Bilaketa
dist.
non
lema/forma
nola
bilaketa
kategoria
Iragazkiak
Formularioa garbitu

Emaitzak: 719

2009
‎personeari noberari letxen ein beharrekoan kargu, bardin da krieda nahi kriedu, ezta?, sikeran be sostenidu umeari mantenidu edo jaten emon edo toketan dan moduen. Ba, batzuk batzuk kriminalak baino txarraoak direz, bata. Holangoxe gauzak toka jate niri egitea gero!
‎Ta, barruan, edolan, ta etxean jo naun atea. Da neu baino gazteago neba batek urte osten». «Ama, eztakixu ateatan nor dagon?» Da:
‎Da, badakixu, infernuko deabrue baino txarraoa suertau jaten uzandrea, etxeko uzandrea txarra. Da eite osten?
‎Kontua, dirudienez, «ahanzturaren ituna» deiturikoak gurera ekarritako kalteak konpontzen ahalegintzea da, «gure gerrako» hilen doluari leku egitea. Literaturak hartu du Historiak, Nietzschek hainbeste kritikatutako monumentuen Historiak, galdu duen lekua, eta espero zitekeen bezala, Fikzioa gaur egun Historia baino egiatiagoa, benetakoagoa, begitantzen zaigu. Muñozen eleberriak haratago joateko ahalegina egiten du, eta, Estik aipatu duenez, bertan azaltzen den biolentzia unibertsala ere izan daitekeela iradokitzen digu.
‎niretzat, Uribek bere buruaren inguruko nobela bat idatzi (nahi izan) du, eta deskriptiboa edo psikologikoa edo errealista edo? ez dakit zer baino , bere buruaren inguruan gogoratutakoa, gertatutakoa (eta gertatutakoaren moldaketa), asmatutakoa, agertzen dira, inguru horrek bere buruaren inguruko nobela osatuz.
‎Zuek baino geroago sartu naiz foroan, eta nik aukeratutako liburua azaldu nahi dizuet, Lourdesek ere aipatua: Urre urdinaren lurrina.
‎Eta bestetik, ia egunero bere buruarentzat idazteko ohitura zuen: «Batzutan oherat joan baino lehen, izkirioz ezartzen ditut zerek ere jo baitauzkitet begiak eta hek». Dakidalarik, inork ez du Jean Etxepareren paper horiek bilatzeko lana hartu.
‎Jakin nahia egon liteke, baita literatur lan ororen atzean ere, bide berri eta ezezagunak zapaldu nahia, errealitateak sortzen dituen galderak fikzioaren bitartez ulertzeko ahalegina. Eta zentzu horretan Jokin Muñozen lanak galderak pausatzen ditu, erantzunak eman baino , ateak irekitzen, itxi baino gehiago. Eta hori iruditzen zait Antzararen bidea nobelaren bertute nagusietako bat.
‎Jakin nahia egon liteke, baita literatur lan ororen atzean ere, bide berri eta ezezagunak zapaldu nahia, errealitateak sortzen dituen galderak fikzioaren bitartez ulertzeko ahalegina. Eta zentzu horretan Jokin Muñozen lanak galderak pausatzen ditu, erantzunak eman baino, ateak irekitzen, itxi baino gehiago. Eta hori iruditzen zait Antzararen bidea nobelaren bertute nagusietako bat.
‎Zeren Rosa tratu txarren biktima izango da, baina horrek ez du esan nahi pertsona bezala kontraesanik ez duenik. Lertxundik oso ondo jakin du Rosaren psikologia konplexua islatzen, bere biktima izate hori baino haruntzago joanez.
‎Desberdinak euren artean, noski, bildumaren aniztasunaren erakusle, baina ezaugarri komunak dituztenak: esandakoak baino garrantzi handiagoa du esan gabeak, iradokitzaileak dira oso, argumentuaren aldean giroak, sentsazioek, emozioek dute pisua?
‎Behin, Hardestyk telefono deia jaso zuen neba arreba edadetu batzuengandik. Haien gurasoek Boisetik alde egin zuten haiek jaio baino lehen, baina bazekiten bazutela arreba/ ahizpa bat Boisen jaioa eta lurperatua. Gurasoak beti penatu ziren haurra Boisen «bakarrik» utzi izanaz eta, beste nonbaitera bihurtu zirelarik, hilobia zaindu ezinaz.
‎«Hileta etxeetako artxiboak ziren zehatzenak, St. Johnekoak baino gehiago, eta Morris Hillekoak baino askoz gehiago», adierazi zuen Hardestyk. Elizetako artxiboetan baino informazio gehiago ematen zen, hala nola, heriotzaren kausa, hileta zerbitzuak eskatu zituen pertsonaren izena, ordaintzailearen izena, eta zerbitzuen kostu zehatza.
‎«Hileta etxeetako artxiboak ziren zehatzenak, St. Johnekoak baino gehiago, eta Morris Hillekoak baino askoz gehiago», adierazi zuen Hardestyk. Elizetako artxiboetan baino informazio gehiago ematen zen, hala nola, heriotzaren kausa, hileta zerbitzuak eskatu zituen pertsonaren izena, ordaintzailearen izena, eta zerbitzuen kostu zehatza.
‎Johnekoak baino gehiago, eta Morris Hillekoak baino askoz gehiago», adierazi zuen Hardestyk. Elizetako artxiboetan baino informazio gehiago ematen zen, hala nola, heriotzaren kausa, hileta zerbitzuak eskatu zituen pertsonaren izena, ordaintzailearen izena, eta zerbitzuen kostu zehatza. Esaterako, Gibson hileta etxearen artxibategian «Jose María Maleschevarria» ren (sic) honako datu hauek agertzen dira:
‎Normalean, esaten dutena baino hobeak gara, eta garena baino gaiztoagoak.
‎Normalean, esaten dutena baino hobeak gara, eta garena baino gaiztoagoak.
‎Diotenez, hobe bakarrik konpainia txarrean baino . Nik ez dut bien artean desberdintasunik ikusten.
‎Esan behar duzuna ez bada isiltasuna baino ede rragoa, ez zaitez kezkatu. Horretarako daude eskuko telefonoak!
‎Ondo bizitzea bizitzea baino hobea da (Aristoteles). Nork esan zuen bizi kalitatearena gizarte posmo dernoaren asmakizuna zela?
‎Zumarrak beste guztiak baino lehen direla lehertzen
‎Behin agindutakoa baino luzeagoa denean.
‎Alde erantzira begiratu behar genioke, beharbada, blogen fenomenoari: gaur egun duela hogei urte baino askoz gehiago idazten denez, sasi idazleak urduri jartzen dira, konpetentzia ikusten dute nonahi, sarkinak, fartsanteak, benetakoak ez diren idazleak? «Ni bai benetakoa, baina hori?» Baina zein da egia?
‎«Ni bai benetakoa, baina hori?» Baina zein da egia? Egia dena da blogen ispiluetan, mediokre saldoen erdian, bera baino idazle hobeak ikusten dituela tarteka paperezko idazleak, eta horrek nortasun krisi sakonak eta zalantza latz eta aitorrezinak eragiten dizkiola: oso ondo dago funtsean blogen fenomenoa, baiki, idazle ezkutuak azalerarazi eta sasi idazleak seinalatzen dituelako, mahastien ondoetan gaitza detektatzeko landa­tzen diren arrosen eran, pertsonen aurkako minak non dauden salatzeko ereiten diren landare horien eran, umeen «Erregea biluzik dago» salatari batekin.
‎geureganatu besterik ezin dugu egin: pitzadurarik gabeko poemak baino ez eskribitu, ez argitaratu. Edo hori edo ezer ez.
‎Ferraterrek tranpa egiten zigun poema bat gutun komertzial baten eran ulertu behar zela esaten zuenean. Esaldia burutsua da, eta denok ulertzen dugu zertaz ari den, baina tranpa egiten duela uste dut, poema bat ulertzea gutun merkantil bat ulertzea baino prozesu konplexuagoa delako. –Ulertze?
‎Alegia, zinema aretoak hustutzen joan ahala, errealitateari so egin eta errealitatea maila ezberdinetan bizitzeko gure modua gero eta zinematografikoago bilakatu dela. Zinema inoiz baino biziago legoke, zine aretoetatik urrun bizi dela litzateke kontua. Zinemaren dekadentzia barik, zinemaren luzapena eta disoluzioa gertatu bide da, beste bitarteko eta euskarri batzuetan.
‎famoseoaren ustiapena bera, industria amerikarrak zinemari hertsiki lorturik sortu zuen star systemaren jarraipena besterik ez litzateke. Arteak bizitzari baino , bizitzak arteari gehiago kopiatzen diola zioen Oscar Wilden errana eurena eginez, zinemak amesteko, eta bigarren bizitza bat bizitzeko, ematen duen balizko aukeraren luzapena litzateke second life bera ere.
‎Ametsen Fabrika bataiatutako Hollywoodeko muinoan aldaketa bat obratu da, hori bai: amestea baino garrantzitsuagoa da gaur egun «sentitzea».
‎Aspaldi da horrela, beharbada. Horren kontzientzia hartzea baino ez zaigu falta.
‎Commedia desagertu da, demodé dagoela esango du batek baino gehiagok, baina Los Angelesko antzerki eskoletan bada ariketa bat commedia berbera dena, funtsean: irribarrea eta tristura aurpegia dibujatuta zituzten maskara veneziarren ordez, orain, ohiko dantza, kantu eta esgrima eskolekin batera, kirurgialarien maskarekin (aurpegia erdi ezkutuan dutela, alegia), sentimenduak nola adierazi ikasteko ariketak egiten dituzte aktore ikasle amerikarrek, telebistan boladan dauden medikuei buruzko telesailetan lana aurkitzea errazteko.
‎Ez dut uste. Mando gainean doa garai batean lasterketa autoak Samotraziako Garaipena baino ede­rragoak zirela aldarrikatzen zuen generoa, literatura, poesia. Futuroa gure gainetik pasa da.
‎Miretsi egiten zuen Heriotza Ibarreko paisaia munduz kanpokoa. Eta, eremu haiek Monumentu Nazional izendatuak izan eta turisten jomuga bihurtu baino lehen, Petek zazpi kilometro eta erdiko bidea ireki zuen eskuz, pikotx, pala eta eskorgekin, errautsa zeriola, bere meatzetik gain hartaraino. Aguereberry Point izenaz agertzen da gain hura gaurko mapetan.
‎»Egun hartan, Ballaratera joateko utzi ondoren, astebetean edo ez nuen berriro ikusi. Inoiz baino aztoratuago azaldu zen. Bere erdia konpainia bati saltzeko asmoa zuela esan zidan.
‎»Baina inolako dibidendurik ordaindu baino lehen, konpainiak zerga bat ezarri zien tituluei. Shortyk sosik ez zeukan hura ordaintzeko eta horrek kanpoan utzi zuen.
‎–Nik dezakedana baino gehiago kostatuko litzateke, eta ez dakit ezer horrelako negozioei buruz, esan zigun?. Zaharregia naiz, eta berandutxo da beste lan batean hasteko.
‎Pete ona zen zaldi gainean, baina lazoa bota behar zionak, zaldi gaineko mutikoa baino ikaratuago seguru aski, gaizki egindako kibiztoa jaurti zion. Zaldia lurrera erori zen, eta Pete harekin batera.
‎«Egun batean norbaitek esan zidan,. Pete, zergatik ez duk meatzaritzan proba egiten? Orain egiten duana baino gogorragoa ezin duk izan?. –Ezer ez zekiat meatzaritzaz?, esan nion nik.
‎1934an hil baino lehen idatzi zuen azken testuetako bat When I am dead? «Hiltzen naizenean», izeneko poema izan zen.
‎Su etena bukatu baino hilabete
‎zertarako balio du Literaturak? Eta balio bat baino gehiago izanez gero, ba al du Literaturak balio praktikorik MacMillan adituak Historiari aurkitzen dion moduan, edo antzekoan sikiera. Jakina, idazlea izanik, badut nik galdera horretarako erantzun propioa, baina ikuspegi orokor eta zabalago baten bila hasi naizenez, galdera hori kritikari profesional bati luzatzea otu zait.
‎Hori da Víctor Morenok literaturaren balioaz duen iritzia. Kontua da, berarekin bat etorri edo ez, jen­de askok jarraitzen duela literatura irakurtzen, lehen, duela berrogei bat urte eman dezagun, irakurtzen zen baino gehiago agian. Irakurri egiten da eta, gainera, literatura aztertu eta ikertu ere egiten da.
‎Nobela bat sakona izan dadin, duda egiten dut sakon adjektiboa aplikatzerik dagoen testu literario bati?, testuaren irakurketek ezin dute testuan dagoena agortu. Irakurletik irakurlera eta garai batetik bestera testuak irakurketa bat baino gehiago bideratzen ditu. Testuak autonomia halako bat du egileak esan nahi zuena eta irakurleak jasotzen duena baino haragoko eremu batean.
‎Irakurletik irakurlera eta garai batetik bestera testuak irakurketa bat baino gehiago bideratzen ditu. Testuak autonomia halako bat du egileak esan nahi zuena eta irakurleak jasotzen duena baino haragoko eremu batean. Iturri agortezin bat da.
‎idazten hasi aurrekoak eta idazten ari naizen garaikoak. Lehendabizikoan, egunero istorio bat baino gehiago bururatzen baitzaizu, zeri heldu da izaten dudan zalantza iturririk handiena. Bazterketa prozesu batean murgilduta bizitzen naiz:
‎Gu ordea ez ginen iritzi berekoak. Sumptaren azentu ilaun hura atsegin nuen eta, hiztun arrotzei batzuetan gertatzen zaienez, ohi baino zehazkiago mintzatzeko bere modua ere bai. Gainera, galdera bati erantzun aurretik, pausatu eta laxatzen zen, eta inguruko guztiak haren hitzen irrikan geratzen ziren, nahiz eta egia zera izan, bera zoratu beharrean ibiltzen zela erantzuna itzuli nahian.
‎zer esaten ari ginen jakiterik nahi ez genuenean, ingelesera jo genezakeen. Hizkuntza bat baino gehiago mintzatzearen ezkutuko abantailetako bat horixe da: besteek ez ulertzea.
‎Espainiarrek zintzo eta artez mintzatzen ikasi dute, komunikatu behar dituzten kontzeptu sinpleak adierazten, eta gainera animatu egiten dituzte beren gogoeta eta sentipenak azaleratu nahian ari diren atzerritarrak berdin jokatzera. Eta hau gertatzen da ideiaren atzean dagoen pertsona ideia bera baino gehiago interesatzen zaielako, eta jakin badakitelako hizkuntzak nekez eman dezakeela halako ezagutza.
‎Nik entzun diet eta den denek katalanez egiten dute. Gu elkarrekin aritzen garenean baino ez du gaztelaniaz entzuten Xavik. Izan ere, Joan eta biok gaztelaniaz mintzatzen gara bakarrik gaudenean.
‎Juliaren bidetik datorrenez, luze gabe hirurak bereiziko ditu. Oraingoz Juliak gehiago egiten dio ingelesez katalanez baino . Baina oraindik ez gara ausartzen ondorioak ateratzen.
‎Abuztuan Britainia Handira joan ginen oporretan nire gurasoenera. Han bere lehengusu gusina guztiak ezagutu zituen, eta batik bat, Hammah eta Jemma lehengusinak, bera baino bi urte zaharra­goak. Kosta ahala kosta nahi zuen haiekin jolastu eta horretarako zekien ingeles guztia behar zuen.
‎Laster garbi ikusi nuen hizkuntzek askoz gehiago nahasten gaituztela helduok, umeak baino . Juliari ez datorkio nahasmena edo harridura hiru hizkuntza hitz egitetik, aitak bi baino ez erabiltzetik baizik.
‎Haren oparotasun kutsagarriak aferaz pentsarazi digu. Hizkuntza bat ikasi edo erabili baino gehiago, bizi egin behar duzu, mahaian gosalorduan, bainugelan, gauerdian, ohean egon nahiago zenukeen orduan?, maite egin behar duzu. Konfiantza horrek eta ez beste ezerk emango dizu hitz bakoitzaren pisua sentitzeko aukera eta beraiekin jolasaraziko.
‎Katalanarekiko ene harremanak, esaterako, bide luzea egin du (jakin min, arnegazio, onarpen eta begirune), amodio dei dezakedana iritsi aitzin. Atzerritar gutxik nahiago dute katalana gaztelania eztitsuagoa baino . Jendearen esanetan katalanari zekenkeria zerbait datxekio.
‎Nire familia ingelesaren kideak lau kontinentetan barrena zabaldu dira, baina ingelesa aski dute bizitzeko. Bost hizkuntzarekin, esaterako, munduko hizkuntz kulturaren zati ñimiñoa baino ezin bisita zenezake. Bartzelonan etorkin afrikarren elkarte batek afixak itsatsi ditu Afrikako zenbait hizkuntza ikasteko eskolak eskainiz:
‎Hiztegiaz gain egongo dira moldeak, esapideak, erritmoak, ideiak eta kantak hizkuntza horri bakarrik dagozkionak eta beste edozeinetan ezin entzun edo antzeman daitezkeenak. Nire ustez, segur aski, mandinga ikasiz gero gehiago ikas genezake Afrikaz, hizkuntza hori mintzo den lekuetara bidaia eginez baino . Pentsamendu honek sortzen duen zorabioaren iturria gizakiaren barne desira sakon bat da, megalomaniaren ñabardurak ere badituena:
‎Une honetan munduan diren 6.000 hizkuntzetatik, erdiak baino ez bide dira geratuko mende bat barru. Salvador Giner soziologo katalanak honakoa deitoratzen zuen oraindik orain:
‎Sentikortasun hau ziur aski mintzaira bat baino gehiago dagoen lekuetan baizik ezin da aurkitu, edota hitz egiten den hizkuntzaren nagusitasuna hain erabateko eta begi bistako ez denetan. Ni neu ez nintzen honetaz ohartuko ez banu, une batez, etorkizunera begiratu eta ama hizkuntza arriskuan ikusi, eta neure burua erbestean, ene mintzaira arrotz eta baliogabea inork ulertzen ez zuen tokian.
‎Laster garbi ikusi nuen hizkuntzek askoz gehiago nahasten gaituztela helduok, umeak baino. Juliari ez datorkio nahasmena edo harridura hiru hizkuntza hitz egitetik, aitak bi baino ez erabiltzetik baizik. Edota ikustetik jende askok bat baino ez duela egiten.
‎Juliari ez datorkio nahasmena edo harridura hiru hizkuntza hitz egitetik, aitak bi baino ez erabiltzetik baizik. Edota ikustetik jende askok bat baino ez duela egiten.
‎euskararen batasuna da bata; euskal administrazioaren sorrera bestea. Bi biak dantzari bikiak izan dira ia (erkidego autonomoan baino ez, hala ere), eta estu estu helduta egin dute orain artean dantza.
‎Praktika literario urriko hizkuntzak dira gureak, eta horren eraginez, ez dute aurrera egiten guk nahi genukeen bezain arin eta airoso. Idazlearen bidelagun baino areago, euskara behaztopa zaigu askotan. Ez du idazlearen ordez pentsatzen, ez dio lanik arintzen.
‎Ez, nirea bezalako hizkuntzetan ari garen idazleok ez daukagu hizkuntza hegemonikoetan ari direnek baino sen artistiko gutxiago. Sortzen ari gara, egiten ari gara, normaltzen ari gara:
‎Lehendabiziko aukera hautatzen badut, alena? Etxepare baino lehenagotik datorkidan tradizio erritmiko batean ari naiz; bigarren aukerak, berriz, erritmo hain gure hori puskatzen dit, nahiz euskara batuak bedeinkatutako forma izan. Gramatikak eta arauak ezin dituzte hizkuntzaren tripak mendean hartu.
‎Gogoan dut sarri samarretan errepikatzen zen eszena bat: eserita nago, bizpahiru ume, ni baino txikiagoak, ezker eskuin ditudala. Komiki bat dut eskuetan eta istorio bat asmatzen ari natzaie komikiko irudien eta testuen laguntzarekin.
‎Ni sasi artean ibiltzen nintzen haien bila eta altxor preziatueneko piezak balira bezala gordetzen nituen. Gauez, argia itzali baino lehen, zeluloide puskak nire kasa ezkondu eta neure istoriotxoak asmatzen nituen, erromatarren pelikula bateko eta western bateko irudiak uztartuz askotan; edo ezpatarien pelikula bateko eszena pelikula komiko bateko irudiekin lotuz.
‎Bigarren ekintzan, aldiz, zeluloidezko puskenean, material heterogeneoenak lotzen ditut eta egitura berri batean uztartzen. Erlazioa da literatura; material desberdinak lotzetik sortzen diren efektuen bila jardutea; giza kondizioen begi bistako erlazioak baino erlazio ezkutuagoetan argi egiten saiatzea?
‎Ama, liburua eskutik hartuz, eseri egin zaio ondoan inoiz baino samurkiago, apur bat lotsatuta, ezpainen eta eskuen dardarak barne haserrea ezkutatu ezinik.
‎Biak ikasleak ziren Zaragozan, 1962an edo. Mikelek berak baino gehiago erabiliko zuela, eta erregalatu egin zion. Orduan hasi zen euskaraz berriro kantatzen, kanta tradizionalak, eta bi erreferentzia hauek, disko gorriak eta Riezuren liburua, fundamentalak izan ziren.
‎Atzera joan naiz. Eta Iruñean zegoenean, gaixo egon baino lehenago, Atahualpa asko kantatzen zuen.
‎Arizkunen Xabier Larralde zegoen, hango txistularia zen, eta oso hartu eman onak zituzten. Mikelek kontatzen zuen 25 urte zituenean edo, gaixotu baino lehenago, Iruñean zegoenean oraindik, euskaraz kantatzen hasi baino lehen, herri osoak juerga bat egin zuela San Joan bezperan edo San Pedro bezperan, uste dut San Joan bezperan izan zela. Bueno, herri osoak... ziur asko izango ziren gizonak bakarrik.
‎Arizkunen Xabier Larralde zegoen, hango txistularia zen, eta oso hartu eman onak zituzten. Mikelek kontatzen zuen 25 urte zituenean edo, gaixotu baino lehenago, Iruñean zegoenean oraindik, euskaraz kantatzen hasi baino lehen, herri osoak juerga bat egin zuela San Joan bezperan edo San Pedro bezperan, uste dut San Joan bezperan izan zela. Bueno, herri osoak... ziur asko izango ziren gizonak bakarrik.
‎–Hor ematen duen baino politagoa da.
‎Esteban hil zen arte, amamak gobernatzen zituen bai denda eta bai hotela, eta hotelarekin jarraitu zuen bere azken egunetaraino. Urteetan maindire zikinak garraiatu zituen hoteleko eskailera estu eta pikuetan gora eta behera, etxean garbitzen baitzituen ikuzgailu zaharkitu batean, zabaltzeko burdin harian zintzilikatu baino lehen. Holly eta biok hoteleko gelak pintatzen laguntzen izan ginen uda batez, osabak esan zigunean hoteleko teilatua konpontzen ari zela eta nire amama, laurogeita zazpi urteko emakumea, leiho batetik igo zela teilaturaino berari laguntzera.
‎Aspaldi dirudien garai batean, bere gaitza eta bere poesia baino lehen, osaba Brucek bost urte eman zituen Fiskalaren bulegoan, Renon. Sinistuta nago gaztetako trebatze garai hori erabakigarria izan zela bere sinbolismo hautaketa bere aitarenetik, aitonarenetik, bereizteko.
‎«My father was a sheepherder, and his home was the hills.» Esaldi horrekin hasten da Sweet Promised Land (1957), aitarekin batera Euskal Herrira egindako bidaian oinarrituta Robert Laxaltek idatzi zuen liburua. Hasiera xumea da, dudarik gabe, eta bati baino gehiagori irudituko zaio misterio handirik ere ez duela. Izan ere, mendian zenbat denbora igarotzen duen kontuan izanda, logikotzat jo genezake artzain batek mendi ingurua etxetzat jotzea.
‎Bestetik, Domini­que ez da garai bateko sasoi oneko gaztea eta Laxalt narratzailea beldur da ez ote den hau gorputzak hain bidaia luzea egiten utziko dion azken aldia. Gainera, Zuberoan den bere arrebetako bat gaixorik dago, eta hark neba ikusi nahi du hil baino lehen. (106)
‎Beste horrenbeste esan daiteke lurraldetasunaz. Marie Jeannek, gaixo dagoen arrebak inork baino hobeto ulertzen du zer jazo den. Dominique aurrez aurre duela, zera esaten du:
‎Etxetik alde egin zuen gaztea eta aurrean duen gizona pertsona bera dira, eta, hala ere, Marie Jeanneri iruditzen zaio zerbait aldatu egin dela. Dominiquek soinean daramatzan jantzi finak sintoma bat (hutsala agian) baino ez dira?, baina zerbait hori ezin du hitzez adierazi. Dominique izan, bada, baina ez da.
‎Geografia, esaterako, ez zaio hain erabakigarria iruditzen. AEBetara itzuli baino lehen, Dominiquek azken bisita egingo dio gurasoen etxea zenari. Logela zuen horretan, hormak betiko pitzadura ageri duela konprobatzen du, baina orain beste pertsona batzuk bizi dira bertan (137).
‎XXI. mende honetan begiekin ez ikustea orain dela bi mende baino errazagoa da izatez. Hala ere, oraindik itsuok itsaso zabalean laino dagoenean bezala bizi gara, gaur egungo gizarteak batzuetan hala lainotzen du-eta gure mundua.
‎Bakardadea, tristura, ezintasuna errazak dira transmititzen, baina askoz zailagoak gainetik kentzen. Barneraino iristean, galipota baino likatsuagoak dira eta bihotzaren aurikula eta bentrikuluetaraino iristen dira.
‎Baina, egia esan behar badut, ametsak errealitatea baino errealago bizitzen ditut. Arrazoia ez dakit, baina buruaren askatasunari egozten diot horren esanahia, hau da, gehiegi betetako mundu ontzi honen presioak buruaren askatasunari kateak jartzen dizkiolako.
‎Agurea eta itsasoa iniziazioko nobela da. Nobelatzat baino gehiago, kontaketatzat, errelatotzat, jo dezakegu:
‎Bibliak halako originaltasuna, indar kognitiboa, metaforikoa dauka non Shakespeare ere ez baitzaio iristen Moisesi orporaino, berdin da zer esaten duen Bloom potoloak. Lot eta bere alaba malthusiarren istorioa goi mailako kronopioa da, Alvaro Pombok bere bizitza osoan idatz dezakeen guztia baino bikainagoa.
‎Idazle askok ez dute bisitatzen eta horregatik nahastu egiten dute infringir eta infligir, hori gertatzen zaio normalean A. Grandes i. Eta Rouco Varela-k, esate baterako, Deabruaren Hiztegia, Bierce rena, irakurriko balu seguru jarraituko lukeela izaten Rouco Varela baino gehiago. Hobe izango da, beraz, ez badu irakurtzen.
‎Bestela badakit zer datorren orain: gizonak Laiaren dohain sexualak goraipatuko ditu zigarroari orain artekoak baino atxiki pausatuagoak emanez, dastatuz. Nire txanda beraz:
‎Ezin du nire komentarioa erantzun gabe utzi, azken hori ez, eta, beta aprobetxatuz, hizketan jarraitu dut: Bera baino askoooz ere politagoa zinen zu, entzun. Beste denak baino politagoa.
‎Bera baino askoooz ere politagoa zinen zu, entzun? Beste denak baino politagoa. Kontuz, Ane, adi egon, ez zaizkizu patata horiek guztiak zartaginean kabituko!
2010
‎genero informatiboa den kronika eta erreportajearen baliabideak nahiz jokamodeak darabiltza, baina, era berean, kronika horien making off kontatzen digu, gertakariekiko begirada osatzeko fokatze puntu etikoa gogoan hartuta, kontaketaren disposizioa eta haute­mateko modua nabarmenaraziz. Betirako ahanzturan galdu baino lehenago gertakariak azaleratu beharrak estutzen duela transmititzen du. Horregatik, doku­mentazio objektiboarekin batean helarazten dizkio irakurleari lehia obsesibo horrek dakarkion frustrazioa, aurkitzen dituen zantzuak edo informatzaileek trans­mititzen dituzten sentsazioak.
‎Hala gertatu zait, esaterako, Zaragozan fusilaturiko Nicolasaren jertse zuriko hiru tiro zuloetatik odolik ez zuela isurtzen dioen konfeso­rearen lekukotza jasotzen duenean, lurrak ez zuelako haren odol errugabea xurgatzerik. Dokumentuaren zehaztasuna baino gehiago da jertsearen zuritasunak, tiro zuloetatik odolik ez isurtzeak edo handik bost urtera ustelgabe irauteak konnotatzen dutena. Bestela esanda, idazleak errugabearen martirioaren aurreko emozioa adierazteko «objektuen korrelato» indartsua den formula batean txertatzen ditu, T. S. Eliot en kontzeptua erabiliz, poetak objektu, egoera edo gertakari kate batean mamitzen duen esperientzia sentsoriala emozio jakin baten formula bihurtzen da, kasu honetan, gupidaren emozio sakon baten ebokazio indarra duena?
‎Baina horrek prezio bat du: ni seguru nago liburu hau irakurtzerakoan gauza bat baino gehiago galdu dudala, liburuan adierazi nahi denaren parte bat ez dudala neureganatu, eta, agian, egilearen asmoetatik kanpoko ideia batzuk sortu zaiz­kidala. Edonola ere, absurdoaren literaturarik ez dut hemen ikusten:
‎Elorriagaren Londres gertuago dago desparadisutik, distopia batetik, Inperio Britainiarraren zentro loriatsutik baino . Bere biztanleek teilatuetara jotzen dute elkarrekin egoteko, erdigunean dauden 407 teilatuetara, nobelan esaten den bezala.
‎Baina irudipena daukat Elorriagaren azken eleberri honetan ere errepikatu egiten direla haren narratiba markatzen duten ezaugarriak, estiloa, besteren gainetik. Esti, zuk aipatutako «langue»a dago batetik, SPrako tranbiatik datorrena, eta edukiari baino gehiago formari errepa rarazten diona. Eta zalantzak sortu dizkit bere aurre ko lanetan, bai eta oraingoan ere, horrek azaleko irakurketa bat egitera bultza baitezake irakurlea.
‎Elorriagak aukeratu gaia, diktadurarena, oso interesgarria da berez, baina harildu duen kontakizunak ez dit tira egin. Ziurrenez, horretan istorioa bera baino errudunago idaztankera da. Begi bistakoa da Unairen aspalditiko ahalegina bere estiloa soildu eta sinplifikatzeko, edozein apaingarri ezabatu eta fueratzekoa, eta agian horixe da Mari Josek aipatu duen desparadisu eta distopiari ondoen egokitzen zaiona.
‎Errepaso osoa egingo dio. Bada, hala ere, behin baino gehiagotan gelditu naiz gogoz jakiteko zein den Azurmendiren beraren benetako ustea. Kasurako, ezinago interesgarria iruditu zait Jainkoaren gaineko ariketa, alde askotatik fokatua eta autore askoren ideiez hornitua.
‎Gogoko dut Darrieussecqen idazkera, nola erabiltzen duen hizkuntza irakurlearen sinismen sistema galdekatzeko. Zentzu horretan, Iparraldekoaren lana irakurtzen dudan bakoitzean, erantzun baino galdera gehiago izaten bukatzen dut. Herria nobelarekin beste horrenbeste gertatu zait.
‎Ezaugarri horiek berak, ordea, bestela epaitzen dira, protagonista horren jardunari koherenteegi iritziz, ondorioz, kontakizuna aurreikusgarriegia begitantzeraino. Estibalitzek esandakoa ongi interpretatu badut, liburuak esan gehiago egiten badu erakutsi baino , irakurketa zapuztu egiten du. Telling gehiago eskaintzen badu showing baino, istorioak ezer berririk esan ez dion irudipena uzten dio.
‎Estibalitzek esandakoa ongi interpretatu badut, liburuak esan gehiago egiten badu erakutsi baino, irakurketa zapuztu egiten du. Telling gehiago eskaintzen badu showing baino , istorioak ezer berririk esan ez dion irudipena uzten dio.
‎Niri ere iruditu zait hitzak motz geratzen zaizkiola tarteka, baina zein freskagarria iruditu zaidan bere irudimen joria, pertsonaia ez-ohikoak, eta aldian behingo «ze demontre» adierazgarriak. Nik behintzat ongietorria egiten diot bere ausardia horri, behin baino gehiagotan irakurleoi erdi galduta ibilarazten bagaitu ere, istorioaren hara eta hona azkarrekin!
Emaitza gehiago eskuratzen...
Aldaerak
Lehen forma
Argitaratzailea
Konbinazioak (2 lema)
Taula kopiatu
baino gehiago 152 (1,00)
baino lehen 76 (0,50)
baino ez 66 (0,43)
baino asko 21 (0,14)
baino hobeto 15 (0,10)
baino lehenago 11 (0,07)
baino hobe 9 (0,06)
baino gutxi 7 (0,05)
baino handi 6 (0,04)
baino zein 6 (0,04)
baino are 5 (0,03)
baino erraz 4 (0,03)
baino garrantzitsu 4 (0,03)
baino gauza 4 (0,03)
baino lau 4 (0,03)
baino lehentxoago 4 (0,03)
baino luze 4 (0,03)
baino oker 4 (0,03)
baino urte 4 (0,03)
baino zahar 4 (0,03)
baino zerbait 4 (0,03)
baino ezin 3 (0,02)
baino gogor 3 (0,02)
baino pixka 3 (0,02)
baino apur 2 (0,01)
baino areago 2 (0,01)
baino arin 2 (0,01)
baino askozaz 2 (0,01)
baino bi 2 (0,01)
baino bizi 2 (0,01)
baino dozena 2 (0,01)
baino eder 2 (0,01)
baino fede 2 (0,01)
baino gaizto 2 (0,01)
baino garrantzi 2 (0,01)
baino gazte 2 (0,01)
baino harago 2 (0,01)
baino harantzago 2 (0,01)
baino igual 2 (0,01)
baino joan 2 (0,01)
baino larri 2 (0,01)
baino nabarmen 2 (0,01)
baino nor 2 (0,01)
baino polit 2 (0,01)
baino ttiki 2 (0,01)
baino zail 2 (0,01)
baino adintsu 1 (0,01)
baino aise 1 (0,01)
baino aitormen 1 (0,01)
baino alai 1 (0,01)
baino alfer 1 (0,01)
baino amodio 1 (0,01)
baino animalia 1 (0,01)
baino anker 1 (0,01)
baino apal 1 (0,01)
baino argi 1 (0,01)
baino arrazoi 1 (0,01)
baino arreta 1 (0,01)
baino aske 1 (0,01)
baino astebete 1 (0,01)
baino atsegin 1 (0,01)
baino atxiki 1 (0,01)
baino aukera 1 (0,01)
baino azeri 1 (0,01)
baino azkarki 1 (0,01)
baino aztoratu 1 (0,01)
baino bariatu 1 (0,01)
baino barrendik 1 (0,01)
baino bat 1 (0,01)
baino behera 1 (0,01)
baino beranduago 1 (0,01)
baino bero 1 (0,01)
baino berri 1 (0,01)
baino bidaia 1 (0,01)
baino bigun 1 (0,01)
baino bihurri 1 (0,01)
baino bikain 1 (0,01)
baino biribil 1 (0,01)
baino bizipoz 1 (0,01)
baino bizkor 1 (0,01)
baino bortitz 1 (0,01)
baino bortz 1 (0,01)
baino bost 1 (0,01)
baino dezente 1 (0,01)
baino dotore 1 (0,01)
baino egiati 1 (0,01)
baino ehun 1 (0,01)
baino ekintza 1 (0,01)
baino entzun 1 (0,01)
baino erlazio 1 (0,01)
baino eroso 1 (0,01)
Konbinazioak (3 lema)
Taula kopiatu
baino gehiago egin 7 (0,05)
baino ez ukan 5 (0,03)
baino asko gehiago 4 (0,03)
baino zerbait gehiago 4 (0,03)
baino asko ere 3 (0,02)
baino gehiago balio 3 (0,02)
baino gehiago egon 3 (0,02)
baino gehiago eman 3 (0,02)
baino gehiago ikusi 3 (0,02)
baino gehiago lagundu 3 (0,02)
baino pixka bat 3 (0,02)
baino apur bat 2 (0,01)
baino asko lehenagoko 2 (0,01)
baino bi urte 2 (0,01)
baino dozena bat 2 (0,01)
baino fede gehiago 2 (0,01)
baino garrantzi handi 2 (0,01)
baino gauza eder 2 (0,01)
baino gehiago bizi 2 (0,01)
baino gehiago entzun 2 (0,01)
baino gehiago gertatu 2 (0,01)
baino gehiago idatzi 2 (0,01)
baino gehiago kontatu 2 (0,01)
baino gehiago maitatu 2 (0,01)
baino gehiago mintzatu 2 (0,01)
baino gehiago pentsatu 2 (0,01)
baino gehiago ukan 2 (0,01)
baino aitormen poetiko 1 (0,01)
baino alfer gu 1 (0,01)
baino amodio afera 1 (0,01)
baino animalia ikusgarri 1 (0,01)
baino apal ukan 1 (0,01)
baino are deigarri 1 (0,01)
baino are dohakabe 1 (0,01)
baino are kaotiko 1 (0,01)
baino are nabarmen 1 (0,01)
baino are txiki 1 (0,01)
baino areago jasan 1 (0,01)
baino argi iruditu 1 (0,01)
baino arin bizi 1 (0,01)
baino arin heldu 1 (0,01)
baino arrazoi gehiago 1 (0,01)
baino arreta urri 1 (0,01)
baino asko eder 1 (0,01)
baino asko gogor 1 (0,01)
baino asko gutxi 1 (0,01)
baino asko hobeto 1 (0,01)
baino asko landu 1 (0,01)
baino asko lortu 1 (0,01)
baino asko okerrago 1 (0,01)
baino asko sakon 1 (0,01)
baino asko zahar 1 (0,01)
baino askozaz berandu 1 (0,01)
baino askozaz hobeto 1 (0,01)
baino astebete lehenago 1 (0,01)
baino atsegin ukan 1 (0,01)
baino atxiki pausatu 1 (0,01)
baino aukera gehiago 1 (0,01)
baino azkarki eduki 1 (0,01)
baino aztoratu azaldu 1 (0,01)
baino barrendik irten 1 (0,01)
baino bat gehiago 1 (0,01)
baino behera ere 1 (0,01)
baino bero hiruzpalau 1 (0,01)
baino berri zehatz 1 (0,01)
baino bidaia gutxi 1 (0,01)
baino bigun bilakatu 1 (0,01)
baino biribil iruditu 1 (0,01)
baino bizi egon 1 (0,01)
baino bizi gehiago 1 (0,01)
baino bizipoz handi 1 (0,01)
baino bortz urte 1 (0,01)
baino bost minutu 1 (0,01)
baino dezente erraz 1 (0,01)
baino dotore kontatu 1 (0,01)
baino eder ikusi 1 (0,01)
baino ehun bat 1 (0,01)
baino ekintza bat 1 (0,01)
baino entzun ez 1 (0,01)
baino erlazio ezkutu 1 (0,01)
baino erraz egin 1 (0,01)
baino ez aipatu 1 (0,01)
baino ez bide 1 (0,01)
baino ez den 1 (0,01)
baino ez eduki 1 (0,01)
baino ez egon 1 (0,01)
baino ez erabili 1 (0,01)
baino ez eraman 1 (0,01)
baino ez erreparatu 1 (0,01)
baino ez eskribitu 1 (0,01)
baino ez ezan 1 (0,01)
baino ezin bisita 1 (0,01)
baino gauza gehiago 1 (0,01)
baino gauza handi 1 (0,01)
baino gazte neba 1 (0,01)
baino gehiago agian 1 (0,01)
baino gehiago aipatu 1 (0,01)
baino gehiago aitortu 1 (0,01)
baino gehiago aska 1 (0,01)
baino gehiago aukera 1 (0,01)
baino gehiago azaldu 1 (0,01)
baino gehiago baloratu 1 (0,01)
baino gehiago beldur 1 (0,01)
baino gehiago bera 1 (0,01)
baino gehiago bideratu 1 (0,01)
baino gehiago bihurtu 1 (0,01)
baino gehiago bota 1 (0,01)
baino gehiago bururatu 1 (0,01)
baino gehiago ekin 1 (0,01)
baino gehiago erabili 1 (0,01)
baino gehiago erran 1 (0,01)
baino gehiago errebelde 1 (0,01)
baino gehiago esan 1 (0,01)
baino gehiago eskaini 1 (0,01)
baino gehiago eskatu 1 (0,01)
baino gehiago esnatu 1 (0,01)
baino gehiago euskal 1 (0,01)
baino gehiago ez 1 (0,01)
baino gehiago ezagutu 1 (0,01)
baino gehiago falta 1 (0,01)
baino gehiago forma 1 (0,01)
baino gehiago galdetu 1 (0,01)
baino gehiago galdu 1 (0,01)
baino gehiago gelditu 1 (0,01)
baino gehiago gogoratu 1 (0,01)
baino gehiago han 1 (0,01)
baino gehiago hasiera 1 (0,01)
baino gehiago hegoalde 1 (0,01)
baino gehiago hil 1 (0,01)
baino gehiago hura 1 (0,01)
baino gehiago hurrengo 1 (0,01)
baino gehiago hurreratu 1 (0,01)
baino gehiago igual 1 (0,01)
baino gehiago interesatu 1 (0,01)
baino gehiago irakurle 1 (0,01)
baino gehiago iruditu 1 (0,01)
baino gehiago kostatu 1 (0,01)
baino gehiago liztor 1 (0,01)
baino gehiago maite 1 (0,01)
baino gehiago mito 1 (0,01)
baino gehiago ni 1 (0,01)
baino gehiago solaskide 1 (0,01)
baino gehiago testu 1 (0,01)
baino gehiago voyeur 1 (0,01)
baino gehiago zintzur 1 (0,01)
baino gehiago zu 1 (0,01)
baino gogor bihurtu 1 (0,01)
baino gogor ezin 1 (0,01)
baino gutxi saldu 1 (0,01)
baino gutxi zalu 1 (0,01)
baino handi iruditu 1 (0,01)
baino handi luze 1 (0,01)
baino handi ukan 1 (0,01)
baino harago ezkutatu 1 (0,01)
baino harago joan 1 (0,01)
baino harantzago doan 1 (0,01)
baino harantzago joan 1 (0,01)
baino hobe ukan 1 (0,01)
baino hobeto ibili 1 (0,01)
baino hobeto irakatsi 1 (0,01)
baino hobeto jakin 1 (0,01)
baino hobeto nekez 1 (0,01)
baino hobeto ulertu 1 (0,01)
baino igual atsegin 1 (0,01)
baino igual ez 1 (0,01)
baino joan ez 1 (0,01)
baino joan zalego 1 (0,01)
baino larri behar 1 (0,01)
baino lau bat 1 (0,01)
baino lau egun 1 (0,01)
baino lau urte 1 (0,01)
baino lehen abertzale 1 (0,01)
baino lehen aitortu 1 (0,01)
baino lehen albiste 1 (0,01)
baino lehen amona 1 (0,01)
baino lehen atera 1 (0,01)
baino lehen bera 1 (0,01)
baino lehen bertan 1 (0,01)
baino lehen egin 1 (0,01)
baino lehen esan 1 (0,01)
baino lehen galdetu 1 (0,01)
baino lehen gehien 1 (0,01)
baino lehen German 1 (0,01)
baino lehen han 1 (0,01)
baino lehen harritu 1 (0,01)
baino lehen heldu 1 (0,01)
baino lehen hor 1 (0,01)
baino lehen hura 1 (0,01)
baino lehen idatzi 1 (0,01)
baino lehen itsaso 1 (0,01)
baino lehen nekatu 1 (0,01)
baino lehen ni 1 (0,01)
baino lehen oro 1 (0,01)
baino lehen pasatu 1 (0,01)
baino lehen Toledo 1 (0,01)
baino lehenago gertakari 1 (0,01)
baino lehenago gizondu 1 (0,01)
baino lehenago hantxe 1 (0,01)
baino lehenago hil 1 (0,01)
baino lehenago ni 1 (0,01)
baino lehentxoago beti 1 (0,01)
baino lehentxoago joan 1 (0,01)
baino luze egin 1 (0,01)
baino nabarmen erakutsi 1 (0,01)
baino nor azeri 1 (0,01)
baino nor makur 1 (0,01)
baino ttiki agertu 1 (0,01)
baino urte dexente 1 (0,01)
baino urte erdi 1 (0,01)
baino urte gehiago 1 (0,01)
baino urte pare 1 (0,01)
baino zein ahots 1 (0,01)
baino zein arreta 1 (0,01)
baino zein burugabe 1 (0,01)
baino zein eder 1 (0,01)
baino zein polit 1 (0,01)
baino zein pozoitsu 1 (0,01)
Urtea

Bilaketarako laguntza: adibideak

Oinarrizko galderak
katu "katu" lema duten agerpen guztiak bilatu
!katuaren "katuaren" formaren agerpenak bilatu
katu* "katu" hasiera duten lema guztiak bilatzen ditu
!katu* "katu" hasiera duten forma guztiak bilatzen ditu
*ganatu "ganatu" bukaera duten lema guztiak bilatzen ditu
!*ganatu "ganatu" bukaera duten forma guztiak bilatzen ditu
katu + handi "katu" eta "handi" lemak jarraian bilatu
katu + !handia "katu" lema eta "handia" forma jarraian bilatu
Distantziak
katu +3 handi "katu" eta "handi" lemak 3 elementuetako distantzian bilatu
katu +2 !handia "katu" lema eta "handia" forma 2 elementuetako distantzian bilatu
katu +2 !handi* "katu" lema eta "handi"z hasten diren formak 2 elementuetako distantzian bilatu
Formen konbinazioa desberdinak
bero + handi | asko "bero" lema eta jarraian "handi" edo "asko" lemak bilatu
bero +2 !handi* | !asko* "bero" lema eta jarraian "handi"z edo "asko"z hasten diren formak
!bero + handi|asko|gutxi|txiki "bero" forma eta jarraian "handi", "asko", "gutxi", "txiki" lemak
Ezaugarri morfologikoekin
proba + m:adj "proba" lema eta jarraian adjketibo bat
proba +2 m:adj "proba" lema eta bi hitzetako distantziak adjektibo bat adjketibo bat
bero + handi|asko + m:adi "bero" lema jarraian "handi" edo "asko" eta jarraian aditz bat
proba + m:izearr-erg "proba" lema eta ergatibo kasuan dagoen izen arrunta

Ezaugarri morfologikoak

KATEGORIA
adb adberbioa
adi aditza
adilok aditz-lokuzioa
adj adjektiboa
det determinatzailea
ior izenordaina
izearr izen arrunta
izepib pertsona-izena
izelib leku-izena
izeizb erakunde-izena
lbt laburtzapena
lotjnt juntagailua
lotlok lokailua
esr esaera
esk esklamazioa
prt partikula
ono onomatopeia
tit titulua
KASUA
abs absolutiboa
abl ablatiboa
ala adlatiboa
ban banatzailea
dat datiboa
des destinatiboa
erg ergatiboa
abz hurbiltze-adlatiboa
ine inesiboa
ins instrumentala
gel leku-genitiboa
mot motibatiboa
abu muga-adlatiboa
par partitiboa
psp postposizioa
pro prolatiboa
soz soziatiboa
MUGATASUNA/NUMEROA
mg mugagabea
ms mugatu singularra
mp mugatu plurala
mph mugatu plural hurbila
ADITZ MOTA
da da
du du
dio dio
zaio zaio
da-du da-du
du-zaio du-zaio
dio-zaio dio-zaio
da-zaio da-zaio
du-dio du-dio
da-zaio-du da-zaio-du
da-zaio-du-dio da-zaio-du-dio

Euskararen Erreferentzia Corpusa Euskararen Erreferentzia Corpusa (EEC)
© 2025 Euskaltzaindia