2009
|
|
izeneko liburua aurkeztuko du Euskaltzaindiak Etxarri Aranatzen, bertako Kultura
|
Etxean
. Liburua Andres Iñigo euskaltzain osoak egina da eta Akademiak argitaratzen duen
|
|
Amabi bat urte izango zituan arek, baiña ordurako ere bertsozaletuta zegoan.
|
Etxeko
kanta papelak sarritan aitatzen zituan, behintzat. Ala, Gabonetako oporretara joan aurretik, eskaera bat egin nion:
|
|
Ala, Gabonetako oporretara joan aurretik, eskaera bat egin nion: ea bueltakoan
|
etxeko
kanta papelak ekarriko zizkidan. Oporrak bukatu ziranean, ilundu eta gero, gu antxe geunden zai, autobusak mutiko karraio noiz etorriko.
|
|
Ekarri ditut.
|
Etxeko
kanta paperak ekarriak zituala, alegia.
|
|
Atzera begira, berriz, ia ia eskura ditu joandako urteak: Tolosan bizi izandako hamazazpiak, larunbatetan merkatu egunez Zerkausian ikusi eta entzundako bertso saltzaile haiek tarteko; udan Adunan pasatako oporrak; gero, Loiolako lau urteak, herriko jendearekin eta baserritarrekin nola harremanak izango bila; Orduña, Oña eta Xabierko urteak, begiak zabalik
|
etxeko
liburutegietako euskal liburuetara eta belarriak erne kanpoko jendearen kontakizun eta kantetara:
|
|
|
Etxetik
irten eta Gaztelako, Naparroako eta Aragoiko erdal jendearekin topo egiten genduan. Nortasunez ondo jantzitako lurraldeak oiek ere.
|
|
Ni, egun batez, ez dakit zein aizek bultzata, edo zein izarrek argi eginda,
|
etxetik
atera nintzan, begiak zabal eta belarriak erne, eta nere gogoko pitxiak eskuratzen asi nintzan, naiz eta jasotzen nituenak zenbaitentzat utsaren urrengoak izan.
|
|
Batxilergoa amaituta, ez zen Unibertsitatera joan, baina bai ordea ikasten jarraitu. Hala,
|
etxean
, Filosofia eta Letrak ikasteari ekin zion eta Latinean espezializatu zen. Azterketak Valladoliden egiten zituen, eta han eskuratu zuen titulua.
|
|
Unesco
|
Etxeak
eta Euskaltzaindiak lankidetza hitzarmena sinatu dute gaur, ekainaren 23an, Bilbon. Hitzarmen horrek, euskara, euskal kultura eta, oro har, munduko hizkuntza ondarearen egoera ikertzeko, irakasteko eta zabaltzeko ekimenak gauzatzea du helburu.
|
|
Unesco
|
Etxearen
izenean Ruper Ormaza lehendakariak sinatu du eta, Euskaltzaindiarenean, Andres Urrutia euskaltzainburuak. Sinatze ekitaldian Itziar Idiazabal Unesco Etxearen lehendakariordea ere izan da.
|
|
Unesco Etxearen izenean Ruper Ormaza lehendakariak sinatu du eta, Euskaltzaindiarenean, Andres Urrutia euskaltzainburuak. Sinatze ekitaldian Itziar Idiazabal Unesco
|
Etxearen
lehendakariordea ere izan da.
|
|
Unesco
|
Etxeak
aitortzen du, hizkuntza gaietan, Euskaltzaindia dela erakunde aholku emaile ofiziala.
|
|
Unesco
|
Etxeak
eta Euskaltzaindiak elkarri aitortzen diote euskararen eta, oro har, munduko hizkuntza ondarearen ikerguneak izatea. Horregatik, bi erakundeok lankidetza proiektu zehatzak bideratu eta garatuko dituzte, euskarari, euskal kulturari eta munduko hizkuntza ondareari buruzko irakaskuntza, ikerketa eta pedagogiaren eremuan.
|
|
Unesco
|
Etxeak
eta Euskaltzaindiak elkarri bere ikerketa ondareak erabiltzeko aukera emango diote eta, bereziki, bere artxibategi eta bibliotekak erabiltzeko aukera.
|
|
Bereziki, Euskaltzaindiak erantzuna emango die Unesco
|
Etxeak
egindako kontsultei, kontsultok euskal lexikoari, gramatikari, toponimiari, onomastikari, ortografiari eta, oro har, euskararen araugintzaren bestelako gaiei buruzkoak direnean.
|
|
Unesco
|
Etxeak
eta Euskaltzaindiak beren beregi aitortzen dute Unesco Etxearen barruan lanean ari den Munduko Hizkuntza Ondarearen Unesco Katedra. Hala, katedra hori kontuan hartuta, bi erakundeok hainbat egitasmo burutzeko konpromezua hartzen dute.
|
|
Unesco Etxeak eta Euskaltzaindiak beren beregi aitortzen dute Unesco
|
Etxearen barruan
lanean ari den Munduko Hizkuntza Ondarearen Unesco Katedra. Hala, katedra hori kontuan hartuta, bi erakundeok hainbat egitasmo burutzeko konpromezua hartzen dute.
|
|
Hiru urteko iraupena izango duen hitzarmen hau koordinatzeko, Unesco
|
Etxeak
eta Euskaltzaindiak Jarraipen Batzordea eratuko dute, bakoitzak bina ordezkari izango dituelarik.
|
|
Garai hartan Georgiako Errepublika Sobietarreko Hizkuntza Akademiak bazeukan euskarari emandako atala. Gabriel Arestiren Nire aitaren
|
etxea
garai hartan itzuli zuen errusierara eta bere ikasleek Kaukasoko hainbat hizkuntzatan itzuli zuten poema bera. Tamara Makharoblidzek, adibidez, georgieraz jarri zuen.
|
|
Berak azaldu bezala, izen ttipiak oso garrantzitsuak dira, euskaldunok erabili ditugun eta oraino erabiltzen ditugun izendatze bideen berri ematen digutelako. Honetaz landa, izen ttipiek egungo deitura eta
|
etxe
izen asko ongi ulertzeko aukera ematen digute. Egileak argitzen duenez, izen ttipi edo hipokoristikoa familian, lagun artean, konfiantza giroan erabiltzen diren izenen aldaerak dira, Antton (i), Axun, Txixilio, Aña, Dollores, Josetxo eta abarren modukoak.
|
|
Bonaparte Printzea, Karl Hnnemann edo Theodor Linchsmann bezalako atzerriko ikerlariek ere lagundu zuten asmoa. Eta
|
etxekoek
ahaleginak egiten jarraitu zuten. Urteak joan urteak etorri, XX. mendea sartu zen eta ordurako argi ikusi zen mota horretako proiektu iraunkor batek erakunde publikoen babesa izan behar zuela.
|
|
2008ko urrian Iruñean egin zen XVI. Nazioarteko Biltzarrarekin hasiera eman zion Akademiak bere ospakizunari eta ordutik hona beste hiru ekitaldi egin ditu Euskaltzaindiak: Gasteizen Arabako Foru Aldundian, Ipar Euskal Herrian Hazparneko Elgar Kultura
|
Etxean
, eta Bilbon Akademiaren egoitzan.
|
|
Nola bertso saioa hala haurren txokoa, arratsaldeko bostak aldean amaitu ziren, hegoaldeko jendeak egun argiz
|
etxera
abiatzeko modua izan zezan, urrun samar egiten baita Urepele, batez ere Bizkaia aldetik eta joaten denarentzat. Hala ere, erromeriak gogotik jarraitu zuen ezker paretan, Gasteizko trikitilari gazteak lagun, astelehenez jai egingo zela ta hegoaldean behintzat.
|
|
Deiadarra taldeak horrela erabaki baitzuen Urepelen urte oroz, Xalbador eta Antonio Zavala izan da aurtengo Xalbador egunaren lema, hainbat elkarlan egin zutenak besteak beste, Odolaren mintzoa harrigarria goraldu eta omentzeko asmoz, Nafarroa Behereko mendiarte honetan. Eta aurtengo egitaraua onez onean burutu ostean, gure eskerrik zintzoena eman nahi diegu laguntasun berdingabea eman diguten Euskaltzaindiari, Urepeleko Herriko
|
Etxeari
, Ondarroako arrantzale jubilatu taldeari hura marmitakoa eta arrainaren ederra!, Mutriku eta Donazaharreko herri kirol taldeei, Goierriko gazte taldeari, zenbait komunikabideri inola ere ez denei, Koldo Mitxelena Kulturuneari eta antolaketan urte oro lagun izaten ditugun guztiei. Eta, nola ez, Xalbador egunean gurekin urte oroz biltzeko ohitura dutenei, eskerrik asko eta hurrengo urtera arte.
|
|
Juanjo joan zaigu, auto istripu latz eta lehor batean.
|
Etxekoak
ere ukituak izan dira. Zorionez, osatze bidean daude.
|
|
Azaroaren 20an, ostiralean, eta Akademiaren Sustapen batzordeak antolatuak, XIV. Jagon Jardunaldiak egingo ditu Euskaltzaindiak, Bilboko egoitzan, Etorkinak eta euskara gaiaren inguruan. Unesco
|
Etxea
eta Deustuko Unibertsitatearen Euskal Gaien Institutua laguntzaile izan ditu Akademiak, jardunaldi hauek prestatzeko.
|
|
XIV. Jagon Jardunaldiak antolatzeko orduan, Unesco
|
Etxearen
eta Deustuko Unibertsitateko Euskal Gaien Institutuaren laguntza izan du Euskaltzaindiak, erakunde hauekin dituen lankidetza hitzarmenei esker.
|
|
Azaroaren 20an, ostiralean, Euskaltzaindiaren Bilboko egoitzan, Etorkinak eta euskara gaiaz hausnartuko da, Akademiaren XIV. Jagon Jardunaldietan. Izenburuak esan bezala, etorkinen gaia euskararen perspektibatik jorratu nahi duten Jardunaldi horietan Unesco
|
Etxeak
eta Deustuko Unibertsitatearen Euskal Gaien Institutuak ere hartu dute parte.
|
2010
|
|
Ezagunak dira testu horrek argitaratua izateko sufritu zituen abentura batzuk: 1937ko apirilaren 26an Gernikan zegoen Olabide, hots, bonbardaketa hasi zenean bere buruaz ardura gutxi harturik, sugarretan zen
|
etxetik
nola edo hala lortu zuen eskuizkribua salbatzea eta Joseba Elosegi gudari kapitainari esker, Kanalako parrokoaren etxeraino eramatea. Istorio beltz honen hurrengo kapituluak Okzitaniako Tolosaraino eramango gaitu, non bizi zen jesuita jaun hau, jesuita izan arren, erbesteraturik; 1942ko irailaren 9an, Arantzazuko Ama Birjinaren egunean hain zuzen ere, zoritxarreko istripu bat izan zuen eta egun gutxira hil zen, eskuizkribua erabat bukatuta eta azken oharrak egiten ari zela.
|
|
Ezagunak dira testu horrek argitaratua izateko sufritu zituen abentura batzuk: 1937ko apirilaren 26an Gernikan zegoen Olabide, hots, bonbardaketa hasi zenean bere buruaz ardura gutxi harturik, sugarretan zen etxetik nola edo hala lortu zuen eskuizkribua salbatzea eta Joseba Elosegi gudari kapitainari esker, Kanalako parrokoaren
|
etxeraino
eramatea. Istorio beltz honen hurrengo kapituluak Okzitaniako Tolosaraino eramango gaitu, non bizi zen jesuita jaun hau, jesuita izan arren, erbesteraturik; 1942ko irailaren 9an, Arantzazuko Ama Birjinaren egunean hain zuzen ere, zoritxarreko istripu bat izan zuen eta egun gutxira hil zen, eskuizkribua erabat bukatuta eta azken oharrak egiten ari zela.
|
|
Eta pena da, benetan, euskararen ikerketaren alde hainbat lan egindakoa izanik, hain oharkabean pasatzea. Zeren nahikoa da aipagai dugun liburuari begiratu azkar bat ematea munta eta maila handiko ikerle baten aurrean gaudela ikusteko, haren mundu intelektuala gurea den mundutxo ia ia beti halabeharrez txiki honetatik aski arrotz eta aski desgaraiko sentitzen badugu ere, Uhlenbecken munduak benetan mundu osoa hartzen zuelako, eta gureak, aldiz, gure
|
etxeko
txokoa eta beste lau gauzatxo, eta hortik aurrera ezer gutxi. Baina ekin diezaiogun albiste emate ordenatuago bati.
|
|
Urtero gertatzen den legez, sarituak ez ezik, guraso eta irakasleak ere izan ziren ekitaldian. Euskaltzaindiaren eta BBK ren izenean, guztiei zorionak eman zizkien Euskaltzainburuak zorionak zuei, zuekin batera parte hartu duten guztiei, zuen
|
etxekoei
, eta baita laguntza eman dizuetenei ere. Eskerrak ere eman zituen Andres Urrutiak:
|
|
Toki hori iluna zela-eta, Larreko kontzejuak Euskaltzaindiaren baimenarekin estela tokiz aldatzea erabaki zuen. Oroitarria aldatzeko abagunea baliatuz, eguneroko bizitzan euskararen erabilera indartzeko larreatarrek konpromiso agiri bat
|
etxez
etxe izenpetu dute eta agiri hori ezagutaraztea eta gordetzea nahi izan dute ekitaldi deigarri baten bitartez.
|
|
Toki hori iluna zela-eta, Larreko kontzejuak Euskaltzaindiaren baimenarekin estela tokiz aldatzea erabaki zuen. Oroitarria aldatzeko abagunea baliatuz, eguneroko bizitzan euskararen erabilera indartzeko larreatarrek konpromiso agiri bat etxez
|
etxe
izenpetu dute eta agiri hori ezagutaraztea eta gordetzea nahi izan dute ekitaldi deigarri baten bitartez.
|
|
Hemen sortu, 1889 urteko azken egunean, hemen hazten hasi eskolan eta
|
etxeko
eta lur lanetan, hamalau urterekin apaiz izateko erabakia hartu eta Baliarrainen latin eta beste ikaskuntzetan bi urte eman ondoren, Gasteizko Seminarioan sartu zen eta 8 urtetan (azken urte erdia Burgosen) apaiz ikasketak burutu eta 1914an apaiztu zen gure euskaltzaina izango zena. Ordenatu ondoren, 23 urte, gerra etorri arte, Gasteizko Apaizgaitegian irakasle izango da, hiru lurraldeen garai hartako Elizbarrutiak egoitza Gasteizen zuen-eta.
|
|
Gasteizen asmatu eta egin zuten obra hura handia izan zen benetan. Foru Plaza aldatu zuten erabat, baina plaza esan genezakeen gune propioa, plazaren triangelua mugatzen duten
|
etxeak
ukitu gabe gelditu ziren noski, behin lehen zen merkatua bota ondoren, eta hiru alde horietan badago perspektiba mugatzen duen itxura diferenteetako pareta geza. Gezakeria hori sumatu zuten nonbait gure artistek eta arbolen bitartez gazitu nahi zuten era batez, plazaren bi ertz irregularrenetan behintzat.
|
|
Ekitaldi akademikoa amaitutzat emanez, opari eta oroigarrien unea heldu zen. Hala, Jean René Etchegaray, Herriko
|
Etxearen
izenean, opari bat eman zion Videgaini; Videgainen semeak, koinatuak eta ilobak banako dantza eskaini zioten; Gwendal Denisek poema bat irakurri zuen bretoieraz; eta Oldarra Abesbatzak bi abesti kantatu zituen: Agur Jaunak eta Txanton Piperri.
|
|
Azaroaren 19an, ostiralean, Akademiaren Sustapen batzordeak antolatuak, XV. Jagon Jardunaldiak egingo ditu Euskaltzaindiak, Bilboko egoitzan, Gazteak, aisialdia eta euskara gaiaren inguruan. Unesco
|
Etxea
laguntzaile izan du Akademiak jardunaldi hauek prestatzeko.Jardunaldi hauetan euskal gazteek euskararekin duten harremanaz hausnartuko da. Euskararen erabilera abiapuntu, hainbat gai jorratuko dira:
|
2011
|
|
Ekitaldian, Anjel Lertxundi idazleak aldarri bat irakurri zuen, Nor naizen asmatu izenekoa. Martxoaren 18an egingo da lehen ekitaldia, egun horretan oroigarri bat jarriko baita Aitzol jaio zen
|
etxean
. Bestalde, urte oson zehar egingo diren ekitaldien berri emateko, www.euskalpizkundea.net webgunea sortu da.
|
|
2007ko azaroan, Gernikako Udal Liburutegiari Arana Martijaren izena emango diotela jakinarazi zuen Udalak. 2010eko martxoaren 13an, Gernika Lumoko Udalak eta herriko hainbat kultura elkartek Andra Mari Koralak, Kultura
|
Etxeak
, Gernika Lumoko euskaltegiak, Segundo Olaeta Musika Eskolak, Julia Foruria Musika Eskolak, Gernikazarrak, Aldaba aldizkariak eta Marijesiek omenaldia eskaini zioten Jose Antonio Arana Martijari. Omenaldi horren bitartez, esker ona adierazi nahi izan zioten herriaren alde egindako lanagatik eta, batik bat, Jose Antoniok duen balio intelektualagatik.
|
|
Aurten, Gasteizko toponimiari buruzko ikastaroa ere egiten ari da, Elena Martínez de Madina Euskaltzaindiaren Onomastika batzordekidearen ardurapean. Ikastaroa hiriko Iparralde gizarte
|
etxean
ematen ari da eta 40 pertsona parte hartzen ari dira.
|
|
EHHAren III. liburu horretan 271 kontzeptu bildu eta landu dira, guztiak lexikoari buruzkoak, eta bi multzotan jaso dira: batetik, lurretik erne eta hazten diren landare eta fruituen ingurukoei buruzkoan, eta bestetik
|
etxe
abereei buruzkoan.
|
|
Lurraren atalean, besteak beste, landare txikiak lantzen dira, bai eta fruitu eta fruitu arbolak, fruitu mota batzuen azalen izenak, barazkiak edota belar mota ezagunenak ere. Bigarren multzo nagusia
|
etxe
abereei buruzkoa da, baina animalion izenak bere soilean bilduz gainera, ar eme eta adinaren araberako izenak ere jaso dira; baita euren gorputz atalak, janari prozesuak, produkzio emaitzak, egoitzak, eritasun sendabideak, euren inguruko jardun lanak ere bildu dira, hau da, etxe abereen inguruko prozesu osoari buruzko izendapenak.
|
|
Lurraren atalean, besteak beste, landare txikiak lantzen dira, bai eta fruitu eta fruitu arbolak, fruitu mota batzuen azalen izenak, barazkiak edota belar mota ezagunenak ere. Bigarren multzo nagusia etxe abereei buruzkoa da, baina animalion izenak bere soilean bilduz gainera, ar eme eta adinaren araberako izenak ere jaso dira; baita euren gorputz atalak, janari prozesuak, produkzio emaitzak, egoitzak, eritasun sendabideak, euren inguruko jardun lanak ere bildu dira, hau da,
|
etxe
abereen inguruko prozesu osoari buruzko izendapenak.
|
|
1) idazleak oroimenak izendatzen dituen idatziak; 2) hurbiletik ezagutu zituen bere garaiko zenbait emakumeri buruzko aipamen eta balorazioak. ..., bizitzea tokatu zitzaien lan ixil eta gogorrean erakutsitako indar eta kemenagatik; 3) idatzirik utzi zituen bertso batzuk.Bigarren kapituluan Perpetua Saraguetaren eskuidatzietan ageri den hiztegi hautatua eskaintzen da, Erroibarko hiztegia osatzeko eta euskal hiztegiaren corpusa aberasteko lekukotza interesgarria izanen delakoan, bai eta onomastika corpusa ere, aipatzen dituen hainbat leku eta
|
etxe
izenengatik.Bestalde, bi eranskin txertatu zaizkio liburuari: bata, gerra aitzineko garaian Baionako Eskualduna eta Donostiako Argia aldizkarietara igortzen zituen Mezkirizko eta Arizkungo dozena erdi bat kronika.
|
|
Hemen bere poesiak daude, Piarres Hegitoa ezizenez sinatuak. Hegitoa bere
|
etxearen
izena da, beraz, egiazki «Piarres Hegitoa» deituko zuten, ziur aski, bere auzoko eta lagunek. Badirudi liburu gisa ez dela argitaratu.
|
|
Aurten Gipuzkoako eta Bizkaiko Foru Aldundien eta Urepeleko Herriko
|
Etxearen
laguntza izan dute antolatzaileek. Hauxe izango da egitaraua:
|
|
euskal izen abizenen historia izeneko hitzaldia emango du Mikel Gorrotxategik. Hitzaldi guztiak Elgoibarko Kultura
|
Etxean
izango dira, iluntzeko 19:00etan.
|
2012
|
|
1904 urtean, aitona Tolosatik, Antiguo auzunera joan zen eta han, Txillardegi izeneko baserria eta lurrak zeuden inguruan eraiki zuen
|
etxea
. Hortik datorkio Alvarez Enparantzari Txillardegi goitizena.
|
|
|
Etxean
entzun ez eta bere kabuz hasi zen 1947an euskara ikasten, orduantxe prestatu baitzuen bere lehen, hiztegi, pertsonala.
|
|
Leioako leku izenak liburuak udalerriaren izenari buruzko informazio zehatza ematen du hasieran, eta ondoren auzo,
|
etxe
eta kale izenen berri eskaintzen du. Leioako etxaldeei baserriei arreta berezi eman diete libururen egileek,, toponimian altxorrik handienak eta emankorrak?
|
|
direlako. XVI. mendeko
|
etxe
izen batzuk bildu dira, eta XVIII. eta XIX. mendeetako baserri zerrendak eskaintzen dira, informazio osagarriarekin: baserriari buruzko datuak (desagertua dagoen, adibidez), izenaren historia, gaur egungo kokapena eta baita argazki ugari ere.
|
|
Bilduma horren xedea euskal toponimia ezagutaraztea da. Izan ere, Euskaltzaindiaren Onomastika lanak euskal izenen ikerketa du helburu, bai antroponimoena (ponte izenak, deiturak...) bai toponimoena (toponimia nagusia, txikia, exonimia, kale izendegiak,
|
etxe
izenak...). Izen horiek bildu, sailkatu, ikertu eta arautu ondotik, beharrezkotzat jotzen du Euskaltzaindiak izenen forma zuzenak plazaratzea, euskararen erabileran eta normalizazioan eragina izan dezaten.
|
|
2) Argitalpena non eskura nahiz mailega dezakeen jakitea. 3) Norberaren
|
etxetik
bertatik Euskararen Historia Sozialerako baliozkoak diren argitalpenen biblioteka digital bat esku eskura izatea (oraingoz, sarean gauzak dauden tamainan, noski: artikuluak gehiago liburuak baino).
|
|
Wilhelm von Humboldtek zabaldutako bidearen jarraitzaile eta, euskaldunen lagun?, adiskide amultsu, zintzo eta eskuzabala galdu dugu. Bickenbacheko bere
|
etxean
gelditzen dira euskal biblioteka eta artxibo ederra, baita ere argazki bilduma zoragarria.
|
|
Liburu horretan kontzeptu ugari bildu eta landu dira, eremu biren inguruan:
|
etxe
abereak eta etxea bera. Hala, liburukiaren lehen partea hainbat etxe abereri eskainia dago (txerriak, hegaztiak, txakurrak, erleak) eta bigarren partea, batez ere, etxearen esparruari dagokio.
|
|
Liburu horretan kontzeptu ugari bildu eta landu dira, eremu biren inguruan: etxe abereak eta
|
etxea
bera. Hala, liburukiaren lehen partea hainbat etxe abereri eskainia dago (txerriak, hegaztiak, txakurrak, erleak) eta bigarren partea, batez ere, etxearen esparruari dagokio.
|
|
etxe abereak eta etxea bera. Hala, liburukiaren lehen partea hainbat
|
etxe
abereri eskainia dago (txerriak, hegaztiak, txakurrak, erleak) eta bigarren partea, batez ere, etxearen esparruari dagokio.
|
|
etxe abereak eta etxea bera. Hala, liburukiaren lehen partea hainbat etxe abereri eskainia dago (txerriak, hegaztiak, txakurrak, erleak) eta bigarren partea, batez ere,
|
etxearen
esparruari dagokio.
|
|
Adierazi duten bezala, gaur aurkeztu den laugarren liburuki honek 260 galderaren erantzunak biltzen ditu inkesta osoaren 2.857 galderetarik, inkestaren 27tik 35era bitarteko gaietakoak, hain zuzen. Baserri
|
etxea
eta etxe abereak osatzen dute funtsean galdetegia: txerria, hegaztiak, txakurra, erlea; baserria, etxea, teilatua eta zureria, etxearen zatiak, eta altzariak.
|
|
Adierazi duten bezala, gaur aurkeztu den laugarren liburuki honek 260 galderaren erantzunak biltzen ditu inkesta osoaren 2.857 galderetarik, inkestaren 27tik 35era bitarteko gaietakoak, hain zuzen. Baserri etxea eta
|
etxe
abereak osatzen dute funtsean galdetegia: txerria, hegaztiak, txakurra, erlea; baserria, etxea, teilatua eta zureria, etxearen zatiak, eta altzariak.
|
|
Baserri etxea eta etxe abereak osatzen dute funtsean galdetegia: txerria, hegaztiak, txakurra, erlea; baserria,
|
etxea
, teilatua eta zureria, etxearen zatiak, eta altzariak. Euskal gizartearen tradizioko egoitzaren eta bizimoduaren inguruko alderdi batzuk, beraz.
|
|
Baserri etxea eta etxe abereak osatzen dute funtsean galdetegia: txerria, hegaztiak, txakurra, erlea; baserria, etxea, teilatua eta zureria,
|
etxearen
zatiak, eta altzariak. Euskal gizartearen tradizioko egoitzaren eta bizimoduaren inguruko alderdi batzuk, beraz.
|
|
Liburukiaren lehen partea,
|
etxe
abereei eskainia dago: txerriak, hegaztiak, txakurrak, erleak.
|
|
|
Etxeko
hegaztiei dagokiena da bigarrena. Oilo oilarren, handi txikien izenak, parte biologikoak, prozesu biologikoak, ekoizpenak.
|
|
|
Etxe
abere txikien artean, munta gutxiagoko batzuen ondoan (untxia), txakurrek eta katuek, eta baita ere erleek toki handia hartzen dute. Azkenik, abereetan ar emeen izen generikoak biltzen dira.
|
|
Liburukiaren bigarren partea, batez ere,
|
etxearen
esparruari dagokio. Populatze mota diferenteak:
|
|
Populatze mota diferenteak: herria, eliz inguruko
|
etxe
multzoa, auzoa eta baserria bereizten dira batetik. Etxe edo eraikuntza tipoak ere jaso dira, baita biztanleen jabetza mailak, etxearen parte nagusiak:
|
|
herria, eliz inguruko etxe multzoa, auzoa eta baserria bereizten dira batetik.
|
Etxe
edo eraikuntza tipoak ere jaso dira, baita biztanleen jabetza mailak, etxearen parte nagusiak: etxegintzako prozesuak, materialak, etxearen estalkiak, kalteak eta berritze lanak edota egitura nagusiaren osagaiak ere.
|
|
herria, eliz inguruko etxe multzoa, auzoa eta baserria bereizten dira batetik. Etxe edo eraikuntza tipoak ere jaso dira, baita biztanleen jabetza mailak,
|
etxearen
parte nagusiak: etxegintzako prozesuak, materialak, etxearen estalkiak, kalteak eta berritze lanak edota egitura nagusiaren osagaiak ere.
|
|
Etxe edo eraikuntza tipoak ere jaso dira, baita biztanleen jabetza mailak, etxearen parte nagusiak: etxegintzako prozesuak, materialak,
|
etxearen
estalkiak, kalteak eta berritze lanak edota egitura nagusiaren osagaiak ere. Etxearen barru banaketa eta etxe barruko altzariak ere aipu dira.
|
|
etxegintzako prozesuak, materialak, etxearen estalkiak, kalteak eta berritze lanak edota egitura nagusiaren osagaiak ere.
|
Etxearen
barru banaketa eta etxe barruko altzariak ere aipu dira. Eta azkenik, etxearen erdiguneari, sukaldeari atxikitako suaren gaineko prozesuak.
|
|
etxegintzako prozesuak, materialak, etxearen estalkiak, kalteak eta berritze lanak edota egitura nagusiaren osagaiak ere. Etxearen barru banaketa eta
|
etxe
barruko altzariak ere aipu dira. Eta azkenik, etxearen erdiguneari, sukaldeari atxikitako suaren gaineko prozesuak.
|
|
Etxearen barru banaketa eta etxe barruko altzariak ere aipu dira. Eta azkenik,
|
etxearen
erdiguneari, sukaldeari atxikitako suaren gaineko prozesuak.
|
|
|
Etxe
abereak eta hazkuntza
|
|
Baserri
|
etxea
|
|
Datu transkribatuen kontsulta. Kontsulta hau nork bere
|
etxean
egin ahal du bi molde desberdinetan: liburu batean edo CD ROM batean.
|
|
Andoni Sagarnak gaineratu duenez,, tresna horiek guztiek orain argitara eman den hiztegiaren oinarria sortu zuten.
|
Etxe
baten eraikuntza balitz, ereinotz adarra gailurrean jartzeko unea litzateke oraingo hau?.
|
|
18:00: Kantaldia, Eider eta Gorka Zabaleta oiartzundarrekin, Urepeleko eskola
|
etxean
.? 19:00:
|
|
Urepeleko Herriko
|
Etxea
, Bizkaiko Foru Aldundia eta Euskaltzaindiaren laguntzarekin antolatu den jaialdi honetan, eta batez ere igande eguerdiko bazkarian parte hartu nahi baduzu, deitu 0033624332995 telefono zenbakira, edo idatzi deiadarra@yahoo.com era, urriaren 22az aurretik. Esker mila aunitz aldez aurretik.
|
|
Kronika labur hau amaitzeko, esker bereziak merezi dituztenak badirela esan behar dugu: Hala nola, Joakin Berasategiren familia, Urepeleko Herriko
|
etxea
, Bizkaiko Foru Aldundia, Euskaltzaindia, Euskadi irratia, Joxe Mari Egañak animatzen duen Mutrikuko talde langilea (herri kirolak, plazan jendearentzat pintxoak eta urtero otorduak prestatu eta banatzen saiatzen direnak), kantariak, trikitilariak, joaldunak, dantzariak eta abar.
|
|
Manuel, aldiz, erbesteratu egin zen Calahorrara (Errioxa). Euskal Herrira itzuli zenean Andoainen lekutu zen, Rikardo Arregi zenaren
|
etxean
eta 1976an itzuli zen Oiartzunera, Martin ilobaren etxera.
|
|
Manuel, aldiz, erbesteratu egin zen Calahorrara (Errioxa). Euskal Herrira itzuli zenean Andoainen lekutu zen, Rikardo Arregi zenaren etxean eta 1976an itzuli zen Oiartzunera, Martin ilobaren
|
etxera
.
|
|
Manuel, aldiz, Calahorrara (Errioxa) urrundu zuten. Euskal Herrira itzuli zenean Andoainen lekutu zen, Rikardo Arregi zenaren
|
etxean
. 1976an itzuli zen Oiartzunera, Martin ilobaren etxera.
|
|
Euskal Herrira itzuli zenean Andoainen lekutu zen, Rikardo Arregi zenaren etxean. 1976an itzuli zen Oiartzunera, Martin ilobaren
|
etxera
.
|
|
Izan ere, berak dioenez: . Bilbon bizi nintzen, hemengo apopilo
|
etxe
batean. Etxe horretako ugazaba andrea Zeanurikoa zen(...) halako batean magnetofoi bat erosi nuen eta, probatzearren edo, esan nion andre horri, alegia, zerbait kanta zezala(...) halako kanta arrunten bat edo ezagunen bat kantatuko zidala espero nuen; eta horra hor non andre hori hasi zen Obabatxue, Obabatxue sehaska kanta kantatzen.?
|
|
–Bilbon bizi nintzen, hemengo apopilo etxe batean.
|
Etxe
horretako ugazaba andrea Zeanurikoa zen(...) halako batean magnetofoi bat erosi nuen eta, probatzearren edo, esan nion andre horri, alegia, zerbait kanta zezala(...) halako kanta arrunten bat edo ezagunen bat kantatuko zidala espero nuen; eta horra hor non andre hori hasi zen Obabatxue, Obabatxue sehaska kanta kantatzen.. Liburua berriz Euskal Herritik urrun, Eskoziaren ekialdeko kostan dagoen St.
|
|
Liburua berriz Euskal Herritik urrun, Eskoziaren ekialdeko kostan dagoen St. Andrews izeneko lekuan amaitu zuen Jose Irazu Bernardo Atxaga goitizenez ezagunagoa denak, alokairuan hartua zeukan
|
etxearen
leihotik inguruko parajeei begira. Liburuaren lehenbiziko edizioaren azalak garai bateko Arriaga antzokiaren marrazkia darama, Arriagako biltzen baitzen Atxaga, Pott Banda izenarekin ezagun egingo zen taldekideekin (Bernardo Atxaga, Manu Ertzilla, Josemari Iturralde Jimu, Jon Juaristi, Ruper Ordorika eta Joseba Sarrionandia).
|
|
Hil aurretik Bizkaiko Foru Aldundiak omenaldia egin zion (1992) eta hil aurreko egunetan
|
etxean
gaixorik zela Euskaltzaindiaren domina jaso zuen, Jean Haritxelhar euskaltzainburuaren eskutik (1993).
|
|
Liburuki horrek 260 galderaren erantzunak biltzen ditu. Baserri
|
etxea
eta etxe abereak osatzen dute funtsean galdetegia: txerria, hegaztiak, txakurra, erlea; baserria, etxea, teilatua eta zureria, etxearen zatiak, eta altzariak.
|
|
Liburuki horrek 260 galderaren erantzunak biltzen ditu. Baserri etxea eta
|
etxe
abereak osatzen dute funtsean galdetegia: txerria, hegaztiak, txakurra, erlea; baserria, etxea, teilatua eta zureria, etxearen zatiak, eta altzariak.
|
|
Baserri etxea eta etxe abereak osatzen dute funtsean galdetegia: txerria, hegaztiak, txakurra, erlea; baserria,
|
etxea
, teilatua eta zureria, etxearen zatiak, eta altzariak. Euskal gizartearen tradizioko egoitzaren eta bizimoduaren inguruko alderdi batzuk, beraz.
|
|
Baserri etxea eta etxe abereak osatzen dute funtsean galdetegia: txerria, hegaztiak, txakurra, erlea; baserria, etxea, teilatua eta zureria,
|
etxearen
zatiak, eta altzariak. Euskal gizartearen tradizioko egoitzaren eta bizimoduaren inguruko alderdi batzuk, beraz.
|
|
Liburu horretan kontzeptu ugari bildu eta landu dira, eremu biren inguruan:
|
etxe
abereak eta etxea bera. Hala, liburukiaren lehen partea hainbat etxe abereri eskainia dago (txerriak, hegaztiak, txakurrak, erleak) eta bigarren partea, batez ere, etxearen esparruari dagokio.
|
|
Liburu horretan kontzeptu ugari bildu eta landu dira, eremu biren inguruan: etxe abereak eta
|
etxea
bera. Hala, liburukiaren lehen partea hainbat etxe abereri eskainia dago (txerriak, hegaztiak, txakurrak, erleak) eta bigarren partea, batez ere, etxearen esparruari dagokio.
|
|
etxe abereak eta etxea bera. Hala, liburukiaren lehen partea hainbat
|
etxe
abereri eskainia dago (txerriak, hegaztiak, txakurrak, erleak) eta bigarren partea, batez ere, etxearen esparruari dagokio.
|
|
etxe abereak eta etxea bera. Hala, liburukiaren lehen partea hainbat etxe abereri eskainia dago (txerriak, hegaztiak, txakurrak, erleak) eta bigarren partea, batez ere,
|
etxearen
esparruari dagokio.
|
2013
|
|
Liburu asko ezagutu det gure
|
etxeko
apaletan, batzuek hautsak hartuak, baina besteak gau mahaian bertan.Beste garai bat ezagutu det nik liburu hoien bueltan.Transmisioa behar da bizi nahi bada gaur biharretan, ta katebegi garrantzitsua izan da Joakin horretanta katebegi garrantzitsua izan da Joakin horretan.
|
|
Hitza eta itzala hitzaldia emango dute. Arratsaldeko 19:00etan izango da, Sanz Enea Kultur
|
Etxean
.
|
|
Maiatzaren 15ean, asteazkenean, Gu ere bertsotan egitasmoaren amaiera ekitaldia egingo da, Udal Kiroldegian, 17:30ean. Eta maiatzaren 16an, Basarriren kazetaritza lana hitzaldia eskainiko du Joxe Mari Iriondok, 19:00etan, Sanz Enea Kultur
|
Etxean
.
|