|
2000
|
|
|
Herritarren% 80 euskalduna izanik. Azken hamar urteotan gainera, ikastetxeetan eredua
|
baino
ez dago. Autopista ondoan etxebizitza mordoa egiten ari diren arren, gehienak zarauztarrek erosiak dira, aberats itxurakoak direnak kenduta.
|
|
|
1999ko inbertsioak 15.000 milioi pezetara iritsi ziren, baina kopuru hori motz geratzen da urte horretan 2.150 etxebizitza berri egin zirela kontuan hartuz gero. Ur depuradora bat
|
baino
ez dago herrian eta ur deposito bakarra dute. Abuztuan, ohiko 40.000 biztanleak 60.000tik gora direnean, ur arazoak izan ohi dituzte.
|
|
|
Garai zehatz baten islada eskaini arren, garai historiko horretan girotutako fikzioa besterik ez da Udarbe eta Urtuella lekuko nobela. Idazleak sortutako fikziozko pertsonaiak, Euskal Herriko errealitatean bizi izan zen bizi ohi den zenbait auzi planteatzen badituzte ere, fikzioa baino ez dira, fikzioari
|
baino
ez dagozkio. (Grandes, Leticia:
|
|
|
Horregatik, gaur egun, TAB sistema batean lor dezakegun kalitate eta naturaltasun maila ia aldi linguistikoaren menpe
|
baino
ez dago. Artikulu honen helburua prozesuhonen aldi guztiekin lotuta dauden arazoak erakustea da, euskararen kasuan.
|
|
|
Katalunian, esaterako, irrati lokalek garrantzi handia dute aspalditik. Gogora dezagun, erkidego horretan baimendutako 95 irrati estazio daudela; Madril go erkidegoan, aldiz, 57
|
baino
ez daude (Díaz Nosty, 1998, 212). Galizian ere, Katalunian gertatzen den antzera, estazio asko daude (102) eta nagusiki faktore geografikoak eragiten du hori.
|
|
|
Lehenbizi, aipa dezadan goizean metatzen dela entzulerik gehien irratietan. Bigarrenik, Martí katalanak (1990, 84) aipatu bezala,, nahiz eta irratiak 13.00 arte daukan batezbesteko mailara heldu ez, egunaren gainontzeko denboran kualitatiboki gailurrak diren bi une
|
baino
ez daude: 17.00 eta 19.00 bitarteko denbora eta gaueko 23.00etatik 1.00etara doana?.
|
|
|
Garai batean irrati berezitua FMn zokoratuta geratu zen. Horretaz jabetzeko, irrati berezituak eta irrati formulak ekarri zituena, banda horren sorrera izan zela gogoratzea
|
baino
ez dago.
|
|
|
Hortaz, arau horiek irratibidearen elementu adierazkorren eta elementu horiek igor dezaketen esanguraren arteko elkarrekikotasuna finkatzen dute. Irratiaren kasuan, bere izaera teknologikoa kontuan hartuta, bistakoa da erabil daitezkeen elementu adierazkorrak entzumenari
|
baino
ez dagozkiola. Elementu nagusiak bi baino ez dira:
|
|
|
Baina ez dezagun haria gal. Lehenbiziko garai horri buruz hitz egin nahi nizueke orain. Beno, ez dakit zertarako ari naizen hain publiko zabalari zuzentzen, jakinda liburu bakoitzaren aurrean pertsona bakarra
|
baino
ez dagoela. Beraz, irakurle laguna, lehenengo garaian oinarrituko naiz istoriotxo hau kontatzeko.
|
|
|
Azken finean, orain edo gero hiltzearen artean, sufrimendu pixka bateko aldea
|
baino
ez dago. Eta sufrimendua zertarako asmatu zen, ezpada ondoren datorren lasaitasuna dastatzeko?
|
|
|
Krimen gaiaren esparruan, legea, lekukoen froga onartu ezean, zigortu nahi duen krimena bera ezagutzeko ezinean legoke; krimenetan idatzizkoa zeharka
|
baino
ez baitago eta hori ere, gutxitan eta bakarka; hala ere, egitate hutsak ezin daitezke frogatu lekukoen bitartez ez bada. Lekukoen frogari ematen zaion harrera, krimen horien ikerketa eta epaiketan, premiatik bertatik dator.
|
|
|
Te kikara batean galoi bat bota arren, te kikara batek hartzen duen ur neurria baino ez du hartuko te kikarak, eta era berean gure hitzek gertakariak baino ez dituzte adierazten. Esan dut gertakari eta proposizioei dagokienez balio erlatiboa
|
baino
ez dagoela, on eta txar erlatiboak bezalakoak, eta beste horrenbeste. Jarraitu baino lehen, utz iezadazue nahiko argia den adibide batekin agertzen.
|
|
|
Baina ez dago ezer egiterik hori gerta ez dadin. Tragikoa ere bada gizon baten eta emakume baten arteko amodioa hiltzear egotea,
|
baino
ez dago ezer egiterik. Hori da gertatzen dena hiltzear dagoen hizkuntza batekin.
|
|
|
Mendateko tabernan haragi egosi pixka bat jan eta baxoerdi bat hartu nuen. Tabernan bertako ama alabak eta bi baserritar
|
baino
ez zeuden. Autoen arteko jazarpenari buruz mintzatu ziren, baina inork ez zuen istilu hura zeren ondorio izan zitekeen aztarrenik ere.
|
|
2001
|
|
|
Galdera asko egin izan ditut 36.eko uztailaren 17az. Eta konturatu naiz egun horretan, jendea eguneroko arazoez
|
baino
ez zegoela kezkaturik. Eta, drasta!
|
|
|
Goi Erdi Arorako dauden testu idatzi apurrek hauexek aipatzen dituzte: monasterioak edo jabegozko elizak batetik, eta villa k bestetik. Era berean villaedo herribildu buruzko aipamenak ere oso urriak dira; hiru aipamen
|
baino
ez daude: Arstegizako villa, segur aski egungo Bediako Asteiza auzunean kokatuta egongozena; Durangaldeko Garai (villa quos dicitur Garaio); eta azkenik Mondacha edoMundakako hiribildua.
|
|
|
Artikulua idaztera bultzatu gaituzten arrazoiak ugariak dira. Batetik, gauregungo joera historiografikoek aldarrikatutako historia osoa egiteko, arkeologiakdioenari so egitea ezinbestekoa delako, are gehiago agiri gutxi
|
batzuk
baino ez daudenean. Bestetik, arkeologiari buruzko argitalpenak, Goi Erdi Aroari buruzkoakbarne, oso zehatzak eta berezituegiak direlako eta, beraz, sintesi lanak falta direlako.
|
|
|
Izan ere, arraroa da horrelako egun batean hondartza hain hutsik topatzea. Hodei txuri bakan batzuk
|
baino
ez daude zeruan, marea behean eta haize leuna itsasaldetik. Hondarretara jaisteko aprobetxatu du horregatik Tasiok.
|
|
|
Plazako taberna batean geratu dira koadrilako beste lagunekin. Pare bat
|
baino
ez daude han zain ordea. Zer, Xabi eta Axkue, galdetu du Tasiok, beti elkartzen diren beste biak ez ikustean.
|
|
|
Aurki, azken urte hauetan herriak izan duen hazkunde ikaragarriaz hitz egiten hasi dira. Nola lehen soroak
|
baino
ez zeuden lekuan hamar urte eskasetan etxeak eta etxeak eraiki dituzten. Niri pena handia ematen dit, aitortu du Armendarizen amak, guk bestela ezagutu genuelako, trenbidetik aurrera dena baserriak zirenean.
|
|
|
Platanondoen azpian. Berataz aparte emakume gazte bat
|
baino
ez dago plazan, haur txiki batekin jolasean.
|
|
|
Eta eskailerak ere Shisha Pangma dira apur bat. Eskailerak igotzen hastean ez da ezer ikusten behetik, goian eskailera amaiera eta zerua
|
baino
ez baleude bezala; baina igo ahala, arkupea ikusten da eta zuhaitzak eta pertsonak. Tranbia gelditzen zen lekura heltzen dira eskailerak zuzen.
|
|
|
‘Zeu beteko zingoa
|
baino
ez dago hor! ’ esan zidan irribarrez. ‘Ez zinateke hor itoko! ’
|
|
|
Sartu baino lehen atzera begiratu zuen, gero mahai guztiak arretaz behatu zituen. Barruan musuka elkar irentsi beharrean zegoen bikote bat
|
baino
ez zegoen, nitaz gain, jakina.
|
|
2002
|
|
|
Presoak eta beren senitartekoak bizirik nahi ditugu, familien egoera ekonomikoa gero eta latzagoa da, milaka milioi gastatu dituzte urtetan zehar. 10, 15 eta 20 urte daramatzaten familiek zenbat gastatu duten ikusi
|
baino
ez dago, zenbat auto istripu eta ezbehar sortu zaizkien...
|
|
|
Bestelako faktorerik ere badago, apika. Unibertsitatea izan dugu hizpide, gure historiografia nolakoa den ikusi
|
baino
ez dagoela azpimarratu du Izagirrek. Inor gutxik baliatu izan baititu gudako kantuak.
|
|
|
Laginak hartu zituzten bi lekuen artean ehun kilometro
|
baino
ez dago, baina badirudi Gipuzkoako ibar bakoitzak bere ezaugarri propioak dituela, eta horrek asko zailtzen du herrialde osorako kronologia komun bat eraikitzea. Gainera, kronologia XVI. mendera arte heltzea nahi dute.
|
|
|
Errolda ofizialik ez dagoen arren, estatuko etxeetan bi milioi eta erdi txakur baino gehiago bizi direla kalkulatzen da, horietatik mikrotxip bidez identifikaturik 800.000
|
baino
ez dauden arren.
|
|
|
Berdeguneen %53k ez dute komun publikorik, gehienak (%97) doakoak dira eta %52
|
baino
ez daude garbitasun eta kontserbazio egoera on onean.
|
|
|
Kontuan eduki behar da, plan berria hasi zenetiklau titulazio ezberdin ematen direla (Energia baliabide, erregai eta lehergaien IngeniaritzaTeknikoa, Mineralurgia eta Metalurgia Ingeniaritza Teknikoa, Meatze ustiakuntzakoIngeniaritza Teknikoa eta Meatze instalazio eta Elektromekanika IngeniaritzaTeknikoa). Ikasle gehien daukana lehena (Energia baliabide, erregai eta lehergaienIngeniaritza Teknikoa) denez, euskara planak karrera hori baino ez du kontuan hartzen; beraz 2 eta 3 ikasmailetako datuak aipatutako karrerari
|
baino
ez dagozkio.
|
|
|
Eredu garesti horrek bi komunitate ezberdin eta isolatu egotea onesten du.Egon daiteke erdal komunitatean euskarari buruz ezer jakin nahi ez duenik, etabaita euskararenean gaztelania etsaitzat hartzen duenik ere. Elebakarkeria pobreada; itsutu egiten du; elebakarrak pentsaera eta ikuskera mugatua du; zailago duelebakarrak gizartekidearcn kultura begirunez hartzea; elebakarra bere zilborraribegira bizi da, berea
|
baino
ez dago. Kultura ezberdinetarako sarbidea dirahizkuntzak.
|
|
|
Gaztelania da Euskal Herriko Historia lantzeko orduan gehien erabiltzen den hizkuntza. Eusko Jaurlaritzak kaleratu berri duen azterketa batean, EHUko Geografiaeta Historia Sailetako irakasleek bitartean argitaratutako liburu guztien%8, 7, liburu atalen %11, 2 eta artikuluen %4, 9
|
baino
ez zeuden euskaraz idatzita35.Gutxi dira, beraz, gure hizkuntzan idatzitako lanak, eta, are gutxiago, ikerketa lanak direnak. Tokian tokiko historian, zuzenean edota itzulpenen bitartez, euskaraz argitaratutako lanak ugariak baldin badira, ez da gauza bera gertatzen ikerketaren munduan.
|
|
|
Hedabideen garapen globalizatzaile horretan, lehen mundua, herri aberatsak?
|
baino
ez dago inplikaturik lehen mailako aktore moduan. Informazioaren munduratzean enpresa kapitalistak, enpresa mendebaldarrak, zurien enpresak daude inplikaturik.
|
|
|
. hiztegiak eta corpusak kontsultatzeko ere analisi zein sorkuntza morfologikoa oso praktikoa da: hiztegian lemak
|
baino
ez daudenez, bilatu aurretik analisi morfologikoa behar baita. Hiztegia kontsultatu ondoren sorkuntza morfologikoa egiten bada, ordainarekin hasierako formaren baliokidea lortuko da (sinonimoen hiztegia, esaterako).
|
|
|
Hori da Kirurgia Plastikoaren, Konpontzailearen eta Estetikoaren Espainiako Elkartearen (SECPRE) kalkulua. Elkarteak dioenez, fealdadeak eta beste “alterazio” batzuk zuzentzeko egiaztatutako 600 zirujau plastiko
|
baino
ez daude herrialdean. Klinikei dagokienez, kopuruak ere kezkagarriak dira.
|
|
|
Hala ere, produktu horren merkaturatzea oraindik ez dago araututa. Hamabi ontziratzaile
|
baino
ez daude probintzian, eta Malagako erlauntzetan egiten den ezti gehiena Alemanian kontsumitzen da, Fernando de Miguel Guadalhorce Erlezainen Elkarteko idazkariak nabarmendu zuenez. «Askok gure kontura saltzen dugu gure ekoizpena, bizi garen tokiko auzoetan, baina beste batzuek materiala Alemaniara bidaltzen duten banatzaileei saltzen diete.
|
|
|
Lehentasunak Europako Hezkuntza ministroek EBko hezkuntza eta prestakuntza sistemek datozen hamar urteetan izango dituzten lehentasunak bateratu dituzte, eta hamarkadarako hezkuntza agendan formalizatu dute. Hala ere, adierazi dute kalitatea ebaluatzeko politikak ezartzeko eta Europako eremu osoan ikasleak eta irakasleak mugitzeko titulazioak eta ikasketa aldiak automatikoki onartzeko bete beharreko epeak
|
baino
ez daudela. Granadan hartutako lan programak Europako sistemen lehentasunak bateratzea ekarri du eta Bartzelonako Kontseiluan aztertuko da.
|
|
|
Sagar zuntzeko 2,4 g/ 100 g gehienak pektinaz osatuta daude. Sagarraren pektinaren bostena
|
baino
ez dago frutaren azalean, gainerakoa mamian; beraz, zuritzean kantitate txiki bat galtzen da. Pektinak badu berezitasun bat:
|
|
|
Félix López, Malagako Unibertsitateko Ekologiako irakaslea, aspalditik ari da arlo horretan lanean: “Itsas posidoniako eta zostera marinako belardi txikiak
|
baino
ez daude, duela milioika urte itsasoa inbaditu zuten bi espezie. Itsas landareen garrantzia sustraien ondorio da, faktore erabakigarria baitira hondartzak eta arrainen elikagaia egoteko”.
|
|
|
1950az geroztik, hezeguneen% 60 desagertu dira, eta aldian hiru milioi hektarea zuhaitz baino gehiago erre dira Espainian. Gaur egun, Espainiako lurraldearen %5, 2
|
baino
ez dago legez babestuta, Europako gainerako lurraldeen %8aren aurrean, eta Natura Sareak atzerapenak ditu, eta hori guztia ingurumen kontrolik gabeko mota guztietako azpiegiturak eraikitzeko nahiaren ondorio da. Berdeen salaketa Bestalde, gaur Biodibertsitatearen Nazioarteko Eguna dela eta, Verdes Izquierda Verdek salatu dute Gobernuak ez duela bete 1998ko abenduan onartutako Biodibertsitatearen Estrategia Nazionala.
|
|
|
Proteina jakin baten balio edo kalitate biologikoa funtsezko aminoazido guztiak emateko duen gaitasunaren araberakoa da, eta organismoan sor daitezkeen proteinen kantitatea adierazten du, gramotan, elikagaien bidez hartutako gramo bat proteinatik abiatuta. Oinarrizko aminoazidoen multzoa animalia jatorriko proteinetan
|
baino
ez dago, eta horiek ugariak dira haragietan, arrainetan, hegaztietan, arrautzetan eta, oro har, esnekietan. Landare jatorriko proteinak ugariak izan daitezke fruitu lehorretan, lekaleetan eta zereal osoetan (hoziarekin).
|
|
|
Egia esan, ez da kutsatzen. Bere jatorriari buruzko gaur egungo ezagutzak mugatuak dira, eta hipotesien gaineko ebidentzia zirkunstantzialak
|
baino
ez daude. Horri buruzko teoriak proposatu dira, eta, esate baterako, hainbat faktoreri buruz hitz egiten da:
|
|
|
Prozedura honen bidez jakia ez dela iraungitzen eta ez dela hondatzen ziurtatuko duzu, eta, horrela, elikagai gutxiago botako duzu. · Elikagai guztiek dute iraungitze data Ez ahaztu elikagaiak hozkailuan
|
baino
ez daudela fresko etiketan adierazten den denboran. Elikagai bati buruzko zalantzak badituzu, edo hozkailuan zenbat denbora egon den ez badakizu, bota.
|
|
|
Klorofilinak alfalfaren bidez lortutako pigmentuak dira, klorofilak partzialki haustearen ondorioz lortuak, eta kolore berdea askoz egonkorragoa dute. Europar Batasunean erabil daiteke, baina Estatu Batuetan hortzetako pasta koloratzaile gisa
|
baino
ez dago baimenduta. Debekatuta dago Kanadan.
|
|
|
Hori normala da hasieran, eta, gero, batez beste, hilean hiru kilotik gora, dieta, ariketa eta, behar izanez gero, laguntza farmakologikoa oinarri hartuta”, esan du espezialista horrek. Obesitatea tratatzeko baimena duten bi sendagai
|
baino
ez daude Espainian. “Botika horiekin pisuaren %15 gal daiteke sei hilabeteren buruan, eta galera horri euts dakioke”.
|
|
|
Prestige ren egoera hobeto ezagutzen den heinean, agintarien baikortasuna desagertzen hasi da. Duela bi aste, Gobernuak zioenez, hondoratu zen lekuan “irisazio txiki” bat
|
baino
ez zegoen, ziurrenik petrolio ontziaren erregai biltegiak eragindakoa, eta ez tangak isurtzeagatik. Astebete geroago, “Nautile” batiskafo frantsesak jakin zuen krosko arraildurek ihes egiten zutela “plastilina itxurako fuel olioz solidotutako erregailuak”.
|
|
|
Gure ikasleek hizkuntza bat baino gehiago jakin dute, jakintza zientifiko modernoaren iturritik bitartekaririk gabe edango badute; baina hori ezin da aitzakia izan gure hizkuntzaren menpetasun egoera betikotzeko. Litekeena da gai baten inguruko bibliografia guztia ingelesez
|
baino
ez egotea, baina gai horretaz espezialduko diren euskal profesionalek Euskal Herrian, euskal gizartean murgilduta egin dute lan, eta horretarako euskara ezin alboratuzko lanabesa izango zaie nahi eta nahi ez. Bi premisa horiek egoki uztartzean datza erronkaren arrakasta.
|
|
|
A re gehiago; zinezko hizkuntz normalkuntza ren bidean gaudenetz jakiteko, urtez urte sortzen diren elkarte, enpresa, talde eta abarrek euren funtzionamenduan hautatutako hizkuntza aztertu
|
baino
ez dago. Harreman sarebe rri horietan, hizkuntz definiziorik egiten ez dutenak (edo erdara hutsezkoa dutenak) euskararen hautua egiten dutenak baino gehiago badira, euskarak atzera egingo du.
|
|
2003
|
|
|
Gaizki ulertze horren ondorioak bi irakaskuntza lerro egotetik bakarrerako saltoa inplikatu zuen. Gaur egun, DBHko 3 eta 4 mailetan
|
baino
ez daude bi lerro. Gainontzeko kurtsoetan, lerro bakarra dago.
|
|
|
Segurtasuna ez da arazo. Internet bidez egindako lapurreta kasu bakan batzuk
|
baino
ez daude, kalean gertatzen diren milaka txartel lapurreta kasuekin alderatuz. Internet bidez erostea guztiz segurua da, ziurtasun osoz eta dudarik gabe.
|
|
|
Aztertutako gaiak berrikusiz gero, ikus dezakegu energia berriztagarrien proposamenak, goi bileraren gairik garrantzitsuena, ezerezean geratu direla, petrolio ekoizle handien borondate ezagatik. 2015 urtean, energia berriztagarriak %15izateko proposamena alde batera utzi zen, eta orain tokian tokiko eta borondatezkoakordioak
|
baino
ez daude. Ur arazoetan eta saneamenduan AEBek erabakia onartzera behartu zituzten, eta bertan 2015 urterako edateko ura eta saneamendurikgabe bizi diren pertsonen kopurua erdira murriztea aurreikusten da (gaur egun, 1.100 milioi pertsona eta 2.400 milioi pertsona, hurrenez hurren, NBen esanetan). Helburu hori lortzeko, urtean 20.000 milioi euro erabili dira, eta ekologiston susmoa da, diru kopuru hori zerbitzu horiek pribatizatuz lortu nahiko dutela.Pobreziari dagokionez, elkartasun funtsa sortzeko borondatezko formulak 2015.urterako egunean euro bat baino gutxiagorekin bizi diren pertsonen kopurua erdiramurrizteko proposamenari balioa kentzen dio.
|
|
|
Badaude beste gune batzuk, herriaren historia hobeto islatzen dutenak: Etxano, Boroa bera eta abar, bainaherrigunean 60ko hamarkadatik aurrera Bizkaian ematen den urbanizazio prozesuakzeharo aldatu du funtsean lehen Ibaizabalen magalean atsedengune bat (jauregisakabanatu batzuk
|
baino
ez zeudelarik), bilbotarrak urak hartzeko lekua, zena. Gerourbanizazio prozesu horretan. Euskal Herriak bizi izan zuen gizarte tradizionalarekiko apurketa eta modernizazio prozesuaren bigarren faseari dagokiona (Gurrutxaga, Perez Agote eta Unceta, 1990)?
|
|
|
Azokarekin batera egin zen, azokan bertan, baina inguruan zebilen jendea bilerara sartu zen eta ezin izan zen batzar formalik egin. 1982ko urte hasieran egindakoetan zenbait arazo errepikatu ziren, batez ere egitarauak berandu aurkeztea, apirilaren erdirako 4
|
baino
ez baitzeuden idazkaritzan. Liburugintzan, aldiz, urrats garrantzitsuak eman ziren; izan ere, lehenengo aldiz, ISBNa izan zuten UEUk argitaratutako liburuek eta argitalpenen katalogoa atera zen.
|
|
|
Mendebaldeko Pazifikoan oraindik ehun bat balea gris
|
baino
ez daude, baina aurki desagertu egin daiteke, eskualdeko petrolio konpainien jardueren ondorioz, Exxon Mobil eta Royal Dutch/ Shell erraldoiekin lotuta, talde ekologistek egun horietan egindako kanpaina batean salatu dutenez. Errusiako Gobernuak datorren urtean Sajalin uharteko ekialdeko kostaldeko baleetarako santutegi bat sortzeko konpromisoa hartu du, baina ekologistek ez dute uste neurri hori aski denik bizirik irauteko.
|
|
|
kolesterola zelula periferikoetatik gibelera garraiatzen dute, eta odol hodien paretetan pilatzen dela gogorarazten dute. Dietako kolesterola animalia jatorriko elikagaietan
|
baino
ez dago; horien artean, erraiak, haragia eta hestebeteak, esne gaina eta gurina, opilak eta pastelak… Adituen gomendioen arabera, kolesterol maila 300 mg/ egun baino gutxiagora mugatu behar da. Beste batzuetan, eguneko kolesterol gomendio maximoak 100 mg/ 1000 Kcal etan adierazten dira.
|
|
|
Proteina hori “pluripotentzia” ren adierazle erabakigarritzat hartzen da, eta giza organismoaren 200 zelula mota garatzeko gaitasuna du. Orain arte, proteina hori enbrioi zelula ametan
|
baino
ez zegoen. Garatzen jarraitzeko joera erakutsi zuten, eta, hurbileko esperimentu batzuetan, azaleko ehuna edo nerbioak sortzeko erabiliko dira.
|
|
|
Elikagaiek eragindako toxiinfekzioek eragindako ospitale kasuen %90ean bi mikroorganiosmo
|
baino
ez daude: Salmonella eta Xampylobacter.
|
|
|
Substantzia horrek, gainera, eragin antioxidatzailea du. Zein elikagaitan da ugaria. A bitamina, berez, animalia jatorriko elikagaietan
|
baino
ez dago, nahiz eta landareetan probitamina gisa agertzen den (zenbait karoteno). A bitaminaren elikagai iturriak:
|
|
|
Metabolismo arazo horrek hezur masa murrizten du. Hala ere, 300.000
|
baino
ez daude diagnostikatuta, dio Menopausia Aztertzeko Espainiako Elkarteak (AEEM), Osteoporosiaren Nazioarteko Eguna dela eta. Egun hori gaur ospatzen da, eta Osteoporosiaren eta Hezurretako Eritasun Metaboloporikoen Espainiako Fundazioarekin (FHOSEEMO) eta Espainiako Elkarte Mineralarekin batera sustatzen da.
|
|
|
Eta, alde horretatik, Espainiak etenaldia izan du” dio erakunde horrek bere txostenean. Espainian, 2002ko uztailean, mila biztanleko 6,6 web orri
|
baino
ez zeuden, hau da, EBko batez bestekoaren (37,9 gune) eta ELGAko batez bestekoaren (31,4 web orri mila biztanleko) oso azpitik. Txosten horren arabera, gure herrialdeak Portugal (3,6), Grezia (2,4) eta Irlanda (5,8) bakarrik gainditzen ditu Europar Batasunean (EB); Korearen (11 webgune 1.000 biztanleko) edo Txekiar Errepublikaren (11,8) azpitik dago.
|
|
|
Unitatearen aurkezpenean, Damadianek azaldu zuen makina horien garapena “ia artisau lana” izan dela, eta 1971n hasi zen sortzen. Gaur egun, beste 50 unitate
|
baino
ez daude martxan Estatu Batuetan eta beste talde bat Aberdeeneko Unibertsitatean (Eskozia), non makina batek modu esperimentalean funtzionatzen baitu, ez praktika klinikoan. Damadianen eta haren taldearen erronka berria erresonantzia kirurgikoko sistema berri bat martxan jartzea da.
|
|
|
–Autoestoparen debekua autobietara ere zabaltzen da. Orain arte, autobideetan
|
baino
ez zegoen debekatuta. Halaber, debeku da oinezkoak bi bide motetan ibiltzea.
|
|
|
Hiritik atera zirenean ere, hizketan jarraitu zuen agureak, baina ez zegoen farolarik ordurako, eta Matiasek beltza baino ez zuen ikusten leihotik, gaueko hamarrak laurden gutxiagotan, eta iruditzen zitzaion leku txikia zela hura; are gehiago, iruditzen zitzaion errepidea
|
baino
ez zegoela bertan eta beste guztia beltza zela, egunez ere bai. Baina agureak azalpenak ematen jarraitzen zuen, gero eta ilusio handiagoz, eta leku beltz hura deskribatzen zuen egunez bestelakoa balitz bezala.
|
|
|
Azaldu zion gizonak. Bost koadro
|
baino
ez zeuden Museo osoan. Lehenengo pisuan bi.
|
|
|
Agudo. Txokok irudikatzen zuen alanbrearen hausturaren urruntasun desesperatua, berrogeita hamar metrotan
|
baino
ez zegoelarik. Â Gertatu behar zena gertatu zen:
|
|
|
Tabernan zera jakin nuen: beste baserritar bat
|
baino
ez zegoela, Miren, Alkizako  batean. Beste guztiak, apaiza izan ezik, pisu batean herrian bertan.
|
|
|
Ez du harreman edo elkarrizketarik izan behar ez judu, ez heretiko, ez jentilekin, pozoitu ez dezaten. Gotzainak edo hauek agindutako misiolariak
|
baino
ez daude fedegabeekin harremanak izateko egoeran. Gainerako jendeari dagokionez, fedegabeko norbait gerturatuz gero:
|
|
|
Jendeari iruzur egin, dirua lapurtu, besterik ez dutela nahi. Batzuetan, ordea, beren igarpenetan asmatzen dutenean, gauza bat
|
baino
ez dago garbi: ezin izan dutela Jainkoaren bitartez ezagutu ezkutuko gauza hori (elizgizonei beraiei ere ez die-eta Jaunak halakorik agertzen), eta, ondorioz, deabruaren bitartez izan dela.
|
|
|
Zinemara joan ohi direnen arteko profila herrialdezhe rrialde aztertuz gero, nabarmennaba rmena da bizkaitar eta gipuzkoarren arteko parekotasuna. Hirigunea edo izan ezik (Gipuzkoan 50.000 biztanletik gorako hiri bat
|
baino
ez dago), gainerako ehunekoak berdin samarrak dira batean zein bestean. Araban, aldiz, ezinbesteko hiriguneezberdintasunez gainera, sexuari eta lanari buruzkodatuak gurutzatuak daude.
|
|
|
Horrela ulertuta, ondokoa esan dezakegu: ordura arte erdara
|
baino
ez zegoen gizarte baten baitan, gizabanako batzuk euren arteko eguneroko hartu emanak euskaraz gauzatzen kontzienteki hasidi rela, eta euskarazko komunitate (edo erdararen baitako azpi komunitate) bat osatu nahi dutela. Halako egoeretan—eta hiztun komunitate berri hori sendotu bitartean—, euskaldundu direnek ez dute aukerarik izango ikasitako hizkuntza inon ere erabiltzeko.
|
|
|
Horixe nahi zuen esan Lagrange-k Newtonez honakoa adierazi zuenean: " Unibertso bat
|
baino
ez dago, eta gerta liteke munduaren historian pertsona bakarra izatea haren legeen interpretaria". 4 Bai Aristotelesen bai Einsteinen adibideek Lagrangeren hutsegitea erakusten dute, baina horrek ez ditu eskasten bere konpromisoak zientzi garapenarentzat dituen ondorioak. Newtonek egindakoa berriro egin beharrik ez zegoela uste zuenez gero, Lagrangek ez zuen sentitzen naturaren funtsezko berrinterpretazioei ekiteko tentaldirik.
|
|
|
Ez ginen ba faxistez inguraturik bizi? Horretaz ohartzeko hoteletara joatea
|
baino
ez zegoen. Baina gure goi agintariek ez zuten gerraren legea konprenitu nahi.
|
|
|
Ez nion esan nahi izan Bilbon giroa non zen jakiteko Goi Agintaritza Militarreko batzuei galdetu
|
baino
ez zegoela. Edo Sinbadi bestela.
|
|
|
Gerra galtzen gindoazen. Horretaz konturatzeko txoferrari begiratzea
|
baino
ez zegoen. Hamazazpi urteko umekondoa.
|
|
2004
|
|
|
Karrantzan, esaterako, giro erdaldunak ez du saihesten bertakoak euskararen alde agertzea orobat, gehienek hura ikasteko beharrik sumatu ez arren. Bertako eskolan eredua
|
baino
ez egotea horren froga ederra da. Araba eta Nafarroako eskualde batzuetan, berriz, gauzak arras bestelakoak dira.
|
|
|
Eskatutako metaketa erabaki behar duen autoaren aurka, birjartze errekurtsoa
|
baino
ez dago.
|
|
|
Aurreko paragrafoan errekurtsoa prestatzeari buruz aipatu eskakizunak betetzen ez badira, auzitegiak autoa emango du, prestatze hori ukatuz. Auto horren aurka, kexa errekurtsoa
|
baino
ez dago.
|
|
|
Halakoetan, urtero urtero sindikatu, elkarte eta erakunde egokiei eskatu zerrenda erabiliko da bat, zerrenda horiek bost pertsonak osatuko dutela gutxienez. Irizpenaren gaia zein izan eta horren berezitasuna dela eta, pertsona trebe edo jakitun bakar baten izena
|
baino
ez badago, alderdiei eskatuko zaie euren adostasuna, eta alderdi guztiak ados daudenean bakarrik izendatuko da pertsona hori aditu gisa.
|
|
|
Jakina, ba! Errebolber hori zure irudimenean
|
baino
ez dago eta.
|
|
|
Halaxe da, Shizuka! Bost ale
|
baino
ez daude edizio berezi horretan.
|
|
|
Lanpostuen balorazioa kasuaren araberakoa da. FAGOR Taldean, adibidez, 2,6 indizearen gainetik eta azpitik kokatzen diren balorazioak bereizten dira (gaihori arautu zenean gainetik zuzendariak
|
baino
ez zeuden). Azpiko lanpostuak kooperatiba bakoitzeko bizpahiru ordezkariz osatutako talde batek balioesten ditu; aldiz, gaineko lanpostuak tekniko talde batek.
|
|
|
adibidez, agure batek gazte baten aurpegia transplantatzea”. Nolanahi ere, medikuak onartu zuen teknikoki esku hartzea oso konplexua dela, eta Indian, 1998an, aurpegiko berrezarpen oso bat (pazientearen beraren aurpegia)
|
baino
ez dagoela dokumentatuta. Bestalde, Aho eta Aurpegi Masailetako Kirurgiako Espainiako Elkarteak jakinarazpen batean adierazi zuen “une honetan desegokia” dela hildakoaren aurpegiko ehuna izaki bizidun bati transplantatzeko aukera.
|
|
|
Hala, Frantziak sarbide libreko tradizioa du, Belgikak bezala. Bi kasuetan, titulazio jakin batzuetarako sarbide probak
|
baino
ez daude. Italia eta Alemania ere sarbide askearen printzipioan oinarritzen dira, eta zenbait azterketatan bakarrik aplikatzen dituzte baldintzak.
|
|
|
Zuk zeuk. «Espainiako ospitale sarean dozena erdi obesitate unitate
|
baino
ez daude, eta gaixo gizenak, berriz, milioi bat baino gehiago» Eta horrela joango naiz! Etengabe birrintzen naute, ez didate eskolak ematen uzten, nahiz eta katedraduna naizen, martxan dauden ikerketek geldiarazi naute, ordeztu egin naute edo boikotatu ere egin naute ikastaro edo hitzaldietan; politikoki desegokia den ikertzailearen adibidea naiz.
|
|
|
Bista 2004ko martxoaren 2an egin zen, eta abokatu nagusiaren ondorioei ekin zien. Auzia epaiaren zain
|
baino
ez zegoen. Hondakinak murrizteko arauak Ontziei buruzko Alemaniako Erregelamenduak, 1998ko abuztuaren 21ekoak, zenbait neurri sustatzen ditu ontzi hondakinek ingurumenean duten eragina saihesteko edo murrizteko.
|
|
|
Japonia lurrikara handiek etengabe astindu duten arren, hango populazioa oso gutxi prestatuta dago fenomeno natural horiei aurre egiteko. Hala, “Nihon Keizai Shimburn” ekonomia egunkariko inkesta baten arabera, japoniarren %67, 7 ez dago lurrikara baten berehalako ondorioei aurre egiteko prestatuta, eta %30
|
baino
ez dago arrisku egoera horietarako beharrezkoa den “larrialdietarako kit a” (elikagaiz, botikaz, lanparaz eta mantaz osatua), astindu ondorengo hiru egunetarako.
|
|
|
Ez daude euskara ona eta euskara, euskara txarra eta euskara baizik. Euskara ona ere egongo da noski, gaztelania eta japoniera ona dauden hein berean, baina hizkuntza (edozein hizkuntza) maila horretan menperatzea batzuren esku
|
baino
ez dago: idazleak, akademikoak… “intelektualak” deritzen multzo hori, azken batean.
|
|
|
Oscar Casamonti artega mugitzen da butakan, artega baina gustura, ze kalean norbaitek Duce a aipatzen badu, ezin zara hasi artega mugitzen edo purrustadak botatzen, zer gerta ere. Zineman, ordea, berrehun pertsonarentzako aretoan bi
|
baino
ez daudenean, Duce a agertu eta ezpainak okertu ditzakezu lasai asko. Eta artega jartzen bazara ere, gustura jartzen zara artega.
|
|
|
Eta pentsatzekoa da hor, zati horretan, leporaino betetako zineman neska guztiek esango zutela niiiiiiiiiiiiik!!!, baina lokutoreak ez daki orain Luca eta Oscar
|
baino
ez daudela.
|
|
|
Baina errota zaharrera ere joaten da. Gaur hondarrak
|
baino
ez daude han, harriak han eta hemen. Baina harritzar horietan gustura egoten da, ze, hain zuzen ere, hantxe bete zituen bere misio biak:
|
|
|
Orain ez da geratzen Pabloren etxean, etxerik ere ez dagoelako. Hiru egun dira geroztik, eta sekula joaten ez den kea
|
baino
ez dago han, eta ez dio begiratzen etxeak utzitako hutsuneari, ezpada bazterren batetik, disimuluan, Pablo agertuko ote den esperantzari.
|
|
|
Entzuten duenean, edo zuenean, ze aspaldi da karrera inportanteen partez gerra
|
baino
ez dagoela, esate baterako Parisen edo Milanen, Maes ek 1939an irabazitakoaz geroztik ez dagoelako Tourrik, eta azken Giroa Coppik irabazitakoa izan zelako 1940an. Batek daki noiz arte, pentsatzen du Liviak.
|
|
|
jiratzen nintzen alde batera, jiratzen bestera, ia mekanikoki, baina alferrik; goizeko hirurak aldean ate hots batzuk entzun nituen, eta, Nobel sariduna joana zela pentsaturik, Montse noiz iritsiko zain geratu nintzen; baina Montse ez zen iritsi; eta jelosiaren harrak are estuago hartu ninduen, eta are urduriago jiratzen hasi nintzen alde batera eta bestera... harik eta, hainbeste jira eta bira egin ondoren, izerditan hasi nintzen arte; egarriak hartuta, fanta edo coca cola bat edateko asmotan jaiki nintzen, baita emaztea zelatatzeko asmotan ere, jakina; goizeko laurak ziren eta etxeko edaritegirantz jo nuen, soinurik atera gabe: atetik urrats batera
|
baino
ez nengoenean, ordea, ahots batzuk entzun eta bertan gelditu nintzen:
|
|
|
Euskal kultura pobretze, ahazte eta itzaltze bidean zekusan, kanpoko kulturak (frantsesa eta espainola) indartzen ari ziren hein berean. Baina horren erantzukizuna euskaldunen baitan
|
baino
ez zegoela ulertzen zuen, gazte euskaldunek nahiz buruzagiek ezer gutxi egiten baitzuten arazo horri gogorki aurre egiteko; ideia horiek zenbait desadostasun eta eztabaida sortu zituzten. Honela irakurtzen dugu" Eskual kultura baten behar gorria" artikulu ezagunean (Herria, 1956):
|
|
|
Honengatik guztiagatik Ferminek inguruko etxeetako pertsianetara begiratzean, lepo eginen zuen pertsianen atzetik begira ari zirela,, Fermin bera, Harakin, Bazter, Manolo, Felipe, Esti eta abarren familien autoritate eta fundamentu eza ahotan harturik. Fermin eta Miren Bakaikukoa
|
baino
ez zeuden tabernan. Edariak ia agorturik zeuden, ez zegoen koka kolarik kalimotxoak egiteko, kañetako upelak hutsik zeuden, freskagarriak bukaturik; ardoa eta zenbait pattar baino ez zitzaien gelditzen, eta horixe esaten zioten barra aldera hurbiltzen zen jendeari.
|
|
|
hitzei begietara begiratzea
|
baino
ez dago
|
|
2005
|
|
|
Bat nator, baina gaineratuko nuke ez dakit zenbat milioi euro daudela tartean kanpaina honen inguruan. Joan den astean Europako Konstituzioari buruzko txostena aurkezteko Europako Parlamentuak ekitaldi horretan gastatu zuen diru mordoa ikustea
|
baino
ez dago. Nire ustez, Europako instituzioetatik keinu txar bat dago hor jada.
|
|
|
Itsas ondoan 11 km-ko zuloan bizitzea organismo mikroskopikoen esku
|
baino
ez dago. Hiroshi Kitazato eta lagunek Challenger deituriko eta 10.896 m ko sakonerako itsas ondoan foraminiferoak aurkitu dituzte.
|
|
|
Halako probokazioak eteteko modu bat
|
baino
ez dago: sindikatuek, alderdi politikoek eta gizarte mugimenduek bat egitea patronalaren aurkako estrategia bateratuak bideratzeko.
|
|
|
Batasuna eragile politikoa da eta hauteskunde ondorengo jokalekuan ere lekua dauka. Sukalde lanaz asko hitz egiten da, baina, funtsean, guk hedabideetan adierazi duguna
|
baino
ez dago.
|