|
2003
|
|
|
Berezko ekimenaz orobat, piezara ager daitezke euren burua kaltedun gisa hartzen dutenak ere. Aseguru
|
etxeak
ere pieza horretara ager daitezke, euren burua alderdi interesduna dela uste badute; hala egin dute erantzukizun zibila eskatzeko akzioak zein epe izan eta epe horretan. Agertze idazkian adierazi dute noren aurka nahi duten, burututako egitateen erantzule direlakoan, erreklamazioa egin; nahiko izango da halakoen nortasunari buruz aipamen generikoa egitea.
|
|
|
Dena den, adingabea joan daiteke beste toki batzuetara ere, aisialdiko nahiz kulturako beste baliabide batzuk erabiltzeko. Hortaz, adingabeari neurri hau ezartzen zaionean, adingabe horrek bere
|
etxean
edo familiaren etxean izan dezake oraindik bizilekua, edo, bestela, harrerako erakundean.
|
|
|
Dena den, adingabea joan daiteke beste toki batzuetara ere, aisialdiko nahiz kulturako beste baliabide batzuk erabiltzeko. Hortaz, adingabeari neurri hau ezartzen zaionean, adingabe horrek bere etxean edo familiaren
|
etxean
izan dezake oraindik bizilekua, edo, bestela, harrerako erakundean.
|
|
|
Asteburuko egotaldia, izatez, neurri zehatz bat definitzeko esamoldea da. Neurri horren bidez, adingabea bere
|
etxean
egon behar da ostiral arratsalde edo gauetik igande gaua arte, salbu eta epaileak agindutako zereginak, gizarte hezkuntzakoak, burutu behar dituenean. Praktikan, neurri honek asteburuko atzipenaldiaren osagaiak nahasten ditu gizarte hezkuntzako zereginen edo gizartearentzako prestazioen osagaiekin.
|
|
2004
|
|
|
Lekukoren bat agertzen ez bada, gaixorik edo eragotzita egoteagatik, interesdunak eskatu ahal izango du epaitegia gaixoaren
|
etxera
lekualdatzea, gainerako lekuko guztiak aztertu ondoren, horren adierazpena jarraiko egintzan jasotzeko.
|
|
|
Halaber, auzitegiak agin dezake ondasuna erakunde espezializatu publiko edo pribatuak besterentzea, baldin eta hori eskatu bada, aurreko lerrokadan ezarritakoaren arabera. Hori agintzen denean, besterentzea bat etorriko da, ondasunak enkantean atera edo besterendu dituen
|
etxearen
nahiz erakundearen erregela eta usadioekin, betiere erregela eta usadio horiek bateraezinak ez direnean betearazpenaren helburuarekin, eta alderdi betearazle eta alderdi exekutatuaren interesak behar bezala babestearekin.
|
|
|
Inskripzioa kasuan kasuko adierazpenaren bidez sustatu dute hildakoaren ahaideek edo haren etxe berean bizi direnek, edo, halakorik izan ezean, auzokoek. Heriotza etxetik kanpo gertatuz gero, behartuta daude ahaideak, edota heriotza zein establezimendu edo
|
etxetan
gertatu eta hango agintari edota familia-buru, edota gobernu agintaritza.
|
|
|
Osasun
|
etxeetako
profesional etaharra dutenean. langileen parteak edo adierazpenak ez du ama aipatuko beraren borondatearen aurka, haiek isilpean gordetzeko betebe
|
|
|
Inskripzioa kasuan kasuko adierazpenaren bidez sustatu dute hildakoaren ahaideek edo haren
|
etxe
berean bizi direnek, edo, halakorik izan ezean, auzokoek. Heriotza etxetik kanpo gertatuz gero, behartuta daude ahaideak, edota heriotza zein establezimendu edo etxetan gertatu eta hango agintari edota familia-buru, edota gobernu agintaritza.
|
|
|
Inskripzioa kasuan kasuko adierazpenaren bidez sustatu dute hildakoaren ahaideek edo haren etxe berean bizi direnek, edo, halakorik izan ezean, auzokoek. Heriotza
|
etxetik kanpo
gertatuz gero, behartuta daude ahaideak, edota heriotza zein establezimendu edo etxetan gertatu eta hango agintari edota familia-buru, edota gobernu agintaritza.
|
|
|
Jaiotza zein establezimendutan gertatu eta bertako burua edo zein
|
etxetan
gertatu eta hango familia-burua.
|
|
|
Lazaretoan, kartzelan, kuartelean, umezurtzen
|
etxean
, ospitalean edo antzeko beste establezimendu publikoetan, egitatea ondasun higiezinetan gertatu nahiz anbulantzietan edo beste ibilgailu erantsietan gertatu, horien zuzendaritzaz edo burutzaz arduratzen den funtzionarioak edo horren agindu formala duen beste batek.
|
|
|
Osasun
|
etxe
militarretan, hondartzetan, itsasoan, kuarteletan nahiz aerodromoetan gertatutako heriotzei dagokienez, eta, orokorrean, xedapen bereziaren ondorioz hildakoen azterketa egitea armadako medikuei dagokienean, aditu horiek Erregistro Zibileko medikuen eginkizunak bereganatuko dituzte.
|
|
|
Udalerria eta jaiotza data ezagunak ez badira, inskripzioa bidezkoa izango da espedientearen bidez bakarrik; bestelako frogarik izan ezean, espediente horrek, nahitaez, erditzearen eguna, hilabetea eta urtea ezarriko ditu, itxurazko adina kontuan hartuta, medikuak emandako txostenaren arabera, eta udalerria ere, jaioa bizi izan den lehenengo udalerri ezagunaren ondorioz. Bertan behera utzitako umeen
|
etxeei
dagokienez, froga gisa nahikoa da toki horretako buruak emandako informazioa, eta, garaia denean, berari komunikatuko zaio inskripzioa, betiere liburukia eta orrialdea aipatuta.
|
|
|
Ebazpenarekin batera, aipatu agiriak artxibatuko dira; gainerako objektuei, artatzeko errazak izanda, seinalea jarrinak modu egokian gordeko dira.ko zaie, denbora guztian zehar identifikatuak izan daitezen, eta bertan behera utzitakoen
|
etxeen
zainpean ez daude
|
|
2005
|
|
|
Hala ere, produktu askotan iraungitze data ez da behar bezala agertzen, osagaiei buruzko informazioa urria edo faltsua da sarritan, edota genetikoki aldatuta dauden osagaiei buruzko informazioa ezkutatzen da. Ikusten den bezala,
|
etxe
komertzial eta ekoizle askok arestian aipaturiko eskubideak urratzen dituzte inolako arazorik gabe. Osasunarentzako arriskutsuak diren produktu eta zerbitzuak kaleratzen dituzte, eta ez dute horiek sor ditzaketen arriskuen, ondorioen eta saihesteko moduaren berri behar bezala ematen.
|
|
|
Publizitateak beste ezerk baino hobeto islatzen du mendebaldeko gizarte aberatsen izaera. Komunikabideek gure
|
etxe
barneraino sartzeko gaitasuna izan duten heinean, iragarkiak gure bizitzako eremu guztietan hedatu dira (Hamelink, 1994). Iragarkiz jositako hesiak gure hirietako eta auzoetako kaleen dekorazio arrunta bihurtu dira, albistegien erdian edozein motatako produktuen mezuak ugaritu zaizkigu, tarrilean, egunero 5.364; horrenbestez, urte batetik bestera 550 ira eta ohikoa da kirolarien jantzietan iragarkiak ikustea (Klein, 2001).
|
|
|
Gainera, iragarki kopurua handitzen doa urtetik urtera. Mediaedge
|
etxeak
egin zuen ikerketa baten arabera, 2001eko urtarrilean, egunean, batez beste, 4.814 iragarki ikus zitekeen Espainiako telebistetan; 2002ko urgarki gehiago ikus zitekeen egunero Espainiako telebista kateetan (Egunkaria,). Are gehiago, gaur egungo telebistaren eta, orokorki, komunikabideen helburu nagusia ez da ikus entzuleak informatzea eta entretenitzea, baizik eta publizitatea eskaintzea eta gure kontsumo portaerak bideratzea; eta, erreklamo gisa, filmak, lehiaketak eta antzerako ikuskizunak eskaintzen dituzte tarteka.
|
|
|
Ondorioz, tzeko. Areago, enpresa askok onartzen dute publizitatea dela kontsu
|
etxe
komertzialak prest daude iragarkietan diru kopuru itzelak gastamitzaileen leialtasuna sortzeko iturri garrantzitsuenetarikoa, eta, beraz, estrategiarik eraginkorrena salneurriak handitzea dela, etekinak publizitatean gastatzeko. Ez da harritzekoa 1991 urtetik 2000 urtera publizitatean gastatutakoa 3.400 milioi eurotatik 5.700 milioi eurora pasatzea, hau da, 10 urtetan arlo honetan gastatutakoak %68ko igoera izatea.
|
|
|
Bigarren helburua da kontsumitzaileak zerbait erosterakoan izan dezakeen arrisku pertzepzioa gutxitzea. Ekoizle eta marketing adituek badakite, erosketa prozesuak sortzen dituen arriskuak gutxitzeko, kontsumitzaileak erabiltzen dituen estrategien artean daudela marka ezagunez fidatzea eta berme politikak ziurtatzen dituzten produktuak erostea, eta, ondorioz,
|
etxe
komertzialek ahalegin izugarriak egiten dituzte markak ezagutarazten eta berme politikak iragartzen (Fagorrek 5 urteko bermea ematen du, eta etxe askok dirua bueltatzeko politikak iragartzen dituzte).
|
|
|
Bigarren helburua da kontsumitzaileak zerbait erosterakoan izan dezakeen arrisku pertzepzioa gutxitzea. ...oizle eta marketing adituek badakite, erosketa prozesuak sortzen dituen arriskuak gutxitzeko, kontsumitzaileak erabiltzen dituen estrategien artean daudela marka ezagunez fidatzea eta berme politikak ziurtatzen dituzten produktuak erostea, eta, ondorioz, etxe komertzialek ahalegin izugarriak egiten dituzte markak ezagutarazten eta berme politikak iragartzen (Fagorrek 5 urteko bermea ematen du, eta
|
etxe
askok dirua bueltatzeko politikak iragartzen dituzte).
|
|
|
Enpresa eta
|
etxeei
asko gustatzen zaie gizartearekin duten konpromisoa azpimarratzea. Irudi ona emateko helburuarekin, baliabide oso erabilia da garapen bidean dauden herrialdeak laguntzeko edo baztertutako taldeen alde egindako ekintza eta kanpainak iragartzea.
|
|
|
Hala ere, ezin dugu ahantzi iragarki subliminaletatik oso hurbil dauden teknika asko erabiltzen direla gure kontsumo portaerengan eragiteko: kirola egiten den estadioen ertzetan, autobus geltokietako markesinetan edo kirolarien jantzietan izen komertzialak subliminalki, hots, konturatu gabe irakurtzen ditugu, eta honek eragina izan dezake gurekekin kamisetak, bolalumak edo kartak oparitzen dituzten
|
etxeak
. Inolako zalantzarik gabe, inoiz entzun gabeko marka baino errazago eros kontsumo portaeran.
|
|
|
Modu askotara egiten da eskubi hobeto ezagutaraztea eta hauei buruzko informazio egokia ematea. Hala ere, sarri askotan, iragarkiek eta marketing
|
etxeek
kontsumitzaideen urraketa hau:
|
|
|
Kontsumitzailearen arreta erakartzeko asko dira edozer egiteko prest dauden
|
etxe
, publizista eta markak. Besteak beste, aipatzekoa da iragarki sexistaz inguratuta bizi garela (Juaristi, 1997).
|
|
|
Iragarkien munduan, emakumeak
|
etxean
eta etxekoandre bezala agertzen dira, gehienetan. Publizitateak sortzen duen testuinguru lasai, oparo eta zoriontsuan, emakumeak pozik eta guztiz maiteminduta bizixoak egitea eta izarak beste inork baino zuriago izatea dira euren bizi dira, eta euren buruhauste bakarra sendiaren ongizatea da.
|
|
|
Teorian produktu bi hauen publizitatea zorrotz mugatua dago. Hala ere,
|
etxe
komertzialek bide alternatiboak aurkitzen dituzte euren produktuak iragartzeko, adibidez, kirol saioak edo musika kontzertuak babestuz.
|
|
|
Beste batzuetan,
|
etxe
komertzialek diru asko ordaintzen dute telebista programenetan zein filmetan euren produktuak agertzeagatik. Izan ere, badakite filmetan edo telebistan nahi gabe ikusten diren produktuek, imajinek eta markek eragin zuzena dutela gure kontsumo portaeretan.
|
|
|
Azkenik, kontuan izan behar dugu enpresa eta
|
etxe
komertzial askok iragartzen duten gizartearekiko konpromisoa iruzur hutsa izaten dela. Elkartasuna dirua ateratzeko aitzakia besterik ez da.
|
|
|
Arrakastadun marka bihurtzeko, hau da, lovemark izateko estrategia ezberdinak erabiltzen dituzte ekoizle eta
|
etxe
komertzialek. Markak modan dauden balioei loturik agertzen dizkigute.
|
|
|
1 Alde batetik, kontuan izan behar dugu kontsumitzaileok markekiko dugun gehiegizko mendekotasuna iruzurrak egiteko aitzakia dela
|
etxe
komertzial askorentzat. Alegia, izenak izanak baino garrantzi gehiago hartzen duen heinean, kalitate gutxiagoko produktuak saltzen dira marka izenaren babespean.
|
|
|
Beraz, produktuak ahalik eta itxura erakargarrienarekin kaleratzen dira, bulkadaz, hau da, bi aldiz pentsatutzial ia guztiak izen ona daukaten marken eta produktuen itxura imita gabe erostera bultzatzeko (Juaristi, 2005). Gauzak horrela,
|
etxe
komertzen saiatzen dira, salmentak handitzeko asmoz. Aipagarria da, zentzu honetan, Fairy garbigarriaren itxurako produktuak amaigabe ugaldu direla, eta, ondorioz, potoaren diseinua aldatu behar izan dutela.
|
|
|
Aipagarria da, zentzu honetan, Fairy garbigarriaren itxurako produktuak amaigabe ugaldu direla, eta, ondorioz, potoaren diseinua aldatu behar izan dutela. Era berean, banaketa
|
etxeek
sortzen dituzten produktu zuriek marka ezagunen itxura hartu nahi izaten dute. Ekoizle eta marketing adituek badakite lehen inpresioak eragin handia duela erosketa prozesuan, eta, ondorioz, formari edukiari baino garrantzi gehiago ematen diote.
|
|
|
Frankiziak produktua sortzen denetik saltzen den arte kontrolatzeko moduak dira. Hobe esateko, frankizien sistemarekin,
|
etxe
handiek hornitzaileak, ekoizleak eta merkatuko prezioak kontrolatzen dituzte, eta euren produktuak erostera behartzen gaituzte. Kapitalismoak merkatu askea eta lehiakortasuna aldarrikatzen baditu ere, egiatan gutxi batzuen monopolioa bilatzen du.
|
|
|
Honekin batera, gogoratzekoa da salmenta toki bakoitzak produktu batzuen salmenta sustatzen duela, eta besteena oztopatzen. Merkataritza gune handiek akordio bereziak sinatzen dituzte ekoizle eta banaketa
|
etxe
batzuekin, horien produktuak saltzeko, eta ez lehiakideenak.
|
|
|
Bestalde, banaketa
|
etxe
handiek eurek ekoizten dituzten produktu zurien salmenta bultzatzen dute. Dendako toki, txoko eta apal onenakdute ere, auzoetan eta herrietan izaten dituzten denda txikiagoetan es eurentzako izaten dira.
|
|
|
Dendako toki, txoko eta apal onenakdute ere, auzoetan eta herrietan izaten dituzten denda txikiagoetan es eurentzako izaten dira. Gainera, banaketa
|
etxeek
gobernatzen dituzten merkataritza gune handietan produktu aukera handia eskaintzen bakaintza murritza izaten dute, jendea euren produktu zuriak erostera bultzatzeko.
|
|
|
Are gehiago, gogoratu egin behar da goitik behera erabakidak eta zerbitzuak. Banaketa
|
etxe
indartsuak izaten dira merkataritza gune handien bultzatzaile, eta eurek zehazten dute zeintzuk diren inguruan izango dituzten dendak; eta, horrekin, baita saldu nahi dituzten produktuak ere. Lehen esan bezala, kontsumo gizarteak gutxi batzuen monopolioa bilatzen du.
|
|
|
Apalen erdian, gutxi gorabehera begien altueran, dendak saldutzen ditugun produktuak aukeratzeko joera dugu, eta, ondorioz, al nahi dituen produktuak jartzen dira. Jeneralean, eskuekin errazago hartuera horretan jartzen dira galtzear dauden produktuak edo iraungitze data laster pasatuko dutenak, estokean daudenak edo dendak saldu gura dituenak, batik bat banaketa
|
etxeak
berak ekoizten dituen produktu zuriak. Begien parean dauden produktuak goiko eta beheko apaletan daudenak baino gehiago saltzen dira.
|
|
|
Aipatu estrategiei lotuta, ezin da ahantzi banaketa
|
etxe
ia guztiek atera dituzten erosketa txartelak. Txartela erabiliz deskontuak eta salneurri hobeak lortuko ditugula esaten digute, baina, egiatan, euren produktu zuriak edo promozionatu nahi dituztenak izaten dira deskontuak izaten dituzten produktu bakarrak.
|
|
|
Txartela erabiliz deskontuak eta salneurri hobeak lortuko ditugula esaten digute, baina, egiatan, euren produktu zuriak edo promozionatu nahi dituztenak izaten dira deskontuak izaten dituzten produktu bakarrak. Horrez gainera, ez digute esaten txartel horrekin gure erosketen jarraipen zehatza egiten dutela, gure bizitza estiloa ezagutzeko, eta gure gustuen eta erosketa gaitasunaren araberako produktuen publizitatea
|
etxera
bidaltzeko.
|
|
|
Azkenik, gogoan hartu behar da ekoizle eta
|
etxe
komertzial askok salneurriak atxikitzen dituztela, produktu kopurua gutxituta edo produkturen, esnekiak, xaboiak, kosmetikoak?, duktuari pisua kenduta. Aluminiozko paperak zein komuneko paperak iraganean zuten luzera bera dute, baina estuagoak dira.
|
|
|
Adibide bi hauek argi uzten dute txikiak, batzuetan, indartsua garaitu dezakeela. Erakundeek politika eraginkorrak bultzatzen badituzte eta kontsumitzaileek eta gizarte mugimenduek behar bezala presionatzen badute, ekoizle zein banaketa
|
etxeek
onartu egin dute kontsumitzaileon eskubideak errespetatu egin behar direla.
|
|
|
Zoriontasuna lortzeko edo gure bizitzako arlo desberdinetan dauzkagun hutsuneak asetzeko, amaigabe erosi behar dugula sinestarazten digute. Horrek, neurri barik erostera bultzatzeaz gain, amaigabeko produktuz, tresnaz eta gailuz bete dizkigu gure
|
etxeak
: lagungarri direnak batzuk, ezertarako balio ez dutenak ez gutxi.
|
|
|
Eta aldaketekin batera, arazo berri pila ere agertu zaizkigu: osasunarentzako eta segurtasunerako arriskutsuak diren produktuen ugaritzea, kutsadura sortzen duten produktuak, ekoizpen eta banaketa
|
etxeen
monopolioak eta oligopolioak, informazio ezkutatzen duten produktu eta zerbitzuak, publizitate gezurtia, elikagaien inguruko iruzurrak eta abar.
|
|
|
Landa finkak eta orube mugakideak, bertan eraikinik izan ez arren, baita hiri finka mugakideak ere, baldin eta azken horiek eraikin bakarra edo gela
|
etxea
osatzen badute.
|
|
|
1 Ezereztu nahi den kargaren zenbatekoa edozein izanda ere, ondasunen kokalekuari dagokion barrutiko lehen auzialdiko epailea da epaile eskuduna, eta askatu nahi den finka bi barruti edo gehiagotan izanez gero, zati nagusia non izan eta bertako epailea; ugazabaren nekazaritza
|
etxea
edo, halakorik izan ezean, laborantza etxea non izan, edota horrelakorik ere izan ezean, luze zabalik handiena non izan eta hori berori hartuko da finkaren zati nagusitzat.
|
|
|
1 Ezereztu nahi den kargaren zenbatekoa edozein izanda ere, ondasunen kokalekuari dagokion barrutiko lehen auzialdiko epailea da epaile eskuduna, eta askatu nahi den finka bi barruti edo gehiagotan izanez gero, zati nagusia non izan eta bertako epailea; ugazabaren nekazaritza etxea edo, halakorik izan ezean, laborantza
|
etxea
non izan, edota horrelakorik ere izan ezean, luze zabalik handiena non izan eta hori berori hartuko da finkaren zati nagusitzat.
|
|
|
Inguruabar berezien ondorioz ezin badira bete
|
etxe
emakidadunari eginiko liburu eskaerak, behin behineko liburuak irekiko dira, eta 1936ko uztailaren 18az geroztik irekitakoek emakidadunaren liburuen betekizun guztiak badituzte, behin betiko liburu bihur daitezke; betiere, erregistratzaileak zuzendaritza zentroari ezagutarazi behar dizkio, hala liburu horien kopurua, nola horiei artxiboan dagokien zenbakia. Liburuok behin betiko liburu bihurtu direla agerrarazi behar da, azalean erregistratzaileak sinatutako eginbidearen bitartez.
|
|
|
Errekerimendua egingo da Erregistroan horrexetarako zehaztu den egoitzan; notarioak zordunari egingo dio zuzenean errekerimendua, eta hori
|
etxean
izan ezean, bertan dagoen ahaiderik hurbilenari, familiakoari edo dependenteari, hori hamalau urtekoa baino zaharragoa bada; egoitza horretan ez badago inor, atezainari edo auzokiderik hurbilenari egingo zaio errekerimendua.
|
|
|
Hilean jasotako zerbitzu sari guztiekin, funts bat eratuko da, eta bertatik ondokoak kendu behar dira: zerbitzusarien gaineko zerga eta gainordainen zenbatekoa, mutualitateari eginiko ekarpenak, gizarte aseguruak eta zerbitzuak eragindako gastu guztiak, hala langileen ziozkoak, nola material,
|
etxe
eta bestelako kontzeptuen ondoriozkoak. Gerakina erdi bana banatuko da bi titularren artean.
|
|
2006
|
|
|
Hirugarrenez, baina orain arte esandakoaren besteko garrantzia izanda, poztu egin behar naiz aurkezten dudan lan honengatik, bertan arautzen den gaia batera datorrelako merkataritzan bide erakusle izan zen beste lan batekin. Egin eginean ere, Bilboko Hiriaren Unibertsitate eta Kontratazio
|
Etxe
Ohoretsuaren Ordenantzek abenduaren 2an eta 1814ko ekainaren 27an onetsitakoek «Hamar eta Zazpi»garren kapituluan jaso zuten arauketa hori: «Atzeratuak, huts eginak, porrot eginak edo ostenduak; horien motak eta haien porrot egoeretan jarduteko modua».
|
|
|
1 Instrukzio epaileak
|
etxeko
indarkeriaren biktimak babesteko agindua emango du, Zigor Kodearen 173.2 artikuluan aipatu pertsonetatik baten bizitzaren, osotasun fisiko edo moralaren, sexu askatasunaren, edo askatasun nahiz segurtasunaren aurkako delitua edo faltaren zantzu oinarridunak badaude, baldin eta biktimarentzat arrisku egoera objektiboa agertzeagatik artikulu honetan araututako babes neurriren bat hartzea beharrezko...
|
|
|
Gizarte zerbitzuek eta lehen aipatu erakundeek
|
etxeko
indarkeriaren biktimei laguntza eman behar dietenean, erraztasunak ere emango dizkiete babes aginduaren eskaria egiteko, eta, horretarako, haien eskura jarriko dituzte informazioa, formularioak, eta, hala denean, Justizia Administrazioarekin eta Fiskaltzarekin komunikatzeko bide telematikoak.
|
|
|
7 Seme alaba adingabeak edo ezgaituak daudenean, biktimak edo beraren legezko ordezkariak edo Fiskaltzak eskatu ditu izaera zibileko neurriak, baldin eta jurisdikzio ordena zibileko organoren batek aurretiaz horiek erabaki ez baditu, eta Kode Zibilaren 158 artikuluan ezarri neurriei kalterik egin gabe. Neurri horiek izan daitezke, besteak beste, familiako
|
etxe
bizitzaren erabilera eta luperketa eratxikitzea; seme alabak zaintzeko, bisitatzeko horiekin komunikatzeko eta eurekin egoteko araubidea zehaztea; mantenua emateko araubidea ezartzea; eta adingabea arriskutik aldentzeko edo hark izan ditzakeen kalteak saihesteko egokitzat jotako xedapenetatik beste edozein.
|
|
|
10 Babes agindua
|
Etxeko
Indarkeriaren Biktimak Babesteko Erregistro Zentralean inskribatuko da.
|
|
|
...stria baloreak, urrezko nahiz zilarrezko bitxiak edo harribitxiak badira, horiek Gordailuen Ku txan, Espainiako Bankuan edo halako helburua duten establezimenduetatik beste edozeinetan gordailutuko dira, kasuan kasuan; gainerako ondasun higigarriak inbentariopeko gordailuan emango dizkio enbargoa egin behar duen arduradunak berak izendatutako auzokoari, baldin eta horrek jendaurrean zabalik dagoen
|
etxea
badu.
|
|
2007
|
|
|
1 Berrelkartutako ezkontideak bizileku baimen independentea eskuratu ahal izango du, lan egiteko baimena lortzen duenean. Ezkontidea
|
etxeko
indarkeriaren biktima bada, bizileku baimen independentea lortu ahal izango du, babes agindua eman denetik, ezkontide horren mesedetan.
|
|
|
Erregeak, estatuaren aurrekontuetatik, oso osoko diru kopurua jasotzen du, bere familia eta
|
etxeari
eusteko, eta askatasunez banatzen du kopuru hori.
|
|
|
Erregeak askatasunez izendatu eta kentzen ditu bere
|
etxeko
kide zibil eta militarrak.
|
|
|
Pertsona fisikoek dituzten fitxategiei, pertsona horiek jarduera pertsonalak edo
|
etxeko
jarduerak bakarrik gauzatzen dituztenean.
|
|
|
Arau horiek jaso dira 1994ko ekainaren 20ko Gizarte Segurantzaren Lege Orokorraren testu bateginean, bai eta Nekazaritzako Araubide Bereziaren 1971ko uztailaren 23ko eta Itsasoko Langileen Gizarte Segurantzaren Araubide Bereziaren 1974ko abuztuaren 30eko testu bateginak garatu dituzten dekretu batzuetan, eta osterantzeko arauetan ere. Kontuan hartu behar dira, berebat, urriaren 28ko 2110/ 1994 Errege dekretuan jasotako arauak; errege dekretu horrek alde jakin batzuk aldarazi ditu, Beregaineko Langileen edo Autonomoen, Nekazaritiak gerogarrenean emandako legeetara egokitu dira eta, bereziki, azaroaren 26ko 30/ 1992 Legera.tzako eta
|
Etxe
zerbitzarien Araubide Berezien arauketan. Arau horiek guz
|
|
|
1)
|
Etxe
zerbitzarien Gizarte Segurantzaren Araubide Berezia arautu zuen irailaren 25eko 2346/ 1969 Dekretuaren III. kapitulua, bai eta dekretu horretako 14 artikulua ere, urriaren 28ko 2110/ 1994 Errege dekretuak emandako idazketan
|
|
|
Beregaineko Langileen edo Autonomoen, Nekazaritzako eta
|
Etxe
zerbitzarien Araubide Berezien arauketako alde batzuk aldarazi zituen urriaren 28ko 2110/ 1994 Errege dekretua, horren 3 artikulua izan ezik.
|
|
|
1 Enpresaburuaren familiakoa izan eta betekizunak betez gero, inorentzat lan egiten duen langile moduan biltzeko Gizarte Segurantzaren araubide orokorraren aplikazio esparrura, eta Nekazaritzako,
|
Etxe
zerbitzarien, Itsasoko Langileen eta Ikatz meatzaritzako Araubide Berezien aplikazio esparrura, afiliazioa eta alta izateko aurkeztuko da, izaera orokorrarekin ezarri agiriez gain, enpresaburuaren eta familiako kidearen adierazpena. Adierazpen horretan agerraraziko dira, familiako kide horrek inorentzat lan egiten duela kasuan kasuko araubidean kokatzeko moduko jardueran, familiako kide horren lanbide kategoria, lanpostua, ordainsarien modua eta zenbatekoa, lan tokia, ordutegia eta ondore horretarako behar diren beste datu nahiz inguruabar.
|
|
|
49 artikulua.
|
Etxe
zerbitzarien Araubide Berezian
|
|
|
1
|
Etxe
zerbitzarien Araubide Berezian, familia etxeko zerbitzariak izango du afiliazioa, alta eta baja eskatzeko buru bati edo batzuei zerbitzuak ema betebeharra, langile horrek familiaten dizkienean. Etxe zerbitzariak bere zerbitzuak eman ditu lanaldi partzialean, dela iraupen mugagabearekin, aldizkako langile finko edo jarraitutasunik gabeko langile finko gisa, dela iraupen jakinarekin, martxoaren 24ko 1/ 1995 Legegintzazko Errege dekretuak onetsitako Langileen Estatutuari buruzko testu bateginaren 15 artikuluaren kasuetan.
|
|
|
1 Etxe zerbitzarien Araubide Berezian, familia
|
etxeko
zerbitzariak izango du afiliazioa, alta eta baja eskatzeko buru bati edo batzuei zerbitzuak ema betebeharra, langile horrek familiaten dizkienean. Etxe zerbitzariak bere zerbitzuak eman ditu lanaldi partzialean, dela iraupen mugagabearekin, aldizkako langile finko edo jarraitutasunik gabeko langile finko gisa, dela iraupen jakinarekin, martxoaren 24ko 1/ 1995 Legegintzazko Errege dekretuak onetsitako Langileen Estatutuari buruzko testu bateginaren 15 artikuluaren kasuetan.
|
|
|
1 Etxe zerbitzarien Araubide Berezian, familia etxeko zerbitzariak izango du afiliazioa, alta eta baja eskatzeko buru bati edo batzuei zerbitzuak ema betebeharra, langile horrek familiaten dizkienean.
|
Etxe
zerbitzariak bere zerbitzuak eman ditu lanaldi partzialean, dela iraupen mugagabearekin, aldizkako langile finko edo jarraitutasunik gabeko langile finko gisa, dela iraupen jakinarekin, martxoaren 24ko 1/ 1995 Legegintzazko Errege dekretuak onetsitako Langileen Estatutuari buruzko testu bateginaren 15 artikuluaren kasuetan.
|
|
|
1) Kasu horretan, izaera orokorrarekin ezarri agiriez gain,
|
etxe
zerbitzariak afiliazio edo alta eskabidearekin batera aurkeztu ditu familia-buru guztien adierazpenak; adierazpen horietan, familia-buruek agerraraziko dituzte emandako zerbitzu partzial eta jarraitutasunik gabekoen denbora eta osterantzeko baldintzak.
|
|
|
3 Afiliazioek eta altek, hasierakoek zein elkarren segidakoek, kotizazioari eta babes ekintzari begira ondoreak sortuko dituzte,
|
etxe
zerbitzariak araubideko baldintzak betetzen dituen egunetik. Araubide horretako bajek ondoreak sortuko dituzte etxeko zerbitzariak jarduera horri utzi eta hurrengo egunetik au berezi honen aplikazio esparrura biltzerrera.
|
|
|
3 Afiliazioek eta altek, hasierakoek zein elkarren segidakoek, kotizazioari eta babes ekintzari begira ondoreak sortuko dituzte, etxe zerbitzariak araubideko baldintzak betetzen dituen egunetik. Araubide horretako bajek ondoreak sortuko dituzte
|
etxeko
zerbitzariak jarduera horri utzi eta hurrengo egunetik au berezi honen aplikazio esparrura biltzerrera. Gainerakoan, erregelamendu honen 35 artikuluko 1 eta 2 idatz zatietan xedatutakoak arautuko ditu afiliazioak, altak eta bajak.
|
|
|
Jarduera hori egutegiko hilabetearen zati batean edo batzuetan gauzatzen denean, eskatuko dira
|
etxe
zerbitzariak zenbat egunez zerbitzuak eman eta hilabeteko kuotaren horrenbeste zati. Ondore horretarako, hileko kuota finkoa hogeita hamarrez zatituko da beti.
|
|
|
Adinaren inguruko gehieneko muga hogeita lau urtekoa izango da, kontratua langabetuekin egiten denean; langabetu horiek ikasle langile gisa parte hartuko dute tailer eskola eta ogibide
|
etxeetako
programetan.
|
|
|
Familia
|
etxeko
zerbitzarienak.
|
|
|
Lan kontratuak idatziz egin dira, lege xedapenen batean hala ezarri denean. Idatziz egingo dira beti, praktikaldiko eta prestakuntzarako kontratuak, lanaldi partzialeko kontratuak, jarraitutasunik gabeko lan kontratu finkoak eta errelebu kontratuak,
|
etxean
lan egiteko kontratuak, obra edo zerbitzu jakinerako kontratuak, bai eta atzerrian dauden Espainiako enpresen zerbitzupean Espainian kontratatutako langileen kontratuak ere. Era berean, idatziz egingo dira iraupen jakineko kontratuak, baldin eta kontratu horien iraupena lau astetik gorakoa bada.
|
|
|
13 artikulua.
|
Etxean
lan egiteko lan kontratua
|
|
|
1
|
Etxean
lan egiteko lan kontratutzat hartuko da langilearen etxean edo langileak askatasunez aukeratutako tokian egiten den lan jarduera, enpresaburuak lan jarduera hori jagon gabe.
|
|
|
1 Etxean lan egiteko lan kontratutzat hartuko da langilearen
|
etxean
edo langileak askatasunez aukeratutako tokian egiten den lan jarduera, enpresaburuak lan jarduera hori jagon gabe.
|
|
|
|
Etxean
lan egiteko langileak kontratatzen dituzten enpresaburuek langilelearen izena, lan mota eta kopurua, lan horiei eman diete gauzatutako lan jardueraren gaineko kontrol agiria. Agiri horretara bildu behar dira langigileei emandako lehengaien kopurua, alokairuak zehaztu daitezen akordatutako tarifak, landutako ekoizkinak ematea zein jasotzea eta lan harremanei dagokienez alderdientzat interesgarri diren osterantzeko alde guztiak.
|
|
|
|
Etxean
lan egiten duten langileek ordezkaritza kolektiboaren eskubideak egikari ditzakete, lege honetan araututakoaren arabera, salbu eta langile horiek familia taldea osatzen dutenean.
|
|
|
|
Etxe
zerbitzarien Araubide Berezia. Hala ere, Erregistro horretan ez dira jasoko izaera partzialarekin edo jarraitutasunik gabe lan zerbitzuak ematen dituzten langileen enpresaburuak.
|
|
|
Hirugarrena. Atzeratutako altak aplikatzeko datak Langile Autonomoen Araubidean, eta alten eta bajen datak araubide horretan eta
|
Etxe
zerbitzarien Araubidean
|
|
|
2 Beregaineko Langileen edo Autonomoen Araubide Bereziko zein
|
Etxe
zerbitzarien Araubide Bereziko alta eta bajetarako erregelamendu honen 35, 47 eta 49 artikuluetan ezarri gainerako ondoreak aplikatuko dira, kotizazio betebeharrari begira eta, hala denean, araubide berezi horien babes ekintzari begira, 1994ko abenduaren 11tik aurrerrera gauzatutako egoerei bakarrikra bakarrik. Gainera, ondore horiek aplikatuko zaizkie data horretatik au
|
|
|
4 Familia
|
etxeko
zerbitzarien lan harreman bereziei ere ez zaie aplikatuko lege hau. Hori gorabehera, etxe zerbitzuen titularrak nahitaez zaindu behar dugiene baldintza egokietan egiten dela. bere langileen lana segurtasun eta hi
|
|
|
4 Familia etxeko zerbitzarien lan harreman bereziei ere ez zaie aplikatuko lege hau. Hori gorabehera,
|
etxe
zerbitzuen titularrak nahitaez zaindu behar dugiene baldintza egokietan egiten dela. bere langileen lana segurtasun eta hi
|
|
|
Artistei dagokienez, enpresaburu dira jendaurreko ikuskizunen antolatzailea eta, hala denean, musika
|
etxeak
eta grabazio nahiz argitalpen jarduerak gauzatzen dituzten erakundeak, langiledute. Langile horiek izan ditzakete lan horiek horrelakoetan parte hartzen ba harreman arruntak edo abuztuaren 1eko 1435/ 1985 Errege dekretuak arautu jendaurreko ikuskizunetako artisten lan harreman bereziak.
|
|
|
3
|
Etxe
zerbitzarien Araubide Berezian, enpresaburu da familia etxearen titularra edo familia-burua, dela benetako titular gisa dela etxe zerbitzuak ematen diren egoitzaren zein bizilekuaren titular soil gisa. Zerbitzu prestazio hori pertsona talde batentzat ematen bada, eta pertsona talde hori familia izaerarekin bizi bada etxebizitza berean, nahiz eta pertsona talde horrek familia edo pertsona juridikoa eratu ez, familia etxearen titularra edo familia-burua izango da taldea bizi den etxebizitzaren titularra edo taldearen ordezkaria; taldearen ordezkaritza elkarren segidan izan dezakete taldeko kide guztiek.
|
|
|
3 Etxe zerbitzarien Araubide Berezian, enpresaburu da familia
|
etxearen
titularra edo familia-burua, dela benetako titular gisa dela etxe zerbitzuak ematen diren egoitzaren zein bizilekuaren titular soil gisa. Zerbitzu prestazio hori pertsona talde batentzat ematen bada, eta pertsona talde hori familia izaerarekin bizi bada etxebizitza berean, nahiz eta pertsona talde horrek familia edo pertsona juridikoa eratu ez, familia etxearen titularra edo familia-burua izango da taldea bizi den etxebizitzaren titularra edo taldearen ordezkaria; taldearen ordezkaritza elkarren segidan izan dezakete taldeko kide guztiek.
|
|
|
3 Etxe zerbitzarien Araubide Berezian, enpresaburu da familia etxearen titularra edo familia-burua, dela benetako titular gisa dela
|
etxe
zerbitzuak ematen diren egoitzaren zein bizilekuaren titular soil gisa. Zerbitzu prestazio hori pertsona talde batentzat ematen bada, eta pertsona talde hori familia izaerarekin bizi bada etxebizitza berean, nahiz eta pertsona talde horrek familia edo pertsona juridikoa eratu ez, familia etxearen titularra edo familia-burua izango da taldea bizi den etxebizitzaren titularra edo taldearen ordezkaria; taldearen ordezkaritza elkarren segidan izan dezakete taldeko kide guztiek.
|
|
|
3 Etxe zerbitzarien Araubide Berezian, enpresaburu da familia etxearen titularra edo familia-burua, dela benetako titular gisa dela etxe zerbitzuak ematen diren egoitzaren zein bizilekuaren titular soil gisa. Zerbitzu prestazio hori pertsona talde batentzat ematen bada, eta pertsona talde hori familia izaerarekin bizi bada etxebizitza berean, nahiz eta pertsona talde horrek familia edo pertsona juridikoa eratu ez, familia
|
etxearen
titularra edo familia-burua izango da taldea bizi den etxebizitzaren titularra edo taldearen ordezkaria; taldearen ordezkaritza elkarren segidan izan dezakete taldeko kide guztiek.
|
|
|
|
Etxearen
araubide ona, eta horren instalazioak eta zerbitzuak zaintzea; ondore horietarako, titularrei egokiak diren abertimenduak eta ohartarazpenak egin dizkie.
|
|
|
|
Etxearen
artapenari eta mantentzeari aurre egitea, presakoak diren konponketak eta neurriak hartuz; halako konponketak eta neurriak hartuz gero, horien berri eman zaio, berehalakoan, lehendakariari, edo, hala denean jabeei.
|
|
|
Aurretik egindako kontratuei dagokienez, legeak hautatutako konponbideak bateratu nahi izan ditu, alde batetik, erraztasunik handiena, eta, bestetik, gatazkan diren alderdien egoera desberdinen tratamendu orekatua. Hori dela eta, irizpide jakin bati eutsi zaio, alegia, etxebizitza errentamenduak eta negozio lokalen errentamenduak euren artean desberdintzeko tratamenduaren irizpideari, eta kontratua aldatzekobizitzaren errentariari, negozio lokala baldintza leunagoak jarri zaizkio
|
etxeren
errentariari baino.
|
|
|
c. Laborantza
|
etxea
duen finka bat errentan emateko kontratuak, errentamenduaren helburu nagusia nekazaritza, abeltzaintza edo baso aprobetxamendua bada. Kontratu horietan aplikatuko da landa errentamenduei aplikatu beharreko legerian xedatutakoa.
|
|
|
Errentatzailearen idatzizko adostasunik gabe, errentariak ezin du egin obrarik, 2 artikuluaren 2 paragrafoannen egitura alda dezakeenik, ezta
|
etxe
aipatutako etxebizitzaren edo eranskibizitza horren egonkortasuna edo segurtasuna gutxitzea eragin dezakeen obrarik ere.
|
|
|
Modu berean, eskubide hori oro har eten daitekeela ere adierazi behar da, EKren 55.1 artikuluak salbuespen edo setio egoeretarako (ASSELOren 17 eta 32 art.) eta gizabanako jakin batzuentzako (EKren 55.2 art.) ezarri duen moduan, beharrezko den esku hartze judizialarekin eta Parlamentuak kontrol egokia eginez, banda armatuen edo elementu terroristen jardunari buruz ikerketak egiten direnean. Modu horretan, PKLren 553 artikuluan ezarritakoaren arabera, poliziako agenteek, euren agintea baliatuz, berehala atxilotu ahal izango dituzte zenbait pertsona, horien aurka espetxeratze manamendua eman denean; ageri ageriko delitua egiten ustekabean harrapatu dituztenean; delitugilea, agintaritzako agenteek pertsegituta,
|
etxeren
batean ezkutatu edo babestu denean, edo terrorismo edo banda armatuen kasuan, salbuespen nahiz presako beharrizan kasuak direnean, ezkutatzeko edo babesteko tokia edo egoitza edozein izanik ere; horrez gain, aipatu tokiak ere miatu ahal izango dira eta efektuak eta tresnak okupatu, eta horren kontu arrazoiak berehalakoan emango zaizkio epaile eskudunari. Amaitzeko, maiatzaren 6ko 2/ 2002 Lege Organikoak, Inteligentzia Zentro Nazionalaren (IZN) aurretiazko kontrol judiziala arautzen duenak, kontrol judizial berezia ezarri du egoitzaren bortxaezintasuna ukitu dezaketen IZNren jardueretarako.
|
|
|
Batzuetan, berez baztertuta dago pertsona juridiko bat titularra izateko aukera (bizitza eskubidea, osotasun fisikorako eskubidea, etab.); beste batzuetan, pertsona juridikoek protagonismo berezia dute (erlijio erkidegoek erlijio askatasunari edo ikastetxeak sortzeko askatasunari dagokionez, sindikatuek sindikatu askatasunari dagokionez, etab.). Oro har, erakunde kolektiboaren izaerarekin bateragarriak diren eskubide guztien titularrak dira, esaterako jabetza eskubidearena eta benetako babes judiziala lortzeko eskubidearena (urriaren 17ko 137/ 1985 KAE eta urriaren 22ko 141/ 1985 KAE). Beste kasu batzuk ez dira hain argiak, baina konstituzio jurisprudentziak zehaztu egin ditu, pertsona juridikoak beste eskubide batzuen titularrak ere badirela ezarri baitu, besteak beste,
|
etxearen
bortxaezintasuna eta ohorerako eta norberaren irudirako eskubidea (irailaren 26ko 139/ 1995 KAE, abenduaren 11ko 183/ 1995 KAE). Oinarrizko eskubide horiek normalean estatuaren eta botere publikoen aurrean babesten diren arren, Konstituzio Auzitegiak, salbuespen moduan, pertsona juridiko publikoak horien titularrak izatea onartu izan du, esaterako benetako babes judiziala lortzeko eskubidearekin gertatu den moduan (urriaren 16ko 237/ 2000 KAE).
|
|
|
Serrano jenerala. Konstituzioa onetsi ostean, Gobernuak Europako errege
|
etxeetan
erregea aurkitzeko kudeaketak egiten jarraitu zuen. Kudeaketa horiek ez ziren batere errazak izan eta, dakigunez, azkenean, Primek nahiago izan zuen hautagaia aukeratu zen Espainiako errege:
|
|
|
1977ko maiatzaren 14an, Joan Borboikoak, Bartzelonako konde eta Joan Karlos erregearen aitak, eskubide dinastikoei uko egin zien, semearen mesedetan. Horrela, Joan Karlos erregeak, 1975ean Franco hil ondoren errege aldarrikatu zutenak, 1947ko Oinordetza Legean ezarritakoaren arabera, agintea indartu zuen legitimazio historikoa zela bide, aitak eskubide dinastikoei uko egin baitzien bere alde, eta modu horretan, Espainiako Errege
|
Etxearen
buru bihurtu baitzen. Azkenean, monarkiari behin betiko legitimazioa, legitimazio demokratikoa alegia, 1978ko Konstituzioak eman zion, 1.3 artikuluan parlamentu monarkia Espainiako estatuaren eredu politikoa zela ezarri baitzen.
|