|
2000
|
|
|
Ezagutzen dudan adibide bat, pediatra batena da. Euskalkia erabiltzen den leku batera,
|
lehen
eta behin euskaraz dakien pertsona bat bidaltzen ahalegindu zaitez, eta kontuan izan ezazu euskalkia ezagutzen duen edo ez. Komunikabideetan ere berdin, askoz garrantzitsuagoa da euskalkia irrati baten erabiltzea prentsa idatzian erabiltzea baino.
|
|
|
Berriro ere Martxoak 8ko eguna datorkigula jakinik, eta bereziki hainbat alderdi politikok egun honekiko izango duen jarrera erabiltzailea aurreikusirik, zenbait burutapen plazaratzea guztiz beharrezkoa iruditu zait.
|
Lehenik
eta behin, egun bizi dugun errealitate birtuala salatzea izango litzateke nire helburua, hots, gizartean dagoen «berdintasun» sentsazioa eta instituzioetatik bideratzen dituzten mezu eta politikak nahikoak direlaren ikuspegia hain zuzen ere.
|
|
|
|
Lehenik
eta behin, Urnietako Udalera jo zuten proiektu hori azaltzera, baina Urnietan ez zegoen halako eraikin bat egiteko lur zorurik. Ondoren, Oarsoaldea Garapen Agentziarekin, Lezo, Oiartzun, Pasaia eta Errenteriako udalek bultzatu eta Pasaiako Badia suspertzearen alde ari den erakundearekin, jarri ziren harremanetan.
|
|
|
Sormen prozesuan dago koska, eta nire ustez, halako sena izan dugu beti ipuinekin asmatzeko. Baina
|
lehenik
eta behin, ulergarri eta atsegina izan behar du, hori gabe alferrik dira erabil ditzakegun trikimailuak. Era berean, ipuina eta txotxongiloak ez ezik, apaingarri eta argiak ere kutunki zaindu behar dira girotzeko.
|
|
|
Hainbat etapa igaro dugula esan daiteke.
|
Lehenik
eta behin, gelan erabiltzeko materiala landu genuen. Ondoren, material hori esperimentatzen hasi ginen bederatzi ikastetxe pilotutan.
|
|
|
Domotikak dakartzan onurak ugariak dira.
|
Lehenik
eta behin, oso erosoa da, etxeko edozein puntutik edo bertatik kanpo sistemari aginduak emateko aukera ematen baitu. Gainera, erraza da oso erabiltzea.
|
|
|
|
Lehenik
eta behin gogoa behar da, zain egotea, sasoia gero dator. Teknika ere ezinbestekoa da.
|
|
|
|
LEHENIK
ETA BEHIN, UAk jorratutako bideari jarraituz, euskal nazio eraikuntzaren egitasmoaren desatxikimendua garbiki planteatzen du eta horretarako euskal nortasunaren indar soziala ukatzen dute (Arabako gehiengo zabal batek bere burua euskal hiritartzat jotzen badu ere, eta irakaskuntzan, euskaldun ereduak aukeratuenak izan arren), abertzaletasunaren indarra gutxietsiz (arabar hautesleen %40k indar abe...
|
|
|
EZ da, beraz, arazo ekonomiko hutsa: testu liburuaren kalitatea da,
|
lehenik
eta behin, Espainiako gobernuaren erabakiak eraso duena, ez baita bideragarria izango, aurrerantzean, testu liburua egiterakoan ezinbestekoa den lan profesionala era duinean ordaintzea, eta, are gehiago, nolako testu liburuak behar diren ere ez da irakaskuntzaren eta argitaletxeen alorrean erabakiko, horien iritzia baino askoz ere eraginkorragoa gertatuko baita oligopolioen etekin azkarraren egar...
|
|
|
Formakun tza ikastaro hauetan zeregin bi burutzen dira:
|
lehenik
eta behin, gazteek irratigintzarako tresnerien erabilpena menperatzen ikasten dute. Bigarrenik, ikaskideek berek beren emanaldia sortzen ikasten dute.
|
|
|
Beraz, egoera honetatik hobekien paratua atera dena ETA izan da, berak baitarama iniziatiba. Hartara,
|
lehenik
eta behin, demokraten batasuna berreskuratu behar dugu, demokraziaren oinarrizko printzipioa dena. Demokraten haustura sekula iritsi behar ez zen Lizarra izeneko prozesuaren ondorioa da.
|
|
|
1\.
|
Lehenik
eta behin, hazkunde eta garapen krisi natural bat izan badago. Euskararen aldeko lanak, gizartearen sektore esanguratsu eta zabal batek burutua, arrakasta handia lortu du orain artean.
|
|
|
Arabari dagokionez,
|
lehenik
eta behin, EL CORREOren nagusitasuna ikusten daguztiaren gainetik. EL PERIODICO DE ALAVA, probintzibakarra, askozaz atzeragodator irakurle kopuruari dagokionez.
|
|
|
|
Lehenik
eta behin, aipatu beharra dago Hego Euskal Herrian irratia entzuten duenpopulazioaren %77, 1 bost irratiren eskuetan dagoela. Irrati emandegi hauen indarrakbigarren planoan uzten ditu gainerakoak, neurri handi batean emisio eremu lokalekoak direnak, hain zuzen ere.
|
|
|
Hego Euskal Herrian salgai jartzen diren egunkarien azterketa egitean, bi multzonagusi ageri dira.
|
Lehenik
eta behin hemen argitaratu eta berton zabaltzen direnena eta, bestetik, kanpoan inprimatutakoena (EL MUNDO DEL PAIS VASCO eta EL PAISDEL PAIS VASCOren kasuan, bertorako orrialde berezi batzuk kaleratzen dituzte).
|
|
|
Gure kasuan, gainera, denbora epe desberdinak hartzen dutelako, CIESek 14 urtetik gorakoak eta Sofres AMek 4tik gorakoak hartzen ditugulako kontuan; eta, Sofres AMridagokionez, Euskal Autonomia Erkidegoko emaitzak bakarrik izan ditugulako eskura. Edozelan ere, etakonparazio gisa, hona hemen Sofres AMk 1999rako, EAEn, kaleratutako audientzia kopuruak: TVE1 22, 5TVE2 8, 2TELE 5 23, 3ANTENA 3 20, 3CANAL+ 2, 0ETB1 5, 4ETB2 15, 6Bestelakoak 2, 8Lur Otxoantezana Petuya k euskaratua.La Semaine du Pays Basque eta Sud Ouest
|
lehenik
eta behin ezberdintzen dituena, bataren asterokoagerpena da, horrela ezin baita izan, eskualdeko egunkariarentzat benetako lehia. Batak momentuanbildutako gertaerez hitz egiten du, besteak, aldiz, ezin izaten ditu gaurkotasunaren, puntu beroak, gertatzen diren unean aipatu, baina urruntze ikuspuntua eta beharrezko denbora izaten ditu bere esanakhobeto garatu eta oinarritzeko.
|
|
|
Gaur egun eta Teleberri izeneko albistegien edukien azterketak emaniko fruituenazalpena egiterakoan,
|
lehenik
eta behin bertan aipatzen dituzten gaietan eta pertsonaietan sakonduko dugu. Bigarren pausu batean, aldiz, informazioan deskribatzen direnlurraldeen erreferentzia eremuak zein diren landuko dugu.
|
|
|
Aktualitatearen subjektu modura aurkezten zaizkigun pertsona, talde zein erakundeen azterketan, bi alderdiri begiratuko diegu orain.
|
Lehenik
eta behin protagonistahorien izaeran sakonduko dugu, eta gero zein gaitan mugitzen diren zehaztuko dugu.
|
|
|
Hortaz, ikus entzunezko sistemaren gaineko araudiari Euskal Herriaren balizkoikus entzunezko esparruaren ikuspuntutik begiratuta,
|
lehenik
eta behin azpimarratubeharrekoa, zatiketa politikoa bera da. Bi Estatuen artean banatuta egoteak bi araudieta, ondorioz, bi ikus entzunezko sistema arras ezberdinen artean banantzen ditu Ipareta Hego Euskal Herria, Frantziar eta Espainiar Estatuetako sistemen artean, hainzuzen ere.
|
|
|
Parlamentuak. Asanblada Nazionalaketa Senatuak, alegia? eta Gobernuak erabiltzen dute
|
lehenik
eta behin eskumen hori, eta horren emaitza dira aipatutako komunikazio askatasunaren legea eta horren xedapenak garatu, eguneratu, egokitu edota eraldatzera datozen beste hainbat lege, dekretueta erabaki3 4 Araudia betearazi eta horren zenbait alderdi zehaztea, berriz, berariazsortutako instituzio bati dagokio, erakunde arauemaile edo erregulatzaile bati, hain zuzen ere, Ikus entzunezko Batzorde ... Instituzio hori erakundeadministratibo berezia da eta botere politikoarekiko autonomo gisa postulatzen da (nahiz eta bera osatzen duten bederatzi pertsonak izendatzea Errepublikaren Presidenteari, Asanblada Nazionalaren Presidenteari eta Senatuaren Presidenteari dagokien, bakoitzak hiru?, autonomia izateko borondatea kolokan jarriz) 5.
|
|
|
Espainiako Konstituzioa: bertan finkatzen baitira
|
lehenik
eta behin zein eskuduntza diren esklusiban Estatuarenak edo Autonomia Erkidegoenak, eta zeinbien artean konpartitu beharrekoak.
|
|
|
Artezarau honek satelite bidezko telebistan eragin zuzena etaberehalakoa izango zuen, eta hori zela eta gertatu zen, hain zuzen ere, aipatutakoborroka.
|
Lehenik
eta behin, 1/ 1997 Errege Dekretuaren bidez, artezarauaren egokitzapen ia zuzena egin zuen gobernu espainiarrak, Erregistro berezi bat sortuz eratukoziren OSACak zerrendan jasotzeko, eta horrekin bidea irekiz, hortaz, satelite bidezkotelebista digital berriari, zeinerako PRISA Sogecable taldea bakarrik zegoen prestatuta (Canal Plusen esperientziarekin abonatuen gestioan eta Canal Sateliterenareki... PPren gobernuak, orduan, 17/ 1997 Legearen bitartez, baldintzapeko sarbide sistema zehatz baten aldeko apostua egin zuen. Multicryptdelakoaren aldekoa, alegia?
|
|
|
Nazionalitatea
|
lehenik
eta behin juridikoki definitzen den norbanakoaren etaestatu baten arteko lotura da; behinik behin, halaxe adierazi zuen Nazioarteko Justizia Epaitegiak 1955an (Lete 1987: 21). Estatuaren bilakaerarekin lotura estuak ditu, estatuak naziotasuna eraikitzearekin bat definitzen baitu nazionalitatea.
|
|
|
|
Lehenik
eta behin, efektu terapeutikoak ez du arlo freudiar guztia estaltzen; baina, zinez, azpiemaitza bat da, hau da, psikoanalisiaren azpimultzo bat. Beraz, proposatzen diguten eskema alderantzikatuko dut.
|
|
|
Alabaina, pazienteak prozesu horretan bereborondatez hartu behar du parte. Eta horretarako,
|
lehenik
eta behin atal edo aldehorietako tentsio muskularrez eta sentipen ezaz kontzientziatu behar du. Aldehoriek hilik daude, energiaz gabetuta, eta lehendabiziko lana ostera ere energiazkargatzean datza.
|
|
|
|
Lehenik
eta behin, Familia Terapian emaitza onak lortzeko ez da erabat etaderrigorrez noraezekoa dotrina joera bakar bati, ongi zedarrituriko metodoterapeutiko bakar bati jarraitzea, ikuspegi, garbizale, batetik.
|
|
|
|
Lehenik
eta behin, arbaso identifikatuen garaian kokatutako mitoak ikusiko ditugu.
|
|
|
|
Lehenik
eta behin, esan beharra dago, programatzaileak ongi asko ezagutu behar duela irratiaren estaldurapean dagoen populazioa. Entzule eta entzulegai guztien ohituren gaineko datuak eduki behar ditu kontuan, estazioaren baliabide materialak eta giza alorrekoak ondo ezagutzeaz gain.
|
|
|
|
Lehenik
eta behin, eta orain arte egin dugun eran Estatu nazioa abiapuntutzat harturik, guztiz oinarrizkoa deritzogu arazoa ulertzeko bidean jarriko gaituen galdera bati erantzuteari: nola sor daiteke Estatuaren eta bere kontrolpean dagoen lurraldeko populazioaren arteko lokarria?
|
|
|
Nahiz eta ur sakonetan sartzeko asmorik ez izan, interesgarria iruditu zaigu nazioaren teoriei begirada luzatzea, nolabaiteko argitasuna eskain dezaketelakoan, gai honi dagokion hezkuntzaren zereginaz jabetzeko helburua eskuartean dugularik.
|
Lehenik
eta behin, arazoari heldu bezain azkar zerbaitek harritu bagaitu, gaiaren konplexutasuna bera izan da. Nazio kontzeptua definitzeko unetik sortzen dira oztopoak, eta zailtasun honek egoera nabarmenaren aurrean jarriko gaitu:
|
|
|
|
Lehenik
eta behin, nazionalismoa zer den esatera ausar gintezke, horretarako gai honi buruz egindako ehundaka lan ezberdinek proposaturikoen artean, nahiko irizpide zabala aukera baitaiteke; baina iruditzen zaigu ezen, nazionalismoaren edozein definizioren gakoa, nazioaren definizioa emateko orduan aurkituko dela ezinbestean. Egoeraren zailtasunaz ohar gintezen, Delannoi k nazioaren honako definizio, biribila?
|
|
|
Hala, 1833an bozkatua izan zen legean, nahiz irakaskuntzaren askatasuna onartu hau gehien bat 1830eko. Juillet, eko iraultzarekin zuzenean lotuta dagoelako, aparteko indarra hartu zuen, zerbitzu publiko? zentralizatu eta sendoa sortzeko ideiak92
|
Lehenik
eta behin konpetentzia banaketari ekin zioten: udalak alderdi materialez arduratuko ziren, irakasle eskolak departamenduen eskuetan geratuko ziren, eta irakaskuntzaren zuzendaritza orokorra Estatuari esleituko zitzaion.
|
|
|
|
Lehenik
eta behin, eta laburbilduz, goian komunitate nortasunari buruz aipaturikoa baliagarri zaigula esan genezake. Hemen ere, hizkuntzak (folklorearekin batera, adibidez, beste zerbait aipatzearren) oso indartsua den identitate efektua du, eta hau horrela den heinean, Estatuak bilatzen duen identitate uniformearen aurka egiten du.
|
|
|
Eta zein da orain arte aipatu ez dugun Konstituzio horrek jasotzen zuen kodigoaren mamia eta betikotu behar omen zen betetzea? 123
|
Lehenik
eta behin subiranotasun nazionalaren printzipioa (3 art); hots, boterea nazioari dagokio, herritarren multzoari, eta nazioaren ordezkariek osatzen zuten Gorteen eskuetan geratu behar zen. Honek berekin ekarri zuen nazioaren mugaketa politikoa zein geografikoa124, eta bateratzaileak zein zentralizatzaileak ziren Estatu egituren finkapena125, non Gorteak erregimen berriaren erakunde ardatz izango ziren; hots, nazioa(, reunión de todos los españoles?) oinarritzat hartzen zuen Estatu berriaren eraikitze prozesuaren aurreneko urratsen aurrean aurkitzen gara; Solé k eta Aja k dioten moduan, Cadiz-ko Konstituzioa eraikitzeke zegoen edifizioaren lehengo harria izan zen126, Estatu Nazio espainiarraren eraikuntzarena alegia.
|
|
|
|
Lehenik
eta behin, nahiz eta Cadiz-ko Konstituzioaren ibilbidea Fernando VII. erregearen itzulerak moztu, guztiz garrantzitsua den errealitatea azpimarratu behar da: Espainian aldarrikatu zen lehengo konstituzioa dugu 1812koa.
|
|
|
Egitura administratiboaren sendotzeak markatu zuen testuinguru hartan, eta legegintza barruan kokatzen ziren neurriei zegokienez,
|
lehenik
eta behin,. Plan del duque de Rivas? 156 izenez ezagutu zen planaren garrantzia azpimarratu behar da. Ez da hau denbora luzez indarrean iraungo zuen plana (aldarrikatu eta egun gutxitara indargabetua izango zen 1812ko Konstituzioa indarrean jartzean), baina etorkizunean aparteko garrantzia izango zuten. Plan Pidal?
|
|
|
Goreneko administrazioa finkatu ondoren, egituratze prozesuak tokian tokiko administrazio maila jo zuen.
|
Lehenik
eta behin, lurraldearen banaketari zegozkion artikuluek zentrotik eraikitzen zen eraikuntzaren berri emango digute. Jadanik 1845ean, Frantziatik inportaturik indarrean zegoen189 unibertsitate barrutien banaketa kontsakratu zen:
|
|
|
...tik, hezkuntza sistema osoan Estatuaren administrazio orokorraren antolakuntza burokratikoaren testuinguruan kokatzen zen irakasleriaren funtzionarizatzea orokorra zela kontuan izanik, oinarrizko irakaskuntzan ziharduen irakasleria aztertzera mugatuko gara, honen eskutik pasatu behar baitzuen (Estatuaren nahia gauzatzen bazen behintzat) espainiartzat hartua izango zen herritar orok. Gaiari helduz,
|
lehenik
eta behin, esango genuke irakasleriarena Estatuak izan zuen arazorik larrienetariko bat izan zela hezkuntza sistema berria eraikitzeko orduan, eta bereziki oinarrizko irakaskuntza hedatzerakoan.
|
|
|
Aipaturiko arrazoiengatik gizarteko klase sozialen arteko banaketari erantzuten zion ikasketen antolaketa garrantzitsua bada ere eta ikusi besterik ez dago legearen bidez irakaskuntza maila guztietan Estatuak ezarri nahi zuen erabateko uniformizazioa, gure aldetik herritar espainiar guztiek teorian behintzategin behar izango zuten bidaia kurrikularraren azterketa laburrari ekingo diogu260
|
Lehenik
eta behin esan genuke, zergatik hitz egin daitekeen curriculum nazionalaz Moyano legean; hots, curriculumari izaera nazionala zerk ematen dion azaldu genuke.
|
|
|
Baina esandakoa atzerapen nabarmenarekin Estatu espainiarraren kasuan mendebaldeko Europako Estatu Nazioen eraikitze prozesuen ezaugarri orokorra da. Zein dira Estatu espainiarreko hezkuntza sistemako curriculumaren ezaugarriak curriculum nazional bereziaz hitz egin ahal izateko, hots, curriculum nazional espainiarraz hitz egin ahal izateko270
|
Lehenik
eta behin hizkuntzaz hitz egin behar da; oinarrizko mailan sei ataletatik hiru hizkuntzarekin lotuta dauden gaiak zehazten dituzte: irakurketa, idazketa eta gramatika.
|
|
|
Ordea, adarretik adarrerat nabilkizu orain ere, eta ea betetzen dudan behingoz arestian eman dizudan hitza, bidaiari lotzekoa, aintzakotzat hartuz,
|
lehenik
eta behin, untziaren jaun eta jabea —Alessandro de Novara—, zeina baikenuen, aldi berean, kapitain eta bidaiburu, eta zeina baitzen genoarra sortzez, nahiz eta egun batean Veneziarat ezkondu eta han bizi izan zen handik aitzina. Baina" han bizi izan zelakoa" erraiteko modu bat bertzerik ez da, zeren Venezian hilabete inguru emaiten baitzuen urte osoan —egokitzen zitzaionean, itsasoaren eta negozioen arauaz—, eta gainerako hamaika hilabeteak Mediterraneo itsasoan barrena, handik Holandaraino eta Ingalaterraraino, Gibraltarko itsasartetik iragan eta Iberiar Penintsula inguratu ondoren.
|
|
|
ez al zaizu iduritzen, ezen Nafarroarekin ere antzeko zerbait gertatzen ari dela? Izan ere, ez ote da zuzen ari gaurko hainbat nafar gazte, Espainiaren izenean pizten diren gerla horiei uko egiten dietenean, zeren nafartzat baitute,
|
lehenik
eta behin, beren burua. Eta nola anitz duenak gero eta gehiago nahi duen eta, hargatik, kendu dionari are gehiago kendu nahi izaiten dion, hala, ez ote da piztuko berriro gerla noizbait, ez Katalunian, baina hemen Nafarroan, Espainiaren kontra, eta ez ote ditugu pairatu behar izanen berriro zinak eta minak...?
|
|
|
—Ongi duk. Baldin frantsesa bahaiz, hator enekin Frantziarat, zeren eta jakin behar baituk,
|
lehenik
eta behin, ezen, Martinica eta Guadalupe bezala, Frantziak dituen uharteetarik bat dela Le Dragon, eta ez ezdeusena —eta, haren gibeletik nindoala, Frantzian sartu nintzen: Alain Coup d’Œil en galeoi hartan, alegia.
|
|
|
Eta ez nuen kulparik. Izan ere, ez al da egia, jaun André, ezen hain dugula bizi-nahia eta iraun nahia senari eta lotua —gizonak
|
lehenik
eta behin bizi eta iraun egin nahi duenez gero—, non lehenagokoa baita, beti eta ezinbertzez, geure burua salbu ikusteagatik senti dezakegun bozkarioa, bertzeak hiltzen ikusteagatik har dezakegun pena baino. Ote da hori zeren, bertzeen heriotzak gure bizitzaren inportantzia azpimarratu ez ezik, bat bateko betikotasuna ere sentiaraz baitiezaguke, azken finean...?
|
|
|
|
Lehenik
eta behin, aitor dut sexuaren leitmotiv ia etengabeak harritu egin nauela: lehengusina sugearen pasartea; neskamearen eta marinelaren artekoa; aingeru pitilindunaren irudiak nigan sorturiko inpresioa; osaba ezkonberriaren pasadizoa...
|
|
|
|
Lehenik
eta behin, hona aurreneko harridura: Ruben etika irakaslea ez, baina apaizgaia da!
|
|
|
Defentsak ez du argumentu gehiegirik behar bere bezeroaren errugabetasuna frogatzeko.
|
Lehenik
eta behin, adierazi nahi dut fiskalarekin bat eta ez dugula presidentearen iragana zertan kontuan hartu; aitzitik, atzoko adierazpenenetatik datu bat, datu oso esanguratsu bat nabarmendu nahi nuke: honaino ekarri gaituen auzi honen jatorrian edozein arrazoi dagoela ere, Lewinsky andereñoak amarru makur bat prestatu zuen gure presidentea harrapatzeko, eta horrek guztiz baliogabetzen ditu bekadunaren amodioaren benetakotasunaz esandako guztiak.
|
|
|
Halere, erantzun azkar hau eman ondoren, zalantzak datozkit.
|
Lehenik
eta behin, goian arlokako liburutegien beharra eta egokitasuna defendatu ditut. Filosofia honetan oinarriturik, ez al litzateke askoz ere interesgarriagoa izango liburutegi nazional erraldoi berri baten ordez arloka antolaturiko zenbait liburutegi nazional sortzea?
|
|
|
1 Artikulu honen lehen bertsioa 1999ko udan idatzi zen; garrantzitsua da hori aintzat hartzea, ordutik hona zenbait aldaketa egon baitira.
|
Lehenik
eta behin, orrialde hauetan deskribatzen den eta liburutegi publiko nafarren antolaketa eredu berriaren diseinua agindu eta sustatu zuen zuzendaritza taldea aldatu egin da. Plan estrategikoak, jakina denez, erakundeek epe ertain eta luzera begira izan behar dituzten jomugak finkatzeko lantzen dira.
|
|
2001
|
|
|
|
Lehenik
eta behin, aintzat hartu behar dugu B.S.E.rena gai zaharra dela. 1985ean jakinarazi zen Ingalaterran.
|
|
|
Alabaina ardi esne ekoizpena ez da bakarrik kantitateari lotu behar, baina
|
lehenik
eta behin, kalitateari eta eskualdeari. Horretan da Iparralde honetako geroa laborarientzat.
|
|
|
|
Lehenik
eta behin zehaztu li tzateke ea atxilotuta dauden pertsonak Ekinekoak diren ala ez. Kontuan hartu behar da Garzonen teoria partzialki bada ere bertan behera gelditu dela akusatuta gauden zazpi lagun askatasunean jarri gaituztenean.
|
|
|
" Iñork ez dio, dakila, bere buruari gaitzik egiten. Ez eta bere buruari bizia kendu dionak ere", baieztatzen zuten
|
lehenik
eta behin. Eta beren baieztapena zalantzan jar zezakeen norbait izan zitekeelakoan edo, esandakoari honakoa gehitzen zioten:
|
|
|
Abantaila ekonomikoak ez dira horren handiak, sektoreak subentzio asko jasota ere.
|
Lehenik
eta behin, biodibertsitate galera ematen da, espezie arrotz bat sartzen ari gara. Bestetik munduko paisajea asko berdintzen ari gara, Gipuzkoako zenbait leku eta Zeelanda Berriko beste hainbat berdin berdinak utzi ditugu.
|
|
|
Orain arte esan liteke idazle bakar baten obra oparitu diogula mundu zabalari, Atxagarena hain zuzen(...).
|
Lehenik
eta behin gogoan izan behar dugu munduan idazle asko dagoela, eta apur batzuek baizik ez dutela lortzen beren lanak itzuliak izatea. (...) Zaila da, beraz, merkatuaren inertziari kontra egitea, eta ez guretzat bakarrik(...).
|
|
|
Islamisten munduan erlijioaz izaten ari diren eztabaiden ikuspuntutik saiatuko naiz egoera azaltzen.
|
Lehenik
eta behin, hau ez da berria islamaren munduan eta islam politikoarekin lotuta dauden mugimenduen inguruan gertatzen da. Hauentzat, gaur egun, transformazio politikorako indarra galtzen duten heinean, estatu islamiar bat eraikitzeko jokaera moral oso estuekiko interpretazioak gailentzen dira eta islama askatasunetik egindako interpretazioa baino menpekotasuna bihurtzen da.
|
|
|
Hiru koadro bereizi beharra dago,
|
lehenik
eta behin: konorte galtzea, bertigoa eta konorte galtze eta bertigorik gabeko zorabioa.
|
|
|
|
Lehenik
eta behin, UCEren jokaera bidezkoa izan zelako, giza kontsumorako kaltegarritzat jotzen zuena salatu baitzuen eta helburua bidezkoa eta ordenamendu juridikoak babestua zelako.
|
|
|
a) Ikaslearen prestakuntza estrategikoa zenbaterainokoa den jakin beharradago
|
lehenik
eta behin.
|
|
|
|
Lehenik
eta behin, orri hauetara bildutakoak euskara irakasle izandakoitzultzaile baten gogoetak besterik ez dira. Irakaskuntzaren alderdi pragmatikoadugu aztergai jardunaldietan, eta ikuspegi horretatik, hiztunen (edo hiztun gaien), ekoizte hutsak?
|
|
|
Nekazariei dagokionez,
|
lehenik
eta behin bi talde bereizi behar dira: askeaketa esklabuak.
|
|
|
|
Lehenik
eta behin armamentu ikaragarria zegoela esan behar da. Aldaietakonekropolian lurperatutako jendeak gudan bizi ziren, eta ederki prestatuta zeuden, bai defensarako, bai erasorako.
|
|
|
1
|
Lehenik
eta behin, Navarro Villoslada-ren Amaya, o los vascos en el SigloVIII liburua erromantizismo literarioaren eredu bikaina bilakatu zen.
|
|
|
|
Lehenik
eta behin, landare horien esentzia olioak distilazio arruntaren bidez eskuratu ditugula esan behar da; izan ere, hiruentzat bide hori nahiko ohikoa da, ez baitute degradaziorik pairatzen distilazio tenperaturan.
|
|
|
Nerbio anorexiaren ezaugarri nagusia argaltzeko gogoa da, eta, batez ere, pisua galdu nahi duten emakume gazteei eragiten die, gorputz handiegia dutelako, nahiz eta dagoeneko nahiko argal egon daitezkeen. Bulimia asaldura bat da, eta, horren ondorioz, bulimia duten pertsonek modu konpultsiboan jaten dute
|
lehenik
eta behin, eta, ondoren, janaria deuseztatzen dute, bai okada induzitu, laxante, barau edo gehiegizko ariketen ondorioz. “Pertsona batzuk asaldu horietarako prest jaiotzen dira”, adierazi dute adituek, eta gaineratu dute “pertsona bakoitzak elikadura nahaste bat garatzeko duen modua bakarra dela, eta faktore genetikoen, familia faktoreen, nortasun faktoreen mende dagoela”.
|
|
|
Haien erregulazio juridikoak, markek ez bezala, zuzenbide publikoko arauetan parte hartzen du, eta ez dira zuzenbide pribatuaren mende soilik gelditzen. Horrek areagotu egiten du bere tutoretzak gizartean edo taldean duen garrantzia, batez ere kontsumitzaileen eta erabiltzaileen interesak babestea,
|
lehenik
eta behin, eta merkatura bideratzen diren produktuen eskaintzetan beharrezko argitasuna izatea. Gehien homologatzen ahal diren zeinuei buruzko ohar espezifikoak dituzte:
|
|
|
7.000 milioi pezeta inguruko inbertsioa aurreikusi da.
|
Lehenik
eta behin, proba pilotu bat egingo da urteko laugarren hiruhilekoan, eta 2001aren amaiera baino lehen merkaturatuko da. Ekimenak orain arte abian jarri diren proiektuak integratzen ditu, eta Espainian dauden finantza erakunde, mugikorren operadore eta ordainketa bitartekoen prozesuko sozietate guztiek parte hartzeko aukera izango dute.
|
|
|
Nolanahi ere, altzarien benetako berrikuntza da ñabardura, aukera ematen baitu haiek gaztetzeko eta zaharberritzeko, altzari zahar batetik abiatuta askoz gazteagoa den altzari bat izateko. Altzarien ñabardura egiteko ur tindagaiak
|
Lehenik
eta behin, tratatu beharreko gainazalak lixatu behar dira. Gero, zein koloratzaile erabiliko den erabaki behar da.
|
|
|
Infekzioa gertatzen bada, prozesua adierazten duten sintoma batzuk agertzen dira.
|
Lehenik
eta behin, 24 ordutik 48 ordura bitarteko inkubazio aldian, pertsona horrek gonbitoak, beherakoa eta sukar handia izaten ditu, 40º C-tik gorakoak. Beherakoa kolore berde esmeralda da, behazun azidoak ez baitira metabolizatzen.
|
|
|
Horretarako, jarraitu beharreko prozedura oso zehatza da.
|
Lehenik
eta behin, sareak garbitu behar dira muntaketatik datozen hondakinak kentzeko. Eragiketa hori egin aurretik, garrantzitsua da sareko tresna eta osagarri guztiek jasan behar duten presioa.
|
|
|
|
Lehenik
eta behin, armairuaren barne banaketa erabaki behar da.
|
|
|
Lan hori egitean, komeni da ontzi bat izatea tantaka joan daitekeen ura biltzeko eta konexioak desbatzean erortzeko. Harraska zahar bat kendu behar bada,
|
lehenik
eta behin ura moztu eta iturriko eta hustubideko hodi guztiak deskonektatu behar dira. Hori egin ondoren, harraska motaren arabera, gorantz (estalki gainekoa bada) edo beherantz (estalki azpikoa bada) bultzatu da.
|
|
|
Gau mahaitxoak erabil daitezke ohearen bi aldeetan, baldin eta gutxienez ezaugarri komun bat badute.
|
Lehenik
eta behin, ez dago inolako apaindura eskakizunik ohearen bi aldeak berdinak izan daitezen. Desberdinak izan daitezke, behar desberdinak asetzen badituzte edo gustu hutsagatik.
|
|
|
Zokaloa altzari baxuen behealdean (besarkagailuen bidez lotzen da haien hankei; burlete batek, berriz, zoruan doitzen du) eta gainaldean, noski. Estalkian bitrozeramika edo indukzio plakari eta harraskari dagozkien hutsuneak egiteko, nahiz eta pieza horiek nola egin behar diren azaltzen duten txantiloiekin etortzen diren,
|
lehenik
eta behin honako hau gomendatzen da: piezei buelta ematea, estalkiaren gainean jartzea eta errotuladore baten bidez haien silueta marraztea jarri nahi den leku zehatzean.
|
|
|
Epe luzera, sortzen den ur lurrunaren kontzentrazioak orban beltzaxkak eta lizunak sortzen ditu gainazaletan. Hori saihesteko,
|
lehenik
eta behin aireztatze sistemak berrikusi behar dira, eta, ondoren, geletako berokuntza. Airea hezetasunez ez kargatzeko, funtsezkoa da maiz zirkulatzea eta berritzea.
|
|
|
|
Lehenik
eta behin, komeni da landareak mugatzen dituzten paretak edo hesiak estaltzea edo kentzea. Horrela, paisaiak muga malkartsuak izatea saihestuko da.
|
|
|
Gerria/ aldaka erlazioa edo indizea (maila berean eta aldakan neurtuak, hurrenez hurren) 0,95 baino handiagoa da gizonezkoan, eta 0,80 baino handiagoa emakumezkoan, arrisku kardiobaskularra eta Kontzejuaren Mellitus handiagoa izatearekin lotzen da. Obesitatearen arrazoi ohikoenak,
|
lehenik
eta behin, elikagaiak eta energia gehiegi hartzea dira, eta proportzio txikiagoan, nahaste endokrinometabolikoak (Cushing gaixotasuna, Hipotiroidismoa, etab.).), zenbait trastornospsikologiko (nerbio bulimia), yatrogenia (kortikoideen gisako ziterialen kontsumoari lotua). eta muturreko obesitateetan, faktoresgenetikoak (egungo ikerketa lerroa). Segur aski, egiteko dagoen eginkizunetako bat herrialdeen arteko prebentzio maila da.
|
|
|
Barazkiak eta patatak. 6 hilabetetik aurrera sartuko dira, gatz mineralen eta zuntzaren bidez.
|
Lehenik
eta behin, salda gehitu dakioke biberoiari, eta, ondoren, barazkiak bakarrik purean, esnez osatuak. Hasieran, nitrato asko duten barazkiak saihestu behar dira, hala nola erremolatxa, espinakak, zerbak eta arbia, egunero sartu gabe.
|
|
|
Mikroorganismo horren epidemiologia, patogenia, klinika eta profilaxia hainbat azterketa egin dira. Funtsezko bi ezaugarriak
|
Lehenik
eta behin, epa talde bat da, enteritis hemorragikoa eta zorrotza eragiten duena, eta, maiz, bi konplikazio larri eragiten dituena, hala nola sindrome hemolitiko uremikoa (SHU) eta purpura tronbozitopenikoa (PTT). Bigarren ezaugarria da agerraldi epidemiko garrantzitsuak eragiten dituztela.
|
|
|
Izan ere, askotan, intolerantzia erreakzioak nahasten ditu, esnearen kasua da ohikoena, eta alergia erreakzioak.”, dio José Luis Justiciak.
|
Lehenik
eta behin, elikagai susmagarriari, noiz irentsi zen edo zer erreakzio izan zen azaltzen duen historia zehatza egiten da. Alergologoek jaki susmagarria aurkitu ondoren, larruazaleko alergia probak egiten dira, eta pazientearen besoaren azalean erreakzio alergiko txiki bat sortzen saiatzen dira, hainbat elikagairekin egindako estraktuak erabiliz.
|
|
|
Nekazaritza, Arrantza eta Elikadura Ministerioak, araua indarrean sartzen denetik aurrera, sei hilabeteko epea izango du “erreproduktore iberiko puruak” direlakoak aintzat hartzeko eta aipamenak erabiltzeko protokoloa eta eskakizunak zehazteko. “iberiko purua. Legegileak onartzeko beharra justifikatzen du,
|
lehenik
eta behin, merkatuan lehia zuzena eta leiala izateagatik, desleiala eragotziz, eta, bigarrenik, kontsumitzaileen eskubideak defendatzeagatik, produktuak eskaini eta aukeratzean nahasterik sor ez dadin. Hirugarren frogagiria “zerri arraza iberiarra” eta bere natur ingurunea babestea da.
|
|
|
Etiketan produktuaren salmenta izena jarri da, jatorri eta elikadura kalitatearen faktoreak kontuan hartuta. Horregatik,
|
lehenik
eta behin, produktu mota ezarriko da (urdaiazpikoa, paleta edo solomo kanabera), gero arraza jatorria (iberikoa), eta, azkenik, elikadura mota (ezkurra edo muinoan amaitua, gorostia edo gizendegia). Kalitate eta segurtasun kontrola Elaborazio eta sendatze prozesu guztiaren azken emaitza kalitatezko produktua da.
|
|
|
Ongi manipulatutako produktuak Kontserbak prestatzen eta prestatzen hasi aurretik, produktuak, manipulatzaileak eta ontziak oinarrizko segurtasun arauak bete behar dituzte. Tomateak edo piperrak izanez gero,
|
lehenik
eta behin, garbitu produktuak urez. “Kasu horietarako ez litzateke desinfektatzailerik erabili beharko”, dio Rodríguezek.
|
|
|
Teknika berriak elementu berri asko eskaintzen ditu.
|
Lehenik
eta behin, ez da toraxa edo abdomena ireki behar, eta bisturira jo ere ez da egin behar. Gainera, nabarmen murrizten ditu ebakuntza ondoko arazoak, eta ahalik eta gutxien mugatzen du pazienteen ospitaleko egonaldia.
|
|
|
Haurdunaldia baino lehen elikadura onak ziurtatuko du bai amak bai haurrak badutela behar dituzten elikagaiak. Behar bezala elikatzeko,
|
lehenik
eta behin, arreta jarri behar zaie eguneroko dieta osatzen duten elikagaiei, eta haurdunaldiak irauten duen hilabeteetan behar handiagotuak dituztenak sartu behar dira, gorputzeko erreserbak handitzeko. Dietaren gomendio orokorrak – Kontuan izan “ondo jateak” ez duela esan nahi asko jatea edo jatea elikagai garestietan oinarrituta.
|
|
|
Kasu askotan, establezimendu horiek xedapen autonomikoek arautzen dituzte, baina Lurralde arteko Kontseiluak baldintza tekniko komunak ezartzea erabaki du, lurralde nazional osoan osasun babes baliokidea bermatuko dutenak.
|
Lehenik
eta behin, lokalen tamainak eta kokapenak garbitasuna erraztu dute eta espazio, argiztapen eta aireztapen nahikoa izan dute. Proiektuaren arabera, azala edo beste ehun batzuk (orratzak, elektrodoak, hortzak, xiringak edo tintak) zeharkatzen edo sartzen dituzten tresna eta materialak erabili eta botatzekoak izango dira beti, eta eskularruak erabiliko dira objektu horiek manipulatzeko.
|
|
|
Lehiaren komisario europarraren aburuz, Mario Monti, “aurrekaririk gabeko jarduera maila honek bi gauza frogatzen ditu:
|
lehenik
eta behin, praktika sekretu horiek oso hedatuta daudela zoritxarrez; baina, aldi berean, Batzordeak horiek detektatzeko baliabide egokiak dituela”. Hauek dira isuna jaso duten enpresak:
|
|
|
Baina irakurleak aurkituko du, euskarari buruzko hausnarketez gainera, besterik ere hemen:
|
lehenik
eta behin, ez da zaila Mitxelenak bere  bizitzan zehar bizi izandako hainbat esperientzien arrastoari jarraitzea testuetan barrena, honako honetan lerro artean, beste hartan ageri agerian. Etxepareren kartzelaldia hizpidera dakarrenean, Espainiako gerraren ondoren berak sufritu zuen kartzelaldi luzeaz ere ari da.
|
|
|
Iritsi zaigu euskaltzaleoi, erasoak eraso (beti egon dira, beti egongo dira, beti gailenduko gatzaizkie), geure jokabideen kritika egun argiz eta plazan egiten hasteko garaia. Baina, noski, ezinbesteko baldintza bat dago,
|
lehenik
eta behin bete behar dena: ez kritikaren ordainetan eskumikua jasotzea.
|
|
|
3. Euskalgintzak independentziaz eta nortasun osoz jokatu behar du
|
lehenik
eta behin. Jarrera partidistak hartzeko tentalditik errotik ihes egin behar du, nahiz eta jarrera horiek itxuraz aldekoak izan.
|
|
|
Olerkigintza filosofia baino gutxiago dela5 adierazteko, hiru dira Platonek erabiltzen dituen argumentu nagusiak.
|
Lehenik
eta behin, jakintzari dagokionez, olerkaria ez da gai egiazkoak eta faltsuak diren baieztapenak bereizteko, ezta egiazko baieztapenak egiten dituenean berauek justifikatzeko ere. Eta hau biziki garrantzitsua da Platonek finkatutako bereizketa iraultzailearen arabera:
|
|
|
Honek bi esanahi ditu Platonengan.
|
Lehenik
eta behin, jainkotasuna, Musak, direla konposizio edo errezitatze prozesua bultzatzen dutenak. Bigarrenik, olerkaria Musek iradokitzen diotenaren interprete soila dela:
|
|
|
Platonek erregimen honi egiten dion kritika hiru puntutan laburbiltzen du.
|
Lehenik
eta behin, bere sistema ekonomikoa inperialista eta merkantilista da; untzi atenastarrek mediterraniar arro osoan zehar garraiatzen dituzte beraien produktuak. Baina pentsamolde merkantilistak jarduera ororengan du eragina:
|
|
|
Platonek ezetz dio.
|
Lehenik
eta behin lon Homeroren gainean da trebea, ez beste gainerako poetei dagokienez. lonek berak era honetan erantzuten dio Sokratesi:
|
|
|
Beraz, berbaitango gauza muga adigaia besterik ez da; ezagutzaren mugak erakusten ditu besterik gabe. Kantentzat espazioa, denbora eta adigai hutsak ez dira inolaz ere benetako gauzen ezagutza oztopatzen duten baina, dena dela, jasan behar ditugun bitartekariak, baizik eta benetako ezagutza
|
lehenik
eta behin ahalbidetzen duten baldintzak. Eta ezagutza ahalbidetzen duten baldintza hauek ditugulako gertatzen da, orduan, ezagutza hori agerpenetara mugatzen dela.
|
|
2002
|
|
|
Gaur zera ikusi behar dugu: Estatuen Europa sendo finkatzen ari den une honetan, Euskal Herriari ez diola inork kanpotik lekurik egingo, guk geuk
|
lehenik
eta behin ondo errotzen ez badugu.
|
|
|
" Helburu ezberdinak jarri genizkion diskoari dio Asier Biurrun irakasleak.
|
Lehenik
eta behin, ikusten genuen AEKri eraso ezberdinak egin (eta egiten) dizkiotela eta, nolabait, guk salaketa bat egin nahi genuen eraso hauen aitzinean. Pentsatu genuen salaketa hori egiteko modu berriren bat asmatu beharra zegoela, eta orduan asmo hori gure diskoarekin lotu genuen.
|
|
|
|
Lehenik
eta behin zera argitu nahiko nuke. ANVrentzat ezker abertzalean bi alderdi daudela bakarrik.
|
|
|
Alde positibo ugari ikusten diot Bake Konferentziaren luzapenari.
|
Lehenik
eta behin, orain arte egindako lana gizarteari azaltzeko eta bere iritziak eta ekarpenak jasotzeko beta emango duelako. Moderatzaile taldeari bere lanean jarraitzeko aukera emango diolako.
|
|
|
Herri batek parroki arropategia izateko baldintza batzuk bete behar dira.
|
Lehenik
eta behin boluntarioak behar dira, parrokian biltoki bat ireki ahal izateko eta honela arropa jaso eta behar duen jendeari lagundu ahal izateko. Eta parroki guztietan ez dago behar adina boluntario.
|