|
2000
|
|
|
Horiek eta antzekoak dira azoketako arrain postuetan entzun ditzakegun erakargarriak, Kantauri itsasoko arraina Mediterraniokoa edo beste edonongoa baino hobea delako ustea duen euskal kontsumitzailea bereganatzearren. Nolanahi ere, errealitatea bestelakoa da; arrainak
|
ez
du, askotan, halako jatorririk. Arrazoia aski da:
|
|
|
Gauzak horrela, nahiz eta XX. mendea arte itsaso, ozeano edo ibaietako baliabideak amaiezinak zirelako ustea izan, egunez egun haztegietatiko arrain gehiago jaten dugu, askotan konturatu ere egin gabe, gure etxe eta jatetxeetan. Gai honen gaineko euskal estatistikarik
|
ez
dugu, baina Espainiako haztegi arrain produktoreen elkartearen (Apromar) datuen arabera, Espainiako etxe eta jatetxeetan jandako urraburu eta lupinen% 78 haztegietatikoa zen, 1990ean kopuru hori% 4koa baino ez zelarik. Antzekoak esan genitzake erreboilo, izokin eta antxoari buruz.
|
|
|
Bizkaiko egoera desberdina da antolamenduari erreparatzen badiogu. Hemen ontzi bilketa
|
ez
dute mankomunitateek kudeatzen, udal gehienek Bizkaiko Foru Aldundiarekin egin duten lankidetza hitzarmen baten bitartez gauzatzen dute. Hitzarmen honetatik at, Bilbo, bilketa bere kabuz egiten duena, eta Ezkerraldea daude.
|
|
|
Gaikako bilketak gora egin du; alabaina, ezin daiteke esan zabor gutxiago iristen denik zabortegietara, geroz eta zabor kantitate gehiago iristen baita. Kontsultatutako iturrien arabera, ontzi bilketak
|
ez
du eragin handirik izan zabortegira heltzen den zabor pisua kontuan hartzen badugu. Bolumen aldetik, ordea, beherakada nabari da.
|
|
|
Gainera beti sortzen dira gauza berriak: garai hartan
|
ez
zuen inork pentsatuko «Aizak hi mutil maiñontzi» doinuan edo «Habanera»n kantatzea, hau berria da oso. Orduan lau neurri erabiltzen ziren:
|
|
|
Gizona beti ikasten joaten da. Nik 30 urte nituenean pentsatzen
|
ez
nituen gauza batzuk egiten ditut orain («mañontzi» neurrian kantatzea, esaterako), nahiz garai hartako sasoia ez eduki. Alderdi batzuk behera egingo dute:
|
|
|
Bai, garai hartako baserritar batentzat nahikoak, orduko nire garaiko askok izan
|
ez
zutena. 13 urte eta erdi arte behintzat ibili nintzen eskolan eta orduko gehienak behin 12 urterekin jaunartze handia eginez gero, etxean lanean hasten ziren, itzulean eta abar, edo bestela artzain joaten ziren.
|
|
|
Baina hori dena hala izanik ere, esan behar da herri bezala asko aurreratu dugula. Garai batean
|
ez
genituen nortasunak ere gurekin ditugu: hor dago Ertzaintza, gure diruak ere neurri batean guk gobernatzen ditugu eta horrela abantaila asko eta asko ditugu.
|
|
|
bizitzeko gogo eta indarra batetik, eta heriotzaren bildur eta tristura bestetik. Narrazioak
|
ez
ditu leku eta denborak zehazten, ilunabarrak denentzat diren bezala, haurtzaro eta nerabezaroa oso etapa konkretuak baitira gizaki guztiengan
|
|
|
Hori izan zen arrazoi nagusia. Gero, erran gabe doa, Pierpolek bazuen guk
|
ez
genuen beste filosofia diferente bat musika aldetik. Guk taldean kantuaren militanteak egon nahi genuen, hark berriz, kantuari beste maila bat eman nahi zion, kreazio artistiko bat.
|
|
|
Guk taldean hauxe pentsatu dugu beti: herri batean, nahiz ttipia izan, herriko jendeak
|
ez
badu borrokatzen ez dutela besteek eginen. Zentzu honetan, Iparraldean batzuek zabaldu zuten«
|
|
|
» amets hura. Eta bistan da, hura
|
ez
genuen gustuko inola ere. Guk hori ez genuen eta ez dugu sekula sinistu izan.
|
|
|
Eta bistan da, hura ez genuen gustuko inola ere. Guk hori
|
ez
genuen eta ez dugu sekula sinistu izan. Guk beti sinistu izan dugu tokian tokiko lanean.
|
|
|
Izatekotan, Iparraldeko borrokaren agerlea izan da Guk taldea, besterik ez.
|
Ez
genuen harentzat edo bestearentzat abesten edo hitz egiten, Iparraldeko bertako borroka molde bati abesten genion, bakoitza bere bizilekuan borrokatzera deitzen genuen. Ez dakit «normal» hitza zuzena ote den?
|
|
|
Gure nahia, berriz, borroka euskal herri txikietara eramatea izan zen. Euskaldunak han zeuden, baina
|
ez
zuten euskaldun izatearen kontzientzia. Orduan kontzientzia eramatea izan zen gure xedea.
|
|
|
Zuberoan kultura inon ez bezala bizi da. Euskal kultura molde bizienean bizi dute zuberotarrek, baina kontzientziarik
|
ez
dute edo beren kultura ez dute hainbatean ikusten euskal kulturaren barnean. Anitzek ez dute bere burua ikusten Euskal Herriaren osoaren barnean.
|
|
|
Nire iritziak
|
ez
du balio handirik. Orokorki irabazten ari garela uste dut; optimista naiz.
|
|
|
Ez dute ukatzen euskalduntasuna bederen. Gero, gaurko gazteek urtekoek guk
|
ez
genuen kapazitatea dute. Politikan ardura hartzeko gu baino prestatuagoak daude.
|
|
|
Aztertzeko eta ekintzarako guk ez genuen gaitasuna erakusten dute. Ekonomia eremuan oraindik ere abertzale gazte hauek
|
ez
dute politikan edo kulturan duten eragina. Alta, 15 urte barne, gazte horiek gure herriko auzapezak eta hainbat esparruen kudeatzaileak izanen dira.
|
|
|
Bidaiari handia izanen hintzen, eskolarat igortzen
|
ez
hinduten egunetan Kauttera etxaldetik lerratzen baihintzen Donibane Lohizuneko itsas porturat. Alta bada, gazte denboran bakan egin hituen bidaiak.
|
|
|
Lapurditik Xiberoarat joan hintzen duela aspaldi, lotsarik gabe, lekuko eskualkia ikasi, maiatu, idatzi eta kantatu duk. Hain ongi egin dituk horiek oro, ezen eta Larrañe herriko auzapeza den Marzelek duela gutti
|
ez
baitzuen sinetsi nahi Manexa hintzela. Beretzako sortzez baino gizon tipitto hori, hi heu ez zian xiberotarra baizik izaiten ahal.
|
|
|
Azurmendik gure errealitateaz egiten duen gogoeta da, gizarte honetako arazo eta kontraesanak agerian jartzen dituena.
|
Ez
du irtenbide majikorik eskaintzeko asmorik, bai ordea ohituren poderioz egiatzat dauzkagun hainbat topiko zalantzan jartzekoa. Zirikatu eta ideia berriak eraginez, irakurlea bere kasa berpentsatzera bultzatuko al du!
|
|
|
osoa eskaini du Salegik tribuaren alde, hots, Euskal Herria eta euskaldunen alde. Hainbat urtetan bizirik eta osasuntsu darrai bere 82 urterekin bizi eta nozitu dituen abenturek, ezustekoek, etsipenek eta desgraziek oro
|
ez
dute batere kikildu eta azkenaldi honetan egindako adierazpen batzuetan inoiz baino baikorrago zegoela adierazi zigun Euskal Herriaren egoerari buruzko galdera bati erantzunez, nahiz eta ikusitakoak eta ikasitakoak ziniko samar bilakatu omen duten bere burua. Liburua aho zabalik irakurtzen den horietakoa da, erabat harrituta uzten baikaitu lehen orrietatik, ikusirik zer nolako bizimodu barojianoa eraman behar izan duen patuak hala nahita noski.
|
|
|
Armonika hotsak berak bakarrik betetzen du leku osoa.
|
Ez
du ez ahots eta ez beste musika tresnen laguntzarik. Hain instrumentu sinplea izanik ere, armonia jantziak osatzen ditu.
|
|
|
Euskal kantutegi zaharreko doinuak (hala nola, «Triste bizi naiz eta», «Begiak parrez parre», «Maitetxu itsasoan dago», «Egun da Santi Mamiña», «Itsas mutila», «Katalintxu» edo «Aitorren hizkuntz zaharra») aurki ditzakegu diskoan, erdarazko beste kantu klasiko batzuen artean («Cuando sali de Cuba», «Los niños del Pireo», «Marina», «Cuando sale el comboy de Santa Fe» eta «Adios en el corazon», besteak beste). Hau da Goio Garaialderen lehen diskoa, eta orain artean
|
ez
du kantu propiorik asmatu, beti jo izan baititu lagunartean eskatu izan dizkioten kantuak. Eta hori da disko bitxi honek ekartzen diguna, kanturako eta festarako giroa.
|
|
|
Horrek agian izango zuen eraginik, ez dakit. Ez dut ulertzen oraingo gazteek zergatik
|
ez
duten armonika jotzen, niretzat behintzat oso relajantea da, eta asko inspiratzen nauena. Gainera dena da hastea, zeren belarri ona izanez gero, berehala ikasten da
|
|
|
Bigarren eta aurreko gogoeta horren eraginez, esan behar da, pasa diren urte guzti hauetan defenditutako ETA eta Estatuaren arteko negoziaketan oinarritutako estrategia guztiz baztertuta eta eraldatuta gelditzen dela. Hau da, prozesu berriaren gidaritza jada
|
ez
luke hausnarketa horren arabera ETAk izan behar, euskal gizarteak baizik, eta honen baitan indar abertzaleek osatutako blokeak.
|
|
|
Jarrera eta erabaki hoiek
|
ez
dute zerikusirik iazko irailean su etenaren aldarrikapena egiteko erabili ziren arrazoi eta gogoetekin, baina benetan larriak su etena bertan behera uzteko argitaratu dituzten arrazoiak dira. Alegia, eta arrazoi hauen artean nagusiki EAJ PNVren epelkeria irekitako prozesu politikoaren aurrean.
|
|
|
Egoera hori ikusita baserritarrengana jo behar izan zuten galdutzat emandako arto motak errekuperatzeko". Sagar motekin
|
ez
dute hori gertatzerik nahi, hau da, sagar motak babestuko dira ez beti osotasunean erabiltzeko baizik eta geneak aprobetxatzeko.
|
|
|
sagarraren muztioa edo zukua da, hartzitu gabea eta usaingozatuta. Beraz, alkoholik
|
ez
du eta ondo iruditzen zait" txikiteroek" edatea, osasun arazoagatik, ardoa edo alkoholdun edariak hartzerik ez dutenek kale giroan lagunekin ibiltzea utzi nahi ez badute. Sagardoa, gure kostaldeko lurraldeetan, alkoholdun edarien artean aitzindaria da.
|
|
|
sagarraren muztioa edo zukua da, hartzitu gabea eta usaingozatuta. Beraz, alkoholik ez du eta ondo iruditzen zait" txikiteroek" edatea, osasun arazoagatik, ardoa edo alkoholdun edariak hartzerik
|
ez
dutenek kale giroan lagunekin ibiltzea utzi nahi ez badute. Sagardoa, gure kostaldeko lurraldeetan, alkoholdun edarien artean aitzindaria da.
|
|
|
sagarraren muztioa edo zukua da, hartzitu gabea eta usaingozatuta. Beraz, alkoholik ez du eta ondo iruditzen zait" txikiteroek" edatea, osasun arazoagatik, ardoa edo alkoholdun edariak hartzerik ez dutenek kale giroan lagunekin ibiltzea utzi nahi
|
ez
badute. Sagardoa, gure kostaldeko lurraldeetan, alkoholdun edarien artean aitzindaria da.
|
|
|
Lazkao Txikik sagardoak bertsotan egiteko laguntzan duela
|
ez
du zalantzarik:
|
|
|
Beste edari oberik
|
ez
du
|
|
|
Ori da biarrena, eta gu bizi gera nola ta nundik jaten degun jakiñ gabe. Lurrak ematen
|
ez
badu, ez da ezer mundu ontan"
|
|
|
Batetik, ezker abertzalearen jardun politikoan azken urte bietan jarrera berriak ikusi
|
ez
dituenak itsuarena egiten du; eta bestetik, edonork daki edozelako gatazketan berbek eta esamoldeek duten garrantzi bereziaz. Beste kontu bat da proiektu politikoei dagokionez, hor berbek mirari gutxi ekarriko dute, idea argiak eta bide zehatzak behar baitira hor.
|
|
|
Maiz joaten nintzen haienean dutxatu eta meriendatzera, hantxe jan nuen lehen pizza ere. Geroztik
|
ez
dut halakorik jan.
|
|
|
Zergatik? Beraiei irakatsi zaien hizkuntz eredua idatzizkoa delako eta honek lagunen artean ibiltzeko balio
|
ez
duenez, erdarara jotzen dute. Ahozko hizkuntza lantzea, beraz, edozein lekurako da inportantea, baina Bizkaian, Nafarroan, Iparraldean, ahozko hori ateratzen denean, hor dator euskalkiaren arazoa.
|
|
|
|
ez
dutela lekurik. Hori oker bat izan da eta da gaur egun ere bai.
|
|
|
Baina hori nola egiten da euskalkia etxetik ateratzen
|
ez
baduzu. Neure buruari sarritan galdetzen diot jende aurrean nola hitz egin behar dudan eta uste dut askok izaten ditugula halako kezkak.
|
|
|
Gure gazte gehienak euskaldunak dira% 50etik gora eta gehiengoa. Orduan, gazte askok
|
ez
du familian euskara hitz egin izanaren eredurik eta, beraz, berak asmatu du familian euskaraz bizitzeko eredua.
|
|
|
Horrez gain, etxean ikusten dudanaren arabera, gure kasuan adibidez, badago etxeko eredua, batzuetan Donostia ingurukoa dena eta besteetan bizkaierazkoa, baina gazteek beren euskara eskatzen dute: kalean beren artean erabiltzen dutena, telebistako ez dakit zer saiokoa, komiki batekoa... eta euskaraz inon lortzen
|
ez
dutena. 8 urtetik 18 urtera, eskolako ereduaz gain, gurasoenaren ondoan bere jerga izango dena.
|
|
|
Dena den, Joxe, zuk aipatu duzu Quebecen eta eskolan frantsesez aritu arren, gero kalean
|
ez
dituztela hemengo haurren arazoak. Baina, jakina, euskara ez da frantsesa.
|
|
|
Eredu horiek eginak daude, duela 300 urte gainera. Lehenagoko literaturara jo besterik
|
ez
dugu euskalkiak nola idazten ziren ikusteko.
|
|
|
Ez dakit,
|
ez
dut ausartegi izan nahi, besteak beste ez naizelako gauza hauetan aditua. Ez dut uste orain ikaragarrizko jardunaldi bat egin genukeenik gaiaren inguruan erabakitzeko; horrelakoek ikaragarrizko beldurra ematen didate.
|
|
|
Indarguneetan, euskararen jatortasuna eta bizitasuna euskalkietan dagoela esaten da, eta hori zaindu eta jaso egin behar dela. Ahuleziei dagokienez, hemen aipatu diren zenbait gauza esaten da, adibidez, formalak diren esparruetan sortu direla eta horrek
|
ez
duela jarraipenik beste erabilera esparru batzuetan. Hori konpondu behar dela esaten da.
|
|
|
Ez, barkatu, erronkariera ez da desagertu, Erronkarin euskaraz egiten dutenak desagertu dira. Euskaraz hitz egiten jarraitzen badugu eta Zuberoan
|
ez
badu inork hitz egiten, euskaldunak desagertu dira eta euskara bera.
|
|
|
Osagilearengana joatean euskalkia interesgarria da, bai ume zein edadeko pertsonekin. Edadeko jende askori gertatzen zaio erdararekin, jakin badaki baina
|
ez
du erraztasunik gauzak azaltzeko. Medikuari
|
|
|
BBK k, joan den urrian aitortu zuenez, telekomunikazioen negozioan 20.000 milioi pezeta inguru zituen inbertiturik (Euskaltel, Airtel, Retevision...). Airtelen duen% 4,76ko partaidetza, gaur egun, 190.000 milioi pezetatan balioztaturik baldin badago, pentsa genezake, bere akzioak saltzea erabakitzen badu, horrek eragingo lituzkeen etekinak izugarriak izango liratekeela akziodunentzat, baina oraingoz
|
ez
du horrelakorik erabaki.
|
|
|
Abesbatza osatu dute.
|
Ez
dute ederki kantatzen baina hauek, honela, txoroarena egiten ikusteagatik ere merezi zuen, lastima ez dut tomaterik ekarri amaitzean botatzeko!
|
|
|
Errealitateari atxikitzen zitzaion, bere marrazki azkar bezain adierazgarrien bidez. Nekazal munduaren erreportaria ere bazen, apunteak ere hartzen zituelako. Garaiko beste artistek ez bezala, Arteta edo Arrue kasu,
|
ez
zuen euskal giro ergel bukolikoa idealizatzen»
|
|
|
Mende amaieratik idazteak(...) garaian garaiko kronistek izan
|
ez
zuten ikuspegia ematen dizu. Distantziak libreago egiten du idazlea».
|
|
|
Azkeneko kronikan, mende amaierara helduta, euskararen egoeraren aurrean irakurleak «baikor agertu nahiko» lukela eta badagoela «pozerako arrazoirik» diozu, «Bilbo Unamunok ezagutu zuena baino hagitzez euskaldunagoa» dela. «Baina ehun kronikek markatu bidean zerbait ikasi badu hori da hain zuzen ere, Bilboko pozak
|
ez
duela inoren larria estaltzeko balio behar». Egungo errealitateari so, baikorra al zara?
|
|
|
Gure garaipenak, berez, ezin dutelako handiak izan, eta hortik agian amorrarazita bizirik mantentzen gaituen har hau. Baina komunitate txikia izateak
|
ez
gaitu komunitate handiei erasotzen dieten miserietatik libratzen. Euskaldun izateak ez gaitu epai unibertsal batzuetatik absolbitzen, ez dugu buldarik.
|
|
|
Baina komunitate txikia izateak ez gaitu komunitate handiei erasotzen dieten miserietatik libratzen. Euskaldun izateak ez gaitu epai unibertsal batzuetatik absolbitzen,
|
ez
dugu buldarik. Kultur komunitate bat gara, baina komunitate horren barruan euskaldun zapalduak daude, baina baita euskaldun zapaltzaileak ere, banguardiako artistak daude, baina baita jarrera estetiko atzerakoienen defendatzaileak ere, poeta fusilatuak daude, baina baita poesia fusilatu izan duten apostoluak ere...
|
|
|
Zein gertakari zuretzat ezezagun zenak harritu zaitu hura deskubritu duzunean? Eta zein pertsonak, hark egindakoa ezagutzen
|
ez
zenuelako?
|
|
|
|
Ez
dut hau landu, baina Erriberako berreskurapena azpimagarria da, abizenak ikusten dira. XV XVI. mendeetan euskarak hor aitzinerat jo zuela dirudi, eleaniztasunak ere bai.
|
|
|
«Lehen hamar su zeuden eta orain bortz, populazioaren erdia bizi da». Baina
|
ez
zuten kontuan hartzen gelditzen ziren su horietan ere populazioa jaitsi zela, familian senide batzuk hil zirelakotz. Beraz, jaitsiera handiagoa zen eta hori eskaini dut liburuan.
|
|
|
Aitak alde egiten zuen semearengandik eta alderantziz. Apaizek
|
ez
zuten aitortza hartu nahi, kutsatuko ziren beldurrez. Lurperatzeko ere komeriak...
|
|
|
. Tabernak Yoyes ezagutu
|
ez
bazuen ere, belaunaldi berekoa izanik, oso gertukoa sentitzen du.
|
|
|
Film samina izan arren, ez dago inondik inora gorrototik egina, adiskidetzea lortze aldera jo dut gehiago.
|
Ez
ditut pertsonaien ekintzak epaitzen, ikuslea izan dadila, nahi badu, juzgatuko dituena
|
|
|
Posterrari begira geratzen zen liluratua. Baina
|
ez
zuen inoiz pentsatu zinematik noizbait bizi ahal izango zenik.
|
|
|
Mutilak astronauta, abenturazale edo `cow boy' izaten ahal ziren. Emakumezkook berriz, bi rol baino
|
ez
genituen aukeran: santa edo emagalduarena.
|
|
|
santa edo emagalduarena. Eta ez batak ez besteak
|
ez
ninduten batere erakartzen»
|
|
|
Geroz eta gutxiago badira ere, oraindik
|
ez
dute denek aragoera batua onartu: «
|
|
|
Era berean, irakaskuntzan txertatzeko helburua ere hor daukate. Baina hori gauzatu bitartean, aragoeraren jatorrizko hiztunak hil egingo dira, eta gazteagoek, kontzientzia handiagoz behinik behin, hizkuntzaren alde jarraituko dute, diglosiak irensten
|
ez
baditu
|
|
|
Eta badirudi ez duela asmatu hedabideekin konektatzen. Nahi
|
ez
duenarekin ezinezkoa izaten da.
|
|
|
Nire ustez, horixe sentituko zuen honez gero On Jose Mariak, dimisioa aurkeztu ondoren. Baina, oraindik sentitu
|
ez
badu, otsailaren 19an, Katedralean, bere agurraren mezan izango naiz, beste asko bezala, berriro gogorarazteko. Azken sermoi horretan San Pauloren hitzok gogorazi zituen:
|
|
|
Bertan pilotarien aldagelak eta kafetegia egongo zen. 1877irko urtarrilaren 9an Anacleto Aranceguik aurkeztu zuen proiektuan trinket bat azaltzen zen etxe horren ondoan, baina zoritxarrez berak
|
ez
zuen enkantea irabazi, Ramon Mugicaren proiektua atera zen garaile. Udaletxeak, Goicoaren aurreproiektuari oniritzia eman zion eta Trenbideko Elkartearentzat beharrezko ziren lurrak lortzeko kudeaketa martxan jartzea erabaki zuen.
|
|
|
Garapen bidean dauden herrialde gehienek porrot ekonomikoa bizi dute, beren ahalmenak gainditzen dituzten kopuruak ordaintzera beharturik daude, eta atzeratutako ordainketak ordaindu ahal izateko beste mailegu batzuk kontratatzea beste irtenbiderik
|
ez
dute. Horrela, geroz eta zor handiagoa pilatzen dute, eta eramanezina, ordaintezina eta betirakoa bilakatzen da.
|
|
|
Besteak beste, 1973ko eta 1979ko petrolioaren igoerek ere lau eta bi aldiz handiagoa hurrenez hurren zerikusi handia izan zuten. Horren guztiaren ondorioz, garapen bidean zeuden herrialdeek
|
ez
zuten beste irtenbiderik, dena geraraztea edo geroz eta kanpo zor handiagoan sartzea.
|
|
|
Batetik, askok
|
ez
du hau literatura seriotzat hartzen eta bere burua oso seriotzat du; bestetik, erreparoa ere badago, `zer pentsatuko du nire amak, nire seme alabek, nire irakurle kuttunak...?'
|
|
|
Ez behintzat beste hizkuntzatan baino gehiago. Elexpuruk bederen
|
ez
du eragozpen handirik izan eta, exenplu emanez, bi liburu burutu ditu berak zuzentzen duen bildumarako. «Krabelina beltza» nobela eta «Euskal lizunkeriaren antologia», non euskal erotikaren errapasoa egiten duen.
|
|
|
Ez dira alferrik etorri telefono erotikoak, film pornografikoak eta Internet. Literaturak badu, ordea, euskarri berriek
|
ez
duten elementu bat: sujerentzia, irudimenari tokia zabaltzea.
|
|
|
Baina Lizarra Garaziko hitzarmenaz geroztik, joku arauak erabat aldatu dira gure artean. Hitzarmen honen eduki guztiz demokratikoa
|
ez
du inork zalantzan jarri, gatazka politikoari irtenbidea emateko metodoa guztiz demokratikoa dela ez du inork zalantzan jarri. Gatazka politikoari konponbidea aurkitzeko indarkeri mota guztien desagerketa eskatzen duela ez du inork ukatuko.
|
|
|
Edozein kasutan, arazo guztien gainetik, itxaropentsu egoteko motiboak badauzkagu. Urte t' erdiko su etena ez da alferrikakoa izan, herriarengan ilusio eta esperantza sortu dira, gatazka gainditu dezakegu, mahai baten ondoan negoziatzeko eseritzea nahi
|
ez
duten horiek, eseri araziko ditugu, guk, gure egia esplikatzeko ahaleginak biderkatu behar ditugu, gure hitza eta ahotsa isiltzen saiatuko dira, gure bidea luzea da, ezin dugu amore eman, eta are gutxiago herriari bizkarra eman. Martxoaren 12an beste urrats bat eman behar dugu, abertzaleok, Madrilen gure eskubideen aldeko lan itzela dugu aurrean, eta egun hori eta gero, gauza bera, etengabe Euskal Herriaren askatasunaren bila
|
|
|
Bai, baina ondorio ezberdinak, esan nahi dut agian hemendik bost urtetara beste gauza bat pentsatuko dudala. Oraingoz iruditzen zait berez eta nahitanahiez
|
ez
duela sexuak batek egiten duen lana bereizten, gehiago bereizten duela jarrera ideologikoak (alegia, zeri ematen dion garrantzia batek bere bizitzan) sexuak baino. Gainera, geroztik, gertatu zait epaimahai batean lan egin izatea, eta ez da bereizten zer norena den.
|
|
|
|
Ez
du zerikusirik. Nik hitzaldietan eta, beti esaten dut gauza bat dela amets bat egitea, adibidez liburu bat amets bat da, eta gero dator psikiatra bat amets hori interpretatzera.
|
|
|
Nire bizitzan garrantzi handia dauka, idazteko orduan ez hainbeste. Adibidez,
|
ez
dut ipuinik idatzi, askotan eskatu dizkidaten arren. Umeak 9 urte ditu, eta orain ez hainbeste, baina txikitan semeari ipuin piloa kontatzen nion, errepertorio bat genuen:
|
|
|
Alderdi politikoekin bezala gertatzen zait.
|
Ez
dut bandarik, baina izan nuen bai. Lur banda bat zen zentzu hoberenean, baina banda hori orain dela 25 urte desagertu zen, eta harrez gero ez dut inongo bandarik izan.
|
|
|
Hori gero etorri zait. Haiek pertsona sentiarazten ninduten, eta hori eskertuko diet. Gero ez, geroztikan talde gehientsuenetan arraroa sentitu izan naiz, arraroa batez ere
|
ez
baduzu ahaleginik egiten arrarotasuna disimulatzen, eta nik ez dut ahaleginik egin. Orain dela urte mordo bat, adibidez, Galeusca batera joan nintzen Kataluniara idazle mordo batekin batera, eta Bartzelonan nire lankideen emazteentzat opariak erosi nituen.
|
|
|
». Lagundu dit, bai, hemen egon izan banintz biziko
|
ez
nituen beste gauza asko egiten ditut
|
|
|
Orduan, pertsona batek bere bizitzaren atal bat kontatzerakoan erreferentzia bat behar bazuen, ba liburua izango zen, antzerki obra bat agian. Orain jendeak kontatu nahi duenean gertatu zaion zerbait
|
ez
du libururik aipatuko ez bada sektakoa, aipatuko dituzte filmak. Guk zaletasun hori daukagu, eta ez diogu inori kalterik egiten horrekin.
|
|
|
Soldaten gaian ere aitzindariak izan gara. Guk
|
ez
dugu deus ikusterik Fraga Iribarnerekin ez Aznarrekin.
|
|
|
|
Ez
ditut legealdi honetan gertatu denaren klabeak. Aznarrekin bi partetan banandu genuen legealdia.
|
|
|
Mayor Oreja lubakietan sartu zen.
|
Ez
zuen presoen gaian deus egin eta politika erabat poliziala ezarri zuen. Gobernuak ez zion indarkeriaren gaiari modu adostu batez heldu nahi izan eta legealdia elkarri mokoka amaitu dugu.
|
|
|
Berak ere gu nazionalistak garela dio; haiek beren nazionalismoa defenditzeko bitarteko militarrak dituztelarik. Hemengo PSOE gainera alderdi espainola da;
|
ez
du berezko nortasunik. Rosa Diezek edo Nicolas Redondo Terrerosek ez dute deus ikustekorik Maragallekin.
|
|
|
Hemengo PSOE gainera alderdi espainola da; ez du berezko nortasunik. Rosa Diezek edo Nicolas Redondo Terrerosek
|
ez
dute deus ikustekorik Maragallekin. Hauteskundeak pasa ostean konfrontazio maila apalduko da eta orain dagoen presio mediatikoa alde batera utzita, agian, arazoari beste modu batez ekinen diogu.
|
|
|
Alegia, ez diezaiola EHk garaipena Mayor Oreja gerra ministroari eman. Honek
|
ez
du Bizkaiarekin deus ikustekorik, eta Bizkaiatik aurkezten da gainera. Beraz, ez diezaiola EHk PPri EAJ garaitzeko aukera eman
|
|
|
Nik uste garairik hoberena dela. Inoiz
|
ez
dute hainbeste kobratu pilotariek, inoiz ez da hainbeste ofizialtasun egon profesional mailan. Kirol bezala, azken zortzi urteotan aurrerapen handia egin da, baina jokamolde honetan, beharbada beste jokamoldeen kaltetan.
|
|
|
Gurasoen asmoa askotan semea profesionaletan ikustea da eta beraz, eskuz ezker paretan aritzen dira. Trinketean aritzeko esaten badiezu ezetz esango dute, profesionalizatzeko irtenbiderik
|
ez
dutela garbi dakitelako.
|
|
|
Bitxia da, baina inoiz
|
ez
dute esaten pilotak biziegiak direla. Beti pilota gehiago eskatzen dute, beti ere bestea baino gehiago direnean noski.
|
|
|
Herrialde batzuetan, Alemanian edo Italian esaterako, epe hori hiru urtetara muga daiteke. Baieztapen hori
|
ez
du lerro hauek sinatzen dituenak egiten. Europako Batzordeak duela gutxi biztanleriaren eta enpleguaren inguruan egindako azterketen ondorio da, eta are indar handiagoa hartzen du NBEk ezagutarazitako datu horien ondoren.
|
|
|
Bete beharreko izapide guztiek denbora eta dirua eskatzen dute, bizileku eta lan baimenak (50.000 pezeta, 2000 libera, inguru etorkineko) ordaindu behar dituzte, baimen hauek berritu eta bizileku baimena eman aurretik osasun aseguruak eskuratu (gutxienez 60.000 pezeta). Lan baimenak oso gutxinaka ematen dituzte, eta lan baimenik
|
ez
baduzu, bizilekuarena ez dizute emango.
|
|
|
Esaten ez dena eta jakin badakiguna da lanegun oso luzeak, 12 ordutarainokoak, egin izan dituztela, eta ukuilu, txabola eta barrakoietan bizi izan direla. Lanerako baino
|
ez
dute denborarik izan; apenas gastatu duten dirurik eta zerbait aurreztu ahal izan dute.
|
|
|
Betiko galderak
|
ez
du erantzunik. Euskaldunok izango al dugu noizbait karteldegiko filmak euskaraz bikoiztuta ikusteko aukerarik?
|
|
|
«Demagun bikoizlari batek Marlon Brandori ahotsa ongi jartzen diola; bada, saiatzen gara hori errespetatzen, hurrengoan ere berak jar diezaion. Hain zuzen, lehen ez bezala, orain
|
ez
ditugu bikoizlari finkoak bikoiztetxeetan. Bikoiztaile aktoreen artean aukeratu daitekeenez, gero eta errazagoa da.
|
|
|
Errepide nagusitik baino, erreka albotik doan bidea jarraituko dugu. Erreka labur honek
|
ez
du haltzadi garatuagorik. Errekaren bi alboetan haltza lerro mehe bakarra da.
|
|
|
Balorazioak balorazio, ezin esan HBk ezustekorik hartu duenik Ibarretxeren erabaki horregatik. Inork
|
ez
du ezustekorik hartu, eta eragin duenak ere bazekien gertatuko zela, seguruenik, iragarri ere hala aurreiragarri zaiolako. Presoen gose greban izango duen eragina ere ez da izango hari oihartzun handiagoa emateko; nola hartu parte, atzamar artean urtzen ari den prozesu zehazkabetu batean?
|
|
|
Eta halakoak, denboran luzatuz gero, atzera esan gura du. Batez ere beste batzuek Lizarra Garaziko zutoinak astintzen denborarik galtzen
|
ez
dutenean.
|