|
2000
|
|
|
–Zuek, berriz,
|
etxe
dotore askoa duzue.
|
|
|
Haranean zehar barreiatuta, jauntxoen jauregi eta dorretxe sendoak, elizak, Kantabriako tankerako baserriak, indianoen
|
etxe
dotoreak eta beste hainbat eraikuntza mirets daitezke. Eraikuntza hauek aberatsaren isla direnez gero, karrantzarren ohiturak eta bizimodua ezagutzeko aukera bikaina eskaintzen dute.
|
|
2002
|
|
|
Batez ere, higiezinen agentziek eta ezkontza agentziek darabilte gezur hau. Higiezinen agentziaren batek bere esku ez dauden
|
etxe
dotore eta eskuragarriak iragar ditzake. Eroslea hurbiltzen denean, gura lukeen etxe hori salduta dagoela esan eta ordezkoren bat aurkezten diote.
|
|
2003
|
|
|
Atseginak zenbat gura, lagun piloa inguruan,
|
etxe
dotoreak eta jan edan gozoak, izen handia eta entzutea, txaloak eta gorrotoa. ···
|
|
|
Inork ez ditu bilatuko Hondarribiko golfean, Zoriona bezalako
|
etxe
dotore eta burges batean. Hogei urte ingurukoak dira bi gazteak, eta Izpizuak ez zekien zer egin zuten, baina ihesi zetozen eta loba propioa du Leire.
|
|
2004
|
|
|
1979an Bizkaiak Batzar Nagusiak berreskuratu zituen. Orain, XIX. mendeko Batzar
|
Etxe
dotorean egiten dira bilkurak, baina zuhaitzak bere esangura politikoa gorde du. Hainbeste, ezen Bizkaiko Ahaldun Nagusiak nahiz Lehendakariak beraren aurrean zin egin behar baituten kargua hartzean, garai bateko Bizkaiko Jaunek foruak aintzakotzat hartuko zituztela hitz eman behar zuten bezala.
|
|
|
Mendearen hasieran arkitektura zibil berezia asmatu zuten finlandiarrek, eta Erdi Aroko legendak kontuan hartuz hango pertsonaiak zizelkatu zituzten etxeetan: mamuak, ogroak, pertsonaia bereziak... eta mila lekutan (Aleksanterikatuko katu, kale da finlandieraz
|
etxe
dotoreetan) agertzen da Erdi Aroko lilura hori, fantasia hori... legendak harri bihurtu izan bailiran.
|
|
|
Ene,
|
etxe
dotorea daukazu!
|
|
|
Kaletar haiek, halere, eta esan dugunez, behereko sozial mailakoak ziren. Ganivet ek ederki esan zuen
|
etxe
dotoreetan sueziera entzuten zela, eta ganbaretan suomiera; baina dinamika guzia eta etorkizuna ganbaretakoek zituztela.
|
|
2005
|
|
|
Etxea seinalea da oraindik garai bateko Urkiaga Basarastarrena Mungian: Gatikatik datorren bidean, sasoi bateko
|
etxea
dotore ageri da gaur egun. Eraikin askorik ez inguruan orduan, babesik ez, lau haizeetara zabalik. Hortik sortu zuen ezizena poetak:
|
|
|
Hauxe beraz, arrantzale herriko baserri auzoan zehar egindako ibilbidetxoa. Aukeran, Mutrikura jaitsi eta bazkari pasada egitea ere polita litzateke herriko
|
etxe
dotoreak ezagutu eta portu txiki, baina ikusgarria gertutik ezagutzeko.
|
|
|
Hostoak galdu barik dirauten zuhaitzek ez dute babesik eskaintzen, eta turrustaka isurtzen dituzte tanta potoloak ibiltari bakanen aterkien gainera. Nekez atera dezake inork adorerik begiak altxatu eta inguratzen duten
|
etxe
dotoreen edertasunari erreparatzeko, ez haietariko batzuk errematatzen dituzten kupula klasikoei. Nahikoa lan, ibai bihurtutako errepidea burdiek aurretik eroan barik azkar zeharkatzen eta telefonoz hartutako atari zenbakia topatzen.
|
|
2006
|
|
|
Guk eskuinerantz hartuko dugu. Bidean Baztango
|
etxe
dotoreak, antzinako errota eta paraje ahantz ezinak igaroko ditugu. Eta konturatzerako Zugarramurdin izango gara.
|
|
|
–Ontziola ere sutan jarri zuten –esan zigun– Hondoa ikusi dute txalupa hoberenek, eta su garrek irentsi dituzte
|
etxerik
dotoreenak. Erdigunetik urrunago zegoelako edo, gurea libratu egin da.
|
|
2007
|
|
|
hodeiek estali ez dabena behintzat. Bidean be
|
etxe
dotoreak inguruan lursailak daukiezanak, eta ondoan favelak, txabolak eregiteko lursaila baino ez daukienak.
|
|
|
Laurok hemengo parke batera joan gara. Bertan
|
etxe
dotore bat dago, 1920ko hamarkadan eregitakoa. Bikotea etxearen eta inguruaren jaube zan.
|
|
|
Joan dan XIX. mendean uria gaixotasunen menpe egon zanean, aberatsak goiko alderdira joan ziran, gaixoengandik igesi.
|
Etxe
dotoreak dagoz, halan ba. Eta berton egiten dabe Argentina osoan ezaguna dan azokea:
|
|
|
Urte horretan bertan, Estatu Batuek lehenengo diru kredituak eman zizkioten Espainiari. Hurrengo urtean, Frantziako gobernuak, Vichyren garaian onartutako dekretuak erabiliz, Espainiako enbaxadaren eskuetan utzi zuen Eusko Jaurlaritzak Parisen zuen egoitza, Avenue Marceauko
|
etxe
dotorea. 1952an, Espainia Unescon sartu zen.
|
|
|
Aldapan goiti jo zuen bazter ezezagunetatik, eta galdurik zegoela aitortu behar izan zion bere buruari. Oinezko batengana hurbildu zen eta
|
etxe
dotore bat erakutsi zion espaloiaren bertze aldean. Instituto Cubano de la Amistad con los Pueblos irakurri zuen bigarren aldiz Kubako banderaren gainean eta, errelojuari erreparatu ziolarik, hamar bat minutu berant zebilela konturatu zen.
|
|
2008
|
|
|
NARRATZ: Egun argia itzaltzen joan ahala, aldiriko
|
etxe
dotore hau, bere itxura angelutsu formala utzi eta margolan koloretsu bilakatzen da. / Sukaldea da orain agertoki nagusia.
|
|
|
hiria ez zen eremu industrialekoa, baizik gehiago hiri burgesa, aristokratizantea, pianoa bezalako gauza finak maite zituena192 Eta Azkuek bultzatu gura zuen euskararen hiritartzea ere, hein handiz, bide beretik zihoala pentsa liteke: pianoarekin batera bilbotar irakasleak aipaturiko te usaina eta bigira, hau da, tertulia, giro burgesa seinalatzen ari ziren nabarmen193 Izatez euskara eta piano arteko lotura literala maiz egin zuen Azkuek, ehundaka herri kantu baserri inguruetan bildu eta ondoren hirietako
|
etxe
dotoreetara eraman baitzituen ahots eta pianoz jotzeko egokituta. Azkueren operak ere, zer esanik ez, euskaraz egon arren, hirietako goi klaseei zuzenduta zeuden.
|
|
|
Basorik ez, eta galtzada modukoak errepidera zuzenduko gaitu. Herrian sartzeaz batera, autobus geltokitik gertu eta ezkerrean, Ebaristo Bustinza Kiriki, o() zenaren Zumelaga
|
etxe
dotorea ikustea daukagu.
|
|
2009
|
|
|
Garai batean hondartzaren lerro guztia betetzen zuten udatiar aberatsen jauregitxoetako beste bat izana, harrizko
|
etxe
dotorea zen udal liburutegia, Sanz Enea. Joan zen mendeko turismo elitista haren beste hondakin bat, markes eta gotzainek beraien behatz puntak Zarautzen bustitzen zituztenekoa.
|
|
|
Langileetako batek aldamenetik zera dio: . Hamabi
|
etxe
dotore egin ditugu, eta milaka gelditu dira etxerik gabe. Zenbat urte dira jendeak aterpea izan dezan, denek Errusiara alde egin baino lehen??.
|
|
|
Pasadizoak grazia egin dio aktoreari, Kuba halakoa da.
|
Etxe
dotorea du, berak eginiko eskultura du sarreran, eta harreran bere koadro erraldoi bat. Terrazara irten eta atzeko lorategian bi zakur eta tximu bat ditu.
|
|
|
horri zor zion izena. Sekula ikusi gabea zen halako
|
etxe
dotore eta berebizikorik. Egun hartan, are harrituago utzi zuen terraza haien eta lorategi haren itxura alaiak.
|
|
2010
|
|
|
Hasteko, helarazten dizkiguten mezuak kolokan jar ditzakegu. Galdetu, adibidez, zer on dakarten auto handi distiratsuek, diseinuzko
|
etxe
dotoreek edota luxuzko jantzi eta osagarriek.
|
|
|
Eta jakina, Joxepa Minondoren senar Yberok ere, bere 53 urtetan, gauza berbera dio, 28 testigu gisan. Izan ere, senar emazteak Juanmartizenea
|
etxe
dotorean bizi baitziren.
|
|
2011
|
|
|
Bukatzeko, ez alferrik, korolario hau dauka: " Haurra nintzenean, niretzat luxua larruzko berokiak ziren, gau soinekoak eta
|
etxe
dotoreak itsasertzean. Gero uste izan nuen bizimodu intelektuala eramatea zela benetako luxua.
|
|
|
Amunategi etxeko ugazabak be morroi eta neskame asko eukiten ei ebazan lehenago. Axpe auzoan, ostera, baserri gitxi batzuk baino ez egozan; harrizko
|
etxe
dotoreak gehiago ziran.
|
|
|
Diru iturrietariko bat XIX. mendean Afrikako baltzakaz eginiko esklabu merkatalgoa izan zan. Eta azkenez udatiarren fenomenoa; hainbat dira, urteetan kanpoan egon ondoren udea igaroteko
|
etxe
dotoreak Busturian eregi dituenak.
|
|
|
INES. Oso
|
etxe
dotorea daukazue.
|
|
|
Baserri
|
etxe
dotoreak, zaharrak berritu eta berriak jasotzen ari dira lur eremu ederrenetan. Kantabria isuriko Euskal Herriko herrietatik txango bat egitea aski da, etxe ederrik leku onenetan ikusteko.
|
|
|
Václav Mánes i. Filosofiako katedradun hark hiru urte zeramatzan erretiratuta, eta
|
etxe
dotore batean bizi zen, Pragako erdialdetik zazpi bat kilometrora. Pozik jarri zen, Franen deia jaso zuenean, eta etxera gonbidatu zuen, katarroarekin zebilela eta ateratzekotan hotzak kalte egingo ziola argudiatuz.
|
|
|
Esan ziotenez, gizon ezezagunari jarraitzen zion agentea deika ari zen, gizona bere etxera heldua zela esateko: juduen auzoko
|
etxe
dotore batera. Hala ere, kontuz ibili beharra zegoen; agentearen esanetan, gizonaren atzetik zebilela, hark lauzpabost aldiz jiratu omen zuen burua, baten bat haren zelatan zebilelako susmoa balu bezala.
|
|
|
Sancti Spiritu kalean. Zubiaundia pasatu eta aurrez aurre ezker antxean dagoen
|
etxe
dotorea. Alde batean, eraikin apal batek bereizten duela, Irisarri, beste aldean, baina aurreko aldean, plazatxo bat osatuz, Juanikotenea (Klaudioren etxea) dago eta bere aurrean Puentenea.
|
|
2012
|
|
|
Izen horretatik dator Galuperie kaiarena, Baiona Txikian. Merkantzia garraiatzeak aberasteak eragin zituen, eta horren lekuko dira Aturri ertzeko
|
etxe
dotore asko.
|
|
|
Gaur egun, bizpahiu barku baino ez ditugu ikusiko ontzi zubiari itsatsiak. Garai oparo haien lekuko dira, haatik, Aturri bazterrean diren
|
etxe
dotore edo jauregitxoak. Hain zuzen, Ahurtiko ibai portutik abiatu orduko ibaiaren beste ertzean (Landetan) dugun etxe handi miresgarriak Monpellierko jauregia du izena.
|
|
|
Zorrotzaurreko antzinako pabilioi industrial batzuk hilik daude eta beste batzuk aktibo; gainontzean, etxe zaharrak eta langileen tabernak baino ez dira geratzen. Magdaleno jauregi berrituan aurreko mende hasieran
|
etxe
dotorea izan zela ikus daiteke, eskuinera joz gero, hormetan jarritako paperezko kartelek 6 Pabilioirantz zuzentzen zaituzte. Eliza berritu txikia eta umeen jolas parkea inguratu eta kale kantoiaren amaieran dauden pabilioi industrialetara goaz.
|
|
|
|
Etxe
dotore bat, higatutako harremanak eta halako lasaitasun estu bat giroan. Donostia.
|
|
|
Aurrean daukat lorategi aundi baten erdian altxatzen dan
|
etxe
dotore dotore baten tarjeta, Antonitori eta Inacitori zuzendua:
|
|
|
Etxeraino lagundu nien lehengusuei. Hemendik lau kilometrora bizi dira,
|
etxe
dotore batean. Bide estu eta lokaztu batetik gindoazen, aurrena umeak beren aitarekin, gero ezkongaiak eta azkenik Hélène eta biok.
|
|
2013
|
|
|
Hori eraikitzeko dirua arrantza jardueratik lortuko zuten herritarrek. Orioko Kale Nagusian ikus daitezkeen
|
etxe
dotoreak ere Orion arrantzatik lortu den aberastasunaren adieragarria dira".
|
|
|
Izen bereko gazteluan bukatzen zen, Austriako Massimiliano eta Carlotta enperadoreek eskatuta eraikia eta Austria Hungariako errege familiak oporrak igarotzen zituen egoitzan. Bide hartako bizitza bakarreko
|
etxe
dotore horietako batean bizi zen Kristian. 80 hamarkadako punk garaiak ahaztu eta trajea pajaritarekin janzten zuen orain anaiak lanera joateko.
|
|
|
Ura eriaren ahotik betiere urrun, Agerrek kontatu dio nola ezagutu zuen angulemarra, Saint Denisko
|
etxe
dotorean.
|
|
|
Ortotsen gisa deiadarka ari zenak mantso hartu zuen apezarekin joateko gonbita. Handik labur, Saint Denisko
|
etxe
dotoreko gibelaldeko atea ari zen jotzen Agerre, rue du Pélican go jendea bere ohiko tratuetan utzita. Etxeko andreak aitzineko aldian baino beroago egin zion begitarte.
|
|
|
Gogora ekarri ahalean oroitu da Agerre erran bera erabili zuela Ravaillac delako harekin, Saint Denis karrikako
|
etxe
dotore hartan, haren burua beratzeko. San Krisostomorena ez ezik, Jonas profetarena ere bai:
|
|
|
Heian barna pasatu beharra zegoen barnera sartzeko. Bezperan, errentaren aitzinapena ordaindua nion idazkari bati, Bautista Cruzat delako baten
|
etxe
dotorean. Gilenek egin zidan ararteko lana, gizona ez baitzen nire hizkuntzan moldatzen.
|
|
|
Ahmeten
|
etxe
dotorea presidentearen erresidentziatik oso gertu zegoen, enbaxadaz eta egundoko beste eraikin batzuez inguratuta. Kartagoko hondakinetatik hurbil, beraz:
|
|
|
Horren ordez, bera ere inguruari begira geratu zen: han itsasoa zegoen; urrunago,
|
etxe
dotore batzuk; eta hondakinetan bertan, metro gutxi batzuetara, bere ama eta Gassen, zutabe batzuen artean kuxkuxean. Amak Gasseni zerbait azaltzen zion, eta gizonak baietz esaten zuen buruarekin, oso kontzentratuta.
|
|
2014
|
|
|
Fraideak eta serorak luzaz egon dira Agerriako
|
etxe
dotorean, baina 2010 urtetik aitzina herriko etxea eta nahi zuten herritarrek zuten etxearen geroa eskuetan hartu, erosi egin baitzuten. SEM Agerria eratzea hautatu zuten herriko etxean, alor publikoa eta pribatua elkartzen dituen ekonomia mistoko sozietate bat eratzea, alegia.
|
|
|
Hala, jardinean bi palmondo zeuzkan
|
etxe
dotore batean sartu zuten kontsula. Logelan telebista ipini zioten, eta frantses eta espainol egunkariak eraman.
|
|
|
Nik gogoko dut izendapen hori, zinez maite dudalako askatasuna. Etorbide horretako bi aldeetan eraikin eta
|
etxe
dotoreak daude. Eraikuntza modernistak klasizismo garaiko etxeekin batera, eta uztarketa benetan elegantea da.
|
|
|
Ikuspegi aparta ageri zen gain hartatik. Bistara azaltzen zen lurralde eremu hartan
|
etxe
dotoreak eta eliz dorreko kupula sabel-handiak nabarmentzen ziren aurrena; harago, ibaiaren jirabira ugariak, eta, eszenaren atzealdean, lanbro beroaz bustitako oihanak. Pinu eta zedro erraldoiek, multzo zoragarrietan baturik, berdetasun marko xarmantean biltzen zuten ikuskizun hura guztia.
|
|
|
Niri, liburuetan irakurritakoaren arabera, etxe irakaslea izatea erakargarria iruditzen zitzaidan.
|
Etxe
dotoretan bizi ziren, are jauregi eta gaztelutan, irabazitako guztia aurrezten zuten eta, gainera, gela partikularra zuten, beste inorena ez zena. Ez nuen, ordea, irudi hori sekula asmo bihurtu.
|
|
2015
|
|
|
Apalaspea da, hain zuzen, Altzurukura daraman errepidearen ezkerraldean ageri den
|
etxe
dotorea. Haren albotik pasatuta, errepidea zeharkatuko dugu eta errebote oso txiki eta politari buruz joango gara.
|
|
|
Matxin Labaien gizon xahartu, begi urdin, kaskasoil bat zen, xelebre fama zeukana Tolosan, baina artistei eman ohi zaien xelebrekeriarako lizentzia horrekin toleratua. Bere gurasoekin bizi zen Tolosan, San Frantzisko pasealekuan, tren geltokitik atera eta bertan dagoen
|
etxe
dotore, antigualeko, huntzez estalitako batean. Gela zahar batean sartzen gintuen Matxinek, pareta guztiak bere koadroz beterik zeudela, eta bere pedagogia bakarra koadro haiek imitaraztea zen.
|
|
|
Errepidetxo horretatik aurrera jarraituz, taberna eta ezkerretara gelditzen ziren; eskuinera, berriz, harresi altu samar bat zegoen eta honen atzean
|
etxe
dotore bat ikusten edo erdi sumatzen zen.
|
|
|
Planteamendua sinplea da: hileta zerbitzuak eskaintzen dituen Fisher sendiko aita hil delarik, negozioa aurrera eramateko semea eta alarguna aski ez eta, familiaren negozioarekiko desatxikimendu handia zuen anaiak lanera itzuli du beila leku eta hileta etxe ere baden familia
|
etxe
dotorera. Kapitulu orok dute egitura berbera:
|
|
|
Hain handia zen etxea, non Musika Plazatik beste alderaino luzatzen baitzen, Santa Marina kaleraino. Lorategi zabala zuen eta
|
etxea
dotorea zen oso. Dotoreetan dotoreena, ordea, pendulu erlojua zen.
|
|
|
Duplexa zegoeneko eraikina XX. mende hasierako
|
etxe
dotorea zen, hiriaren zabaltze garaikoa, eta goiko bi solairuek, Gortariren etxebizitza osatzen zutenek alegia, bazituzten hainbat elementu arkitektoniko errespetatu beharrekoak, hala nola sabai garaiak, horma osoko leihate arkudunak, eta haritz eta pago zurez eginiko eskailera monumentala, zertxobait desproportzionatua akaso baina barne espazioaren osotasunari halako ukitu dotorea ematen ziona.... Ornamentazio aldetik ere aparta zen etxebizitza, bikaina:
|
|
|
Ama ez zen aberatsa baina kostaldeko
|
etxe
dotore polit batean bizi zen maizter. Egia da eraikinak konponketa askoren beharra zuela, zurezko galerian eta teilatuko txapituletan batez ere, baina, bestalde, handi samarra zen eta alokairu txikikoa.
|
|
|
Baina aberatsak badaude, dagoeneko, berdintasuna bilatu duen herrialde sozialistan: autoak, dibisak,
|
etxe
dotoreak dituztenak. Hori ez al da Iraultzaren porrota?
|
|
2016
|
|
|
Bakarrik egotean urratsa azkartu zuen, eta bat batean, lorategi eta guzti zuen
|
etxe
dotore bat egon zenaren parean, zerbait ikusi zuen errepide erdian, koloretsua zen zerbait. Alboetara begiratu, eta ez zegoen inor, autorik ere ez.
|
|
|
Hortik aurrera dena joan zen oso azkar.
|
Etxe
dotorea izandakoaren sarreran, zuhaitzen artean ezkutaturik egon behar zuen auto zaratatsua martxan jarri, eta zuzenean Donuten gainera abaildu zen. Erdi ezkutaturik izan arren, oso hurbil zegoen eta Donutek ez zuen saihesteko aukera askorik izan.
|
|
|
Bisigu aurpegia dauka, momentu batetik bestera begi berde saltariak zuloetatik aterako zaizkiola ematen du. Behin komentatu zuen egunen batean arkitektoa izan nahiko lukeela,
|
etxe
dotoreak diseinatzeko. Hala gertatzen bada, espero dezagun etxe guztiak bi ate eta bi leihorekin ez eraikitzea!
|
|
|
Eugeniaren
|
etxe
dotoreari eutsi zioten Epalza Alargunaren kalean, nahiz eta hara gauez baino ez ziren hurbildu bizpahiru alditan, zenbait jantzi eta tresna hartzera. Beti gauza gutxi.
|
|
|
Ezin hobeto egongo zara hemen, 3txulon. Begira nolako
|
etxe
dotorea daukagun..
|
|
|
Sinestezina da hemen egin dutena, esan zuen Andres Urrutia euskaltzainburuak eraikuntzari erreparatuz. Duela 15 urte etorri ginen eta hemen ez zegoen ezer; orain,
|
etxe
dotore hau daukate, esan zuen, harridura ezkutatu ezinik, euskaltzainburuak.
|
|
|
Balkoi forjatu ederreko
|
etxe
dotore hori 1906 urtean egina da (hala dio sarrerako atean) eta hemen alboko argazkia, bandoarena, 1902 urtea baino lehen egina da. Gainera, garai hartan Zarauzko udaletxea plaza horretan zegoen (gaurko Musika plazan), eta ez da harrigarria izkina horretan bandoa botatzea.
|
|
2017
|
|
|
Baina Jeremiasi erantzuteko astirik eman gabe, eskaileretan gora abiatu zen neska, ero moduan, senarrak egindako promesa benetakoa zela sinetsi ezinik, zinez andre batentzako
|
etxe
dotore batean biziko zela.
|
|
|
–Zuek, berriz,
|
etxe
dotore askoa daukazue.
|
|
|
Bastidan zelarik, notario eta alkate gisan, bizitzen zen XVIII. mendeko beste
|
etxe
dotore batean, herritik kanpo, Ahurtiko lur eremu zabal baten erdian. Etxe hori ezaguna izan da izen ezberdinekin:
|
|
|
Josephek Penintsula utzi ondoren, New Jerseyra joan zen bizitzera, Espainiako koroari ebatsitako bitxiei eta urreriari esker. Napoleonen anaiak Survillierseko kondea izengoititzat harturik, Filadelfia ondoko Point Breeze izeneko
|
etxe
dotorean biltzen zituen Europatik ihes egindako ofizial Bonapartistak eta Ameriketako insurjenteak. Han, 1816ko iraila aldean, elkartu zen Jean Arago eta Diego Novoa Minaren ofizialekin ere, eta kreditu bat eman zien Ingalaterrako banketxe baten izenean.
|
|
|
Beste gauza harrigarria. Leitzako Udaletxe berria egin zenean, 1745ean, Marquillos izeneko
|
etxe
dotorea Alduntzingo jaunarena zen, eta oraintxe ikusi berri duzu, Txatxune ere, Leitzako Kontseju zahar izandakoa, Alduntzingo jaunarena zela. Horra Leitzako bi Kontsejuak goizuetar baten mende.
|
|
|
Festak antolatzeko enpresa txiki bat zuela; ama kolonbiarra; hamabi bat urte egin zituztela elkarrekin; 86 urtearen bukaera arte –urtebete pasa– itxoin zuela testa egitera joateko; “Zertarako” esaten omen zuen, “jakin nahi dut fucking birus hori badudan ala ez, ez dago sendabiderik eta”; Rufusek konbentzitu zuela. “I still remember the day they told me”; afaltzera gonbidatu zutela Castroko Liberty Streeteko
|
etxe
dotorera –“as long as I was younger I was staying in a less, let’s say, wealthy apartment”– eta irribarre batekin esan ziola Tomek Rufusen begiradapean, “we are going to die” eta gero gehitu zuela etxetik zekien gaztelera kolonbiarrean: “Vamos a morir, amigo, we are positive”, seguru zegoen, aurretik prestaturiko hitz jokoa baliatuz, Tom horrelakoa baitzen, fag tipikoa, nortasuna espantu hiperbolikoan –zeina norberaren gaineko ironia baitzen– oinarriturik zuen.
|
|
|
|
etxe
dotoreko eta kale iluneko marrajo desleiala
|
|
|
Esku hutsik jo genuen aberrikideen atea.
|
Etxe
dotorea zen, aurrealdean lorategi eta guzti. Beso zabalik hartu gintuzten Ramonek –ez zen haren benetako izena izango– eta Almak.
|
|
2018
|
|
|
Harrizko herria. Jauregi eta
|
etxe
dotoreek zizelkatua. Berezia da Elorrio, bisitariak liluratzen dituena.
|
|
|
Hari begiratzea aski zen konturatzeko ez zela jaun bat. Bazuen
|
etxe
dotore bat, eta traje bikainak ibiltzen zituen, baina aise antzematen zitzaion. Eta hala konturatu ginen, berandu gabe.
|
|
|
Perrin jaunak gurasoena izandako
|
etxe
dotore bat zuen Passyn, eraikitzen ari ziren Trocaderotik gertu eta Tour Eiffeletik ez urruti. Zerbait hoberik aurkitu arte bere etxean ostatu hartzeko aukera eskaini zidan, baina seigarren solairuan neskameentzako zituen geletako bat erakutsi zidan orduko ni han zoriontsu izango nintzela erantzun nion, txikia baina bipila baitzen, oso txukuna.
|
|
|
etxe askotako teilatuak eta paretak zulatuta, Garaipen Arkua bera ere hondatu samar, espaloietako asfaltoa altxatuta eta zuloz josita...
|
Etxe
dotore baten aurrealdeko hormak erorita zeuden, eta bistan geratzen ziren barruko solairu, eskailera eta gela guztiak, panpina etxe erraldoi bat balitz bezala. Borroka tokietatik hurbil zeuden mendebaldeko kale haiek suntsiturik ageri ziren, txiki txiki eginda, kapitelak, teilatuko erlaitzak, teilak, tximinia hodiak, kristalak eta hautsitako zuhaitzak anabasan pilatuta, keak eta hautsak hartuak.
|
|
|
Arratsalde berandutxoa. Sophie Tuileries lorategiak zeharkatzen ari zen rue de Rivolira joateko, hango
|
etxe
dotore batean bizi baitziren Girardontarrak. Nahiz eta Charcotek behin eta berriz esaten zion zalgurdi bat hartu behar zuela kalera ateratzen zen bakoitzean, egun hartan ere neskak nahiago izan zuen ibili.
|
|
2019
|
|
|
Horrela bada, Akademiak urtero Iruñean egiten zuen batzarrean parte hartzera mugatzen zen. 1936ko uda, beti bezala, Donostiako Ategorrieta auzoko
|
etxe
dotorean eman zuen. Gerra zibilak izua besterik ez zion eragin eta ez zuen ulertu EAJ PNVk ezkerrarekin bat egitea.
|
|
|
Pena handia hain labur izana; hain gozo zihoazen! Osloko
|
etxe
dotoreak zeuden auzoa zen, Haakonsson inspektorea bizi zenetik beste aldera. Harlanduz eginiko atari ederrean etxeak bideokamera zuen, eta barruan itzelezko lanpara bat zegoen sabaitik eskegita; eder agertzen zena, kristalezko negar tantak izaten dituzten horietakoa zen.
|
|
|
ahalegin betean aritu arren, kutxa nekez lortzen dute metro doi bat altxatzea. Joanek, gainera, esku guriak ditu, bulego zulo eta
|
etxe
dotoreetako errazkerian jarduteko askoz ere aproposagoak, lan gogorretarako baino. Eta orain, eskuak ahalegin latzaren ondorioz guztiz sorminduta dauzkan honetan, hortzak grinaz estutzeak ez du galarazten soka eskutik behera indarrez irristatzea, ahurra alderik alde errez.
|
|
|
BI neska
|
etxe
dotorearen aurreko lorategian, mahai txiki baten jiran, aurrez aurre eserita daude. Isiltasunak uzten duen zirrikitu ñimiñoa, haize leun batek mugitutako hostoen firfirak eta kilkerren hots temosoak apenas betetzen duten.
|
|
|
PAULINEK,
|
etxe
dotorearen lorategiko lasaitasunetik, gogoko du Albertok gerran bizitutakoei buruz esandakoa gogoratzea; zeren eta, hitz eta keinu bakoitzaren atzetik, hura, gizona, artista, begiztatzen baitu, ikara ere ematen dion zehaztasunez begiztatu ere?
|
|
|
Paueko lehen auzoak azaldu ziren,
|
etxe
dotoreak, ibaira begira eraikitakoak. Eliasek labanaren gailu guztiak aterata zeuzkan.
|
|
|
Martingone eta Zabalone bitarteko estarta inguru horiek jende behartsu samarren aterbe izanak baitziren urte askoan; nahiz guk orain, burgestxurituok, XX mende azkenera berritu ziren
|
etxe
dotoreak bakarrik ikusi. Begira, esate bateko, II. 1732: SESTORAINEN BORDA, EZKONTZA KONTRATUAN, aipatzen den aroztegia, Martingoneko ertz batean:
|
|
|
|
Etxe
dotore baten alboko petrilean jesarrita gaude, Karraspioko bidean. Ama galtzorratzekin eta amabitxi liburu bati orri pasaka.
|
|
|
XVII. mendearen bigarren erdialdean jauregi itxurako
|
etxe
dotorea eraiki zuten Galdona abizenekoek Mutrikuko Txurruka plazan. Han eta hemen10 irakur daiteke Sevillan jaiotako Juan Galdona Muñozek eraiki zuela etxe ezagun hori, baina itxura denez, bere aitak Juan Lopez de Galdona kapitainakeman zuen eraikitzeko agindua.
|
|
|
Dokumentuetatik erauzitako aipamen zerrendan galdonatarren etxea izendatzeko casa torre, casa solariega eta antzekoak aipatzen dira, izan ere jauregi itxurako kale
|
etxe
dotorea da.
|
|
2020
|
|
|
Igalo, Beaskoetxe... Aldea
|
etxe
dotore eta sendoak dira, abere asko eta lur-sail handiak erabili izan dabezanak. Izan be, baserriko bizimodua asko aldatu da XX. mendearen bigarren erditik aurrera.
|
|
|
Bukatzeko, ez alferrik, korolario hau dauka: " Haurra nintzenean, niretzat luxua larruzko berokiak ziren, gau soinekoak eta
|
etxe
dotoreak itsasertzean. Gero uste izan nuen bizimodu intelektuala eramatea zela benetako luxua.
|
|
|
Agidanez, Arandio mendietan erosi eta kostaldeko portuetan saldutako artilearen dirua dezente suertatu zitzaigun hiriaren goialdeko
|
etxe
dotore eta apala azken hau nik aginduta eraiki eta gure auzoko berrien artean behar bezalako itxurak egitearren; ez ordea, azkenon begiramendua gureganatzeko. Ezin zen oso bestelakoa izan, Olarte etxearen jabea handi mandi larru sendo haien begietara merkatari zikoitz hutsa eta, are okerrago, kristau berri betiere susmagarria izanda.
|
|
|
Joan etxe dekoratzaile batengana eta esaiozu zeure
|
etxea
dotore apaindu nahi duzula, albokoaren etxea bezain dirdiratsua eta erakargarria izan dadin. Etxea erakusteko eskatuko dizu, baina zuk etxerik ez duzula erantzutean, denbora ez galarazteko esango dizu; etxea ez dela teilatutik egiten.
|
|
|
Txinako aberats berriekin urtean 125.000 euro baino gehiago irabaz dezake maiordomo batek. Horretaz gain, ostatua doan du
|
etxe
dotoreenetako batean, eta munduko bazter guztietara joan daiteke hegazkin pribatuan. Haiekin 10 urte lan, eta erretiroa, 67 urte izan arte itxaron gabe.
|
|
|
Haiengana hurbiltzeko keinua egin diote, Ivanek esku sendoa pausatu dio sorbalda gainean, Olgak irribarre behartu bat egin dio eta ohikoa ez den mututasunean irten dira eskolatik, gero bere parean makurtu da, kokotsetik heldu dio eta muxu leun bat eman dio masailean. Egurrezko
|
etxe
dotore baten parean gelditu dira, kanpoko atea bultzatu eta barruan sartu dira. Solek ez du inor ezagutzen, baina emakume bat berehala hurbildu zaio eta estu estu besarkatu du, gero negarrari eman dio.
|
|
|
Amets egiten zuen bizitza on batekin: Lutxanatik irtengo zela,
|
etxe
dotore, epela eta eguzkitsua erosiko zuela, beste paraje batzuk ezagutuko zituela, beste hizkuntza batzuk entzungo zituela eta lan ona edukiko zuela. Horregatik, ikasketak bukatzeko bi urteko beka batekin Berlinera joateko aukera izan zuenean, ez zuen bi aldiz pentsatu.
|