|
2001
|
|
|
Besoa askatu dizu eta txangoa bizkortu du, nonbaitera joan nahi duela ematen du. hondartzara zindoaztela bururatu zaizu, baina ez, ezagutzen ez zenuen bide batetik sartu zarete (ez dakit horrela deitu
|
diezaiokegun
, sasiz eta belar txarrez josita baitago).
|
|
|
Horrenbeste denbora pasatzen duzu mozorro horrekin, ze azkenean burua galtzen duzu eta benetan nor zaren ere ez duzu oso garbi. Denek arazorik ez duzula pentsa
|
dezaten
egiten duzu hau, baina zure bihotza zuloz beterik dago, eta egunero jasotzen duzu labankada bat zure ikaskideengandik.
|
|
|
Horrenbeste hitz daude zerua deskriba
|
dezaketenak
... Zerua ederren ikus daitekeen lekuan gaudela uste dut. Zerua itsasoa amaitzen den lekuan bukatzen dela ematen du hemendik.
|
|
|
Ezer egin baino lehen egingo al didazu mesede bat? Irakur
|
ezazu
liburu hau hasieratik bukaeraraino. Poliki.
|
|
|
Orain mesedez, utz
|
nazazu
bakarrik. Joan zaitez!
|
|
|
Ez Joan zaitez etxera, berandu da. Eta, mesedez, irakur
|
ezazu
liburua.
|
|
|
Ez
|
ezazu
niregatik negarrik egin. Bazenekien noizbait hil egingo nintzela.
|
|
|
Gurasoak are haserreago jarri dira, eta hautsitako plater bezainbeste lanetan saiatu zara, baina denetan porrot. Azkenean, eman
|
ziezazuketen
zigorrik handiena jarri dizute: amak lan egiten duen zahar egoitzara eraman.
|
|
|
Hona erran zidana: Zerbait lortu nahi duzularik, gauza horretan pentsatu behar duzu azkarki eta nahi duzun guztia lor
|
dezakezu
.
|
|
|
Eskerrak emaiteko denborarik ez genuen ukan, bakea ekarri zuen bere planetara itzuli behar baitzen. Erran
|
nezake
20/ 20ko nota emango niokeela bere betekizunean. Ikasi dut nire anaia maitatzen eta orduz geroztik (aldaketaren nondik norakoak ulertzen ez badituzte ere) ez dugu urrats bat egiten bata bestea gabe.
|
|
|
Badakizue fikziozko filmetan ikusten diren ontzi hegalariak bezalakoa. Familiak hori ikus
|
zezan
oihu egin nuen, baina baratzera buruz begiratzerakoan dena desagertua zen. Hori guztia lehenbailehen ahantzi behar nuela erran zidan aitak; amak lokartzeko agindu.
|
|
|
Berehala joan nintzen haren bila, buruan nuen ideia zen haren ondoan egoitea, beste planetako bizidunak eraman ez
|
zezan
. Haren ganbarara joan nintzen lasterka; beti bezala, dena garbia zen:
|
|
|
Gainera hitzez beti sobera gabiltzan arren, larri ibiltzen bide gara hitz horiek geureganatzeko astiaz, nahiz eta bi izan entzuteko ditugun belarriak eta bat bakarra mintzatzeko mihia. Beraz eman
|
diezaiogun
, erabat jakintzat badugu ere, beste birpasa bat zuk hezitako egia horri, nire belarriak hala eskatzen didalako eta, jakin badakizunez, zure hitza dela egarri hori asetzeko gai den bakarra.
|
|
|
Baina jakin
|
ezazu
zure laudorioek batik bat urduritu egiten nautela, halakoak baitira Sofistei luzatzen dizkiezunak, zure ezagutzarik eza bermatzen duzun bitartean.
|
|
|
Ez nuke ekin zion Sofisten baldarkeria nire bihurtu dudala iruditzerik nahi, baina, nere ez jakintasunaren erruz beharbada, egia esan behar badut, bada zure idatzien artean, izar uxoen antzera, deigarri ageri zaidan esaldiren bat, edo akaso hitz xumea dena, baina hain xume ezin liteke zurea izanik eta izarrekin parekatzea merezi baldin badu. Hortaz, eta lehenbailehen nere jomugara heltzeko asmoz, ezeztatu edo baieztatu
|
ezazu
, maisu, egitera noakizun proposamena. Ez al da hezkuntza on bat, gizakiaren garapena nahiz estatuaren zein pertsonen zorionaren iturri nagusietako bat?
|
|
|
Berasa maitea erantzun nion, harritu egiten naiz, ezen zure gaitasunak, horrenbestekoa izanik, antzua baitirudi hain kontzeptu ulerterrezaren ondoan. Dialektika, jakin
|
ezazu
, noizpait Glaukon lagunak ikasi zuen bezala, zentzumenak batere erabili gabe, arrazoimenaz baliaturik gauzen bere baitangoa azaltzeko, ongia bere horretan zer den argitzea da. Dialektika arrazoimena da, filosofatzea, adimenaren gailurra ikutzea, zientzia erreala.
|
|
|
Uler
|
dezakedanaren arabera
, bakarkako lana deritzozu, ez da espero ez nuen galdera zen hura.
|
|
|
Baina ez zen zure dialektika bera. Zureak arrazoimena hartu
|
zezakeen
sinonimo gisa eta jakinbide autonomo batean datza; aitzitik, haren dialektikak ideien kontrastean zuen oinarria, gerra da ororen jaiotza, zeren beti egongo dira bi sujetu kontrajartzen direnak.
|
|
|
– Ondoren jarraitu zuen Berasak irudika
|
ezazu
eguna eta gaua. Eguna, Eguzkik dakien modura, ordu argien multzoa da, eta ordu horiek iritsi bezain laister barnekaldeko herrixketen nekazaria goiz lotzen zaio lanari bere baratzean; kosta partean, aldiz, itsasontziei azken ikutuak emanez arituko dira arrantzaleak; itzal ahal guztidunetik itzal txikiak agertzen hasiko dira, ertainak askoz jota; txoriek abestuko dute gauean abestea debekatua izan zaiena eta baliteke gu biok, eguneko ordu horietan azokara bidean izatea, auskalo ze erosketa egiteko asmotan.
|
|
|
Nabarituko zenuen, horrenbeste adibide erabiliak izan diren honetan, eguneko gertaera guztiek beren aurkakoa dutela gau aldean, eta ondorioz, ezaugarrien kontrajartze honek bereizten duela, alde batetik eguna eta bestaldetik gaua. Eguna beharrezkoa zaio gauari, azken honek bere izaera jaso
|
dezan
eta baita gaua egunari ere, arrazoi bera delarik medio.
|
|
|
Barkatu
|
nazazu
, Berasa laguna hasi nintzaion herabeti, baina asmatu ezinik nabil non ote den, neuk Dialektikari atxeki diodan garrantziaren eta definizioaren huts egitea...
|
|
|
galdetu zidan eta erantzun baten faltan luze gabe jarraitu zuen. Bihur
|
dezagun
bidea errezagoa eta zuzenagoa eta horretarako demagun beste proposamen hau: Dialektika bakarkako lana den neurrian, arrazoimena izango omen da, egia absolutoa bilatzerako orduan, norberaren tresna bakarra.
|
|
|
Dialektika bakarkako lana den neurrian, arrazoimena izango omen da, egia absolutoa bilatzerako orduan, norberaren tresna bakarra. Baina hori horrela izanik, eta bide batez barkatu
|
ezazu
galderaren sinpletasuna, zertarako behar nauzu zuk orduan?
|
|
|
Ez, ez
|
ezazu
erantzun oraindik. Atzeratu dezagun geroko erantzuna eta utz iezadazu aurrena, Zalantzaren Apologia gauzatzen.
|
|
|
Ez, ez ezazu erantzun oraindik. Atzeratu
|
dezagun
geroko erantzuna eta utz iezadazu aurrena, Zalantzaren Apologia gauzatzen.
|
|
|
Ez, ez ezazu erantzun oraindik. Atzeratu dezagun geroko erantzuna eta utz
|
iezadazu
aurrena, Zalantzaren Apologia gauzatzen.
|
|
|
Eta natura urte haietan lehor agertzen hasia zen. Egun bateko oihan eta zuhaitzak desagertzen zihoazen eta gero eta zabalagoak ziren estepa guneak, eta are urriagoa zuhaitz haietatik animalia ezberdinek jan
|
zezaketen
elikagaia. Zenbait animalia mota gosez hil zen, egoerak txarrera egiten zuen neurrian eta betidanik bertan bizi izandako tximu (pithecus) talde batek ere, elikagai gabezia zela medio, desagertzeko arriskua zuen.
|
|
|
Zure iritzikoa nauzu erantzun nion halere, ezin ahantz daiteke, ez dela soilik Estatua, haren boterea ukaezina gerta dakigukeen eta edozein motako zalantza ekiditu nahian, iritzi bakarra eta eztabaidaezina zabaltzen duena. Zure izan
|
ezazu
betiko present, badirela zorigaitzeko hiri honetan are botere gehiago, Estatua bezain gaitzesgarriak direnak. Haietako batzuk hain dira boteretsu eta mesprezagarriak, non beren bidea burutu nahi duten, kosta hala kosta eta, askotan gainera, beren auzokideen odola xahutuz.
|
|
|
Bada herri txiki bat munduaren ertz batean datzana. Imagina
|
ezazu
herri hau gurdi hegadun bat balitz bezala. Gurdi hau bi zaldiri esker aurrera egin nahian dabil, baina ezinezkoa zaio, zeren bi zaldik norabide ezberdinean tiratzen baitute.
|
|
|
Zuzen zabiltza beti bezela, Sokrate. Eta jakin
|
ezazu
herri hori, gurdi hori, aurrera jo ezinik dabilela, bi zaldi erotuen erruz argitu zuen Berasak. Baina hau gutxi balitz, zaldi bakoitzak soilik bere garaipenean pentsatzeaz gain, zaldi baten zein bestearen alde agertzen ez diren hiritarrei ez diete tarteko beste zaldi bat proposatzen uzten.
|
|
|
Ulertu dudala uste dut esan nuen, baina esan
|
iezadazu
, herri horretako hiritarrek ba al dute, zaldi zuria eta beltza alde batera utzita, beste aukerarik?
|
|
|
Iritziak, koloreak bezala anitzak dira, ezberdinak. Pentsa
|
ezazu
, adibidez, zer gerta daitekeen zuria eta beltza nahasterakoan. Ez al da grisa deritzogun kolore berria sortzen?
|
|
|
Grezia osoa korritu arren ez duzu hitza erabiltzen duen inolako animaliarik topatuko, eta are gehiago esango nuke, itsasotik haratago joateko beharrezkoa den ausardia bazenu, ez zenuke ez ohian hezeetan, ez basamortu idor haietan beste inolako animaliarik topatuko gizakia baino. Egia da, animaliek soinu ezberdinak igortzen dituztela, baina bakardadean ere luzatzen dituztenez gero, ondoriotza
|
genezake
, ez direla igorritako hots horiek modu erabat kontzientean burutzen, gizakiaren kasuan bezala, baizik dituzten sentsazioak automatikoki botatzen dira, bat batean, hitz bihurtu gabe.
|
|
|
Halere, kostaldean bizi zarenez gero ezagutuko duzu, Sokrate, ur arinak nola higatzen duen harkaitza. Ildo horretan, espero
|
dezagun
, gizakien bihotzak, batzutan harkaitzen irmotasuna erakutsi nahian dabiltzan arren, egunen batez, ilargiaren malkoen gozotasunaren bidez, biguinduko direla. Eta egun horretan, zorioneko egun horretan, bihotz biguindu horiek, salto eta negar, bizi eta barre egiteko gauza izango dira, eta hau dena adierazteko hitza dute, hitza edo elkarrizketa.
|
|
|
Norberak du hitza esan nuen. Eta lasai egon zintezke, Berasa adiskide maitea, arestian esan didazun bezala, eguna beharrezkoa z.aio gauari, azken honek bere izaera jaso
|
dezan
eta baila gaua egunari ere, arrazoi bera delarik medio. Hortaz, nahiz eta gaur gaua eta iluna den zure herri horretan, noizpait eguzkia azaldu da.
|
|
|
Egin
|
dezagun
topa, Berasa maitea, zure herri horretara abiatu zaitezen aurretik.
|
|
|
Gero hala bukatu omen zinan, zutik egon ezinik! Mutil horrek nire semearengan eragin oso txarrak izan
|
ditzaken
, neska!
|
|
|
Garrantzirik gabeko gauzetan mintzatzen basten ziren beti, zer esan ez zekitela. Hala ere, biak elkar asko maite zutela suma
|
nezakeen
beren begi dirdiratsuetan elkarri begiratzen ziotenean. Azkenean, neska, pixkanaka pixkanaka mutilaren ezpainetara bereak gerturatzen hasten zen, bien ezpainek elkar ikutzen zuten arte.
|
|
|
Neskaren urduritasuna senti
|
nezakeen
nire azalean. Neska, aldendu zen mutilarengandik, eta zer esan ez zekiela geratu zen segundu batzuetan.
|
|
|
Kale izkinean, sakatrapu bat bezala beztitutako gizon zahar bat gurutzatu zuen. Orduan, haur sortu berriaren aitak jainkoari erregutu zion, ez
|
zezan
gizon hura bezain premia gorrian ezar. Geroago tabernara sartu zen, bere lagunei berri ona emaitera.
|
|
|
Egia aitortzeko, alabak ez zeukan oraino izenik! Eta ama birjinari otoizka hasi zitzaion, errukia ukan ukan
|
zezan
. Honela etorri zitzaion ideia:
|
|
|
Gizartetik aldentzen duen apartamenduan dago, non bere giroa, bere babesa eta bere maleta dituen. Apal bakaneko erlojua begiekin kausitu eta arindu egin da berantiarraren itzalak bere eginbeharra kitatu aurretik estali ez
|
dezan
.
|
|
|
Gorpu hila. Kutxa aldendu du eta ohe azpira bultza du, izan ere, oztopa egin
|
dezake
bere lanean. Gorputzaren gaztetasuna ferekatu du, baina, haatik, ez du bere soinean sentitu eta zahartzaroaren urrats geldiezinak ahantzi nahiz gogoa kontzentratzea erabaki du.
|
|
|
Guztiz urdindutako ileek ematen diote hasera buru txiki horri, eta buru hori dun, hain zuzen, bizitzako hainbeste gertakari ahaztu arazten dizkinan gomuten aterpe eta desagertarazle. Nekez sines
|
dezaken
kopeta zimurtu eta goibel horren atzean, oraindik freskotasunez zipriz tinduriko gogoetak badirela, zeren egon badaude, baina zokoren batean gordeta Sarritan, hik badakin, egun euritsuetan, hire kolore gabeko begiak zimurren artetik esnatu, jalgi eta begira ipintzen ditunanean, euri tanta bakoitzeko gaztaroko oroitzapen bat berreskuratzen dun begietan nahigabe kolorea margotuz. Eta hori dun hire denborale bekaiztiaren jaioleku.Badakin, kontura hadi, baditun urte batzuk deusik entzuten ez dunala, eta hire buru harnean iraganeko erloju zaharraren orratzen norabideak eta joan etorriak nahiko zaizkin hire musika osatzeko.
|
|
|
Aurrean gaztearen burua eta atzean hanka sakabanatuak. Nekeak, izurrite batek hiri bat estali
|
dezakeen bezala
inguratu, eta izurriteak sortarazten duen neke berbera jalgi da harengan. Hala ere, garai latzenetan indar harrigarriak agertzen diren bezala, azken errezua egin eta labana hartu du eskuan.Egongelan amona.
|
|
|
Badakin amona, zahartzaroaren haize boladak eraman din emakumearen altxor preziatuena ere. Begira
|
hitzan
hire iztar zimurtsuak. Alkarri begiratzen diote, bakoitzak bestearengan horrenbeste tolesdura ikustean, harrituta.
|
|
|
Alkarri begiratzen diote, bakoitzak bestearengan horrenbeste tolesdura ikustean, harrituta. Eta azkenik, amona, begira nazan, begira
|
ezan
hire gorputz ahuldua osoki, eta konturatuko haiz gorputz triste bat dunala aurrean, gorputz zahar bat dunala. Badakin, kontura hadi..."
|
|
|
Euria ere ageri da. Eskaparateetako argiek, tantek laztan
|
ditzaten
onartzen dute, baina ondoren espaloi hotzetara kondenatzen dituzte. Euri tantak emagaldutzat hartzen ditu hiri osoak.
|
|
|
Begiak paperari (hain hur zegoen) gerturatu arren, etorkizunari (hain urrun zegoen) begira nengoen supituki. Azkenik, irakurri nuen paper zatia, baina orduan oraindik ez nekien zazpi hitz haiek zer esanahi eduki
|
zezaketen
; ez nekien nire eskuetako 44 letra haiek izenik gabeko biografia apalenaren lehenengo kapituluan azalduko zirela: Zure maitalea kale kantoiren batean aurkituko duzu.
|
|
|
Ni, ordurarte eduki ez nuen altxor preziatuenaren jabe bihurtu nintzen, etorkizunaren jabe, itxaropenaren jabe. Eta norberak pentsa
|
zezakeen
etorkizuna iragarteko makina batek emandako paperak deus ere ez zuela balio, baina izenik gabeko beste bat izatean, itxaropen hitzak soilik, salneurri oso garestia izaten du.
|
|
|
Orduan han gelditu nintzen arima erratuz zipriztindutako ingurunean, eta ni beste haietako bat nintzela aitortu beharrean gainera. Errutinaren olatuetatik alde egin nuela pentsatu nuen, baita nire bizitzako liburuaren orrialdeetan hitzen bat agertuko zela ere, maitale bat eduki
|
nezakeela
, etorkizun bat eduki nezakeela... bakardadetik ihes egin nezakeela! Baina ene kondena eternitateraino bakardadeari lotua egotea zen:
|
|
|
Orduan han gelditu nintzen arima erratuz zipriztindutako ingurunean, eta ni beste haietako bat nintzela aitortu beharrean gainera. Errutinaren olatuetatik alde egin nuela pentsatu nuen, baita nire bizitzako liburuaren orrialdeetan hitzen bat agertuko zela ere, maitale bat eduki nezakeela, etorkizun bat eduki
|
nezakeela
... bakardadetik ihes egin nezakeela! Baina ene kondena eternitateraino bakardadeari lotua egotea zen:
|
|
|
Orduan han gelditu nintzen arima erratuz zipriztindutako ingurunean, eta ni beste haietako bat nintzela aitortu beharrean gainera. Errutinaren olatuetatik alde egin nuela pentsatu nuen, baita nire bizitzako liburuaren orrialdeetan hitzen bat agertuko zela ere, maitale bat eduki nezakeela, etorkizun bat eduki nezakeela... bakardadetik ihes egin
|
nezakeela
! Baina ene kondena eternitateraino bakardadeari lotua egotea zen:
|
|
|
Handik denbora guttira, bi gizonengana joan zen liburu lodi eta zahar errautsdun bat zeramalarik. Eta hirurok liburu horretan txerkatu zuten emazte misterios horien berri eman
|
zezakeen
zerbait.
|
|
|
Pablo izan da ikasgelako lehena. Bere ama Isabelita munduan denik eta ama zoragarriena dela esan du, eta benetan emakume zoragarria da zuretzat ere, maiz gonbidatzen baitzaitu bere etxera Pablorekin jolas egin
|
dezazun
. Bere aita Luisek taxiak gidatzen dituela aipatu du hurrena eta azkenik, bere arreba Dabnek taberna batetan lan egiten duela esan du. lkaskideek beren azalpenak eman dituzten bitartean, zuk zer esango duzun pentsatzen jardun duzu.
|
|
|
Orain bost urte bere zerbitzuak erabili beharrean hitz egiteko ordaintzen zion gizon batekin ezkondu zen, agian ez maiteminduta zegoelako, baizik herbestean zeraman denboran goxotasuna eskeini zion bakarra izan zelako. Ezin eraman
|
lezake
ordea bere txikia atlantikoz bestaldera; hori esaten dio behintzat ezer ulertzen ez dion abokatu batek. Oraindik Carmelitarekin itzuliko den esperantza gordetzen du bere bihotzaren erdian, baina ahantzi egin zaio dagoeneko ez dela bere txikia, emakumea baita jada sorterrian laga zuen neskatxoa.
|
|
2002
|
|
|
Eguzkiarenlehenprintzekinesnatunaiz. Zerua isilik dago, lurra lo dago, Nabaritu
|
dezakedan
gauza bakarra, txokolatearenusain gozo eta ona da. Ama sukaldeanda, gosariadagoenekomahai gaineandago.Aita eserita, egunkariairakurtzen ari da.
|
|
|
Esan eta egin, astebete geroago Jonek, lanean zela, dei bat jaso zuen bere helbidea eskatuz, eskutitza eskurra
|
ziezaion
. Arrats hartan berean sakelean luzaz egondako gutun zimurtua irakurtzeari ekin zion:
|
|
|
Gainera zuek ikustea galarazi didatenez, eskapatzea erabaki dut. Laguntza txiki bat behar nuke norbait atxemaiteko, orduan aurki
|
ezazu
konfiantzazko pertsona bat. Laister arte.
|
|
|
Baina ahotsa aldatzen ari zitzaion, kosta egiten zitzaion hitz batzuen ahoskatzea. Ainhoak, oso urduri zegoenez, beste eskuaz besotik heltzen zion ihes egin ez
|
zezan
. Gizon gaizto hura ez zuenez ikusten ahal, amari begiratzen zion.
|
|
|
Bitartean, Peio zaindariaren zain zegoen bisita ordua zela erran
|
ziezaion
. Baina denbora aurrera zihoan eta denbora pasa pentsaketan hasi zen.
|
|
|
eta bakarrik iraun, ezin duk egoera honetan jarraitu, hi ere pertsona haiz eta bizia merezi duk Zeinek esan behar dik hiri non ala norekin bizi behar haizen? nork erabaki
|
dezakek
nor maitatu behar duan. Ez zagok eskubiderik!
|
|
|
Ezinezkoa zen. Nolaz egin
|
ziezaioketen
halakorik Gela hartako giro hilak pentsatzeko eragozten zuenez kanpora irten zen. Ez zen gehiago urrunean ikusten ziren mendiak begiratzeko gai, parean zuen paretari so zegoen luzaz.
|
|
|
Esan beharra dago garai hau zailena izan zela niretzat, nahiz eta injustiziaren aurka jardun nahi izanak indar handia ematen zidan. Ez nuen ezer garbi ikusten; nire lagunek mila eratara erreakzionatu
|
zezaketen
, batez ere momentu hartan geneukan adinarekin (14 bat urte), eta, ondorioz, denbora bat itxarotea erabaki nuen, nire lagunen heldutasunerainoko bidearen baitan egongo zena betiere, edota nik hala kontsideratuko nuenean.
|
|
|
Esan beharrekoa ondo neurtu behar nuen, oraindik bete betean bainuen buruan Hectorri zuzenean esan nionean izazuen erreakzioa. Horietako bat da, noski; baina zuk esandako esaldi hau ondo azter
|
dezazun
nahi dut, akats bat baitago: Zuri neska bat gustatzen zitzaizun, baina ez zuen esaldi horretan zeozer gaizki dago, esan nion orduan.
|
|
|
Esan bezala, nire barnean sortutako gatazkak sekulako kezka eta ezinegona sortzen zidan eta homosexuala izan nintekeela pentsatzeak beldurtu egiten nim Horrez gain, lagunek edota gurasoek, nire egoeraz jabetu gero izan
|
zezaketen
erreakzioak erabat kezkatzen ninduen. Baina bitartean, eta nahiz eta hori guztia izan buruan, mutiletan pentsatzen jarraitzen nuen, eta, ondo aztertuta, sekulako paradoxa zen hori.
|
|
|
Yael, gay zara?. Galdera hark zur eta lur utzi ninduen, ezin bainuen ulertu nola izan
|
zezakeen
lagun horrek erabat isilean neukana antzeman ahal izateko gaitasuna, edo hori izan ezean, nola demontre bururatu zekiokeen hain galdera xelebrea botatzea. Noski, hasierako pentsamendu hori azkar asko baztertu nuen burutik, ez baitzen posible Sergiok nire sekretuaren berri izatea, eta haren buruak sarri izaten zituen (eta dituen) neuraren bat izango zela pentsatuta, ezetz erantzun nion.
|
|
|
Esan bezala, aukera ezin hobea aurkeztu zitzaidan, eta horixe aprobetxatzea erabaki nuen. Hectorri kontatu
|
niezaiokeen
, agertu zidan laguntasuna kontuan hartuta, baina honek eduki zezakeen erreakzioaren beldur izan gabe. Izan ere, nire herriko lagunak edota ikastolakoak ez ziren behin ere enteratuko hari kontatzerakoan izan zezakeen erreakzioa, zena zela.
|
|
|
Esan bezala, aukera ezin hobea aurkeztu zitzaidan, eta horixe aprobetxatzea erabaki nuen. Hectorri kontatu niezaiokeen, agertu zidan laguntasuna kontuan hartuta, baina honek eduki
|
zezakeen
erreakzioaren beldur izan gabe. Izan ere, nire herriko lagunak edota ikastolakoak ez ziren behin ere enteratuko hari kontatzerakoan izan zezakeen erreakzioa, zena zela.
|
|
|
Hectorri kontatu niezaiokeen, agertu zidan laguntasuna kontuan hartuta, baina honek eduki zezakeen erreakzioaren beldur izan gabe. Izan ere, nire herriko lagunak edota ikastolakoak ez ziren behin ere enteratuko hari kontatzerakoan izan
|
zezakeen
erreakzioa, zena zela. Horrez gain, nik ez nuen herri hartara bueltatzeko inongo asmorik.
|
|
|
Arnari deitu nion. Berehala etorri eta kezkatuta, atoan dutxara joateko agindu zidan, inor kutsatu ez
|
nezan
. Gainera, orduan, nire arreba mari sorgiña sartu zen etxean, eta era guztietakoak entzun behar izan nituen:
|
|
|
Espazioan taupada den denbora biziaren magian zintzilik, ez zagon leiho itsasoz beterik, ezta erregelarik ere gure arteko amargura neur
|
dezakeenik
.
|
|
|
Zati
|
itzan
niri kontatutako bostehun gezurrak ehun zenbakiaz, baina bost bihotz pusketa gehiegi ditun.
|
|
|
Iziotu
|
itzan
arratseko ilunpean ezinezko misterio, ilusio, amodioak...
|
|
|
9 G bilerek dute zurikerian ardatza, hori dela ta protesta askok utzia dute lorratza, askatasuna ezberdintasun lazgarri batean datza, bake bidean urratsa, elkartasunezko hatsa, (bis) Seattle, Genova, Praga, Salzburgo... bizirik da esperantza, denon artean alda
|
dezagun
gure pausoen norantza. (bis)
|
|
|
2 Lurralde baten nortasunean gabeziaren islada, hainbat hizkuntzen etorkizunak sorrarazten dit ikara, egunik egun ingelesa denon errege bihurtua da, txikienentzako traba, etsipenezko taupada (bis) urrutira jo gabe hor dugu adibidetzat euskara, geure eskuez geure burua lurperatzen ari gara. (bis) 3 Hedabideen jarrerarekin guztiz suminduta nago, nahiz telebista ta irratian erreparatu luzaro, informazio objektiborik ezin
|
dezaket
itxaro, ohiko mugaz haratago, iruzarraren esklabo, (bis) aitorpen xamur oro jadanik egiten zaigu arraro, egia gezur latzen artean ezkutatuta baitago. (bis)
|
|
|
Nire eserlekuan amonatxo bat eseri da eta, luze gabe abian jarriko garenez, bere parean hartu dut lekua, lehen balantzek bota ez
|
nazaten
. Eseri orduko begirada gurutzatu dugu eta zirrara berezi bat sentiarazi dit.
|
|
|
Oinetara soilik begiratuta ere hainbat gauza antzeman
|
ditzaket
. Oinetako beltzak ditu, lokarriek korapilo indartsu batekin estuki lotuak.
|
|
|
Azkazal motzak, pintatu gabeak, hotzaren ondorioz gorritutako azalaren gainean zuri nabarmentzen dira. Eskuz eginiko jertse iluna ikus
|
dezaket
beroki lodiaren azpitik zelaten. Kuzkurtuta doa, hotzagatik izango da agian, edo urte luzeen ondoren pilatutako nekeagatik akaso, baina nabaria da keinu honek ez duela inolako beldur kutsurik.
|
|
|
Bera atzera begira bizi da orain, dagoeneko ikusi ditu bizitza batek dakartzan gorabeherak eta ezer gutxi geratu zaio ikasteke. Nik berriz bizitza ia osoa ikusten dut aurrean eta honek suposa
|
dezakeenaz
ideiarik ere ez dut.Jakituria oso eta ezjakintasun inuzentearen ordezkaia gara, trenaren izpirituak hala nahi izan duelako aurrezaurre jarriak.
|
|
|
Nire bidaia lagunaren begiradak biluztu egiten nauela iruditzen zait. Haren begietan soma
|
dezaket
nire ideien jakitun dela, nire pentsamenduetan sartzeko gai dela, ulertzen nauela. Honek abantaila handia ematen dio nire gaindi eta gazteon pentsakeraren sinpletasuna datorkit burura.
|
|
|
Keinu egiten didate, ireki berri duten atea zeharka dezadan. Gorria da, eta beste ezer baino garbiago ikus
|
dezaket
. Baina ez zait laket.
|
|
|
Keinu egiten didate, ireki berri duten atea zeharka
|
dezadan
. Gorria da, eta beste ezer baino garbiago ikus dezaket.
|
|
|
Negar eginen dut. Malko aberatsak isuriko ditut, ikuiluko belardian darraiten bi zuhaitzek, beren hostoen berdetasunaz amodiozko bekaizkeria goxoa edonori sor
|
diezaioten
, eternitatean.
|
|
|
Hori uste dut bederen. Deus gehiagorik ezin esan
|
dezaket
, iritsi erri naizen mundu arrotzaz. Gauza gutxi.
|
|
|
Ene aldamenetik eraman dute, jaio nintzenean bere errapeetatik esnea zurrupatu ohi nion ama. Txarrena da, ezin dudala deus egin, nire ama kuttuna nigandik urrun ez
|
dezaten
. Egia esan, baliteke nire ama bera ez izatea ere.
|
|
2003
|
|
|
Pixka bat gogoetatu ondoan, Oya ohartu zen egin
|
zezakeen
gauza hoberena zela. Nahiago zuen Alemaniarat itzuli diru pixka baten irabazteko eta gero bere biziaren egiteko, baina, bazekien burasoek ez zutela sekulan nahiko.
|
|
|
Ondotik, burasoek alabei animaleko ustekabe bat egin zieten erranez hainbeste gustuko zuten pesta hori familia osoarekin ospatuko zutela. Oya k berehala ulertu zuen hori guztia egiten zutela bi neskek bizi berria ahal bezainbat maita
|
zezaten
, eta egia erran sorpresa horrek bihotza berotu zien. Haatik, bitxia atzemaiten zuen hezurretaraino musulmana zuen amatxik kristau erlijioan sartzen zen pesta horretan parte hartzea.
|
|
|
Lehena gorde
|
ezazu
zoko batean nehork irakurri ahal ez izateko.
|
|
|
Espero dut jite bisita bat eginen didazula. Otoi ez
|
nazazula
ahantz, beti nire bizitzako eguzki izpia egonen zara eta zure presentzia sendituko dudano nire bihotza ez da itzaliko.
|
|
|
Esnea berotzen jarri dut, kafe makinak txirrina jotzen zuen arte. Astiro astiro gosaldu dut barruan nuen mundu jabetzaren sentsazioa kafearen beroak erre ez
|
zezan
.
|
|
|
Begi ameslariz ortziari so orduak eta orduak ematen zenituenean, ziur jakin nuen ene altzotik ostua izanen zinela. Behin eta berriro erregutu diot itsasoari igortzen dizun deia eten
|
dezan
, bere gesalaz zu tentatzeari utz diezaion, baina alferrik; oraingoan ere alferrik. Haren dirdira berdina duzu ninien sakonean, haren zurrunbilo berbera belarrietan, haren desio gazi gozo gisakoa erraietan.
|
|
|
Begi ameslariz ortziari so orduak eta orduak ematen zenituenean, ziur jakin nuen ene altzotik ostua izanen zinela. Behin eta berriro erregutu diot itsasoari igortzen dizun deia eten dezan, bere gesalaz zu tentatzeari utz
|
diezaion
, baina alferrik; oraingoan ere alferrik. Haren dirdira berdina duzu ninien sakonean, haren zurrunbilo berbera belarrietan, haren desio gazi gozo gisakoa erraietan.
|
|
|
Goizaldean eguzkia oraindik ateratzeke zenean, samurkiro begiratzen zion Peiok emazteari. Bai, azkenean esan
|
zezakeen
: maite zuen.
|
|
|
Ez zuen gesal usainik edukiko, ez eta itsasoak bezainbeste eskainiko, baina maitagarria zen. Ulertu zuen itsasoa bezainbeste ez bazen ere, maita
|
zezakeela
, eta hainbeste jasan, hainbeste eman zuen beragatik?
|
|
|
Esaldi hauek guztiak oso potolo eta sakonak diren arren, norbait maitatzen denean dena jartzen da zalantzan, aldiz gu garenean maitatuak ez da inongo zalantzarik izaten norberarengan. Zenbat maite duen esan
|
dezakeenak
, ez du maitasun handirik sentitu ohi. Eguerdi partea hurbiltzen denean, zure baitarako esaten duzu maitasun leial bakarra janariarekikoa dela. Beraz, bazkari legea egin duzu, bidean, beti bezala.
|
|
|
Tamalez, gisa honetako gauzek ez dizute guztiz inguratzen zaituen paisaia zoragarriaz gozatzen uzten, baina ziur zaude denborarekin lortuko duzula, bada gaurkoa lehen pausoa besterik ez baita izan. Badakizu ezin diozula naturari kontra eginez mutil arduratsua izateari utzi, baina ez duzu zalantzarik modu honetan zure bizimodua hobetu
|
dezakezula
, eta ere berean, zeure burua zoriontsuago egin. Nahiz eta ezagutzen ez den horri buruz iritzi hobea edukitzen den sarri (ia beti), proba egin zenukeela uste duzu, lotura gutxiagorekin lortu ote daitekeen zoriontasun bedeinkatu hori.
|
|
|
Gizon ondratuak alferrikako hitz gutxi eta ekintza on asko izan ohi dituelako. Baina zuk ez duzu inor gorroto, gorrota
|
zenitzakeen
pertsona horiek horrenbesteko garrantziarik merezi ez dutela pentsatzen duzulako. Nietzchek zioen gutxiesten den · hori ez dela gorrotatzen, gorrotatzen duguna gure parekoa edo hobea izaten delako beti.
|
|
|
Hala ere zure gogoetak ez dituzu ia inoiz jende aurrean esaten, isiltzen duzunak esaten duzunak baino eragin handiagoa duelakoan edo. Gainera gustatu egiten zaizu misteriotsu itxura azaltzea, ilargiak bezala inork ikusi ezin
|
dezakeen
alde ilun hori babesten duzu. Azken finean, jeinu guztien patua da ulertua ez izatea (ulertuak ez diren guztiak ez dira ordea jeinuak).
|
|
2004
|
|
|
anaia eta Antton. Datu guztiak gogoan hartzeko koaderno batean idazten ditut, gauzak errazago uler
|
ditzadan
:
|