|
2000
|
|
|
San Markoseko Mankomunitateak ere esperientzi pilotu bat jarri zuen martxan duela bi urte eta egun 500 edukiontzi daude Donostialdean. Urola Erdian 78 kontenedore daude martxotik eta Txingudin 210
|
joan
den uztailetik. Debabarrenako Mankomunitateak 140 edukiontzi (kontenedore bat 500 biztanleko) jarri zituen azaroaren 8an eta abenduaren erdialdera bitartean 1.340 kilo zabor jaso zuten.
|
|
|
Nafarroan ontziak ez dira orokorrean edukiontzi horien bitartez jasotzen.
|
Joan
den maiatzean Erriberako Mankomunitatean kontenedore horiak ezarri ziren, baina Nafarroan beste sistema bat erabiltzen da ontziak jasotzeko 1992tik. Jurramendi (Mendixurra) eta Iruñerriko Mankomunitateek beira eta papera biltzeaz gain, materia organikoa eta bizigabea jasotzen dute.
|
|
|
Eusko Jaurlaritzaren dirulaguntzari esker, edonork, harpidetzaz, erabiliko ditu Euskaltzaindiak sarean jarriko dituen hiztegiok. Gainera, Euskaltzaindiaren sistema informatikoaren berriztapena eta webgunea aurkeztu ziren
|
joan
den urteko abenduan.
|
|
|
Harentzat bertsoa ez beste konturik ez zen. Eta nik hura sumatzen nuen behiak jeiztera
|
joandakoan
, oso txikia nintzela. Ezaguera etorri orduko haren bertso ikasiak eta bertsolarien istorioak banekizkiela gogoratzen dut.
|
|
|
Ezaguera etorri orduko haren bertso ikasiak eta bertsolarien istorioak banekizkiela gogoratzen dut. Pixka bat handitzen
|
joan
ahala bertso paperak ekartzen zizkidan. Etxean lehendik ere baziren bertsopaper zahar batzuk eta Txirrita, Udarregi, Pello Errotaren kontuak ere esaten zizkidan, Txirrita eta Pello Errota ezagutu baitzituen berak.
|
|
|
Orduan pentsatu nuen bertsotan egitea edo ikastea. Pixkanaka pixkanaka herritara
|
joan
eta bertsolariak entzuten nituen, eta haiekin lagunartean tabernan kantatu. Hori izan da gure eskola.
|
|
|
Kristautasunak garai batetik hona hotzaldi handia izan du gizartean eta alde horretatik bertsolaritzan ere derrigor behar zuen hotzaldia, bertsolaritza gizarteari lotuta
|
doalako
. Garai batean bertso paperak Jainkoari argitasuna eskatuz hasten ziren eta gaur horri ez zaio kasurik egiten, hoztasun hori etorri delako.
|
|
|
Bizitza osoa igaro duzu bertsoaren inguruan. Nola
|
joan
da heltzen bertsoekiko zure harremana?
|
|
|
Esaera da bertsolaritzan 40 urte arte ikasten eta handik aurrera ahazten
|
joaten
dela. Gaur ni 65 urteak beteta nago eta esaera horrek balio badu aspaldi goitik behera noa.
|
|
|
Esaera da bertsolaritzan 40 urte arte ikasten eta handik aurrera ahazten joaten dela. Gaur ni 65 urteak beteta nago eta esaera horrek balio badu aspaldi goitik behera
|
noa
. Baina, nire bertsokerak mailarik gorena 25 urterekin harrapatuko zuen eta orduko maila beretsuari eutsi dio.
|
|
|
Gizona beti ikasten
|
joaten
da. Nik 30 urte nituenean pentsatzen ez nituen gauza batzuk egiten ditut orain («mañontzi» neurrian kantatzea, esaterako), nahiz garai hartako sasoia ez eduki.
|
|
|
Kotxeak beranduago etorri ziren, baina motoak baziren... Baina ordura arteko ohituretan herri batera bertsotara
|
joan
eta iluntzean etxera alde egitea pekatu handia zen! Orduan ere plazan kantatzen zen, baina tabernan eta sagardotegian egiten zuen bertsolariak graziarik gehiena.
|
|
|
Bai, bi saio, eta izango dira hiru egindakoak ere, niri ere tokatu zait egun batean hiru saio egitea, baina ni ziur nago Uztapidek eta Zepaik eta horiek herri batera
|
joanda
gaur egungo hiru saio eginda baino askoz gehiago kantatzen zutela. Goizean meza nagusiaren ondoren hasi eta arratsaldeko plazako saioarekin jarraitu eta ez ziren saio luzeegiak izango, baina tabernan, afalondorengoa?
|
|
|
Beti izan dut idazteko zaletasuna, baina istripua izan aurretik ez nuen egokiera handirik. Orduan jai egunetan festara
|
joaten
ginen eta idazteko patxada behar izaten da. Baina duela 19 urte istripua izan nuen kotxearekin, istripu handia gainera, Amurizaren ezkontza despedidatik Durangotik bueltan.
|
|
|
Bai, garai hartako baserritar batentzat nahikoak, orduko nire garaiko askok izan ez zutena. 13 urte eta erdi arte behintzat ibili nintzen eskolan eta orduko gehienak behin 12 urterekin jaunartze handia eginez gero, etxean lanean hasten ziren, itzulean eta abar, edo bestela artzain
|
joaten
ziren. Gu alde horretatik gurasoei eskerrak eman beharrean gaude.
|
|
|
Baina ilusio handia genuen: askatasuna zegoen eskatzeko, bilerak egiteko, Diputaziora
|
joanda
euskaraz egin zitekeen... Gainera Diputazio eta Eusko Jaurlaritzan lagunarteko tratua izan genuen bertako jendearekin eta horrek gerora asko laguntzen du.
|
|
|
diosku Agurtzane Intxaurraga egileak. Bill eta Maryk, museoa osatzen duten areto ezberdinetan barrena
|
doazela
, obraren hari nagusia garatuko dute. Berauen hizkuntza, 2050 urteko munduko biztanle gehienena da:
|
|
|
Umore tonua txertatzeko, estatubatuar bikotea dago. Hiru protagonistez landa, dozenaka izango dira
|
joan
etorrian ibiliko diren beste pertsonaiak.
|
|
|
(...) Aurrrekontuak murritzak izan arren, gauza asko egin daitezke. Mutur batetik bestera
|
joan
da: Madrilen arrakasta izan duten ereduak kopiatu dira edo folklorearekin betelana egin da.
|
|
|
Lehio batetik ezkutatzen ari den eguzkiari so dago gazte bat. Ikusten ditu haurtzaro eta nerabezaroa eguzki hori bezala
|
joaten
zaizkiola. Eta lehenagoko garai zein sentimenduak gogoratzen ditu.
|
|
|
Taldea osatuz
|
joan
zen. 1970an Panpi Lacarrieu bildu zen, eta 1972an Pierpol Berzaitz.
|
|
|
Pierpolek taldea utzi zuen Parisera
|
joan
baitzen Credit Agricole bankuarentzat lanera. Hori izan zen arrazoi nagusia.
|
|
|
Hori izan zen arrazoi nagusia. Gero, erran gabe
|
doa
, Pierpolek bazuen guk ez genuen beste filosofia diferente bat musika aldetik. Guk taldean kantuaren militanteak egon nahi genuen, hark berriz, kantuari beste maila bat eman nahi zion, kreazio artistiko bat.
|
|
|
Halako gidari batekin, nolaz ez, Hegoaldea ezagutu eta maitatu baihuen. Lapurditik Xiberoarat
|
joan
hintzen duela aspaldi, lotsarik gabe, lekuko eskualkia ikasi, maiatu, idatzi eta kantatu duk. Hain ongi egin dituk horiek oro, ezen eta Larrañe herriko auzapeza den Marzelek duela gutti ez baitzuen sinetsi nahi Manexa hintzela.
|
|
|
Urteak
|
joan
dituk, hire bidea segitu duk, prefosta, betiko bide zuzena, uhainek trabaturik ere, jakin duk, beti, barkua porturat eramaiten. Iparra ala Hegoa, hik beti ukan dituk pareko.
|
|
|
Hirugarrenak Euskal Etnologia ikasten ari zenekoa eta Aranzadirekin izandako hartuemana aipatzen ditu. Laugarrenak gerra hasi eta ihesi
|
joan
zenekoa. Eta azken bietan Iparraldean bizitako urteak eta 1953an Atauna itzuli zenekoa
|
|
|
Gainera Pottokok badu letxuga baino freskoagoa den izeba Juanita bat. Izeba Juanita kalean bizi da eta autosuperrean
|
joaten
da Pottokoren baserrira. Autosuperrean kabituko bada, Pottokok bere 218 kiloak jaitsi ditu
|
|
|
zigor bataloietan eta urte batzu geroago Francoren aurkako erresistentzian Bigarren Gerrate Mundialak erdi erdian harrapatu zuelarik. Eta tartean hainbat
|
joan
etorri Estatu Batuetara, Paris eta Londresera, Ozeaniako itsasoetan gerra eginez... soldadu yanki gisa! Hau amaitu zenean Mexikon eta Estatu Batuetan bizi izan zen baina beti ere Europara askotan etortzen zelarik eta Euskal Herriko egoerari buruz aski kezkatuta zegoela...
|
|
|
Olariaga, Zabaleta, Urmeneta, Mattin... komikigintza eta ilustrazioak gurean eman dituen izenik nabarmenenak orriotan arituak dira. Izen hauek topatzeko 70eko hamarkadaraino
|
joan
behar dugu eta, hala ere, lehenago hainbatek ipini du bere umorea aldizkarian.
|
|
|
Nik soldadu
|
joan aurretik
armonika eta trikitixa ere jotzen nituen familian eta lagunartean. Eta orduan bazkalondotan eta abar kantatzen genituen abestiak dira, garai hartan gure gustukoak zirenak.
|
|
|
Analisiei eskerrak konturatu ziren mota guztiak ez zirela onak sagardotarako. Beraz, batzuk baztertzen
|
joan
ziren eta onenekin (hamabiren bat edo) geratu ziren. Hala ere 40 bat mota gordetzen dituzte Hondarribiko zentroan.
|
|
|
Landareak erosteko eskaera berriz, Hondarribiko Zubieta Etxaldean egin behar da. Diputazioaren aldetik sagarrondoei jarraipen zehatza egiten zaie; batzuetan sagarrondoak landatu aurretik baserritarrak aukeratutako lursaila ikustera
|
joaten
dira teknikoak eta ondoren, sagastiak nola datozen kontrolatzen dute.
|
|
|
Hor dago" Album pomologico" izeneko liburuxka, mende hasierakoa (1918koa). Arduradunak hor agertzen diren sagar motak gordetzen ahalegintzen ez badira galtzen
|
joango
dira. Aukeraketa bat egin da, onenak hartu dira.
|
|
|
Gogoan dut OHOko 8 maila bukatu ostean kurtso amaierako bidaia antolatu genuela. Gurasoek ez ziguten bakarrik
|
joateko
baimenik ematen, ordea. Maisu edo maistraren batek laguntzea izan zen derrigorrezko baldintza, eta hautatu genuen Xabier.
|
|
|
Ni soldadu nengoen eta bera entrenatzaile. Maiz
|
joaten
nintzen haienean dutxatu eta meriendatzera, hantxe jan nuen lehen pizza ere. Geroztik ez dut halakorik jan.
|
|
|
Euskal Herrian eskaintza zabala dugu ihauteriei dagokienez. Eta, hala ere, bada egun hauek pasatzera atzerrira
|
joaten
denik. Urtero telebistan ikusten ditugun irudiek Rio, Venezia edo Tenerifera joateko gogoa pizten digute nonbait.
|
|
|
Eta, hala ere, bada egun hauek pasatzera atzerrira joaten denik. Urtero telebistan ikusten ditugun irudiek Rio, Venezia edo Tenerifera
|
joateko
gogoa pizten digute nonbait. Dirua soberan eta astebeteko oporrak ditugula pentsatu eta gertueneko bidai agentziara hurbildu gara.
|
|
|
Dirua soberan eta astebeteko oporrak ditugula pentsatu eta gertueneko bidai agentziara hurbildu gara. Irudimena askatu eta Rio de Janeirora
|
joan
nahi dugula esan diogu agenteari. «Ez du merezi» esan digu berehala.
|
|
|
Gehiengoak aukera honi heltzen dio, agentzian esan digutenez. Veneziara ez da hainbeste jende
|
joaten
, baina, ihauteri dotore hauek ezagutu nahi dituenak 80.000 pezetatik gora ordaindu du astea pasatzeko San Markos plaza inguruan lo egin nahi duenak 130.000.
|
|
|
Holako gauzak ere behar dira eta euskalkiek mendeetako hizkuntz herrikoia gorde dutelako, ikertu eta aztertzeko modukoak dira. Bestela, gazteleratik egindako itzulpenetik harantza ez
|
doaz
.
|
|
|
Ados nago Koldok esandakoarekin, idatzirako eredua landu da eta ahozkoa gehiegi ez; egia da, eskolara
|
doazen
haurrek eredu formala badakite baina ez dira gai gauza bat euskaraz txukun kontatzeko erdarara jo gabe, hogeita hamar bider latigoa gaizki erabiliz... Donostian behintzat hori nabarmena da, ez dakit herri txikiagoetan horrela den.
|
|
|
Euskara batuak irautea nahi badugu, bizitasunez eta erraztasunez jantzi behar dugu eta hori euskalki guztietatik jaso behar du. Ez da erraza euskalkien lekua zein behar duen izan adostea baina horren inguruan, zaratarik atera barik, diskurtso bat eraikitzen
|
joan
behar dugu apurka. Horrez gain, ondo legoke idazle, euskaltzale eta abarren artean euskalkia batuan sartzeko kanpaina eta praktika bat bultzatzea.
|
|
|
Eta zer gertatzen da Bizkaian? Haurrak
|
joaten
direla etxera gurasoei esanez,
|
|
|
eta hori ez dela bekatu mortala. Xuxen apurka aberasten
|
joan
litzateke, batetik ahal denik eta gehien uztartzeko euskalkiak euskara batuan, kazetari gazteek euskalkien ekarria modu naturalean jaso dezaten, eta euskalki jasoa horrelako euskarri informatikoan gera dadin. Ditugun aukeren erabileraren txipak piztuta eduki behar ditugu eta Euskaltzaindiaren babesarekin, emaitzak etorriko dira.
|
|
|
Horrek ekarri du leku askotan batuarekiko dagoen urruntasuna eta mesfidantza. Gauzak nola
|
joan
diren ikusita, Iparraldean batua ez da hemen bezala sartu; haiek beti gorde dute beren ukitua, beste ingurune bat egon delako, administrazio munduan ez delako egon euskara batua hizkuntza ofizialtzat hartu duen autonomia bat... Beste askatasun bat eduki dute gauza asko gordetzeko eta Iparraldeko batek modurik formalenean idazten duenean ere, beti ikusten da nongoa den.
|
|
|
Bataila horren jarrera muturrekoenak Bizkaian gertatu ziren, batzuk tanborrarekin idatzi nahian eta beste batzuk bizkaieraren edozein usain kendu nahian. Horregatik, Iparraldean kontua leunago
|
joan
da eta gauza asko gorde egin dira; eta gu ere Iparraldera begiratzean kontu handiz aritzen gara. Testuinguru formalenetan ere, etxe honetako lehendakariak, Haritchelarrek, bere euskalkian hitz egiten du eta ez da ezer gertatzen.
|
|
|
Euskararen legean aipatzen da euskalkiaren garrantzia beti ere euskara batuaren kaltetan ez
|
doanean
, euskara batua delako Euskal Autonomi Erkidegoko hizkuntz ofizial amankomuna, eta hitz egiten den lekuetan zaindu egin behar direla. Lege batek hori baino askoz gehiago ezin du eman seguruenik, baina bidea ematen du legeak, adibidez mahai honetan aipatu ditugun guztiak aurrera eramateko eta gehiago ere bai.
|
|
|
Baina herri edo ibar bakoitzean egiten den hori, hori desagertzea oso zaila dela iruditzen zait. Espainolak gutxi gorabehera Cervantesen garaitik du estandarra, eta Zaragoza inguruetara
|
joan
eta hango erdara hitz egiteko modua desagertu egin da. Badauzkat hango lagunak unibertsitatean ibilitakoak, erdara dotorean hitz egiten dutenak, eta bere herrira doazenean
|
|
|
Espainolak gutxi gorabehera Cervantesen garaitik du estandarra, eta Zaragoza inguruetara joan eta hango erdara hitz egiteko modua desagertu egin da? Badauzkat hango lagunak unibertsitatean ibilitakoak, erdara dotorean hitz egiten dutenak, eta bere herrira
|
doazenean
|
|
|
Hori normala da, ezta? Hizkuntza batean dialektoak sortzen dira, gure kasuan esate baterako, euskara ofiziala izan ez delako, euskaldunok administrazio aldetik zatituak egon garelako... horrela
|
joan
dira sortu eta handituaz. Mitxelenak berak esaten du, XVII. mendean Bizkaiko euskara eta Lapurdikoa XX. mendean baino gertuago zirela.
|
|
|
Mitxelenak berak esaten du, XVII. mendean Bizkaiko euskara eta Lapurdikoa XX. mendean baino gertuago zirela. Orduan, gauzak ondo bidean euskalkiak bateratuz edo urreratuz
|
joan
lirateke. Baina bateratzekotan badaude zaindu liratekeen gauza batzuk.
|
|
|
Oso arraroa da pregoia eman behar duen udaltzainak, egunero zurekin dabilenak, gero pregoia euskara batuan egitea. Osagilearengana
|
joatean
euskalkia interesgarria da, bai ume zein edadeko pertsonekin. Edadeko jende askori gertatzen zaio erdararekin, jakin badaki baina ez du erraztasunik gauzak azaltzeko.
|
|
|
Hasieran, gainera, eskolan batuaz egin behar zen, nahiz eta andereñoa Motrikukoa izan eta klaseak ematen Deban egon. Funtzio Publikoaren Legearen arabera, funtzionario bakoitzak, puntuen arabera aukeratzen du nora
|
joan
. Horrelako legeak egokitzea lortzeko, halako gizarte adostasun oso handia behar da.
|
|
|
Kontuan hartuta, gutxienez hiru estatutan aleman estandarra dela hizkuntz ofiziala, han ere gertatuko dira antzerakoak. Hara
|
joan
eta akademian ikasitako aleman estandarra erabiltzen hastean, Suitzara zoaz eta ulertu egiten dizute, baina badira gauzak desberdin esaten dituztenak, antzagatik konturatzen zarela. Interes pittin bat badaukazu eta kontu horietan arreta berezia jarri behar dela esan badizute, ez dago alfabetatze ikastaro berezirik egin beharrik.
|
|
|
Kontuan hartuta, gutxienez hiru estatutan aleman estandarra dela hizkuntz ofiziala, han ere gertatuko dira antzerakoak. Hara joan eta akademian ikasitako aleman estandarra erabiltzen hastean, Suitzara
|
zoaz
eta ulertu egiten dizute, baina badira gauzak desberdin esaten dituztenak, antzagatik konturatzen zarela. Interes pittin bat badaukazu eta kontu horietan arreta berezia jarri behar dela esan badizute, ez dago alfabetatze ikastaro berezirik egin beharrik.
|
|
|
Adostasunak bilatzeko urratsak eman behar ditugula printzipioa kontuan hartuta, zera gaineratuko nuke: batua egiten
|
joan
dadin euskalkien aberastasun hori denontzako dela interesgarria, bestela halako deklarazio orokor batean geratzeko arriskua dagoelako. Euskalkiaren prestigioa bilatzeko urratsak eman behar dira guztion artean.
|
|
|
Eibartar honek
|
joan
den abenduaren 21ean espetxetik kalera libre atera zeneko bere lehen urtebetetzea ospatu zuen. Santo Tomas eguna izan zen.
|
|
|
Baldintzapeko askatasunean dago, ordea. Hilabetero estatuaren bulego sozial batera
|
doa
, eta gizarte laguntzaile baten aurrean bere sinadura botatzen du. Espainiako estatuaren mugetatik atera nahi izatera baimen berezia eskatu behar du bestalde.
|
|
|
1997an Almerian zegoela hemorragia zerebral bat izan zuen. Afaria eramatera
|
joan
zitzaizkionean konorte barik aurkitu zuten funtzionarioek bere zeldan. Buruko odoljarioa txikitatik zeukan zain baten malformazioak eraginda izan zela pronostikatu zioten ospitaleko medikuek; buruan angioma bat zuela jaiotzez adierazi zioten ere.
|
|
|
Mungiar hau
|
joan
den irailaren 17an utzi zuten libre Basauriko espetxean; 21 urteko kartzelaldia betetzeko 4 hilabete eskas falta zituela. 56 urte ditu eta 35 zituen otsailaren 21ean atxilotu zutenean.
|
|
|
Baina badugu erreferentzi bat etekin horiek oso altuak izango direla aurreikusteko. BBK k,
|
joan
den urrian aitortu zuenez, telekomunikazioen negozioan 20.000 milioi pezeta inguru zituen inbertiturik (Euskaltel, Airtel, Retevision...). Airtelen duen% 4,76ko partaidetza, gaur egun, 190.000 milioi pezetatan balioztaturik baldin badago, pentsa genezake, bere akzioak saltzea erabakitzen badu, horrek eragingo lituzkeen etekinak izugarriak izango liratekeela akziodunentzat, baina oraingoz ez du horrelakorik erabaki.
|
|
|
Aurten, 2000 urtea, lau katu izan gara. Irakasleok nahiago dugu erosketak egitera
|
joan
eta jai egun bat gehiago izan, kobratutakoa gainera! Zertarako busti ezertan?
|
|
|
Gerratea amaitzean hurbildu zen lehenaldikotz Kanbora, biriketako gaitza zuen anaiari bisita egitera, Lapurdiko herriska ospetsua zen-eta bere urberotegi eta osategiei esker. Ahal zuen aldi oroz, bidaian
|
joaten
bazen ere, Kanbon betiko errotu zen, Ipar Euskal Herriko bizi giroa eta Euskal etniaren berezitasunak inspirazio iturri bilakaturik. Hain zuzen, arrantzale eta laborariak margotu ez ezik, idatzi eta hitzaldi franko ere eman zituen, besteak beste Euskaldunak Iberoen ondorengoak zirela argudiatuz.
|
|
|
«Milaka urteren buruan, nahasten
|
joan
ziren arrazak, eta euskaldunek ez zioten ihes egin ahal izan berezko lege honi»
|
|
|
Itxura batean hala ere, bere fondo pribatuan ofizialki erakusgai dagoena baino askoz lan gehiago gordetzen du, gizalegez jokatuko balu bistarazi lukeena.
|
Joan
eta galde egiozue hori egia ote den, ea zer ihardesten duen
|
|
|
Nola hasi zenuen lana, non hasi zinen begira, nora jo zenuen, nola izan da lan prozesua? Hasieratik zenuen gutxi gorabeherako zerrenda bat eta hori betetzen
|
joan
zara ala pixkanaka pixkanaka egituratzen joan zen ehuneko zerrenda?
|
|
|
Nola hasi zenuen lana, non hasi zinen begira, nora jo zenuen, nola izan da lan prozesua? Hasieratik zenuen gutxi gorabeherako zerrenda bat eta hori betetzen joan zara ala pixkanaka pixkanaka egituratzen
|
joan
zen ehuneko zerrenda?
|
|
|
Baina gero gauzak oso bestela dira. Ez da Iparraldean euskara apapa
|
badoala
jakitea bakarrik. «Normaltasunaren esparruaren» barruan ere, zeharo urruti gaude kultura batek behar beharrezkoak dituen gutxieneko jarduera batzuetatik.
|
|
|
Hango jendearen artean, halaber, jauntxo tiki anitz zegoen eta une horietan, zergatik ez badakigu ere, Nafarroa Garaian horietako leinu historiko anitz desagertu zen, bertze horiei tokia hartzeko aukera emanez. Batzuk Korte berrirat
|
joan
ziren, bertzeak herrietarat. Hamaika ziren.
|
|
|
Hamaika ziren. XVI. mendean uholdea gertatu zen, Erriberarantz batik bat, oraindik ez baitziren Ameriketarat
|
joaiten
.
|
|
|
Paretatik dirua ateratzen dugu bankuetxeari ematen dizkion etekinen% 0,7a Amazonian garapen proiekturen bat bultzatzeko balioko duen txartelarekin. Andetara
|
joateko
bidai bat eskaintzen duen agentziko erakusleihora begiratzen dugun bitartean ostegunean hunkitu gintuen hitzaldian pentsatzen dugu.
|
|
|
HEGO Euskal Herrian ere estatu mailan IUk eta PSOEk lortutako akordioa gauzatuko bide da IU eta, PSN eta PSE EEren artean. Ez dirudi estatu mailako itunetan sinatutakotik haratago
|
joango
direnik eta, beraz, azalean bederen, ez da ezer berezirik ageri bizi dugun gatazkari dagokionez. Alabaina, IU eta PSOEren aliantzak PP garaituz gero, gatazkarekiko elkarrizketa eta negoziazioaren bideak beste aukera bat izan dezakeela usain daiteke, lerro arteko irakurketa ausarta eginez gero behintzat.
|
|
|
IPAR Euskal Herriko Udalen Biltzarreko ordezkariek, martxoaren 9an Frantziako Barne ministroarekin biltzeko jaso duten gonbitari baietza eman diote. Parisera Jean Pierre Chevenementerekin hitz egitera
|
joanen
diren euskal ordezkariak zazpi dira. Euskal Departamenduari buruz hitz egitea xede dutelarik ere, ordezkariek aparteko esperantzarik ez dutela adierazi dute aldez aurretik.
|
|
|
. Halaxe, 1936ko uztailaren 17an Aierrak bere sermoian bota zuen: alkatea ez beste, ez zela inor bisitatzera
|
joango
, bere etxea zabalik egonen zela. Goikoetxea alkateak alde egin eta handik gutxira hasi ziren gezur eta hilketak.
|
|
|
«Nire desio bakarra filma ikustera sartuko den jendea aurreiritziekin ez
|
joatea
da. Badakit prentsak galdera makurrak egingo dizkidala, baina ez naiz amarru horretan sartuko, istorioaren funtsa bestelakoa delako.
|
|
|
Beti ere Goi Aragoiri gagozkiolarik, hau da, hizkuntzari eutsi dion lurraldeari. Izan ere, hustutako lurralde horietako hiztun asko industri guneetara
|
joan
da eta Zaragozan adibidez, Goi Aragoiko jende ugari bizi da. Hiztun berriak ere ez dira ahantzi behar, Aragoi osoan, Zaragoza hiriburuan bereziki, hizkuntzaren berreskurapenerako taldeak antolatu ohi baitira.
|
|
|
Horretarako gonbitea bezperan edo bi egun lehenago egin zidaten: beste batek huts egin zuela azkeneko orduan eta
|
joango
ote nintzen. Batzuk esaten dutenez,
|
|
|
Behin, San Sebastian egun batean, ni eta beste lagun bat Udaletxera
|
gindoazen
danbolintero gala arropak janztera eta bera topatu genuen Kale Nagusitik Santa Maria aldera bakar bakarrik zihoala. Atseginez geratu ginen hirurok hizketan eta nik zirikatzaile:
|
|
|
Behin, San Sebastian egun batean, ni eta beste lagun bat Udaletxera gindoazen danbolintero gala arropak janztera eta bera topatu genuen Kale Nagusitik Santa Maria aldera bakar bakarrik
|
zihoala
. Atseginez geratu ginen hirurok hizketan eta nik zirikatzaile:
|
|
|
Han
|
joan
zen barrezka eta nire laguna apur bat lotsatuta geratu zen nire atrebentziarekin. Ni lotsatuagoa sermoia entzundakoan.
|
|
|
). Ongi
|
joan
, Setien gotzaina!
|
|
|
Mexikon zapatistek indigenen eskubideen alde egindako erreferenduma eredu harturik, eta Lleidan
|
joan
den udal hauteskundeetan egindako udal kontsultan arrakasta handiz burutu ondoren, kanpaina honen arduradunek Kanpo Zorra Deuseztatzeko Hiritarren Sarea eratu dute. Sare hau ari da gizarte kontsulta edo erreferenduma sustatzen, berau egitea posible den Espainiako Estatuko eta Euskal Herriko hiri eta herrietan
|
|
|
«Neskatxaren aho eztienean/ kaduria
|
joaiten
zaitanean,/ nik gozatuz jaten diot motxeta/ hondoraino mihia sar eta,/ mihia sar eta».
|
|
|
Orain, beste lau gehitu ditzakegu eta berriak ere aurki etorriko dira. Gora
|
doa
beraz, euskal literatura lizuna ez zen zaila, baina. Gora doa gainera, hemendik kanpo jeneroa nolabaiteko krisian dagoenean.
|
|
|
Gora doa beraz, euskal literatura lizuna ez zen zaila, baina. Gora
|
doa
gainera, hemendik kanpo jeneroa nolabaiteko krisian dagoenean. Ez dira alferrik etorri telefono erotikoak, film pornografikoak eta Internet.
|
|
|
Azken 20 urtetan hortik bizi naiz, ez literaturatik. Pasa dira hamar urte liburu baten eta bestearen artean eta hurrengoan agian hamar ez, baina dozena erdi bat
|
joango
dira seguru, zeren bat joan da eta oraindik lerro bakarra ez dut idatzi... Buruan baditut bi liburu, eta oraingoz ez dakit nondik jo, batetik edo bestetik, bitartean lana egiten dut, eta tarteka...
|
|
|
Azken 20 urtetan hortik bizi naiz, ez literaturatik. Pasa dira hamar urte liburu baten eta bestearen artean eta hurrengoan agian hamar ez, baina dozena erdi bat joango dira seguru, zeren bat
|
joan
da eta oraindik lerro bakarra ez dut idatzi... Buruan baditut bi liburu, eta oraingoz ez dakit nondik jo, batetik edo bestetik, bitartean lana egiten dut, eta tarteka...
|
|
|
Haiek pertsona sentiarazten ninduten, eta hori eskertuko diet. Gero ez, geroztikan talde gehientsuenetan arraroa sentitu izan naiz, arraroa batez ere ez baduzu ahaleginik egiten arrarotasuna disimulatzen, eta nik ez dut ahaleginik egin. Orain dela urte mordo bat, adibidez, Galeusca batera
|
joan
nintzen Kataluniara idazle mordo batekin batera, eta Bartzelonan nire lankideen emazteentzat opariak erosi nituen. Baina ez bat, agian lau:
|
|
|
«nire andreari zerbait eraman behar diot», eta nik txintxo txintxo erosi, eta «zure andreari zer gustatzen zaio?». Eta han
|
joaten
nintzen Ramblara erostera.
|
|
|
Gaur egun literaturak oihartzun gehiago dauka mamia baino. Azkenean literatur zaleak eta igande arratsalde batean gustuen liburu bat irakurtzen igaroko dutenak beste inorekin kalera
|
joan gabe
, edo mendira joan gabe, gutxi gara, sekta bat zentzu batean. Gutxi gara eta gainera gure zaletasuna guztiz zaharkitua da, aurreko mendeko zaletasun baten atzetik gabiltza, baina jendearen bizitzan lehen, sortu arte, literaturak zeukan gaur ez duen garrantzia.
|
|
|
Gaur egun literaturak oihartzun gehiago dauka mamia baino. Azkenean literatur zaleak eta igande arratsalde batean gustuen liburu bat irakurtzen igaroko dutenak beste inorekin kalera joan gabe, edo mendira
|
joan gabe
, gutxi gara, sekta bat zentzu batean. Gutxi gara eta gainera gure zaletasuna guztiz zaharkitua da, aurreko mendeko zaletasun baten atzetik gabiltza, baina jendearen bizitzan lehen, sortu arte, literaturak zeukan gaur ez duen garrantzia.
|
|
|
Umeak lagunak izango bazituen, nik ume haien amekin harremanak behar ditut. Agian gero hori ez da beharrezkoa, baina txikitan bai, parkera
|
joango
bazara eta parkean beste batzuekin egongo bada, ba parkean haien amekin egon behar duzu. Nik hori guztia egin dut eta uste dut nahiko ona naizela gauza horietarako.
|
|
|
EAJ ez da alderdi kontserbadorea, izatekotan, erdialdealdera begiratzen duen zentroko alderdia da. Guri hobeto
|
doakigu
sozialkristaua izena eta ez kristau demokrata. Gure soslaia nabariki soziala da.
|
|
|
Madrilek onartuak izatea espero dut. Benetako demokratak badira, onartu dute batez ere indarkeria amaitutakoan, botorekin, hitzarekin eta limurtzeko asmoarekin
|
goazela
Madrilera; ez goazela pistola eskuetan. Beraz, ohitu dute.
|
|
|
Madrilek onartuak izatea espero dut. Benetako demokratak badira, onartu dute batez ere indarkeria amaitutakoan, botorekin, hitzarekin eta limurtzeko asmoarekin goazela Madrilera; ez
|
goazela
pistola eskuetan. Beraz, ohitu dute.
|
|
|
Kontuan hartu behar dugu euskal gizartea ez dela euskal nazionalista, anitza dela, eta espainol nazionalismoa gero eta oldarkorragoa izango dela. ETAren indarkeria desagertzen
|
joaten
den neurrian espainiar oldarkotasuna haundituz joango da. Abertzaleok espainolistak baztertzen ditugun aitzakian bi komunitate sortzeko saioa dago hemen.
|
|
|
Kontuan hartu behar dugu euskal gizartea ez dela euskal nazionalista, anitza dela, eta espainol nazionalismoa gero eta oldarkorragoa izango dela. ETAren indarkeria desagertzen joaten den neurrian espainiar oldarkotasuna haundituz
|
joango
da. Abertzaleok espainolistak baztertzen ditugun aitzakian bi komunitate sortzeko saioa dago hemen.
|
|
|
EAJk legealdiz legealdi paktatu du Madrilgo Gobernuarekin. PPrekin azken honetan zenituzten espektatiba guztiak pikutara
|
joan
ziren. Zergatik?
|
|
|
Sakabanaketaren ostean preso askok libre behar zuten, baina ez zen gauzatu oposizioan zegoen Mayor Orejak hura eragotzi eta zikin jokatu zuelako. Irtenbide orokor bat lortzen ez zela ikusirik, gure asmoa presoen askapena lortzen
|
joatea
izan zen.
|
|
|
1917an Madrilen emakume raketistak zebiltzan. Kubaraino ere
|
joan
ziren. Gaur egun profesional mailan hori guztia desagertu egin da, ez dago ezer.
|