2017
|
|
Baita ere bertsogintzak berak eskaintzen duenagatik. Jendea hurbiltzen da benetan bertsoak zerbait ematen diolako, zerbait sentitzen duelako, zerbait mugitzen zaiolako, interesatzen zaiolako bertso
|
horiek
eta bertsolari horiek entzutea. Eta nik uste dut horrek asko esan nahi duela bertsogintzaren alde.
|
|
|
Horiek
eta beste batzuk ibili ditugu hizpide asteburuan, kultura zer den, sorkuntza zer den. Ez dago ebazten erraza.
|
|
Tira, Nafarroan gaude eta gure bila datoz soldaduak. Itxoin diezaiegun ertzeko ur bare
|
horietan
eta besoarekin norabide aldaketaren berri emanez atzekoei, almadiak geldiarazi zituzten.
|
|
" Aizu, señora...". Gero eta hurbilago sentitzen nuen ahotsa eta burua jaso nuen," aizu, señora, buruan daramatzazun gauza
|
horiek
eta sortija handi hori ere kendu". Nirekin ari zen, eta señora deitu zidan bi aldiz!
|
|
Ausartu nintzen esatera: " irakurri ohi dizkiot Berria egunkarian idazten dituen zutabeak eta ez nuen imajinatuko testu
|
horien
eta poema hauen arteko amildegia hain nabarmena izango zenik". Esan nuen halaber:
|
|
Markos, nik dakidana zera da: nire aitonak ongi gordeta zuen pasadizo bat behin eta berriro bere aitonak berari eta hark guri kontatutakoa, txikitan ileak tente jartzen dituen
|
horietakoa
eta espero dut sekula santan lur hauetan berriro gertatuko ez dena.
|
|
Hiru zerbitzari zeuden sukaldaria, neskamea eta garbitzailea, klase ertaineko edozein etxalde arruntetan bezala. Sukaldaria ez zen asko hitz egiten zuen
|
horietakoa
eta atea itxi zion ia; baina Scaifek esan zidan ziur zegoela ez zekiela ezer. Etxe ondoan etxe berri bat zegoen eta behatzeko ezkutaleku oso ona izan zitekeen.
|
2018
|
|
Pareko zabaltzan halako lagunartea bazegoen; tarteko neska bat, bikiniaren bularretakoa soinean, so zen, so zitzai gukeen... " Harat harako urdangaño
|
horiek
eta beren ordotsa. Urdangak sagar agerika eta, ziuraski, pikarrai, baita apotea ere, baina hemendik ezin haboro ikus. Neskak jarri edo etzan bide ditun eta morroiak txotxoa ekainiko txotxontzi horiei, edo, heldubada, haiek hari usoa eskainiko nahikara milika diezaien.
|
|
Nahiago dut kanpoko jendearekin harremanak izatea. Baina utz ditzagun saltsa
|
horiek
eta heldu diezaiogun afariari. Ez duzue uste?
|
|
Zer ikusi behar nuen nik ba 4x4 batekin? Ez nintzen ni ba abenturazale
|
horietarikoa
eta jakin banekien Joxemielek gustukoa zuela mendi puntako bazter eta zokoak azken zuloko pista ziztrin eta malapartaturaino ranroverrakin zeharkatzea. Behin baino gehiagotan koskabiloak ia bekainetaraino altxarazi zizkidan, bai horixe!
|
|
Orozkoko beste istorio batek dio etxeko andre bat basora joan zela, laminek antolatzen dituzten erromerietan parte hartzera eta dantzatzera; akelarre moduko jaia zen eta tximiniatik jalgi zela, sorginek egin ohi duten bezala (ikus kondaira osoa" Emazteak I" kapituluan). Ohargarria da Akelarre istorio
|
horien
eta Landesetako Lamina zauritua ren bertsioen simetria: bigarrenetan, tximiniatik sartzen dira laminak emakumeen apairuetara; lehenetan, tximiniatik jalgitzen dira emakumeak laminen dantzaldietara.
|
|
Beste batzuek diote neskak bahitzen ibiltzen zirela eta herri osoa ikaran zeukatela. Orozkon, mendira joan zen neska bat hartu zuten jentil
|
horiek
eta mendi tontorreko beren gazteluan atxiki zutela, burdinazko ateak ipinita; neskaren nebak burdinazko palankak harturik joan ziren, ateak hautsi zituzten eta arreba salbatu. Berriemaile batek zehazten du jentilak beren gazteluko hormen itzalpean etzanaldian zeudenean eraso zitzaizkiela mutilak eta, baserritarrak baitziren, laiak bezala erabili zituztela palankak eta gazteluko harresia jentilen gainean bota (Arana, 1996:
|
|
Gainera, ezjakintasuna oso garestia da. Adibide baterako, ikusi besterik ez dago zenbat itzultzaile ordaindu behar ditugun, guztion patrikak zimurtuz, euskararik ulertzen ez duten politikari
|
horientzat
eta bere lana euskaraz egiteko gaitasunik ez duten funtzionario horientzat. Ezjakintasuna liskar iturri ere bihurtuta daukate Espainiako hizkuntzakeriatik, herri administrazioan euskararen ezjakintasunarentzat lanpostu gehiago, funtzionario gehiago, eskatuz.
|
2019
|
|
Hitzei eutsi eta bere artean pikutara bidaltzen zuen; tentel eta kaskarintzat zuen, barre eragiten zuen ergeltzat, jai giroko gauetan guztia izaten baita festa. Baina, bere artean
|
horiek
eta okerragoak errepikatzen bazituen ere, ez zuen bake onik. Gorriak ari zen ikusten, bere amodio propioaren barrenean; eta okerrena da Queirósek tankera hartu ziola haren sufrimenduari, eta, are okerrago, Rangel bera ere jabetua zen bestearen oharpenaz.
|
|
Jopuak sartzeko barrakoiak eraikitzeko mandatua hartu zuen, eta ongi ezagutzen zuen The South Sea Companyk erabiltzen zituen areto erraldoiak udalari erosi eta prestatzen ari zela, Buenos Airesko biztanleek eragozpenak jarri zizkion usai, zarata eta eritasunak ekar zitzaketela jopuak etxe artean argudiatuz. Baino ez zen Sarratea gibelat egiten zuten
|
horietakoa
eta bertze terreno batzuk bere bizkar erosi eta aretoak prestatu zituen Principe eta Princesa jopu ontziak ailegatu zirenerako.
|
|
Balioen gaiari segika, errugbian diren
|
horiek
eta hainbatetan aipatuak izaten direnak zerrendat ditu: " Denak gara errespetatuak, taldekideak, aurkariak...
|
|
Azkenean, taldeetako berriemaile beraiek bihurtzen ziren [barrezka]. Konplizitatea sortzen zen kirolari
|
horien
eta gure artean, eta ni emakumea izanda, uste dut errazago izan dugula informazioa lortzea. Jakin egin behar da zer kontatu eta zer gorde, eta horri esker, harreman horiei eutsi diet, bereiziz Arritxu kazetaria eta Arritxu laguna, erraza ez den arren batzuetan.
|
|
Natura hilik dago neguan, urtaroen zikloan, gaur egun baino askozaz gordinagoak ziren aro
|
horietan
eta berpiztu beharra dago. Kaosaren gurpila da.
|
2020
|
|
Ez dut errealitate ekonomiko basatia ukatzen, ez dut uste literatura mundutik kanpo dagoenik, kontrakoa gertatzen da baldintza materialak gorabehera, eta, bizitzeko, badakit, baldintza horiek miserableak direla. Baina ez gara gonbidatuak izan behar festa baten hondarrak jateko eta gure liburuak laburragoak, bortitzagoak, samurragoak izango badira ere, aldi berean, baldintza miserable
|
horien lekuko
eta akusatzaile izan behar dute; izan ere, ez dugu aldendu behar, hain zuzen, mundutik, non ondo jokatu behar baita geure aukera, erosotasun pixka batean bizi eta erretiratu ahal izateko, bizitza aristokratikoari eman gabe edota, alderantziz, gaur egun patetikoa izan daitekeen bizimoduari atxikirik geratzeko.
|
|
Adierazpen
|
horiek
eta beste hauek egiteagatik: " Garcia Pellon familiaren kasuan, lursail baten zati bat eta eskorta bat kendu zizkietela salatu du Carmen Garciak.
|
|
Baieztapen zerrenda da hura, telebista saio askok beraientzat nahiko luketena eta ez soilik oroiminez elikatzen diren
|
horiek
eta baita makrokontzertu eta festibal batzuek ere, ez zen lan zaila izan Abel eta Brunorentzat. Urte luzetan telebista ekoiztetxetan lan egindakoak ziren eta hillstarren gustuko ziren artista ugarirekin harremanak izandakoak ziren.
|
|
Orain hobeto ulertzen da zergatik nahi duten naziak omentzen dituzten
|
horiek
ETA behin betiko desagertzea, armak entregatzeaz gain. IRAk borrokalari ohien elkarte moduan iraun lezake, nonbait, Irlandan.
|
|
Horrek, ordea, ez ninduen batere kezkatzen. Gehienentzat emakume hotz eta segurua nintzen, negozioetan zuhurra eta mesfidatia, nekez urduritzen zen
|
horietakoa
eta, batzuetan, pentsatzen nuen lankideei ez zitzaiela arrazoirik falta. Oso gutxitan gelditzen nintzen eurekin kafe bat hartzen edo afaltzen.
|
|
Ardi galduen bila zailduta, hodeien barrenera begiratzeko ahalmenaren jabe, haiek bai ikusi urrunean agurtu berria zuten hirukotea euren txabolan sartzen, eta emakumeak esan zion larruzko arropekin jantzia zen gizonari: " segi muturluze
|
horiengana
eta atera iezaiezu katilukada bana chang. Ezta okurritu ere esne tanto bat bera ere ematea.
|
|
Eguerdiro (eta batzutan goiz erdian ere bai) etxera etortzen zan Luc, bazkaltzekotan edo litxarreriaren bat jatekotan. Ez
|
horietara
eta horiengatik soillik, Elsa' k pittinka konprenitu zuenez. Ezkondu ondoko udara bero hartan barrena batez ere, askotan oheraarazten baitzuen agerraldi haietan, bizimodu berriari datxezkon ezagugari bereziak Luc' ek egunean bizpahiru aldiz dastatu behar balitu bezela.
|
|
Edota zure arma dotoreak azaltzera etorri zara guregana? Jakin behar zenuke ez naizela fusil
|
horien
eta inoren beldur.
|
|
Salbatu gaituk! Belar
|
horiek
eta terral horrek salbatuko gaituzte.
|
|
Eta bien bitartean eraman hemendik Elena Ivanovna... Lasaitu zaitez, maitea jarraitu zuen, hari mintzatuz, nekatuta nago garrasi
|
horiez
eta emakume liskar horiez guztiez eta lokamuska bat egin nahiko nuke. Hemen epel egiten du eta biguna dago, nire ustekabeko aterpe hau aztertzeko astirik oraindik izan ez badut ere...
|
2021
|
|
Aulki elektrikoa merezi zuen. Hilketa
|
horien
eta ikertu gabe gelditzen diren beste hainbesterengatik. Leizea zabaldu eta gezurraren birla zartatu zitzaion.
|
|
Nork erran die? Nortzuk dira hiltzaile
|
horiek
eta zergatik hil nahi naute?
|
|
Hala ikusten baduzue, ez dugu behartuko. Edonola ere jakin behar dugu non dituen margo faltsuak eta material zahar
|
horiek
eta epailearen arakatzeko baimena lortzeko Mariaren salaketa garbia behar dugu. Jabier Lopezek badu ikerketaren berri eta miaketarako prozedura prestatzen ari da...
|
|
" Horra, andereok, istorio bat beldurtu egin lituzkeena berena ez dutena berenganatu nahi duten
|
horiek
eta indarra eman liekeena damen bihotzei, ikusirik printzesa gazte haren bertutea eta ohorezko damaren zuhurtzia handia. Zuetarik norbaiti horrelako zerbait gertatuko balitzaio, emana dago erremedioa".
|
|
ez dute egiazko istorioa ez den nobelarik eskribituko. Eta dama
|
horiek
eta Delfin jauna akort jarri ziren bakoitzak hamar egiteko, eta elkartzeko hamar lagun, kontatzeko zerbait zuketenen artean egokienak, ikasiak zirenak eta letrazaleak izan ezik; izan ere, Delfin jaunak ez zuen nahi haien artea hor nahastea, eta beldur zen, orobat, erretorikaren edertasunak istorioaren egiari nolabait egiten ahal zion kalteaz.
|
|
Barcelonako markatik iparraldera, Langedoc, Okzitania eta Akitania daude. Azken
|
horietan
eta Frantziako erresuma handian frankoak bizi dira. Hiri txikiak dituzte, nekazal lurrak herrien inguruan daude eta arrazoi duzu lur gehienak basoz beteta daudela aipatzean.
|
|
Kanpamentuan, beste alde batean, Donemiliagako fraide batzuk hartu dituzte preso eta
|
horiek
eta beste batzuk galdekatu dituzte informazio eta ondasunen bila. Hemen gaude aukeratutako batzuk eta denok jakin genuen zu Baskoniako Azenari Enekones enekotarren leinuko premua zinela.
|
|
Lurralde hartan abeltzaintza zen jarduera nagusia. Lisboatik Guadalajararaino eta Gaztelako mugetatik Sierramorenaino hedatzen zen merkatu horren eragina eta leku
|
horietatik
eta urrutiagotik agertzen ziren tratulariak. Zokodoberren jaki eta tresnak, gai arruntaz gain, luxuzkoak saltzen ziren:
|
|
Ni neu Erregeren guardiako kapitaina nauzu. Kapitain batzuk aritzen gara langintza
|
horietan
eta batzuetan larrialdietan mugako herrietara edo Naiarara joan behar izaten dugu. Azkenetan Ebroko islamiarren kontra borroka txikiak eta bi kanpaina izan ditugu.
|
|
Etxeberriko Iñaxiorekin ibilia zela, On Enrike erretorearen lagun handia zela, Martxiel estankokoak burua galduta zeukala Inex gurearekin... eta abar luzea. Behin baino gehiagotan harrapatu nuen
|
horiekin
eta beste hamaikarekin musuka eta zirriz egiten, baina berak esaten zidanez hori lagunen arteko harremanak, besterik ez ziren. Euskaldunok oso estuak eta tradizionalak omen gara, eta horregatik nahasten ditugu eguna eta gaua adiskidetasunaren kontuetan.
|
|
Ken itzazue arropa busti
|
horiek
eta eser zaitezte hemen, suaren inguruan! gonbidatu zituen gizonak.
|
2022
|
|
Hi mendi zoragarri
|
horietan
eta gu gure ohiko bira kultural gastronomikoan, Bizkaia aldean. Inoiz ez naitek erakarri ez Txilek, ez Argentinak; baina, onartu behar diat asko gustatu zaidala natura.
|
|
" Toki bateko jatorrizko etnia edo herriko kidea", non jatorria tartekatzen baita definizioan. Azter dezagun pixka bat munduan nori esaten zaion aborigen, eta pentsatu zergatik erabiltzen den terminoa
|
horiekin
eta ez beste batzuekin.
|
|
eta
|
horiek
eta gainontzeko ontziak
|
|
Lasai, ez duzu gehiago kezkatu beharrik. Kontu handiz jokatuko dut lur
|
horietan
eta bertakoekin, baina ez dut Baskoniaren handitasuna gutxituko. Orain utzi bakean.
|
|
Amak lan egiten zuen dorretxean aspaldiko kontu
|
horiek
eta aspaldiko ohiturak gaizki ikusiak ziren. Etxeko andrea apez zaharrarekin aritzen zen otoitz egiten eta hala ez zebilenean neskameei esaten zien zer egin behar zuten eta bereziki zer ez zuten egin behar.
|
|
Hi haiz nagusi, Dultzinea, kontu
|
horietan
eta besteetan, eta hortaz, hire esanetara jartzen naun, ez belauniko halere...
|
|
Ez jauna. Gaztelak beti agindu du lur
|
horietan
eta ez dugu onartuko. Oja behea eta Pazuengos Gaztelakoak dira.
|
|
Uztailaren hasieran abiatuko ziren Burgosetik kanpaina egitera eta gurdiak, mandoak, janaria eta horniketak prestatuta izan behar zituzten. Lan
|
horiekin
eta zerealen uztaren esperoan, asteak are azkarrago pasa ziren. Uztailaren hasieran uztak jasotzen ari ziren herritarrak.
|
|
Txomin Zalduendokoa zen eta Jakue Galardekoa. Biek erran zioten herri
|
horietan
eta Arlanzonen kondearen lurrak onenak zirela. Bertako gehienek hogei urte lehenago gosete batean kondeari saldu zizkioten lurrak, hazien eta janariaren truke.
|
|
Orain hogei bat gizon ari dira harriak egiten eta beste hamar materialen garraioan. Zuk agindu bezala,
|
horiek
eta inguruko herrietako beste hainbeste jarriko ditut zuhaitzak mozten eta hesiak konpontzen. Zure herrietan lehendabizi eta Juarroseko beste herrietara joango dira, gero.
|
|
Epailea ere behar zenean bidaltzen zuen. Lan
|
horiek
eta zerga bilketa zuk burutu behar dituzu. Lan handia izango duzu, bai.
|
|
Tira, hartu kutxa horretako ostia
|
horiek
eta sartu kaliza horretan! agindu zien apezak, txantxetarako gogorik gabe.
|
2023
|
|
Luteroren dardaren izaera ez zen aldatu haren gaztarotik helduarora. 1533ko otsailean buruko min izugarriak izan zituen Luterok (Luther, 2004); buruko min
|
horiek
eta urdaileko minak eraso espiritualengatik gertatzen zirela uste zuen Luterok, eta ez lanean gogor jarduteagatik. Bretch entzat, Luteroren gatazkak berdintsuak ziren gaztea zenean eta zahartu zenean.
|
|
Kontzilio hori ez zen ospatu beste hogei urte pasa bitartean. Protestantismoak aurrera egingo zuen urte
|
horietan
eta Luterok bere absoluzio moduan interpretatuko zituen Dietako horretako ondorioak.
|
|
Nurenberg-eko dietan erabaki zuten 1524ko urtarrilean Nurenberg-en beste dieta bat egingo zutela, aztertu gabeko auziez erabakiak hartzeko. Dietako kideek eta Aita Santuaren mandatariak nahi zuten fraideen eta apaizen ezkontzak ez ugaritzea, baina Luterok begi onez ikusten zituen ezkontza
|
horiek
eta 1523ko apirilaren 10an idatzi bat argitaratu zuen: Birjinek nola utz ditzakete komentuak, Jainkoari obedituz.
|
|
Carlstadt ek Luteroren jarrera defendatu zuen. Eck ek Carlstadt ekin eztabaidatu nahi zuen teoria
|
horiei buruz
eta 12 tesi argitaratu zituen. Lutero tesi horiei buruz Eck ekin eztabaidatzeko prestatu zen (Roper, 2010).
|
|
Garai horretan Luterok salmoen komentarioa lantzen jarraitu zuen eta ikasleei azaldu ahala, inprimategira bidaltzen zituen komentarioak. Operationes in Psalmos deitu zituen azalpen edo komentario
|
horiek
eta Saxoniako Frederiko Hautesleari eskaini zizkion. Bestalde, printzeak Worms eko Dieta prestatzen ari ziren eta han eztabaidatuko zen Luteroren auzia (García Villoslada, 1973; Roper, 2010).
|
|
Vincentek koloreez hitz egiten zion Theori; honela sailkatzen zituen koloreak: udaberria xamurra dela, arto berde gaztearekin eta sagarrondoaren lore arrosekin; uda, berriz, urdinen eta laranjaren arteko oposizioa dela, artoaren urrezko brontzearekin; udazkena hosto
|
horien
eta tonu moresken arteko kontrastea dela; negua elurra dela, silueta beltzekin. Esaten zion pinta zitekeela koadro bat urtesasoien aldartea adieraziz, kolore osagarrien kontrasteetan:
|
|
...us en etxearen alboko etxean bizi zen Margot Begemannez erdi maitemindu zen Vincent eta elkarrekin ezkontzea erabakit zuten; zendutako artzain protestante baten alaba zen Margot, ezkondu gabeko lau ahizpekin bizi zena; Vincent baino 10 urte zaharragoa zen; Vincentek zioen pena zela emakume hori hamar urte lehenago ez ezagutu izana; Vincenten familiak eta Margotenak gaitzetsi egin zituzten harreman
|
horiek
eta Margot bere buruaz beste egiten saiatu zen, estriknina hartuta; ondorioz, Eindhovengo sendagilearengana eraman behar izan zuten; harremana hautsi zuten eta trauma berri bat eragin zion horrek Vincenti. Margoten suizidio entsegua Zolaren Madame Bovaryren suizidioarekin alderatu zuen Vincentek.
|
|
Familian arazoren bat zuenean ibilaldi luzeak egiten zituen, intsektuak, hegaztien arrautzak eta loreak bilduz eta bildumatan sailkatuz; Vincent sarritan desagertzen zen basoan, baita ekaitza zegoenean eta gauez ere. Gero eta denbora gehiago ematen zuen ibilaldi bakarti
|
horietan
eta gero eta denbora gutxiago besteekin jolasten (Grace T. Tan, 2011; Naifeh eta White, 2011).
|
|
bata Gauguin-ena eta bestea Bernard-ena. Gauguin-ek zioen Kristoren koadroa pintatu zuela baratzean; Bernard-ek zioen Bibliako irudi sail bat egin zuela, Getsemaniko Baratzaren bertsio batekin; Vincenti lotsagarriak iruditu zitzaizkion koadro
|
horiek
eta biei idatzi bana bidali zien esanez beren eginkizuna pentsatzea zela, ez amets egitea (Naifeh eta White, 2011). 1889ko azaroaren 17an (614) St.
|
|
Bereziki maite zituen.
|
Horiek
eta arrautza frijitua. Miretsirik gogoratzen zuen Maitanek, hogei urte lehenago Gasteizen egindako parranda haietako baten ostean, nola gosaldu zituen arrautza frijitu parea, baldosa urdineko bere ikasle pisuko sukalde txiki hartan, goizaldeko orduak maindire artean elkarri katramilatuta igaro ondoren.
|
|
Fragolek pailazo muturrez banan banan aletu eta bere gorpuzño zuri mengeletik darion marrubidun kuskua amatxoren pototan poliki poliki landatu du. Eta harat honat jostari dabilen marrubi sudur jostari horrek, gogora ekarri dit umetan aitatxok Italiako bidaietatik itzultzean ekartzen zizkidan Nuvola di fragole edo marrubi hodei tarta zoragarri
|
horiek
eta marrubi eta mundu mitiko horrek ez dizut ukatuko are gehiago piztu nau. Hasieran min hartu dut Diego, hori ere ez dizut ukatuko, eta gaizki sentitu naiz, zikin, zurekiko errudun.
|
|
Zure negar erauntsi insoportableak ezin eraman eta zeharo angustiatuta, lasterka eta orroka ospa egiteko zorian naizela, hara non bizkarraldean kolpetxo bi jasotzen ditudan. Zakarki jira egin dut purrustadaka ez naiz kikiltzen den
|
horietakoa
eta hara non pailazo sudurreko gaztetxo bat ageri zaidan, aurpegian irribarre zabal loratuaz. Ni baina puska bat motzagoa da, ile nahasi gorrizta, begi irribera handi apur bat arraildu, ezpain irten mamitsu eta aurpegiko lau bixarrekin.
|
|
Ez du kirolari estilorik, baina bai polizien aurrean korrika egiten zaildutakoarena. Bera zen, txima
|
horiek
eta kepis beltzak ez zuten zalantzarako tarte handirik uzten.
|
|
Nerbio bagoa gure errai guztietara heltzen da, giltzurrun gaineko guruinetara izan ezik. Bagoaren izpi aferenteak bihotzetik eta arterietatik traktu bakartira joaten dira; erraietatik datorren informazioa eskualde linbikora, prefrontalera eta garun azalera transmititzen dute izpi
|
horiek
eta funtzio garrantzitsua betetzen du barne hersturan, emozioan eta arretan (Sarter eta Bruno, 2000). Era berean, izpi aferenteen bidez jasotzen den atzeraelikadurak eragina du pertsonak hartzen dituen erabakietan (Damasio, 1996).
|
|
Nerbio bagoa gure errai guztietara heltzen da, giltzurrun gaineko guruinetara izan ezik. Bagoaren izpi aferenteak bihotzetik eta arterietatik traktu bakartira joaten dira; erraietatik datorren informazioa eskualde linbikora, prefrontalera eta garun azalera transmititzen dute izpi
|
horiek
eta funtzio garrantzitsua betetzen du barne hersturan, emozioan eta arretan (Sarter eta Bruno, 2000). Era berean, izpi aferenteen bidez jasotzen den atzeraelikadurak eragina du pertsonak hartzen dituen erabakietan (Damasio, 1996).
|