|
2007
|
|
|
Gure gurutzada berezi honetan, askotan lotzen dugu geure burua desagertzeko arriskuan
|
dauden
ganadu arrazekin. Ondoren datorren erreportajean, Burguete zaldi arrazaren munduan sartuko gara bete betean.
|
|
|
Horiek erabiltzeak nolabaiteko kontrobertsia sortu du, eta EBk, 2002ko martxoan, hazteko eta esnearen ekoizpena handitzeko pixkanaka ezabatzea proposatu zuen. Balorazioa egin baino lehen, EBko Zientzia Batzordeak, 1999 eta 2000 bitartean, hormonen arriskugarritasunari buruzko zenbait ohar egin zituen, eta horrek EBri aurre egin zion AEBekin, non baimenduta
|
dagoen
ganadua gizentzeko gai horiek erabiltzea. Orain, EFSAko adituek berriro baieztatzen dute 2002an 17 ikerketak amaitu zutena:
|
|
2008
|
|
|
Euskal mendien ezaugarrietara primeran egokituta
|
dagoen
ganadua da; â? ¦â? ¦........... (e) k azalduko dizkigu arrazaren baliorik onenak, morfologikoki:
|
|
|
Abeltzainen helburua ez zen inoren izerditik aberastea, beraien zorrei eta errentei aurre egitea baizik; eta ez ziren Gipuzkoako oligarkiako partaideak Otazuk suposatu zuen bezalaxe, txirotutako maizterrak baizik. Biak funtsezko elikagaien kanporatzaileak baziren ere, alde handia
|
zegoen
ganadua eta aleak kanporatzeko, batzuek eta besteek erabiltzen zuten prozedura (azoka/ ezkutuan) eta motibazioetan (bizirautea/ aberastea).
|
|
2009
|
|
|
Tasadore biekin batera listeru izeneko kargua ere
|
bazegoen
ganadu ermandadeetan. Honen zeregina, egungo notario baten antzekoa zen, zeozelan esateko.
|
|
|
San Jose ezkeronen edozein egunetan antzuk dio gure lekukoen ardien gaineko esalegeak. San Jose egunetik aurrera lotuta
|
dagoen
ganadua askatu behar zela esaten ei zuten gure lekukoen arbasoek.
|
|
|
Gaixorik
|
zegoen
ganadu gorria etxean hiltzen zen, untxiak, txerriak eta beste abere batzuen modura. Erdi gaixo zegoen ganadu gorria Gordexolara eroaten zen, txorizoak egiteko.
|
|
|
Gaixorik zegoen ganadu gorria etxean hiltzen zen, untxiak, txerriak eta beste abere batzuen modura. Erdi gaixo
|
zegoen
ganadu gorria Gordexolara eroaten zen, txorizoak egiteko. Ostera, osasuntsu zegoen aberea hiltegira eroaten zen.
|
|
|
Osasuntsu
|
dagoen
ganadua tiroz hil eta larrean usteltzen uztea.
|
|
2010
|
|
|
Bazkide bakoitzak hainbat bazkide izan ditzake, baita proiektuan parte hartzen duten erakundeak ere, bere ezagupenen, aholkularitzaren eta abarren bidez. Gainera, bazkide bakoitzak behi azienda mota bat jarriko du, “berezko arraza” bat, eskualdeko abererik adierazgarriena, lan tresna izango dena eta galtzeko arriskuan egon behar duena. Europako hego mendebaldeko paisaia basatien biodibertsitatea berreskuratzera eta arriskuan
|
dauden
ganadu arrazak mantentzera bideratutako lurralde lankidetzako proiektu horrek neguko suteen aurkako borroka hobetzen lagun dezake Kantabriaren kasuan. Hilabete horietan uztondoak erretzeak eta hegoaldeko haize nagusiak lurra lehortu egiten dute.
|
|
2011
|
|
|
Bazkalondoan bordara joan nintzen, eta neguan lizar hostoa edukitzeko lau lizar kimatzen aritu nintzen. Neguan sartuak ginen eta erne ibili beharra
|
zegoen
ganaduarekin, non zebilen ez bazenekien elurretan haien atzetik ibiltzea benetan nekagarria zen eta. Txerriak ere saldu nituen, maiatzerako umeak egiteko zegoena izan ezik.
|
|
|
Biltegiak zituen eta lastoa busti samarra ekartzen zuenean erdi prezioan saltzen zidan. Nik bustia
|
zegoena
ganaduaren azpiak egiteko erabiltzen nuen, gainerakoa jaten emateko eta tratanteek ona balitz bezala ordaintzen zidaten. Trenekin irabazten nuenaz aparte, horrelako gauzekin diru mordoxka ateratzen nuen.
|
|
2020
|
|
|
Eta belarretan
|
dagoen
ganadua zer, gazteak.
|
|
2023
|
|
|
Behin XXI. mendean sartuta, ez dago kortarik baserrietan, etxe baten be ez
|
dago
ganadurik honezkero, eta korta izandakoak beste erabilera batzuetarako egokituta dagoz, biziteko lekuaren luzagarri. Lehenago baserriak familiaren bizileku produkzinorako be egokituta egozan, abereek eta soloek eskatzen ebenari erantzuteko:
|
|
|
Orduantxe jabetu naiz harpean
|
dagoen
ganadu hezur pilaz. Esango nuke giza hezurrak ere badirela tartean.
|
|
|
Eta, hurrengo eguna bazterrak ikusten igaro ondoren, ilunabarrean Cuscorako itzulera, ganadu bagoi batean, zutik; erositako billeteentzat ere ez dago tokirik, ez eserita, ez zutik. Gure gida haserretu, eta bazter batean
|
dagoen
ganadu  bagoi bat erantsarazi die geltokiko arduradunei. Halaxe itzuli gara Cuscora, ardien pare, estu estu.
|