratu zuten.
|
|
Bahitura urte batzuk geroago altxatuko zen, Erresuma Batuak ezarritako baldintzak zehatz mehatz betetzen zituela egiaztatu ondoren. Erkidegoko gainerako estatuei dagokienez, 1997
|
urtera
arte ez zen onartu ekintza plan bat babes neurri sorta baten bidez; funtsean, debekatuta zegoen BSErekin zerikusia duen edozein material erabiltzea (garezurra eta begiak, amigdalak eta ahuntz aziendaren bizkarrezurra barne), bai eta behi eta ahuntz aziendaren bizkarrezurra ere. Horrez gain, behi espezieko animaliak identifikatzeko eta erregistratzeko sistema bat ezarri zen, bai eta behi haragia eta behi haragiarekin egindako produktuak etiketatzeko sistema ere.
|
|
Lege horren arabera, funts federalak erabiltzen zituen edozein proiektuk aztertu egin behar zituen ingurumenean izan zitzakeen ondorioak, eta ondorio negatiboak minimizatzeko alternatibak zehaztu. Europan, 1975
|
urtera
arte ez zen hasi ingurumen teknikarien eta zuzenbideko adituen foroetan eztabaidatzen, eta urte batzuk geroago, Europako lehen Zuzentaraua (85/ 337) hasi zen eztabaidatzen, 1985ean. Bertan proiektu jakin batzuetarako IEAren beharra zehazten zen.
|
|
Palmaresari begira jarriz gero 1981 urtetik hona Euskal Herri mailan parte hartu duen pisu guztietan txapelduna izan da Nuarbe. 1991n, 560 kiloan nazio mailan lehen txapela lortu genuen eta 1999
|
urtera
arte ez genuen pisu horretan galdu. Hori ez du mundu osoan inork lortu, eta ez dakit lortuko duen.
|
2006
|
|
Hezkuntzako hizkuntz ereduen sistema aldatzen ez badu, Eusko Jaurlaritza epaitegietara eramango duela adierazi du Euskal Herriak Bere Eskolak taldeak. Jaurlaritzak adierazia du datorren
|
urtera
arte ez duela aldaketarik aurreikusita.
|
|
Gudari hitza, hainbat mailatan, oso garrantzitsua da erreferente gisa, eta ederki funtzionatzen du 60 eta 70eko euskal gazte askorekin. Aldiz, Ebroko Fronteak katalan gazteen belaunaldi osoak sarraskira eraman zituen eta hura oroitzeko 2004
|
urtera
arte ez da monumentu triste bat ere jarri. Zergatik?
|
|
Ez zait sekula ahaztuko etxera etorri eta beheko balkoian zegoen izebari nola esan nion «izeba, izeba, gaur hasi naizela eskolara!». Gu sei
|
urte
arte ez ginen eskolan hasten, gainera anaia eta lehengusuak zaharragoak ziren, ni baino urtebete lehenago hasi ziren, eta nik uste dut horrek piztu zidala ikasteko gogoa. Eta ikasteko grina hura oraindik ere sentitzen dut.
|
|
Antibirusaren Alerta Goiztiarreko Zentroa (CATA), espainolez arduratzen den orrietako bat da. “2001eko uztailean jaio ginen, Interneteko segurtasun konpainia batekin lotuta, baina hurrengo
|
urtera
arte ez ginen eraginkorrak izan, Administrazio Publikoko kide izatera pasatu ginen arte”, dio Marcos Gómez CATA enpresako arduradunak. Webgune hau erakunde instituzionalaren mende dago gaur egun Red.es, birus, har, espia eta gainerako ‘malware’ en (software maltzurra) bilakaera zaintzen du, izurrite berri bat zabaltzen denean abisua emateko.
|
|
Hori da, hain zuzen ere, turista klasearen sindromearen muturreko kasuetan bat bateko heriotzaren azken arrazoia. Biriketako tronboenbolismoa eragiten duten arrazoiak 1951 urtetik daude deskribatuta, baina 1998
|
urtera
arte ez zen sortu klase turistikoaren sindromea, iraupen luzeko hegaldi batean organismoan mugiezintasunak eragiten dituen ondorioez hitz egiteko. Emma Christoferson izeneko 28 urteko gazte galesari zor zaio sindrome horren ospea, edo beldurra, hegazkina Heathrow Londresko aireportuan lurreratu eta berehala hil baitzen, Australiatik datorren hegaldi batean.
|
2007
|
|
1830 hamarkadatik XIX. mendean zehar, argazki inpresioa zilar konposatuen sentikortasunean oinarritu zen. Bazekiten zilarraren konposatuak argitan belztu egiten zirela, baina 1839
|
urtera
arte ez zen behar bezalako prozesurik agertu. William Henry Fox Talbot ek irudi fotogenikoaren prozesua egiteko, beharrezko teknologia iragarri zuen zilar irudiak paper gainean eratzeko.
|
|
Eraginkortasuna zalantzan jartzen bada, nahikoa da gerrikotik gogor tira egitea, blokeatzen den ikusteko. Pneumatikoen presioa argi lekuko baten bidez presio adierazlea kontrolatzen duen sistemak ere azterketa bat egin behar du bost urtean behin, nahiz eta 10
|
urtera
arte ez den iraungitzen.
|
2008
|
|
Zumaian sortutako ontziak Zarautzen izango du bukaera, itsasotik gertu baina lehorrean. Orain dela 15 bat
|
urte
arte ez zen horrela izaten, itsasontziak itsasoan bertan hondoratzen baitzituzten, kostaldetik 15 bat miliatara, Komandantziak agindutako tokian. Baina sarea hondo hondotik pasatzen duten arraste ontziei kalte handia egiten zieten hondoratutako barku haiek eta agindua eman zen gehiago ontzirik ez botatzeko itsas hondora.
|
|
Zenbait kiroletan lehiaketak egiten hasiko ziren, baina gurean ez. Guk datorren
|
urte
arte ez dugu izango. Orduan, Munduko txapelketa jokatuko dugu.
|
|
Gainerakoak ez ziren berehala sortu. 2001 eta 2002
|
urtera
arte ez ziren agertu lagun sareak sortzeko lehenengo web guneak, eta ospea 2003an iritsi zitzaien, Friendster.com, Tribe.net, Xing.com, LinkedIn.com eta MySpace.com agertzearekin bat.
|
|
2001 eta 2002
|
urtera
arte ez ziren agertu lagun sareak sortzeko lehenengo web guneak, eta ospea 2003an iritsi zitzaien. www.nosvies.com
|
|
–Herri berekoak gara. Baina duela hiru
|
urte
arte ez gara elkartu.
|
|
Meatze hauek ustiatzen lehenak erromatarrak izan ziren, III. mendean. Eta 1984
|
urtera
arte ez zioten utzi meatzeak ustiatzeari. Hortik aurrera, meatzeak bertan behera geratu ziren.
|
|
Oro har, eskakizunek ez zuten erantzun egokirik aurkitu. 1795ean Zestoako batzarretan eibartarren eskakizuna erabili zuten arren, hurrengo
|
urtera
arte ez zuten erabakirik hartu, eta orduan ere, herrialdeko ogasunetik zuzenean erantzun beharrean, udalerri bakoitzari ahal zuen neurrian laguntzeko askatasuna eman zioten288 Guztira 2.747 erreal bildu ziren289, baina kopuru hori zorraren korrituen laurdena ordaintzeko lain ere ez zen. Zelaiaren esanetan:
|
|
Arazo horiek hortzeria guztia garatzen ez dutelako edo urte batzuk geroago osatzen delako sortzen dira. Baldintza normaletan, esne hortzak 24 hilabete inguruan osatzen dira; Down duten haurretan, berriz, baliteke hortz guztiak 4 edo 5
|
urte
arte ez ateratzea. Horri gehitu behar zaio hortzeria desorekatuta egon daitekeela molarrak ebakitzaileak baino lehenago ateratzen zaizkielako.
|
|
1988 urtean sortu zen Anestesia, Mikel (ahotsa eta gitarra), Dani (baxua) eta Beloki (bateria) kide zituela. 1993
|
urtea
arte ez zuten euren lehen diskoa kaleratu, Gorrotoaren ahotsa; hala ere, ordurako bi maketa Anestesia cerebral (1989) eta Moralidad (1990) eta Toki berean EPa grabatuak zituzten.
|
|
Urte askoan, ikerketa lanetatik kanpo geratu dira emakumeak. Aski nabarmentzekoa da, esate baterako, 1993
|
urtera
arte ez zirela kardiologiako ikerketetan emakumeak sartu, eta kontuan hartu behar da bihotzeko eritasunak direla heriotza kausarik handiena emakumeengan. Sarri askotan, soilik haurrak izateko izaki bezala hartu dira emakumeak aintzakotzat, eta osasunaren beste hainbat ikuspegitatik ikusezinak izan dira...
|
2009
|
|
Kluster bat sortuta dago sektorean, baina bere bidea egiten ari da, denbora behar du. Haren lanaren eragina urtebete, bi
|
urte
arte ez da ikusiko.
|
|
1977an sartu zen Lopez Euskadiko Alderdi Sozialistan, baina 1988
|
urtera
arte ez zuen Batzorde Exekutiboan parte hartu.
|
|
Osakidetzan, gaixoek euskaraz tratatuak izateko zailtasunak dituztela ohartarazi zuen Kontseiluak. Kontratazio sisteman euskara 2006
|
urtera
arte ez zela beharkizun gisa jasotzen erantzun dio horri Baztarrikak.
|
|
2011
|
urtea
arte ez diotela Araba, Bizkai eta Gipuzkoako aurrezki kutxak bateratzeko proiektuari berriro helduko uste du Mario Fernandezek, BBK Bilbao Bizkaia Kutxako presidente berriak. Fernandezen irudiko,, arrazoi objektiboak?
|
|
Hainbesterainokoa da erabakigarria faktore hori, euskarak iragan urte eta mendeetatik gure egunotara arte iraun badu, hain zuzen ere, hiztunen atxikimenduari esker iraun baitu (hiztunen atxikimenduari esker eta garaian garaiko premia komunikatiboak asetzera egokitzen asmatu duelako). Atxikimendu hori izan ezean nekez iraungo zukeen, batez ere kontuan hartzen badugu duela 25
|
urte
arte ez dituela alde izan faktore politiko eta instituzionalak. Baieztapen horrek, ordea, hizkuntzarekiko atxikimendua aho biko ezpata dela onartzera garamatza nahitaez.
|
2010
|
|
Lopez de Luzuriagak abuztuaren 11n kalean behar zuen, baina Espainiako Auzitegi Nazionalak erabaki du 2019ra arte luzatzea espetxealdia. Agirre Agiriano, berriz, 2006an utzi behar zuten aske, baina datorren
|
urtera
arte ez da espetxetik aterako.
|
|
–Guregatik triste? Datorren
|
urtera
arte ez gaituzulako ikusiko?
|
|
Antolaketa zehatzaz gain, kalitatearekiko etengabeko kezka zuen Zipitriak. Indarrean zegoen Ley de Enseñanza Primaria delakoari jarraiki, 9
|
urtera
arte ez zen derrigorrezkoa haurren eskolaratzea. Horregatik, 3 eta 9 urte bitarteko haurrak onartzen zituen bere eskolan Zipitriak.
|
|
Etxeko hozkailuak: elikagaiak hozteko lehenengo laborategiko esperimentuak 1784 urtean egin baziren ere, 1918
|
urtera
arte ez ziren ekoitzi lehenengo etxeko hozkailuak. Hasierakoak egurrezko armairuak ziren, konpresore batekin, zeinek ura hozten zuen.
|
|
Proiektua edo hitzarmena Proiektu bat diruz lagunduz gero, AECIDek ordainketa bakar batean ordainduko du zenbatekoa; hitzarmena sinatuz gero, berriz, urteko ordainketak dira, onartutako urtekoen arabera, gehienez ere lau. Lehenengo urtearekin aurrekonbentzio bat sinatzen da eta bigarren
|
urtera
arte ez da behin betiko hitzarmena sinatzen. Aldi bakoitzean dokumentazio jakin bat aurkeztu behar da, hala nola hurrengo aldiko urteko plangintza, urteko jarraipen teknikoaren txostena eta planifikatutako erritmoak betetzea.
|
|
Biztanleria dentsitate handieneko herrialdeek hartu zuten aurrea, euren etxebizitza arazoa ebazte aldera. Haatik, 1948
|
urtera
arte ez zen etxebizitza eskubide gisa aitortu, Giza Esku bideen Aldarrikapen Unibertsalaren 25 artikuluan.
|
|
Aipatu guztiak soinurik gabeko filmak ziren, jakina, ez baitzen oraindik bestelakorik asmatu. Horregatik, 1930
|
urte
arte ez zen Euskara pelikula batean aditu, Jean Fauquetes eta Maurice Champreux frantsesen Au Pays des Basques 40 minutuko dokumentalean, hain zuzen. Dokumental hau Hegoaldean ere estreinatu zen, Alma Vasca izenburuarekin.
|
2011
|
|
Harez geroztik hausturarik gabe iraun du eskubideak. Emakumeek, ordea, 1971
|
urtera
arte ez zuten izan bozkatzeko eskubiderik, eta hori onartzen azken kantonamenduak. Appenzell Innerrhoden, ez zuen indarrean jarri 1990era arte.
|
|
Hau da nire txikitako argazki bakarra. Sei
|
urtera
arte ez dut beste argazkirik. Orain «argazkiak» dira, baina lehen «erretratuak» ziren:
|
|
Esate baterako, hori gertatu zen irakasle eskoletan 70eko hamarkadaren amaieran eta 80koaren hasieran. Unibertsitateak kontratatutako irakasleek 1982
|
urtera
arte ez zuten hizkuntza soslaiaren gaineko zehaztapenik. Urte horretan Joxe Azurmendik lortu zuen unibertsitateak sortutako lehenengo irakasle plaza elebiduna Donostiako Filosofia eta Hezkuntza Zientzien Fakultatean.
|
|
Esate baterako, euskara garbiarekin lotutako moralak ezin zuen onartu Jon Miranderen Haur besoetakoa eleberria. Miranderen obra 1971
|
urtera
arte ez zen argitaratu, nahiz eta 1959an amaituta zegoen. Miranderen obrak 30 urteko gizon baten eta 11 urteko neskato baten arteko maitasun harremana kontatzen zuen.
|
|
Zaitegik berak berehala deitu zion Guatemalara etortzeko. Ibiñagabeitiak ez zuen berehala alde egin, eta 1954
|
urtera
arte ez zen joan Zaitegirengana. Bi urte eman zituen bertan, eta ondoren, Zaitegik aldizkaria Biarritzera ekarri zuenean, berak Guatemalatik alde egin behar izan zuen, eta Caracasera joan zen Lorea Badiola bere lobarengana.
|
|
Beste unibertsitateetan euskararen aurrerapena mugatuagoa izan zen. Deustuko Unibertsitatean, esate baterako, UPV/EHUn bezala euskara errektoreordearen figura 1986 urtean sortu arren, unibertsitateak 1993
|
urtera
arte ez zuen onartu bere lehen euskara plangintza (Aizpuru eta Jimeno, 2002: 43).
|
|
Nafarroan, berriz, 70eko hamarkadan kaleratu ziren Fontes aldizkarian euskarazko lehen lanak. Noski, kontuan izan behar da, euskararen ofizialtasuna 1978
|
urtera
arte ez zela ezarri eta Eusko Jaurlaritza ez zela 1980 urtera arte antolatu. Horrek guztiak administrazio publikoaren argitalpenetan eragina eduki zuen.
|
|
Irakasgai berriaren sorrera klaustroak onartu zuen 1980ko martxoan, baina 1982
|
urtera
arte ez zen abiatu567, orduan kontratatu zituelako Zientzia Fakultateak hartarako behar ziren 4 irakasleak: Juan Carlos Odriozola alfabetatze orokorra emateko eta beste hirurak euskara zientifikoa emateko (Martxel Ensunza, matematikari eta fisikariei euskara emateko, Kepa Altonaga biologo eta geologoei emateko eta Martin Olazar kimikariei emateko).
|
|
Organigrama berrian Euskara Batzordea errektoreordearen menpe egongo zen, eta bere pean Euskararako Kabinete Teknikoa. Estatutuetan aurreikusitako Euskara Institutua 1995
|
urtera
arte ez zen sortu, eta sortu zenak ez zuen hasierako planteamenduarekin zerikusirik593 Horretaz guztiaz gain, estatutuetan aurreikusten zen unibertsitateko ikastetxe bakoitzean Euskara Batzorde bat sortzea ikastetxeko hizkuntzaren plangintza bideratzeko, Etxebarriak 1982an proposatutako Euskal Sailaren baliokidetzat har daiteke.
|
|
|
urtera
arte ez zen eredua guztiz berretsi. UEUk, beraz, euskararen batasunarekin bat egitean, prozesua bultzatu eta haren garapenean lagundu zuen.
|
|
Zentsuraz gainera, Hegoaldeko aldizkariek maiz debekuak jasan zituzten. Jakin aldizkaria 1969 urtean legez kanpo geratu zen, eta 1977
|
urtera
arte ez zuen baimena berriz lortu438.
|
|
«Hizkuntz zuzentzailea» (kasu honetan, Sagarna eta Zalbideren ardurapean) eta «Erredakzio kontseilua» (Elhuyar taldea, beste izenik eman gabe). Beraz, nahiz eta Elhuyar aldizkariaren lehen zenbakitik artikuluak euskararen aldetik zuzendu behar ziren eta zuzentzen ziren, 1981
|
urtera
arte ez zen figura hori «ofizialki» sortu. Hau da, aldizkaria, arlo zientifiko teknikorako euskara prestatzeko sortu bazen ere, zuzentzailearen figura oraindik heldu gabe zegoen, rola sortu gabe.
|
|
Gaur egun Elhuyarrek hartutako bidea «normala» edo «logikoa» iruditu arren, garaikoek auzia ez zuten hain argi, ezta Euskaltzaindiak ere. Eta horren adibide da Euskaltzaindiak 1978
|
urtera
arte ez zuela Euskara Batuaren alde erabaki finkoa eta irmoa hartu. Beraz, urte tartean Euskara Batua ikusmiran zegoen, eta haren inguruan hartutako erabaki gehienak oso eztabaidatuak ziren (H-aren inguruko eztabaidak gogoratzea baino ez dago).
|
|
ez zuten inoiz zuzendu. Izan ere, zuzenketa handik berrehun
|
urtera
arte ez zen argitaratu. Eta zer esanik ez dago:
|
|
Pentsatzen da, arrazoiz, Gladio Piazza Fontanako sarraskiaren eta Junio Valerio Borgheseren estatu kolpearen ahaleginaren atzean egon zela. Dena dela, Bigarren Mundu Gerraren ondoren sortu bazen ere, 1990
|
urtera
arte ez zen erakunde honen existentziaren berri izan.
|
2012
|
|
Zeelanda Berria 1947
|
urtera
arte ez zen ofizialki Commonwealthean sartu, baina XIX. mende amaieran Ingalaterrako monarka zen uharteko estatu buru. Viktoria erreginaren erreginaldi betean, haren moral estu eta zorrotzaren itzala antipodetaraino ere iristen zen, beraz.
|
|
1935 urtetik 1940
|
urtera
arte ez da oharrik ageri. 1942 urtekoa da lehena eta opiazeoekin tratatzen zutela dio, ez zuela apenas inorekin hitz egiten eta triste eta bakarrik ematen zituela orduak.
|
|
Baina ez zen halakorik gertatu. Haien halabeharrak edo nireak edo bionak debekatu zuen, eta uhartean egon nintzen azken
|
urtea
arte ez nuen jakin itsasontziko inor salbatu zen ala ez, eta handik egun batzuetara itota iritsi zen marinel baten gorpua ikusteko atsekabea besterik ez nuen izan, hondoratzetik gertu zegoen uharteko mutur bateko hondartzan. Marinel jipoi bat, belaunetarainoko lihozko barruko galtzak eta lihozko alkandora urdin bat beste jantzirik ez zuen, baina zein herrialdetakoa zen erakusteko ezer ere ez zeraman.
|
|
1835
|
urtera
arte ez zegoen Yonvillera iristeko bide taxuzkorik; baina garai inguru hartan moldatu zuten Abbevilleko errepidea Amienskoarekin lotzen duen auzabide handia, Rouendik Flandes aldera doazen gurtzainek batzuetan erabiltzen dutena. Halere, Yonville l. Abbayek bere hartan iraun du, bere irtenbide berriak arren.
|
|
Umeen ama askok lanera joateko premia izaten zuenez, hiru urteko haurrak eskolan hartzen hasteko beharra sortu zen. Garai hartan, lau
|
urte
arte ez zen umerik hasten eskolan, baina premia bazela ikusita, baimena eskatu genion ikuskatzaileari. Guk sortu genuen hiru urteko eskola Zizurkilen”, azaldu du Margaritak.
|
2013
|
|
1959ko otsailerako idatzita omen zeukan. Baina, 1970
|
urtera
arte ez zen argitaratu. Horrenbeste denbora argitaragabe egotearen arrazoia ezin egotzi dakioke egilearen borondateari, honek 1959ko otsailean bertan idatzita edukitzeaz gainera, argitaratzeko gestioak ere eginak zituela aitortzen baitu, nahiz eta helburua lortzeko itxaropen handiegirik ez izan.
|
|
Haurrak ez du hortzak modu egokian garbitzen zazpi urte bete arte Baina noiz hasi behar du haurra hortzak eskuilatzen berak bakarrik? Montserrat Catalák, Espainiako Odontografia Elkarteko presidenteak, azaldu du «zazpi edo zortzi
|
urte
arte ez duela nahikoa autonomia lortzen laguntzarik gabe eskuilatzeko». Katalanak azpimarratzen duenez, «txikiak bere kabuz eskuilatzea uzten badu, bere ahoaren osasuna kalte dezake, zeren eta espero izatekoa baita ondo ez egitea».
|
|
Txikitatik datorkio afizioa, baina orain bi
|
urtera
arte ez du nahikoa denbora izan margolaritzari eskaintzeko. Orain bai, eta gozatu egiten du, gainera.
|
|
—Datorren
|
urtea
arte ez zioat beldurrik erantzun zion Xalenek; bakoitzak badaki non dagoen.
|
2014
|
|
86.000 euroko partida finkatu dute, guztira. Gustura gaude horrekin, baina, kexu gara laguntza horiek azken
|
urtera
arte ez dituztelako jarri abian. Bildu, ordea, oso eraginkorra izan da Ehuntzenen propagandarekin; horretarako izan dute denbora eta dirua.
|
|
Euskal Herrian, Txirrita, Joxe Felix Hormaetxe eta Aitor Garitaonandia Ajillo izan ziren jarduera horri heltzen lehenengoetarikoak. 2005 urtean lehenbiziko highline saioa egin zen Euskal Herrian, Ereñoko harrobian, baina 2007
|
urtera
arte ez zuen inork soka igarotzerik lortu. Hormaetxek egin zuen.
|
|
Artearen historiako artelan ezagunenetako batzuen gaineko ikuspuntu berria zen, testuinguru kulturalari garrantzi handia ematen ziona, eta formek zuten euskarri ideologiko eta gaiak garaian zuen esanahia aztertu zuen Warburgek. Tesi moduan idatzi zuen testua artearen historia ikertzeko metodo berri baten hasiera izan zela esan daiteke, nahiz eta 1912
|
urtera
arte ez zen ikonologiaren sorrera onartu. Artearen historiarako oinarrizko testua, beraz, Sans Soleil argitaletxeak euskarara itzuli duena.
|
|
Bai, gutxienez, bost auzipeturen kasuan. Izan ere, Furundarenaren, Albisuren eta Zubeltzuren kasuak besteengandik aparte aztertu behar direla dio, hiruron inputazioa 2006
|
urtera
arte ez zegoelako zehaztua. Bereizketa hori egiten duen arren, apirileko saioan zortziak epaitzearen alde egin zuen fiskalak.
|
|
Oraindik ez dakite ezer gaiaren inguruan, eta luze joko duela uste du Alonsok: «Seguruenik, hurrengo
|
urtera
arte ez dugu ezer jakingo; giderrak eskuetan dituzte». «Bazekiten gerta zitekeela» Desjabetzeek ez zuten gertatu behar, Iker Aramendiaren iritziz.
|
|
Aditegiko kudeatzaileak ohartarazi du igande honetan telebista aparailua sintonizatzen ez duenak frekuentzia ezberdinetan ikusiko dituela kateak. Halaber, multiplex baten lehiaketa izango da, eta datorren
|
urtera
arte ez dute adjudikatuko. Ordura arte «probako seinale» bat ikusiko da multiplex horretan, bereizmen handiko hiru kanal izango ditu 2015ean?.
|
|
Gogamenaren teoriaren ezaugarrien artean, besteak beste, honako hauek azpimarra daitezke: pentsamenduari eta buru egoerari buruzko ezaguera (umeen gehiengoak uste du pentsamendua buru barnean dagoela); sinesmen faltsuei dagokiena (umeak lau edo bost
|
urteak
arte ez du ulertzen beste pertsonek sinesmen faltsuak izan ditzaketenik); itxuraren eta errealitatearen arteko bereizketa (gauzak diruditenaren eta direnaren arteko desberdintasuna); eta fantasiaren eta errealitatearen arteko bereizketa (gertaera errealak eta irudizkoak desberdintzea).
|
|
Tamaina desberdineko kontserbazioari buruzko probak, nahiz eta azpiko egitura bera izan, adin batean baino gehiagotan zuzen ebazten dira, baliatzen den edukiaren arabera: kantitatearen kontserbazioa (likidoa edo bolak) da eskuratzen duten lehenengoa, 7 edo 8 urteetan; 9 edo 10
|
urteetara
arte ez dute pisuaren kontserbazioa onartzen; eta 11 edo 12 urteetara arte ez dute bolumenaren kontserbazioa aitortzen. Ume bakoitzak adin batean eskuratzen du edukien kontserbazioaren gaineko ezagutza, eta sinkronia falta hori desoreka horizontaltzat jotzen da.
|
|
Tamaina desberdineko kontserbazioari buruzko probak, nahiz eta azpiko egitura bera izan, adin batean baino gehiagotan zuzen ebazten dira, baliatzen den edukiaren arabera: kantitatearen kontserbazioa (likidoa edo bolak) da eskuratzen duten lehenengoa, 7 edo 8 urteetan; 9 edo 10 urteetara arte ez dute pisuaren kontserbazioa onartzen; eta 11 edo 12
|
urteetara
arte ez dute bolumenaren kontserbazioa aitortzen. Ume bakoitzak adin batean eskuratzen du edukien kontserbazioaren gaineko ezagutza, eta sinkronia falta hori desoreka horizontaltzat jotzen da.
|
|
13 urtetik 18
|
urte
arte ez zidan ezer ordaindu. Gero, bai.
|
2015
|
|
dela dio Armandok, eta asilo politikari hutsune eta inkongruentzia asko ikusten dizkio, horien artean nabarmenena behin errefuxiatu estatutua eskuratzen duen herritarrak bere jaioterrira itzultzeko aukerak mugatuta edukitzea. Zulo horren ondorioz, Armandok ezin izan zuen Bucaramangara itzuli bere aitaren hiletetara, 2008
|
urtea
arte ez baitzuten Kolonbiara itzultzeko aukerarik izan.
|
|
izatea leporatu baitiote. Gazte gaztetatik Latinoamerikara misiolari joateko borondatea azaldu bazuen ere, duela 20
|
urtera
arte ez zioten onartu Euskal Herritik irteteko eskaria. Teologiaz gain, Fisika ere ikasi zuen Nafarroako Unibertsitatean.
|
|
Ávilara laster itzultzeko asmoa du, hango ama priorea baita; baina hurrengo
|
urtera
arte ez zen joango.
|
|
Txistularia izan zen, eta 15 urtez, 1948tik 1963ra, Arabako Aldundi Foralean miñoi txistulari jardun zuen. Hor zegoen bitartean, Arabako Miñoien historia idatzi zuen (1988
|
urtera
arte ez zuen argitaratu).
|
|
Eta honez gain, ziurrenez Bilbon eta Bizkaian agian zailagoa da, baina Gipuzkoan hori edukitzeaerrazagoa dela uste dut, eta hori lortzea, Gipuzkoak badituelako hainbat faktore: orain dela 150urte arte hiribururik ez izatea, izan ere, Donostia orain dela 150
|
urte
arte ez zen Gipuzkoako hiriburua, eta Gipuzkoak bazituen hiriburuak (Bergara hiriburu izan zen, Tolosa hiriburu izan zen, Azpeitiabera hiriburua izan zen...). Batzar Nagusiak mugitzen ziren, deszentralizazioa zegoen, Korrejidoreajoaten zen hiri desberdinetara, herri desberdinetara, herri logika horretara, kartzelak ere mugitzenzituzten... eta horregatik Gipuzkoako edozein herritan daukagu ondare kultural hori guztia, logikahori.
|
|
Euskaldun familiak higiarazi eta zenbait ekimenekin aberastu dute Baradero herriko programa: ...familieri beren historia eta istorio konda arazirik; bigarren ekimen bat plazaratu dute," Una charla entre vascos" (Solasa euskaldunen artean) izenpean, literatura eta musika uztarturik; haritz bat landatu dute, Gernikako Arbola gogoan herri erdiko plaza batean; eta, azkenik, herriko zaharren egoitza bisitatu eta San Inazio ospatu zuten, ber denboran kutxa bat lurperaturik, hemendik ehun
|
urte
arte ez ateratzeko manatuarekin, mezu bat barnean,
|
2016
|
|
Arrantza intentsiboko barrutietan urte osoan ibili ahal izateko, federatuta egon beharra dago batetik segurua sartzen da hor, eta baimen berezi bat atera behar da bestetik. Internet bidez egin daiteke izapidea, eta 16
|
urtera
artekoei ez diete ezer kobratzen.
|
|
Kirol Patronatuko bazkide kuota: %1, 42 3
|
urte
artekoei ez zaie igoera hau aplikatuko.
|
|
Beren eginkizuna bukatzen duenean, ibilbidea aldatu eta atmosferara abiatuko dira, bertan desegiteko. Gezurra badirudi ere, azken
|
urteotara
arte ez dira hasi ingeniariak teknologia hori garatzen.
|
|
Denen batura izan daiteke. Orain dela 30
|
urte
arte ez zegoen barroarik, orain dela 20 urte ez zeuden oraingo pestizidak, orain dela 6 urte arte ez zegoen liztorrik. Kalte egiten duten gauza berriak gehitzen doaz.
|
|
Denen batura izan daiteke. Orain dela 30 urte arte ez zegoen barroarik, orain dela 20 urte ez zeuden oraingo pestizidak, orain dela 6
|
urte
arte ez zegoen liztorrik. Kalte egiten duten gauza berriak gehitzen doaz.
|
|
Consolidated Trades Union (GNCTU), 1834an sortu zen, nahiz eta 1872
|
urtera
arte ez zuten legeztatu.
|
|
Orduan, noiz sartu burkoa? «Bi
|
urte
arte ez da gomendatzen burkoa asfixia arriskuagatik», esan du AEPk argitaratutako ‘Gurasoentzako gida praktikoa’ Haurrak pixka bat etzanduta egon behar badu, eskuoihal bat jarri koltxoiaren azpian tolestuta. Hala, burua gorputza baino gorago geratuko da, baina haurtxoa gainazal leun eta sendo batean bermatuta egongo da.
|
|
Egoera horien aurrean, epe luzera egin behar da tratamendua, eta berreskuratzeko aukerak desberdinak izango dira, adingabekoaren izaeraren arabera. Egoera horren aurrean, garrantzitsuena da haurraren jarraipena egitea berehala, gogoan izan normala dela fonema guztiak lau
|
urtera
arte ez iristea, eta oso adi egotea, beharrezkoa izanez gero, haurrak tratamendu logopedikoa lehenbailehen has dezan.
|
|
Bestalde, Wendworth Webster eliza anglikanoaren mezulari iritsi zen Miarritzera 1870 urtea baino lehen. Middlesex Uxbridgen 1828 urteko ekainaren 16an sortu zen ministrari horrek Brighton eta Oxfordeko Lincoln Collegen bete zituen bere ikasketak, eta 1854 urterako diakono bagenuen Sommerseteko eliz parrokian, nahiz osasun arazoak zirela eta 1861
|
urtera
arte ez zen apeztu. Euskal Herrietara baino lehen abondotara egokitu zitzaion, hala nola, Eskozia, Suitza, Argentina edo Egiptora, eta Pirinioetara heltzean Bigorreko Bagneresen ezkondu zen.
|