|
2002
|
|
|
Egin molde pedagogiko honek (ariketa hasi aitzin, lan zuzena eta lan okerra erkatzea)/ an baten erreusitzeko egin beharren azal� tzera bultzatzen du; ikasleek hiztegi berezia finkatzen dute eta erabiltzen; beren/ ana aitzinetik ikusten dute, ohartuki lan egiten eta beren emaitza ebaluatzen. Ororen
|
buru
, haurrak hobeki badaki zer egin behar duen eta nola, zer" ez duen egin behar" badakielarik.
|
|
|
[f] Bestearen eskuina eta ezkerra aurkitu bere
|
burua
haren tokian irudikatuz. Bestea aitzinetik ikusten delarik da zailenik gertatzen.
|
|
2005
|
|
|
Eta bere jendeek ikusi zutenean haien artean nahasirik, jendetzaren artetik jo eta pedazatzen hasi ziren. Orduan beharriak, oinak eta ukabilak ikus zinitzaketen hegaz, eta garunak jauzika eta
|
buruak
puskatzen; eta Errege ikusten zenuten bere matxukarekin eragiten, halako moldez non hark zaurtzen zuenak ez baitzuen medikuren beharrik...
|
|
|
Han,
|
buruak
hausten, sabelak urratzen, erraiak ateratzen eta anitz gizon zaurtzen ikus zenezaketen. Amomelin erregea, kateak hausten ikusi zituenean, bere zaldiaren kalupari esker salbatu zen.
|
|
|
8
|
buru
estalkia
|
|
|
Nafarroako erregea armadaren
|
buru
|
|
|
Hitz hauek doakien tokian idatz itzazu: igitaia – adailua – aitzurra galtzak – soinekoa – soingainekoa
|
buru
estalkia – abarkak
|
|
|
Lapurtarrak eta zuberotarrak D zi daluzia eskualdean kokatzen den gunea E da. 1212an, Antso Azkarrak nafar armadaren
|
buru
parte hartu zuen mu H guduan. Hartan, Aragoiko, Gaztelako
|
|
|
Priore etxe: priore bat
|
buru
daukan eliz erkidego edo komunitatea.
|
|
2008
|
|
|
•
|
Buruarekin
gol bat sartu nahi badut, baloia airatzen da. Hain arina da non xori bat iduri baitu.
|
|
|
• Hobe, erran zion aitak, ez duk hola
|
buruko
minik ukanen.
|
|
|
Aitaren eskua sentitu zuen bere
|
buruaren
ferekatzen eta atorraren kontra tinkatzen.
|
|
|
Gizonak semeari so egin zion, gero emazteari eta biek gero behatu zioten. Orduan aitak emeki
|
burua
apaldu eta altxatu zuen, ados zela erakutsiz.
|
|
|
Irratiak erran zuelarik: " diktadura militarra", Pedrok
|
buruan
bereiz kurritzen zitzaizkion gauza guziak puzzle batean bezala biltzen ari zitzaizkiola sentitu zuen.
|
|
|
Biek arkatza ahoan eman zuten; anpula hilari eta murruko itzalei behatu zieten eta beren
|
burua
huts hutsa sentitu zuten, sosik gabeko eltzeitsu bat bezala. Pedro Juani hurbildu zitzaion eta ahapetik beharrira marmarikatu zion:
|
|
|
...kamioia bost egunez ez zen pasatu eta euliak jendeen begietan kaskatzen ziren; Gustavo Martinez, pareko etxekoa, ezkondu zen eta auzoen artean pastiza parteak banatu zituen; jeepa itzuli zen eta Manuel Pedraza irakaslea eraman zuten; erretorak ez zuen igandeko meza eman nahi izan; eskolako murruan" erresistentzia" hitza agertu zen; Daniel berriz futbolean hasi zen eta gol bat sartu zuen
|
buruarekin
eta beste bat bizkarrarekin; izozkien prezioa goiti joan zen eta Matilde Scheppek, bederatzi urteak konplitu zituelarik, eskatu zion Pedrori ahoan musu bat eman ziezaion.
|
|
|
Ongi erraten dio Amak. Gero kanpora banoa futbolean jokatzera eta
|
buruarekin
golen sartzea maite dut. Gero, Ama heldu da eta erraten dit:
|
|
|
Pedrok
|
burua
altxatu zuen eta aitamen irriñoa ikusi.
|
|
2012
|
|
|
• Bakailaoaren arrantza bultzatzea, atzerriko konkurrentziari
|
buru
eginez.
|
|
|
Iraultzako guduetan, Jean Isidore Harizpek bere burua 1792danik" boluntario nazional" bezala eskaini zuen. 1794an, 187" ihiztari" edo" xazur" zituen soldadu konpainia baten
|
buru
eman zuten. Lehen balentriak Baigorriko ibarrean, armada espainiarren aurka egin zituen.
|
|
|
Eliza katolikoarekin eta Vendée eskualdekoekin bakea segurtatu zuen. 1804ko abenduaren 2an, bere
|
burua
enperadore sagararazi zuen Napoleon I.a izenpean. 2 dok.
|
|
|
Gertakari hau Notre Dame de Paris katedralean iragan zen. Pio VII.ak gantzutu eta, Napoleonek berak bere
|
burua
koroatu zuen, Joséphine de Beauharnais bere emaztea koroatu aitzin.
|
|
|
1815ean aliatuen armadaren
|
buru
zen eta Waterlooko gudaldian Napoleon garaitu zuen.
|
|
|
Iraultzako guduetan, Jean Isidore Harizpek bere
|
burua
1792danik" boluntario nazional" bezala eskaini zuen. 1794an, 187" ihiztari" edo" xazur" zituen soldadu konpainia baten buru eman zuten.
|
|
|
El Grecok Orgazko kondearen ehorzketa tindatu zuen Toledon. 4 dok. Filipe II.a lurralde neurrigabe baten
|
buru
zen: " Eguzkia nehoiz gordetzen ez den inperioa" ren jabe zen. jaurobi:
|
|
|
" Eskualde honetako emazteek (Nafarroa) burugaineko guziz bitxia darabilte:
|
burua
oihal batez inguratzen dute Turkian bezala. Karabilkatuz goiti doa puntaraino, gero eta meheago.
|
|
|
• Zazpi emazteen
|
buruei
begira iezaiezu. Burua testuak dioen bezala apaindua dutenak zenbat dira?
|
|
|
• Zazpi emazteen buruei begira iezaiezu.
|
Burua
testuak dioen bezala apaindua dutenak zenbat dira. Aurki itzazu.
|
|
|
Emazte ezkongabeak
|
buru
has eta kaskamotz dira. Zenbat dira?
|
|
|
Urte guziez bat bederen harrapatzen dute hemen edo Donibane Lohizunen. Balearen atzemateko, harekin gudukatu behar baita, arrantza guziz lanjerosa da, eta baleak bere
|
buruaren
defenditzeko duen karrarengatik, zaurituak maiz izaten dira. Balearen parte bat saltzen da haragi fresko gisa eta erraten da haragi arras ona dela; beste partea gazitzen dute eta, urin berezia daukan burutik, olio tona zenbait ateratzen dute.
|
|
|
Luis XIV.aren aurkezpena egizu (jantzia, jarrera, errege ikurrak...). Zer du Maria Teresak
|
buruaren gainean
–Ezkontza nola adierazten da irudi honetan?
|
|
|
• Zuberoan, 1661ean, Matalaz izengoitiz deitzen zuten Goienetxeko Bernat, Mithikileko apeza, jazarraldi handi baten
|
buru
jarri zen.
|
|
|
Zioenaz, jende horien guzien artean emazte anitz bazen. Denen
|
buru
, emazte gazte eta polit batek[...] zioen: " Ez gara Frantzia, euskaldun bizi nahi dugu eta euskaldun hil." Guiberteko kondearen erranetan, emazte hori Baionako presondegietan preso sartu ondotik, libratu omen zuten.
|
|
|
Luis XIII.a erregearen eta Richelieu haren ministroaren gerla guzietan parte hartu zuen. 1643an konde bilakaturik, Zuberoaren kontrol politikoa bereganatu nahian, herri oldartze handia eragin zuen, Matalaz apeza
|
buru
. Iruriko kondeak Elizabea jauregia eraikiarazi zuen 1660tik 1663ra.
|
|
|
" 1601eko azaroaren 11n, lehen aldikotz
|
burua
torratu zioten. 1601eko azaroaren 17an, kopeta eta aurpegia gurin freskoz eta amanda olioz torratu zizkioten, zikinaren lotzera ez uzteko.
|
|
|
1602ko uztailaren 4an, lehen aldikotz ileak orraztatu zizkioten. Gustatzen zaio eta hatza sentitzen zuen guneen arabera apaindu du
|
burua
. 1606ko urriaren 3an, ur epelean garbitu dizkiote zangoak; lehen aldia du.
|
|
|
Pegarra, lurrezko ontzia, baliatzen zuten urketa ibiltzeko. Pegarra beterik eramateko, emazteek
|
buru
gainean pausatzen zuten. Egun berean bost alditaraino joan zitezkeen ur bila.
|
|
|
|
Buru
gainean ematen dituzten otarreetan garraiatzen dituzte. Oihal zuri batez estalirik, otarre bakoitzean milako bat arrain kokatzen da.
|
|
2013
|
|
|
Gainera, uhinek itsasoko ur ziliporta erregarriak igortzen dituzte gelditu gabe. Ondorioz, itsas ezpondetako landaredia baldintza horiei
|
buru
egiteko gai izan behar da.
|
|
|
Abbadiako eremuan berean, bi artzainek zaindu 140 manex
|
buru
gorri bizi dira. Han, urruneko larre aldaketarik ez, ardiak urte guzian toki berean egoten dira.
|
|
2014
|
|
|
|
Burua
makur, souk handi horren erdian den dute gozotegira hurbiltzen da familiarekin, larunbat goiz guziez bezala, kuxin zabal hori eta urdinen gainean jartzeko xedearekin. Baina egun Behruz oihalen artetik ageri den ez ohiko begirada bati ohartzen zaio:
|
|
|
|
Burua
makur, souk handi horren erdian den dute gozotegira hurbiltzen da familiarekin, larunbat goiz guziez bezala, kuxin zabal hori eta urdinen gainean jartzeko xedearekin. Baina egun Behruz oihalen artetik ageri den ez ohiko begirada bati ohartzen zaio:
|
|
|
Bat batean," Kasu! " entzuten du Behruzek," Baduka
|
burutik
–" – Oh barka, jauna!
|
|
|
Bat batean," Kasu! " entzuten du Behruzek," Baduka
|
burutik
–" – Oh barka, jauna!
|
|
|
Gaizo gure Behruz! Bihozgabeturik, lurrean jartzen da, etxola bateko haga herdoildu baten kontra,
|
burua
belaunen artean sarturik... Negar ttantta zenbait ere hasten zaizkio pirripiHara non entzuten duen" miau...".
|
|
|
" miaaaaau" aditzen du.
|
Burua
altxa, begiak ireki eta hor du bere aitzinean, goizeko gatu hura.
|
|
|
Gaizo gure Behruz! Bihozgabeturik, lurrean jartzen da, etxola bateko haga herdoildu baten kontra,
|
burua
belaunen artean sarturik... Negar ttantta zenbait ere hasten zaizkio pirripiHara non entzuten duen" miau...".
|
|
|
" miaaaaau" aditzen du.
|
Burua
altxa, begiak ireki eta hor du bere aitzinean, goizeko gatu hura.
|
|
2015
|
|
|
Bai, joanago eta ateraldi horretako gogo gutiago. loi zutitu zen eta
|
burua
itzuli zuen alde guztietara. Nehor.
|
|
|
Ororen
|
buru
azken potretak, neska gazte batenak, ihardetsi zion: – Bai, bai, aingeru bat ikusi dut goiz huntan, aingeru ttipi ttipi bat, hortik desagertu da eskaileretan.
|
|
|
Eta kasu zure
|
buruari
! loik eskailerak igan nahi izan zituen berriz, baina sarbidea hesten zuen taula batek zioen:
|
|
|
oihukatu zuen Picassoren margolanak. Eloi oldarrean abiatu zen, sarea
|
buru
gainean altxaturik. Berantegi:
|
|
2016
|
|
|
Nork bere
|
burua
taldeko kide gisa kausitzea.
|
|
|
◦ Ahal bezain zalu laster egizu lerroaren
|
bururaino
, eta handik itzul (itzultzeko ibilbidea zehaztu edo markatu behar da).
|
|
|
Hamabost bat metroz lekualdatzea bermagailurik gabe, urperatzea, ur azpian lekualdatzea, nork bere
|
burua
flotatzera uztea.
|
|
|
|
Burua
urean sartzen ote du?
|
|
|
Aitzinatu arau, margo ezazu zuk bezala egiten duen haurraren
|
burukoa
.
|
|
|
Bainatzeko
|
burukoa
|
|
|
Urean aritzea: ontzi batetik bestera isurtzea, ontzia hustea, bere
|
burua
ureztatzea...
|
|
|
•
|
burua
urean
|
|
|
Nork bere
|
burua
garraiatzera uztea.
|
|
|
Nork bere
|
burua
flotatzera uztea.
|
|
|
Postura bat hauta (bizkarrez... ahuspez). Utz zure
|
burua
pusatzera edo tiratzera. Garraiatzailea lagun ezazu, oin ukaldika edo besoez bultza."
|
|
|
Nork bere
|
burua
ur azalera igatera uztea. Begiak zabalik atxikitzea.
|
|
|
Ahuspez:
|
burua
urperatzea, igerilekuaren zolari begiratzea.
|
|
|
• Urean sar zaitez, utz ezazu zure
|
burua
biribilkaturik flotatzera, itsas sagarroiek bezala... aitzinera buruz uzkail... gibelera buruz uzkail.
|
|
|
• Urean sar zaitez, besoak eta zangoak ahal bezainbat luza itzazu, eta utz zure
|
burua
flotatzera, itsas izarrek bezala, ahuspez... bizkarrez.
|
|
|
• Urean sar zaitez, utz ezazu zure
|
burua
flotatzera, besoak eta zangoak zintzilik, bisaia urean, marmokek bezala.
|
|
|
•
|
Burua
urpean sar ezazu eta ahoarekin burbuilak egin itzazu.
|
|
|
Nork bere
|
burua
ur azalera igatera uztea.
|
|
|
Pixka bat ezagutzen duen toki batean, nork bere
|
burua
kokatzea eta orientatzea, toki horren argazkian oinarrituz.
|
|
|
Nork bere
|
burua
espazioan kokatzea.
|
|
|
Nork bere
|
burua
baloiaren kokapenaren arabera ematea.
|
|
|
Nork bere
|
burua
adieraztea, musikari jarraikiz.
|
|
|
Nork bere
|
burua
objektuaren arabera ematea.
|
|
|
• Emozioak bilatzea: nork bere
|
burua
gordetzea, zerbaiten gainera igatea.
|
|
|
• Bertigoa sortzea: itzulipurdika aritzea, itzulikatzea, nork bere
|
burua
erortzera uztea.
|
|
|
• Lerroko aitzineko haurra itzultzen delarik, beldarrak zentzuz aldatzen du: beldarraren buztana
|
buru
bilakatzen da.
|
|
|
• Lerroaren
|
buruak
ibilera berezi bat hartzen baldin badu, beste guziek imitatu behar dute.
|
|
|
Irakasleak postura fisiko bat edo gehiago proposatzen du: belaunak plega, uzkia xut ezar, tripa aitzina,
|
burua
makur, besoak goiti, gorputz atalak korapila...
|
|
|
◦ Binaka: bi pertsonaiek elkar hunkitu gabe, kontaktua gorputz atalen bidez, bizkarraren bidez,
|
buruaren bidez
...
|
|
|
...tu helmuga ur lerro ateko marra lokomozio igaraba jokaldi eskukatze eskukatu xingili joko mailu markatu mediku baloi marmoka uztartze basaberetegi erdilari igan belaki igerilari igeriketa lepo gibel odometro itsas sagarroi xuriketa saski jausgailu saiheskako urrats horma patinaketa irristailu gurpildun patinaketa lerratoki haga alditasun jauzi zango oin juntoz gidatu kokatu, ezarri, eman nork bere
|
burua
..... ezarri, eman belaki malda taula zangoz hantzeko tresna ate nork bere burua kokatu zutoin oreka barra giltza saihetsez barnatasun aitzinatze jaurtigai bulkatze almadia herrestan ibili lurreratze biltze aldizkako marela uretik atera ezaupide driblin bikoitza arnasketa errebesez jo ingurutxo biraketa, itzulipurdi errotula gurpil, errota itzulipurdi arrabol pirripitaka joan/ ibili neurtzeko xing...
|
|
|
...gili joko mailu markatu mediku baloi marmoka uztartze basaberetegi erdilari igan belaki igerilari igeriketa lepo gibel odometro itsas sagarroi xuriketa saski jausgailu saiheskako urrats horma patinaketa irristailu gurpildun patinaketa lerratoki haga alditasun jauzi zango oin juntoz gidatu kokatu, ezarri, eman nork bere burua..... ezarri, eman belaki malda taula zangoz hantzeko tresna ate nork bere
|
burua
kokatu zutoin oreka barra giltza saihetsez barnatasun aitzinatze jaurtigai bulkatze almadia herrestan ibili lurreratze biltze aldizkako marela uretik atera ezaupide driblin bikoitza arnasketa errebesez jo ingurutxo biraketa, itzulipurdi errotula gurpil, errota itzulipurdi arrabol pirripitaka joan/ ibili neurtzeko xingola egonkortu jauzia gorputza luzaturik beherako jauzi gorako jauzi azal punpako...
|
|
|
Gorputzaz aritzea eta nork bere burua adieraztea Motrizitate jarduerek eta gorputz esperientziek haurren mugimenduak, zentzumenak, afektuak eta adimen ahalmenak garatzen dituzte. Esploratzeko, nork bere
|
burua
adierazteko eta aritzeko parada ematen dute, lehenik ingurumen ezagunean, eta gero eta berriagoetan.
|
|
|
Nork bere
|
burua
espazioan kokatzen laguntzen dute.
|
|
|
Nork bere
|
burua
adieraztea, musika erritmo baten laguntzaz edo gabe, objektu baten laguntzaz edo gabe; jestuen eta lekualdaketen bidez sentimenduak eta emozioak adieraztea.
|
|
|
Biltzeko tokiak ongi antolatzen baldin badira eremu gehiago libratzen ahal da, eta saioan behar den materiala laster instalatzen ahal da. Materiala anitz motatakoa eta aski kopuru handian baldin bada, haurrak errazago ezagut, eskuka eta entsea dezake, eta haurrak bere
|
burua
adierazten ere laguntzen du.
|
|
|
Nork bere
|
burua
adieraztea, musikaren laguntzaz edo gabe, objektu baten laguntzaz edo gabe
|
|
|
◦ Jarduera fisikoen bidez ekitea, nork bere
|
burua
adieraztea.
|
|
|
Gorputzaz aritzea eta nork bere
|
burua
adieraztea Motrizitate jarduerek eta gorputz esperientziek haurren mugimenduak, zentzumenak, afektuak eta adimen ahalmenak garatzen dituzte. Esploratzeko, nork bere burua adierazteko eta aritzeko parada ematen dute, lehenik ingurumen ezagunean, eta gero eta berriagoetan.
|
|
|
◦ Seinalean, lerroko azkena aitzinean ezartzen da, eta beldarraren
|
buru
bilakatzen.
|
|
|
◦ zortzi formako lasterketaren gisa berean:
|
buru
bakoitzean abiadura bat.
|
|
|
1 jarduera gunea Ahal bezain zalu laster egizu, lasterketa lerroaren
|
bururaino
.
|
|
|
2 jarduera gunea Oztopoak gaindituz, ahal bezain zalu laster egizu, lasterketalerroaren
|
bururaino
.
|
|
|
AHAL BEZAIN ZALU LASTER EGIZU, LASTERKETA LERROAREN
|
BURURAINO
: 1
|
|
|
AHAL BEZAIN ZALU LASTER EGIZU, LASTERKETA LERROAREN
|
BURURAINO
: 2
|
|
|
◦ Ahal bezain zalu laster egizu, ibilbidearen
|
bururaino
.
|
|
|
Gelditu gabe laster egitea ibilbidearen hastapenetik
|
bururaino
. oztopoak gainditzea, abiadura emekitu gabe (ez gainditu aitzin, ez eta ondotik). oztopoak jauzi egin gabe gainditzea.
|
|
|
◦ lasterketa. Hiru itzuli ahal bezain zalu egin behar dira, eta kidea harrapatu, edo bere
|
burua
harrapatzera ez utzi.
|
|
|
2 jokoa Tren
|
burua
eta bagoiak
|