|
2014
|
|
|
Baina gaur 2014an gira! Eta nik, nahi
|
nuke
euskara ikasi ikastola batetan, Bardozen bistan dena! "
|
|
|
Bai, gure Euskal Herriak mendi, oihan eta ibar xoragarriak ditu. Gure herri ttipiek ahozkatzen
|
duten
euskara ez dea pollita. Milesker etorri zirezten guzieri eta helduden urte arte. P.U
|
|
2015
|
|
|
Ez litake Herria, ez
|
balu
Euskara
|
|
|
Hirugarren liburua Henri Duhau senpertar idazle ezagutuak
|
du
euskararat ederki lantua. 1870ean frantsesez agertua," Les sauvages Bahnars" tituluarekin.
|
|
|
Ondorioz erran daiteke, araberan, Iparraldeko gazteek Hegoaldekoek baino askoz gehiago baliatzen dituztela euskarazko irratitelebistak. Halere telebistan eta Interneten hemen guti eta han gutiago, indar handi bat egin behar
|
dugu
euskarazko ekoizpena handitzeko eta euskal motibazioa indartzeko.
|
|
|
Gisa huntan, ‘Memoria Bizia’, euskaraz, du izena Estatu Batuetan eta Kanadan euskaldunen historia eta istorioak biltzeko aitzinarazten ari diren kanpainak. Nevada Renoko Unibertsitateko John Bilbao katedradun Pedro J. Oiarzabal historialaria zuzendari, ekimen honek Euskal Herritik Ipar Ameriketara joan ziren euskaldun adindunekin mintzatu eta heien istorio, esperientzia eta oroitzapenen berri ardiestea dauka helburu, heiekin elekatuz eta elkarrizketak eginez, heiek hautatu lengoaian (euskara mintzo
|
dutelarik
euskaraz, edo heiek hautatzen duten hizkuntzan). Ekimen honen bultzatzaile dira NABO eta Ipar Ameriketako euskal etxeak, Nevadako Unibertsitatea, Deustuko Unibertsitatea, Etxepare Institutua eta Eusko Jaurlaritza.
|
|
|
Baztarrikak dionaz, zenbakiek erakusten dute Gasteizko Herriko Exeko eta Arabako diputazioko lanpostuen hizkuntza eskakizunak Bizkaiko eta Gipuzkoako erakundeetakoak baino txikiagoak direla, lurralde bakoitzaren hizkuntza aniztasuna kondutan hartzen baitute. Baztarrikak eman datuen arabera, Gasteizko Udaleko lanpostuen %36k baizik ez
|
dute
euskara eskakizuna eta diputazioan %36, 34k. Bizkaiko diputazioan, lanpostuen %42, 85ek dute euskara eskakizuna eta lanpostuen %63, 19k Gipuzkoan.
|
|
|
Baztarrikak eman datuen arabera, Gasteizko Udaleko lanpostuen %36k baizik ez dute euskara eskakizuna eta diputazioan %36, 34k. Bizkaiko diputazioan, lanpostuen %42, 85ek
|
dute
euskara eskakizuna eta lanpostuen %63, 19k Gipuzkoan.
|
|
|
Hiru eskakizun horien inguruan, euskarazko irakasleek hitzordu bat galdegina die Euskal Kultur Erakundeari bai eta Parlamentarieri, erreformak, den bezala aplikatzen balinbada, euskara hilen baitu kolegioetan: " Eskolak behar
|
du
euskararen transmisioa segurtatu lehen mailatik lizeora".
|
|
|
Ondotik Iparralde honetan argitanago eman dira Mediabask, France3 Euskal Herri, Euskal Irratiak eta Kanalduderen zenbakiak. Parada izan da hobeki usnatzeko zer leku
|
duen
euskarazko komunikagintzak mugaz bi aldeetan.
|
|
|
Aldi huntan frantsesezko olerkiak ditu soilik. Autoreak esplikatu dauku ez
|
duela
euskara aski menperatzen (joan den aldian euskaratze lanetan lagundua izan zen) eta hautatu duela liburua buruan buru osoki berea izaitea, berak osoki ontua. Euskara asko maite du, bainan frantses hizkuntzari ere aurkitzen dio aberastasun, bere musikarentzat eta ere emaiten dion idazteko libertatearentzat.
|
|
|
Zinkunegirekin batera, irakasle arizan dira Mexikoko Gurutzne Etxeberria eta Itxaso Cayero, Boisekoa. Kontent dira emaitzekin, helduden urteko
|
pentsaten
baitute euskara eskolak hasi ahal izanen dituztela orain arte halakorik ez zen zenbait euskal etxetan.
|
|
|
Hitza aski berria balinbadugu hemen gaindi, kontzeptua ez da oraikoa, Seaskak adibidez kasik mende erdi bat huntan erabiltzen duenaz gain. Ingelesezko hitz horren erabiltzeak eragin gehiago ote
|
luke
euskarazko izendapenarenak baino. Hala iduri luke, ikusiz gero eta gehiago erabilia dela hemen gaindi.
|
|
|
Aurten Watson jinen da bere gitarra lagun hilabetean behin. " Artetxea Kantuz" taldeak xedea
|
du
euskarazko kantu herrikoien ikastea eta parada den guzietan kantatzea.
|
|
|
Murgiltzeak edo, gero eta maizago erraten den bezala, imertsioak. Hunek
|
baitu
euskararen erabilpen iraunkorrena sustatzen, lehen urtetan osoki euskaraz erakatsiz, bakarrik euskaraz, erdarazko ildoa ondoko urtetarako utziz, eta ez uste izan sistema horrek erdarari kalterik egiten diola, batzuk hori sinetsarazi nahi badute ere. Funtsean, bertze sareak ere hortaz ohartuak dira eta ari dira murgiltzea beren ikastetxetan ere zabaltzen.
|
|
|
32garren edizioa izanki eta maiatz honen bigarren igandeak HERRI URRATS du izen ordea, eta ez du ebatsia. Hor
|
baitugu
euskararen besta eskerga, izari guziak gainditzen dituena. Hor ditugu ikusiko euskarak aurten emaiten dituen urratsak.
|
|
|
Osasunbideak ezezko erantzuna eman dio galderari. Nafarroa iparraldeko osasun laguntzako zuzendariordea den Antonio Lopez Andresen erantzunak dioenez, Lesakako eskualde oinarrizkoan hiru medikuk
|
dute
euskaraz jakin beharra: Lesakako oinarrizko osasun laguntzako taldeko medikuak, Arantzako oinarrizko osasun laguntzako taldeko medikuak eta Lesakako oinarrizko osasun laguntzako taldeko pediatrak.
|
|
|
Profesionalek dituzte jarduerak animatzen; adibidez, aurten Hegalaldia elkarteak tokiko xori eta faunari buruz tailer bat eskaintzen du. Lehen xedea da ikasten ari
|
duten
euskara haurrek erabil eta entzun dezaten eskolan ikasitakoaz gain, kirolari, ixtorioeri, janariari, irudimenari edo jostetari lotutako egoera batean. Euskal kulturaren alderdi zenbaiten hurbiltzeko aukera da ere.
|
|
|
Etxez etxe ibilki dira gazteak, urte guziz bezala Irulegiko Irratiarentzat laguntza galdez. Ez baitute turnada edo etxeen itzulia oraino bururatua, ongi etorri hoberenaren egitea galdatua zauku, jakinez zer lan baliosa eremaiten
|
duten
euskarazko irrati hunen kasetalari edo langileek, gure etxeetara mundu zabaleko edo tokiko berrien euskaraz helarazteko.
|
|
|
SHANGHAI, TXINA. Txinan izanak gira duela egun batzuk eta estonatu gira, gazte txinatar batzu atxeman
|
baititugu
euskara ikasten, eta nola mintzatzen euskara! Mundu globalizatu huntan jendea txinera ikasten ari denean, txinatar batzuk euskara ikastea deliberatzen dute.
|
|
|
Gure beldurra da irakurketa adierazpenak ez ote
|
duen
euskararen egoera gaizkiagotuko. Estatuei galdegin zaie hizkuntza laguntzea, bermatzea, zaintzea, baina behargarri izan gabe; borondate oneko neurriak besterik ez.
|
|
|
Urriaren 24ean, DEIADAR manifestaldian bi mezu argi izanen ditugu: salatzea ozenki Estatuak, Akitaniak eta Departamenduak erakutsi duten arduragabekeria eta berriz adieraztea hizkuntza politika berri eta ausarta behar
|
duela
euskarak, bere geroa segurtatu nahi baldin badugu;
|
|
|
Ipar Euskal Herriko instituzioa beharrezkoa
|
du
euskarak
|
|
|
ondoan, Ipar Euskal Herriko instituzioa beharrezkoa
|
du
euskarak.
|
|
|
Hitzarmenaren helburua da ospitalearen guneetan euskararen presentzia eta erabilera indartzea: jendeari ongi etorria euskaraz egin, hizkuntza hau dakitenen ganik," Nahi
|
baduzu
euskaraz" ikurra (badge) edo pankartatxoaren bidez seinalaturik; seinaletika elebiduna; telefonoko erantzungailua eta bertze dokumentu asko elebidunez ezarri, webgunea halaber; langile boluntarioeri euskarazko formakuntza eskaini; eta bertzerik ere... EEP k bere aldetik diru-laguntza bat dio ospitaleari eskainiko:
|
|
|
Ez du gorde zonbait arlotan herriak dituen zailtasunak, hirigintzan eta Etxeparia zelaiarekin bereziki. Aipatu ere
|
ditu
euskararen egoera eta Tolosarekin senidetza. Bainan herritarrekin elkarlanean eta fidantzia osoan segitzeko gogoa dute hautetsiek.
|
|
|
Ezin uka egina izan den hautua bitxia eta kuriosa aurkitzen dugula. Gisa hortako obrek ez ote
|
lukete
euskaraz pentsatua izan behar. Diogu baietz.
|
|
2016
|
|
|
Euskararen Urtaroa Baxe Nafarroan euskararen presentzia azkartu nahi
|
duen
Euskararen Urtaroko hamabostaldia bukatzeko, euskararen eguna iragan da joan den igandean zortzi Baigorrin. Egun horren momentu azkarra izan da hautetsi eta euskalgintzako ordezkarien artean Bil Etxean antolatua izan den debatea, laster sortuko den Iparraldeko elkargo berriaren bidez, euskararen egoera eta hizkuntza politika hobetuko denez eztabadatzeko.
|
|
|
Kepa Martikorenak, Etxepare lizeoaren izenean, presentatu du kanpaina, hunen helburua eta egutegia. Roger Gamoy auzapezak azpimarratu du berak eta Kontseiluak beti axola
|
dutela
euskararen alde egitea: adibidetzat eman ditu Ikastola eta euskararen erabilpena Herriko Etxeko komunikazioan.
|
|
|
Ez dakienarentzat, Iruñean, nafar arrunta da Christina Irigoyen. Bere izen deiturek ez dute ingurukoengandik bereizten eta normaltasunez mintzo
|
ditu
euskara zein gaztelania; edo, laneaneta, gaztelania eta euskara. Nafarroako Unibertsitatean Publizitatea eta Harreman Publikoak ikasirik, Unibertsitatean bertan ari da lanean hiru urte hontan, Enpresaritza Fakultatean, eta munduko beste unibertsitateekiko ikasle trukeak dauzka lan esparru.
|
|
|
Bestalde, HLM hizkiak" halokabizitegia" izendapenaz euskaratuak izan dira. Merezimenduak
|
badituzte
euskara erabili nahizik bainan aditu bati aholku galdegin zuketen, adibidez" alokairu apaleko bizitegiak" izendapena egokiagoa izango baitzen.
|
|
|
Hemen
|
dugu
euskarazko etsenplu garbi bat: Giltzu ofizialea erdiko edo behereko klaseko da, euskara ongi mintzo du eta gainera idazten badaki, Agintaria Frantsesa da edo Frantsesa hartzen du bere hizkuntza bezala.
|
|
|
Orain arte ez zen posibilitaterik zerbitzu publikoan, bakarrik ikastoletan. Inkestek erakustera emaiten
|
dute
euskarak gora egin duela, gobernuak ezarri zailtasunen gainetik eta bereziki gazteen artean: kasik 24 urte petikako hiruetarik batak euskara menperatzen du.
|
|
|
Eta hemen zerrenda luzea duk; nabarmentzekoak dituk, bistan duk, Herri Urratsentzat eta Xalbador Ikastegiaren eraikuntzarentzat egin dukan lan haundia. Oro har, argi
|
duk
euskararen berreskurapena ez zela aitzinatu den bezain bat aitzinatua izanen hire ekarpen ikaragarria gabe. Hirekin ukandako harremanek, ikasle ohi bakoitzari hamaika oroitzapen utzi digute:
|
|
|
Gogoa eta bihotza indarturik, gure hizkuntzan eta gure gaitasunetan konfiantxa azkarturik jali behar ginuke bilkura hortarik. Gaualdi hori Baxenabarreko euskara elkarteek bultzatua
|
dute
Euskararen urtarokari.
|
|
|
Apezpiku berriak errextasunak baditu gazteekin eta komunikatzaile ona da; astero saio bat aurkezten du Navarra Television telebista katean," Iglesia Navarra" izenekoa. Ez
|
du
euskara menperatzen, baina ulertu egiten du.
|
|
|
Iruñeko familien %61, 5ek gazteleraz edo ingelesez egindako ikasketak uztartzen dituen gaztelerazko ereduan matrikulatu dituzte euren seme alabak datorren ikasturterako. Gurasoen %37, 7k, berriz, euskararen edo ingelesezko jarduerak
|
dituen
euskarazko ereduaren alde egin du.
|
|
|
Ongi etorria eginik, Jean Michel Coscarat auzapezak azpimarratu du presuna hauen lehen aldiz etortzeak ofizialtasun kutsua emaiten diola Nafarroaren Egunari. Erran ere, herrien elkartzeen ondotik etorria dela urrunago joaiteko garaia, POCTEFA plangintzaren bidez bereziki; ibar zonbaiten arteko proiektuak badaudela abiaturik, hots sendiarazi denek elgarrekin lanean aritzeko dugun interesa, batzen gaituen tresna
|
dugularik
euskara. Beren aldetik, Uxue Barcos eta Joseba Asiron-ek zioten pozik zaudela Baigorrira etorririk eta besteak beste, orai sozio-ekonomiko arloetan, harremanen sendotzeko aukera bazagola.
|
|
|
Gero Uztaritzen, dantza taldea sortu zuten eta Euskal Herri bat bazela ikasi Lafittekin. Honek Arnegin barnatua
|
zuen
euskara: oporrak bederatzi urtez Arnegin iragan zituen apezgai zelarik eta nola erretorak ez zuen katiximarik batere egiten urtean barna, Lafittek betetzen zuen hutsa udako egun guziez, euskaraz prefosta!
|
|
|
Oroitaraz dezagun Aroztegia jauregiaren inguruan eraiki nahi dituztela lau izarreko hotela, 228 apartamendu eta golfeko zelaia. Baztango Udaleko teknikariek egin duten ikerketa baten arabera, proiektu horrek eragin larria
|
luke
euskarari dagokionez, pentsatzen baitute plan horrek erakarriko lukeen jendea erdalduna litzatekeela. Adituen ustez, Baztandik kanpoko jendeak joanen lirateke Aroztegira bizitzera.
|
|
|
Elebitasunari indar gehiagoren ekartzeko, Euskal Haziak elkarteko BAB sareko buraso, irakasle eta ikastetxeetako zuzendariak lan garrantzitsu bat eramaiten ari dira hiriz hiri eta ikastetxez ikastetxe. Jendetzari oroitarazteko irakaskuntza katolikoak ere
|
duela
euskararen irakaskuntza eskaintzen, besta handia antolatuko dute apirilaren 9an ebiakoitzarekin, Baionan. Elkartearendako egiazko erakusleihoa izanen da.
|
|
|
Errobi eskualdean adibidez ikastetxe katoliko guziek elebitasuna 1 proposatzen baldin badute ere, bertze tokietan egoera konplexuagoa da. BABn, lehen mailako eskoletarik %30ek bakarrik
|
dute
euskarazko irakaskuntza (mementoko). Elebitasunari indar gehiagoren ekartzeko, Euskal Haziak elkarteko BAB sareko buraso, irakasle eta ikastetxeetako zuzendariak lan garrantzitsu bat eramaiten ari dira hiriz hiri eta ikastetxez ikastetxe.
|
|
2017
|
|
|
Gaurko xaharrenek eta gazteenek
|
dute
euskararekin harreman handiena beraz, eta Iñaki Caminoren lana ohoratzeko estakuruan, ZABALIK elkarteak denen arteko elkarretaratze bat muntatuko du helduden urriaren 21ean. Herri bakoitzean liburuaren izaitea ere pentsatua dute, nornahik kontsultatzeko gisan.
|
|
|
Klienten artean hamabostero hosto berezi bat dutela zabaltzen, Saskiren berri emateko. Aldizkaritxo hortan
|
ditu
euskarazko kronikak idazten euskaraz eta zortzi urtekoak() ditu Maiatzek bildu, Peio Cedarryk eginik aitzin-solasa. Atsegin handiz irakurtzen den liburua (300 orrialde, 17 euro).
|
|
|
Sasoinak berak ekartzen du hori, maiatza da loreen hilabetea, lore ainitz ederrenean agertzen diren keinka atsegina. Jaz, sail huntan berean preseski oroitarazten ginuen maiatzak
|
baduela
euskaraz beste izen bat, galtzerat utzi dena, untsa domaia kausi baititake hori ere. Izen hori, guziz asurtia, loraila!
|
|
|
Eta orain euskaraz komertzioa ikasi nahi duten ikasleen parean ez dugu irakaslerik izanen, lehen urtetik ez direlako 10 ikasle izanen? Zergatik haur euskaldunek ezin
|
dute
euskaraz ikasi?
|
|
|
Errespetu
|
zenuen
euskararen hitzaz
|
|
|
Hau ere azpimarratu nahi izan du Bergek: " Nahiz Euskal Elkargo bat baden eta hunek euskararen ardura besteak beste hartuko duen, Herriko Etxeek ere aitzina segitu behar
|
dute
euskara beren eremuan sustatzen".
|
|
|
" Aitatxi Ambroise 14ko gerlaren karietara jin zen Argentinara, anaia Thomas eta otto tanta Domingo Iribarne eta Gabriela Berhouet ek animatuta. Ene aitatxi amatxi guziek mintzo
|
zuten
euskara, han ala hemen sortuak", erran dio HERRIAri Oscarren alaba Mariana Arlak. Oscar Arla, lehenik ikasle, gero langile ez irakasle eta azkenik irakasle eta hezkuntza iraunkorraren eragile handia izan zen UNLu n, hainbat lan eginik unibertsitatearen eta ikasleen alde.
|
|
|
Gaztetan %55, 4 euskaraz ari da. Hots, geroa alde
|
du
euskarak, inkestak milaka atera dituen zenbakiei behako bat orokorra ekarriz. Baina Iparraldeko emaitzek ez dute hainbesteko baikortasunik emaiten, aparantziarik ere.
|
|
2018
|
|
|
" Euskara ehuntzen". Hitz joko itxura du lelo honek, baina Sagrario Alemanek dio ez dela hori bakarrik, mendeurrenaren pisua azpimarratzeaz gain, beste gisako ideiak ere iradokitzen dituela, hala nola, euskara zaintzen, ikertzen eta lantzen segitu behar
|
duela
euskararen Akademiak, euskalgintzarekin bat eginez.
|
|
|
Dena den, zinez berri ona
|
dugu
euskarazko agregazioaren idekitze hori, hemendik aitzina euskal ikasketak sistema oso batean eramanak izanen baitira, beste diziplina klasiko guziak bezala.
|
|
|
Euskaldun gehiago da Kalifornian, baina barreiatuago. Boisek
|
badu
euskara mintzo duen auzapeza (hirugarren belaunaldiko euskalduna), hiri ahaidetua da Gernikarekin, baditu Euskal Etxea, Ikastola, Euskal Museoa, euskal korala, euskal ostatuak, Jaialdi, pilota kantxa, musika bandak, trikitixa eskola, dantzariak, euskal omoniera, aizkolari eta... eta jendea Unibertsitatean, Euskal Katedra bat, ‘minor’ bat Euskal Ikasketetan... Izan ere BSUko (Boise State University)" Eloisa Garmendia Bieter Euskal Ikasketa Katedra" eta Munduko Hizkuntzen Departamendua antolatzaile, gaur hasiko da hirian igandea artino (Martxoak 15)" Memorioa eta emozioa, Emazteen istorioak:
|
|
|
Euskal herritarren %94k ez
|
dute
euskarazko liburuak irakurtzeko ohiturarik
|
|
|
Herritar guziek euskara jakiteko eskubidea izaitea du helburu. EH Bilduk aurkeztutako proposamena gehiengo zabal baten baimenarekin onartua izan da, Gernikako Estatutuan eta Euskararen Erabilera Normalizatzeko Oinarrizko legean araututa dagoen bezala, herritar guziek
|
dute
euskara jakiteko eskubidea. Legebiltzarrak azken baimena eman behar dio.
|
|
|
Gobernuburuak erran baitu manifestaldietan ere ez dela bololorik ezarri behar, erran nahi zuen manifestaldiak haizu direla bainan izari bat atxikitzekotan, bazterrak sobera nahasi gabe. Orai denek badakigu beraz zer den bololo eta hitz hori frantsesak beretu duen bezala ez ote
|
du
euskarak ere beretzen ahal?
|
|
|
Bakotxak deliberatzen du ‘ahobizi’ edo ‘belarriprest’ gisa parte hartu, eta lan hortan ari dira baita ere Diasporan, abenduaren 3an, ENE Nazioarteko Egunean bururatuko den proposamen honekin bat egiten. Anitz dira antolatzen ari diren ekimenak, Mexiko hiritik (Post Lehiaketa eta Euskaraldia Rallya antolatu dituzte aste huntan) Buenos Aires, Valentzia, Mendoza, Montevideo, San Frantzisko, Madril, Parise, Boise, Santiago, Valparaiso-n... eta euskal komunitateekin batera Etxepare Euskal Institutuak munduko hamaika unibertsitatetan
|
dituen
Euskara eta Euskal Kultura irakurleak ere partaide dira. Nonahi zirelarik parte hartzen ahal duzu sare sozialetan den eta Euskaraldia.eus webgune duen ekimen huntan. skal artzainak edo Hego Ameriketako euskal emigrazioa bezain ezagutuak, baina euskaldunek historia bat ukan dute Australian ere, eta euskal komunitate antolatuak sortu ziren, mementu batez, hiru euskal etxerekin Sydney, Melbourne eta Townsvillen.
|
|
|
Orain ezin dugu erran baldintza txarrak
|
ditugunik
euskara ikasteko; gainera, lokal hori ikastolaren ondoan kokatua da. Gaztetuko ote gara?
|
|
|
Bozketa ere izan da erakundeko diruzaina hautatzeko, eta bildutakoek aho batez onartu dute orain arte kargu hortan zen Mayi (Berterretche) Petracek, sortzez kaliforniarra (Chinokoa) eta aspaldi Coloradon bizi dena, ber denboran Coloradoko Euskal Etxeko lehendakaria delarik. Katek eta Mayik ederki mintzo
|
dute
euskara.
|
|
|
Besteak beste Simone Veil minixtro ohia, sail askotan azkarki bermatua, ez bazen ere beti denen gusturat ari, Liliane Bettencourt Frantzia guziko emazte aberatsena omen zena, Jean d' Ormesson hedadura guziz zabaleko idazle eta berriketaria, bai eta Johnny Hallyday kantaria. Gure xoko huntan, Piarres Charritton hazpandar euskaltzain argia, hoinbeste lan akulatu
|
duena
euskararen eta euskal kulturaren alde. Ahantzi gabe hautetsi batzu, Michel Dendarieta Aldudeko auzapeza, Pier Suescun Bildozekoa eta Peiuko Duhart Donibane Lohizunekoa.
|
|
2019
|
|
|
Etxean, lan munduan, hari datxikola, ausagailuetan bai eta elizetan erabiltzeak
|
du
euskara biziarazi. Orain ez gaude arras egoera berdinean.
|
|
2020
|
|
|
Eta azkenean ohartzen garela desagertzea uste genuena azkenean hiztun belaunaldi eta talde sozial aldaketa baizik ez zela. Negarrez egon gara, Xiberoan eman dezagun xaharrak eta euskara beraz desagertzen direlakoan, baina ez gara ohartu gazteak eta hiritarrak ibili direla ikastoletarik eta azken urte hautan, Xiberoan berean, adibide hori ezagutzen baitut, gazte horiek
|
dutela
euskararen altxorra eramaten. Ikastolatik eta eskola elebidunetik pasatu horiek guziek.
|
|
2021
|
|
|
Elkarte zonbait ja anitz bermatzen dira euskararen alde, beste batzuk nahi dute ildo beretik segitu. Denek ikusten dute munta handia
|
duela
euskarari toki gehiagoren emaiteak. Bilkura hori ez zen lehen urrats bat baizik.
|
|
|
Gertatzen zait nerekin euskaraz mintzatu ondoan, jende horiek berak elgarrekin frantsesez ari direla gero. Beren mintzaira ez
|
dute
euskara. Alta badakite.
|
|
|
Erakasleak, ikasleekin batera, Gau Eskolen altxorrik garrantzitsuenak direlako. AEKrentzat, jendeak nahi
|
duen
euskara mailaraino heltzeko, erakasleak bidelagun onenak dira. Erakasleak gai direlako ikasleak ikasprozesuan aitzina egin dezan, euskaraz bizi denaren pasioz, euskaltegian izena eman duen pertsonak, nahikariarekin ikas dezan.
|
|
|
Antton Curutcharry EEPko presidenteak aurkeztu du aurtengo 2021eko" Euskaraz Lan Egin" bekaren edizioa. Beka horrek, euskaraz lan egin nahi
|
dutenen
euskarazko formakuntza intentsiboak diruz laguntzen ditu.
|
|
|
Azkarki salatua izan da, eta arrazoiekin segur, Pariseko legezain handien ttipikeria ahalgingarria, nola trabatu eta murriztu nahi
|
duten
euskarak eta beste lurralde mintzairek erakaskuntzan hartu tokia. Legezain horieri dei eginik hezkuntza ministroaren mutil ttipi atrebitu batzuk.
|
|
|
Bide hortarik segitzen genuen, eskolako hizkuntzak gaina hartuz etxekoari, anitz familietan gertatu zen bezala; kusiñ andana bat
|
badugu
euskara mintzatzen ez duena, alta beren burasoak gureak bezain euskaradunak ziren ba. Garai haietan, gizartean ongi ikusiak izateko euskara baztertzea baitezpadakoa zen, omen.
|
|
|
Euskara batua euskalkiez osatua da; batek ez du bestea trabatzen. Aldiz, aspalditik frantses hizkuntzak
|
du
euskara itotzen, azken hunen ofizialtasun faltaz eta hunen ganako atxikimendu edo maitasun eskasez. Alde batetik, guhaurek sobera ardura erdarazko hitzak erabiliz, alta euskarazkoak eskupean ginuzkeelarik, noiztenka hiztegia idekiz geroz.
|
|
2022
|
|
|
Eskerrak ematen dizkiot Euskaltzaindiari gaur ohoratzeagatik. Ohore hau partekatu nahi
|
nuke
euskara iraunarazi duten emazte guziekin, etxeetan, baita ikastola eta ikastetxetan.
|
|
|
Behin, euskaltzale argi batek gauza bera erraiten
|
zuen
euskararentzat. Ez dela euskararen egunik izaiten ahal, egun guziak hala direla eta gisa hartarat behar dugula beraz bermatu eta ernatu.
|
|
|
Euskararen aldeko ekitaldi kementsua nahitez bainan aise gehiago ere denen buru, parada arraroa bazter guzien harrotzeko, ahal bezen kartsuki, elgarretaratuz euskaraz arrangura zerbait duten guziak. Deneri galdetua zauku erakustea nahi
|
dugula
euskarak denetan toki gehiago ukan dezan, gisa guziz errextasun nasaiak izan diten euskaraz artzeko. Nunahi, noiznahi eta nornahirekin!
|
|
|
Berrien emaiteaz gain, euskaraz irakurtzea ezinbestekoa da, gure hizkuntza normaltasunez, egunerokotasunean erabilia izan dadin. Froga hor
|
dugu
euskara ikasten dutenek trebatzeko eta hobeki ikasteko Herria irakurtzen baitute.
|
|
|
Gure a e i o u partikularra gorpuzteko. Eta hori behar
|
du
euskarak; haragi bihurtzen diren hitzak.
|
|
|
Behar du lepo bat zeinen gainean segi aurrera. Malko eta listuz bustitzea behar
|
du
euskarak. Hatz markaz zikintzea.
|
|
|
Euskaraldiaren helburua da egunerokotasunean euskaraz. Baina horretarako parean
|
duguna
euskaraz hitz egiten duen edo ez, jakinean ez izanez, gehienetan erdaraz mintzatzen gira. Usaia hori galdu beharrean, bi astez iraunen duen kanpaina hunek," Ahobizi" euskaraz mintzo duenak eta" Belarriprest" ulertzen duenak, txapa bat soinean ukanen du.
|
|
|
Euskal Herri guzian gaindi, anitzek eta anitzek erakutsi dute, eta zoin kartsuki, euskarari eta euskaldungoari errotik atxikiak direla. Beren egun guzietako urratsetan nahi
|
dutela
euskararen erabilpena ahal bezanbat sustatu. Ikus ere zonbat jende izan den Durangoko azokan.
|
|
|
Haur gehienak eskola elebidunetan izanez, ez badu hitz egiten ere, ulermena badu, klub horietan diren segitzaileek euskaraz hitz eginez haurrak eta nerabeak murgiltze giro batean sartuko litzateke. Gune guzietan beharrezkoa da, ez dela metodo bakar bat gehitzen zuen, baina bakoitzak bere tokiari egokituz ikusi behar
|
du
euskaraz murgiltzeko zer egin behar duen.
|
|
2023
|
|
|
Baiona, Biarritze, Hendaia, Uztaritze eta Itsasun. Ibiltzen diren haur kopuruaren erdia eskola elebidunetatik etortzen da, haur guziek ez
|
dute
euskara ongi menperatzen, haur horieri hizkuntza hobetzeko parada emana zaie.
|
|
|
/ Bihi, bazka, indar/ egun eta bihar/ Badakigu nun har/. Zu baitan./ Lagunak ez lokar/ Aditurik elkar/
|
Dugun
euskara sar/ eder, jori, azkar,/ Orotan.
|
|
|
Gernikako Estatutuaren arabera Euskal Autonomia Erkidegoan euskara ofiziala izanez, erakunde publikoetan lanpostu bat erdietsi nahi
|
dutenei
euskara ezagutzea galdegina zaie. Baina arau honen hauskortasuna agerian ezarri du EAEko Justizia Auzitegi Nagusiak berriki Uliazpi Fundazioaren kontra hartu duen erabakiak.
|
|
|
Kate motzean eta larre motzean nahi
|
dute
euskara eta nahi gaituzte euskaldunak, batez ere Administrazio Publikoan. Hamabost baino gehiago dira, azken hiru urteotan, Espainiako epaitegietatik Administrazio Publikoan euskararen zabalkundearen aurka plazaratutako sententziak.
|
|
|
Administrazio Publikoa euskararen arnas-gune bihurtuko bagenu, euskaraz bizitzeko bidearen tarte handia egina genuke. Baina, ez dezagun ahantz, Euskararen Herriko zazpi lurraldeetako zatirik handiena kudeatzen duten Espainiako eta Frantziako administrazioek ez
|
dute
euskaraz egiterik modu ofizialean. Euskara ez da ofiziala Lapurdi, Nafarroa Beherea eta Zuberoan, ezta Nafarroako lurraldearen zatirik handienean ere eta Arabako lurraldearen barruan kokatuta dagoen Burgos probintziako administrazioaren kudeaketa peko Trebiñu Konderriaren lurraldean ere ez.
|
|
|
Euskara ez da ofiziala Lapurdi, Nafarroa Beherea eta Zuberoan, ezta Nafarroako lurraldearen zatirik handienean ere eta Arabako lurraldearen barruan kokatuta dagoen Burgos probintziako administrazioaren kudeaketa peko Trebiñu Konderriaren lurraldean ere ez. Beraz, XXI. mendearen hasmentan, oraindik ere, Frantziak eta Espainiak kate motzean eta larre motzean nahi
|
dute
euskara eta nahi gaituzte euskaldunak, batez ere Administrazio Publikoan.
|
|
|
MONTREAL, QUEBEC. Montrealeko' Quebeceko Euskaldunak' Euskal Etxeak berriz abiatuak
|
ditu
euskara klaseak. " Hibrido moduan" emanen ditu, bai online eta baita aurrez aurreko eskolekin ere.
|
|
|
" Gorago azpimarratu ditugu euskaraz irakurtzearen balioa eta irakurle gehiagoren ukaiteko beharra. Suertea
|
dugu
Euskararen Erakunde Publikoa bat datorrela gure astekaria jende gehiagotara helarazteko xedearekin. Oraindanik harpidedun berriek lehen urtean biziki prezio apalean eskuratzen dute.
|
|
|
Helduen euskalduntzeari doakionez, euskara ikasteko geroz eta eskaera handiagoa dugu, baina gure asebetetzeetan etengabe agertzen zaigun antomuga da ikasleek ikasten dutena kurtsoetatik kanpo erabiltzeko zailtasun handiak dituztela. Ikasleek ez
|
dute
euskara praktikatzeko eremurik, alta euskaldunak badira.
|
|
|
Igandean, azkenik, meza (10:30) eta bazkaria Balavoine aretoan, eta 16etan Lagunt eta Maitako Koral Mistoa, Donostiako Eresmin Abesbatza eta Euskal Etxeko Dantz' Erroak taldearen euskal dantza emanaldia. Lagunt eta Maitak, bertzalde, hasia
|
du
euskara ikasturtea, aurten 35 ikaslerekin, irakasle direla Olivier Etchebers, Marc Fuentes eta Elurra Florentin. Aitzina!
|
|
|
Datu horien aitzinean euskalgintza arranguratua agertu da: " EEPk ez
|
du
euskararen geroa segurtatuko duen hizkuntza politikarik proposatzen. Haien proposamen bakarra da, orain arte bezala segitzea".
|
|
|
Euskal Herria loriatu zen 1982an euskal telebista sortu zelarik. Karlos Garaikoetxea Eusko Jaurlaritzako lehendakariak eta haren denborako kultur sailburuek argiki ikusia
|
zuten
euskarazko katearen beharra. Abiatu orduko, mendiek trabatzen ez zituzten herri guzietara heldu zen, hala nola Lapurdiko zati handienera.
|