|
2001
|
|
|
Kontu latz eta gogorrak ditu esateko Navanethem Pillay andreak. Hego Afrikako Epaitegi Gorenean epai lanetan aritu zen
|
lehen
emakume beltza da, Mandelak berak propio izendatua. Orain Nazio Batuen erakundeak Ruandako genozidioa epaitzeko Portu zuen Nazioarteko Epaitegiko burua da.
|
|
|
Baina Txinatik kanpo animalia hori bizirik ikusteko aukera ez da 1937a arte iritsiko. Ezpeletarra izan zen panda hartza bizirik ikusi zuen
|
lehen
europarra eta animalia horren berri mundura zabaldu zuena, nolabait esateko.
|
|
|
Giuseppe Verdiren heriotzaren
|
lehen
mendeurrena ospatzen da aurten, operaren jenioa eta Italiako nazioaren sorrera eragin zuen Risorgimentoren sinbolo den artista handiarena.
|
|
|
Presa ere handia zuen, ikusten baitzuen lan horietan berandu samar hasia zela. 25 urte zituen garai hartan, eta adin horretan Rossinik hogei bat opera estreinatuak zituen, eta Donizettik 20 urte egin baino
|
lehen
antzerki obra batzuk eginak. Lortu zuen azkenean La Scala mitikoan Oberto conte di San Bonifazio bere lehen opera estreinatzea, eta jendea oso pozik atera zen.
|
|
|
25 urte zituen garai hartan, eta adin horretan Rossinik hogei bat opera estreinatuak zituen, eta Donizettik 20 urte egin baino lehen antzerki obra batzuk eginak. Lortu zuen azkenean La Scala mitikoan Oberto conte di San Bonifazio bere
|
lehen
opera estreinatzea, eta jendea oso pozik atera zen. Baina, hasieran gauzak ez dira askotan hain samurrak izaten, eta ustekabeak ere maiz gertatzen dira.
|
|
|
Elisa emakume adoretsua zen; esaten zuenez, bera izan omen zen Nafarroan gidatzeko baimena lortu zuen
|
lehen
emakumea. Zigatarrak Bertizen ekainaren bigarren hamabortzalditik azarora bitarte izaten ziren, abuztuko hogei bat egun salbu.
|
|
2002
|
|
|
Leniren lanik ezagunenak alderdi naziaren hazkundearekin eta goienarekin daude lotuta. 1934an, Adolf Hitlerrek berak enkargu bat eman zion agintera heldu ondorengo alderdi nazionalsozialistaren
|
Lehen
Batzarra filmatzeko.
|
|
2004
|
|
|
Shirín Ebadí Bakearen azken Nobel sariduna da, sari hori lortu duen
|
lehen
emakume musulmana. Irandarra da, Teherango Unibertsitateko irakaslea lanbidez, eta epaile ohi. Emakumeen giza eskubideak aldarrikatu ditu islamaren aurrean, eta horregatik saria.
|
|
|
Pertsiako Sha Reza Pahlevi zegoen agintean Shirín Ebadí
|
lehen
emakume epaile bihurtu zenean. 1974a zen.
|
|
|
2000 urtean kartzelan egon zen Sharín Ebadík 22 egun eman zituen espetxean 2000 urtean. Irten, eta egin zuen
|
lehen
aldarrikapena preso politikoak askatzekoa izan zen. Dena den, ez du onartzen irandarren giza eskubideen defentsan kanpoko herriek muturra sartzerik. Irandarrek eurek, bere kabuz, egin beharreko lana dela uste du.
|
|
2005
|
|
|
H. Euskal literaturara Europako tendentzia horiek beranduago iritsi direla diozu liburuan. XX. mendera etorrita, irakurtzen dugu Txillardegiren Leturiaren egunkari ezkutua rekin euskal literaturak XX. mendean
|
lehen
aldiz egiten duela Europako korronte horiekin bat. Hortik aurrera ikusiko genuke euskal literatura bat egiten da garaiko korronte europarrekin.
|
|
|
Bere bizitzan erakusketa gutxi egin zituen, eta ez zen margoak saldu zalea. Liburuak ilustratu bazituen ere maisu-lanik onenak argitaragabeak dira.
|
Lehen
liburua Vicente Blasco Ibañezen nobela, frantsesera itzulia,' Arénes sanglantes'. Jack London en nobela bat ere ilustratu zuen, edo P. Lotiren Ramuntcho ezaguna, edo Bernardo Estornes Lasaren Zabalkundea bildumarentzako Historia de la monja alférez, Narraciones baskas, El bardo de Itzaltzu. besteak beste.
|
|
2008
|
|
|
Ezizen baten ondorioz sortu zen ideia eta, gaur egun, Lacostek izugarrizko tamaina du. 75 urteurrena ospatzeko, euskal gerrikoak eta apretak Lacosteren azken moda erakustaldian Donibane Lohitzuneko tenis jokalariak erosoago jokatzeko
|
lehen
polo haiek egin zituenetik 75 urte baino gehiago joan dira eta Lacoste arropa marka ezaguna egin da munduan. Gaur egun 100 herri baino gehiagotan saltzen dituzte arropa, betaurrekoak, kolonia eta beste makina bat osagai marka horrekin.
|
|
2009
|
|
|
Ordurako, 1950ean, bigarren senarra utzi eta seme txikiena hartuta Londresa jo zuen, bere idazkiak besapean. Urte hartan bertan Belarra kantari argitaratu zuen, bere
|
lehen
eleberria. Haren atzetik beste asko etorri ziren, bere esperientzia fikzio bihurtzeko trebezia erakusteaz gainera, antikolonialismoa edo feminismoa defendatzearen fama eman ziotenak, berak etiketa guztiak arbuiatu arren.
|
|
|
Han eman zuen bere haurtzaro eta nerabezaroa Doris-ek. Ikasketei dagokienez, komentu katoliko batean
|
lehenik
eta ondoren, Salisburyn (Harere, Zimbabweko hiriburua) neskentzat bakarrik zen institutu batean aritu zen ikasten.
|
|
2010
|
|
|
Lotura horren finkatzera lehiatu nahi nuke.
|
Lehenik
ekonomikoa litzateke, gero politikoa eta soziala." Alemania SDN erakundean sartua da, baina 1929an New Yorken hasi den krak ekonomikoak Alemania industriala erdiz erdi jo du: langabeak milioika ditu.
|
|
|
Hitler gobernura heltzen da 1933ko urtarrilaren 30ean. Abian finkatzen du alderdi bakarraren diktadura eta beldurraren erreinua,
|
lehen
kontzentrazio guneak eraikiz oposizioko alemanentzat. Cassinek herritarrei bizitza nahi bezala ken dezakeen Estatu ahalguztidun baten ideia ez dezake onar.
|
|
|
Biharamunean Guy Menant adiskideak de Gaulle jeneralaren deia aipatzen dio. 1940ko ekainaren 24an Donibane Lohizunen azken ontzi britainiarra hartzen du, emaztea eta Raymond Aron irakaslea lagun, kasik
|
lehen
aleman motodunen sudurpetik. Plymouthen lurreratu eta 29an de Gaullek harrera egiten dio.
|
|
|
Institutuaren ondoren, arte ikasketak hasi zituen Fort Hare ko unibertsitatean.
|
Lehen
urtearen amaieran unibertsitateko araudiaren aurka agertu zen Mandela, zenbait boikotetan parte hartuz. Unibertsitatetik kanporatu eta itzultzea galarazi zioten, bertako legeak onartzen zituela adierazi ezean.
|
|
|
1994ko apirilaren 27an egin ziren baldintza demokratikoak betetzen zituzten
|
lehen
hauteskunde ez arrazistak Hegoafrikan. ANC alderdiak botoen %62ko babesarekin irabazi zuen, eta Mandela, ANCko lider gisa, 1994ko maiatzaren 10ean herrialdeko lehen presidente beltz izendatu zuten, NPko de Klerk eta Thabo Mbeki presidenteordeekin batera.
|
|
|
1994ko apirilaren 27an egin ziren baldintza demokratikoak betetzen zituzten lehen hauteskunde ez arrazistak Hegoafrikan. ANC alderdiak botoen %62ko babesarekin irabazi zuen, eta Mandela, ANCko lider gisa, 1994ko maiatzaren 10ean herrialdeko
|
lehen
presidente beltz izendatu zuten, NPko de Klerk eta Thabo Mbeki presidenteordeekin batera. Batasun Nazionaleko Gobernua osatu zuten.
|
|
|
Alemanak galdezka hasi zirenean, kosta egin zitzaien Dédée Comète sarearen burua zela sinestea, hain zuen itxura hauskorra! Espetxez espetxe denbora laburra iragan ondoren, Mauthausengo kontzentrazio zelaira
|
lehenik
eta handik Ravensbrückekora eraman zuten Dédée. Infernu hartatik 1945eko apirilean atera zen, gerraren azken egunetan, gainerako preso guztiek bezala, oso egoera latzak bizi izan ondoren.
|
|
2011
|
|
|
Virginiaren ama ere bazen norbait, arbasoen artean zeukan Maria Antonietaren laguntzaile bat. Eta bere familiako emakume asko izan ziren pintore eta
|
lehen
argazkilarien modelo ezagun. Gainera, familia honek bazuen beste ezaugarri aipagarri bat:
|
|
|
Mixel Labeguerie mediku, bertso epaile, kultura sustatzaile eta politikaria() euskal kantagintza modernoaren aitatzat jotzen da. Lapurdiko kantariaren
|
lehen
kasetea," Mixel Labeguerie' ren 8 kantu" izenekoa, 1961ekoa izanik, aurten 50 urte beteko dira argitaratu zela. Bi berezitasun bazituzten kantuek: abertzaletasuna, batetik, eta gitarra batekin kantatuak zirela, bestetik.
|
|
|
Hala zioen Xabier Letek Jakin aldizkarian: " Euskal kantaren
|
lehen
urratsetan Mixel Labeguerie dago". Letek zioen lapurtarrak kantu herrikoiari estilo aldaketa ekarri ziola, gitarra soil eta ahots apal batez jotzen zituelako.
|
|
|
Hori munduan, Europan beste inork ez dio irabazten horretan. Horrek ez du esan nahi, inondik ere, Espainia denik munduko bigarren herrialderik garatuena, eta Europako
|
lehena
. Hor badira beste ezaugarri batzuk aintzat hartu beharrekoak, hala nola, jendea kontzientziatua dagoen ala ez hotsa gutxitzeko, eta ea herritarrak benetan jabetzen diren hotsak dakartzan kalteez.
|
|
|
Adibidez, egun autoen gurpilek zoruaren gainean ateratzen duten hotsa, eta autoen motorrak ateratzen duena paretsu dabiltza.
|
Lehen
ekintzetako bat hiriko mapa akustikoa osatzea litzateke, hiriko hainbat gunetako soinu mailak neurtu eta aztertzea. Hasieratik zirkulazioa arreta-gunetzat hartu behar da, baina bestelako hots iturriei ere erreparatuz.
|
|
|
Oñati izan da ekimen honetara gehitu den azkeneko herria. Ekainaren 16an, ostegunarekin, izan zen bere
|
lehen
eguna pintxo poteoan. Ostegunero egitea erabaki dute, arratsaldeko 19.00etatik 21.00etara.
|
|
|
Badira jada hogeita bost urte. Euskararekin izan zenuen
|
lehen
kontaktua gogoan duzu. Bai.
|
|
|
Eta hala eta guztiz ere, badago modurik Petran gozatzeko.
|
Lehen
aholkua hauxe da: Wadi Musan lo egin.
|
|
|
Beraien ustetan, inkontzienteari ateak irekitzeko pintzelkada solteekin margotu behar zen. Automatismo mota hau surrealistek landu izan zuten
|
lehen
aldiz eta espresionistek bere bihurtu ondorengo urteetan. Pollock, Willen de Kooning eta Frank Stella izan ziren lehenengoak teknika hau sakontzen.
|
|
|
Hala, 1987tik gaur egunera arte Nafarroan euskararen aldeko edo kontrako lanean nabarmendutako elkarte eta gizabanakoak saritzen dituzte:
|
lehen
Lamien Urrezko Orrazia Iruñean ETB ikusi ahal izateko antena jarri zuen guraso elkarteari eman zioten; eta Asto Masto saria, berriz, Urralburu presidenteari. Ordutik asko izan dira Astoa jaso duten Gobernuko eta UPNko ordezkariak.
|
|
|
Beste kontu bat, fularra eraman, edo berokiren bat edo? Izan ere, Angkorren bero egiten du egunean zehar, baina goizeko
|
lehen
orduetan freskatu egiten du, are tuk tukean zoazela haizeak jotzen badu. Eta Siem Reap hirian non afaldu?
|
|
|
Monte de Gozo ere azpimarragarria iruditu zitzaion: . Santiago ikusten den
|
lehen
herria da eta horrek indar handia ematen dizu?. Santiagoko Plaza do Obradoiroko sarrera ere ezin du ahaztu.
|
|
|
Behin baino gehiagotan eskatu izan die bere pinturen jabeei lehenago egindako lanak, ikutu batzuk emateko. Antonio Lopezek, Ciudad Realen, nekazaritza giroan igaro zituen bere
|
lehen
urteak. Osaba pintorea zuen, eta berak bideratu zuen artegintzara.
|
|
|
Badira jada hogeita bost urte. Euskararekin izan zenuen
|
lehen
kontaktua gogoan duzu. Bai.
|
|
2012
|
|
|
Haitzulo barruan ordubeteko joan etorria egin daiteke, eta, kobako sarreran egin ziren aurkikuntzei kalte ez egiteko, tunel artifizial bat eraiki zuten bisitariak sartu eta irteteko. 1950ean,
|
lehen
ikerkuntzak Arrikrutzeko lehen ikerkuntzak Felix Ruiz de Arkautek eta Juan San Martinek egin zituzten 1950ean. Jarraian, Barandiaran, Aranguren eta Aranzadi ere han ibili ziren lanean, eta 1972an, esaterako, Aloña Mendi Espeleologia Taldeak kobetako hainbat galeriaren lan topografikoa egin zuen.
|
|
|
Haitzulo barruan ordubeteko joan etorria egin daiteke, eta, kobako sarreran egin ziren aurkikuntzei kalte ez egiteko, tunel artifizial bat eraiki zuten bisitariak sartu eta irteteko. 1950ean, lehen ikerkuntzak Arrikrutzeko
|
lehen
ikerkuntzak Felix Ruiz de Arkautek eta Juan San Martinek egin zituzten 1950ean. Jarraian, Barandiaran, Aranguren eta Aranzadi ere han ibili ziren lanean, eta 1972an, esaterako, Aloña Mendi Espeleologia Taldeak kobetako hainbat galeriaren lan topografikoa egin zuen.
|
|
|
erreakzio puntualak eta onura iraunkorrak. Armendiak yoga
|
lehen
aldiz praktikatu zuenean zerbait igarri zuela azaldu digu. –Erreakzio puntual horiek barruan daukagun toxina eta zikinkeria guztia ateratzeko baliagarriak dira?, baina yogaren, benetako emaitzak?
|
|
|
Ume eta helduak atarteetara Garagartzara ere jo dugu, eta auzo eder horretan helicamarekin askotan gertatzen dena bizi izan dugu. Arratsaldeko
|
lehen
orduak dira, jendea lanean edo bazkalondoko lo kuluxka egiten, ez da inor ikusten. –Ederto, lana gure tamainan egin ahal izango dugu?, pentsatu dugu.
|
|
|
Osakidetzak, bere aldetik, bi arrazoi erabili ditu argitalpenari jarraipena emateko.
|
Lehena
, 2010eko apiril maiatzean argitaratutako Osakidetzako Euskara Planaren ebaluazioa. Txosten horretan zehazten zen euskarazko hizkera sanitarioa hedatu eta sendotu egin behar zela; eta Osakidetzako euskara ikasleei baliabide eta euskarri batzuk eman behar zitzaizkiela ikasprozesu horretan laguntzeko, betiere osasun arloko ikuspegitik.
|
|
|
Zer helburu ditu aldizkari berriak? 2011ko azaroko
|
lehen
zenbaki prototipo horretan esplizituki agertzen dira: euskarazko hizkera sanitarioa dibulgatu, hedatu eta ahal den neurrian normalizatu.
|
|
|
Euskararen erabilera eta presentzia indartzea da helburu garrantzitsuenetako bat, eta artikulu guztiak euskaraz dira, baina glosategiak eta gaztelaniazko laburpentxoak ere badira. Bai,
|
lehen
alean proba moduan egin dugu. Aldizkaria euskara ikasleentzat ere bada, baina ez dugu ariketa didaktikorik jarri.
|
|
|
Brancusiren hogeita hamar bat eskultura eta Serraren bederatzi lan aurkezten ditu Guggenheim museoak. Constantin Brancusiren eskulturak
|
lehen
aldiz erakusten dira Espainian, eta Serrarenak, azken urteetan, Guggenheim bildumari esker ezagutu ahal izan ditugu. Erakusketak XX. mendeko bi adierazpen artistiko ezberdinen arteko elkarrizketa eskaintzen digu.
|
|
|
Erakusketak XX. mendeko bi adierazpen artistiko ezberdinen arteko elkarrizketa eskaintzen digu. Artelanak gaien arabera eratu ditu komisarioak, eskultura abstraktuaren
|
lehen
pausoak errazago behatu ahal izateko. Brancusi Errumanian jaio zen (1876) eta bere obra Parisen gauzatu zuen.
|
|
|
Bertako paisaiaren parte dela esan daiteke. 2003an jarri zen martxan
|
lehen
ibilbidea, eta ondoren beste bi. Hiri erditik autoa baztertu egin duenez Bordele ez da oso zaratatsua, duen tamainarako.
|
|
|
Bost urte lehenago tren istripu bat izan zuen, eta ez zen sekula bere onera etorri. Trenaren
|
lehen
zazpi bagoiak zubi batetik behera erori ziren, baina Dickens zeramana ez. Laguntza heldu arte zaurituei laguntzen ibili zen idazlea.
|
|
|
Tianjingo pilotalekua Urte horretan bertan, irailean, bere
|
lehen
pausuak eman zituen Txinako Tianjin herriko pilotalekuak. Gian Galeazzo Cianok, Benito Musolini diktadorearen suhiak, lagundu zion Fumagalli izeneko enpresariari pilotaleku hau sortzen, Italiako Bonetti eta Suitzako Kesler arkitektoen laguntzarekin.
|
|
|
Honen semea han jaio zen, 1936an, Jose Maria Iriondo Azpiri, hau ere pilotaria. Beraz, esan liteke bera izan zela historiako
|
lehen
pilotari txinatarra.
|
|
|
50 eta 60ko hamarkadetan bere inguruko paisaiak margotu zituen. 1956 urtean bakarkako
|
lehen
erakusketa egin zuen Parisen. Urte hauetan, diktaduraren erasoak, behin eta berriz, salatu zituen.
|
|
|
Dena den, ez du uste edozein emakumek egin dezakeenik: ?
|
Lehen
umearekin ez nuke egingo, ez duzulako erditze baten esperientziarik, baina ospitalean anestesiarik gabe erditu duten emakumeak animatuko nituzke hurrengo erditzea etxean izatera?.
|
|
|
Erromako
|
lehen
kristauak, pertsegituak izatean, lurpeko zuloetan ezkutatu beharrean gertatu ziren, eta horrek kristautasuna mugimendu iraultzaile bihurtu zuen. Zenbaitzuek kristau ikasbidearen alde bizia eman zuten eta martiri bihurtu, eta beste batzuk, berriz, ermitauak esate baterako, haitzuloetan bizi izan ziren bakardadean.
|
|
|
Egia da behin bakarrik parte hartu duzula lehiaketa batean? Durangoko Azokako lehiaketara aurkeztu nintzenean
|
lehen
aldia izan zen, gero Irudimena lehiaketara ere aurkeztu nintzen eta zorionez, saritua izan nintzen. Ez naiz lehiaketa zalea, bakarrik aurkezten naiz ikasten/ jolasten egindako lan bat lehiaketa baterako moldatu badaiteke edo ideia oso argi badut.
|
|
|
Bartzelonako Euskal Etxea plataforma oso garrantzitsua da euskal kulturako diziplina desberdinek beraien lanak erakuts ditzaten, ezta? Gure iritziz, euskal kulturaren Euskal Herritik atzerrirako bidean Katalunia da
|
lehen
geltokia eta hori bideratzen saiatzen gara. Bartzelonan gaur egun euskal kulturaren ekitaldi garrantzitsuenak ikus daitezke, Euskal Etxearen eta hango ehunka pertsonaren lanaren ondorioz.
|
|
|
Musika munduan gazte hasitakoa Bost urte zituela eman zuen bere
|
lehen
musika emanaldia Jamixelek. Ikastolako jaialdian abestu nahi ote zuen galdetu zion bere andereñoak eta berak baietz esan zuen, abestea beti izan delako Jamixelentzat ekintza arrunta.
|
|
|
Teknika eta interpretazioa ez ditu inorekin landu nahi izan, bere bide propioa atzeman nahi duelako. 2010ean izan zuen bere
|
lehen
antzerki esperientzia, aktore lanetan, nahiz eta musika ere egin duen antzezlan horretan. Arrunt irrigarria izan omen zen esperientzia, oso ona eta aberatsa, gauza anitz ikasi dituelako.
|
|
|
Londresen, esaterako, asmoa da olinpiadetarako sistema hori ezarrita izatea. Aitzindari izan diren herrialdeak Hemendik kanpo, beste herrialde batzuetan egin dituzte dagoeneko
|
lehen
saiakerak: esaterako, Japonen eta AEBetan.
|
|
|
2011n merkaturatu zuten Eusko Labeldun
|
lehen
sagardoa eta dagoeneko Araba, Bizkaia eta Gipuzkoako 25 sagardogilek ekoizten dute izendapen hori duen sagardoa. Eusko Label marka kudeatzen duen erakundea da Hazi eta bertako zuzendari orokorrak, Jakes Agirrezabalek, eman dizkigu Eusko Label sagardoaren gaineko xehetasunak.
|
|
|
Anselmo Guinea (Bilbo) margolariaren 80 lan jarri dituzte ikusgai Bilboko Arte Eder museoko areto nagusian. Bere
|
lehen
erakusketa monografikoa da. Pintura eta marrazki asko eta asko oraindik inoiz jendaurrean erakutsi gabeak.
|
|
|
Jada ez da inor harritzen igande eta jaiegunetan dendak zabalik ikusita.
|
Lehen
hemendik kanpoko kontua zirudien, baina hemen ere gero eta ahots gehiago entzuten ari gara horren alde.
|
|
|
–Jaiegunetan zabaltzea gure turismoari harrera egiteko modu bat bezala saltzen dute, baina negozio handien aldeko apustua da, saltoki txikiok ezin dugulako haien lan baldintza eskasekin lehiatu?. 80 urtetik gora pasatu dira Gasteizko Aiztogile kalean Ibañez izeneko
|
lehen
denda zabaldu zutenetik. Denetatik saltzen zuten han.
|
|
|
UNESCOk Gizateriaren Ondare izendatu zuen
|
lehen
eraikin multzoa Quitoren erdigune historikoa izan zen. Espainiako arkitektura kolonialak Ekuadorko hiriburuan lortu zuen bere mailarik gorenena, XVI XVIII. mende bitarte horretan, eta oso egoera onean iraun du gaurdaino, nahiz eta inguru horretan maiz izan lurrikarak.
|
|
|
Beste aldaketa garrantzitsu bat da lan istripua aintzat hartzen dela eta istripu edo gaixotasun egoeretan prestazioa dutela; istripuen kasuan
|
lehen
egunetik eta gaixotasunen kasuan laugarren egunetik aurrera. Lehen ez zegoen horrelakorik:
|
|
|
Bai, aipatutakoez gain, kontratatzaile eta langilearen artean bat badago, langileak agiri idatzia dauka, lehen ez zuena. Eta horrekin lotuta, kontratatzaileak langilea bota nahi badu, derrigortuta dago idatziz jakinarazten eta lan egindako urte bakoitzeko hamabi eguneko kalte ordaina ematen(
|
lehen
zazpi egunekoa zen ordaina). Era berean, lanegun batetik bestera langileak 12 orduko atsedenaldia izan behar du.
|
|
|
Beranduegi jakin genuen albokook eta dirua biltzeko kontzertu itzela prestatu genuen arren, kontzertuaren aurreko egunean utzi zion mundu honetako atazak egiteari. Bera izan zen gure diskoa entzuten
|
lehena
, eta Euskal Herrian berrargitaratu dugun hau berari eskaini diogu.
|
|
|
Hainbat gauzak hunkitzen zaituzte, baina bakarrik baldin bazatoz zaila da hemengo bati azaltzea. Adibidez, ardi latxak
|
lehen
aldiz ikustean hunkitu egin nintzen, baina hemengo batek ez du hori ulertzen.
|
|
|
Menhirrak Duela urtebete, Madrileko Reina Sofía museoan egindako erakusketa,
|
lehenari
begira eratu zuen. Donostiako Topaketa Berankorraren helburua, berriz, geroari begiratzea da.
|
|
|
–Beldurra diot atzera begiratzeari eta baita ere duela 30 urte egindako obra gaur erakusketan ipintzeari?, dio Elena Asinsek. Berarentzat
|
lehena
ez da existitzen eta etorkizuna zalantzazkoa da. Erakusketa irailaren 29an amaituko da.
|
|
|
Zertarako gastatu gure denbora bere obraren aurrean?
|
Lehenik
eta behin, artistak berak egin dituelako galdera horiek berak, artista bera saiatu da galdera azken horietara iristen, bere obraren fundamentuaz galdetzen eta erantzun ahalik eta zuzenenak ematen bera eta bere obraren arteko harremanez. Horregatikantxe, sintzeridade horregatik, iruzurrik ez dagoelako berak esaten dituen eta egiten dituen horietan, horregatik merezi du Elena Asinsen obra ikusteak.
|
|
|
|
Lehen
saila 1799ko Kapritxoak deituriko irudiek osatzen dute. 80 irudiko bilduma honetan herritarren portaerak salatzen dira:
|
|
|
Hockney k dio, urtaroz urtaro izadian ematen diren aldaketak, psikologikoki behatzen ditugula.
|
Lehen
aretoan zuzenean margotutako akuarelak eta olio pintura daude. 2004 eta 2005 artean egindako artelanak dira, Woldgate basoko irudiak, besteak beste.
|
|
|
Garrantzi berezia ematen dio ere, Claude Lorrain, XVII. mendeko artistak, margotu zuen Mendiko Sermoia izeneko koadroari. 2009an, New Yorken,
|
lehen
aldiz, artelan hori ikusi zuenean, Hockney erabat hunkituta geratu zen eta eszena horren,. Mezu zabalago bat, izeneko interpretazio bat margotu zuen.
|
|
|
Islama azaldu baino bost mende lehenago, Damaskok zerikusi nabarmena izan zuen kristautasuna garatzeko orduan. Izan ere, San Paulo erromatarren militarra zen eta, Damaskora
|
lehen
kristauak zigortzera zihoanean, zalditik erori eta fede berrira bihurtu zen. Hiri Zaharrak auzo kristaua du, hainbat monumenturekin, adibidez San Ananias eliza, San Paulo bataiatu zuen profetari eskainitakoa.
|
|
|
Munduko auto onena Silver Ghost modeloa da Rolls Roycek fabrikatu zuen
|
lehen
autoa eta, era berean, enpresa honi izen handiena eman diona. Berorri zuzendutako pabiloi osoa dute Galdamesen, horien artean 1019eko Ingalaterrako auto bat; baita Phantomei zuzendutako beste bat ere.
|
|
|
Neskato bati nerabezarotik helduarora igarotzeko urratsa zein nekeza zaion du gai nagusia. Eta Danielle Darrieux zine zuzendariaren
|
lehen
filmak eleberri hau izan zuen oinarri. Gauzak horrela, idazlea literatur aholkulari bihurtu zen, eta Joseph Kassel-en eta Jean Coucteau ren adiskide.
|
|
|
Formen gehiegizko bolumena edo oparotasuna da bere artegintzaren ezaugarria. Irudi hauek,
|
lehen
begirada batean, burlatiak ematen dute, baina bere helburua ez da barrea edo irribarre gozoa eragitea, bizitzako zenbait jokabide salatzea baizik. Ironiaz betetako hizkuntza honek batzuetan gai gogorrak irudikatzeko balio du.
|
|
|
Kontrasteak izugarriak dira.
|
Lehen
handien eta txikien artean musikari asko geunden, antzoki, kultur etxe eta bestelakoetan kontzertuak egiten, baina erdiko espazio hori desagertu egin da. Egoera horren aurrean, musikarien elkartea berpiztu duzue?
|
|
|
Frantziako Tourra bost aldiz irabazten
|
lehena
izan zen Jacques Anquetil txirrindularia.
|
|
|
Dieuloisek lasterketetan parte hartzen zuen, eta mundu horrek erakarri zuen Jacques Anquetil, apurka apurka. Adiskidea ikustera joan zen
|
lehen
egunean, Michel Billaux gailendu zen, gerora Anquetilen lagun mina izango zena. Autocycle Sottevillais klubean izena eman zezan animatu zuen Jacques adiskidea Dieuloisek.
|
|
|
Azkar azkar itzuli zen Anquetil Boucherrengana, aitaren baimena izenpetuta besapean. ?
|
Lehen
entrenamendu saioetatik ohartu nintzen, eta ni bezala besteak, gizaseme horrek ziklismoa odolean zeramala. Hori zen hori estiloa!?.
|
|
|
Horren bultzatzaileek azpimarratzen dute praktika honek abantaila handiak dituela.
|
Lehenik
eta behin, aurreztea. Jabetza edo ondasuna partekatuta edo sasoi baterako bakarrik alokatuta, txikiagoa da gastua.
|
|
|
Baina kontuan izan behar da hiru erabiltzaile maila daudela:
|
Lehena
, doako erabiltzailea, edozeinek sor dezakeena, baina behartzen duena sortzen diren ariketak publikoak izatera. Hau da, norbaitek ariketa bat sortzen badu eta questi onlineko arduradunok ariketa hori beste batzuentzat ere baliagarria izan daitekeela erabakitzen badugu, argitara emango dugu, eta, ondorioz, edozein erabiltzailek ikusi ahal izango du pertsona horrek egindako ariketa hori eta baita erabili ere.
|
|
|
Eta urtero, jaieguna bihurtuz, Mari Domingik herriko umeen gutunak jaso eta oparitxoak egiten dizkie. Gauza asko dira urtean egiten dituztenak eta horietako gehienak elkarteak kudeatzen duen blogean jasota daude; Euskararen Lagunak google n idatzita agertzen den
|
lehen
emaitza, hain zuzen ere. Elkarteak 50 bazkide inguru ditu eta buruan ideia askoz gehiago badituzte ere, indarrak neurtu behar direla erabakita dute Euskararen Lagunek; nahikoa dute egiten dutenarekin.
|
|
2013
|
|
|
Hasieran bikoteak osatzeaz gain, koordinatzaileak begiztatuko du egindako loturek emaitza onak ematen dituzten; eta kontrakorik balego, berriak egingo lituzkete. Ekimena aurkeztu eta
|
lehen
egunetan, 150 lagunek eman zuten izena Mintzanet en parte hartzeko. Gerora, zenbaki horiek handitzen joan dira eta bide onean doazela uste dute Maramara taldekoek.
|
|
|
Horrek bete egiten du. Zuek
|
lehenetarikoak
izan zineten Euskal Herriko rockean bizkaieraz abesten. Egin dizue inoiz onespenik Bizkaiko Foru Aldundiak?
|
|
|
Sexuari buruz lotsa barik, normaltasunez, idazten eta abesten
|
lehenetarikoak
izan zineten. Bai.
|
|
|
Valentín Moro bilbotarrak urte asko daramatza magia egiten eta bera da Euskal Herrian zabaldu duten
|
lehen
magia eskolaren arduraduna.
|
|
|
Ibilbide handia duzu magian. Nolakoak izan ziren
|
lehen
urratsak. Magiaren alorrean 30 urte daramatzat.
|
|
|
Eta ezinbestekoa da disfrutatzea. Edozein diziplinatan,
|
lehenik
eta behin gustura aritzea, eta ondo ikasiz gero, gerora sakontzeko aukera. Eskuen trebetasuna baino askoz garrantzitsuagoa da komunikatzaile ona izatea.
|
|
|
XX. mendean, Espainiako eta nazioarteko galerietan berrehun bat erakusketa egin zituen.
|
Lehen
agerraldietan Benjamín Palencia, Pancho Cossio, Rafael Zabaleta, izan zituen bidelagun.
|
|
|
Eta hori nola lor daiteke?
|
Lehenik
eta behin, denon artean esfortzua eginez eta euskararen muina zabalduz; hau da, zer den euskara, nola bizi garen euskaraz, euskaraz hitz eginez, ez dakitenek euskarara gerturatzeko baliabideak jarriz. Azken batean, euskara bere osotasunean erakutsi behar da, tresna bezala eta sentimendu bezala.
|
|
|
Upategian ere prozesua hobeto zaintzea da gure helburua. Halaber, kontrolak eta zorroztasun maila handitu ditugu, merkaturatu baino
|
lehen
laborategian analisi fisiko kimikoak egiten ditugulako, besteak beste. Azkenik, sagardoari gure marka ezarri eta kaleratu egiten dugu.
|
|
|
Cristina Beloqui. Izan zen marinela, etxeetako margolaria, bateria jo zuen musika talde batetan, mandatari, toreatzailea? Maite Odriozola berriemailea. Bonifacio oso gaztetatik hurbildu zen pinturara eta 1955ean jaso zuen Donostiako
|
lehen
pintura saria. Lau urte beranduago, Bilbon jarri zen bizitzen.
|
|
|
izaten zela esan digu Tolosako dendariak, baina orain, arropa erdi prezioan egonda ere?, jendeak asko begiratzen omen dio diruari: ?
|
Lehen
jendeak erosi egiten zuen, orain saltzen jakin beharra dago?. Dena den, baikor azaldu da Ortiz eta, bere ustez,, egoerak buelta emango du?.
|
|
|
Ez da batere erraza.
|
Lehen
ardatz gisa, krisia aipatuko nuke. Langabeziak gogor astindu du hemen.
|
|
|
Zer esango zenieke zuk bizi zenuen egoeran dauden emakumeei?
|
Lehenik
eta behin, oso esku onetan daudela. Konfiantza osoa izan dezatela osasun langileengan.
|
|
|
Cy Twomblyren saila, berriz, bederatzi lanek osatzen dute. Artelan hauek 2007an erakutsi ziren
|
lehen
aldiz Guggenheim Bilbaon. Orain, Petra Joos komisarioak, obra haiek berak aurrez aurre ipini ditu.
|
|
|
Marrazketan ematen zuen eguna, etxean eta eskolan, liburuek ez baitzuten erakarri, harik eta margolaritza sakonago ikasi zuen arte. Izaera errebeldekoa zenez, ikastetxeko mojak hartu zituen
|
lehen
modelotzat, eta bere izen ofiziala, Carmen, bazterturik, Menchu erabiltzen hasi zen. Garaitsu hartan ezagutu zuen bere maisu handietako bat:
|
|
|
Gaspar Montes Iturrioz. Hala, 12 urterekin pintatu zuen bere
|
lehen
margolana, Gain gainean, 1931n. Montes Iturriozek etengabe marraztera eta izadia arretaz begiestera sartu zion buruan.
|
|
|
Baina tira, moldatu izan naiz, egia da». Zailtasunak zailtasun, 1959an, Espainiako Pintura Saria irabazi zuen
|
lehen
emakumea bihurtu zen, Nafarroako Arraioz herriko paisaia bati esker.
|