|
2016
|
|
|
2.7 Berriemaileen eta korrespontsal berezien kroniketan, statementa, hots, kazetaria gertalekuanbertan azaltzea da sinadura.
|
Horrez
gainera, izen abizenak eta tokiaren izena idatziz ematendira.
|
|
|
eitb.eus en zabaltzen den informazio baten iturri nagusia informazio agentzia bat denean, sinaduran AGENTZIA | ERREDAKZIOA jarriko da. Informazio agentzia baten esklusiba denean, sinaduran agentzia
|
horren
izena jarriko da (EFE, EUROPA PRESS, e. a.). Albistea lantzeko agentzia bat baino gehiago erabiltzen direnean, sinaduran AGENTZIAK jarriko da.
|
|
|
Albistearen protagonisten adierazpenak bakarrik biltzen dituzten bideoek ere ez daukate sinadurarik. Halakoetan, kazetariari egin duen ikerketa lana edo informazio bilketa aitortu nahi zaionean, aukera egokia da aurkezleak berak ematea
|
horren
berri: «gure lankide X k egindako elkarrizketa batean...».
|
|
|
Informazioetan azaltzen diren pertsonak identifikatzeko, kazetariak kargua/ lanbidea adieraz dezake, edo izen abizenak, edo datu biak. Izen abizenak ematen dituenean, kazetariak pertsonaren eta
|
horren
irizpidearen eta hizkuntzaren errespetuz jardun behar du.
|
|
|
|
Horrez
gainera, ahoz ia automatikoki egiten diren < tz> afrikariak idatzian ere jaso daitezke.
|
|
|
3.1 Euskal abizenak euskal grafiarekin erabiltzeko irizpide orokorra euskal herritarrei bakarrik dagokie. Euskal Herritik kanpo zabaldu diren euskal deiturak bere
|
horretan
utziko dira.
|
|
|
1.1 Euskarak, salbuespentxoak salbuespen? ez du XX. mendaren azken laurdenera arte ezagutu ofizialtasuna, eta,
|
horren
ondorioz, euskarazko toki izenak finkatu barik egon dira oraintsu arte.
|
|
|
Beste leku batzuek erromantzez dute izen bakarra.
|
Hori
gutxi ez, eta euskarazko izen berriak sortu dira erromantzezkoak ordezkatzeko.
|
|
|
EiTBn, informazioaren profesionalek eskubide horiek garatzeko agindu inplizitua jaso dute gizartearen aldetik, eta euren lanean
|
horren
jakitun jokatu behar dute, alegia, euren betekizun profesional nagusia askatasunez, independentziaz, zorroztasunez eta objektibotasunez informatzea da, printzipio editorialak eta Estatutu honen edukia errespetatuz.
|
|
|
tatu egingo da, baina
|
hori
ezin daiteke informatzailearentzako oztopo izan herritarrei interes publikoko informazioa emateko betebeharrean.
|
|
|
Salbuespen dira EiTBko hedabideen programazioaren promozioak, betiere dagokion pertsonaren oniritziarekin eta gainerako informazioek izaten dituzten berme berberekin. Ez da hirugarrenen ordainsari, eskupeko edo oparirik onartuko,
|
horren
helburua informazio edo iritzi jakin bat sustatzea, bideratzea, moldatzea edo zabaltzea izan badaiteke.
|
|
|
Ikus entzuleak aldez aurretik ipini behar dira irudien edo edukien gordintasunaren jakitun. Halako irudi eta soinuak morboagatik erabiltzea eta testuingurutik kanpo baliatzea saihestu egingo da, baina
|
hori
ez da aitzakia izango gerra, atentatu, istripu eta antzeko albistegaien funtsezko alderdiak ezkutatzeko.
|
|
|
Enpresarekin daukaten soldata loturaren bidez, beraren esku lagatzen dute euren lanaren erreprodukzio eta komunikazio publikoko eskubidea. Enpresak beste hedabide batekin salmenta edo lagapen akordioa sinatuz gero, beste hedabide
|
horretan
ere egin ahal izango da esandako lanaren erreprodukzioa eta komunikazio publikoa. Produktuan parte hartze zuzena izan duten EiTBko profesionalak jakitun ipini dira, eta haien izenak derrigorrez agertu dira.
|
|
|
33 art. Eskubide
|
horretaz
baliatuta, informazioaren profesionalak uko egin diezaioke, modu arrazoi
|
|
|
tuan, informazioa lortzen, prestatzen edo hedatzen parte hartzeari, baldin eta prozesu
|
horretan
Estatutu honek babesten dituen komunikazioaren printzipio etiko eta deontologikoen kontrako baliabideak, jokabideak edo edukiak erabiltzen direla irizten badio.
|
|
|
34 art. Profesionala bere lanean ordezkatzea ezinezkoa bada, ez da inola ere behartuko lan
|
hori
sinatze
|
|
|
ra, irakurtzera edo bere irudia lan
|
horretarako
uztera. Gauza bera aplikatuko da kontrol editorialean, beste esku baten lanketan edo berremisio prozesuan lana errotik aldatzen denean.
|
|
|
39 art. EiTBko Zuzendaritzak eskura dituen baliabide guztiekin babestuko du eskubide
|
hori
. Nolanahi
|
|
|
41 art. Sekretu eskubide
|
horren bitartez
, albistea lantzeko prozesu osoan erabilitako material, ohar,
|
|
|
art. Eskubide
|
horretaz
baliatzen diren profesionalei ezin dakieke errepresalia edo zehapenik ezarri.
|
|
|
Kontsulta prozesuaz arduratu den Hauteskunde Batzordeak erredakzio kontseiluetako kideen aukeraketa antolatu du orduan. Batzorde
|
horretan
ezin daiteke egon erredakzio kontseiluren baterako hautagaitza aurkezteko asmoa duen pertsonarik. Ordezko modura, Erredakzio Estatutuaren lanketan parte hartu duten profesionalak izan daitezke Batzordeko kide, eta, inor geratuko ez balitz, informazioaren profesional boluntarioak.
|
|
|
Zerbitzu publikoa deritzon kontzeptua da EiTBri dagokion araudiaren oinarria. Komunikazio enpresa publiko bat den aldetik, Administrazioak eta Politikak zerbitzu publikoa emateko mandatua ezartzen diote EiTBri, eta,
|
horren
ordainean, EiTBren aurrekontuek finantzazio nahikoa eta proportzionatua dute.
|
|
|
2002tik aurrera, mandatu marko
|
hori
programa kontratu gisa gauzatu da EiTBn. 2016ko otsailaren 24ko programa kontratuan jasotzen denez, euskal gizarteak, bera ordezkatzen duten erakundeen bitartez, aro digitalera egokitutako eta bideratutako misio hau ezarri dio EiTBri:
|
|
|
7 Misio
|
hori
betetzeko, EiTBk hainbat kanal ekoizten ditu telebistan, irratian eta Interneten, komunikazio talde publiko baten egitura hartuta, eta eskaintza osatua eginez.Talde publikoa den aldetik, EiTBren eskaintzak honelakoa izan behar du:
|
|
|
Gizarte erantzukizuna gobernamenduari ere badagokio.
|
Horrek
esan nahi du zuzendaritza organoen jarduerak egokia izan behar duela, eta stakeholderrekin (interes taldeekin) harreman eta komunikazio egokia eduki behar dela.
|
|
|
|
Horrez
gainera, indarrean dagoen legeriak agintzen duenez, organismo independente batek kontrolatu behar du zelan betetzen den zerbitzu publikoa emateko mandatua. EiTBri dagokionez, organismo hori EiTBren Legebiltzar Kontrolerako Batzordea da.
|
|
|
Horrez gainera, indarrean dagoen legeriak agintzen duenez, organismo independente batek kontrolatu behar du zelan betetzen den zerbitzu publikoa emateko mandatua. EiTBri dagokionez, organismo
|
hori
EiTBren Legebiltzar Kontrolerako Batzordea da.
|
|
|
Zerbitzu digital berriek ere zerbitzu publikoaren misioari erantzun behar diote. Eten digitala gainditzea funtsezkoa da gizarte kohesioari begira, eta EiTBk bere eginda dauka zeregin
|
hori
, euskal gizarteari komunikazio eta partaidetza gune bat eskaintzeko helburuarekin.
|
|
|
Informazioa eskuragarri edukitzea funtsezko eskubide bat da, eta pertsona guztiei dagokie. Eskubide
|
horren
titularrak herritarrak dira, eta komunikabideak eskubidea gauzatzeko euskarriak dira.
|
|
|
Eskubide horien bermatzailea denez gero, EiTBk zorrozki zainduko du albistean azaltzen diren pertsonak ez gutxiestea, haien izen ona ez kaltetzea edo haien sinesgarritasuna ez suntsitzea informazioetan zabaltzen diren mezuen edo esateko moduen bidez. Hari
|
horretatik
, zorrozki zainduko du webguneetako eta ingurune multimedietako erabiltzaileen jarduera, edukien eta iritzien sortzaile diren aldetik. Egin litekeen kaltearen balorazioan, protagonisten proiekzio publikoa hartuko da aintzat.
|
|
|
Printzipio orokor gisa, errespetuz hartuko da isilik geratzea edo kazetarien galderei erantzuteari ezetz esatea. Nolanahi ere den, herritarrek erabaki
|
horren
berri izan behar dute, bereziki jarrera horren ondorioz informazioa osatu gabe iristen bazaie edo daturik ezak albistea ulertzea zailtzen badu.
|
|
|
Printzipio orokor gisa, errespetuz hartuko da isilik geratzea edo kazetarien galderei erantzuteari ezetz esatea. Nolanahi ere den, herritarrek erabaki horren berri izan behar dute, bereziki jarrera
|
horren
ondorioz informazioa osatu gabe iristen bazaie edo daturik ezak albistea ulertzea zailtzen badu.
|
|
|
EiTBren hedabideetan beti onartu, defendatu eta sustatu behar dira Giza Eskubideen Adierazpen Unibertsalean2 eta ondorengo araudietan3 jasotako eskubide guztiak, eta jarrera
|
horrek
bizikidetza eta herritar balioak aldezteko eta indarkeria aktiboki gaitzesteko helburua izan behar du.
|
|
|
Komunikazio enpresa baten testuingurua enpresa
|
horrek
zerbitzatzen duen gizartea da. Gure gizartean diren hedabideen eskaintza ugariek eta interes ugariek eratzen duten mosaikoan, hauexek dira EiTBren bereizgarriak:
|
|
|
EiTBk berezko komunikazio eremu batean jarduten du. Eremu
|
horretako
liderra den aldetik, berezko agenda eta informazio iturririk onenak izan behar ditu.
|
|
|
EiTBk berezko ikuspegi informatiboa du herrialdeari buruz eta munduan izaten diren jazoerei buruz, eta gai izan behar du ikuspegi
|
hori
gure gizartearen interesak presente dauden eremu guztietan txertatzeko. Hortik abiatu behar du EiTBren ekoizpen informatiboak:
|
|
|
EiTBren erreferentzia kultural, ekonomiko, sozial eta instituzionala, lehen lehenik, euskal herritarren eremu kultural, ekonomiko, sozial eta instituzional bera da.
|
Horren
berri ematen duenean, EiTBk arduraz zaindu behar du hitzak, adierazpideak eta izendapenak zuzen eta errealitate sozial eta politikora egokiturik erabiltzen direla, eta aintzat hartzen direla tradizioa eta erakunde akademikoek balioztaturiko hizkuntza erabilerak.
|
|
|
2.13 Agresioa testuinguruan jartzeko, informazio osagarria emango da. Zentzu
|
horretan
, hauek izandaitezke iturri baliagarriak:
|
|
|
Gizarte alarma sortzea saihestuko da,
|
horrek
emakumeak euren barnera biltzera eta bakartzera bultza ditzake eta.
|
|
|
Gerrak beti hasten dira lehen tiroa entzun baino askoz lehenago; hedabideetako hitz trukearekin hasten dira». Ryszard Kapuscinskiren gogoeta
|
horrek
agerian jartzen du gure eginkizun informatiboaren garrantzia.
|
|
|
EiTBko Zuzendaritzak eta profesionalek hizkuntzaren kalitatea bermatuko dute zerbitzu eta saio guztietan. Konpromiso
|
hori
betetzeko, EiTBk beharrezko hizkuntza gaitasuna exijituko die langileei euren lana egiteko, eta prestakuntza ikastaroetara eta eguneratze profesionaleko ikastaroetara joateko aukera emango die.
|
|
|
EiTBk arduraz landuko du adingabe eta gazteekin lotutako informazioa, bai eurei zuzentzen zaiena, bai eurak protagonistatzat dituena. Adingabeek eta gazteek informazio egiazkoa, plurala eta euren garapen mailara egokitua jasotzeko eskubidea dute, eta EiTBk bermatu egingo die eskubide
|
hori
.
|
|
|
Haur eta nerabeek erraz xurgatzen dituzte mezu mediatiko guztiak.
|
Horrek
bide bat ematen dio EiTBri bere heziketa eginbeharra betetzeko, baina, aldi berean, ahulago bihurtzen ditu haurrak eta nerabeak publicityaren eta irudi kanpainen aurrean.
|
|
|
Zaila da arau baten bidez zehaztea pertsonak noiz arte diren gazteak.
|
Hori
dela eta, testuinguruak argituko du zelan erabili haur, nerabe eta gazte terminoak. Nolanahi ere, jokabide negatiboa deskribatzen denean, ahaleginak egin dira informazioaren subjektua ez zahartzeko («17 urteko gazte batek norbait hil du»), eta, jokabidea positiboa denean, subjektua ez gaztetzeko («17 urteko nerabe batek saria lortu du»).
|
|
|
Gazteei buruzko informazioan ez da ezarri behar ikuspegi instituzionala eta heldu ustekoa, jarraitu beharreko jokabideak eta ereduak ematen dituena.
|
Horrek
ez du esan nahi informatzaileak gazteei egozten zaizkien bizi estiloak, lexikoa edo itxura bere egin behar dituenik.
|
|
|
Informazioak ez die errealitatearen kontakizuna ukatuko adingabe eta gazteei. Adingabeei zuzendutako informazio diskurtsoan ez da errealitatea eztituko;
|
horrek
ez du esan nahi larritasuna edo beldurra transmititu behar denik.
|
|
|
Informazioak gizarte kohesioa bultzatuko du, bai eta immigrazioa nahiz talde kultural eta etniko guztiak modu positiboan ikusgai egitea ere. Euren nortasunari eusten laguntzen dieten gertakarien berri emango da, baina,
|
horrez
gainera, talde horiek presentzia normalizatzailea izango dute bestelako informazioetan.
|
|
|
Ez da immigrazioa bazterkeriarekin erlazionatu behar.
|
Hori
ez da oztopo izango kazetarien ikerlanak immigrazioari lotutako esplotazio edo diskriminazio egoerak salatzeko balio izan dezan.
|
|
|
EiTBren kezka informatiboetako bat kazetaritza soziala da. Arlo
|
horretan
, desgaitasuna eta gaixotasuna dira kontuzko ildoetako bi, eta berorien tratamendua ezin da topikoetan erori. Informazioetan, pertsona desgaitu eta gaixoen ezagutza sustatuko da, eta pertsonon garapenaren, gainditze pertsonalaren eta integrazioaren berri emango da.
|
|
|
Informazioetan, pertsona desgaitu eta gaixoen ezagutza sustatuko da, eta pertsonon garapenaren, gainditze pertsonalaren eta integrazioaren berri emango da. Zentzu
|
horretan
, albistegietako azpidatziek eta eitb.eus eko albiste idatziak entzuteko aukerak informazioaren eskurapena bermatzen diete pertsona gorrei edo pertsona itsuei.
|
|
|
Guztiz baztertzekoak dira irudi negatiboak edo behar bezain normalizatzaileak ez direnak. Informazioak egiazkoa eta errealitatearen ispilu izan behar du, baina
|
horrek
ez du esan nahi gaixotasunaren alderdirik mingotsena edo topikoena bakarrik aipatu behar duenik.
|
|
|
Osasunari eta gaixotasunari buruzko informazioak ematean, kontu handiz jokatuko da, sasiko interesak dituzten lobbyen presioei edo interferentziei men egin gabe.
|
Horrek
garrantzi berezia du epidemia edo pandemietan, herritarrak kalteberagoak izaten baitira.
|
|
|
Ihes egin behar zaio droga mendekotasunaren arazoa herritarren segurtasunarekin bakarrik uztartzen duen tratamendu informatiboari. Informazio iturri bakartzat polizia eta segurtasun indarrak erabiltzeak
|
horretara
eraman dezake.
|
|
|
Kontsumoa ez da delituekin erlazionatu behar, hala nola lapurretekin, diru zuriketarekin, e. a., lotura
|
hori
erakusten duen frogarik ez badago.
|
|
|
Eskola kirolean ari diren umeek eredutzat hartzen dute kirolari buruzko informazioa.
|
Hori
dela eta, Kiroleko Indarkeriaren Aurkako Euskal Batzordearen gomendioak hartuko dira aintzat, bereziki eskola kirolari dagozkionak, Kirolarien dekalogoan eta Eskola kirolaren ikusle onen dekalogoan jasorik daudenak.
|
|
|
Kirolean, hitzezko indarkeria maiz izan ohi da indarkeria fisikoaren atarikoa. Zentzu
|
horretan
, hizkera militar eta belizista gerra baten berri emateko berezkoa dena, baina kirol espirituaren guztiz kontrakoa dena audientzia erakartzeko amua baino zerbait gehiago da. Ikus entzuleekiko konplizitatea bilatzeko baliabide mota horiek sentsazionalismorako bidea zabaltzen dute.
|
|
|
EiTBk eginkizun hezitzailea betetzen du animalien tratuari dagokionez.
|
Hori
dela eta, animaliei tratu txarra edo bortitza ematen dieten jokabideak gaitzetsi egiten ditu. Informazioa gidatzeko, aintzat hartuko dira interes publikoa eta animaliekiko harremanetan errespetua ardatz duen ereduaren sustapena.
|
|
|
Ehizaren, arrantzaren, ukuiluko hazkuntzaren edo abere hilketaren gaineko informazioetan, baztertzekoak dira irudirik odoltsuenak, baina
|
horregatik
animalien sufrimendua erakusteari uko egin gabe.
|
|
|
2.6 Kazetaritzako ikerketa batean legez kontrako jardueraren bat grabatzea edo
|
horren lekuko
izatea beharrezkotzat jotzen bada, aldez aurretik Zuzendaritzaren baimena da.
|
|
|
Ez da atxiloketa edo prozesu judizial batean inplikatutako pertsonen identifkazioa eman behar, datu
|
hori
zabaltzea justifika dezakeen entzute edo proiekzio publikoa dutenean izan ezik. Egokitzat jotzen bada, informazioa testuinguruan kokatzen lagunduko duten inizialak edo datuak eman daitezke, baina horrek ez du kolektibo jakin bat estigmatizatzeko balio behar.
|
|
|
Ez da atxiloketa edo prozesu judizial batean inplikatutako pertsonen identifkazioa eman behar, datu hori zabaltzea justifika dezakeen entzute edo proiekzio publikoa dutenean izan ezik. Egokitzat jotzen bada, informazioa testuinguruan kokatzen lagunduko duten inizialak edo datuak eman daitezke, baina
|
horrek
ez du kolektibo jakin bat estigmatizatzeko balio behar.
|
|
|
Ez da eskainiko delituak egitea errazten edo
|
horretara
bultzatzen duen informaziorik (esate baterako, modus operandiaren deskripzio zehatza, delitua erakargarri edo bideragarri bihur dezakeena).
|
|
|
Istripu asko ekidin litezke, zirkulazio kodea zorrotz beteko balitz. Bide segurtasunari buruzko heziketak istripu kopurua murrizten du, eta
|
hori
oso gogoan eduki behar dute EiTBko profesionalek informazioa zabaltzen dutenean.
|
|
|
Era berean, eguraldiak edo kirol ekintza handi batek arriskua areagotzen dutenean, informazio
|
hori
aurkeztu behar duen esatariak arretaz gidatzeko mezuak azpimarratuko ditu.
|
|
|
Zuzeneko emankizunean, hasi baino lehenagoko eta amaitu osteko uneetan, arretaz jokatu behar da, pantailan ageri diren pertsonek zuzenean ari direla ez jakiteak sor ditzakeen egoera deserosoak saihestearren. Jarraibide
|
hori
bereziki garrantzitsua da ekitaldia zuzenean ematen denean, bai telebista bidez, bai bideo jario streaming bidez.
|
|
|
Euskal Irrati Telebistak funtsezko konpromisoa du herritar kritiko eta arduratsuak heztearekin, eta adierazpen askatasunerako eta informaziorako eskubidea aldeztearekin. Konpromiso
|
horri
lotu behar zaio EiTBk ematen duen informazio politikoa.
|
|
|
Erakundeen begirunea izango da tratamendu informatiboaren giltzarria, inolako salbuespenik gabe.
|
Hori
ez da oztopo kazetariek erakundeen jarduerez informa dezaten modu arduratsuan.
|
|
|
Prentsaurreko batean galderarik onartzen ez bada, jokabide
|
horren
berri emango zaie ikus entzuleei.
|
|
|
Gai batean ere ez da itzalketa informatibora jo behar,
|
hori
ez baita ildo editoriala ezartzeko modu egokia.
|
|
|
Politikariek arlo politikotik kanpoko saioetan parte hartzea ez da alderdi politikoen marketin estrategien ondorio izan behar; halaber, parte hartze
|
horrek
ez die politikariei abantailarik ekarri behar antena eskubideari dagokionez.
|
|
|
Gogoan hartu behar da hauteskunde blokeaz kanpoko informazio politikoaren garrantzia. Informazio
|
horren
oinarriak, beti bezala, inpartzialtasuna, neutraltasuna, objektibotasuna eta zorroztasuna izango dira.
|
|
|
Hauteskunde egunean zehar ematen den informazioan, gai orokorrak bakarrik aipatuko dira, esate baterako, hauteskundeetarako mekanismoak eta prozedurak, mahaien eraketa, herritarren... Egun
|
horretan
zabaltzen diren informazioek ez dute biderik eman behar aukera politiko baten alde edo kontra bozkatzeko gonbit modura uler daitezen.
|
|
|
jendaurrean; profesionalen jarrera politikoa arlo pribatuko kontua da, eta
|
horretan
geratu behar da.
|
|
|
EiTBk saioren baten webgunean edo sare sozialetan antolatutako bozketen berri ematen denean, argi geratu behar da erabiltzaileen zaletasun edo portaeren gaineko datuak jasotzeko eta parte hartzea eta interakzioa bultzatzeko helburua baino ez duela ekimen
|
horrek
. Agerian jarriko da horrela lortutako emaitzek ez dutela estatistika baliorik.
|
|
|
Kale inkestarako aukeratzen den tokiak edo inguruneak asko baldintza dezake zer iritzi jasotzen den. Aintzat hartuko dute
|
hori
EiTBko kazetariek, horrelako informazio materiala grabatzeko lekuak hautatzerakoan.
|
|
|
Ulergarria izateko, titularrak ez du beste informazio elementu baten beharrik izango. Beste alde batetik, aintzat hartu behar da informazio baten titularra hainbat kanaletatik eta euskarri teknologikotatik zabaltzen eta kontsumitzen dela, eta titular
|
horren
atzipena era askotako testuinguruetan gerta daitekeela.
|
|
|
Edozelako gatazka bat dagoenean eta, beraz, jarrera bi edo gehiago daudenean, oso garrantzitsua da hala jokatzea. Auzian diren alderdietako batekin harremanetan jartzerik ez badago,
|
horren
berri eman behar zaie ikus entzuleei.
|
|
|
Nolanahi ere, batzuetan, esteka bat ezar daiteke (testua, bideoa zein audioa), pertsona ospetsu batek gaiaz uste duenaren berri jakiteko. Aukera
|
hori
iritzi generoen barruan baino ez da erabiliko, eta balio informatiboa, alegia, albistearen ulerpena handitu egiten duenean baino ez.
|
|
|
1.1 Elkarrizketan, elkarrizketatua da kontakizunaren protagonista. Kontakizun
|
hori
osatzeko, kazetariak ihes egin \a behar dio protagonismoari. Elkarrizketaren formatua aukeratzea, nor elkarrizketatuko duen, zer galdetuko dion, nola arituko den berarekin, eta elkarrizketak nondik nora joko duen, informazioaren profesionalari dagokio.
|
|
|
Kazetariak interes informatiboa duten gai guztiei buruz galdetu behar du, elkarrizketatuaren lehentasunak gorabehera. Hala ere, eginbehar
|
horrek
ez du oldarkor edo mespretxuz aritzera eraman behar. Ildo beretik, kazetariak ez du lausenguetara jo behar, sinesgarritasuna galduko luke eta.
|
|
|
Oro har, kazetariaren lana inork ez erreparatzeko modukoa izan behar da, eta elkarrizketatuak eduki behar du protagonismoa.
|
Horrek
ez du esan nahi kazetariak estilo pertsonala landu ezin dezakeenik.
|
|
|
Kronikan, uneko giroaren erakusgarri bat hartzen da kontakizunaren ardatz modura, eta bere testuinguruan txertaturik aurkezten da.
|
Horrek
esan nahi du ondo deskribatu behar direla lekuak, ingurunea, egoerak, espektatibak, eta izan litezkeen ondorioak.
|
|
|
1.1 Gaur egun, esparru publikoaren eta esparru pribatuaren arteko muga guztiz lausotuta dago, eta
|
horrek
zail egiten die kazetariei, eguneroko lanean, gorago aipaturiko eskubideak urratzen ari diren ala ez jakitea.
|
|
|
Arreta bereziarekin jokatu behar da adingabeak, segurtasun indarretako kideak, mehatxatutako pertsonak edo dena delako arrazoiagatik izena isilpean gorde behar zaien pertsonak grabatzean. Editoreak neurtu du grabazio
|
horren
balio informatiboa, eta berak erabakiko du emititu ala ez. Emititzekotan, beharrezko baliabide teknikoak erabiliko dira (pixelatzea, lausotzea...), anonimotasuna bermatzeko.
|
|
|
EiTBk gizarte kohesiorako tresna izan nahi du, eta, hala, gizarte osoaren parte hartze aktiboa bultzatuko du, giza eskubideen, biktimen arretaren eta bakearen aldeko iritzi publikoa eratzeko. Helburu
|
horri
begira, EiTBk ekarri garrantzitsu bat egin du: Giza eskubideei, biktimen arretari eta bakeari dagokien gaiaren tratamendu informatiboa deritzon dokumentu profesionala (2009.04.22ko Kontseilu Editoriala).
|
|
|
Hartara, komunikatzaileek eta kazetariek gai izan behar dute audientzia zabal eta heterogeneo batekin eraginkortasunez eta egokiro komunikatzeko eta konektatzeko.
|
Horrek
euskararen normalizazioari laguntzen dio.
|
|
|
20 Adierazpenen hizkuntza tratamendua, 36 Pertsonen deiturak, 37 Euskal Herriko toki izenak.
|
Horrez
gainera: I. eranskina?
|
|
|
Egiazkotasunak iritzi publikoari ezagutzera emango zaizkion gertakariak egiaztatzea eskatzen du. Gertakariak iturri desberdinen bidez kontrastatu behar dira; iturriok jorratuko den errealitatearen jakinaren gainean egon behar dute, edo
|
horren lekukoak
izan behar dute.
|
|
|
EiTBren informazio lana independentziaz egingo da.
|
Hori
dela eta, uko egingo zaie balio informatiborik ez duten berriak emateko presio politiko eta komertzialei. Zabaltzen diren gertakariak errealitateari lotuko zaizkio, eta argi eta zehatz adieraziko dira.
|
|
|
EiTBko kazetariek ez diote inori gertakaririk leporatuko, eta ez dute inoren gaineko iritzirik adieraziko hitzez edo egitez, baldin eta
|
horrek
nola edo hala pertsonaren duintasunari kalte egiten badio, haren ospea gutxiesten badu edo haren izen onaren kontra egiten badu.
|
|
|
62 Aurreneko betebehar profesionala egia errespetatzea da, intimitaterako eta pertsonen ohore eta irudirako eskubideak eta errugabetasun presuntzioa bermatuta;
|
horrez
gainera, adierazpenak, dokumentuak eta irudiak metodo zilegiekin lortuko dira.
|
|
|
63 Errugabetasun presuntzioa bermatzeko, a priori ko kondenak baztertu egingo dira, eta informazioak ez du
|
horretarako
biderik emango. Horretarako, gisa honetako terminoak erabili dira:
|
|
|
Ahal dela, ez da emango ekintza edo delitu batean inplikaturik egon daitezkeen pertsonen daturik eta irudirik.
|
Horri buruzko
erabakia hartu aurretik, kalterik sortuko den eta kaltea konponezina izango den baloratu da.
|
|
|
EiTBko profesionalek eguneroko zereginaz kanpo oihartzun publikoko beste zereginen batean jarduten badute, zeregin
|
hori
ezin daiteke izan irudi korporatiboaren kontrakoa, ez eta zerbitzu publikoaren betekizunaren kontrakoa ere.
|
|
|
70 EiTBko profesionalak, lan egin bitartean, EiTBko profesional gisa identifikatuko dira, eta informatzaileak direla emango dute ezagutzera. Beharrezkoa denean, agerikoedo begi bistako lekuren batean jarriko dute
|
hori
ziurtatzen duen identifikazio txartela. Halaber, beharrezkoa denean, dagokion agintaritzari eskatuko diote informatzeko eta informatuak izateko eskubidea bermatuko dien bereizgarria.
|
|
|
71 Euren zeregina betetzean, segurtasun arauak errespetatu eta beteko dituzte babespertsonala beharrezkoa den instalazioetan eta tokietan.
|
Horren
xedea, segurtasunababesteaz eta legeak exijitzen duena betetzeaz gainera, jantzi eta elementu horienerabilera normalizatzea eta herritarrak horri buruz kontzientziatzea da.
|
|
|
71 Euren zeregina betetzean, segurtasun arauak errespetatu eta beteko dituzte babespertsonala beharrezkoa den instalazioetan eta tokietan. Horren xedea, segurtasunababesteaz eta legeak exijitzen duena betetzeaz gainera, jantzi eta elementu horienerabilera normalizatzea eta herritarrak
|
horri buruz
kontzientziatzea da.
|
|
|
Ez dira oparitzat hartuko merkatu baliorik ez dutenak edo kazetaritza lanen bat egiteko beharrezkoak direnak. Zentzu
|
horretan
, onargarria izango da liburuak, musika, filmak edota kultura ekitaldietara nahiz kirol ikuskizunetara joateko gonbidapenak jasotzea.
|
|
|
Albisteak zein programazioaren beste eduki batzuk talde lanean lantzen eta ekoizten dira. Talde lan
|
horren
ondorioz, ezin daiteke norberaren izenean parte hartu lehiaketetan, sariketetan edo jaialdietan, eta onirizpenak eta sariak, diruzkoak izan zein izan ez, partekatu egin dira.
|
|
|
Kontzientzia klausula eskubide bat da, informazioaren profesionalak euren enpresaren aurrean babesten dituena. Kontzientzia klausula arautzen duen legearen babespean, eskubide
|
hori
dagokion EiTBko profesionalak bere kontratua desegiteko eska dezake, baldin eta lan egiten duen hedabidean informazioaren orientazioan edo ildo ideologikoan funtsezko aldaketa gertatzen bada, edo baldin eta talde bereko beste hedabide batera lekualdatzen badute eta horren ondorioz, hedabide berriaren generoagatik edo ildoagatik?
|