2000
|
|
Bera eta bere aurrekoa. Gaua, dirudienez, borrokan pasa zuten, zein
|
baino
zein. Benetako txoriak kristalezkoa jotzen zuen mokoaz, eta azken honek erantzun bera ematen zion benetakoari.
|
|
Berriz galdetu behar izan diot, beraz. Zein
|
baino
zein. Aitortu behar dut apurtxo bat kostatu zaidala ahoskera yankiz jantzitako izen hura ulertzea.
|
|
Eta izen haiek lagun nituen... eta Salamancako etxeak eta suerte orotako edifizioak ere lagun nituen, batzuk stilo batean eta bertze batzuk bertze stilo batean eraikiak, zein
|
baino
zein ederragoak, bai barrendik eta bai kanpotik ere: katedral zaharra eta berria; san Martinen eta Corpus Christiren elizak, san Mar ko re na eta san Benitorena; solistarren, fonsecatarren eta maldonadotarren palazioak; ursulen eta klaratarren komentuak eta dominikoena; santa Teresaren etxea eta Maskorren Etxea; edo unibertsitatea bera...
|
|
Zeren prozesione hartan Kristoren Odolaren kofradiako penitent batzuk ari baitziren bizkarra lizifrinaz zehatzen eta zafratzen, eta zeren oroitzen baitut ezen bazirela bi bederen, elkarren ondoan zeudenak eta zein
|
baino
zein gehiago ari zirenak, biak ere zeharretik beha, elkar begira edo... Eta batak gogor ekiten bazion, bertzeak gogorrago, eta horrela aritu ziren bizkarra zauriz bete arteraino.
|
|
Aitak, ohi bezala, inguruneko lagunak eta jauntxoak gonbidatu zituen festa hartarat, baina baita, ohi ez bezala, haien emazteak eta seme alabak ere, eta, beraz, batzuen eta bertzeen artean, berrogeita hamar lagunez goiti izanen ginen, haietarik erdiak edo neska mutil gazteak. Uraitzeko jaunak bazituen hiru alaba gazte, zein
|
baino
zein ederragoak, eta bai haiek bai bertze neska guztiak ere liluraturik bezala egon ziren bi ezpatariei beha, halako moldez, non ezin afirma bainiezazuke zeinek zein distirarazten zuen joko hartan: ezpatei zerizkien isladek eta inarrek nesken begiak, edo nesken begiek ezpatak, zeren baitzirudien ezen neskek ezpatariak begiz jan nahi zituztela.
|
|
aberatsek beren aberastasunetik eta pobreek beren pobretasunetik... ...errepresentazeko moduak ere, aberatsen edo pobreen arauaz, bitarat izan daitezke... baina jakinik ezen bi modu horiek iduriz direla bi, funtsean bat direlako, spirituan bat direnez gero... eta horregatik erraiten da ezen, spirituaz denaz bezainbatean, aberatsik aberatsena ere pobrerik pobreena baino pobreagoa izan daitekeela, nola gertatzen baita zuen kasuan, jaun Martin eta andere Graziana, zein
|
baino
zein karitaterat eta obra miserikordiazkoetarat emanagoak biak, zeuen limosnekin eta zeuen frankiarekin eta eskuzabaltasunarekin.
|
|
Eta harekin gertatu hainbat eta hainbat historia oroitzen nituen, zein
|
baino
zein bitxiagoak... baina Inkisizionea ere hartarakotz zegoen, bere mailuaz berezitasunaren ingudea doilorki jotzeko... eta hala erran daiteke ezen osaba ezin originalagoa zela eta originaltasunak galdu zuela, Ofizio Sainduaren garaziaz.
|
|
Jainkosa batena behar zuen, zinez, gorputz hark! Zeren, baldin egia bazen ezen eguzkiak, ilargiak eta munduko bertze kreatura guztiek bere bertutearen eta balioaren zazpigarren partea galdu zutela gizonaren bekatuagatik, egia izan behar zuen, halaber, ezen nik ez nuela gorputz hura deusen faltan igartzen eta hala atzemaiten nizkiola Mignonen gorputzari, zazpi parteak ez ezik, parte gehiago ere bai, zein
|
baino
zein osoagoak eta ederragoak... Nola izanen zen, bada, bekatu, jaun André, gorputz hartaz gozatzea eta harekin atsegin hartzea, baldin hark guztiak Jainkoaren donu eta dohain bazirudien, eta baldin Jainkoa bazen edertasun haren lehen kausa eta arrazoina, nola argumentatzen baitzuen Piarres Oihartzabal kapitainak?
|
|
erretegi arrandiatsu bat, landa minaren aitzakian kanporatzen diren hiritarren sabelak betetzen espezializatua. Arrakasta gaur eta porrota bihar boladako haizearen menera, jatetxeak hainbat nagusi eta bertze horrenbertze izen ikusiak zituen, zein
|
baino
zein handiagoa: " Errolan"," Grial Saindua" eta abar.
|
|
Aise da erraten, ordea, eta zailago egiten: aitzin eguneko gertakizun anitz eta ezberdinei loturiko irudiek kuku egin zidaten kaxko barnean, hodei jostari eta anker baten moduan, zein
|
baino
zein urragarriago. Argia ez ezik, beroa goraka ari zen gela barnean, eta egarriak —ginebrak eztarrian uzten duen lorratz zakarrak— jarrarazi ninduen ohe gainean.
|
|
Etxean sekulakoak aditu omen zituen, baina ez zen sobera larritu. Ondoko urteak klase eta jite ugaritako lanbideen probaleku izan zituen, zein
|
baino
zein bereiziago: tailer bateko mekanikari lagun, obretako peoi edo pintore ikastun, batetik bertzera opor aldiak tartekatzen zituela.
|
|
Zortzi gonbidatu zenbatu nituen denera, ni tarteko, zein
|
baino
zein dotereago jantzita, urduri eta irribarretsu, jada patrikak edo poltsak berotzen zizkigun dirutzak bizi berri bat, beste bizitza bat hasteko parada edota bidea ekarriko zigun esperantzan. Haietako bat, itsua, belus moketa ikusgarriarekin estropezu eginda, han joan zitzaigun eskailera pikoan behera, gure begien aurrean, beldurrezko filmetan gertatu ohi den baino kalapita handiagoa eginez, zer diren gauzak; gu iristerako, baina azafatak minutu bat lehenago joanak baitziren beren zerbitzu publikoak beste norbaiti eskaintzera, Borge jauna zen, odol borbor itxuragaiztoan, bragetako botoiak lotsagabe irekita zituela.
|
|
Itxuraldaketa kristaua zen, beraz, eta horrek lasaitu ez ezik grazia pixka bat ere egin zion Brown jaunari. Asteburu hartan ere, aurrekoan egin bezalaxe, bere zaletasunak lantzeko aprobetxatu zuen denbora, eta atzera saihestu behar izan zituen amaren eta arreben eta lagunen gonbit zein
|
baino
zein gogaikarriagoak. Sobera legoke esatea, hala ere, bigarren asteburu hartan, gauzak erabat desberdin joan zirela, eta desberdin joate hartan funtsezko zama izan zuela noski sentzumenen aldaketak.
|
2001
|
|
Pilotaleku baino polikiroldegi gehiago, espazio berri hauen ondorioz betiko frontoiak haurren jolasetarako edo behin behineko aparkalekutarako (Lapurdiko Sarako errebote frontoi zoragarria honen adibiderik negargarriena izan liteke) baztertuta geratu dira. Hiritar bizimoduak eta usadioek ez dute barkatzen, eta orain arte Euskal Herriko topikoak «herri bakoitzeko frontoi bat» (gutxienez, eta zein
|
baino
zein ederragoa) bazioen, belaunaldi batzuetan hainbat mendetako historia bizi izan duten harriak modernitatearen biktima bihur daitezke.
|
|
Denek zein
|
baino
zein ziurrago norberari egokituko zaiola saria.
|
|
Beste pauso batzuen gaitz esana ere entzutea ahalbidetzen zuten horma zahar haiek, hauek lumarik gabe utzi arte hitz egiten zutelarik. Begiradak eta begiradak, zein
|
baino
zein errukiorragoak, baina denak ere tristuraz nekaturik begiak itxi eta desagertu egiten ziren, zuhaitzetik hosto ihar bat, hego zakarraren aurka sostengatu beharrean, haizearen beso leunetan eramaten uzten den moduan, enbor meharra indarrik eta babesik gabe utziz.
|
|
Gaur, ordea, ez dute etxean geratzeko aitzakiarik topatu aspaldiko partez eta paletan aritu dira bederatzi eta erdiak arte. Zein
|
baino
zein kaxkarrago. Harmailetan eserita zeuden auzoko haurren jostagarri.
|
|
bakarka etorriko zarete nire logelara bost minutuero eta banan banan konprobatuko duzue hilda nagoen. Komenigarri bezain polita izango litzateke lagunak logelara sartu ahala ez irtetea, azkenerako hamabost bilduko ginatekeelako bertan, zein
|
baino
zein agobiatuago baina pozik.
|
|
Baina pentsatzen hasten bazen ez zuen sosegurik hartzen, eta lo egiten bazuen zailtasun handiak izaten zituen pentsatzeko. Lotan geratzen zenean, berriz, hiru aukera arrunt zituen, zein
|
baino
zein anarkikoagoa: ametsetan hastea, berriro esnatzea edo sonanbulo bihurtu eta kantatzea (kantu monotonoa noski, izan ere, izaki monotonoak dira sonanbuloak; leihotik jausten direnean ere monotonoak dira sonanbuloak).
|
|
Honetan ez dakit nortara egin duen: aitatara edo amatara, biok zein
|
baino
zein ibiltzen garelako terreno horretan. Ni oraindik ez naiz egin titulu berrira ez eta kalean gurditxoaz ibiltzera.
|
|
Euskal autonomia erkidegoaren bilakaera ekonomikoaazte rtuz gero bi datu azpimarragarri agertzen zaizkigu, zein
|
baino
zein nabarmenagoak. Batetik, azken hamar urteotan euskal Barne Produktu Gordina (BPG) urtero hazi izan dela Estatu espainiarrean eta Europar Batasunean baino gehiago.
|
|
Bazkariko kardoa, zerrikumea edo ardi zaharra, baita Monikaren etxean prestaturiko pastela ere, Lizarrako gozogile hoberenaren haretxenean alegia, aipatzea komeni da. Denak pasatzen ikusi bainituen, nire begien aitzinean, zeinek
|
baino
zeinek itxura hobea, nik pixar bat bertzerik jan ez banuen ere. Estomakan zerbaitek korapiloa egina zidan, eta alferrik zen zintzurretik beheiti deus pasarazten saiatzea ere.
|
|
Bestalde, ohi bezala, osasuna eta lana elkarren paretik zebilzkidan: zein
|
baino
zein patalago. Agian adin kontua izango zen, besterik gabe.
|
2002
|
|
Errekaren albotik doan bide lauaren bi aldeetan horma miresgarriak ikusiko ditugu, bata bestearen atzean. Leku batzuetan zerua doi doi ikusten den horma erraldoi hauetan, tarteka urjausitxo ederrak behatzeko aukera izango dugu, zein
|
baino
zein zoragarriagoa.
|
|
Kostaldearen gainetik, eskuinean jada hiriko miraririk handienetakoa ageri zaigu, portu zaharra (port vieux) babesten duen lurmuturra. Itsasoan barneratzen den mutur honen inguruan, batez ere Hondartza Handiari begira duen aldean, haitz ikusgarriak (batzuk askeak eta besteak lurrari lotuak) barreiatzen dira, zein
|
baino
zein ederragoak.
|
|
Bi gaitasun sozial dira, zein
|
baino
zein zailagoak, besteak ulertzen eta geure burua hobeto ezagutzen laguntzen digutenak.
|
|
Amesgaitz eta Hezur triskatzaile, zein
|
baino
zein urduriago, begia jasotzeko amorratzen zeuden. Antsiaz luzatu zituzten eskuak begi hura Izuikararen eskutik jaso nahirik.
|
|
Anaia Magoni etorrarazi zion hara, baina punikoek hori jakin zutenean anaiari eman zioten zigor bera ezarri zioten Magoni, kanpoan zenean. Zein
|
baino
zein etsiago, itsasontziak askatu eta haize oihalak haizeetara zabalduta zituztelarik, Hanibal Antiokorengana iritsi zen; Magonen azkenari buruz bi kontaera heldu zaizkigu: batzuek hondoratze batean hil zela idatzita utzi baitzuten eta beste batzuek bere esklabuek hil zutela.
|
|
Beste bi andregaiak, berriz, karrera bukatu eta hurrengo hiruzpalau urteetan izan nituen. Biak hipokondriakoak ziren, zein
|
baino
zein gehiago. Eta erdi anorexikoak.
|
|
–Axular bizi zen garaian baziren hiru ezpatari, zein
|
baino
zein trebeagoak beren ezpatarekin. Bata zen espainiarra, bestea frantsesa, eta hirugarrena euskalduna.
|
|
Ezta Sararen bihotzean ere. Harro eta buruzut segitzen baitzuten biek, zein
|
baino
zein gehiago. Karmele ahalegindu zen ama eta ahizpa hurbiltzen, baina edozer geratzen zen giro hartan artifizial, guztiak ere gidoi behartu baten esanetara baleude bezala.
|
|
Inguru haietako mendirik garaienen magalean –hiru mila metrotik gora dituzten Sierra Nevadako Veleta eta Mulhacen mendien magalean, alegia–, badira bisitariaren harridura pizten duten hiru herri zuri zein
|
baino
zein politagoak, Granadako Alpujarretan daudenak eta behetik gora mailakatuak diruditenak: Pampaneira, Bubion eta Capileira.
|
|
Inoiz baino gehiago. Halakoak baitira oroimenaren lorontzian hazi zaizkidan bi arrosak, zein
|
baino
zein ederragoak, oinazearen lurretatik zerura zabalik.
|
|
Une hartan, guardia egiten zeuden guardia zibilak sarrerako atetzarra irekitzen ari ziren. Hura ireki orduko, bi furgoi agertu ziren bertan, zein
|
baino
zein guardia zibilez beteago. Haien irteera zelatatzen zuela, Josu R herrenarena egiten ari zela ahazturik, edo disimulo hura aski ez iruditurik, beharbada makurtu, eta zapataren lokarriak lotzen ari zelako itxurak egiten hasi zen.
|
|
zein
|
baino
zein estuago,
|
|
Baina gero guztia aldatu zen, eta euskararen egoeraz arduraturik, denak jarri ginen hemen lanean euskararen inguruan, zein
|
baino
zein kezkatuago, batzuk ikasten eta beste bakar batzuk irakasten, hogeita bost urteko epean hizkuntza kontua irauliko genuelakoan, gazte, gauzen iraultzeko gogoa ez baita orain sortu berri den zerbait. Ile luzea uzten genuen guk, bizarra ere zenbaitek, eta gona laburrak neskek.
|
|
Galderri tabernakoan baino woman politagoa iruditu zitzaion. Ordu hartan sakelako telefonoz eztabaidan ari ziren auzuneko gazteak, zein
|
baino
zein. Autoa joana zen.
|
2003
|
|
" Ihardespen bat aita Villasanteri" (1962) lehenengo, eta" Ihardespen bat Mitxelena jaunari" (1963) gerotxoago35, haiek Kurl en testuari ipinitako erreparuei erantzun eta bere jokabidearen arrazoiak sendotzeko. Zein
|
baino
zein argigarriagoak dira saiotxo biok Oskillasoren" euskara osotu" eredua barrutik ulertzeko. Villasanteri eginiko erantzunean alderdi praktikoenari oratzen dio:
|
|
Biok kurtso berekoak, neure aldikoak Seminarioan. Ordenazino biak, zein
|
baino
zein ederragoak, ahaztu ezinak: luzeak, bai, (Caminorena, 3 ordukoa; Onraitarena, 5 ordukoa!
|
|
Psikologoarekin baitzebilen asko eta asko. Galoidunen emazteak, bestalde, zein
|
baino
zein buruiritziago, ez ziren lehen mailakoekin aise  nahasten. Ez zegoen giro.
|
|
Zergatik ez da bera ere handia eta zaildua, aita horrelakoxea izaki? Burura etorri zaizkio aita eta bere lagun mina auzotik Atotxara bidean, zein
|
baino
zein kankailuago. Oinez.
|
|
Borondatea, ahalmena eta indarra: ertz batean hiru koska, zein
|
baino
zein gorago. Borondatea definitzea zaila da; baina gogoa izan liteke borondatearen gunea, batena nahiz batzuena.
|
|
Azkenean, ikus entzunezko euskal sektoreak izango du agindu, eskatu eta promes egindako Liburu Zuria. Donostiako Zinemaldian zehar aurkeztutako txosten luzea laburtu beharraren beharrez, hiruzpalau puntu dirateke zein
|
baino
zein azpimarragarriago.
|
2004
|
|
Elizaren parean ermita dago eta horren horma pilotaleku moduan erabiltzen da. Alboetara bi etxe ilara, zein
|
baino
zein apain eta ederragoak. Plazatik elizari begira jarrita, eskuin aldean etxe ilaren artetik jaisten den bideari jarraitu eta Putzutako ikuztegira edo garbitokira iritsiko gara.
|
|
\ Kanarietan inoiz egon gabea naiz, bere afrikartasunak erakartzen nau eta joateko arrazoiak sobran dauzkat. Zein
|
baino
zein ezberdinago dela diote eta guztiak politak, gustuen arabera. Kanaria Handiak ez omen du zerikusirik Lanzaroterekin, Hierrok ere ez Teneriferekin eta Gomera, Fuerteventura eta La Palmak zer esanik ez.
|
|
\ Irlanda eta Islandia hortxe daude Atlantiar Ozeanoan, zein
|
baino
zein interesgarriago. Irlandara kotxea eramateak merezi du, hegazkinez joan eta bertan alokatzea izan liteke beste aukera.
|
|
Dendako ateburuan Idaz Mak irakurri dut. Idazteko makina mordo bat erakutsi dizkit, zein
|
baino
zein ederragoak. Eta, azkenez, Ximist hura erakutsi dit.
|
|
Zein
|
baino
zein dira bai mehetasunean bai prezio garestietan, baina badirudi azkenean LCD teknologia nagusituko dela azkenean, ordenagailu monitore gisa saltzeko erruz fabrikatzen ari baitira, eta, horren ondorioz, laster prezioa jaitsiko baitute.
|
|
behi haragia eta patatak, paprikarekin ondua. Aniztasun handia dago zopak eta saldak, zein
|
baino
zein gustagarriago eta zaporetsuago, besteak beste. “meggyarinak” edo gerezi zopa eta “Ujhaza” nabarmentzen dira, edo arrain zopa.
|
|
Erdi Aroan Grialari eta Lantzari buruzko kondairak Europa osoan zabaldu ziren. Komentuak, monasterioak eta katedralak zein
|
baino
zein ibili ziren Lignum Crucis aren ezpalak, era guztietako iltzeak eta arantza koroaren zatiak lortzeko. Eta hemeretzi mende hauetan, Erlikia Sakratuei buruzko kondairek mistikoen, ameslarien eta poeten irudimenari hegan eginarazi diote.
|
|
Ordu luzeak ematen nituen irakurtzen eta aitarekin solasean. Izan ere, ez ginen hizpide faltan, munduaren martxa okerrak egunero egunero ematen baitzizkigun albisteak... zein
|
baino
zein ilunagoak gehienak. Eta denetan ilunena otsailaren azken egunetan entzun nuen:
|
|
Erreketearen garrasiek eta Tannhauserrek. Biak batera, zein
|
baino
zein. Ibili bitartean, Oskarrek baioneta luzea atera zuen gerrikotik.
|
|
" Ke ba! esan zuen Txemiñek, hori Amabiko ostatuan urteko pitarra probatzen gelditu duk Tomasekin eta!," han egongo zirela biak ala biak zein
|
baino
zein atxur galantagoarekin eta han beste konturik ez zela, eta astoa, berriz, zer egin behar zuen?, ezagutzen zuen bidetik barrena jaitsi, eta bide bakarra gainera! Eta bazitekeen hala izatea, eta bazitekeen ez izatea hala, eta hartan Erdoi isilak:
|
2005
|
|
Eliza eskuinera utziz, ezkerreko bidetik jo dugu. Baserri mordoa pasatu dugu, zein
|
baino
zein ederrago, herriko panoramaz dastatzen dugun bitartean. Arbia eta artoa laboretan eta ardiak bordetan dira nagusi.
|
|
Laugarrenera heldu zanean, Juanen bihotzaren taupadak azkartu egin ziran," ai!, laugarrenekoak!" esaten lez. Laugarren pisua esku bakarrekoa zan, atikoa, eta bertan urtebete pasatxo lehenago auzora azken etorritako andrazko bi bizi ziran, zein
|
baino
zein ederrago. Etorri barri izateak batetik eta euren barri handirik ez izateak bestetik, zalantzazko ospe halako bat emoten eutsien.
|
|
Minutu bat itxaron behar izan dute baina azkenean atariko atea ireki eta Madokak pisuko atean itxaron die, ile bustia toalla batean bildurik eta txabusina horia jantzita, untxi zuriak diren zapatila epeletan. Ametsek ikusi duenez, neskari zapatilak aldatzea gustatzen zaio eta gutxienez bost pare ezberdin ditu, zein
|
baino
zein xelebreagoak. Haren aurpegian ez dute harridura berezirik nabaritu, betiko irribarre ezabaezina baizik.
|
|
Zein
|
baino
zein txarragoa irtenbidea zuretzat, Damian. Begira iezaiozu, hala ere, alde onetik, zerbait badu eta.
|
2006
|
|
Euskal Herriko hiri handienak bertatik bertara ditu mendizaleen gustuko hainbat tontor. Eta hiriko mendirik ezagunena izateko lehian zein
|
baino
zein bilbotar petoek zuzendu gaitzatela bestela, Artxanda eta Pagasarri ditugu. Mendizaletasunaren ikuspegitik, ordea, bigarrena gailentzen da argi eta garbi; Artxandara ere jende asko igotzen da, baina funikularrez edo autoz batez ere.
|
|
Handik abiatzen da Mallonako Galtzada, goranzko malda etengabean. Alde batean eskailerak ditu, bestean aldapa, zein
|
baino
zein latzago eta ederrago. Behin gora helduta, XIX. mendeko hilerri zaharraren atea ikus daiteke, eta bertatik bertara, Etxebarria parkea, orain dela mende laurden altzairu galdategia zegoen lekuan.
|
|
Dena den badira beste sailkapen asko, ezinezkoa izango litzateke guztiak hona ekartzea, zein
|
baino
zein interesgarriagoa eta ulergaitzagoa direnak. Sailkapen bakoitzak ñabardura bat azpimarratzen du, aldagai bat alegia.
|
|
dira hamaika erlijio, arraza ta kultura, zein
|
baino
zein
|
|
Kalitateko produktua da, gure gurea. Maneatzeko aukera ugari ematen dizkigu, zein
|
baino
zein gozoagoa. Mota guztietako platerak prestatu ditugu, esaterako, patata eta saltxitxa entsaladak (piperrauts pixka batekin apailatuak).
|
|
842 Eta hala, Ortega eta Unamuno, adibidez, autore interesanteak, batere interesatzen ez duten guztirako erabili gura izaten dituzte (politikoki erreakzionario hutsak zein
|
baino
zein).
|
|
Jonek, bitartean, hizketan segitzen zuen. Une hartan hamaika erantzun bururatu zitzaizkion Aneri, zein
|
baino
zein mingarriagoak. Baina, azkenean, telefonoa isilean eskegitzera mugatu zen.
|
|
Gezurra, baina txantxa moduan onartu zenuen eta bertan behera utzi gaia. Zein
|
baino
zein egoskorrago, behin eta berriro errepikatu dugu elkarrizketa berori. Beti geratzen zaigu amaitu gabe, nobelak bezala, orriak zuri azkenean.
|
|
Bat aski izanen zen eta denek ni atzitu nahi. Handik eta hemendik lotu zitzaizkidan eskuak, zein
|
baino
zein zakarrago eta bortitzago. Aztalka eta zilipurdika ihes egin nahi izan nuen.
|
|
Liburu dendara nindoala, pentsamendu bitxi batek hartu zidan gogoa. Triesten ezagututako guztiak zein
|
baino
zein zeuden pitzatuta. Ero hiri batean bizi ziren triestearrak eta, han denbora asko eginda, agian neu ere halakoxea bihurtuko nintzen.
|
2007
|
|
Horretan mahuka zuten 1984ko analistek: AEB eta SSSB, NATO eta Varsoviako Ituna, zein
|
baino
zein aurrez aurre, gerra betean ez bada ere, bai behintzat gerra hotzean. Bloke biek beren burua prestatzen zuten alegiazko borroka baterako, nor bere ganbaran gero eta arma gehiago eta suntsigarriagoak gordetzen, infinituraino.
|
|
Zidorra bihurka doa pasabide egokienen bila, esker eskuin formazio natural ikusgarriak atzean utziz. Zein
|
baino
zein ederragoak diren harkaitzetan kolore zurixka nagusitzen da. Ezkerrean labar bertikalak itsasoraino amiltzen dira eta, behean, harkaitzetan antxetak karrakan ari dira.
|
|
Arazoaren konponbidea ez dago komunikabideetan egunetik egunera agertzen diren metodo bitxietan alkatxofaren dieta, adibidez, edo han hemen iragartzen diren sasi dieta zein
|
baino
zein kapritxosoagoak, medikuen eskuetan jartzean baizik. Ariketa fisikoa, elikadura orekatua eta bizi ohitura osasungarriak, horra hor pisu egokia lortzeko errezetarik onenak.
|
|
Nola motibatu ikasleak eta hiztunak euskara erabiltzeko? Hizkuntza bat edo beste erabiltzeko norberaren psikologiak duen garrantzia azpimarratu zuten adituek.Mila eta bat modu probatu dira hizkuntzak (gutxiagotuak) salbatzeko; hizkuntza politika sendoak, irakasle eta ikas material zein
|
baino
zein hobeak, erreferentzia munduak... ia dena edo asko behintzat eskura eta hala ere, gure kasuan, momentua iritsita euskararik ez mihi puntan. Zergatik ez du egiten euskaraz?
|
|
Herrian autobusa hartu dogu. Bidean egurrezko etxe asko ikusi doguz, zein
|
baino
zein politagoak. Neguan eskiestazinoa izaten dan herri txikitxura joan gara.
|
|
Gure hasiera perpausean sintagma bi daude, nor eta noiz, zein
|
baino
zein lukainkagoak, lar ere lar luzengak:
|
|
Perpaus hasiera horren jarraian beste perpaus bi datoz, zein
|
baino
zein harrigarriagoak galdegaiaren ikuspuntutik, batak zein besteak hautsi egiten baitute galdegairen legea. Galdegaizaleek honetara emango lituzteke perpausok:
|
|
Horra hor aukera bi zein
|
baino
zein egokiagoak.
|
|
Ez al zen aspaldi urratu babes hori, gaur egun modan dagon eraikuntza moduarekin? Gure inguruko mendi magal guzietan barra barra ari dira agertzen, sekulako desmonte eta eskoilerak eginez, palaziotxo dotoreak, batzuk haundigoak, bertzeak ttikiagoak, zein
|
baino
zein horteragoa. Horrek zer ikustekorik du gure ondare eta «memoria visual colectiva»rekin, ebazpen horretan dioen bezala?
|
|
Hala da.
|
Baino
zein lan degun edo zer ikasten ari garen ere ez askotan. Izena bakarrik iruditzen zait aurkezpen baten esan gabe geratu ezin den datua.
|
|
Semaforo batean Ertzaintzaren furgoneta ilara bat gelditu zen, eta bakoitzetik sei zazpi beltz kankailu atera ziren, zein
|
baino
zein handiagoa. Jada ez zen ez pilotakadarik ez sirena hotsik entzuten, baina hor hasi ziren pasealekuan gora eta behera, mehatxatzaile, kaskoa erantzi gabe.
|
|
Jaitsi horiek behera! , agindua eman du Demetriok, eta buzo urdinekoak berriz ere gainera joan zaizkie, zein
|
baino
zein urduriago.
|
|
Zedro idorraren usain gozoa zerion, eta ireki egin zuen. Itsas maskorrez beterik zegoen, zein
|
baino
zein politago. Babelgo dorre motzak, txanponaren tamainako labirinto espiralak, portzelanazko txarro nanoak, Txinako pagoda koxkorrak, txirikordatutako adarbakar mikoak, hieroglifikoz apaindutako oskol txipiak eta bertze aunitz bitxi miretsi zituen banan banan.
|
2008
|
|
Egun batzuk lehenago etxe edo auzo bakotxaren inguruan arkuak prestau zituen. Begoñako Ama azpitik pasatzeko loraz, adarrez eta beste hainbat apainduraz horniduriko arkuak, zein
|
baino
zein ederragoak.
|
|
Ume umetan esnez eta arto zopaz betetako galdarea mahai biribilaren erdian jarten zala gogoratzen dot, eta bertatik ekin guztiok. Entramea be zeinek
|
baino
zeinek hobea, jan zahar izan ez arren. Azkar jaten ikasi behar.
|
|
Anjel be ez pentsau txarra danik. Bixek dira horrek zein
|
baino
zein hobiek.
|
|
Vicente Pallardó ren bulegoko atean bi grafiko daude zintzilik, zein
|
baino
zein etsigarriagoa: interes tipoen bilakaera erakusten du batek, petrolioaren prezioarena besteak.
|
|
Biharamunean, isilik abiatu dira bordatik gora, lehen eguzki izpiek mundua ezagutu aitzin. Piau, Géla eta Gerbats menditzarrak dauzkate zelatari, zein
|
baino
zein. Harro.
|
|
Bestela, edifizioak hiru solairu zituen, zein
|
baino
zein dotoreago: behekoan sukaldea zegoen, etxekoentzako jangela pribatua, eta egongela zabal bat, jangelatzat eta dantzalekutzat ere hartzen zutena, festa handietan; eta albo batean, kapera edo otoiztegi bat, non jauregikoek meza entzuten baitzuten egunero, markesa anderearen ama bizi izan zèn azken bost urteetan zer esanik ez, perlesia batek jota erdi paralizatuta gelditu baitzen hura?
|
|
Solas haietan kontsula eta markes jauna, adinean helduak ziren arren, pasioz aritzen ziren, sutsu, nork nori aurrea hartuko, zein
|
baino
zein etorri handiagokoak baitziren. Biak egonak ziren Parisen, kontsul jauna bizpahiru aldiz, eta markes jauna behin bakarrik, emaztea eta alabak lagun zituela?, eta ikustekoa zen nola aritzen ziren pinturari buruzko elkarrizketetan, batak Monet aipatu orduko aipatzen baitzuen besteak Manet, honek Cezanne eta hark Van Gogh, batak Degas eta besteak Pissarro?
|
|
Lurrarekin lur sentitu bainintzen, ez lurrak lurra estalia, badago alderik. Neska gazte mulatoa eta ni, baso hartan baso, zein
|
baino
zein basatiago biak, heriotzaren itzalpean, bai, baina bizitzaren aldeko ahaleginean, eta bizinahiaren eta bizipozaren sukarrak hartuta, azken finean. Hezetasun beroa egiten zuen, esan dizut, eta izerditan blai geunden, beraz, baina, gezurra irudituko bazaizu ere, nire izerdia ez zen jada nirea, gure haragiak babesten zituèn araguanei harena baizik:
|
|
Familiaren egoera halakoa zen, beraz, villalbatarrak beste ezusteko batek harrapatu zituenean. Ezustekoaren protagonistak, ordea, ez ziren ez aita ez ama izan, haien bi alabak baizik. Natalia eta Natividad?, aitaren antz izugarria zutenak, alde batetik, baina amaren izaera bertsua zutenak, bestetik, soinekozaletasun festazaletasunei dagokienez bederen, biak ere zein
|
baino
zein gehiago baitziren soineko zein festazale. Bikiak ziren eta berdin berdinak, biak bereizten zituèn ezaugarri bategatik ez balitz:
|
|
Etxe barruko kea nahiko sakabanatua zegoen, eta begiratu hutsarekin ikusi genuen garaipenaren truke ordaindutako prezioa. Hunter kordea galduta zegoen bere saieteraren ondoan; Joyce, berriz, berearen ondoan bala batek burua zeharkatuta berearen ondoan, mugitu ezinik betiko; eta hantxe erdi erdian Squireak kapitainari eusten zion, biak zein
|
baino
zein zurbilago.
|
|
Begiratu genian, eta, arraioa!, ontzi zahar horren arrastorik ez. Sekula ez diat nik halako ergel mordoa ikusi, denak zein
|
baino
zein harrituago, eta, hara zer esaten diadan, denetan harrituena ni neu. –Beno, esan zuen sendagileak?, egin dezagun tratua.?
|
|
Barren barrenean lehertutako gurari eztandak. Nazio euskaldunaren aldeko ahots urratuok hiru buruzagi historikorenak ditugu, zein
|
baino
zein ezagunagoak.
|
|
Jakin litzateke, Zallok dakien baino hobeto jakin ere, bateko eleaniztasun horren benetako izaera zertan den gurean, eta, besteko, kulturartekotasun hori zer arraio den. Bi gezur luze baitaude esaldi motz horretan, bata bestearen atzetik, zein
|
baino
zein handiagoak. Biluz ditzagun, bada, banan banan.
|
|
Beti bezain polita. Bueno.. biok zaudete zein
|
baino
zein politagoak.
|
|
Ingalaterra albo batera utzita, horrek itsasoaren kontrolarekin nahikoa zuen?, gainerako hiru potentzia irabazleak. Prusia, Austria eta Errusia? zein
|
baino
zein absolutistagoak ziren, eta argi zegoen, haien laguntzarekin behintzat, ez zela errotuko liberalismoa. Alderantziz.
|
|
Beti ere, aurreko bidaiak gainditzera datozen esperientziak bilatzera ausartzen da bat. Lantokietako despedida bazkarietan horixe da gai nagusia asteotan, zein
|
baino
zeinek bidaia ausartagoa egitea.
|
|
Ikusgai izan dira herrian Udalak kiroldegi zaharrerako zabaldu zuen ideien lehiaketako hiru proiektuak; zein
|
baino
zein itxurosoago, paperean behintzat, Eskolondo kulturgunerako planak. Baina Eak, eguneroko bizitzan, ez du gutxieneko baldintzak betetzen dituen lokal bakar bat ere ikastaro edo saioetarako, ez umeak bertan atertuta egon, jolastu, edo kirolean ibiltzeko, ezta jendea han biltzeko ere.
|
|
Rosenborg, Amalienborg, Egeskov... hiriburuan bertan eta hiriburutik hurbil, hainbat gaztelu daude, zein
|
baino
zein politagoak.
|
|
Solas haietan kontsula eta markes jauna, adinean helduak ziren arren, pasioz aritzen ziren, sutsu, nork nori aurrea hartuko, zein
|
baino
zein etorri handiagokoak baitziren. Biak egonak ziren Parisen –kontsul jauna bizpahiru aldiz, eta markes jauna behin bakarrik, emaztea eta alabak lagun zituela–, eta ikustekoa zen nola aritzen ziren pinturari buruzko elkarrizketetan, batak Monet aipatu orduko aipatzen baitzuen besteak Manet, honek Cezanne eta hark Van Gogh, batak Degas eta besteak Pissarro...
|
|
Lurrarekin lur sentitu bainintzen, ez lurrak lurra estalia, badago alderik. Neska gazte mulatoa eta ni, baso hartan baso, zein
|
baino
zein basatiago biak, heriotzaren itzalpean, bai, baina bizitzaren aldeko ahaleginean, eta bizinahiaren eta bizipozaren sukarrak hartuta, azken finean. Hezetasun beroa egiten zuen, esan dizut, eta izerditan blai geunden, beraz, baina, gezurra irudituko bazaizu ere, nire izerdia ez zen jada nirea, gure haragiak babesten zituèn araguanei harena baizik:
|