2000
|
|
Beti ez geunden ados, baina ezadostasunak ez ziren estrukturalak, koiunturalakbaizik. Gainera, bere etxean biltzean (Donostiako etxea seme alabei utzita, mendiangaldurik
|
dagoen
baserri batean bizi zen ordurako), bera eta bere ingurunea ikustekoparada ederra eman zigun, bai eta zein pianojole fina den frogatzeko ere.
|
|
Nik ez nuen halako arazorik. Andazarrate aurrean
|
bazegoen
baserri bat, Maria izena zuen hango etxeko andreak. Sarritan joaten nintzen hara, sekulako txorizo zatiak jaten nituen arrautza frijituekin.
|
|
Halako batean ordea, han ikusi dut Rompecamisas deitzen genion baserritarraren zakurra gereziondoaren azpian. Rompecamisas hau, Iriarte baserritik Aramarako bidean
|
zegoen
baserri bateko nagusia zen; bereak izango zituen fruituak, eta oihuka hasi zitzaigun. Beldurtuta, nik lortu nuen ezkutatzea.
|
2001
|
|
Potolo samarra izaki Pello Añorgak burututako ipuinaren protagonista, jakina, Pottoko bezala ezagutzen dute denek. Herritik nahiko urrun
|
dagoen
baserri bateko mutikoa dugu, eta eskolatik irten bezain laster baserrira abiatzen da Pottoko, izugarri gustatzen zaiolako baserriko lana eta hango soro eta lurretan ibiltzea Xarpa txakurrarekin batera, etxean dauzkaten ahuntz, behi, oilo, zerri eta ardiak zaintzen. Halere, arazo latz bati aurre egin dio oraingoan, otso bat agertu zaielako inguruan eta ardiak akabatzen hasi delako.
|
2004
|
|
Landareak eta txoritxoren bat ikusiz jaitsiko gara. Bidean erdi eroria
|
dagoen
baserri bat igaroko dugu. Atariko labea ere eroria dagoen arren, nabarmena du garai batean labeak ematen zion balioa.
|
|
Horren ondorioz, milioika hegazti sakrifikatu ziren (batez ere oilaskoak eta, neurri txikiagoan, indioilarrak) eta herrialde horietako hegaztien esportazioak debekatu egin ziren zenbait hilabetez. 2003ko apirilean, Herbehereetako albaitari bat hil zen, txitak kutsatuta
|
zeuden
baserri batean lan egin ondoren. Horrek berriro piztu zituen birusak pertsonengan dituen ondorioen inguruko alarmak.
|
2007
|
|
Bada milaka urteko konpromisoa dago, milaka urteko kultura, paisaiak... Nire jatetxeak Etxanobe du izena, Urkiola mendiaren magalean
|
dagoen
baserri bat da, Anboton, Mañaritik hurbil. Nire birraitona artzaina izan zen; gure herriko asko bezala, artzaina edo marinela izaten baitzen jendea.
|
2009
|
|
Irudimenarekin oso urrutira joaten nintzen. Mendi zoko batean
|
dagoen
baserri batean jaio nintzen: etxetik irten eta mendia baino ez zen ikusten alde guztietan.
|
|
Bizkargiko tontorretik hiru kilometro ingurura
|
dagoen
baserri bateko emakumeari, zahartu zenean, burua joan zitzaion. Eta, edonora zihoala ere, beti zeraman jertsearen mahukan ezkutatuta ogi muturra.
|
|
Nire gurasoak baserritarrak ziren. Maizter
|
zeuden
baserri batean, baserria erre egin zitzaien arte. Baina orduan, nire aitari, seme bakarra naiz?
|
|
–Esaneko txakurra da etxean edukitzeko, batez ere Gorbeiakoa. Iletsua, otzana izanagatik, hobeto
|
dago
baserri batean?. Osasuntsu egon daitezen garrantzitsua da, besteak beste, txakurrek ariketa fisikoa egitea, eta arraza horrek biziki maite du zelaietan korrika ibiltzea, atzera eta aurrera.
|
|
Nire gurasoak baserritarrak ziren. Maizter
|
zeuden
baserri batean, baserria erre egin zitzaien arte. Baina orduan, nire aitari –seme bakarra naiz– hiriko hiltegian lana eskaini, eta hirira etorri ziren.
|
2010
|
|
Errefuxiatuek ez zutenprotestatzeko aukerarik eta lanak ez zuen irabaziarekin proportziorik. BerazXantyk aurkitu zituen enpleguak utzi eta Chevaigneko herrian hartu zuen ostatu, erdi jausita
|
zegoen
baserri baten.
|
2011
|
|
Elzeard BOUFFIER zuen izena. Lautadan
|
zegoen
baserri baten jabea izan zen. Opila egina zuen hantxetan.
|
|
Orduan esan zidaten hura ospatu egin behar genuela. Baina kosta zitzaigun pasatzea, mugitzen ez ziren lau karabinero baitzeuden gure parean eta azkenean hirurak katuka ehun metro urrutirago joan behar izan genuen, errepide ondoan
|
zegoen
baserri baten parera. Han ere bazegoen karabinero postu bat, baina deus ere sentitzen ez zenez, errepidea pasa eta ibaira hotzez akabatzen iritsi ginen.
|
|
Jose Luisen deiturak Alvarez Enparantza dira. Txillardegi du ezizena, Donostiako Antigua auzoan, bere jaiotetxetik gertu,
|
zegoen
baserri bati zor.
|
2012
|
|
Adibide batzuk eskaini ditu: Santsoena auzoan
|
dagoen
baserri bati Elortes izena eman izan zaio erderaz hitz egiterakoan. Baina dokumentazioan ikusi denez, Elortes hori Elorrieta jatorraren aldaera berria baino ez da.
|
2013
|
|
Trena ibai ertzean
|
zegoen
baserriren baten ondotikpasatzen zen bakoitzean, ama aztoratu egiten zen:
|
|
Errezilgo Granada errekan jaio zen Basarri bertsolaria, mendi zuloan sartuta
|
dagoen
baserri batean. Basarrik idatzi zuen gurasoak miretsi egiten zituela, hain leku aldrebesean zegoen baserri batean bizimodua atera zutelako.
|
|
Errezilgo Granada errekan jaio zen Basarri bertsolaria, mendi zuloan sartuta dagoen baserri batean. Basarrik idatzi zuen gurasoak miretsi egiten zituela, hain leku aldrebesean
|
zegoen
baserri batean bizimodua atera zutelako. Inaziok zazpi urte zituenean familia osoa Zarautzen bizi zen.
|
|
Oraingoan, etxeko estudioan lan egiteko aukera izan dut eta sekulako erraztasuna eman dit. Aurrerago, 26 proiektuekin Arantzan
|
dagoen
baserri batean eman genuen asteburu bat, eta bertatik diskoaren armazoia irten zela esan genezake.
|
2014
|
|
Azkenaldi honetan, alde aldaketak alferrikakoak zirela egiaztatu ondoren, eskuinekoan jarri ohi da itzuleran. Alde horretan
|
badago
baserri bat, handia, mendatera daraman errepidetik oso hurbil, arratsaldeko ordu horretan ate nagusia parez pare irekita izaten duena; goizetan beti dago itxita, ordea. Atari barruan, kanpora begira, baina Jonanek berari begira dagoela esango luke, zain balego bezala?, emakume paralitiko bat ikusi ohi du, aulki gurpildun batean eserita.
|
|
1977 urtean Amaiurren sortua, gurasoak ere amaiurtarrak ditu. 18 urte bete zituenarte Amaiurretik gertu
|
dagoen
baserri batean bizi izan zen bere guraso, anaia etaahizparekin. Etxean beti euskaraz mintzo dira.
|
2015
|
|
1 Maiorazkoa
|
zegoen
baserri batean gertatzen da istorioa.
|
|
haritza eta hagina. Artelanak Euskal Herriko baserririk zaharrenean du jatorria, 1450 urtean Oñatin
|
zegoen
baserri bateko pieza baita. Baserriak su hartu zuen, baina egur hori ez zen erre.
|
|
Behin batean, Diputazioan bakarrik nengoela, Konfederaziotik deitu zuten: Egun hasiko gara urtegia betetzen, baina ba omen
|
dago
baserri bat, senar emazteak eta hamar haur, eta oraindik ez daukate nora joanik. Joan bitez Eugiko Paradorera, eta Bere Gorentasunak pagatuko du.
|
2016
|
|
1 Maiorazkoa
|
zegoen
baserri batean gertatzen da istorioa.
|
2017
|
|
Beren artean euskaraz hitz egiten zuten beti, amak bi semeekin ere bai, baina aitak frantsesa erabiltzen zuen. Euskara galdu egin zuen, baina Lehen Gerra zela-eta, ia hiru urte eman zituen Zuberoan, Larraine eta Ligiren arteko mugan
|
zegoen
baserri batean, Andoze ibarrean, eta han berreskuratu zuen euskara. Zazpi urterekin joan zen Zuberoara eta ia hamarrekin itzuli zen Parisera.
|
|
Oinez ibili nintzan batean ene kartiera xolan, halako harridura batek hartu nau bat batean ikustearekin bide seinale berri batean idatzia" Chemin d’Elospeborda/ Elospebordako bidea". Auzo huntan
|
badago
baserri bat izendatua Elzauspea eta gorago Elzauspekoborda, azkeneko hunek berriz bizitegi bilakatu aitzin, aipa ezin izengoiti bat zuen. Garai batean zenbat euskal hitz ez dira akats handirekin idatzi, bai gure deiturak bai toki edo gune batzuen izenak eta abar.
|
2018
|
|
XIX. mendearen bukaera aldean Jaizkibel mendian, Guadalupeko gotorlekutik hurbil
|
zegoen
baserri batean Ameriketatik etorritako osaba indianoa hartzen zuten. Familia osoa baserriaren atarian zegoen, osaba etorri berriari harrera egiten, etxekoandre alarguna eta lau seme alabak.
|
2019
|
|
Erromesa, guztiz izututa, korrika hasi zen eta ez zen gelditu denbora luzean. Aterpe bila joan zen menditzar haietan galduta
|
dagoen
baserriren batera. Zeharo urdindu omen zitzaion ilea, agure itxura hartu arte, zoritxarreko egun hartan bertan.
|
2020
|
|
Gipuzkoako dokumentazio gehiena XVI. mendean hasten da; beraz, hortik atzerako guztia ikertzeke dago. Kasu honetan gertatu den bezala, baliteke gaur egun zutik
|
dagoen
baserri bat hau baino zaharragoa izatea, eta bertako jabeek horri buruz ezer ere ez jakitea".
|
|
Guardia Zibilak Belaten kontrolak sarri jartzen baitzituen, portugesak autotik jaitsi eta, Justo gidari zutela, oinez joaten ziren Almandozeraino, eta handik berriro autoan Dantxarineko mugara, portugesak mugaz bestaldeko kontrabandisten esku uzteko. Justo Jauriko bordan, hots, mugatik gertu Urdazubi eta Elizondo artean
|
dagoen
baserri batean jaioa baitzen, harremanak zituen mugaz bestaldeko kontrabandista eta pasatzaileekin. Migratzaile taldeetako batzuk Portugalek Afrikako kolonietan zuen armadatik desertatutako soldaduak ziren.
|
|
Josefina isilik gelditu ohi zen maiz, bi neska gazte zaharragoei so. Herritik pixka bat urrundua
|
dagoen
baserri batean jaioa, igandeetan bakarrik joan izan zen Berako karriketara, eta mutil kontuetan ez zen sobera ikasia. Inauterietan bakarrik adituak zituen gizon gazteen ahotan hitz lizunen bat edo bertze, auzoko baserrietako gazteek etxean egin ohi baitzuten afaria, eta hark zerbitzatzen.
|
|
Lan egokia egiten dabiltzala uste duzu?
|
Badago
baserri bat, Etxebarri baserria, zabortegitik oso gertu dagoena eta ez dutena hustu. Ulertezina da airea neurtzen aritu direnak zabortegitik gertuen dagoen baserrira joan ez izana.
|
2021
|
|
" Gaur egun EHUko campusetik gertu
|
dagoen
baserri batekoa da Luis Maria Mendieta, eta horrek erakutsi dizkigu zeintzuk diren Leioako euskararen misterioak"
|
2022
|
|
Herrigunetik sei bat kilometrora
|
dagoen
baserri batean bizi da Ana Urzelai, eta bost bat kilometro daude Tere Deskarga bizi den baserrira. " Dezente familia bizi ginen orduan herrigunetik urruti, eta eskolan jangela zerbitzua zabaltzeko eskaera indarra hartzen joan zen", dio Deskargak.
|
|
Juliak txikitatik entzun du bisitatzera doan baserri horretako jabeek tratuak egiten zituztela maitagarri enigmatiko haiekin. Horixe du etxe bakarti batekoa izateak, auzorik hurbilenetik kilometro baino gehiagora
|
dagoen
baserri batean.
|
|
Errebuelta batzuk aurrerago, barruak inarrosi zizkidan errepide ertzean
|
dagoen
baserri batek. Baserri handia da, zaharra eta zuriz pintatua.
|
2023
|
|
Espaziotik bueltatxo bat ematera gonbidatu nau eta guztiaren funtzionamendua azaldu, goizero elikatzen dituen oiloak barne. Hantxe bizi da bera, parean
|
dagoen
baserri batean.
|