|
2005
|
|
|
Arraza hauek haztea gustatzen zait. Gogoz egiten dut nire esku
|
dagoen
guztia desager ez daitezen.
|
|
|
Beste herrialde batzuetan dagoeneko probatuta
|
dagoen
esperientzia da eta Euskadin ere nahiko emaitza onak ari da ematen.
|
|
|
Sektore batzuk, azpisektore eta enpresa batzuk oso ongi doaz, baina kontua ez da hori. Kontua ez da gure buruari galde egitea â?, ea zer egin dezakegun sektorea dinamizatzeko, gauden lekutik eta gaizki
|
dagoen
itxura eman gabe? â. Ez, aurrera begiratzea da kontua eta eraikitakoaren gainean urratsak eman.
|
|
|
Horrez gain, txakurra hartu eta boilurretara ere joaten gara. Txakurrak esaten digu non
|
dagoen
eta guk boilurra lurretik ateratzen dugu.
|
|
2006
|
|
|
Hamazazpi abeltzain dira kooperatiba hau martxan jarri dutenak. Muskildin dago, Zuberoan, eta Mendikoik ere parte hartu du proiektuan, Ipar eta Hego Euskal Herriko ardi sektoreen artean
|
dagoen
lotura areago estutzeko asmoz.
|
|
|
Abereak eramatea ez da arazo; baina saldu ez diren abereak, edota enkante batean saldu direnak, leku garbi batera eramateko orduan, esaterako, Euskadira ekarri nahi badira, orduan bai, garrantzi handiko osasun arazoak topa ditzakegu. Gainera, kontrolpean
|
dagoen
lekuan izan diren abereak koarentenan edo berrogeialdian jarri lirateke. Gero, azterketak eta analisiak gaindituko balituzte, erkidego horretatik atera ahal izango lirateke.
|
|
|
Eta tamalez, gauza bera egin behar izan dugu arrantzararen kasuan. Kasu batean eta bestean,
|
dagoen
ilusioa ikaragarria da. Hau egun handia da guretzat.
|
|
|
4 Modan
|
dagoen
pilotaria da. Orain arte, den dena irabazi du eta pozgarria da bera gurekin izatea.
|
|
|
Pinus radiata, intsinis pinua ere deitua, Euskadin gehien zabalduta
|
dagoen
zuhaitz espeziea da. Gaur egun, ehun eta berrogeita hamar mila hektarea hartzen ditu.
|
|
|
Bakoitzak bere mahastiak eta bere ardo izenak ditu. Mikroklima batzuk daude; Ebro ingurutik mendikatearaino, esaterako, irail aldean edo abuztu amaieran hasten gara laginak hartzen, mahatsa noraino
|
dagoen
heldurik jakiteko. Mahatsaren egoera, oro har, ona da eta mahats bilketan emaitza onak lortzea espero dugu.
|
|
|
Gaurko saioa amaitzeko, Gipuzkoako lurralde historikoan
|
dagoen
beste udalerri batera joko dugu. Tolosara, hain zuzen.
|
|
|
Getariako Igarategi industrialdean, Giez Berri Erlezain Elkartearen egoitza dago. Euskal Autonomia Erkidegoan lau erlezain elkarte daude, baina ezti labelduna ontziratzeko homologatuta
|
dagoen
bakarra â?. Giez Berriâ, baino ez da.
|
|
|
Eztia erleek eginiko produktua dela esaten den arren, berez prozesu luze baten emaitza da: landareek nektarra ekoizten dute, eta erleek bildu; nektarrean
|
dagoen
uraren zati bat erlauntzan kendu eta digeritzen dute erleek; erlezainak erleak zaintzen ditu eta loraldi batetik bestera eramaten ditu; gero, eztia bildu, garraiatu eta ontziratzen du.
|
|
2007
|
|
|
Beste seinale bat boilur eulia da. Eguraldia epela denean, eulia lurretik ateratzen da eta boilurra non
|
dagoen
esaten digu. Metodorik fidagarriena eta onartuena da.
|
|
|
Gatz meatze hauen berri ematen diguten lehenengo agiriak zortziehun eta hogeita bigarren urtekoak dira, arabiarrek eurentzat hartu baino lehenagokoak alegia, eta ordurako bazirela dakigu agiri horiei esker. Mila ehun eta hogeita seigarrenean, Alfontso I.a Borrokalaria gatzagak jendeztatzeko agindua eman zuen, Araban gaur egun
|
dagoen
herririk zaharrena sortaraziz. Handik gutxira, mila eta berrogeigarren urtean, forua eskuratu zuen Alfontso VI.aren eskutik.
|
|
|
Añana Gesaltzan gatz ekozipena ez da inoiz guztiz etenda egon. Alde horretatik, ibarra bizirik
|
dagoen
museotzat jo daiteke. Monumentu Historiko honek turismo eta etnografia balio izugarri altua izateaz gain, Valderejoko Parke Naturala ere ondoan daukala gehitu beharra dago.
|
|
|
Azoka bat jartzeko munduko lekurik onenetako bat da, nik uste. Hemen
|
dagoen
kultura gastronomikoa sekulakoa da eta. Maila handiko produktu eta sukaldari kopuru itzela dago eta leku ezin hobea da jendeari adierazteko zera:
|
|
|
Kultur momentu oso berezi bat azpimarratzea bezalakoa da. Ea zer
|
dagoen
Idiazabal gazta baten atzean. Bada milaka urteko konpromisoa dago, milaka urteko kultura, paisaiak...
|
|
|
Bada milaka urteko konpromisoa dago, milaka urteko kultura, paisaiak... Nire jatetxeak Etxanobe du izena, Urkiola mendiaren magalean
|
dagoen
baserri bat da, Anboton, Mañaritik hurbil. Nire birraitona artzaina izan zen; gure herriko asko bezala, artzaina edo marinela izaten baitzen jendea.
|
|
|
Gorrebusto herri baketsua ibai txiki batean dago, Buempajera ibaiaren ertzean. Ondo ondoan
|
dagoen
Labrazarekin gertatzen den bezala, administrazio aldetik Oion udalerriari dagokio. Ehunda hogei biztanle bizi dira herrixka lasai honetan.
|
|
|
Honako laritz hau bertoko espezietzat jo genezake, gure basoetan baitago. Ikusi duzue nola
|
dagoen
landuta, nolako enbor zeharra daukan. Honako hau Japoniako pagoa da, â?, fagus grenataâ?.
|
|
|
Gaur egun, Nafarroako Foru Erkidegoan, zaldi hauek desagertzeko arriskuan
|
dagoen
arrazatzat jotzen dira. Beraz, zaldi arraza hau urte gutxi barru desagertuko ez dela ziurtatzerik ez dago, gaur egungo zaldi kopurua ez baita nahikoa.
|
|
|
Ardoak ekoiztera osorik emana
|
dagoen
lurralde honetan, ardo sektorea Arabako Errioxarako den dena dela ez dago dudarik.
|
|
|
Lurrean botata
|
dagoen
zuhaitza bat batean jiratzen bada, beharbada harrapatuko gaitu; baina aldapako goi partean lan eginez gero, arrisku hori nabarmen murriztuko dugu. Dena den, horrela eginda ere, erne ibiliko gara.
|
|
|
Valdegovía...? Itesakoek Valdegovía erabili dute Arabako Ibarrak izendatzeko, eta ez nago ziur hori ondo
|
dagoen
. Agian ondo dago.
|
|
2008
|
|
|
Kale Nagusiko 2an
|
dagoen
Jauregian, autonomia erkidegoei zegokien lekuan, 535 metro karratu hartu zituen Euskadik eta gure herriko 20 bat enpresa izan ziren. Besteak beste, hauek egon ziren stand horretan:
|
|
|
Hainbat tokitan drainatzeak egin genituen. Ibaia hor behean dago eta soberan
|
dagoen
ura horra bideratu nahi dugu. Gero, lursailetik beheraino doan bidea ere guk geuk egin genuen, makinak, autoak, eta abar erosoago erabili ahal izateko.
|
|
|
Lurraldean oso sustraiturik
|
dagoen
produktua izanik, Gipuzkoako Foru Aldundiak produktuaren kalitatea bultzatzea erabaki zuen.
|
|
|
Eta antxoa arrantzaldiaren kudeaketa eredua aldatu behar genuela ondorioztatu zen. Beraz, kanpaina berriaren helburua Bizkaiko Golkoan antxoaren biomasa zein egoeratan
|
dagoen
jakitea izango da; hortik ondorioztatuko diren emaitzak oinarritzat hartuta, antxoaren gaur egungo egoera zein den jakin ahal izango dugu eta arrantzaldiari gehien komeni zaion kudeaketa aholkatu ahal izango digute zientzialariek.
|
|
|
Gure herrian sakon sustraiturik
|
dagoen
produktuaren kalitatea aldarrikatu zuten Gipuzkoako nahiz Bizkaiko sagardogileek, nork bere erara.
|
|
|
deritzoguna da. Oso ongi kontserbaturik
|
dagoen
euli bat da eta Arabako Natur Zientzien Museoan gordetzen dute. Iaz beste indusketa batzuk egin zituzten eta balio handiko beste hainbat elementu agertu ziren.
|
|
|
Talde bat gara eta elkarrekin egiten dugu lan. Hor gure atzean
|
dagoen
eraikin horretan interpretazio zentro bat edo holako zerbait kokatu nahi genuke. Zerbait jarri behar da hor.
|
|
|
Itsas Gela elkarteak euskal lurraldeari estu loturik
|
dagoen
mundu jakin batera hurbiltzen gaitu; mundu hori, ordea, ezezaguna da gutako gehienontzat. Hortaz, aberastuko gaituen aukera baten aurrean gaude, dudarik gabe.
|
|
|
Orduan, 5 gradu gehiago falta zaizkio. Pixka bat usaindu behar da, hartzidura nola doan ikusteko, ea arazorik
|
dagoen
, zapore edo usain arrarorik dagoen... Beratzekarbonikoa hartzitu ondorengo likidoa da hau; Arabako Errioxan urteko ardoak upeleratzeko era tradizionala da.
|
|
|
Orduan, 5 gradu gehiago falta zaizkio. Pixka bat usaindu behar da, hartzidura nola doan ikusteko, ea arazorik dagoen, zapore edo usain arrarorik
|
dagoen
... Beratzekarbonikoa hartzitu ondorengo likidoa da hau; Arabako Errioxan urteko ardoak upeleratzeko era tradizionala da.
|
|
|
Euskal mendien ezaugarrietara primeran egokituta
|
dagoen
ganadua da; â? ¦â? ¦........... (e) k azalduko dizkigu arrazaren baliorik onenak, morfologikoki:
|
|
|
Biologiaren ikuspegitik, aingira espezie berezia da, aldaketekiko oso sentibera da eta. Bestalde, zabalduta
|
dagoen
lekuetan hura harrapatzeko tradizioa oso zabalduta dago. Europako eta Ipar Afrikako ibai ia guztietan bizi da, bere bizitzako hazkunderik gehiena ur gezan pasatzen du eta Sargazoitsasoan ugaltzen da.
|
|
|
Hilaren 20ra aurreratuta, Bilbok aurten berriz ere erakutsi duzeinen sustraituta
|
dagoen
jai hau bilbotarren eta bizkaitarren artean. Izan ere, gero eta jarraitzaile gehiago ditu.
|
|
2009
|
|
|
Jakina denez, Slow Food elkarteak herrien kulturan erroturik eta sustraiturik dauden produktuak bultzatzen ditu. Eta Slow Food hizpidera ekarri dugunez, Jaimek pertsona handi baten â?, eta gure artean jada ez
|
dagoen
lagun batenâ?, lana ekarri du gogora:
|
|
|
Duela lau urte gutxi gorabehera, eskualdeko eragile guztien ahaleginak eta baliabideak batu behar zirela ohartu ginen. Ardoaren ibilbideak eskualdeko lehen sektorea hartu zuen oinarritzat; hau da, ardogintzari eta mahastizaintzari estu loturik
|
dagoen
sektoretik abiatuta, Arabako Errioxaren ekonomia hirugarren sektorerantz bultzatu nahi izan genuen, turismoa lagun. Horrela, turismoaz baliatuta, Arabako Errioxaren diru iturriak eta diru baliabideak ugaritu eta zabalduko genituzke.
|
|
|
Nahi izanez gero, arratsaldea herrian bertan eman dezakezu; edo bestela, zaldia hartu eta txango bat egin. Hemen zaldizale bihurtzea ez da zaila, zaldi oso zintzoak eta esanekoak baitira, zaldiz ibiltzen ohituta ez
|
dagoen
jendearentzat oso egokiak.
|
|
|
Pieza bakoitza kontrolatzeko egin beharreko kontrol guztiak alegia. Orain sartu duguna kontraetiketa hau da; hemen
|
dagoen
etiketa txiki hau; tamaina bera du gazta guztientzat; eta, bueno, alde holografikoa hau da; faltsutu ezin den aldea da. Segurtasun sistema asko ditu; teknika aldetik, beraz, ezinezkoa da horren kopia egitea; hauek ere zenbakituta daude eta jatorri izenaren logotipoa dute.
|
|
|
Espeziea gure herriko ibaietan detektatu zenetik, eta hasi berria zen arazoari irtenbideak bilatu nahian, administrazio hidrografikoguztiak bateratzen dituen batzorde bat sortu zen, Uraren Euskal Bulegoak koordinatuta. Gu Bulego horretako kide batzuekin elkartu gara, Euskadin zebra muskuilua zabalduenik
|
dagoen
lekua ezagutzeko: Ebro ibaia, Sobron parean.
|
|
|
Beraz, horren aurka borrokatzeko bi neurri baino ez daude: espezieari gehiago zabaltzeaeragoztea, eta, zabalduta
|
dagoen
lekuetan neurriak hartzea, eragiten dituen inpaktua eta ondorioak ahalik eta txikienak izan daitezen.
|
|
|
Gizarteak hainbeste baloratzen dituen paisaia eta ekosistema hauek zaintze aldera abeltzainek egiten duten lanaren garrantzia ezagutzera ematea da hitzarmenaren helburuetako bat, eta horrez gain, mende luzeetatik gizatiarturik
|
dagoen
lurralde hau kudeatzeaz arduratzen diren artzainen lanbidea goratzea.
|
|
|
Bizkaiko Golko aldeko gazta pila bat ekarri dute erakustera. Gazta horietako batzuk hurbil hurbilekoak dira; esaterako, nire atzean
|
dagoen
hau, â?. Isusi anaiakâ, gazta, gueñestar batzuena da, Sodupe auzokoak dira.
|
|
|
Hau da, hegazti hauek hazten dituztenek askotan ez dakite oso ondo ugaltzeko hegaztirik onena zein den. Hori dela eta, Eolak elkartean gure esku
|
dagoen
guztia egiten dugu euskal oiloen ezaugarriak zeintzuk diren argi uzteko; gero, oilo hazleek hori dena kontuan izan dute, bai eta gure elkartearen hainbat aholku ere. Azoka eta lehiaketetan onirizpen zabala lortzen ari gara.
|
|
|
Hazleak badaude. Hemen ikus daiteke nolako zaletasuna
|
dagoen
. Jendea hainbat tokitatik etortzen da, arraza nola bilakatzen den ikusteko.
|
|
|
Urdaiazpikoa barrutik nola
|
dagoen
jakiteko, guk hainbat sistema dauzkagu. Baina â?, kalaâ?
|
|
|
Puntzoia urdaiazpikoaren alde sentiberetan sartzen dugu, esaterako, giltzaduretan, behin hemen eta beste behin hemen. Eta urdaiazpikoa barrutik nola
|
dagoen
jakin dezakegu. Horietako edozeinetan puntzoia sartu, usaindu eta inolako arazorik gabe jakin dezakegu barrutik nola dagoen, usainari esker.
|
|
|
Eta urdaiazpikoa barrutik nola dagoen jakin dezakegu. Horietako edozeinetan puntzoia sartu, usaindu eta inolako arazorik gabe jakin dezakegu barrutik nola
|
dagoen
, usainari esker. Gero, berriro tapatzen dugu.
|
|
|
Errusiako inportatzaile bat etorri da. Une honetan, Errusian
|
dagoen
inportatzailerik onenetako bat da. Lehen, Espainian botilaratzen zen ardoaren %12 inportatzen zuen; gaur egun gehixeago ere inportatzen du.
|
|
|
Upategi barruan, berriz, toberak eta tangak mahatsa eta muztioa hartzeko prest daude... Ikustaldi hauei esker, Getariako Txakolinarekin lotura
|
dagoen
guztia ezagutzeko aukera du jendeak.
|
|
|
Newco, S.L. enpresaren erronka hori da: Araban hain erroturik
|
dagoen
sektore horren etorkizuna bermatzea.
|
|
|
Kalitate handiko tuberkulua lortzea dugu helburu; eta ura eta ongarriak zentzu handiagoz erabiltzen direnez, sistema iraunkorragoa da. Ekoizpen sektorearekin estu loturik
|
dagoen
ideia honekin zera lortu nahi dugu: sistema osoaren eraginkortasuna hobetu eta sektoreari bultzada bat ematea.
|
|
|
Azokak, Arabako Ibarretan eta Arabako Mendialdean oso erroturik
|
dagoen
produktu hau sustatzeko balio izateaz gain, Pobes ezagutzera emateko ere balio du. Izan ere, Pobesek eskaintzeko asko dauka.
|
|
2011
|
|
|
Hau duela bi urte egindako txertaketa bat da. Mahatsondoa lehortu egin zen, orduan zulotxo bat egin genuen pala txiki batekin eta begira orain zer ondo
|
dagoen
. Garai utziko dugu, gorantz haz dadin, gainerako landareak bezala.
|
|
|
Kontrolak, baina, ez zaizkio soil soilik amaituta
|
dagoen
produktuari egiten. Indarrean den araudiak arau zorrotzak ezartzen ditu eta sagarditik bertatik bete behar dira arauok, gainerako produktu labeldun guztiekin egiten den bezalaxe.
|
|
|
Dasta bat eros dezakezu, eta horrekin batera bi gazta iritsiko zaizkizu etxera, biak diferenteak, eta gure dastatzaileen informazio guztia ere helaraziko dizuegu, bideo eta pdf banatan, dastari buruzko fitxa zuk zeuk egin dezazun. Gero dastatzaileari bidaliko diozu, hark ere dastatuta baitauka zuk dastatu duzun gazta bera, eta gazta hori nola
|
dagoen
egina esango dizu, dasta pertsonalizatu bat egingo dizu alegia, erosi duzun gazta hobeto balora dezazun. Azkenik, ikastarotxo hau egina daukazula ziurtatuko duen agiritxo bat ere bidaliko dizugu.
|
|
|
Terreña arrazako bi zekor ditugu. Desagertzeko arriskuan
|
dagoen
bertoko arraza baten adierazgarri direlako ekarri ditugu hona. Giartetik(?????) datoz, eta esan bezala, orain ale gutxi dituen arraza baten adierazgarri dira.
|
|
|
elkartearen barruan daude. Goi sukaldaritza, etxeko sukaldaritza eta jatetxe txikietako sukaldaritzaâ? ¦ hirurak dira euskal gastronomia oparo, zabal eta aberats baten parte, baina ahaztu gabe zer
|
dagoen
sukaldaritza horren oinarrian: lehen sektorea bizirik iraunarazten duten baserritar eta arrantzaleek ekoitzitako produktuak, alegia.
|
|
|
kalitate irizpide zorrotzak, baserritarren aldeko lana, ingurumenarekiko errespetua etaâ? ¦ mendez mende zaindutako paisaia. Horra zer
|
dagoen
K hizkia daramaten produktu labeldunen atzean.
|
|
|
Mahasti guztiak gureak dira; hori abantaila handia da mahatsa aukeratzeko orduan. Mahastiak gureak direnez eta kanpoko mahatsik bat ere erosten ez dugunez, badakigu mahasti bakoitzean zer
|
dagoen
, zertarako aukeratuko dugun eta upategian zer ardo mota egingo dugun. Mahatsaren %80 edo 85 tenpranilloa da, %5 edo 10 viura, eta gainerakoa grazianoa eta garnatxa, gutxienekoa hemen.
|