Bilaketa
dist.
non
lema/forma
nola
bilaketa
kategoria
Iragazkiak

Emaitzak: 100

2001
‎Bertrand Russell-ek, Tarski-k edo Carnap-ek (lagunarte ederrean irten naiz plazara) berehala ebakiko lukete noski eztabaida: horien eta beste askoren aburuz, ezin egiazta ez gezurta daitekeen esaldi batek ez du ezer adierazten, ez du ezer esan nahi. Horrenbestetara heldu gabe, pentsa daiteke gaurko egunez, mende joanek hala erakutsi digutelako, ezin dezakegula bestetan adinako sinesterik izan arrazoi hutsaren eta arrazoibide soilen indarrean.
‎Are hobea du, beharbada, Paulo Iztuetak: ikus" Baten pasadizuak", 1965, 28 Gogoan daukat oraindik nola hartu nituen bertso horiek eta inprentara bidali, egilea egungo egunean bezain ezaguna ez zelarik. Berandu oroitu naiz, baina ez dut kanpoan utzi nahi zertzelada hori," Yakinlariak" ez zirela ordurako" Jakinlari" bihurtu, oker ez banabil.
‎Hauxe zen, besterik ez aipatzeko, Herrerak lehenbizi eta bere jarraitzaileek gero Espainian egin zutena. Eta Oihenart, esan dudan bezala buru argikoa izanik, argi jabetu zen asmo horietaz eta argi eman zizkigun aditzera:
‎Inork ez bailuke galdetuko Micawber edo Rastignac en alde ala kontra gauden. Besterik jakin nahi dugu horien eta beste mila giza sorkariren aurrean: ongi itxuratuak eta moldatuak dauden, alegia, bizidunen bizia baino biziagoa gertatu ohi den egiantzik baduten.
‎Hasi berrian nolanahiko politika paperak sorrarazi zituen Iraultzak, uste eta asmo berrien mandatari, inguruetako hizkuntzetan. Horiekin eta erantzunekin idazki mordoxka metatu zen euskaraz ere. Orduko berritsukeriari isilaldi luzea etorri zitzaion ondotik, eta orobatsu gertatu zen Espainian iraultzaren etsaiekin:
‎Hala eta guztiz ere, arrazoi nahikoa da Miguel Angel Blanco hil ondoan bizi izan ziren gertakarien klabe politiko eta mediatikoen berezitasuna berezko garaitzat hartzeko. ETAk biziagotu zuen PP alderdiko zinegotzien aurkako kanpaina, kale borrokako ekin  tzak emendatu egin ziren," Ermuko forua" sortu zen eta oso leku handia eskaini zioten hedabideek, HBko mahai nazionala kartzelan sartu zuten, Egin egunkaria itxi zuten... gertaera horien eta beste batzuen gainean izan zuten hedabideek polarizazio maila gorena jardun politikorako tresna gisa.
2002
‎Euskaltzaindiak arauak eman ditu aditzera azken urteotan, eta hogei bat mila sarrerako hiztegi ortografiko bat ere egin du. Baina ez da gai izan arau horiek eta hiztegi hori patxadazko argitalpen egoki batean denon eskura jartzeko: zerbait begiratu nahi denean, edo kontsultatu, karpetak eta agiriak behar dituzu eskura, eta Wally aurkitu nahi duzunean nola ibili behar duzun goiti eta beheiti non dagoen ez dakizula, irudi guztiek jertse berdina baitute, halatsu ibili behar dugu guk ere arauak non dauden ezin aurkitu, arau batek zer esan eta besteak nola aldatu duen aurretik esana ongi ez dakigula, Diogenesen ikasle norabaiteratu baten gisa, gure eltzerma eta guzti eskuetan.
2003
‎Eskerrak makina automatikoak eskura jarri dizkigutela. Billeteen erdiesteko, Sokrates deitzen dituzten tresna horietaz eta ene kredit txartelaz baliatuko naiz. Aski da behatz punta pantailan nahi den lekuan pausatzea, galdearen biribiltzeko, baieztatzea  komeni denean, eta hondarrean ordaintzea, kode sekretua moldatu ondoren.
‎Konplot polizial judizialak euskal kultur industria eta erakunde horiez eta euskal komunitate linguistikoaz gain, pertsonak zigortu ditu, indibiduoak zigortu ditu, guardia zibilak bakarrik egiten dakien modura: " nahi dutena eginez eta arratoiak bezala tratatuz pertsonak" Otamendik salatu zuenez, kartzelatik irten bezain laster.
2005
‎Botere ekonomikoa eta nagusitasun ideologikoa metatu dute, informazioak berekin gizarte erantzukizuna dakarrela ahaztuz; izan ere, herritar guztiok dugun jakiteko eskubidea dago tartean. Mass media hauetako askoren atzean New Cultural Standard horietarantz eta pentsamendua homogenotzerantz jotzen duten kultur operadore indartsuak daude.
2006
‎–Eta zer? Ez dira irrealak Che Gevararen irudi historiko horiek eta abar?
‎–Ongi. Oraindik ere badituzte gezurretako arbola handi horiek eta Italiako iturriak?
‎Ezagutu ditudan guztiak hain jainko uzkiak izan beharra ere! Azkenean Trieste ere zeuena dela pentsatuko duzue!, horiek eta gordinagoak esan zituen ikazkinak bere begi beltzak sutan.
2007
‎Gaztelu horretan zapelatz bat izigarri eder eta atsegina bere egon lekuan pausatua eta hura zaintzen duen lamia xarmagarria ikus daitezke. Diote lekukoek zazpi egunez eta zazpi gauez zapelatz horren ondoan beilan lo kuluxkarik egin gabe egoten denari, lamia etorriko zaiola zazpi egun horien buruan eta lur honetako gauzei buruz eskatzen zaion lehen gutizia beteko duela. Anitzetan frogatu izan da hemen kondatzen dudan hau.
‎Berez, Lizarra edo Lizarrara Estellaren inguruko herri bat zen eta, gaur egun, bertako auzo bat (ez du zerikusirik izarrarekin); Erriberri, Oliteren inguruko eskualdea (Tolosa eta Beterri ez dira gauza bera eta Beasain eta Goierri ere ez) eta Atarrabia, Uharte eta Burlata arteko alderdi bat eta bertako komentu bat. Izen horien eta antzeko batzuen arrakastaren arrazoia bereizteko borondate politikoa izan da (Bitxiagoa dena, Allo, Leyre eta Javierren egiazko baliokideak, Alu, Leiuri eta Exaberri, hurrenez hurren, baztertu ziren, pragmatismoagatik: lehenbizikoak oso soinu zakarra du euskaraz eta, beste biei dagokienez, ez zen komeni ehunka Leire eta Xabierrekin, saiakera honen egilea barne, sobera estu ibiltzea erdarazko izenak izateagatik, grafia zaharrean idatziak).
2008
‎Asko eskertzen diela bisita, ateak zabalik dituztela, bai?, eta nahi dutenerako badakitela non dauden. Horiek eta horien antzekoak esanez, etxekoandreak, biei musu eman eta gero, agur esaten die jatetxeko atean.
Horiek eta horien antzeko esaldiak ateratzen zitzaizkion Rosari galdetzen nion aldiro zergatik agoantatu zuen hainbeste. Behin agirika ari nintzaiola irudituko zitzaion, oso zakar erantzun baitzidan:
Horiek eta gehiago kontatu zizkidan Rosak, baina seguru nago gehiago direla kontatu ez zizkidanak. Eta irudipena dut oinaze gehiago dagoela kontatu gabe utzi zizkidanetan koaderno batera pasatzen ari naizen hauetan baino.
2009
‎– Horiek eta amodio garrantzi gabeek...
‎Varsovian ezagutu zintudan, zolak zulatuta eta berokirik gabe elurpean, zu edo zure anaia... Harez geroztik, gorrituta dituzu eskuak hotzarengatik, berogailuetan goxo berotu arren, manikura egin arren, ezagutzen ditut, bai, zure esku horiek eta zure bizkar mehe eta hotz hori, zure arroparen ehun delikatuaren azpian, haize izoztua zeharkatuz alderrai zenbiltzanekoa! Eta zuri, gazte dotore hori, Odesaz hitz egingo banizu eta portuaren ondoko prostituten auzoaz; eta zuri, emakume beltzaran ederra, biok gogoratuko zenukete zuen haurtzaro inozoaren eszenatokia...
‎Hori zortea, hori poza, zure aitarena, zu oraindik hor izatea, nahi duenean zu ikusteko aukera izatea. Masail fresko fresko horiekin eta bihotza lapurtzen dizun ume inozo aurpegi horrekin. Seme bat, ene Jainkoa, seme bat!
‎Ikusten duzu, mozkortuta nago! Hemen, nire mutikoaren (lehengoaren, orain burusoila eta tripontzia baita) hain antzekoa den mutiko baten aurrean jarraitzearen truke; hemen, begi eder horiek eta ezpain fresko horiei beha jarraitzearen truke, hara zer esaten dizudan, jakin nahi duzun guztia kontatuko dizut, nahi duzun guztia. Zer nahi duzu?
‎Ez da zalantzarik eskolako euskarazko ikastorduen faktorea oso erabakigarria dela; ez da, ordea, askietsi behar horrekin. Gainera, eskolako euskarazko ikastorduen kopuruarekin batera, oso garrantzitsua da ikastordu horietan eta eskola giroan erabiltzen den euskararen kalitatea bera ere.
‎Hezkuntza sisteman hobekuntza horietatik eta beste batzuetatik harantzagoko aldaketa sakonak egin ahal izateko, ezinbestekoa dela uste dugu adostasun zabala oinarritzat hartzea, eta hala bakarrik egitea, egin behar badira, aldaketak. Garbiago esanda:
‎euskara normalizazio bidean dagoen hizkuntza dela, herritarren hizkuntza ohiturak gaztelaniazko produktuen aldekoak direla, euskarazko hedabideak herritarren begietara ia ia ikusezinak direla, euskarazko kioskoa gaztelaniazkoa baino askoz urriagoa dela, euskarazko hedabideetan erabiltzen den hizkera ez dela egokia edo lerratze ideologiko handia duela, beste zenbaiten artean. Ez goaz horietako bakoitzari buruz dukegun ikuspuntua azaltzera, luzeegi joko bailiguke horrek, baina komentarioren bat edo beste egingo dugu, jakinaren gainean egonda aipaturiko arrazoi horiek eta aipatu gabeko beste hainbatek osatzen dutela euskarazko hedabideen egoeraren puzzlea.
‎Baieztapen horiek eta gisakoek jarritako puntuari erantzutera datoz ondorengo lerroak. Aurrera baino lehen, ordea, esan ditzagun hiru gauza ahal bezain garbi:
‎Erabileran modu erabakigarrian eragiten duten faktore estruktural horiekin eta familia bereko beste batzuekin ez ezik, herritarren gogoarekin eta ahalmenarekin ere topo egiten dutelako ez da" lege arau plangintzen triangelua" ahalguztiduna, eta hain zuzen horrexegatik beren eraginkortasuna guztiz loturik dago herritarren gogoari eta ahalmenari. Egin nahi dena eta egin ahal dena da hemen egiazki balio duen alde biko jarduna.
‎jendeak nahiago duela gaztelaniaz bizi";" zertarako gastatu hainbeste diru euskara bultzatzeko, gero dakitenek ez badute erabiltzen?";" euskara gehiago erabiltzeko egin behar dena da administrazioetatik neurri agintzaileak hartu eta euskara erabiltzera behartu; ez al gaude, bada, Euskal Herrian?";" euskara gehiago erabiltzen ez bada herri erakundeek ezer gutxi egiten dutelako da, eta Espainiako politikaren mende daudelako eta gaztelaniaren mendeko hizkuntza politika egiten dutelako, neurri ausartak hartu eta diru gehiago gastatu beharrean". Horiek eta antzekoak entzuten dira, ura norberaren errotara eramateko erabiltzen baitu zenbaitek erabileraren auzia sarri askotan.
‎Kontua baina, ondokoa da: gizartean, errekurtso horiek eta berauek prozesatzeko tasunak ez daude berdintasun irizpidez banaturik. Autonomia indibidualaren gestio eraginkorra da bizi dugun garai historikoaren agindu nagusietakoa, eta partida horretarako kartak markatuak daude.
‎erraz galtzen dena, asko kostatzen dela berreskuratzen (Iparraldean, berreskuratzetik urrun, odol jarioa sekulakoa dela ahaztu barik). Euskarak 800.000 hiztun (elebidun) inguru izanik, munduan gehien hitz egiten diren hizkuntzen %10en barruan dago, oso urruti hiztun bakarra duten 100 hizkuntza horietatik eta 100 hiztun dituzten 1.000 hizkuntza horietatik. Hamabost egunetik behin, hil egiten da hizkuntza baten azken hiztuna, sekula ez dira hizkuntza komunitateak desagertu orain desagertzen ari diren erritmoan:
‎Chin Chan etorri da gero, ohiko mutiko bihurriaren leku prototipikoa hartuz. Apenas dago neskarik japoniarrek asmaturiko marrazki bizidun horietan eta, aurkitzekotan, rol tradizionalek gutxienez 30 bat urte atzerago bidaltzen gaituzte kolpe bakarrez. Horrek ere ezer gutxi du naturaletik.
‎Asteburuko bikote horietan eta gisako bestelakoetan, orekak gaiztoak dira: bestearekiko lokarriak nirekiko lokarriekin uztartu behar, eta sarri bestearekikoa nirekikotik azpirago dago.
‎Demagun urte batzuk lehenago, 1886an, itsasontzi bera Frantziatik New Yorkera bidean doala Askatasun Anderea puskatan eramatera; demagun soto haietan Olivier Legrand izeneko polizoia ezkutatu dela. Demagun askoko adabaki horiekin eta gehiagorekin Harkaitz Canok Belarraren ahoa idatzi zuen.
‎Kanta horiek eta beste batzuk aztertuta, euskal mitoaren/ heroiaren eraikuntzan parte hartzen duten funtsezko elementuak zeintzuk diren ikustera eramango gaituen interpretazio bat egin ahal izango dugu. Azterketa horretan, hiru parametro hauek hartuko ditugu kontuan:
‎Zenbat eta ipar alderago, udazken aldera margo gorrixtaz apaintzen da. Asia aldetik ere bai, Errusiako eremu ertzik gabeko horietan eta. Pirinioetatik behera, apenas:
‎Ez berehala, 350 kilometro aitaren autoan egin eta gero, hamabi urteko mutiko, nola esan, argia, bihurria, ausarta...? Horiek eta gehiago. Aitaren karteratik diru xorta bat hartu (250 euro edo, bertako dirutan), eta hor doa lagun min bati Poloniako beste puntan bisita egitera.
‎–Demokraziaz ez, gure Ermano Baserritarrak?, democracia espainolaz horiek eta ertzaintza lotsatua bidali dienak, denak... –Ertzaintza lotsatua eta ertzaintza lotsagarria deitzen baitie kaputxaz tapatuta doazenei?.
‎Hitzak ezagutzen, klasifikatzen, hazten, aurrez nahiz atzez janzten eta edertzen, aditza adjektibatzen, adjektiboa aditz egiten, adberbioarekin jolasten, adjektiboak adberbialtzen, aditza bera gizentzen eta potolotzen bezala, erabat flakatzen... zer ez? Horiek eta beste ikasi bainuen latinaren jolas eta martin galak aztertzen...
2010
‎Eta zuk ere zure saila aurkitzen ahal zenuke. Badakizu orain alter mugimendu horiek eta jendeak nahi du berriz lurraren usaina senditu bere azietan, eta entzuna dut, baditut lagunak, barazkiak egiten dituzte, badituzte holako kontratu batzu erosleekin, eta dirua altxatzen dute abantzura... eta gero barazkiak izan edo ez izan, dirua berena da, erraiten dute idortea, marmutzak, auzoko ardiek beterrabak janak, edo zerbait holako... eta eroslea kontent da emaiten zaionarekin... ikus...
‎Ipotx nazkagarria! Marcuxe deitu bazidan, gauza bat esan nahi zuen, beste ezeren aurretik, ez ninduela aintzakotzat hartzen eta premiazkoa zela nire jolasarena argitzea, alegia, esan nuena ez zela sentitzen nuena, mordoilo zentzugabe bat baizik, materialistegia nintzen kontu horietan eta hori garbi utzi behar nion.
‎Baina, halako batean, orduko gobernuaren zentsurak debekua jarri zion Luis Espinalek eginiko sozial arloko telesaio bati. Luis Espinalek ezin zuen bere burua makurtu gai horietan eta Boliviara joatea erabaki zuen, Kataluniatik hara joandako beste zenbait jesuitarekin batera.
‎bertan bizitzeko baizik, eta gehienetan baita bertan hil arte jarraitzeko ere. Gehienetan, gerrateak direla, fanatismoa dela, edo diktadurak direla, girorik zailenean aurkitzen dira misiolari horiek eta, urtero urtero, hainbatek bere bizia eman ere egiten du ebanjeliogatik, justiziagatik, bakeagatik edo pobreen alde azaldu direlako.
‎Baina zenbait urruti xamar baldin badago ere merezi dute aurrez aipatu ditugunak ezagutzea. Horiek eta gehiago, noski.
‎Orduan nahitaezkoa iruditzen zitzaidan Batasunak bide politikoak eta demokratikoak erabiltzeko konpromisoa hartzea, horiek eta horiek bakarrik; gaur ere hala iruditzen zait. Horregatik saiatu nintzen etengabe akordio hura lortzen.
‎" Lizarrako Lehendakari naizela leporatzen didate, horrela aurkezten naute" azpimarratu zuen," baina herritar guztiak ordezkatzen ditut nik; euskaldun guztien askatasunaren alde ari naiz lanean, borondate horrek gidatzen ditu nire ekintzak". Eta bere kezka adierazi zuen zer lortu nahi ote zuten irain gogor horiekin eta Gobernuari hiltzaileekin kolaboratzen zuela leporatzearekin, ez ote zen modu bat" gure ideiei uko egitea inposatzeko, eta hori ez bidea". Irainak irain, hitz egitearen alde azaldu zen:
‎Nire Alderdiak, eta nik neuk Lehendakari gisa, behin eta berriro esana genuen huts egite handia dela bakea eta politika nahastea; bereizi egin behar direla bi alor horiek eta bi negoziazio horiek; bakoitzak bere solaskideak behar zituela, bakoitzak bere gaiak zituela, eta bere denborak. Biok. Lehendakariak eta EBBko presidenteak?
‎Prest zaude dokumentu hori Batasunarekin eta ETArekin izenpetzeko, baina ez zaude prest guk biok bultza dezagun normalizazio politikorako oinarri gisa? Gai horiei buruz ETArekin hitz egin bakarrik ez, negoziatu ere egin duzu. Zer dela-eta ez hitz egin gai horiei buruz nirekin, Euskadiko ordezkari legezkoa den Lehendakariarekin?
‎Reiden gogoetak zuzenak baldin badira, eta hala dirudite, arazo bat izan dezakegu. Izan ere, Reidek, aipatutako printzipio horiek eta beste zenbait gogoeta aintzat hartuz, hauxe ondorioztatzen du: besteen autoritateak gure usteak gidatzen ditu.
2011
‎Azken aldian, sarraskiak eta profanazioak izan dira hainbat hilerritan; hilobi batzuetan, buruz beherako bost muturreko izarrak azaldu dira margotuta, eta deabruari deitzeko eta hura gurtzeko beste sinbolo batzuk ere bai. Ba al dago harremanik gertakari horien eta uretan aurkituriko emakumearen artean?
‎–Joko bat? Eta latinezko mezu horiek eta...
‎–Martiri kristauen irudiak etxean gorde izana da daukagun probarik sendoena; emakumeekin bat datozen ala ez bigarren mailakoa da. Irudi horiek eta abitua elkarri lotuta, ez da zalantza izpirik geratzen, Jan. Ahaztu gainerakoa.
‎Ezkerrean daukadan anaiak du martirien erantzukizuna, gizon argal bibotedun bat seinalatu zuen?: berak hautatzen ditu martiri horiek eta haien arduradunak, berak ditu konbentzitzen familiak uzteko eta gure Anaitasunean sartzeko. Nire eskuinaldean dagoenak ditu anaiak erreklutatzen, gizon handi dotore bati buruz ari zen?:
‎Hori eta horrelakoak gogoan nituela pasatu naiz kuartel aurretik, horien eta horrelakoen zabu zoroa buruan nuela iritsi naiz Kale Nagusiko beste muturrera, eta autoa utzi dudan plazatxorantz hartu dut deliberamendu handiz...
‎Burutazio horiek eta antzekoak bueltaka darabiltzadala arrankatzen dut autoa, irteten gara herritik, hartzen dugu errepide nagusian aurrera. Katxasen galdera batek ezustean harrapatzen nau:
‎Bestalde, iruditzen zitzaidan gutuna bidaltze hutsak niri buruzko piztu zitzakeela abandonatu nahi nuen giroan. Horiek eta horrelakoak nire artean, harrek agintzen zidatena bete nuen: gutun bat bidali nion Gorriyari.
‎Lortu zuen Arabako kofradian onar zezaten, eta urte baten buruan batzar nagusiari eskatu zion, arren, lur-sail bat eman ziezaiotela etxe batzuk egin ahal izateko, non berak eta bere zaldun eta morroiek ostatu hartuko baitzuten Arabara joaten zirenean, bertako herritarren borondate onaz aprobetxatu gabe, ordura arte bezala, izan ere, berak herritarren ongi izatea baino ez baitzuen nahi. Eta horrela, arrazoi horiek eta beste hainbat lausengu entzunda, azkenean toki sasitsu eta harritsua eman zioten, Gasteaiz izena zuena (geroago Gasteiz). Denborarik alferrik galdu gabe, toki horretan ekin zien lanei presaz erregeak beretzako gotorleku eta jauregia eraikitzeko.
‎Ostatuetan ez eze, Bitoriako kaleetan ere izaten zen zalaparta, feria egunetan gehienbat. Gipuzkoatik, Bizkaitik, Nafarroatik, Burgostik eta Errioxatik etortzen ziren egun horietan eta giro ederra sortzen zen. Afalostean bertsoak eta kantuak entzuten ziren.
‎Gerra denboran hernaniarrekin ibilia zen eta orduan, gehienak... Tomas Anabitarte, Florentino Goikoetxea eta Martin Errazkin... hernaniarrak ziren horiek eta aita Gerra Zibilean ba Hernaniko talde batean ibilia zen. Gainera bera hil eta gero atzeman genuen hango bertsolari batek Paulo Txikiak aitari jarritako bertsoak Gerra denboran.
‎Arropa aldatzera igo nintzen gelara, ohean etzanda jarri eta lo hartu nuen. Baina amona ez zen lo egoten zen horietakoa eta berehala igo zen logelara gaixorik ote nengoen galdezka. Jaitsi egin behar izan nuen, baina egin nuen ordu erdiko kuluxka primeran etorri zitzaidan.
‎Eskerrak lehengusuak esan zidala berek moztuko zutela belarra. Udazkenean gaztainak, ezkurrak eta pagatxak erruz izaten ziren, eta horiekin eta gazta egitean geratzen zen gazurarekin gizentzeko hiru hilabeteko sei txerrikume erosi nituen. Eta ardiak mozteko garaia ere iritsi zen, artilea kentzekoa; goizero hogei bat egiten nituen, eta arratsaldea beste lan batzuetan ematen nuen.
‎Beharbada horregatik nau hainbeste hunkitu, oso ondo ulertu diodalako zer esaten duen eta zer esan nahi duen. Hirugarren estantzia horretan zaudenean, zaude, galdu direnen, joan direnen, ezabatuak izan direnen, neurri batean ezabatuak, bestean ez, izan diren horien oroitzapenez inguratua, eta hori birkreatzen, harreman horiek eta gogoeta horiek, oroitzapenak birkreatuz, harremanak birkreatu nahian bizi naiz. Eta batzuetan, maite dituzun, eta maite zenituzkeen galdutakoen itzal horiek hor dituzu hurbil, eta senti zenitzake, eta beraiekin mintzatzen zara, eta erantzuten dizute modu batean ala bestean, hurbil dituzu, eta beste batzuetan, zoritxarrez ez.
‎Eta gero, behar baldin bada, beste heldugarria ba norberak barruan daraman indarra. Ni ahula naiz eta ikaratu egiten naiz eta gainera ez naiz oso gogor horietakoa eta nire morala nahiko hauskorra da, baina, hala ere, nolabait aurkitu izan ditut momentu txarretan ere nire baitan halako barne bermagarriak, barrendik etorri izan zaizkit halako indar batzuk, ilusio batzuk eta bueno, beti zorionari tarteak bilatzen bezala ibili izan naiz. Zoriona zertan da posible, gauza txikiagoetan?
‎Hala ere, 16 urtetik aurrera, bere buruari galderak egiten zizkion tipo bakarti eta melankolikoa bihurtzen hasi nintzen. Gero, irakurtzeari ekin nionean, areagotu egin ziren galdera horiek eta horrekin, bakarrik ibiltze hori. Garai haietan, Oiartzunen talde lanetan ibiltzen nintzen, Lartaun antzerki taldean adibidez.
‎Eta han atera nintzen, salbaje bat bezala, gitarra eskuan hartu eta lau edo bost kanta kantatu nituen: bi edo hiru nireak (Poeta Horiek eta Lore Gorrien Balada) eta gero Xalbadorren bertso batzuk eta Uztapiderenak, eta horrela izan zen lehendabiziko aldia.
‎Poesia idazten hastea eta Zeruko Argiarako artikuluak idaztea batera etorri ziren. Bi gauza horiek eta Oiartzungo Lartaun antzerki taldean aritzea.
‎...antaldi handirik, eta ez gaituzte asko deitzen, baina ateratzen garenean, ongi sentitzen naiz, lehen baino hobeto, behar baldin bada babes handiagoa dut musika aldetik ere eta landuagoa da dena, eta ni ere sentitzen naiz seguruago, ziurrago, eta gero eszenatokitik publikoarekiko harreman horrek, komunikazio horrek, hor martxan jartzen dituen mekanismo horiek, eta hor sortzen diren gauza hunkigarri horiek eta emozio horiek eta, beno, hor esaten dituzun hitz horiek eduki dezaketen arrakastak eta jendearen erantzunak asko motibatzen nau eta motibazio handi batekin nabil orain, lehen baino askoz ere gehiagorekin.
‎...eta ez gaituzte asko deitzen, baina ateratzen garenean, ongi sentitzen naiz, lehen baino hobeto, behar baldin bada babes handiagoa dut musika aldetik ere eta landuagoa da dena, eta ni ere sentitzen naiz seguruago, ziurrago, eta gero eszenatokitik publikoarekiko harreman horrek, komunikazio horrek, hor martxan jartzen dituen mekanismo horiek, eta hor sortzen diren gauza hunkigarri horiek eta emozio horiek eta, beno, hor esaten dituzun hitz horiek eduki dezaketen arrakastak eta jendearen erantzunak asko motibatzen nau eta motibazio handi batekin nabil orain, lehen baino askoz ere gehiagorekin.
‎Gero, bestetik, esan izan zaigu lehen gazteria alde genuela, lehen iritziaren jabe ginela eta orain gazteriak bizkarra eman digula eta garai bateko kanta egileak edo kantautoreak pixka bat zaharkituak eta molde klasikoetan gabiltzala eta gazteria beste bide batzuetatik dabilela. Alde batetik egia da, bai, badaude gaur egun joerak eta modak musikan eta estetikan lehen ez zeudenak eta beno, gu joera horietatik eta estetika horietatik, esparru horietatik kanpora gaudela egia da, baina jende gaztea, orduan baino kultura gehiago duena eta orduan baino sentsibilitate handiagokoa, eta orduan baino izpiritu finagokoa, edukazio gehiago duelako eta errespetu gehiago duelako... Gaur egun ere etortzen dela kantaldietara, hori ere egia da.
‎Eta hori kantatu zidan eta harrituta geratu nintzen. Imanolek ez dakit nondik ateratzeko abildadea duen zinta zahar horiek eta bertsio zahar horiek! Baina bai, kanta honen oso bertsio polita egin zuen.
2012
‎Bada, gure idazleak horiek eta antzekoak esan zizkion kazetariari, eta elkarrizketak sekulako oihartzuna izan zuen, entrebista gehiago egin zizkioten, irakurleek haren obra ezagutzeko gogoa agertu zuten eta hainbat argitaletxetatik idatzi zioten esateko interes handia zutela bere nobelak argitaratzeko.
Horiek eta horrelakoak esaten ari zaio mutila bere neska
2018
‎Zergatik odolusten eta larrutzen zituen? Galdera horiek eta hamaika gehiago bira bira zebilzkion buruan, eta jakin min hura asebetetzeko irrikan zegoen. Nolanahi ere, ikerketak denbora guztia kenduko zion, eta inoiz baino lan gehiago zeukan ospitalean, batez ere azkenaldiko liskarren ondorioz egunero heltzen zitzaizkien zaurituak zirela-eta.
2019
‎Jainkoak jarriko dio erremedioa". Behin mural bat egin genuen hitz horiekin eta munduko gosearen irudiekin; beheraxeago, paisaia exotiko bat agertzen zen fruta arbolekin  eta. Artzainak esaten digu muralak sinplea izan behar duela, ahalik eta jende gehienarengana heltzeko.
‎Ezagutzen nuen bertsio konprimatuak ezin eman Ahaben mendeku gosearen neurri ia metafisikoa, balea zuriak eskaintzen dituen edertasun izuzkoa eta gizakiaren deuseza naturaren aurrean. Horiek eta horrelakoak galdu nituen, noski, bertsio moldatu haietan. Beren alde, irakurzaletasuna pizten zutela.
Horiek eta horrelakoak dira oroitzen ditudanak gaztelaniaz irakurritako nobelatik. Eta oroitzen naiz, gainera, han kontatzen zenak ikastetxe erlijioso bateko giro erlijiosoa zuela bilgailu itogarria, Dedalusi, niri ere bezala?
‎Berbelitzek horiek eta horrelakoak esan zizkion adiskide dolutuari:
‎Zenbat eta ipar alderago, udazken aldera margo gorrixtaz apaintzen da. Asia aldetik ere bai, Errusiako eremu ertzik gabeko horietan eta. Pirinioetatik behera, apenas:
‎Tartean, Canis major eta Canis minor ere, Txakur handia eta Txakur ttikia ere hor dira nonbait. Txakur handiaren hori da, hain zuzen, gure hemisferio honetatik ikusten duguna, eta han da Sirio izarra, mordoxka honetako 8 izarretako bat, distira handien erakusten duena, Txakur handi deitu 8 izar horietako eta izartegi osoko distiratsuena bera, gainera.
‎Astronomikoki horrek izan dezakeen eragina ez dakit zein tamainatakoa eta zenbaterainokoa izango den; baina, hartara saiatu eta jardun direnei kasu egiteko enbarazurik ez daukat. Horiek eta gure gorputzaren eta buruaren biorritmoak eta an  tzerako eragin xume horiek, uste dut ondo dagoela arakatzea eta neurtzen saiatzea. Eragin askotxo baitaude bazterretan eta geure barruan eta geure baitan, erregaiak baino askozaz merkeagoak direnak eta haiek bezainbat aprobetxatu behar genituzkeenak.
‎depresio gune baten oso ondoan dator antizikloia, eta, hau ere, agudo alde egiteko, hartara, beste depresio bati txokoa prestatuz. Ipar poloaren gertuen diren lurralde guztiak harrapatzen ditu klima hotz honek, hasi Europako paraje nordiko horietatik eta Errusiako lurralde zabaletatik jarraituz, Asiako iparralde osoa zeharkatzeraino. Ameriketan, Kanada eta EEBBetako zenbait lurralde iparraldeko dira giro hotz horretan bizi direnak.
2020
‎Oihuak ume eta gazte zenbaitek, berentzat zen barraraino olatua heldu zen. Albondigonek goxoki bezainbeste ahoko zituzten haragiz, tomatez, gaztaz, baratxuriz, ajiz betetako kruxpeta horiek eta chips jan errazak banatu zizkieten, ez zitezen umeak helduen patata frijituen ustiatzen has.
‎Europara joaten ginenean, inoiz etortzen zen, baina ez futbolagatik. Etxezalea zen, semeak bere inguruan eta babesean izan nahi dituen horietakoa eta gauza guztiak txukun. Egia esan, niri, kirolari moduan, mesede egin zidan bere izaera horrek.
‎Lete oso diskretua izan zen gertakizun horiekin eta bere gaixotasunaren detaileekin, baina merezi luke aipu pare bat hona aldatzea. Lehen hitzok Joxe Arregiri (2004) emandako azalpenetik hartuak dira:
‎Seguran izan zuen lehen jaialdia: bere pare bat abesti –Poeta hoiek eta Lore gorrien balada– eta bertsolarien zenbait bertso eman zituen.
‎Lehenengoan, hiru abestik zeuzkaten Leteren beraren hitzak eta musika: Euskalerri nerea, Poeta hoiek eta Lore gorrien balada, azken bi horiek Egunetik egunera orduen gurpilean liburuko poemetan oinarrituak ziren?. Laugarren abestia, Bihotza, Federiko Krutwigen poema baten moldaketa zen, Leteren musikarekin.
2021
‎Plater horien eta erosi genituen beste gauza askoren prezioak nabarmen egin du behera haren memorian. Gustuko baitu pentsatzea gutxi gastatu eta negozio ederra egin zuela.
‎Eskerrik asko Gasteizko Udalari eta hiriko Turismo Bulegoko langileei. Horiei eta eskaintzen dituzten bisita gidatuei esker, eleberrian erretratatutako agertoki historiko guztietara iritsi ahal izan nintzen. Era berean, oso eskertuta nago Santa Maria Katedralaren Fundazioari emandako laguntzagatik, eta Trebiñuko Konderriko Udaleko arkeologoei, San Vicentejoko ermitako erliebeen misterio guztiak deszifratzeagatik niri.
‎✳ Etzekinat, baina utzi  dan bukatzen. Teoriko edo pentsalari horien arabera, serie horien eta orokorrean fikzioaren eginkizuna... eginkizun soziala da... litzateke... adieraztea egia ezten hori, norbaitek asmatua den hori hor bakarrik dagoela; zerean: fikzioan eta serieetan.
‎■Holakoak asko tokatu al zaizkin, damatxo gazte? ‣ Uztak, uztak, agian neu nauk horietakoa eta! Aizu:
‎‣ Bai, bai: hi earra hago, fisio gehienak bezala, ondo egina, segaila baina sendoa, gihar horiekin eta beso zuztar mardul horiekin eta... ■Hi, aizan:
‎‣ Bai, bai: hi earra hago, fisio gehienak bezala, ondo egina, segaila baina sendoa, gihar horiekin eta beso zuztar mardul horiekin eta... ■Hi, aizan:
2022
‎...biziak eskatzen duenari aurre egitea bezain, eta aitak bere metalezko eta suzko infernu horretaz hitz egiteak ez du esan nahi bizi hau estimatzen duela, ez, gorroto du hamar aginduetatik urrunago eskaintzeko duenagatik eta profeziarik ez iragartzeagatik, gorroto du baita mastekatzeko ekintzan eta ur hotzaren azpian titiburuak gogortzen direnean ere, baita bideoz grabatutako erditze miragarri txiki horietan eta piramideetara barrentzen den jendea desbideratzeko egindako eraikuntza horietan ere, baita bukleak eratzen dituzten autopistako bidegurutzeetan eta hienek lautadan utzitako antilope karkasetan ere, eta nolanahi ere oraingo egunean ezerk ez du ezertarako balio zeren gizonak dena ukitu du, horixe esaten du aitak behin eta berriz, ateo buruiritzi eta esker gaiztokoaren eskuek dena ukitu dutela, ...
‎Baina, nolabait esateko, ardoa oinordetzaren zati bat da eta, horrexegatik, sakratua, gu hilda gero ere hor jarraitu behar duen ondarea. Château d. Yquem horiek eta... beste hainbat, bere senarragandik jarauntsi zituen, semeari lagatzeko. Botilarik onenak lurperatuak daude, baina aleman horrek... batek daki, agian Lucileren laguntzarekin...
‎–Begira, Amaury, azaldu zion bizkondesak bere senarrari?, nik ezin dut sinetsi horien eta nire artean funtsezko desberdintasunik dagoenik. Etengabeki dezepzionatzen nauten arren, zeren, zuk ezin dezakezu imajinatu ere egin zenbateraino izan daitezkeen gaizki heziak eta zikoitzak, nik oraindik ez dut etsi eta horien bihotzetan argitasun izpiren bat aurkituko dudan itxaropenarekin jarraitzen dut.
Horiek eta horrelakoak usu irristatzen dira obra onenetan ere. Nahi gabeko paradoxa bitxi bat sortzeraino:
‎Edozein kasutan, inbertsio handiak bideratzen dira helburu horietara eta gehiago bideratuko dira. Haize eta eguzkitik eratorritako energiak luze gelditzera etorri dira, hamarkada pare batean beste energia iturriak baino merkeagoak bihurtu ondoren.
‎etikoa (mugimendu globala), kontsumitzaileari begirakoa eta enpresaren iraunkortasunari begirakoa. Horiek eta beste hainbat arrazoi egon daitezke halako iragarpenen atzean.
‎Oro har, ongizatea hobetzeko asmoarekin parte hartzen da azelerazio horretan. Baina jarduera horien eta beste batzuen eraginak ongizatearen baitan mugak dituen bitartean (horri buruz gero), mugagabeko hazkuntzak planetari kostu bat dakarkio.
2023
‎Adingabeei mugikorra emateko adina atzeratzeko proposamen hori liburu honetan dagoeneko aztertu eta literatura akademikoan agerian gelditu diren hainbat faktoreren ondorio da; edonola ere, aipagarrienetakoen laburpena egingo dugu orain: lege erantzukizuna eta erabiltzeko baldintzak barneratzea, adin txikikoa babestea balioak, nortasuna eta autoestimua osatzen ari den unean, haiek desitxuratzeko eta aplikazio horien eta pantailen erabilerarekin lotutako osasun mentaleko arazoak, emozionalak eta kognitiboak jasan ez ditzaten (gogoan izan zenbat eta gazteago eduki horietarako sarbidea, are eta handiagoa izango dela eragina); adin txikikoak suizidioaren goreneko unetik babestea (15 urte), 209 eta baita horri lotutako kausa nagusitik ere, ziberbullyinga; nerabearen osasun mentalerako aberasgarriak diren jarduere...
‎Begiratu, adibidez, zer aplikaziok dituzten mikroaren eta kameraren baimena, eta beharrezkoak ez dituztenei kendu. Bide batez, erakutsi zer nolako erabilerak egiten diren horien bidez eta zertarako, dagoeneko ondo dakizu-eta hori. Horretarako, interesgarria izan daiteke perretxikoaren adibidearen gisako zure adibide pertsonalak jartzea eta horren ondorio larriak azaltzea.
Emaitza gehiago eskuratzen...
Loading...

Bilaketarako laguntza: adibideak

Oinarrizko galderak
katu "katu" lema duten agerpen guztiak bilatu
!katuaren "katuaren" formaren agerpenak bilatu
katu* "katu" hasiera duten lema guztiak bilatzen ditu
!katu* "katu" hasiera duten forma guztiak bilatzen ditu
*ganatu "ganatu" bukaera duten lema guztiak bilatzen ditu
!*ganatu "ganatu" bukaera duten forma guztiak bilatzen ditu
katu + handi "katu" eta "handi" lemak jarraian bilatu
katu + !handia "katu" lema eta "handia" forma jarraian bilatu
Distantziak
katu +3 handi "katu" eta "handi" lemak 3 elementuetako distantzian bilatu
katu +2 !handia "katu" lema eta "handia" forma 2 elementuetako distantzian bilatu
katu +2 !handi* "katu" lema eta "handi"z hasten diren formak 2 elementuetako distantzian bilatu
Formen konbinazioa desberdinak
bero + handi | asko "bero" lema eta jarraian "handi" edo "asko" lemak bilatu
bero +2 !handi* | !asko* "bero" lema eta jarraian "handi"z edo "asko"z hasten diren formak
!bero + handi|asko|gutxi|txiki "bero" forma eta jarraian "handi", "asko", "gutxi", "txiki" lemak
Ezaugarri morfologikoekin
proba + m:adj "proba" lema eta jarraian adjketibo bat
proba +2 m:adj "proba" lema eta bi hitzetako distantziak adjektibo bat adjketibo bat
bero + handi|asko + m:adi "bero" lema jarraian "handi" edo "asko" eta jarraian aditz bat
proba + m:izearr-erg "proba" lema eta ergatibo kasuan dagoen izen arrunta

Ezaugarri morfologikoak

KATEGORIA
adb adberbioa
adi aditza
adilok aditz-lokuzioa
adj adjektiboa
det determinatzailea
ior izenordaina
izearr izen arrunta
izepib pertsona-izena
izelib leku-izena
izeizb erakunde-izena
lbt laburtzapena
lotjnt juntagailua
lotlok lokailua
esr esaera
esk esklamazioa
prt partikula
ono onomatopeia
tit titulua
KASUA
abs absolutiboa
abl ablatiboa
ala adlatiboa
ban banatzailea
dat datiboa
des destinatiboa
erg ergatiboa
abz hurbiltze-adlatiboa
ine inesiboa
ins instrumentala
gel leku-genitiboa
mot motibatiboa
abu muga-adlatiboa
par partitiboa
psp postposizioa
pro prolatiboa
soz soziatiboa
MUGATASUNA/NUMEROA
mg mugagabea
ms mugatu singularra
mp mugatu plurala
mph mugatu plural hurbila
ADITZ MOTA
da da
du du
dio dio
zaio zaio
da-du da-du
du-zaio du-zaio
dio-zaio dio-zaio
da-zaio da-zaio
du-dio du-dio
da-zaio-du da-zaio-du
da-zaio-du-dio da-zaio-du-dio

Euskararen Erreferentzia Corpusa Euskararen Erreferentzia Corpusa (EEC)
© 2025 Euskaltzaindia