|
2000
|
|
|
Donibane Lohizune edo Getariako antxoa, Hondarribia edo Bermeoko legatza, Bermeo edo Lekeitioko hegaluzea, hemengo erreboiloa eta hango urraburua, halako edo bestelako ibaiko amuarraina eta abar.
|
Horiek
eta antzekoak dira azoketako arrain postuetan entzun ditzakegun erakargarriak, Kantauri itsasoko arraina Mediterraniokoa edo beste edonongoa baino hobea delako ustea duen euskal kontsumitzailea bereganatzearren. Nolanahi ere, errealitatea bestelakoa da; arrainak ez du, askotan, halako jatorririk.
|
|
|
Eta ea erakutsiko al nizkion nik idatziak. Erakutsi nizkion nire zirriborro
|
horiek
eta pixka bat harritu egin zela edo ematen zuen: «
|
|
|
Gero galdetzen diezu ea nondik ateratzen dituzten
|
horiek
eta
|
|
|
Madarikazioak gazteleraz botatzen bazituzten ere, gainontzekoa hizkuntza arrotz hartan. Halaxe, beterik," Como aprender el vasco facilmente" liburu idorra eskuratu paperari ingia deitzen zioten
|
horietakoa
eta zer edo zer ikasi nuen. Nire lizentziatura lau urte beharrean hiru urtetan amaitu ondoren, nire bizitza aldatu duen erabakia hartu nuen.
|
|
|
Errealista, hau da, azken helburu politikoak negoziaketatik kanpo uzten dituena, eta presoen askatasuna borroka armatuaren bukaeraren trukez negoziatzen duena. Su etena presoak hurbiltzeko, eta borroka armatuaren bukaera amnistia lortzeko, helburu helgarriak dira; eskakizun
|
horiekin
ETAk, bere denbora historikoa egina, lekua uzten badio ezker abertzaleari, Euskadiko maioria politikoa bil daiteke, Lizarrako denboretan ikusi zen bidetik. Badakit askok ez dutela horrelakorik nahi, esanez" presoak armaren trukez" gauza lotsagarria dela.
|
|
|
ARGINDARRAREN instalazioaren aldaketa, eszenatokiaren handikuntza, eszenografiarako motorrak eta eserlekuen aldaketa dira irailerako Iruñeko Gaiarre antzokian amaiturik izango diren lanak. Uztailan ekin zioten berrikuntza
|
horiei
eta udazkenerako hainbat emanaldi daude antolatuta. Josep Maria Flotatsen" Arte" antzezlanak hasiko du denboraldia.
|
|
|
Egileak liburua hiruki modura egituratu zuela azaldu zuen: batetik, basapiztia horien bizimoduaren inguruko gorabeherak agertzen dira; bigarrenik, basapiztia
|
horien
eta gizakien arteko harreman gatazkatsuen berri ematen da; eta azkenik, basapiztia horien inguruko mundu mitologikoa islatzen da; hau da, aimalia horien inguruan sorturiko sinesmen ezberdinak. (Zabala, Juan Luis:
|
|
|
El Correo taldea 80ko hamarkadan hasi zen hedatzen, El Correo Español El Pueblo Vasco argitaratzen zuen Bilbao Editorial enpresak hasitako garapen politikarekin.Lehendik berea zuen El Diario Vasco gipuzkoar egunkaria argitaratzen zuen SociedadVascongada de Publicaciones; baina hamarkada horretan, hainbat prentsa enpresatradizionalen krisiaz baliatuta (EDICA, nagusiki), erosketa zabalak egiten hasi zenEstatu osoan zehar, hainbat probintziatako egunkariak bereganatuz. Gaur egun 11 (hamaika) egunkari kontrolatzen ditu, eta baita
|
horiek
eta beste hainbat egunkarik banatzen dituzten aldizkariak eta gehigarriak (Suplemento Semanal, Suplemento TV,...) argitaratzen dituen Taller de Editores enpresa ere. Dohaineko prentsan ere presentziaesanguratsua du, bai zuzenean. Que facil...?
|
|
|
Horien ondoan, GMI (Grupo Empresarial de Medios ImpresosS.A) delakoaren bidez kiroletako As eta ekonomiako Cinco Dias argitaratzen ditu etazenbait aldizkari kaleratzen dituen Progresa ere kontrolatzen du (Cinemama, RollingStone, Claves); GMI baliatuz, bestalde, El Dia de Valladolid eta Andaluziako beste lauprobintzia egunkari argitaratzen dituen Espacio Editorial ere kontrolatzen ditu. Irratigintzan, OM eta FM sare indartsuak ditu,
|
horietarako
eta asoziatuetarako programaziodibertsifikatuak eskainiz (SER, 40 Principales, Dial, M, Sinforadio, Radiole, Radiole Tropical,..). Halaber, irratigintzan Ameriketarako hedapena hasi du, Kolonbian, Txilen eta baita EEBBetan ere posizioak hartuz (Radio Caracol, Grupo Latino deDifusion,...).
|
|
|
Bere atal hori Canal Plus eta Canal Satelite Digitalkontrolatzen dituen Sogecable da. Sogecablek, halaber, hainbat kanal tematikoekoizten ditu CIT s.l. delakoaren bidez (Cinemanfa, Documania, Estilo Viajar, 40TV, Fox Kids,...), eta Cable Antena ren bidez
|
horiek
eta beste hainbat komertzializatzendizkie kable sareei. CNN+ ere eskaintzen du, eta bere interesak GestSport eta Audiovisual Sport era ere luzatu ditu (zenbait kirol eta ikuskizunen eskubideak kudeatzeko, futbola bereziki).
|
|
|
Naziotasuna norbanakoaren aukera da; nazionalitatea, aldiz, estatuak aldez aurretik askripzioz erabakitako eta araututako nortasuna da orokorrean, zenbait kasutan norbanakoak aukeratzeko posibilitatea badu ere, naturalizazio kasuetan adibidez. Hizkuntza askotan ezdira desberdintzen bi kontzeptu
|
horiek
eta hitz bakar batez adierazten dira bi esanahiak: nazionalitatea (Neveu, 1997: 83).
|
|
|
Horrela, zaila da borroka nazionalaren estrategia zuzenaeratzea. Gizakiok ekonomiaren, gizarteko klasearen, sexuaren eta etniaren eraginpeanizanik ere, ez gara ez, homo ekonomicus, ez homo socioekonomicus, ez homo sexualis, ez homo etnicus?; adar
|
horiez
eta besteez osaturik garen pertsonak baizik.
|
|
|
Eta, hargatik, Joxe Aberasturik ez zuen indiar gorrien paradisu hartan deus ere sinesten, eta egun osoan maradizinoka eta biraoka ibiltzen zitzaigun, hark Potosirat joan nahi zuenez gero, edo, bertzenaz, etxalderen baterat, non bere ezpata erabil baitzezakeen, baten zerbitzuan, bertze bortz zaldun haiek bezala... edo haiek baino hobeki, zeren segur baitzegoen ezen haiek baino ezpatari trebeago, bitoreago eta entreguago zela, nola erakutsi baitzuen ezpata joko hartan, Lorenzo Cortés zeritzan zaldunaren kontra, begien herts ireki batean hil zuenean. Ordea, Joxek bazekien ezen oihan hartarik ateratzeko indiarren beharra zuela, eta bazekien, halaber, ezen hauek ez zeudela hartarako prest, ez bederen leku segur baterat iritsi eta leku hartan denbora bat eman arte, indiar
|
horien
eta gizon zurien pertsegitze eta akometatze perilosetarik urrun.
|
|
|
Eta oroitu nuen nola Gorukik erran zidan, noiz eta galdetu bainion zer nolakoak ziren indiarren arteko harremanak, ezen beti izan zirela disputak eta borrokak indiar
|
horien
eta gorrien artean, baina ez hain handiak nola baitziren azken aldi hartakoak, zeren, gizon zuriak haien lagun egin zirenetik, berretu, emendatu eta areagotu egin baitziren borroka haiek, gizon zuriek bulkaturik.
|
|
|
Baina haien mundua eta mundu haren mugak ere perilean eta etengabeko mehatxupean zeuden, zeren, galdegin nionean Gorukiri zer nolakoak ziren indiarren arteko harremanak, ihardetsi baitzidan ezen beti izan zirela disputak eta borrokak indiar
|
horien
eta gorrien artean, baina ez hain handiak nola baitziren azken aldi hartakoak, zeren, gizon zuriak indiar horien lagun egin zirenetik, berretu, emendatu eta areagotu egin baitziren borroka haiek, gizon zuriek bulkaturik, eta hargatik jartzen zituztela zentinelak eta begiraleak gauez ere.
|
|
|
—Errazagoa, zailagoa... —erran zuen Antoniok— Ordea, zer dira hitz
|
horiek
eta zer dira erraztasuna eta zailtasuna bezalako eleak, Jainkoaren tzat ezinezkorik ez denean. Eta guk Jainkoa dugu oinarri, Jainkoa gidari...
|
|
|
Eta iraganari beha paratzen nintzen, eta gezurra iduritzen zitzaidan, zeren ene ordu arteko bizitza haize zurrunbilo bat bezalakoa izan baitzen, eta Rosa de Osoriorekin sentitzen nintzen, aldiz, kirastu gabeko laku baten ur geldietan bezala... eta amesten nuen orduan ezen zeruak halako zerbait izan behar zuela, zeren lakuaren ur geldietan urtzen baitziren ordu arte ikusi nituen iduri gogor bezain krudelak: osaba Joanikoten kalbarioari lotuak, edo Antonio Ibarbia gipuzkoarraren heriotzari, edo Alain Coup d’Œil itsas lapurraren exekuzioneei, edota indiar
|
horiek
eta gizon zuriek indiar gorrien herriskan egin zuten triskantzari... edo sugeen putzuari, zeinaz mintzatu bainatzaizu don Fidelez aritu natzaizunean, eta zeina izan baitzitekeen krudeltasunaren gaineko krudeltasunaren iduria.
|
|
|
Ezin, hortaz, batuketa aldakor eta iheskor horien antzarik izan. Plazerrak osatzen ditu
|
horiek
eta plazerra agortu ahala, eurak ere ezabatzen dira. Herri zibilizatu guztien legeek gaitzetsi dituzte horiek.
|
|
|
Aintzat hartuko ditugu ageriko lau
|
horiek
eta Cambaceres magistratua, berori izan baitzen kode proiektu zenbaitzuen egile eta maizenik ere, Napoleonen aholkulari errimea lege gorabeheretan.
|
|
|
Ezin, hortaz, batuketa aldakor eta iheskor horien antzik izan. Plazerrak osatzen ditu
|
horiek
eta plazerra agortu ahala, eurak ere ezabatzen dira. Herri zibilizatu guztien legeek gaitzetsi dituzte horiek.
|
|
|
Gure egitekoan jarri diren itxaropen zintzoen azpian gelditu gara, zalantzarik gabe. Lagungarri dugu, alabaina, gure errakuntzak ezinbestekoak ez izatea; eztabaida mamitsu eta argiak zuzenduko ditu
|
horiek
eta frantziar herriak, izkiluen bidez askatasuna eskuratu duenak, legearen bitartez gorde eta finkatuko du askatasun hori.
|
|
|
Preso arriskutsu horiek izan ohi dira, hain zuzen, nolabaiteko klase kontzientzia daukatenak eta duintasun gehien dutenak, eta bizi baldintzen egoera gogorragatik gurekin txukunen konpondu ohi direnak ere bai, jakina. Preso
|
horien
eta gure artean enfrentamendua sortzen saiatu zen etsaia, baina gaizki atera zitzaien jokaldia. Bortxatzaileak, salatariak eta giza-lakasta modu guztiak izaten dira kartzeleroen konfiantza dutenak, inolako duintasunik ez dutenak gehienetan; kartzeleroak ere ohartuko ziren horiekin ezin zutela euskal presoon aurkako gerrarik egin espetxeetan.
|
|
2001
|
|
|
Maule, Baigorri, Amikuze, Bidaxune, Ezpeleta, Hiriburu, Uztaritze, Miarritze ekialdea, Angelu hegoaldea, Hendaia eta Hendaiako barrutietan.
|
Horietan
eta Zuberoa, Nafarroa Beherea eta Lapurdiko 159 Herriko Etxeetan.
|
|
|
Lupe ez da erraz kikiltzen den emakume
|
horietakoa
eta, ia konturatu gabe, zailtasunek eta desilusioek aurrera jotzera daramate. Fresnedoren aburuz" oso inteligentea da zentzu horretan.
|
|
|
Hala ere, alferrik egin zituzten ahalegin
|
horiek
eta azkenean hiribilduak gertatu ziren garaile. Monarkia absolutisten itzalpean, hirien botere politiko eta ekonomikoa hedatu zen, mundu feudalari agur esaten zitzaion bitartean.
|
|
|
Munduko bost kontinenteetan zehar bidaiatzen duenak edozein tokitan aurkituko ditu Euskal Herriko trenak eta autobusak, euskal izenekin, duten kalitateagatik hain ezagunak diren Gipuzkoako CAF eta Irizar enpresek eginak baitira. Horrela, enpresa
|
horiek
eta bertako langileak euskal herriko teknologia gorenaren eta kalitate profesionalaren ordezkari paregabeak dira.
|
|
|
Zerbait gehiago galdetu litzaieke euren burua abertzaletzat duten horiei. Adierazpen
|
horiekin
eta hartu posturekin operazioa babesten dute, ados direlako edota probetxurik aterako duten ustea dutelako. Bistan da.
|
|
|
Zerbait historikoa da EEBBek eremu hartan dituzten interesez hitz egitea, petrolioarenak, eragina mantendu nahi izatea... Zeintzuk dira interes
|
horiek
eta zein neurritan eragiten dute Ekialde Erdiko egonkortasun eza horretan?
|
|
|
Azken urte hauetan, substantzia
|
horiek
eta Mendebaldean berebiziko eragin larria duten gaixotasunen (gaitz kardiobaskularrak, hainbat eratako minbiziak ¿ melanoma edo larruazaleko minbizia, besteak beste ¿ eta, areago, zahartzearekin zuzeneko zerikusia duten beste hainbat, hala nola begi lausoa eta nerbio sistemaren asaldurak) arteko lotura ikertzen ari dira zientzialariak.
|
|
|
Horretarako, ezinbestekoa da errenta aitorpena nola egiten den jakitea, bertan ager daitezkeen elementu batzuek itzulpena handitu eta ordainketa murrizteko aukera emango digute eta: zamak murrizten eta kentzen dituztenak dira
|
horiek
eta, funtsezko kontzeptuak ahalik eta etekin gehienak ateratzea baldin bada kontua, zergapekoaren balizko aurrezkia horien agerpenetik ondorioztatuko da.
|
|
|
Antioxidatzaile
|
horiek
eta gaitz kardiobaskularren (baita, seguruenik, garun baskularren) arteko erlazioa ederki frogatua dugu dagoeneko.
|
|
|
Espainian desberdinak dira harreman
|
horiek
eta hasiera hasieratik antzematen da hori.
|
|
|
Zehaztu zein neurritan diren objektiboak errealitateaz egiten ditugun interpretazio
|
horiek
eta zein puntura arte diren zentzuzkoak.
|
|
|
zehaztu zein neurritan diren objektiboak errealitateaz egiten ditugun interpretazio
|
horiek
eta zein puntura arte diren zentzuzkoak.
|
|
|
eskaintzen du, eta harri horietan landu/ induskatu ziren hilobiak. Nekropoli hauek hilobi multzo handiz osatuta zeuden; zehazki ezin da jakinzenbat izan ziren benetan, zeren, ondorengo mendeetan harrobi modura erabiliakizan baitira harkaitz
|
horiek
eta hilobi/ nekropoli asko hondatu dira. Ikertutakonekropolien artean, interesgarrienak honako hauek dira:
|
|
|
Badirabestelako ikusmirak ere, helduen euskalduntzea ulertzeko beharrezkoak direnak, hala nola ikusmira psikologikoa (gizabanakoen nortasunaren garrantzia neurtzeko) edo psikopedagogiko eta didaktikoa (helduengan irakaskuntza/ ikaskuntza prozeduraren ezaugarriak aztertzeko). Euskarari buruzko azterketetan, neurriren batean, ikusmira
|
horiek
eta bestelakoak erabili badira ere, oraindik gehienbat ikusmira soziolinguistikoa landu da; hala, bada, besteak dira premiazkoenak orain. Horregatik, ikusmira psikosozial eta psikosoziolinguistikoan kokatzen da honako lan hau.
|
|
|
lurraldea edoefemeride historikoak; 8) Identitate pertsonal positiboaren eta talde identitatenegatiboen arteko desadostasuna; 9) Kontraesan horiek ulertzeko beharrezko denkontestualizazio historiko soziala eta ideologikoa; 10) Identitate sozialaren garrantzia, ezezagutza, afektua eta endotaldearekiko aldekotasuna egiteko motibazioarekin lotua, taldearteko harremanetan endotaldearen helburu objektiboekinlotua; 1 1) Mugimendu sozialak, gutxiengo aktiboak, taldearteko gatazken sorreraeta konponketa bezalako fenomenoak ulertzeko identitate sozialaren garrantzia, batez ere identitate etnikoarena. Fenomeno
|
horien
eta identitatearen artekoharremanak elkarmenpeko zirkularrak eta dialektikoak dira: talde identitateakposible egiten ditu fenomeno hauek eta, aldi berean, hauek identitatea sendotuegiten dute; talde jarduerak arrakasta duenean, identitate positiboa lortzen da; halaere, fenomeno horien bitartez ez bada emaitza onik lortzen, talde identitatea ez daderrigorrez ahultzen:
|
|
|
Nahastean dauden osagaiak kromatrografia zutabetik banan banan kanporatzen direnean, elektroi bonbardaketak ionizatu egiten ditu konposatu
|
horiek
eta karbono ioiak sortzen dira. Honen inguruan kokaturiko bi elektrodok korronte aldaketa nabarmena jasoko dute ioiak sortzen diren heinean, eta prozesagailuak anplifikatu eta erregistratu egiten ditu seinale elektriko horiek.
|
|
|
Iran bezalako beste herrialde produktore handi batek ez dio eragiten akordio honi, uste baitu baduela behar bezain egoki kudeatzeko sistema. Lau herrialde
|
horiek
eta Turkemenistan bosgarrena kabiarraren munduko merkataritzaren %90 osatzen dute. Azken honek ez du oraindik erabaki akordioarekin bat egingo duen.
|
|
|
Tenperatura 200 ºC ingurukoa bada, baina esposizio denbora handia bada, 30 minutu baino gehiago edo ordubete baino gehiago, substantzia horiek ere sor daitezke. Printzipio
|
horiei
eta horri lotutako arriskuari erreparatuta, benzopirenoak mitoa baino gehiago izan daitezke; beraz, produktua merkatutik kentzea beharrezkoa litzateke. Hala ere, maila altuak, autonomia erkidego guztietako marka komertzialei eragiten dietenak eta kontsumoa handia dela frogatzen duten azterketetan oinarritu behar da.
|
|
|
Loreekin apaintzeko modurik klasikoena loreontzi, lore-ontzi edo mahai guneetan jartzea da. Loreak ontzian bakarrik sartzen badira, edo beste elementu batzuekin hala nola kandelekin, zintekin, pinaziekin, harriekin eta abarrekin konponketak egiten badira, konbinazio onak lortzen saiatu behar da, bai aukeratzen diren loreen artean, bai lore
|
horien
eta dekorazioaren gainerakoen artean. Irudia:
|
|
|
Aurkikuntza horri esker, gaitz
|
horiei
eta" behi eroen" giza saihesbideari erantzun dakieke.
|
|
|
Gantzu eta usain goxo merkez igurzten dituzte beren buruak. Beroak eragiten duen izerdi etengabeari erants iezazkiozu ukendu
|
horiek
eta batzuetan Taj Mahal jauregia lehertarazteko lurruna sortzen dela sinets zenezake.
|
|
|
Bertrand Russell-ek, Tarski-k edo Carnap-ek (lagunarte ederrean irten naiz plazara) berehala ebakiko lukete noski eztabaida:
|
horien
eta beste askoren aburuz, ezin egiazta ez gezurta daitekeen esaldi batek ez du ezer adierazten, ez du ezer esan nahi. Horrenbestetara heldu gabe, pentsa daiteke gaurko egunez, mende joanek hala erakutsi digutelako, ezin dezakegula bestetan adinako sinesterik izan arrazoi hutsaren eta arrazoibide soilen indarrean.
|
|
|
Are hobea du, beharbada, Paulo Iztuetak: ikus" Baten pasadizuak", 1965, 28 Gogoan daukat oraindik nola hartu nituen bertso
|
horiek
eta inprentara bidali, egilea egungo egunean bezain ezaguna ez zelarik. Berandu oroitu naiz, baina ez dut kanpoan utzi nahi zertzelada hori," Yakinlariak" ez zirela ordurako" Jakinlari" bihurtu, oker ez banabil.
|
|
|
Hauxe zen, besterik ez aipatzeko, Herrerak lehenbizi eta bere jarraitzaileek gero Espainian egin zutena. Eta Oihenart, esan dudan bezala buru argikoa izanik, argi jabetu zen asmo
|
horietaz
eta argi eman zizkigun aditzera:
|
|
|
Inork ez bailuke galdetuko Micawber edo Rastignac en alde ala kontra gauden. Besterik jakin nahi dugu
|
horien
eta beste mila giza sorkariren aurrean: ongi itxuratuak eta moldatuak dauden, alegia, bizidunen bizia baino biziagoa gertatu ohi den egiantzik baduten.
|
|
|
Hasi berrian nolanahiko politika paperak sorrarazi zituen Iraultzak, uste eta asmo berrien mandatari, inguruetako hizkuntzetan.
|
Horiekin
eta erantzunekin idazki mordoxka metatu zen euskaraz ere. Orduko berritsukeriari isilaldi luzea etorri zitzaion ondotik, eta orobatsu gertatu zen Espainian iraultzaren etsaiekin:
|
|
|
Hala eta guztiz ere, arrazoi nahikoa da Miguel Angel Blanco hil ondoan bizi izan ziren gertakarien klabe politiko eta mediatikoen berezitasuna berezko garaitzat hartzeko. ETAk biziagotu zuen PP alderdiko zinegotzien aurkako kanpaina, kale borrokako ekin  tzak emendatu egin ziren," Ermuko forua" sortu zen eta oso leku handia eskaini zioten hedabideek, HBko mahai nazionala kartzelan sartu zuten, Egin egunkaria itxi zuten... gertaera
|
horien
eta beste batzuen gainean izan zuten hedabideek polarizazio maila gorena jardun politikorako tresna gisa.
|
|
|
Honenbestez, Periklesen garaiko harrotasun
|
horiek
eta besteen gain egotearen kontzientzia ere krisian sartu ziren, etsipena nagusi zen garai bati bide emanez. Gerra bukatu ondoren botere hutsune asko izango dira, eta urte gutxiren bueltan botere aldaketa ugari izango da (demokrazia, oligarkia, berriro demokrazia...), garai ezegonkor eta gizarte egoera nahaspilatu batean sartuz.
|
|
2002
|
|
|
Edozein erakundek bere buruari galderak egin behar dizkion bezala, edozein alderdik ere, bere baitan horrelako neurriak hartzeko beharrean sentitzen denean, bere buruari galderak egin lizkioke. Hori da inportanteena, zergatik hartu behar dira neurri
|
horiek
eta horrek zer adierazten duen.
|
|
|
Orain, kilometro dezente egin ditudanean, euskararen bilakaera eta berreskurapenerako erritmoa bizkortu dezadan erregu egin didate. ...nak eta oztopoak gainditzeko estrategiak zehaztea, gure esku dagoena eta besteen esku dagoena ondo identifikatzea, eragile bakoitzaren egitekoaz ondo jabetzea eta alderdi batzuen epe laburrerako mugimenduei so ibili beharrean lehia antzuetan denbora ez galtzea eta indarrak ez ahitzea, euskaraz bizitzeko aukerak nonahi eta noiznahi sortzea, hiztunen jokabideetan eragitea eta eragingarri bilakatzea,
|
horiek
eta are gehiago ditut, ez gainerakoen erritmoan neurean baizik helmugara egunen batean eta ziur naiz iritsiko naizela iritsiko banaiz.
|
|
|
Zorionez, aitortu behar dut" Deba ibarretik Euskararen herrira" liburuak ez dituela hutsune
|
horiek
eta oso proposamen baliagarriak dakarzkigula Euskal Herriko gainontzeko eskualde euskaldunetarako ere. Zuazok ez dio, inondik ere, lekurik eta baliorik kentzen batuari eta banan bana ematen dizkigu euskara batuaren onura guztiak eta, gero, euskalkiaren balioa, lekua eta zeregina zehazten saiatzen da.
|
|
|
Herenegun hasi zen Polizia Nazionala Iruñeko Batasunako egoitzak ixten eta atzo Ertzantzak EAEko hiriburuetan ekin zion Baltasar Garzonen agindua betetzeari. Istilu
|
horiek
eta egoera berriak ekar dezakeenaz aritu gara.
|
|
|
Ez da Biblia. Erakunde publikoek ez dute oraino erran zer atxekiko duten norabide
|
horietarik
eta zer ez. Gu guziei da orain, erranak erran, Iparraldeko kulturari begira, proposamen horien obratzea, edo berrien egitea.
|
|
|
Adibidez, hainbat enpresarik aukera hau hartu lezake stablishment erako atxikimenduz abertzaletasunagatik baino gehiago. Zer egingo dute
|
horiek
eta beste askok une gogor batean. Edozein modutan, guk baino zailago izango dute erabakitzea.
|
|
|
garrantzitsuena da bakarrik dagoela, eta bakarrik dagoen gizona, P. Valéryk gogorarazi zigun moduan, beti dago lagunarte txarrean. Barne ahots
|
horien
eta atsekabetzen duten oroipenen (sendategi batean sartuta dagoen Kropotki anaiaren oroipena, egin zuen atentatuarena...) etengabeko zelatapean dago Carlos, eta irakurleok haren baitan gertatzen ari den borrokaren ikusle artega bihurtzen gara (T. S. Eliotek esana:
|
|
|
Halarik ere, Sokrates, iarraiki zitzaion Parmenides, ondorengo
|
hoik
eta bertze anhitz beharreko dira, gauzen eideak berenez direla izan onhartzen dugunetik, eta eidea bakhoitzaren izaera edo natura zeindu nahirik; hunela, aburu horren aldeztean zalantzaz dagoke nornahiere, eta idea hoik existitzen eztirela erran dezake, edota izanik ere, giza izakerak hekien ezagutza izaitea ezineko dauala. Eta eredu huntaz mintzatzean, zuzen mintzaturen da, dirudienez, eta, lehen erran dugunez, okher dagoela sinhistaraztea agitz zail lizateke.
|
|
|
Eta benetan jakingarria dan beste esaldi hau be, hementxe jasoko dogu, hain zuzen, berba bakarra, bardina ta berbera, lerro
|
horreetan
eta nire nobela barri honen azkenaldean agertua izan dalako.
|
|
|
Gaixotasunaren diagnostikoa sintoma berezi
|
horietan
eta laborategiko probetan oinarritzen da batez ere, serologiakoetan bereziki, gaixotasunean zehar antigorputzak sortzen baitira.
|
|
|
Espazio zabal zabalak dira parke
|
horiek
eta, esan bezala, gaztetxoek ongi pasatzea dute xedea.
|
|
|
Kumuloninbo dute izena hodei
|
horiek
eta errazak dira bereizten: presaka mugitzen dira eta beraien itxurak beldurra ematen du.
|
|
|
Aretoen %61ean plaza erreserbatuak zeuden, baina hirutik baten lehen ilaran zeuden jarleku
|
horiek
eta erabiltzaileek torturatzat kalifikatu zituzten tokiok, ikusmenaren kalitate txarra eta filma ikusteko postura deserosoa zela eta.
|
|
|
Danaeri babesa ematera prestatu ziren agure
|
horiek
eta ama semeak kutxa batean itsasoan kulunkan etorri zirenean lagundu zien bihotz oneko arrantzalea ziren, dirudienez, uharte hartan zeuden pertsona zintzo bakarrenetakoak. Gainerako guztiak, erregea ere tartean zela, erabat gaiztoak ziren, eta ongi merezia zuten jaso zuten zigorra, ondoren ikusiko duzuen bezala.
|
|
|
Urte askotan eta askotan, hizkuntza klasikoak (latina eta grekoa) erdi eta goi mailetako ikasketen oinarrizko ikasgai izan ziren, eta hizkuntza horiekin batera ezagutzen eta aztertzen ziren bi herri horietako literaturak eta mitologiak. Ikasketa guztietan, baita zientzietakoetan ere, bi hizkuntza
|
horiek
eta, orokorrean, kultura klasiko osoak pisu handia izaten zuten; zer esanik ez, letra, arloko deitzen zitzaienetan:
|
|
|
Ipar Euskal Herriko ekonomianez zen bat bateko aldaketarik izan, Hego Euskal Herrian 1959an bezala. Hori delaeta, industria gune eskas
|
horiek
eta haien hurrengo urteetako porrota ondokoataletan aztertuko ditugu.
|
|
|
Berezitasun
|
horiek
eta beste batzuek arazoak sortzen dituzte zerbitzu jardueren dinamiketan, jarduera ekonomikoen taxonomiaren egokitasunik eza agerianutziz. Aipagarria den arazoetariko bat ekonomia neurgarritasuna da.
|
|
|
Ikerketa euskaraz bideragarria ote da? Galdera
|
horiei
eta beste galdera batzuei erantzun egokia bilatu arte, azter dezagun gaur egungo euskararen egoera gure unibertsitateetan eta baita eginbeharrekoak ere.
|
|
|
Aurreko paragrafoan orain arte aipatu ez den terminoa erabili dugu: PDCA.Ziklo
|
horien bitartez
eta analisiak ematen dizkigun emaitzak kontuan izanik, prozesuaren hobekuntza jarraitua ziurtatuko duen plangintza burutzen dugu.Zoritxarrez, EHU/ UPVn lan esfortzu handiena planning delako horretan gauzatzenda normalean. Do horri eskaintzen zaion denbora aurrekoari baino askoz eretxikiagoa izaten da eta, azkenik, zer esanik ez, Check eta Analysis atalak, gutxitaneramaten dira aurrera.
|
|
|
Aldaketa
|
horiek
eta bertatik datozen ondorioek guztiongan dute eragina: ikasleengan, irakasleengan, ikastetxeetan eta hezkuntza sistema osoan. Ondoriohorien aurrean bi jarrera agertzen dira argi eta garbi:
|
|
|
Zerbitzu
|
horiek
eta unibertsitateko taldeek eska ditzaketen beharrizan objektiboek (ikasleen egoitza, kultura zerbitzuak, etab.) bat etorri behar duteerabiltzaile kopuru posiblearekin eta haien helburuekin.
|
|
|
Arrazoi
|
horiek
eta beste batzuk tarteko, eskaera hauek planteamendu bereziabeharko dutela garbi ikusten dugu. Bestela, euskalduntze estandarra nahikoa litzateke eskaera horiei aurre egiteko.
|
|
|
Egiturazko aldaketa
|
horiek
eta subjektibitatea elkar elikatzen dira. Azken hamarkadetan ematen ari den indibidualizazio prozesua modernitatearen erreferentziarako kategoriak ahulduta daudela erakusteko jazoera aipagarriena da.
|
|
|
Emanaldi horiekin batera, edo agian
|
horiek
eta euskaraz sorturiko emisora askeek bultzatuta?, irrati publikoa euskal biztanleei zuzendutako programazio propioaren beharraz jabetu zen, eta, 1975ean hasitako deszentralizazio prozesuari jarraipena emanez, Radio France delakoak Radio France Pays Basque izeneko emisora sortu zuen Baionan 1985ean, Ipar Euskal Herriari zuzenduta. Programazio elebiduna eskaintzeko asmoz sortu zen arren, praktikan frantsesa izan da nagusi emanaldietan.
|
|
|
Emisora
|
horiek
eta beste komunikabide asko kudeatu eta kontrolatzeko erakunde propioa osatu zuen Francoren gobernuak, Delegación Nacional de Prensa y Propaganda izenekoa, eta ordezkarita Gobernazio Ministerioaren4 barruan kokatu zen. Urte batzuk beranduago, 1942an, eta irratigintza ordenatzeko asmoz, Red Española de Radiodifusión (REDERA) izeneko sarea osatu zuen.
|
|
|
Gasteizko eta Iruñeko estazioak, berriz, PSOEren17 gobernuaren garaian finkatu ziren; aurretik, RNEren irratsaio asko Radio Alava eta La Voz de Navarra izeneko emisoretan eskaintzen ziren. Horrez gain, aipaturiko bi emisora
|
horiek
eta Donostiako zein Bilboko RNEko irratiek saio bateratu batzuk eskaini zituzten 1970eko hamarkadan. Dena dela, emankizun gehienak Madrildik bidaltzen ziren, eta Euskal Herrian egindako programazioak egunero hiru orduz besterik ez zuen betetzen.
|
|
|
Eskandaluek eragin eta zirrara sozial handia dute. Prentsa
|
horiez
eta arrosaz kanpoko eskandalu sozialek eta politikoek eragin zuzena dute politikagintzan, nola konbentzionalean hala alternatiboan. Botere politikoaren oinarrian konfiantza da eskertzen den atributu nagusienetariko bat:
|
|
|
Numidiarrekin ezkontzak izatean hiri horretako hizkuntza bakarrik aldatu zen; legeak eta ohiturak sidondarrak dira gehienak, erregearen aginduetatik urruti bizi zirenez errazago gorde baitzituzten. Basamortu zabala dago
|
horien
eta Numidia biztanletsuaren artean.
|
|
|
Eta berak ez zuen, noski, bere eskuan zuzentasunera bihurtu eta herritarrei askatasuna eta eskubideak itzultzerik: gazterik, zuhurtziarik gabeko adinean, irristatua bait zen bera errakuntza
|
horietan
eta oker jokatu, zentzuduna izaten hasi arren ere, burua guztiz ezin zuritzeraino.
|
|
|
Erraz itxaron zezaketen guztiek txikia izango zela Alba eta txikia Lavinium, eraikiko zuten hiri haren aldean. Gero asaben gaitzak, boterezaletasunak, oztopatu zituen asmo
|
horiek
eta zorigaiztoko borroka sortu zen hortik, nahiko hasiera lasaia izan bazen ere. Bikiak zirenez eta adinaren begiruneak ezin bereizketarik egin zezakeenez, Romulok Palatium eta Remok Aventinum mendixka hartu zuten leku sakratu bezala augurioak ezagutzeko, leku haiek euren babespean zituzten jainkoek aukera zezaten augurioen bitartez zeinek emango zion herri berriari izena eta zeinek aginduko zuen eraiketaren ondoren.
|
|
|
Kanpamenduan asmo
|
horiek
eta halako jarrerak nagusi zirenez, handik leku beroagoetara eta hortaz uzta aurreratuago zutenetara mugitzea erabaki zuen, Apulia aldera hain zuzen ere, aldiberean horrela zenbat etsaiarengandik urrutiago egon, soldadu buruarinentzat hainbat zailago izan zedin beste aldera itzurtzea.
|
|
|
Neurri horrek, sarbideen kontrolarekin batera, hiriak deskongestionatzea eta autoaren erabilera arrazionalizatzea du helburu, baina errazagoa da esatea Milan bezalako hiri batean, non egunero 800.000 ibilgailu sartzen baitira. Gobernuak berehala aplikatu nahi ditu neurri
|
horiek
eta beste batzuk, hala nola erregai ekologikoak eta ordutegi mailakatuak. Garraio pribatua erabiltzeko igandeetako debekuak ez dira bitxiak Italian, baina blokeko geldialdi hori ez zen inoiz gertatu.
|
|
|
Gobernuak berehala aplikatu nahi ditu neurri
|
horiek
eta beste batzuk, hala nola erregai ekologikoak eta ordutegi mailakatuak.
|
|
|
Zein abiaduratan urtzen dira kasko polarrak? Envisat satelite zientifikoa, Europan inoiz eraiki den handiena, adituei galdera
|
horiei
eta beste batzuei erantzuten lagunduko die. Europako Espazio Agentziaren basean, Kurun (Guayana frantsesa), denak funtzionatu zuen aurreikusitakoaren arabera.
|
|
|
Hala ere, gerora ekimena «urrutitik» aplikatu ahal izango da, esan zuen Monesek. Espezialista horrentzat, begietako arazo
|
horiek
eta arrisku handiko biztanleriak eragindakoei aplikatu ahal izango zaie metodo berria; izan ere, begi testak aukera ematen du begi isuri batzuk diagnostikatzeko pazienteak berak detektatu baino lehen. Gaur egungo diagnosi tratamenduak aplikatzea zaila da, oftalmologoek «pazientearen ikusmen distortsioetan oinarritzen baitira, oso subjektiboak baitira eta pertsona bakoitzaren mende baitaude», adierazi zuen Monesek.
|
|
|
ANEI (Interneteko Enpresen Elkarte Nazionala) datuak biltzeko ekimenarekin ados ez dagoela adierazi dio Zientzia eta Teknologia Ministerioari. Are gehiago, neurri horrek kostuak handitzea ekar lezake, eta horrek esan nahi du enpresa mota
|
horien
eta sektorea bera arriskuan jartzea. Hala ere, IGZLren erredakzio berriak «ostatatutako datuen jatorria identifikatzeko ezinbestekoak diren» aipamenak soilik atxikitzera behartuko ditu ISPak, «ikerketa kriminal baten esparruan» bakarrik erabili ahal izango direnak, edo «segurtasun publikoa eta legeak baimendutako beste helburu batzuk» babesteko.
|
|
|
Hala, adingabeen %41ek onartu dute noizbait mozkortu direla, eta %24k azken hilabetean mozkortu direla. Datu
|
horietatik
eta 2000 urteko Eskolako Biztanleei egindako Drogei buruzko Inkestatik ondorioztatzen denez, etxera itzultzeko ordua eta mozkorraldiak elkarri lotuta daude. Izan ere, 14 urteko gazteen artean, ohiko kontsumoa %50 handitzeko arriskua dago, eta mozkorraldiak %90, gaueko 12:00ak ondoren etxera itzultzen direnean.
|
|
|
Lehenengoen artean, ez betetze maila %80koa izan zen, eta laginen %7an patogenoak hauteman ziren. Datu
|
horiek
eta beroan kontsumitzeko platerak oso desberdinak dira; izan ere, %81ek araudia bete zuten, eta aztertutako laginen %1ek ahalmen patogenoren bat hauteman zuten. Arrisku handieneko produktuetatik, arrisku handieneko produktutzat jotzen ziren entsaladak, edozein aurkezpenetan.
|
|
|
Konketak, hozkailuak, hustubideak eta komunak dira ohikoenak. Ezbairik gabe, gure etxeetako leku
|
horietan
eta beste batzuetan, mikroorganismoen presentziari mesede egiten dio gure herrialdeko urte zati handi batean giro tenperatura nahiko handiak. Tenperatura horri esker, besteak beste, asko ugaritzen da.
|
|
|
Pablo Sanjurjo pediatra bizkaitarra, Gurutzeta ospitaleko espezialista (Barakaldo, Bizkaia), Reina Sofía de Investigación 2002 sariduna izan da, azterketa zabal baten edukiarengatik. Azterketa horretan, haurren elikadurarekin lotutako alderdi
|
horiek
eta beste batzuk zehazten dira. Sanjurjok 18 urteko ibilbidea egin duen hiru ikerketa ildoen laburpena da saritutako lana.
|
|
|
Piktogramak sartzea ere komeni dela iradokitzen du, gizarte hau sinboloetara ohituta baitago eta erraz identifikatuko bailituzke. Gomendio
|
horiek
eta beste batzuk zehatz mehatz jasota daude AEMren 2/ 2000 zirkularrean. Arauek askotariko alderdiak hartzen dituzte kontuan.
|
|
|
Zakurrok ardi hondakin
|
horiei
eta hormetako zirrituetatik sartzen zen urari esker atera ziren bizirik.
|
|
|
begirune eta errespetu gehiago gure zakur maiteokin. Atzeko alderdi hori garbi asko izaten dute gure lagun
|
horiek
eta.
|
|
|
Euskaltzaindiak arauak eman ditu aditzera azken urteotan, eta hogei bat mila sarrerako hiztegi ortografiko bat ere egin du. Baina ez da gai izan arau
|
horiek
eta hiztegi hori patxadazko argitalpen egoki batean denon eskura jartzeko: zerbait begiratu nahi denean, edo kontsultatu, karpetak eta agiriak behar dituzu eskura, eta Wally aurkitu nahi duzunean nola ibili behar duzun goiti eta beheiti non dagoen ez dakizula, irudi guztiek jertse berdina baitute, halatsu ibili behar dugu guk ere arauak non dauden ezin aurkitu, arau batek zer esan eta besteak nola aldatu duen aurretik esana ongi ez dakigula, Diogenesen ikasle norabaiteratu baten gisa, gure eltzerma eta guzti eskuetan.
|
|
|
Nire iritziz, Euskadiko hiru hizkuntzatan eta, horiez gain, ingelesez ere. Horrek ez du esan nahi unibertsitate guztietan lau hizkuntza
|
horietan
eta neurri berean irakatsi behar denik. Unibertsitate bakoitzak duen kokapenaren eta lurraldearen egoera soziolinguistikoaren arabera egin behar da eskaintza.
|
|
|
Ez naiz gehiegi luzatuko kontu honen inguruan, eta, beraz, ez ditut ekarriko hona txosten horretan ematen diren zehaztasun guztiak. Bat nator proposamen
|
horiekin
eta uste dut ahal dugun neurrian bide horretatik joan genukeela.
|
|
|
Gero eta enpresa gehiagok bideratzen ditube re formazio planak ingurune horietatik. erakas kuntza, ohiko irakaskuntzaren aldetik konparaturik, merkeagoa, biziagoa, arinagoa, denboran zehar moldakorragoa, egokitzailea ikasleentzat eta aldaketetarako malguagoa da. Abantaila
|
horiek
eta beste zenbait baditu ere, eikaskun tzak, epe motzean behintzat, ez du ohiko irakaskuntza ordez katu ko.
|
|
2003
|
|
|
Lehendik zeuden literatur aldizkari eta literatur sariari web gunea gehitu zaie (www.larramendi.org). Ekimen
|
horiekin
eta antolatzen dituzten solasaldiekin, literatura zabaltzeko eta irakurzaletasuna eta parte hartzea bultzatzeko lanak egin dituzte. Interneteko txokoan, irakurleen parte hartzea handitzea dute asmo.
|
|
|
2001 urtean, portu horretako sarrera irteeren %46, 7 egin zuten Petronorren itsas terminalera heldu ziren merkantziek (adierazi dugu gorago 12.452.202 tona iritsi zirela petrolio gordinean, produktu deribatuetan eta bestelako materietan). Zifra horiek berez erakusten dute zeinen ardurakoa eta zeinen arriskutsua den terminal hori, edota, bestela esan, zeinen garrantzizkoak eta arriskutsuak diren instalazio
|
horiek
eta itsas alde hori.
|
|
|
Europako krisi humanitario lausotua Txetxenian datza. Tropa errusiarrek bertan egiten dituzten basakerien albisteak zabaltzen dira tarteka, baina bai
|
horietaz
eta bai gerrak hor sortu duen goseteaz eta hedatu dituen gaitzez kasik batere ez. Orain gainera errusiarrek Txetxeniara itzularazi nahi dituzte inguruko herrialdeetara ihes egindako 180.000 txetxeniar, bertan jasoko duten tratuaz batere garantiarik eman gabe.
|