2000
|
|
Berbetan euskara elkartea 1995ean sortu zen Balmasedan, herriko euskaldunak batzearren. Izan ere, Balmasedan euskaraz bizitzea zaila zen, euskaldunak sakabanaturik
|
zeudelako
, eta girotze lana egin beharra zegoela ohartu ziren. Hirurogei bazkidek osatzen dute elkartea eta laster bazkidetza kanpaina bat jarriko dute martxan, kopuru hau handitzeko asmoz.
|
|
Aspaldi zatitu ginen Nafarroarekin, 1200ean edo, Gipuzkoa, Araba eta Bizkaia Gaztelarekin joan zirenean. Diru interesak
|
zeudelako
, noski.
|
|
Administrazioarekiko, ETBrekiko, jarrera nahiko tinkoa izan da, baina beti geure proiektuarekiko duintasunezko harreman minimorik ez genuelako ikusten. Eta ez atzean beste zera politiko batzuek
|
zeudelako
. Hainbat urtetan aurpegiratu zaigu" ezker abertzalekoak direnez, administrazioaren kontra hitz egiten dute, ETBrekin puskatzen dute..." baina elkartearen traiektorian ez da inolako interferentziarik eta esku sartzerik egon ezker abertzalearen inongo erakunderekiko.
|
|
Alor bi horiei lotutako saio asko idatzi ditu, 1998an plazaratu zuen" Euskalkiak gaur" adibide gisa. Bere iritziz, euskalkien etorkizunaz jarduteko, euskalkien iragana ezagutu behar da, bata bestearengandik gertuago
|
zeudelako
XVII. mendean gaur egun baino. Eta kasu gehienetan, dugun buruhausterik handiena ez delako euskara nafarra, giputza edo bizkaitarraren arteko zera hori, euskararen eta gaztelaniaren (edo frantsesaren) arteko gatazka baino.
|
|
Fenichel en gainbegiradapean egiten ari zen artean. Garai hartan, Alemaniako egoera juduentzatlatza zen, naziak boterean
|
zeudelako
. Hau dela eta, Perls familiak Johannesburg eraemigratu zuen eta bertan Hegoafrikako Psikoanalisi Institutua sortu zuen.
|
|
Aramaion zinema, kaleko? ...akaria izan zen, oro har.Besteak beste, baserriak urrun geratzen zirelako (oinez egin behar izaten zen joan etorria), astean zehar aski birunda egiten zelako (lanera edo, hurbilen zeuden baserrietakoak, eskolara), zine saioak larunbat gauetan izaten zirelako eta igandean aski bidezutelako meza etortzearekin, eta, nola ez, baserriko haur eta gazteen artean bestelakolanak, beharrak eta interesguneak
|
zeudelako
, zinemaren irradiazio eremua kalekojendearengana baino ez zen iritsi.
|
|
Eta alferrikakoak izan ziren, finean, neure esplikazioneak, erraiten nielarik ezen nik ez nuela parte hartu gizon haien hiltzean, ez aldez ez moldez, guardia haiek jujearen menerat
|
zeudelako
eta jujeak manatua bete behar zutelako...
|
|
Eta, azkena emaiteko historia ez dakit irrigarri edo nigargarri honi, zeina Boccaccioren lumarendako bertze ipuin baten egiteko gai ezin egokiagoa izan baitzitekeen, derradan ezen guardia buruak erran zigula, hasteko, bi hautabide genituela, gertatuak gertatu ondoren: ...kubiderik, baldin berak ere salatua izaitea merezi bazuen, nola izan baitzen gure kasuan, etxe galdu hartan fornikatzen harrapatu gintuztelako; edo, egitekotan, uko egin genion nork bere poltsaren jabetasunari, puta haiek ezin pobreagoak zirenez gero, beren seme alabei jaten emaiteko sos erdirik ere ez zutenak, eta hargatik ebatsi zizkigutenez gero, hain zuzen ere, diru poltsak, nezesitate handian
|
zeudelako
. Eta, puntu hartarat iristen zela, guardia buruak erran zigun are boz sendoagoaz ezen kontent ere egon gintezkeela, zeren, alde batetik, hagitzez ere hobe baitzen gure diru haiek bide onetik bideratzea, nola egin baitzuten puta haiek, beren ohoinkeriaren fruitua karitatezko edo miserikordiazko obretan enplegatzen zutela, beren seme alaben mantenuan, gizalegeak eta Jainkoaren legeak manatuaren arabera; ezen ez bide gaixtotik, nola izan baitzen gure asmo ezin lizunagoa; eta zeren, bertzetik, puta haiei zorren ordaina barkatzea izan baitzitekeen gure bekatuaren kulpa eta hobena ordaintzeko modurik egokiena; eta akabatzeko erran zigun ezen, baldin, halarik ere, justiziak haiek harrapatzea nahi bagenuen, uste genuelako ezen gure eskubidea zela, lasai egon gintezkeela, zeren segur baitzegoen berant baino lehen harrapatuko zituztela putatzar haiek... nahiz eta ez zen, bertzalde, erraza izanen," zeren eta baitakizue nolakoak diren putak:
|
2001
|
|
Halako batez ezkerra helburu gabe geratu zen duela urte batzuk; zergatik? Helburu nagusiak ekonomi arlokoak zirelako eta horietatik asko ongizatearen gizartearen bidez lortuta
|
zeudelako
. Hortik sortu ziren mugimendu alternatibo eta sozialak, ezkerrak jakin izan du mugimendu horiek bereganatzen eta horrek beste bultzada bat ematen die ezkerraren helburuei.
|
|
Tximistak jotzean entxufaturik
|
zeudelako
hondatu diren aparatuak
|
|
Muturreko planteamendua izan daiteke, batzuetan maitasunak berak ematen baitigu ahaztuta genituen pertzepzio mordoa gogoratzeko aukera, baina pertsona asko damu izaten dira maitasuna atera iritsi zenean prestaturik ez
|
zeudelako
.
|
|
Arnas alergien eragina duela zenbait hamarkada baino handiagoa da, baina elikagaiekiko alergien kasuak, hori frogatzen duen ikerketa zientifikorik ez dagoen arren, joera berari jarraitzen diola dirudi. Neurri batean, lehen osasunari buruzko beste kezka batzuk
|
zeudelako
gertatzen da hori; eta gaur egun, bizi kalitatea bilatzen da, eta elikagai batek alergia eragiten badio, medikuaren aholkuaren bila dabil.
|
|
kasu gehienetan, deshidratazioa saihestea da egokiena, eta medikuaren kontsultara joatea, sendagairik egokiena zein den adieraz dezan. Sortzen ari den gaixotasun nabarmenena Gizakietan sortzen ari diren elikadura gaixotasunen artean, kasurik nabarmenena 1996an deskribatu zen, Creutzfeld Jakoben aldaera berria agertu zenean, behi azienden antzeko prioiak
|
zeudelako
. Ordura arte, behi eroen gaitza animalien osasunaren arazo esklusibotzat hartzen zen.
|
|
Matak argitu beharreko muturretako bat Kroazian erabilitako dializatzaileen jatorri zehatza da, hau da, Valentzian eta Madrilen erabilitako partida berekoak diren zehaztea, nahiz eta beste lote bateko zati izan. Nolanahi ere gaineratu zuen legelariak, Valentziako eta Madrileko ospitaleetan erabilitako dializatzaileekin gertatu zen bezala, Kroaziako langileak zigilatu egin ziren kalitate kontroletan ihesak
|
zeudelako
eta berriro zerbitzuan jarri zirelako. Akusazio partikularrak darabilen hipotesiaren arabera, Matak “batere zentzugabetzat” jo zuen.
|
|
Arrazoiketa arin bezain sobrioa egin zuen orduan: ezin ziren Marcos eta Roma izan, Lisboan
|
zeudelako
; ezin zen Lucas izan, ondoan zeukalako; ezin zen Angel izan, hilda zegoelako; Maria bera ere ezin zen izan. Bosgarren aukera baino ez zitzaion geratzen, guztietan filmagarriena:
|
|
Hargatik behiala iragarritakoaren egiaztatzea mirakulua zen; profetak berak etsitzen hasiak ziren engoitik, zenbatu lau miliar ardi haiek nahastear
|
zeudelako
. Marraka ozenez barreiatzen ziren Galilea edo Judeako bideetan, Atenastik, Alexandriatik nahiz Erromatik hurbildu marmolezko jainkoen adoratzen, diskriminaziorik gabe.
|
2002
|
|
21 urterekin fusilatu zuten «Lurgorri», Derioko hilerrian, eta 22 zeuzkan «Aitza»k," desagerrarazi" eta bizia lapurtu ziotenean. Bata eta bestearen arteko ezberdintasuna idazteko erabili zuten hizkuntzan dago, Jose Mari Azkarragak ez omen zekielako ondo euskaraz eta bere jatorrizko lanak erderaz
|
zeudelako
. Atutxa' tar Paul arduratu da horiek guztiak euskaraz eskaintzen.
|
|
Nik inpresioa daukat bereiziak daudela berez, kontziente naiz horretaz. Hamasei urterekin ez nuela idazle izan behar erabaki nuen, memento hartan eskakizun politiko batzuk
|
zeudelako
, gizarte zientzia, soziologia, historia, edota kazetaritza geroago egin nuenez ikastea eta bide honetatik joatea erabaki nuen. Gizarteak sekulako buelta emango zuelakoan, aldaketak gertu eta berehalakoak izango zirelakoan prestatu behar genuela pentsatu genuen.
|
|
Kasu batzuetan harmailak
|
zeudelako
eta beste batzuetan, berriz, museoko langileek kanpoko atean minusbaliatuentzat bereziki jarritako txirrinari erantzuten ez ziotenez, aldizkari honetako teknikariak museoko langileren bat bilatu eta aurkitu zuelako.
|
|
Gainerakoetan, pasabideko deserosotasunak edo kokapenagatik zenbait obra erabiltzailearentzat eskuragarri ez egotea gertatu zen (altuegi edo gurpildun aulkitik ikusteko zailak diren bitrinetan
|
zeudelako
).
|
|
Donibane Lohitzune inguruko kontserben industria, Mauleko espartinenprodukzioa eta Baionako gunea; dena den, bertako industria gehienak Landetanzeuden. Azken gune horrek industria aeronautiko, kimiko edo elektrikoak biltzenzituen, bertako ekonomian eragin gutxi zutenak, behar ziren hornidurak etamerkatuak oso urrun
|
zeudelako
.
|
|
jarduera osagarri bat aurkitu zuten arren, horren garrantziatxikia zen herrialdea osorik hartuta. Jarduera horretan aritzen zirenak gutxiagoziren, Somorrostroko meategietatik urrunegi
|
zeudelako
, eta gainera burdinolak herrialdeko alderdi txiki batean zeuden kokaturik. Hala eta guztiz ere, Nafarroa bereprodukzioaren beste esportazio lerro batzuengatik zen azpimarratzekoa.
|
|
Iberiar penintsulako lehen aipamena, Nafarroan aurkitutako erromatar garaiko Gomazin aztarnategikoa da. Emakumezko baten eskeletoan zenbait aztarna berezi aurkitu ziren: eskuak deformaturik, hatz puntak erdi desagertuta
|
zeudelako
, sudurra eta goi masailezurra eraldaturik, eta peroneetan gaineko ehunaren periostitisa (infekzioarenseinalea). Zalantzarik gabe, legenar eritasunaren markak ziren.
|
|
Hala ere, umehaiek oso baldintza kaxkarretan bizi ziren: batetik, Zaragoza, Kalahorra eta Iruñearen artean sakabanatzen zituztelako; eta bestetik, Miserikordia Etxeetan umeakzaintzeko behar bezalako baldintzak ez
|
zeudelako
.
|
|
Hala ere, mitoek eta legendek indarra zuten, jendearen ohiko kosmoareninterpretazioarekin bat eginda
|
zeudelako
. Horregatik, Fermin Herran idazleak, Biblioteca Bascongada bildumako editoreak, hauxe adierazi zuen 1898an:
|
|
Ekonomia: Nekazaritza laguntzak murrizteak eta merkatuak irekitzeak ez dute inolako aurrerapenik izan, herrialde industrializatuak aurka
|
zeudelako
. Elektrizitatea:
|
|
Inaugurazio ekitaldian, María Xosé Dopico Camiño Sustapen Saileko arduradunak eta Manuel Diaz eta Díaz Adituen Batzordeko lehendakariordeak ere parte hartu zuten. Azken horrek Iria Zaharrari buruz hitz egin zuen, eta esan zuen “oso dokumentazio gutxi dagoela”, uaren hondarrak “txikituta”
|
zeudelako
. Alde horretatik, irakasleak ez zituen aintzat hartu 1994 urtean egindako indusketa arkeologikoak, Iriako jatorri azterketan argi bat ekarri zutenak.
|
|
bizitza basatiaren azken ikasgaia gorde behar dugu, leku batzuetan natura ia aldatu gabe dagoelako eta giza azpiegituren eragina oso txikia delako; eta giza aztarna aldatu behar dugu, natura alde guztietan sor dadin, eremu kaltetuenak barne”, azaldu du Eric Andersonek, azterlanaren zuzendariak. Lanak Antartika eta eremu artiko batzuk bakarrik utzi ditu alde batera, daturik ez zegoelako eta ia ez
|
zeudelako
populatuta. Mehatxatutako mendiak Bestalde, Nazio Batuen Ingurumen Programaren (NBIP) txosten batek dio gizakia mehatxu etengabea dela planetako eskualde menditsu guztientzat.
|
|
Azalpen ofizialaren arabera, instalazioen erreformaren ondorioz, historia medikoak artxibategi metaliko batzuetan sailkatuta zeuden, Oinarrizko Osasun Laguntzako Gerentziak industrialde batean duen biltegi batean. Suntsitzerantz “Gorabehera desatsegina” gertatu zen karpeta horiek txatartegira eraman zirenean “hondatuta
|
zeudelako
suntsitzeko”, eta horrek azaltzen du espedienteak establezimenduan aurkitu izana. Sergaseko iturriek adierazi zuten galdutako dokumentuak eraikinaren atzeko aldean zeudela txatartegira eraman aurretik, eta horrek azaltzen du artxiboak baztertu aurretik egindako begi ikuskapenean ez zela baliozko dokumenturik aurkitu.
|
|
Horregatik ez zuen berak ez guardia zibilekin ez poliziekin topo egin bidean. " Artean kuartel  barruan
|
zeudelako
", amaitu zuen gogoeta, juxtu sarrerako guardiak ostera atetzarra ixten ari ziren momentuan. Atzean utziak zituela oharturik, herrenarena egiteari utzi, eta lasterka hasi zen, Ezkurdi Plazara bidean zeuden eskaileretan behera.
|
2003
|
|
Joan den urtean, Bizkaiko Laneko Ikuskaritzak bi zigor ekonomiko ezarri zituen, Bizkaian gertatutako laneko bi heriotzetan segurtasuneko neurri zuzengarriak aplikatu gabe
|
zeudelako
. Langileetako bat, 21 urteko Gorka del Horno gaztea, La Naval enpresan gas garraioko itsasontzia eraikitzen ari zela zendu zen.
|
|
haien erakusgarri gailena hegaluzea da. 2000 urteko harrapaketak kaskarrak izan baziren ere (batez ere, ur sakonetan
|
zeudelako
izan zen, ezin iritsizkoak baitziren gure arrantza modu tradizionalerako, kanaberaren bidez), egoera ona da. Hala ere, litekeena da eskala handiko faktore klimatikoak haien portaerari erasaten aritzea.
|
|
Bandresen artikuluan, eta hurrengo astean Joseba Agirreazkuenagak argitaratutakoan104, UEUren eta EHUren arteko harremanetan elkarlana eta osagarritasuna bilatu behar zela azpimarratu zen eta ez konfrontazioa. Izan ere, UEUko kide gehienak EHUko kideak ziren, baita Txillardegi ere, eta beraz, ezin zuten UEU utzi eta EHUra pasa, bertan
|
zeudelako
ordurako. EHUk Euskal Herriaren zati handi bat biltzen zuen, eta ezin zen baztertu ez zuelakoan Euskal Herri osoa hartzen.
|
|
Polemikaren atzean euskararen normalizazioaren inguruko teoria desberdinak zeuden13; baina, bere garraztasunean, eztabaidak ez zuen ondorio nabarmenik izan unibertsitatean lantzen ziren hizkuntza ereduetan; neurri handi batean, ordurako finkaturik
|
zeudelako
(beren hutsune eta guzti). Baina izan zuen eragina UZEIren dinamikan eta hiztegigintzan, oro har14, hiztegi espezializatuen bidea moteldu egin baitzen, baita UZEIren hasierako dinamika ere, talde desberdinen integrazioa bilatzen zuena.
|
|
Bi sail horien, eta beste batzuen arazoa berdinak ziren, azpiegitura egokien eta sailburu arduratsu baten falta, urte batetik bestera gorabehera asko sortzen zuen arazoa, hain zuzen ere. Garai hartan, hutsune horiek ohikoagoak ziren Giza Zientzietan, Zientzietan baino, Saila horiek gorpuztuago
|
zeudelako
eta jarraikortasun handiagoa zutelako kideek; nabarmena zen, sail horietako kide asko unibertsitate publikoan ari zirenez (lanean edo ikasten) harremana estuagoa izatea.
|
|
Profesionalak intrusismoaz kexatzen dira, eta laborategi txiki eta ertainak, handien lehia desleialaz. Duela urtebete AEBMek Insaludeko eremu batean egindako azterketa inkesta baten arabera, Osasun Administrazioak berak eskatuta, laginen %40k ez zuen protokolo egokirik, eta determinazioen %10 eta %15 artean errepikatu egin behar ziren, ez
|
zeudelako
ondo identifikatuta edo emaitza anormalak ematen zituztelako. “Teknologian eta informatikan izan diren aldaketa handiak izan dira erauzketako puntu periferiko horien sorreraren lehen eragileak, ehunka lagin bildu eta gero aurrerapen horiekin guztiekin prozesatzen direnak”, adierazi du Fernando Ruiz Falcó doktoreak, AEBMko lehendakariak.
|
|
Estatu Batuetako establezimenduetan saltzen diren janarien %40k koipe partzialki hidrogenatuak dituzte, AEBko Nekazaritza Sailaren datuen arabera. Aurkikuntza horien ondorioz, Elikagai eta Sendagaien Administrazioak (FDA) erabaki zuen fabrikatzaileek etiketan ohartaraz zezatela produktuak koipe mota hori duen; hala ere, neurri hori airean dago oraindik, korporazioak aurka
|
zeudelako
. Funtsik gabe Galletak egiten dituen Kraft enpresaren bozeramaileek adierazi zuten Joseph-ek jarritako eskariak “ez duela oinarririk”, eta gogorarazi zuten AEBetako jendeak 450.000 milioi galleta kontsumitu dituela “Oreo” 1912tik, merkatura atera zirenetik.
|
|
Bidalketa horiek itsasontzi edo hegazkinez eginen dira hurrengo asteetan, GKEak ohar batean adierazi bezala. Nahiz eta salgaiak aspalditik eduki, bidalketak ezin izan dira orain arte egiaztatu, lankideen banaketaren eraginkortasuna eta segurtasuna bermatzeko baldintza egokiak ez
|
zeudelako
. Aldi berean, eta inguruabarrek ahalbidetzen dutenean, GKEak Espainiara gaixotasun larriek edo lesio larriek eragindako baliabiderik gabeko 10 haur irakiar ekartzeko asmoa du, Espainian tratamendu medikoa jasotzeko, eta tratamendu horrek haien bizi kalitatea nabarmen salbatu edo hobetu dezake.
|
|
Oxfam erakundearen datuen arabera, Guatemalan baso naturalaren %36 besterik ez da geratzen, Hondurasen %26, Nikaraguan %38, Costa Rican %40 eta El Salvadorren %5 “Costa Rica da basoak babesteko neurri zehatzak hartzen ari den eskualdeko nazio bakarra; gainerako herrialdeek ez dute ingurumen politika argirik”, adierazi zuen Javier Bogantes ekologistak. Erdialdeko Amerikako basoen hondatze prozesua nabarmena da Ozeano Bareko kostaldean, uztak galtzearen ondorioz urtero jazarrita, gehienak bizirik
|
zeudelako
, gehitu zuen.
|
|
Eta frogatutzat jo zuen, besteak beste, prozesatuak, autoak saldu, lagundu eta konpontzeko tailer baten titularrak, ez zuela Arroko erakunde eskudunaren irekierarako eta isurtzeko baimenaren udal lizentziarik. Bizilagunak kexu ziren uretan gasolio usain handia zegoelako, bai eta putzuetako putzuak" putzuko urarekin nahastutako olio erabili ugari zegoelako" urpean
|
zeudelako
ere. Bien artean, agiri pribatu bat sinatu zuten, industrialariak onartzen zuena, istripuz, isurketa eragin zuena, eta egindako kaltea konpontzeko konpromisoa hartu zuen.
|
|
Errendimendu fisikoa edo mentala gutxitzen ari zen sentsazioa(% 3), haurdunaldia(% 2), bikotekideari laguntza ematea(% 1) edo inguruko presioa(% 1) ere aipatu dituzte. Datu aipagarri bat da erretzaile ohien %4k bakarrik utzi zutela tabakoa haurdun
|
zeudelako
, eta hortik ondoriozta daiteke emakume askok erretzeari uzten dioten arren, erditu ondoren, dirudiela erretzera itzultzen direla”.
|
|
Beste argudio batzuen artean, Estatuko abokatuak adierazi zuen merkataritza egintza askok ez zutela nahitaez, ezta uste ere, gaixotasuna zabaltzen laguntzeko aukerarik. Eta, nahiz eta onartzen zuen merkataritza pizgarri bat izan zitekeela kutsadura areagotu zezaketen jarrera desatxikietarako, jarduera horretako gehiegikeriek edo arau hausteek ziotenez, legez kanpoko jokabide horiek ez zirela konpondu behar merkataritza egintzak debekatzeko bide irekiaren bidez, hain murriztaileak ez ziren ordezko bitartekoak
|
zeudelako
. Estatuak alternatiba gisa aurkezten zituen proposamenak ibai zaintza indartzea eta osasun ikuskapenak eta kontrolak areagotzea eta zorrotz aplikatzea ziren.
|
|
Eta ez zuen bakarrik atea zabaldu, argia ere zabaldu zuen. Patioa ilun zegoelako eta landareak ilun
|
zeudelako
, patioa bera baino ilunago. Baina argia zabaldu zuen andreak, eta argi karratu bat zen lehenago egurrezko ate bat izandakoa.
|
|
Eguzkia zegoelako. Eguzki hondakinak
|
zeudelako
. Letra minuskulak ez, maiuskulak bakarrik.
|
|
Desesperatu egin ziren gurasoak orduan. Alabak gero eta mantxa gorri gehiago zituelako, eta biolinaren sokak guztiz bigunduta
|
zeudelako
eta txikle luzatuak ziruditelako, ez biolin sokak. Eta aita hasi zen alabaren bulegora joaten.
|
|
Horregatik zen ikusgarria koadroa. Intsektuak bizirik
|
zeudelako
. Bizi bizirik.
|
|
Eta estazioaren ondoan, errepideari begira, hiru banku zeuden. Eta hiruretako batek zulo desproportzionatua zeukan esertzeko lekuan, eta beste biak hutsik egoten ziren egun osoan, errepideari begira
|
zeudelako
. Baina arratsaldeko seietan hiru andrazko jesartzen ziren bankuetako batean.
|
|
Gure literatura txikia da eta poztu egiten dira idazle kontsakratuak gazte bat agertzen denean. Nik hogeita bost urte bakarrik nituen eta zahartuxeak iruditu zitzaizkidan, garaiz kanpoko igaliek duten kolore zurbil eta ajatuarekin, hain urduri eta adeitsu emakume gazte batekin
|
zeudelako
eta hain aitakoi aldi berean, aholku bat beti pronto ezpainetan; beren buruaz eta beren obraz hitz egiteko sekulako gogoarekin, beren konplexuen morroi, gaueko hitzorduak luzatu nahian ibiltzen ziren beren galai itxura zainduegi horiek exhibituz, zenbat eta beranduago emakume gazte batekin ikusi, orduan eta harroago, ez gauza handirik egiteko asmorik zutelako, oso zuhurrak baitziren eta adorerik ... Formol usain pixka bat zeriela erabaki nuen.
|
|
Han zer esan zuten ez dut oso ongi oroitzen. Ezkerretik izena baino ez zuten PSOE eta PCE, PNV eta EE sasiabertzaleekin elkar hartuta
|
zeudelako
akabatu zituztela  Zapardiel eta Pellot. 1981ean 740 atxilotu egon zirela.
|
|
Baina lortu zuten. Kerguelen komisarioaren txakur isilak oro gordeka gibeletik, abiatu ziren beraz Hutx eta Txarli Arantza herrira, han aspaldian alokatu etxe batean
|
zeudelako
Boz, Iris eta bizpahiru militante. Solasaldiak iraun zezakeen garaian poliziak ez ziren agertuko.
|
|
Gaiztakeria horiek sorginek eragiten omen zituzten, bai, baina ez, besterik gabe, biktima suertatzen zen pertsonari sorginak ezinikusia edo gaiz  kinahia ziolako (azalpen hori agintzen zuen sen onak ikuskera paganoan: orain superstizioa izango da), baizik eta sorginak eta aztiak deabruarekin hitzartuta
|
zeudelako
. Deabru izeneko izaki magiko eta misteriotsu hori zeharo eguneroko bihurtu zen ordutik, eta bereziki XVI XVII. mendeetan, sorgin ehiza nagusitu zen garaietan.
|
|
Goiz hartan oso goiz Billanoko muturrera agertua nintzen, Gure Gizonak herritik bidal zitzakeen berrien zain baikinen denok. Ez zen haren albisterik etorri, agian gure transmisio sistema guztiak Sollube inguruetako guda zelaietara eta haren aurreko itsasgainekoetara adi
|
zeudelako
. Bada, albisteak harekin zerikusirik ote zuen geratu nintzen.
|
2004
|
|
Aurretik ere, euskararen inguruko beste lanen bat publikatua zuen Campionek. «Euskara» aldizkariaren bigarren alean, 1879an beraz, Gramatica vasca entsegua hasi zen argitaratzen atalka, bere ustez Larramendi zein Lardizabalen gramatikak zaharkituegiak
|
zeudelako
. Gramatika honen azken zatia, zortzigarrena, 1882ko zenbakian atera zen, eta osotara 60 orrialde betetzen zituen.
|
|
Ondoren, kopuruak gora egin zuen eta inguruko herrietan ere ikastola gehiago sortu ziren, Oionen, Bastidan, Samaniegon eta Eskuernagan. " Baina une batean, ikastola baten aldeko apustua egin behar zela ikusi zen, indarrak oso sakabanatuta
|
zeudelako
. Geografikoki Lapuebla zen erdigunea eta horren alde egin zen", esan du.
|
|
Argiñano eta Berasategiri. Egin eta Berria ere Mikelekin bat eginda omen
|
zeudelako
itxi zituzten. Ikastolak ere Mikelekin lotu zituzten.
|
|
Haustura epaiketak ekarri zituen ETAren dinamikak eta mugimendu herrikoiak grebak, mobilizazioak eta abar, eta noski, epaiketa horiek egiteko prest geunden abokatuok. Burgoseko prozesua baino lehen familiek aukeratutako bi abokatu utzi ziren kanpoan, haustura epaiketak egiteko prest ez
|
zeudelako
: batek esan zuen abokatuak informatzen ez duen epaiketa ez dela epaiketa, eta besteak zioen" mutiko hauek izango dituzte gauza oso interesgarriak esateko, baina nik ere baditut".
|
|
Gure aita alderdi horren lehendakari izan zen. Eta gero DCV hori UCDn sartu zenean, hor jada ez zen sartu, bertan frankismoaren oinordekoak
|
zeudelako
.
|
|
Halako datatan; orduan joango naiz ni". Ni Kaxmirren neguan egon nintzen, udan houseboatak beteak
|
zeudelako
. Sekulako hotza egiten zuen baina ez zegoen inor.
|
|
Gasteizko hiru kaletan automobila utzi ahal izan zuten eta beste bitan ez zuten sartzerik izan, zoruan pibotak edota bolardoak
|
zeudelako
.
|
|
establezimendu publikoetan irristatzea eta erortzea bere instalazioetan lurra, eskailerak edo antzekoak egoera txarrean
|
zeudelako
.
|
|
Baina aldaketa horien ondorioak, urtebete baino gutxiago irauten dutenak, maila politiko administratiboa gainditu dute, eta bete betean sartu dira arlo judizialean, zehazki bide penalean. Hainbat fiskaltzatatik egindako kontsulten ondoren, ministerio publikoko buruzagitza egoera berria argitzen saiatu zen; izan ere, ordura arte hirigintza delitutzat hartutako jokabideak berrikusi egin lirateke, itxuraz despenalizatuta
|
zeudelako
. Legebiltzarrak onartutako aldaketen ondorioz, sustatzaileek eta eraikitzaileek arazorik gabe jardun zezaketen lehen “lurzoru urbanizagarri komun” gisa sailkatutako lur-sailetan, kategoria hori ez baita existitzen.
|
|
Nekazaritzako eta abeltzaintzako produktuen inportazioek Europako ekoizpenen elikagaien segurtasun eta kalitate baldintza berberak bete behar dituzte. Txinatik ekarritako animalia jatorriko produktuen inportazioa 2001ean debekatu zen, produktu horietan antibiotikoen hondakinak
|
zeudelako
. Mugak ixteak erlezaintzari lagundu dio Espainian, batez ere eztiaren prezioa igo egin delako jatorrian, beste herrialde batzuetako eztia baino askoz kalitate handiagokoa.
|
|
Soto del Realeko errealitatea isolamenduari dagokionez honako hau zen: Euskal preso politikoen kolektiboko neskak diligentzietarako Soto del Realera ekartzen dituzte, gizonezkoak Valdemorora doazen bezala, bertan egonik epaiketak edo diligentzia ezberdinak bukatu arte ta Laura ta Arantzaren kasuak kritikoak ziren etengabeko aislamentu batean
|
zeudelako
. Eguneko 24 orduak txaboloan ematen zituzten pare bat ordu patio itxi, zikin ta ilun baterako aukera bakarra zutelarik.
|
|
Hiriburua, oraindik ere ni eskolan nintzenean, Helsinfgors esaten zen, eta ez Helsinki (bigarren izen hau suomierazkoa). Finlandia, hitz batez, suezieraren bitartez ezagutzen genuen, Finlandiako klase nagusiak arras sueziartuta
|
zeudelako
. Burgesak eta aiton semeak, hitz batez, suezieraz mintzo ziren; eta herri xeheak, lakuetako nekazariak batez ere, suomieraz.
|
|
Galibierren, inon jotzekotan. Baina tropela astiro zihoan, ziklistak elkarri begira
|
zeudelako
, denak denen beldurrez. Bautz, allegro militar bat txistuka jotzen.
|
|
Bazter ez zen amaren suspirio aterrezin edo ordu oroko kafesne nekagarriarengatik jada ernegatzen; eta, aldiz, ama semea ere etxean bizi zela onartzera ailegatu zen. Orduak ematen zituzten, lehen bezala, tabernan zerbitzatzen edo telebistari begira, baina elkarrekin
|
zeudelako
oharmenarekin orain.
|
|
Musera jokatzen ari ziren bazterreko mahaian Harakin eta Jexus Mari, Felipe eta Manolo. Bi adiskideek buruarekin halako keinu nabarigaitza egin zioten ongietorritarako; Manolo eta Felipek, aldiz, beste batzuetan ez bezala, ez zioten trufarik eskaini, partidan oso sarturik
|
zeudelako
seinale. Barra bukaeraraino joan zen beraien tokira, beti han izaten baitziren, barra bukatu eta atearen sarrera zegoen toki hartantxe.
|
2005
|
|
Ibilgailuaren garbitasun eta konfortari buruz, aztertutako bost taxitik batek proba suspenditu zuen (zikin
|
zeudelako
, utzita zeudela ematen zuelako edo deserosoak zirelako).
|
|
Teoría historiografikoan, psikologismoaren esparruan kokatuko nuke, gerta kizun handien azalpena bilatzeko orduan. Adibidez, karlismoaz egin zuen interpretazioa dugu, besteak beste.Hala ere, mitoak eta leiendak indarra zuten jenderiaren ohiko kosmoaren interpretazioan bat eginda
|
zeudelako
. Horregatik Fermín Herrán idazleak eta Biblioteca bascongada bildumako editoreak 1898an zera adierazi zuen:
|
|
Diktadura frankistaren lehen urteetan, emakume askok iheslariak ezkutatu zituzten, argitalpen klandestinoak gorde eta banatu zituzten eta beraien etxeak bilera politikoak egiteko eskaini zituzten. Garai latzak izan ziren oposizioarentzat, kartzelaren eta erbestearen ondorioz arazo larriak egon baitziren antolatzeko eta oposizioko taldeak oso zatituak
|
zeudelako
. Gainera, errepresioa eta gosea bezalako oztopoak hor zeuden.
|
|
Aztertzeko aukeratu ditugun auziak, aurreko atalean agian aipatu bai baina nahikoa sakondu gabeak dira. Dela kategoria desberdinetako artikuluetan sakabanaturik
|
zeudelako
, dela aurreko analisi deskriptiboan ez genuelako tokirik edukietan barneratzeko. Aldiz apur bat analizaturiko gaiak, adibidez historiografia, ez ditugu berriro landuko.
|
|
Justizia Auzitegiak arrazoia eman dio Batzordeari, nutrizio behar benetakoa ez duten produktu aberastuak merkaturatzeko debekua sistematikoa dela esatean. Justifikatu gabeko osasun publikoaren babesa Justizia Auzitegiak aztertu behar izan zuen Zeelanda Berriko administrazio jarduna justifikatuta ote zegoen osasun publikoa babesteagatik, une hartan legeak harmonizatu ez zirelako, eta ikerketa zientifikoaren egungo egoeran zalantzak
|
zeudelako
. Izan ere, estatu kideek, Tratatuan bertan xedatutakoaren arabera, bermatu nahi duten pertsonen osasuna eta bizitza zenbateraino babesten diren erabakitzeko ahalmena dute.
|
|
Iaz 539 lagun hil ziren Espainian ustez zabarkeria medikoagatik, 2003an baino 25 gehiago, batez ere diagnostiko akatsengatik, larrialdietan arreta falta zelako eta itxaron zerrendetan atzerapenak
|
zeudelako
, Pazientearen Defendatzailearen (ADEPA) Elkartearen 2004ko memoriaren arabera. ADEPAk, gainera, 11.756 erreklamazio jaso zituen, aurreko urtean baino 166 gutxiago.
|
|
Horrez gain, txostenak zehazten du Baltikoan arrainen zati batek ez dituela betetzen Europako Batasuneko (EB) “baldintzak” dioxinen kutsadurari dagokionez. 1995ean, Suediako agintariek Baltikoko sardinzarren eta izokinaren kontsumoa mugatzeko gomendatu zieten ugaltzeko adinean zeuden emakumeei, PCB, dioxina eta furanoen kontzentrazio handiak
|
zeudelako
. Halaber, adierazi du harrapari handietan (foka edo arao, esaterako) aurkitutako konposatu bromatu atzeratzaileen (PBDE) eta polibrominatu bifeniloen (PBB) mailak “Ipar Itsasoan edo Ozeano Artikoan baino bi eta bost aldiz handiagoak direla Baltikoan”.
|
|
Ikertzaileek azaldu dutenez, duela 83 milioi urte inguru Lurrean bizi izan zen dinosauro horri Bonitasaura izena eman diote, Río Negro probintziako La Bonita muinoan, Buenos Airesetik 1.300 kilometrora, aurkitu zelako. Animaliaren habitat naturala ezin izan da identifikatu, hondarrak bi unitate geologikoren arteko mugan
|
zeudelako
. Apestegumak azaldu duenez, gainera, Bonitasauraren bereizgarriena da “gailur” mota hori duen munduko ornodun bakarra dela, non hortzak masailezurraren aurreko aldera baino ez baitaude mugatuta, eta hortzik gabeko erdiko eremua baitute, giza azazkalen antzeko materialekoa.
|
|
Horietatik, Latzako Oriaren udalerria ukitzen duenak bakarrik du 1 alerta maila, etxeetatik hurbil dagoelako. Bestalde, Correchouso eta Navallos herrixketako 80 bizilagunak beren etxeetatik atera zituzten sugarretatik hurbil
|
zeudelako
, eta beren etxeetara itzuli dira. Galizia osoan ez dago sute aktiborik gaur egun, klima euritsua dela eta.
|
|
“Legegileak legeak egin behar ditu irtenbideak bilatzeko”, erantsi zuen. 2006ko aurrekontua PSOEren ordezkariak, Juan Manuel Armasek, esan zuen bere talde parlamentarioak ez zuela aintzat hartu nahi “etxebizitza langabe eta iraunkor” gisa uler zitekeenaz desadostasunak
|
zeudelako
. Halaber, esan zuen Gobernuak dagoeneko hartu dituela alokairuaren merkatua bultzatzeko eta dinamizatzeko neurriak, hala nola Alokairu Agentzia Publikoa.
|
|
Eileen gabarra findegiko pantalanean fuel olioa kargatzen ari zela gertatu zen, gero Gibraltarrera joateko. Espainiako agintariek “Eileen” delakoa 2002ko abenduan atxiki zuten, ikuskapenean 26 akats
|
zeudelako
. Guztira, bost ontzi aritu dira ihesa kontrolatzen.
|
|
Esan digu aitite Julianek ate bat egin ziola alkateari, handia, eta atean idatzi zuela alkatea kokoloa zela. Eta esaldi hori ezin zen borratu, arkatza borratzen den bezala eta arbela borratzen den bezala, letrak grabatuta
|
zeudelako
eta egurrezkoak zirelako, eta borratu nahi bazuten, egin behar zuten atea apurtu. Baina alkatea ez zen konturatu aitite Julianek hori idatzi ziola.
|
|
Baina alkatea ez zen konturatu aitite Julianek hori idatzi ziola. Ez zen konturatu letrak aldrebes
|
zeudelako
eta alkatea apur bat kokoloa zelako benetan, ze mundu guztia konturatu zen eta bera ez.
|
|
Esate baterako, Zarauzko taldeak, lehenengo batxilergokoak, goizean 08:00etan hasi eta 15:00etan amaitzen zituen eskolak. Ikasle askok telebista piztuta bazkaltzen zutela aitortu ziguten —gehienetan, ordu horretan bakarrik
|
zeudelako
etxean—, eta guztiek hartzen zuten tarte bat bazkalondoan telebista ikusteko: dokumentalak, euskarazko zein gaztelaniazko kateetan, eta foiletoiak nahiz Pasalo eta antzeko saioak gaztelaniazkoetan.
|
|
95ean Kunderak bere ama hizkuntza abandonatzen du eta zuzenean frantsesez idazten hasten da. Alegia, ez exilioko lehen urtetan bezala txekieraz idatzi eta frantsesez argitaratu, Txekian bere liburuak debekatuta
|
zeudelako
, baizik eta zuzenean frantsesez. Eta hori noiz, eta Berlingo harresiaren erorketarenondoren berriz ere posible zaionean Txekiara itzultzea.
|
|
Azpiak irekiz bere moldean zerbitzatu zituen anitz herritar soldadu gozatu zituen. Haietarik franko ez ziren nehoiz ez itzuliko, batzuek beren zaldi ustelduen aixolbean 1940ko deboilan hilotz
|
zeudelako
eta gainerakoak oro Alemania iparreko kontzentrazio zelaietan preso. Giro horretan Eva eguzki arraio eztia zela zirudion Janinari.
|
|
Gustura esango nien ur parkearena eta Menorcakoa, seguru nagoelako haiek ez direla Menorcan egon eta ur parkean ere ez direla egon. Beñat bai, Beñat egon da, berak kontatu zidan, baina nirea handiagoa zen, hori seguru, eskailerak zituelako eta gero bi toki
|
zeudelako
jauzi egiteko eta azkenean piszina handi bat eta han zeuden aita eta ama" zer moduz?" galdezka, inbidiaz.
|
|
Erloju haiek ez zebiltzala. Hautsa biltzen ari zirela alferrik erloju matxuratuak, beti hamabiak eta hamar minututan iltzatuta
|
zeudelako
orratzak. Harik eta, egun batean, gonbidatuak izan genituen arte.
|
2006
|
|
Hasieran duda mudatan gindoazen, oin eta eskuak behar ez zen lekuan jarriz gero erori egingo ginatekeelako. Dena den, apurka apurka tamaina hartzen joan ginen eta azkenerako gozatu eta guzti egin genuen, oinetakoek harriei ongi heltzen zietelako eta eskuak jartzeko helduleku onak
|
zeudelako
. Arrieleko lakuetara iristean dendak jaso eta arin arin jaitsi ginen La Sarrara, euria hasi baitzuen...
|
|
Ergel sentiarazi nahi ninduten inguruko guztiek, politika axola ez zitzaidalako eta ETAren alde ez nengoelako. Gainera ETArenalde egotea ez zen nahikoa, bi ETA
|
zeudelako
, militarra eta politiko militarra. Horigutxi balitz bezala, komando antikapitalistak ere sortuko ziren.
|
|
Gatazkak ez zeuden EuskalHerrian bakarrik. Eta kanpoko gatazkek ere bazuten eraginik Euskal Herrian.Batzuetan euskal herritarrak
|
zeudelako
bertan, besteetan zuzenean ez bada ere, eraginik bazutelako politiko ideologikoki nagusiki, baina baita estetikan ere, osoberandu izango bada ere.
|
|
Artikulu hori oso garrantzitsua da, kapareen nagusitasun sozialak kolokan
|
zeudelako
isla izan daitekeelako. Hainbat idazlek artikulu honen garrantzia azpimarratu dute, horien artean Díaz de Durana dugu.
|
|
Zientzialarien iritziz, izotz geruzaren lau kilometroko lodieraren azpian 1,8 kilometro kubiko ur inguruko korrontea egoteak eragin ditzake desberdintasun horiek. Aurkikuntza horrek, aintzira horiek zulatzeko zenbait plan birplanteatzera behartzeaz gain, haien arteko loturak poluitzeko arriskuan jarriko bailuke aintzira subglaziarren sare osoa, lurretik ateratzen du ur gezako masa horiek milioika urtetan zigilatuta egon zirelako ideia, eta, beraz, bertan garatu ziren espezie bakarrak bertan
|
zeudelako
. Horregatik, denboraren kapsulatzat hartzen ziren, kontinentea izozten hasi zen garaikoak.
|
|
Gainera, pazienteen osasun egoera hobea zela uste izan zen. Arrisku nagusia izan zen berriro ere ebakuntza egin behar izatea, sabelaldeko paretan arazoak
|
zeudelako
. Paziente hautatuak, arrisku aldakorra Osasunaren Mundu Erakundeak (OME) kirurgia bariatrikoa obesitate morbidorako tratamendu gisa erabiltzearen alde egin du.
|
|
bata, tratamendu etengabea jaso zuena; bestea, medikazioaren atsedenaldiak izan zituena, CD4 linfozitoen kontzentrazioaren arabera. Osasun egoera onean
|
zeudelako
tratamendua eten zitzaien gaixoek, CD4 maila egokia zutenek, albo ondorio handiagoak izan zituzten, eta gainerako gaixoek baino 2,5 aldiz heriotza tasa handiagoa. “Ikerketak erakutsi duenez, pertsona bat medikatzen ez denean birsortzen da karga birala, nahiz eta oso ondo egon”, esan zuen Gatellek.
|
|
Bere ustez, etxea ez zegoen udaletxeak uste zuen bezain egoera txarrean, baina ekitaldi bereziren bat egitekotan lehenenengo solairuan egin zen eta hori moldatu behar zen. Elektrizitatea eta ura jarri genuen, kableak moztuak
|
zeudelako
. Gero, lehenengo solairuko paretak bota genituen eta biga berri bat sartu genuen.
|
|
Enurarik gabe zetorren erasoa erantzuteko prest nengoenean, Estatu Nagusiko kapitain bat bion artean jarri, eta ahal izan zuen moduan, bereizi gintuen". Gero gertaera horrek zer nolako ondorioak ekarri zituen deskribatzen du, ondorio diziplinarioak, nondik ateratzen baita Vargas hobe atera zela bere aurkaria baino, zergatik eta Gobernuko Armadako agintariak ez
|
zeudelako
pozik potentzia atzerritarreko abiadoreek, beren aldetik, hartu zuten erabaki suntsitzailearekin.
|
2007
|
|
Konstituzio Auzitegiak aitortu zuen Estrasburgoko Auzitegiko epaiek izaera adierazlea eta ez betearazlea dutela, eta erabat kontzientea zen Espainian ez dagoela prozedura zehatzik epai irmoak berrikusteko, Estrasburgoko Auzitegiak Erromako Hitzarmena urratu dela adierazi arren. Baina kasu zehatz hartan justizia materiala bilatu zuen, zenbait pertsona espetxean
|
zeudelako
erailketa delitua eta banda armatuarekin lankidetzan aritzea leporatuta. Audientzia Nazionalak kondenatu zituen (1982ko urtarrilaren 15eko epaia) eta kondenak, kasu batean izan ezik?
|
|
Eta hori guztia, hainbat arrazoi direla bide: lehenengo eta behin, subiranotasuna nazioan zetzalako, eta hortik sortzen zirelako botere guztiak, baita monarkarenak ere; bigarren, Iraultzaren ostean monarkia garai berrietara egokitzea nahi zelako; hirugarren, errege berria eta dinastia berria
|
zeudelako
, eta aurrekoekin alderatuz aldarte guztiz desberdina zutelako. Iraultza Loriatsuarekin, hasieran, gobernu erari buruzko zalantza ez zen argitu.
|
|
Eskubideen etenaldiaren gehieneko epea hogeita hamar egunekoa zen. Edozein luzapen egiteko, beharrezkoa zen aldez aurretik Gorteak edo Diputazio Iraunkorra ados egotea (azken kasu horretan, Gorteak deseginda
|
zeudelako
). Bermeak etenda zeuden bitartean, etenaldia zein lurraldetan aplikatu eta lurralde horretan Ordena Publikoaren Legea ezarriko zen, eta inola ere ez zen baimenduko espainiarrak euren egoitzatik 250 kilometro baino urrunago arroztea, deportatzea edo erbesteratzea.
|
|
Foru batasunari, hau da, jurisdikzio batasunari dagokionez, erakundea hutsalduta zegoen jurisdikzio bereziak
|
zeudelako
, Estatuaren Lege Organikoaren 32 artikuluan aitortutakoak, esaterako: militarra (erakarpen indar handia zuen delituaren izaera, lekua eta pertsonak zirela bide), elizakoa (delitu kanonikoen eta katolikoen arteko ezkontza auzien gaineko eskumena zuen, Kode Zibilak Zuzenbide Kanonikoaren Kodera jotzen baitzuen modu kanonikoan egindako ezkontzari dagokionez, hots, Espainian aldi hartan ia ia egiten zen bakarra).
|
|
Hala ere, euskal nazionalistekin ez zen adostasunik lortu, eta abstenitu egin ziren, haien ustez testuak ez baitzituen Euskal Herriko autogobernu aldarrikapenak behar den beste jasotzen. Alianza Popularreko sektore batzuekin ere ez zen akordiorik lortu, buruzagiak aurreko erregimenari oso lotuta
|
zeudelako
eta ez zutelako testua onartu (gogoan izan, adibidez, Konstituzioari buruzko erreferendumaren aurreko jarrerak Alianza Popular zatitzea eragin zuela, talde hauek utzi baitzuten: Unión Nacional Española. Gonzalo Fernández de la Morarena?
|
|
Biltzar horretan, plebiszituaren eguna atzeratzea erabaki zen. Izatez, plebiszitua ez zen deitu Frente Popular alderdiak 1936ko otsaileko hauteskundeetan irabazi zuen arte, gailegistak Frente Popular alderdiaren koalizioan
|
zeudelako
eta Azañak prozesua argi eta garbi babesten zuelako. 1936ko ekainaren 28an plebiszitua egin zen, eta testua gehiengo handiz onetsi zuten.
|