|
2000
|
|
|
Izan ere, behin eta berriz ikusten ari gara nolako esfortzuak egiten diren estatu espainol etafrantsesetik, esaterako, beren nortasun nazionala finkatzeko, eta horrekin batera euskalnortasuna desagerrarazteko. Era berean ez dira txikiagoak Euskal Herritik nortasunpropioari eusteko eta, neurri berean, ezarri
|
nahi zaizkigunak
desegiteko egiten direnahaleginak.
|
|
|
Labur aritzekotan, euskal errealitatean presentzia handiena dutenetara mugatuko gara, beste kasu batzuetan naziotasunaren gorabeheretan bestelako eragile eta prozesuak agertzen direla argiutziz. Euskal Herriari gagozkiolarik, beraz, prozesu bi aipatu
|
nahi ditugu
: nortasunetnikoaren birsortze/ deuseztatze-prozesua bata, eta nazio politikoan oinarritutakonortasunen eraikuntza/ deseraikuntza-prozesua, bestea.
|
|
|
gai, gertaera eta pertsonaien izaera, jatorria, Euskal Herriarekin zuten lotura edo eragina, hizkuntza eta bestelako datu batzuk. Honekin hauxe jakin
|
nahi genuen
, funtsean: zeinerreferentzia-eremu islatzen dute egunkariek nagusiki, eta nolako Euskal Herria erakusten dute? 13
|
|
|
Telebistei dagokionez honako ideia hauek azpimarratu
|
nahi ditugu
:
|
|
|
Erreferentzia-eremu nagusiak (Euskal Herria, Espainia eta Frantzia) egunkarietanzein gairen inguruan egituratzen diren ikusi ostean, azter dezagun orain nola eraikitzendiren Euskal Herriaren barneko erreferentzia-eremuak. Hots, jakin
|
nahi duguna
hauxeda: zeri buruz mintzatzean islatzen digute egunkariek Euskal Herriaren osotasuna. Edo zein izaera du Euskal Autonomia Erkidegoak?
|
|
|
gure asmoa ez da egunkariek Euskal Herriaz eraiki duten irudiaren azterketahistorikoa egitea, une jakin batean dagoen errealitatea hedabideetan nola islatzen denikertzea baizik. Une hori ez-ohikoa edo berria bada, berripaperek ez-ohikotasun edoberritasun hori jasotzen ote duten edo nola interpretatzen duten jakin
|
nahi dugu
, datuenbilketa eta azterketaren bitartez. Eta horixe eskaintzen digu oraingo azterketak.
|
|
|
Liburuaren sarreran azaldu den legez, Euskal Herriko hedabideek euskal nazio-nortasunean nola eragiten duten aztertzea da gure helburu orokorra, bai eta norabidebaterantz edo besterantz jotzeko ager daitezkeen eragileen inguruko gogoeta egitea ere.Galdera hauei erantzuten hasteko, hedabideek islatzen eta, aldi berean, birsortzen dituzten erreferentzia-eremuak ditugu jopuntuan. Prentsa idatziaren eta bertoko telebistaren (ETBren) edukien analisien bitartez horixe azaleratu
|
nahi genuke
(alde batera utzidugu irratia, irrati-emisoreen aniztasunak izugarri handituko bailuke azterketa enpirikoa). Era berean, gure helburuekin bat etorriz, hedabideek birsortzen dituzten erreferentzia-eremuen definizioan ager daitezkeen zenbait eragileri ere erreparatuko diegu, ondokoak aztertuz, preseski:
|
|
|
Nafarroako Foru Erkidegoan, antzera, Foru Komunitatearen ondasun historiko, kultural eta linguistikoen sustapena egitea eskatzen zaie irrati-lizentzia lortu
|
nahi duten
sozietate pribatuei. Halaber, eremumistoan euskara maizago erabiltzeak balorazio altuagoa izango duela zehazten da lehiaketan, eta arealtuagoa eremu euskaldunean (336/ 1997 Foru-Dekretua, azaroaren 10ekoa, Nafarroako Foru Komunitatean frekuentzia modulatuko uhin metrikozko irrati-emisoreetarako baimenak ematea arautzen duena).
|
|
|
Cine por la red, 2000ko uztailaren 5a (http://www.porlared.com). Albiste honen arabera, 80 battelebista lokal integratu
|
nahi ditu
Prisa-k Pretesa bere filialaren baitan.
|
|
|
-Proportzionaltasuna, alegia, arauketa edota interbentzioa helburura egokitua izatea. Honek, funtsean, arauak eta interbentzio publikoak mugatu etagaur egun dauden mailan gordetzera joko dela esan nahi du, alegia, dagoeneko ezarritako tresnak lortu
|
nahi diren
interes orokorra bideratzeko nahikoak direla kontsideratzen dela. Zentzu honetan, autorregulazioa bultzatzera joko da, bai Estatuen zein Europako Batasunaren mailetan, betierezainduz, horrek ez duela ekarriko kudeatzaile nagusiek kudeatzaile txikiagoei beren interesen araberako joko-arauak inposatzea.
|
|
|
Horrela, bada, badirudi ikus-entzunezkoetan liberalizazioaren aldeko tesiekaurrera egin dutela Europan, nahiz eta, esan bezala, tentsioan beti ikuspegi babesle edosozialagoarekin. Zerbitzu publikoaren garrantzia onartzen da, baina horren eremuamugatu eta merkatuaren sorosgarri bihurtu
|
nahi da
pixkanaka. Zerbitzu publikoa ezinezko zehaztasunez definitu beharrean kokatzen da finantzaketa publikoa justifikatzeko.
|
|
|
Alde honetatik, aipatzekoa da aintzindarietakoa den Internet bidezko telebista-zerbitzu bat Baionan bertan jaio berria dela, programazioarenardatz gisa inguruko gaiak dituelarik (www.tvpi.fr). Bestalde, nahiz eta hizkuntza frantsesa izan nagusia, euskaraz eskaintzaren %20 gutxienez eman
|
nahi dutela
adierazi dute sustatzaileek.
|
|
|
Estatu mailako zerbitzuak emateko baimena duten programatzaile edo editoreei, gainera, beste zerbitzu digitalberri bat eskaintzeko aukera emango zaie. Geratuko diren kanalak, azkenik, aurkeztuko diren egitasmoen interes komunikatibo eta sozialaren araberaemango direla xedatu da, kontuan hartuta betiere, lurrazaleko difusio-modudigitalaren hedapen azkarra lortu
|
nahi dela
. Lehentasunen artean, halaber, zerbitzuen doakotasuna eta eragileen dibertsitatea eta informazioaren aniztasuna zabaltzea bezalako irizpideak finkatu dira.
|
|
|
Hala eta guztiz ere, sistemaren azken bi hamarkadetako bilakaerak erakusten du ezen, erregulazioa eragile ekonomiko, politiko, teknologiko eta sozialak ordenatzeko mekanismo gisa uler badaitekeere, horien menpe dagoen zerbait ere badela, indar-harremanen arabera interes batzukedo besteak babesten dituena. Alde honetatik, badirudi laurogeiko hamarkadako pribatizaziorako joerak eta laurogeita hamarreko hamarkadako sistema publikoaren identitate-eta komertzializazio-krisiak gainditu eta, oro har, irrati-eta telebista-sistema osoanherritarrentzako zerbitzu-izaeraren araberako birdefinizo berri bat ezarri
|
nahi dela
.
|
|
|
Baina horiekin batera, badira, halaber, beste mota batzuetako lege eta arauak, ikus-entzunezko sektorea bere osotasunean araupetu edota jarduera honi muga berezituak ezarri
|
nahi dizkiotenak
. Anbizio handieneko arauketa, dudarik gabe, Kataluniakoa da, non, besteak beste, kable bidez banatutako ikus-entzunezko programazioari etatelebista lokalei hizkuntz kuota zehatzak ezarri zaizkion (programazio europarrarinahitaez eskaini beharreko emisio-denboraren laurdena, jatorriz katalanez egindakoprogramekin osatua izatea; bikoiztuta edo azpi-idatzita ematen diren programak, gutxienez, katalanez ere emanak izatea; telebista lokalen kasuan, emakidetan, katalanarenerabilera eta Kataluniako kulturari egindako ekarpenaren balorazioa,...) 55 Halaber, Hizkuntz Politikaren Legeak zenbait hizkuntz eskakizun ezartzen ditu, telebistaz gainirratian ere agintzen dutenak, hala nola Kataluniako erakunde publikoek zuzeneangestionatutako irrati eta telebistek normalean katalanez jardun beharra, edo, orokorrean, Kataluniako eremuko telebistek beren produkzio propioaren erdia katalanez egitea,... Beste maila batean, Ikus-entzunezkoen Kataluniako Batzordea (CAC) eratzen duenlegeak ere aipamena merezi du56.
|
|
|
Galizan ere Ikus-entzunezko Legea ezarri da57, eta Madrilen, berriz, telebistakoedukiak erregulatu
|
nahi dituen
araua ezartzeko asmoa azaldu dute.
|
|
|
Beste estatu guztiek bezainbeste bai, ez espainola baino gehiago, bainaez gutxiago ere. . Orain zertarako
|
nahi dituzue
, bada, armada eta mugak?, galdetzen dutenean, estatu bat izateko eskubidea ukatu nahia dago horren guztiaren atzean.
|
|
|
galdetzen dutenean, estatu bat izateko eskubidea ukatu nahia dago horren guztiaren atzean. Guk
|
nahi
alabehar dugun moduan antolatuko dugu, esaten dut nik, baina ez ukatu eskubide hori? 14.
|
|
|
Iberiar penintsulako erliebea irudikatu
|
nahi lukeenaren bitartez
ematen dio hasieraTele 5ek bere eguraldiari buruzko tarteari. Hasiera horretan, hitzezko agurrarekinbatera, telebista-irudiaren animazioari esker, pantailan Atlantikotik Mediterraneoitsasora hegaz joango litzatekeen balizko txori hegalariaren begien bitartez ikusitakolur-eremuak erakusten dira:
|
|
|
Horretan, eragin mediatikoak foma berezia hartzen du, estatu indartsuenekinposatu
|
nahi duten
errepresentazioa islatzen eta ezartzen baitute hedabideek, moduerrutinazko batean. Euskal Herriak, kasu, beste bi nazio indartsurekin lehiatu behar dumediatikoki, eta, botere-harremanean ez ezik sare mediatikoan ere gutxitua agertzendenez, gertaera, pertsonaia, toki eta momentu garrantzitsuak Espainiaren eta Frantziaren ikuspegi nazionalaren arabera ematen zaizkio antolatuta eta eraikita, hedabiderik nagusienen eskuetatik behinik behin.
|
|
|
Izan ere, bai nazio-izaera eta bai askatasuna ere ameskeriak badira, zertangabiltza euskaldunak burujabetzari begira? Zergatik jarraitzen dugu estatua aldarrikatzen (halakorik egiten badugu bederen), mundu zabalean gero eta nabarmenagoikusten dugun joera estaturik
|
nahi
ez izatea denean. Hitz bitan, berriz ere euskalduna historiaren aurka edo historiatik kanpo ote dabil?
|
|
|
eta, konstituzionalisten? artean ezarri
|
nahi den
banaketarenfaltsutasuna salatu du. Horretarako, proiektu abertzalearen izaera konstituzionalaaldarrikatu du.
|
|
|
Hitzaurrea, zuzeneko mintzaldiak eragindako atsegina aipatuz amaitu
|
nahi
dut.Eta, bide batez, atsegin hori banatzeko gogoz gaudenez, datorren urteko ikastarorako gonbitea luzatuz. Gainera, aurten etorri izan bazina, aparteko lagun-giroa ezagutzeaz gain, ez zenuke orain liburua irakurri beharrik izango.
|
|
|
Baieztapen honekin ez dut balizko jite haueta aurretik filosofia garaikidean eman direnak (nagusiki, historikoa? eta, linguistikoa?) berdindu
|
nahi
, hori harropuzkeria litzatekeelako nire partetik3 Bainahurrengo urteetan jarduera filosofikoaren barne-egiturak irauli ditzakeen aldaketahori karakterizatzen duten zenbait elementu badaudela mantendu nahi dut.
|
|
|
Baieztapen honekin ez dut balizko jite haueta aurretik filosofia garaikidean eman direnak (nagusiki, historikoa? eta, linguistikoa?) berdindu nahi, hori harropuzkeria litzatekeelako nire partetik3 Bainahurrengo urteetan jarduera filosofikoaren barne-egiturak irauli ditzakeen aldaketahori karakterizatzen duten zenbait elementu badaudela mantendu
|
nahi dut
.
|
|
|
Hemen eskema honen faltsukeria salatu
|
nahi dugu
, bere balizko oinarritzapenintelektualaren ahultasunak agerian utziz. Koiuntura konkretuez gain, atzerrianematen diren eztabaidak eta kanpoko autoreen ikuspegiak zeharo manipulatuz, kakaburutik behera nola botatzen diguten erakusten saiatuko gara.
|
|
|
Jar dezagun disgresio-multzo hori batuko duen printzipio bat, burujabetasunazmintzatzeko maxima ez oso zorrotz modura funtzionatuko duen oinarri bat: askeakizan
|
nahi dugu
, eta, filosofikoki oso modan izan ez arren, libertatearen behar horialdarrikatzen dugu. Ezin baita burujabetzaz hitz egin, askatasunaren kontzeptuakontuan hartu gabe.
|
|
|
Estatu haundietan ezin den milasaio sozial proba genezake guk, askatasunean, justizian, lanaren organizazioan, begiratasun poliziakoan, garraioetan, heredentzia eta jabego kapituluetan, urbanismoan, edozertan. Horixe bakarrik
|
nahi dugu
. Geure eredua, geuretzat.
|
|
|
Guk, ordea, izatearen baldintzak arakatu
|
nahi ditugu
, askatasunaren beharraeztabaidarako oinarri gisa ezarri ostean6 Lehen aipatu dugun legez, izatearen baldintza horien artetik izate juridikoari dagozkionak aukeratu ditugu, estatu baten beharrezkotasunaren oinarriztapena ikuspegi horretatik egokiago egin daitekeelakoan.
|
|
|
Honekin ez diot Monzon-i arrazoirik kendu
|
nahi
, zerbaitek ekartzekotan, borrokak ekarriko baitio herri honi askatasuna; eta, borrokatzeko, utopikoa izanbehar du pertsonak. Alternatiba politiko bat bideratzeko orduan, ordea, ez da nahikoa mundu hobea nahi dugula esatea7 Politika, ekimen hori epe eta marko mugatubatean egin ahal izateko formula azaltzean datza.
|
|
|
Honekin ez diot Monzon-i arrazoirik kendu nahi, zerbaitek ekartzekotan, borrokak ekarriko baitio herri honi askatasuna; eta, borrokatzeko, utopikoa izanbehar du pertsonak. Alternatiba politiko bat bideratzeko orduan, ordea, ez da nahikoa mundu hobea
|
nahi dugula
esatea7 Politika, ekimen hori epe eta marko mugatubatean egin ahal izateko formula azaltzean datza. Horregatik, orain pairatzen ditugun, konstrukto?
|
|
|
Eztabaida kokatzeko, beharrezkoak diren zenbait premisa ezarri beharko ditugu.Geure kontzepzioa (politikari buruzko kontzepzio filosofikoa, baina, oro har, filosofiaren adar nagusietan oinarritzen dena) ondoko puntuetan
|
nahi dugu
fundamentatu:
|
|
|
D, accord! Bainaintelektual espainolek bi adiera desberdin eman
|
nahi diote
panazea intelektual horri: batetik, zerbait berri esango balute bezala aipatzen dute, eta bestetik, konstruktokulturalen balioa gutxietsi nahian dabiltza.
|
|
|
Erronka honi erantzun
|
nahi dio
nagusiki Zabalo-ren lanak. Ikus, batez ere, (Zabalo 2000:
|
|
|
Gure diziplinak exijitzen duenzorroztasunez aritzea, are zailagoa izaten da. Izan ere, paragrafoak idatzi ahala, adarrak irekiz eta irekiz doaz, gero haiek ixteko
|
nahi
bezainbeste espazio eta astirikeduki gabe.
|
|
|
*. Mintegi hau antolatu dutenek eman didaten aukera paregabea eskertu
|
nahi dut
. Horien arteaneskerrak eman nahi dizkiot bereziki Ekai Txapartegi-ri, bere laguntasun filosofikoagatik zein bestelakoagatik.
|
|
|
Mintegi hau antolatu dutenek eman didaten aukera paregabea eskertu nahi dut. Horien arteaneskerrak eman
|
nahi dizkiot
bereziki Ekai Txapartegi-ri, bere laguntasun filosofikoagatik zein bestelakoagatik. Mikel Soto nire anaiari ere eman nahi dizkiot eskerrak, testua osatzen eman didan laguntzagatik.
|
|
|
Horien arteaneskerrak eman nahi dizkiot bereziki Ekai Txapartegi-ri, bere laguntasun filosofikoagatik zein bestelakoagatik. Mikel Soto nire anaiari ere eman
|
nahi dizkiot
eskerrak, testua osatzen eman didan laguntzagatik.
|
|
|
gainditzea ezinbesteko baldintza da, gaizki-ulertze latzetan erori
|
nahi
ez badugu, behintzat. Bestetik, hau ez da programa politiko baterako proposamena, hausnarketa filosofiko soila baizik (honek ez du esan nahi hobea denik; desberdina dela azpimarratu nahi dut, besterik gabe).
|
|
|
gainditzea ezinbesteko baldintza da, gaizki-ulertze latzetan erori nahi ez badugu, behintzat. Bestetik, hau ez da programa politiko baterako proposamena, hausnarketa filosofiko soila baizik (honek ez du esan nahi hobea denik; desberdina dela azpimarratu
|
nahi dut
, besterik gabe).
|
|
|
Aniztasunaren fenomenoa aztertu ahal izateko, geure muga dialektiko estuakgainditu beharko ditugu, beste behin ere. Gure herrian aniztasunaren fenomenoazarraza eta etnia gainditzen dituen definizio sakonago bat eman beharko dugu, kulturartekotasuna. La casa de Extremadura?-ra mugatu
|
nahi
ez bada. Beraz, aniztasunaz mintzo garenean, balioen aniztasunaren eta kosmobisio desberdinen elkarbizitzaren zentzuan ulertu behar da; ez kolonialismoaren sinonimo eder gisa.
|
|
|
Liburu honekin Ezbaika elkarteak oinarrizko ekarpena egin
|
nahi du
, gureeskubide kolektiboak gauzatzeko bidean, horretarako alderdi abertzale desberdinenproposamen politikoekin batera ildo bereko adituen ikerketak argitaratuz. Liburua, era berean, dokumentua ere bada.
|
|
|
Jakina, komunikabideen kontsumoa gizarteantxertaturik dagoenez, zenbait, informatibo?,, tertuliano? eta abar egunero sartzendira gure etxebizitzan, eta guk
|
nahi
ez arren ere entzun edo ikusi behar ditugu, guretzat ordu aproposak izaten diren horietan. Gainera,, ausentzian?
|
|
|
-Lehena, instituzionalizatze-mailan duguna. Hain zuzen, bigarren mundu-gerraren ondoren eta Estatu Batuen hegemoniaren menpean, mundukoharreman ekonomikoak arautu
|
nahi zituzten
erakundeak sortu ziren (GATT, FMI, MB, G -7), eta, asmo berberekin, baita harreman juridiko-politikoakarautzekoak ere (NBE, NATO).
|
|
|
at geratu nahiere. Trena hartzeko presa hauek, nora joan
|
nahi duten
erabakitzea galarazi diete.Internet-en trena hartuko dugu nahitaez; baina hobe da zertakoa balio duen, nolafunzionatzen duen, bere errealitateak ete bere mitoak zeintzuk diren eta abar ezagutzea. Internet erabiltzen ikasi behar dugu (eta etekinak ateratzen), Internet-ek guerabili beharrean17 Horretarako, behar-beharrezkoa da erabilpen kritikoa bultzatzen duen hezkuntza bideratzea.
|
|
|
Gertatzen ari dena zientzia eta teknologiarenhedapen, naturala? dela sinetsarazi
|
nahi digute
adituek, eta, ondorioz, ezin direla, aurrerapenak, gelditu.
|
|
|
Arestian, estatuareneskumenari muzin eginez, nortasun formal propioa adierazteko tresna eta baliabideak zertan diren ikusi ahal izan dugu. Paper hutsak baino zerbait gehiago dira, baiberen nortasuna adierazteko erabili eta aldarrikatu
|
nahi dutenentzat
, eta bai estatuarentzat ere. Alta, eta azken atalak honela erakusten du, balio sinbolikoaz gain, erabilera praktikoa ere sustatu eta bideratzeko tresna gisa ulertu eta erabiltzen dira.Frantzian azken hamarkada honetan burutu den nazionalitatearen erreformareninguruan, batez ere magrebiar jatorrizko populazio eta inmigrazioari begira, nahizeta beste jatorriko etorkinengan eragin zuzena duen?, nazionalitate frantsesa izateko eskubidea murrizteko eskatuz, eskuineko erreakzio sutsu batek honako hauzioen:
|
|
|
Alabaina, sarritan batez ere erdarazko testuetan, honen antzekoak diren izendapenak aurkiditzakegu, identitate konplexu baten adierazle baino gehiago (zenbaitetan hala dira, W. Douglassantropologo estatubatuarrak aipatzen dituen marratxodun-euskaldunen kasuan bezala) banaketaadministratiboa errespetatu
|
nahi duten
deituren kasuan: vasco-español, basque-français, BasqueSpanish etab. Tamalez, gehienetan gai honen inguruan hausnarketa urria egiten da.
|
|
|
Burgesiaren kide batzuek eta burujabetasun zentralizatu eta tinkoagoaren aldekoek bategin zuten aurrerapauso (erretoliko eta politiko) esanguratsuenetarikoari ekitean.Lotura feudaletatik askeagoa eta iraultza komertzialean parte hartzeko gero eta prestuagoa zen orduko burgesiak, bere jabetza eta eskubideak babestu
|
nahi zituen
irautenzuten lotura feudaletatik, aginte publikoa arma gisa erabiliz.
|
|
|
Azpimarratu
|
nahi duguna
hauxe da, alegia, Iraultza Frantsesa baino lehen, estatuaren, unitate politikotzat harturik, eta nazioaren, unitate kulturaltzat hartuta?
|
|
|
Gure ustez, monetaren eta burujabetasun nazionalaren arteko erlazioaren ikuspegitik, oso garrantzitsua da homogeneizazio monetarioaren esanahi teoriko-praktikoa. Moneta berarekin ordaintzen diren eragiketek espazio monetario bat osatzendutela azpimarratu
|
nahi dugu
. Zentzu horretan, burujabetasun ez-pertsonalarenesparrua, espazio monetarioa da.
|
|
|
Gainera, funtsezko eragiketa ekonomikoak bi pertsonaren arteko trukeak (kanbio erlatiboak) badira, orduan burujabetza ekonomikoaren jatorrizko ingurumariteorikoak gizabanakoaren erabakiaren inguruan kokatu beharko ditugu (banakakoeskariaren eta eskaintzaren teoria). Horixe da gaur egun gailendu den ikuspegi teorikoa, sasi-liberalismoa muturrera eraman
|
nahi
omen duena. Mota guztietako kolektiboak sobera leudeke amesgaizto ultraliberal horretan...
|
|
|
Ingurumari zabal eta korapilatsu horretan egonik, lerro hauetan bi gogoetabereizi
|
nahi ditugu
ondoko gaiei buruz:
|
|
|
Horregatik, indarrez gauzatu
|
nahi den
kultur ezabatzearen aurrean, izaera desberdinduaren ukaziori jaurkitzen, kanpotik baldintzaturiko gizabanakoen zeinherrien existentzia askatzen joateko, mota guztietako bideak zilegi bezain etikodira, baita erresistentzia armatua bera ere.
|
|
|
Russian Academy of Sciences, Kharkov State University, GeorgianInstitute of Psychology, eta Azerbaijan Pedagogical Institute for Russian Languageand Literature. Gainera, espreski eskertu
|
nahi ditugu
ikerketaren diseinuan partehartu izan zuten pertsona hauek: Mark Bennett, Ignasi Vila, Almudena Gimenez, Tatiana Riazanova, Valentina Pavlenko, Giorgi Kipiani eta Rauf Karakazov.
|
|
|
1) kanpo-harremanak zuzenean eraman nahizituzten Christiania-tik (1925ean. Oslo? izenaz bataiatua); 2) arazo kontsularrakzuzenean eraman
|
nahi zituzten
, Stockholm-etik pasatu gabe. Interes ekonomikoakzaintzen zituzten, beraz, gordin-gordinki.
|
|
|
Baina, aurrerantzean, beste bi motatako pauso kualitatiboak emanbeharra dago, egituratze instituzional berri bati begira. Alde batetik, bai historiakEuskal Herrian zehar izan dituen ondorioengatik, bai herrialde ezberdinen izaeragatik, hala nola une honetan ematen diren egoera ezberdinengatik, errealitate gordina da, herrialdeek pisu espezifiko eta berezia dutela Euskal Herrian, eta, beraz, euskal gizartearen aurrean oso ondo azaldu beharko genuke, eraiki
|
nahi
dugunEuskal Herria herrialde ezberdinen izaera propioa errespetatu eta kontuan hartukoduen Euskal Herria dela. Zentzu horretan, bigarren mailako urrats bat eman beharra aurreikusten du EHk, non herrialde ezberdinetako ordezkariak batu beharkogenituzkeen eta herrialde ezberdinen pentsamoldea, proposamenak, iritziak etaekarpenak jaso, eraiki nahi dugun Euskal Herria horri begira.
|
|
|
Alde batetik, bai historiakEuskal Herrian zehar izan dituen ondorioengatik, bai herrialde ezberdinen izaeragatik, hala nola une honetan ematen diren egoera ezberdinengatik, errealitate gordina da, herrialdeek pisu espezifiko eta berezia dutela Euskal Herrian, eta, beraz, euskal gizartearen aurrean oso ondo azaldu beharko genuke, eraiki nahi dugunEuskal Herria herrialde ezberdinen izaera propioa errespetatu eta kontuan hartukoduen Euskal Herria dela. Zentzu horretan, bigarren mailako urrats bat eman beharra aurreikusten du EHk, non herrialde ezberdinetako ordezkariak batu beharkogenituzkeen eta herrialde ezberdinen pentsamoldea, proposamenak, iritziak etaekarpenak jaso, eraiki
|
nahi dugun
Euskal Herria horri begira. Herrialdeen ahots propioa bermatu behar dugu, eta horretarako Herrialdeen Ganbera edo HerrialdeenBatzarra osatzea proposatzen dugu.
|
|
|
teamendu bat egiteko gaibaldin bagara, hau da, euskal gizarteari guk
|
nahi duguna
bakoitzaren ongizatea bermatzea dela demostratzeko gai baldin bagara, eta hainbeste eskatu deneskubidea aplikatuta, egoera demokratikoagoa lortzeaz gain, ongizate-baldintza hobeak lortzen dituela ikusten baldin badu, euskal gizarteak ez dio ezgaur ez etorkizunean eskubide horri uko egingo. Erakunde berriak sortzeak lagunduko ote lukeen?
|
|
|
Bai, zalantzarik ez. Instituzionalki dauzkagu, alde batetik, nolabait ere legalkionartuta dauden erakundebatzuk, eta, beste aldetik, Euskal Herriko borondateak onartu dituen beste erakunde batzuk; eta hor sartzen dut Udalbiltza, baina ez Nafarroako erakundeak, Nafarroako populazioari Amejoramendua
|
nahi duen
ala ez sekula galdetu ez zaiolako.Iparraldean ez daukate inolako erakunderik. Erkidego Autonomoan, berriz, bai Legebiltzarra eta bai Gobernua Erkidegoko populazioaren zati batek onartu zituen beregaraian.
|
|
|
Bada, gure ustez, kasu horretan, eskubidea lurraldearena izatetik herritarrena izatera pasatzen da. Egon daitezke60.000 -80.000 nafar estruktura berri horretan parte hartu
|
nahi dutenak
, nahizgehiengoak parte hartu nahi ez izan, eta etorkizunezko egituraketa horretan herritarhoriek eskubidea eduki beharko lukete parte hartu ahal izateko.
|
|
|
Bada, gure ustez, kasu horretan, eskubidea lurraldearena izatetik herritarrena izatera pasatzen da. Egon daitezke60.000 -80.000 nafar estruktura berri horretan parte hartu nahi dutenak, nahizgehiengoak parte hartu
|
nahi
ez izan, eta etorkizunezko egituraketa horretan herritarhoriek eskubidea eduki beharko lukete parte hartu ahal izateko.
|
|
|
Gustatu edo gustatu ez, hori besterik ez dugu; eta planteamendu horrekin euskal herritar guztien eskubideabermatuko litzateke. Izan ere, gutxienez badaukagu gune bat non prozesua bermatuko litzatekeen, eta gero gune hori Euskal Herria osora enfokatua izango litzateke,
|
nahi duten
guztiek parte har dezaten. Ez inkorpora daitezen, hori agian GernikakoEstatutuaren hutsetako bat izan da, eta noski, nafar batek, ziurrenik arrazoi handiz, esan dezake:
|
|
|
Martin Aranburu (EA): Alderdi abertzaleok, elkarrekin, planteamendudemokratiko bat egiten baldin badugu, inori eskubiderik kendu gabe baina gauregun ez daukanari emanda, eta guk
|
nahi dugun
etorkizuneko Euskal Herria horrelakoa izango da eta Espainia eta Frantziarekin horrelako erlazioak izango ditu esatenbadugu. Quebec-en egin duten modura?, eta lege-agintaldi batean (guk epea jartzen dugu) Gobernu espainiarrak hori onartzen ez badu, ekin diezaiogun beste bidebati. Zergatik ez du Gasteizko Legebiltzarrak subirano deklaratzen bere burua?
|
|
|
Guri dagokigunean, arteari lotuta dagoenari eutsi
|
nahi diogu
. Artean bezala, jarduerak errepikaezinak diren neurrian, estandarizatu ezin diren neurrian, beraienberri eman nahi bada, beren hastapenetatik azaltzea iruditu zaigu modurikegokiena.
|
|
|
Guri dagokigunean, arteari lotuta dagoenari eutsi nahi diogu. Artean bezala, jarduerak errepikaezinak diren neurrian, estandarizatu ezin diren neurrian, beraienberri eman
|
nahi bada
, beren hastapenetatik azaltzea iruditu zaigu modurikegokiena. Eta horretarako, gaur egun edozein hiritan aurki daitezkeen eta teoriamailan ere bereizten diren teknika eta jarduera ezagunenen berri eman nahi izandugu, bertan aritzen diren profesional eta espezialistei beren gaia aztertzea eskatuz.Sakontasunez, teknika bakoitzaren atzetik zein oinarri teoriko dauden eta gizakiaeta patologiaren zein ulermen dagoen adieraztea izan da gure nahia.
|
|
|
Artean bezala, jarduerak errepikaezinak diren neurrian, estandarizatu ezin diren neurrian, beraienberri eman nahi bada, beren hastapenetatik azaltzea iruditu zaigu modurikegokiena. Eta horretarako, gaur egun edozein hiritan aurki daitezkeen eta teoriamailan ere bereizten diren teknika eta jarduera ezagunenen berri eman
|
nahi
izandugu, bertan aritzen diren profesional eta espezialistei beren gaia aztertzea eskatuz.Sakontasunez, teknika bakoitzaren atzetik zein oinarri teoriko dauden eta gizakiaeta patologiaren zein ulermen dagoen adieraztea izan da gure nahia.
|
|
|
Psikoterapien formula orokor bat eman
|
nahi badugu
, bestearen irudiak, i (a) Lacanek dioen modura, subjektuaren niarengan?, m?
|
|
|
Hemen modu sinpletu batean oroitarazten dudana, desiraren grafoa deituan Lacan-engan aurkituko duzuena besterik ez da.Grafo honek bi solairu ditu. Hau beheko solairua da, gutxienekoa ere bai; horrekesan
|
nahi du
, zirkuitu horretatik iragatea ezin ekidin daitekeela; goiko solairura iragatea, aldiz, aukerakoa da, horrela esan badaiteke (2).
|
|
|
Konfidentzia hau bi eratara bakarrik altxa daiteke: edo psikoanalistak altxatzen du, bera ere konfidentziala den superbisioaren esparruan, edo bere analisia burututzat ematen duen subjektu batek, bertan ikasitakoapsikoanalistez eta beste psikoanalizatzailez osatutako kolektibo bati helarazten dio.Praktika modura psikoanalisia den horretatik ondorioztatzen da ezen, analista batanalista izatearen bermea, konfidentzia hori ebaluatzeko gune izan daitekeen komunitate batek bakarrik erakar dezakeela. Hori da gure aldetik Eskola deritzoguna.Zenbat eta zabalagoak izan bere oinarriak, hainbat eta gehiago onartu
|
nahi
zaiogaiari buruzko ezagutza baten ustea, nahiz eta hor ere berme absoluturik egon ez.
|
|
|
Helburua ez da bizia salbatzea, norbaiten analisiari jarraipena eman ahal izatea baizik. Eta hala, jakinguraren izenean, batzuetan analistakbadirudi biziaz balio bat egiten duela, eta badaki buru-hiltzea errepresioaren garaipena dela beti, suizidioa, ezer jakin
|
nahi
ezaren, muturreko era dela.
|
|
|
Kontrola da Niak naturaltasunari jartzen dizkion murrizketen adierazlea, pentsamendua zein ekintza eraginkorragoak egiteko xedez. Kontrol horren bitartez, gorputzaren berezko mugikortasuna bideratu eta integratu egiten da
|
nahi den
helburua lortzeko. Kontrol osasuntsu batek ez du gorputzaren naturaltasuna murrizten; eutsi egiten dio beharrezkoa denean, eta ondoren askatu.
|
|
|
Erreakzio horren jatorrian sentimendu bat dago, bizi izandakoa eta gero ukatua: alegia, haurtzaroan ez dutelamaite izan beragatik; aitzitik, gurasoetako baten edo bien
|
nahi
propioetarako erabilia izan dela. Haurra errefusatua sentitu da, bere izaerari eta bere nahi eta desirapropioen parte bati zegokionez, eta gero seduzitua, bere gurasoen nahiei erantzuteko.
|
|
|
alegia, haurtzaroan ez dutelamaite izan beragatik; aitzitik, gurasoetako baten edo bien nahi propioetarako erabilia izan dela. Haurra errefusatua sentitu da, bere izaerari eta bere
|
nahi
eta desirapropioen parte bati zegokionez, eta gero seduzitua, bere gurasoen nahiei erantzuteko. Hartara, bere gorputza sumatzeari utzi eta bere gurasoentzat berezi bilakatzeaonartu behar izan du.
|
|
|
mugimendua hasten denean gertatzen da.Beharra asetzera zuzenduriko jokaera da: hozkailurantz noa, etxetik ateratzen naiz, hitz egin
|
nahi dudan
pertsonaren telefono-zenbakia markatzen dut...
|
|
|
Hau da, sentimenduak, norbera kargu egiten deneko asmo edo ekintzak?, besteak gaizki begiratzen nau?, edo, nitaz aprobetxatu
|
nahi du
–, eta bere organismotik, zentzuetatik eta gorputzetik bereiztera iristen den: gaizki begiratutasenti-tzen bada, bere agresibitatea eta begiak ere kanporatzen ditu:
|
|
|
eta gero kontrakoa, zugan gustukoa dudana hauxe da...?. Miatu
|
nahi denaren arabera
aldagai asko egon daitezke (onarpena-ukapena, dominantzia-sumisioa, e.a.,). –Sentimentu honekin gera zaitezke??:
|
|
|
1947koudaberrian Hegoafrikatik iritsi berria zen Fritz ezagutu zuen. Fritz-ek Goodmanezagutu
|
nahi zuen
, honek W. Reich eta Freud-en ondorengoei (neofreudianoei) buruzko artikulu bat idatzi zuelako.
|
|
|
Atxikimendua irudi berezi batekin gertutasuna eta kontaktua izateko joera da.Joera honetan testuinguruak eragina du: beharra handitu egiten da zenbaitegoeratan (subjektua beldurturik, nekaturik, gaixorik edo urduri sentitzen denean) eta gutxitu egiten da subjektua ongi edo seguru sentitzen denean, eta inguruaesploratu
|
nahi duenean
.
|
|
|
Erreformisten eta haustura-zaleen artean planteatzen zen eztabaida, hau da, psikoanalisiari uko egin gabe ikuspegi berriak proposatu
|
nahi zituztenen
eta gizajokaera esplikatzeko paradigma berri bat iragartzen zutenen artean. Eztabaidahonek jarraitu egingo du, itzaliago bada ere, laurogeiko hamarkadan, eta oraindikere ez da erabat desagertu.
|
|
|
Horretarako, ahalik eta erlaxatuen etadesinhibituen egotea lortu beharko du, hasi berariazko beroketarekin, eta dramatizazioan zehar zuzendariak sartuko dituen teknikekin jarraituz, hain zuzen ere, beredrama espontaneoki adieraztea ahalbidetuko diotenekin. Protagonistak dakienarekin ez jardutea lortu
|
nahi da
, eta aldiz, bere espontaneitateari atea zabalik uztea, etajardun ordez dramatizatzea. Kasu honetan, hauxe esan nahi du:
|
|
|
Honek ondokoa esan nahi du: transferentzia ulertzea, ahozko interpretazioaerabiltzea, terapeutak eszena dramatikoan parterik ez hartzea eta batik bat hauageriko eduki gisa ulertzea, gorderik dagoen edukia interpretazioaren bidezkontziente egin
|
nahi delarik
.
|
|
|
Baina azkenean psikodrama psikoanalitikoa eta analitikoa izena jarri zitzaion, azken hau laburtuta, eta gaur egun izen honekin ezagutu eta desberdintzen da Moreno-ren psikodramatik. Eta,, terapeutenteknika desberdinak baino urrunago joanez, errepresentazio espontaneoaren bidezikuspegi psikoanalitikoa eman
|
nahi zaio
–(Basquin eta kideak, 1977, 14 or.).
|
|
|
Gure ustez, Anzieu-ren aipamen batek. Psikodrama analitikoa haur etanerabeengan? delakoan ezin hobeto laburbildu du, ondoren adierazi
|
nahi
duguna.Psikodrama analitikoaren praktikari dagokionez,(...), gaixoari bera izaten ahalbidetuko dion egoera sortzea; egoera horretan (sentsazioak, afektuak, fantasiak, identifikazioak, proiekzioak, defentsa-mekanismoekin egituratutako desirak) sentitzerabultzatuko duten esperientziak bizitzeko proposatzea; sinbolizazioko lan psikikoaeginaraztea, sentitutakoaren zentzua eta irispidea ezagutu dezan. Izan, sentitu etaezagutu dira Winnicott-engan oinarritutako Masud-en eta Khan-en ustez (1960), psikoanalistaren lanean jarduten duten hiru mailak, banakako psikoterapia klasikoan.Hiru maila hauek, baliagarriak dira Psikodramarentzat, baina esparrua eta egoeradesberdinak dira eta psikodramatistek burututako lan psikoanalitikoari ezaugarribereziak ematen dizkiote, zenbait muga jartzeaz gain?
|
|
|
Metodo honekin, protagonista kausazko egoeraz jabe dadin
|
nahi da
. Hau da, gatazka edo jarduteko modu gatazkatsua eragin zuen trauma edo egoera bereziazjabetzea.
|
|
|
-Psikodrama: gatazka indibidualak eta zenbait pertsonaren arteansortutakoak konpondu
|
nahi dituen
metodo terapeutikoa da. Subjektuaguztiz inplikatuta dago.
|
|
|
Taldeak egindako eskaria dakontsulta, ez gizabanakoak egindakoa. Beren artean arazoak izan dituzten etagatazka horien iturriak, arazo instituzionalak eta abar ulertu
|
nahi dituzten
erakundebateko terapeuten taldea, adibidez (Pavlovsky, 1990 b).
|
|
|
Hala ere, giza zientzietan teknikaren aurrerakuntzak ere nabariak izan ohi dira. Hauetakobaten berri eman
|
nahi dugu
lan honetan. Eta, hain zuzen, aipatutako Freud-enazken lan hori,. Giza masen psikologia eta Niaren analisia?
|
|
|
Anaitasuneko egituraren bidez, inbidia eta etsaigoa moteldu
|
nahi dira
taldearenbarruan (bereziki alkoholikoaren barruan daudenak: ase-ezintasuna eta ahozkoagresibitatea).
|
|
|
Era berean honako hau lortu
|
nahi da
: hitzaldiak bultzatu eta taldean giro zoriontsua sortu baino egiten ez duen terapeutaren kolaboraziozko zereginari indarrakentzea.
|
|
|
Lan honetan, bi iturrietatik abiatuz, gaur egungo teknika sustraitzen duen teoriariburuzko aipamen batzuk egin
|
nahi ditugu
. Hau da, ondorio amankomunatuetaz hitzegin nahi dugu, beraien artean dauden ezberdintasunak azpimarratu baino gehiago.
|
|
|
Lan honetan, bi iturrietatik abiatuz, gaur egungo teknika sustraitzen duen teoriariburuzko aipamen batzuk egin nahi ditugu. Hau da, ondorio amankomunatuetaz hitzegin
|
nahi dugu
, beraien artean dauden ezberdintasunak azpimarratu baino gehiago.
|
|
|
Subjektu bat bestearengana behar bat asetzekoasmoz hurbiltzen da. Beharra baldin badago, subjektuak berak ez daukan etaeduki
|
nahi duen
objektu bat eskatzen duelako da. Gabezia-egoera honekindepresioa leherrarazten da:
|
|
|
Ezohiko kontsekuentziaz obratu du Txillardegik; ez dakit noiz irakurri zuenJean Paul Sartre, ez dakit hura irakurrita ezer berririk ikasi zuen, baina hura bainoaskoz engainamendu sakon eta latzagoan lotu zen bere herriaren ibiliari. Hori ezinbarkatua da, jakina, traizioa eta inkontsekuentzia bitalismoaren froga modura irentsarazi
|
nahi diguten
intelektualentzat. Aipatu ditudan adibide guztiek ez bezala jokatuizan du beti Txillardegik, publiko-pribatu langak eta intelektual= neutraltasuna berdinketa apurtuz.
|
|
|
Mundua aldatu
|
nahi lukeen
filosofoa izanen genuke Txillardegi, eta horretarakoarriskuak hartzeko prest legokeena. Intelektual berezia dugu gizon hau.
|
|
|
Ez dut uste, daukan suharra ezaguturik, Txillardegi inoiz jubilatuko denik. Halaere, pozik etorri naiz hitz xume batzuk esatera, lagunek gaur egin
|
nahi dioten
gorazarrehonetara, unibertsitatetik jubilatu behar duela-eta. Nemesio Etxanizen gutunetan osogauza bitxia irakurtzen ahal dugu.
|
|
|
Mundu berria sortzen ahalegindu da gure adiskidea eta horrek etena ekarri du.Etena, ez iraganarekin berarekin, iraganeko kontsentsu suntsitzailearekin baizik.Txillardegik behin eta berriro salatu du orain arteko kontsentsu integratzaile horrenarriskua eta behin eta berriro azaldu ditu disentsuko jarrerak, gure kontzientzien barnean ezarri
|
nahi zen
kontsentsu hori bere artikulu latzekin arrakalatuz eta sasi-irtenbideen sendotasun itxurazkoa pitzatuz. Hitz batez, etena ekarri du, eta aurreko egoerarekiko etena aldarrikatu du, eten horretan parte hartzera deituz.
|
|
|
Duela zenbait hilabete lagun batzuek beren asmoaren berri ematera hurbilduzitzaizkidanean, besterik gabe, baietz esan nien segidan, ezertxo ere pentsatu barik, ezezkoak berak lotsaraziko ninduen beldurrez edo. Nola ezetzik esan, gero etazorpetuago bizi
|
nahi
ez banuen, orain arteko zorra kitatzeko gaitasunik ez nuelajakinik ere?
|
|
|
Hitz magikotzat agertzen diguten kontsentsuan bertan baitago iruzurra. Kontsentsua, lehendik dagoen egoeran integratzeko adostasuna baino ez da, estatuak behineta berriro lortu
|
nahi lukeena
; zeren, guztioi inposatu nahi zaigun, estatua, ezer bada, dagoen sisteman integratzeko espiritua baita.
|
|
|
Hitz magikotzat agertzen diguten kontsentsuan bertan baitago iruzurra. Kontsentsua, lehendik dagoen egoeran integratzeko adostasuna baino ez da, estatuak behineta berriro lortu nahi lukeena; zeren, guztioi inposatu
|
nahi zaigun
–estatua, ezer bada, dagoen sisteman integratzeko espiritua baita.
|