|
2017
|
|
|
Eurengatik balitz, alkandoraren bikiak eta idazmahaiko kriseilua ere erosiko lizkidakete. Geroz eta zailagoa da merkantzia
|
berri
bat aurkitzea (barkatu espresio hau erabiltzea guretzat horren sakratuak diren objektuak izendatzeko), baina kasta higuingarri honentzat inkunable veneziar miresgarri bat dolarrak irabazteko bilgarri xinple bat baino ez da, eta Guercino ren marrazki autografo bat ehun liberako pare bat billeteren inkarnazioa.
|
|
|
Baina gaur nire iraganak oraina jango ote duen beldurra sentitu dut. Gaur nire oroitzapenetan gordetzen dudan arantzak ziztada
|
berri
bat egin dit, odol tanta garratz bat isuriaz. Gaur, orainaren erlojuak bere orratzak atzera begira jarri ditu.
|
|
|
4 Bizitza
|
berria
|
|
|
Maialenek baso garbitu
|
berri
batean ardoa bota eta barra gainean utzi zuen. Ez zion ezer esan.
|
|
|
Ez da ahaztu behar, Foërgell, Moërgell eta Zoërgell matriuskak, hil
|
berri
zen Mattin Gorriren anaia zahar, Sam Beltxen jostailu zirela; ume erabat zital eta berekoia berau, Jainko damu gabe baten semea.
|
|
|
Barne Arazoetako Ministroak dandy gaumindu itxurako totela bera," Enpresa Terrorismo" izenaz bataiatu zuen hura, prentsaurreko ezohizko baten bitartez; Dubioren izena aipatzera ausartu gabe. Izen ponposo
|
berri
horrek estatu osoko herritarrak zertxobait lasaitu zituen; gaitzak izen abizenak zituen-eta.
|
|
|
" Joxean.
|
Berri
bat daukat. Haurdun nago.
|
|
|
Erdi lo, erdi esna dagoen momentuetan. Leihoa irekitzen du, eta begiak zabaltzeko bigarren ahalegin batez, izateari ateak ireki
|
berri
dizkion egun goibela dakusa tristuraz. Goizeko haize hotzak masailak ebakitzen dizkion artean, ganibet bat bailitzan.
|
|
|
Txapeldun
|
berririk
balitz berak ikusi luke txapelari zer garrantzi ematen dion edo nola hartzen duen horren representatibidadea edo representaderik eza edo, eztakit hori txapeldun berriak ikusi luke baina nere kasuan lasai hartuko nukela, lasai eta lasaitasunez, txapelaren erreleboa."
|
|
|
Hori alde batetik, bestetik, bertsolariak ahalegin berezia egiten dute txapelketarako prestatzeko, eta azkenean txapelketa bihurtu da mugarri artistiko bat. Lanketa intentsoena horretarako egiten dugu eta behar bada gure proposamenik
|
berrienak
eta hor plazaratzen ditugu. Eta normalki artistikoki inflexio puntu bat izaten da, edo izan daiteke.
|
|
|
Hitzen jolasa, hitzekin jolastearen plazera, norbere ideiak bertsotan jarri ahal izatea den arma. Ideiak, zirikarako, umorerako, maitasunerako, ideia ideologikoak, ideia sozialak eta politikoak, bertsotan jarri ahal izatea den komunikazio estrategia eta erreminta, hitzen edertasun hori, kantakera, doinuak, hor azkenean espresatzeko eta izateko modu
|
berri
bat deskubritzen duzu, bere xumean nik uste ikaragarri aportazen duela bertso eskolako bizipen horiek, eztabaida dialektiko horiek, bai, nik uste gaur egungo bertso mundua ezin dela ulertu bertso eskolarik gabe, eta bertsogintza suspertzeko eta bizitzeko ba ezinbesteko erreminta izan dela.
|
|
|
Walkia zinturoian lotuta eta pinganilloa belarrian daraman gizon batek atea zabaltzen du. Bertsolariak begirada larri bat botatzen dio sartu
|
berriari
, honek ordua iritxi dela adierazten dio keinu batekin. Bertsolaria zutitu eta atea zeharkatzen dute.
|
|
|
Bai, badaude beste gauzak ere, bakarrizketak daude, antzerkia dago, baina beti badago nolabait esanda gidoi bat, erreproduzio bat, prestatze bat atzetik, eta bertsoan berriz zoaz egunero bertsotara jakin gabe egun horretan, egun hori den erridikuloaren eguna, edo egun hori den distira
|
berri
baten eguna, ez dakizu bost minutu lehenago zer gertatuko zaizun, zer gertatuko den. Eta hori da.
|
|
|
sistema anker asmatu
|
berri
baten bidez.
|
|
|
Herrialde Katalanen ideia hori ez da ongi etorria Aragoin gehiengoaren partetik". Egoera
|
berri
horrek ekarri du, hartara, besteak beste 2013an hizkuntzen legea aldatu izana, aurretik lasai asko katalana eta aragoiera zirenek izena ere galduz gogoratu, pasa ziren izatera LAPAO eta LAPAPYP, hau da, Ekialdeko Eremuko Berezko Hizkuntza Aragoitarra eta Pirinioetako eta Pirinioaurreko Eremuko Berezko Hizkuntza Aragoitarra. Gehitzen du Contek:
|
|
|
Ziklo
|
berri
bat dator orain: " Zintzilik ditudan liburu batzuk, saiakera laburrak:
|
|
|
Eta argazkilaritza ez zen desegokiena, izanik heziketa artistikoa. Baliabide
|
berria
zenez, gainera, emakumearen sarrera bestelako arte diziplinetan baino errazagoa omen.
|
|
|
Eguneroko bizitzaren eszenak harrapatu zituzten, oharkabean igarotzen diren uneak, hutsalkeriak. Errealismo poetikoa deitu izan den hori, objektibitate
|
berriaren aurrean
.
|
|
|
Arriskatua dirudi, baina ez da hain arraroa: bidaia zen, hain zuzen, neue Frau, emakume
|
berri
, moderno, ustez askearen ezaugarrietako bat. XX. mendeko 20ko hamarkadan masa baliabide berriak agertu ziren, aldizkari ilustratu, publizitate, zinema; eta emakumeak adatsa garçon erara, galtzekin, maskulino, sexuen anbiguotasunarekin jolastuz.
|
|
|
Mercedes Mannheim zuri distirant kapotarik gabean, gizonik gabeko bi emakume, atzerritar, altu, ile motzeko, zigarreta eskuan. Espainiako hezkuntza kritikatzeko erabili zituzten erretratu batzuk, gobernu modu
|
berriarekin
zuzenduko zela zioten. Besteren gainetik zegoen Bigarren Errepublikak ekarritako aldaketen gaineko interesa.
|
|
|
Eta hemen aipatu gabe utziko ditudan beste hainbat talde, Myspace eta horrelakoetan perretxikoen antzera ugaltzen ari direnak, etorkizunean entzungo ditugun taldeak. Segur aski orain, artikulu hau idatzi bitartean, beren lehengo pausuak ematen ariko dira hainbat talde
|
berri
Herrialde Katalanetako musika lokal infinituetan.
|
|
|
Quimi Portet da horietako bat. Ez da sobera gaztea, ez musikan hasi
|
berria
ere, baina 1998an El Último de la Fila utzi zuenetik erabat gaztetu zaigu gizona. Agian ezagun egingo zaizue, El Último de la Fila musika taldeko guapoa zen bera meritu handiegirik ere ez zuen:
|
|
|
Bazter batean dago idatzia" Els catalans no són espanyols" akaso espainiar batek idatzia, bestela" no som"," ez gara" idaztea baita logikoena. Hotel bat ireki
|
berri
dute, gainera, herriaren tamainarekin alderatuta, erraldoia. Tamaina horrexegatik ez balitz, Israelek han jarritako eraikin zuri prefabrikatu bat dela imajinatuko genuke.
|
|
|
Jendearen benetako nahia dela demokrazian sakontzea, egunerokoan hunkitzen dituen gauzen gainean erabaki ahal izatea. Herri
|
berri
bat nahi dute, baina besteren gainetik orain bizi dutenarengandik diferentea. Eta ez dute segur aski Espainiagandik bereizi nahi, ez bada orain eta hemen Espainiako Estatuak ordezkatzen duenarengandik.
|
|
|
50etan," gerra abstraktua" jarri zuen martxan, Movimento per l" arte concreta taldearen baitan, bere obrari" nolabaiteko ordena" eta" gehiegizko askatasuna mugatzeko". Hamarkadaren erdialdera, arte konkretua lantzen zuen taldearen konbentzio geometrikoengandik urrundu, eta material
|
berri
, teknika berriekin esperimentatzen hasi zen. Adibidez, 60etan, Rama gerturatu zen esperimentazio linguistikoa lantzen zuten artistengana, Novissimi taldekoen poesia bisualera, bereziki Edoardo Sanguineti idazlearengana.
|
|
|
Eta horretaz azkar jabetu ginenez, Argian testuen kalitatearekin daukagun konpromiso irmoarengatik eta fitxaje
|
berria
gustuko larrean bertan goxo ez geratzeko; bueno, eta segitu dugulako Bartzelonan lapurtu ziguten kartera aurkitu gabe, eta beraz, bazkariak pagatzeko sosen faltan; kontua da oraindik ez dituela Galarragak hainbesteko grinaz egin nahi zituen kritika gastronomikoak publikatu gurean.
|
|
|
Baina itzul gaitezen literaturara, poema bilduma euskaratu
|
berrira
. Sestorainen hitzetan," gaiari dagokionez, lehen zatia eresia kantu luze bat da, Ánchelek laguna galdu baitzuen gaztetan nekazaritza lanetan ari zela.
|
|
|
Ziklo bat itxi
|
berri
du Miguel Sanchez Ostiz idazleak (Iruñea, 1950). El Escarmiento, La sombra del Escarmiento eta El Botín argitaratuta, bukatutzat eman du 36ko Gerrak Nafarroan eragin zuen txikizioaren kontaketa.
|
|
|
Ixo, mukizuok. Ez hasi
|
berriz
borrokan. Biyok izan tzate.
|
|
|
Ahots
|
berria
altxatu zen txantxaka.
|
|
|
Belaunak trokako lokatzetan markatuta zeuzkan. Ibaia, bere oinetan, moxal hezi
|
berria
putinka ari denean bezala ari zitzaion.
|
|
|
Ertzetik pasa
|
berri
gaitik ontxe. Ta oihu in tziuk.
|
|
|
Esan zuenez gero, choloek bazuten arrazoi
|
berria
, arraunen joan etorrian zutiarazten zituena, urrunean arakatzera. Entzunak zituzten noizbait jentilak:
|
|
|
Jakin min horrek eraginda, hirukote hartatik nabarmenena egin zitzaidan Gallegos Lara izeneko hartaz galdezka hasi nintzen. Eta jakin nuen idatzi zuela ipuin gehiago ere; bazuela baita nobela bat ere, Las cruces sobre el agua izenekoa, Guayaquilen historiako gertaera lazgarri bat oinarri hartuta, hiriaren oso argazki zuzena ematen zuena; baita, irakurri
|
berri
nuen liburuko egileekin eta beste bi gehiagorekin, El Grupo de Guayaquil izeneko idazle talde bat osatu zuela ere.
|
|
|
Hori gutxi balitz, ñabardura
|
berri
bat erantsi behar zaie datuoi; izan ere beste arrasto batetik ondoriozta dezakegu idazlea jakitun zela garaiko literaturak frantsesak, kasu honetan une hartan zeraman bilakaeraz. Horren erakusle izan liteke Gerra izenburua daraman ipuina, Henry Barbusseri eskaintzen diona.
|
|
|
distiratsua, berritzailea eta sustatzailea. Aro
|
berria
ireki zuen herri hartako literaturan. Zenbaitek" Ekuadorko narratibaren urrezko aro" deitu dio eta, zalantzarik gabe, Latinoamerikako klasikoen hainbat izenburu ezagun ekarri dizkigu.
|
|
|
Hemengo eperraren antza du. Gure lurraldean baliokiderik ez du eta, horregatik, sortu dugun deitura
|
berria
.
|
|
|
Aleak gozoak dira eta, ogi mamiaren itxura dutenez, eman zaio izen hori. Gure lurraldean baliokiderik ez duenez, eman diogu deitura
|
berri
hau.
|
|
|
Gorputzeko azken segmentuetatik argi bizia dario. Horretatik, arestian aipatu
|
berri
ditugun bi izenok.
|
|
|
Mailuen kolpera, harriak kristalezkoak balira bezala entzuten ziren. Han behean, hesi inguruan, birringailu mekanikoa bere estalpean orroka hasi
|
berria
zen. Mutikoa ohartu zen emakumeak zornezko malko hori bana zituela begi ertzetan eta jantziaren besaldeaz xukatzen zituela noizbehinka.
|
|
|
Benito txapela buruan jartzen ari zen. Bazuen zer esatekorik egun hartako lagun
|
berriari
. Hirira bidean zihoazen ilunabarrean, hautsez betetako bideetan barna.
|
|
|
Makinen gurpil leunak jirabiraka zebiltzan gurdiek irekitako zirrituen hobi lohitsuetan. Mosaikozko atarian utzi zituzten aduanatik atera
|
berri
zituzten pinuzko kutxa handiak.
|
|
|
hor hil tzen ne emazte zena re! Eunen batian bota ingo iate kutxatzar hoiek, beorren makina
|
berri
hoiek...
|
|
|
Pintura
|
berri
usainen artean, argi zabalera atera zuten kutxatzarretik diesel makinen altzairuzko egitura. Zilindroak dizdizari agertu ziren; behealdeko estalkia beltz zabaltzen zen.
|
|
|
Behin hiriko aire kiskaldua freskatu duen gauean, ordea, gizon biek berriro hurbilago sentitu dute elkar. Finean, beraiek dira kontinente
|
berrian
milioika gizon emakumek hauteman duten itxarobidea. Ezer adostu gabe aldenduko ote dira?
|
|
|
Mutikoak ia ikaratuta begiratzen zien Espainiako larru gandua eta maitezko emakume haragia zerion andre ilehori garbitu
|
berriari
edota asto sabela iruditzeraino tenkatuta ikusten zuen chaiselongue mueiledunaren ahuntz larru belgikarrari.
|
|
|
Liberato eta Carlos pozik jarri ziren, une hartan iritsi
|
berria
zen idi parea zela-eta. Izan ere, figueroak51 eta nigüitoak52 zekartzaten.
|
|
|
Zuhaitzak eraisten zituztenak aizkorak hartzen ari ziren: zuri, aho aldearen zorrotz beldurgarriagatik, ez
|
berri
zirelako. Eta ekin zioten lanari.
|
|
|
Nigüito bota
|
berriaren
adakera aurrean zuen hartan etorri zitzaion burutazioa. Ikusiko zuten indarrean zela!
|
|
|
Aipatutako Aylan kurdua zen. Ankaran sarraskitu
|
berri
dituzten ehunka lagunak bezala. Islamistak omen atentatuaren atzean, dio Turkiako Gobernuak.
|
|
|
Deus
|
berririk
ez, nolanahi dela, lagunak sare sozialetan beharrean benetan izan behar direla telefono konpainiek eurek publizitate kanpainetan aldarrikatzen duten garaietan.
|
|
|
Espainiako Cáritas erakundeak txostena atera
|
berri
du, adieraziz umetan pobrezian hazi direnen 10etik 8 gaur egun oraindik ere pobrezian bizi direla eta, beraz, baita haien ondorengoak ere. Poemak esan zezakeen bezala, pobreen semeetatik baitatoz seme pobreak.
|
|
|
Ostegun eta ostiralean Amurrion egingo diren Jalgi jardunaldietan gai hauexek izango dira solasgai eta langai, ahaleginak merezi du. Ea zenbat galdera
|
berri
ateratzen diren.
|
|
|
Badu arautzen duen legea, Nafarroako Foru Erkidegoak ere plana duen bezala. Baina jokoa, alkohola eta bestelako substantziekiko mendekotasunaz gain, beste batzuk ere badirela egin du gogoeta EJk, tartean teknologia berriek eragin dituztenak, eta jendarteko ohiturak ere diferenteak ei dira, eta arau
|
berriaz gain
, izena ere mudatu diote legeari, droga kendu eta mendekotasuna bere soilean utziz.
|
|
|
Gogoz kontrako kateari eustea baino sanoagoa izango dela, alegia, katea apurtzea. Urtetako harremana San Joanetako sutara bota behar izan gabe, besterik gabe bi pertsonaren bizitzetan solstizio
|
berri
bat izatea onerako izango da. Hori bai, bikotearen haustea alde bietatik beharrean bakarretik baldin badator, alde horrentzat udaren hasiera izan daitekeen bezala, gerezi denbora berria, beste aldearentzat ez, beste aldea erreta ateratzen da su horretatik, boteretsua baita garren indarra.
|
|
|
Urtetako harremana San Joanetako sutara bota behar izan gabe, besterik gabe bi pertsonaren bizitzetan solstizio berri bat izatea onerako izango da. Hori bai, bikotearen haustea alde bietatik beharrean bakarretik baldin badator, alde horrentzat udaren hasiera izan daitekeen bezala, gerezi denbora
|
berria
, beste aldearentzat ez, beste aldea erreta ateratzen da su horretatik, boteretsua baita garren indarra. Baina ez nadila bikote hausturen analisian katiga, normalena erreta ateratzea izango da-eta.
|
|
|
Eta beraz heldu diogu zenbait planteamendu marxista zaharkituri eta orain filosofoaz ari naiz, ez pentsalariaz, baina buelta bat emanda eta XXI. mendeko pertsonen iragazitik pasatuta pertsona faktorea sarri izan du ments ezkerrak, eredu
|
berria
asmatu arte.
|
|
|
Holandarrak ez diren ontzi errariena ez da gauza
|
berria
, noski, baina gustura entzungo nuke Europako Batasunak zer dioen afera humanitario honetaz. Itsasoan galduta ez, utzita zebiltzan rohingya koitaduez kupitzea ona litzateke, Indonesiak eta besteek han duten jarrera bera baitute Mediterraneoan:
|
|
|
berriro ere zuzendari, zuzendariorde, aholkulari, komunikazio arduradun postuak hartzera. Hautetsi
|
berrien
lagunak eta lankideak eta sozioak inoiz baino astelehen atseginagoa izaten duten horietakoa izan zen azkena.
|
|
|
Urte
|
berria
urtarrilaren 1ean ospatzen dugun arren ospatu, gehienbat, bezperan, adin batetik behera behintzat, hasiera ekitaldien garaia oraingo hau da. Ikasturtea hasten da, eta eskola eta unibertsitateetan izaten dira ekitaldiak.
|
|
|
Ez zarata eta liskarra maite ez dudalako, horrelakoetan zarata normalean alderdi matenzalera lerratzen delako baizik. Pasa
|
berri
den Hondarribikoa dugu adibidea. Normaltasunez duela 30 urte egin izan balitz, entzungo zen kontrako ahots eta madarikaziorik, izango zen momentuan haserrerik hainbat etxetan, baina pixkanaka (eta erakundeen bultzadaz, Maite Asensiok zuzen zioenez), seguruenik beste puntu batera iritsiak ginatekeen.
|
|
|
Nire finikitoa negoziatzera etorri da. Plantilla murriztu beharra dagoela eta nire erritmoa ez omen dela egoera
|
berrira
ondo egokitzen. Niri paradojikoa iruditu zait negozioa hobeto doenean, plantilla murriztea, baina nagusiak ondo azaldu dit, eta ulertu diodala uste dut.
|
|
|
1904 urtean, The New Yorker Daily News egunkariak" Honeymoon in cellar" errelatoa eraman zuen argitara, apiriletik ekainera, asteartetik asteartera kapitulu bat. Egun haietan egunkarien salmenta ehuneko bost igo zenez, abuztuan errelatoa osorik kaleratu zen berriro liburuxka batean, pulp motako aldizkari gisa, hain zuzen, argitalpen
|
berri
haiek izaten ari ziren arrakastari segika. Merkeak ziren, zentabo gutxiren truke edonork erosteko modukoak.
|
|
|
Zehatzagoa izan zen The Finger ezizenez sinatzen zuen kritikari entzutetsu batek, konpetentziako egunkari batean, noski: " Ideia
|
berririk
ekartzen ez duenez, faltsifikazioari eskatu ahal zaion guztia antzekotasuna da, jatorriarekin bat etortzea, alegia, maisu-lanaren ilusioa berpiztu dezan. Bestela, imitazio hutsa da, patetikoa, bizarra kendu nahi duen tximuaren esku baldarraren antzeko.
|
|
|
" serendipity", esango zuen hitz hura ezagutzera. Izan ere, asko eta asko izan zitezkeen New Yorken harategi baten ondoan zeuden etxeak; bi pisukoak gero eta urriagoak, baina ez gutxi artean, eta denak antzekoak, bai kanpokoak bai barrukoak, iragan
|
berri
zen mendearen lehen erdian eginak, hiria gorantz hasten hasi baino lehen. Kasualitate polita emaztea lehendabizi beldurtu eta gero besoen artean kontsolatzeko.
|
|
|
Lentzeria komertzial baten plantak eginez dendari askorekin sartu da harremanetan, harik eta Elisabeth Mirrow hogeita bost urteko gazte batek ezkontzan onartu duen arte. Familiarik gabekoa da, Ohioko izeba kenduta, eta Albanyra iritsi
|
berria
; Jeremiasen asmoetarako oso egokia, beraz.
|
|
|
" Honeymoon in cellar" errelatoan" aitortza lirikoa" deitu zion konpetentziako kritikari batek isekaz, New Yorker Daily Newsen genero literario
|
berria
sortu zutela aldarrikatzeko funtsezko froga aurkitu uste izan zuen poliziak Madison kaleko hilketa Ferreirari leporatzeko.
|
|
|
Badakit nik non bizi naizen! Gaur, azken tranbia hartu eta Hirustako geltokian jaitsi naiz, Ilarion kalekoan; zuzen jarraitu dut handik Plaza
|
Berriraino
; hura zeharkatu eta Egurgileen kalean sartu naiz; banku ondotik pasatu naiz, okindegi ondotik, botika ondotik, supermerkatu ondotik... Martinen kapela denda zaharrera iritsi naiz eta, orduan, nire kalean sartzeko eskuinetara jo behar nuenean, ezin jo eskuinetara!
|
|
|
Europako goi mandatarien bilera nonbait, krisiari buruz hitz egiteko, atunontzi bahitua, Asian lurrikara handia, presoen argazkiak... Ez dute Renault berriari buruz hitz egiten, ezta etxe
|
berriari buruz
ere; galdara bere kabuz itzaltzea ere ez da albistea, ez eta Unairen gelako pertsiana trabatzea ere; ate batzuen bidean porlan txintxarriek wengézko lurzoruan egindako marra haiek ez dira Europako goi mandatarien kezka. Huskeriak dira guztiak, etxera sartu zirenetik hamaika haserreri aitzakia eman dioten huskeriak, gauza bakar bat ezin dela ondo atera gogoratzen dioten huskeriak, saltzailearen irribarrea zapuzteko adinakoak ez:
|
|
|
Etxe
|
berrira
joan zirenetik, hirurak autoz joaten ziren Errenteriaraino; hantxe hartzen zuen Igonek trena Groseko anbulategira joateko, Renfekoa, etxe ondoko topoak urrun uzten baitzuen lanetik, Amaran. Hondarribia Donostia autobusa ere aukera zuen, baina hari itxoitea apustu bakarra eta arriskutsua zen:
|
|
|
Purrustaka bota du lurrera. Egun gutxitan auto
|
berria
jostailuz bete du. Atzeko aldea bere erresumatzat aldarrikatzen du horrela.
|
|
|
kexatu zen Unai kokotsa paparrean, kemen handirik gabe: une hartan arrautza magikotik atera
|
berri
zuen jostailutxoak hamar minutuko loria aldarrikatzen zion... un urtebetetze kutre.
|
|
|
Aurrekoan ipurdiko galanta eman zion amak, etxea alokatua zela eta a zer nolako komeriak izango zituzten jabearekin handik joatean... Eta gero senar emazteek sesioa izan zuten semea jotzeagatik eta, bide batez, Igonek zehar bidez etxe
|
berria
erosteko gaia berriro atera zuelako hizpidera.
|
|
|
agurtu du Ferminek tabernan sartu orduko. Lokala hutsik dago, hustu
|
berria
, aurreko oldarraren ondoren. Tabernaria lerro zuzenean jartzen ari zen kikara garbiak eta azukre sobreak.
|
|
|
Ferminek zintzo eman du buelta eta kafe makinarekin hasi da lehian, maitasunik gabe, iragazki kirtena gogor jotzen tiraderaren ertzearen kontra kafe hondarrak ateratzeko; kask kask, kafe eho
|
berriaz
hornitu eta eskarmentuaren zehaztasun azkarraz sartu du atzera bere lekuan. Makinaren kexu bakarrak lurrin intziriak izan dira.
|
|
|
Eta zertan hemen? Pozik etxe
|
berrian
–galdetu dio Ferminek kafea ekarri dionean.
|
|
|
Ez adarrik jo, hi! Hori duk aitzakia auto
|
berria
paseatzera ateratzeko, besteok ikus dezagun. Zenbat duk etxetik hona, bi kilometro?
|
|
|
Gizalegezko galdera da, konpromisorik gabekoa, erantzun laburra espero dutenetakoa. Martxelok gustura kontatuko lizkioke bere pena guztiak, bere damuak, auto
|
berria
kostatu zenarekin hipotekako letra asko ordaindu ahal izango lituzketela, etxea erostea ergelkeria izan dela, Igonerekin ez dagoela ondo, sesiotan dabiltzala beti, Unai horretaz konturatzen dela... Agian, edaria eta ordua bestelakoak balira, agian kontatu egingo lizkioke, agian Ferminen ustezko pentsamendu ozpina buruan ez balerabil:
|
|
|
Horrenbestez, halaxe sentitu zen adiskide
|
berriarekin
ere, ezpal berekoa izanda hura, baldin eta denbora aurrera joan ahala ezpal batek haragi arima zornatu ez balio: nahiz eta elkar ezagutu zutenetik asteek hilabeteak osatu, Martxelok artean ez zekien Bestearen izena.
|
|
|
Gertaerak ez zeukan inolako berezitasunik. Askotan gertatzen da hori ezagutu
|
berriekin
. Halako harreman azalekoa sortzen da egunez egun, begiruneko agurrak eta solasak.
|
|
|
Edozein huts edo hanka sartzerik egin, eta ez zuen aukerarik galtzen. Behin, kasu, denboraldiko lehen Derby aren bezperan Martxelok Bestearen taldeko jokalari kamerundar fitxatu
|
berria
gutxietsi zuen; gero, kamerundarrak lau gol sartu eta erabateko gehiegikeriaz aritu zitzaion Bestea aste oso batez, txantxa bien artekotik harago eramanez:
|
|
|
Azaro aldean izan zen. Nahiko seguru zegoen horretaz, azaroan egin zuelako bere taldeak azken partidu ona, harro egoteko modukoa, Rosseti entrenatzaile fitxatu
|
berriaren
estreina; eta gogoan zeukan, halaber, zein pozik abiatu zen astelehen hartan kafetegira egunkarian bezperako partiduaren kronika irakurtzeko irrikan, edonoren gustukoa baita jakina dena hitz gozoz berriro entzutea edo irakurtzea.
|
|
|
Dena alferrikakoa izan zen: betiko lekuan topatu zuen arrotz agertu
|
berri
hura egunkaria irakurtzen, berari goizeroko plazera izorratzen, astelehenetik ostiralera.
|
|
|
Bestearen ondora ausartu zen gogaiturik, hasieran zuhur, begiak luzatuta, kafeari zurrupaka baina ondoko askan muturra sartzeko gogoz. Minutuak aurrera joan ahala, gero eta nabarmenagoa egin zitzaion ezinegona, zigarrokina bota, zigarro
|
berria
piztu. Besteak ezaxola jarraitu zuen irakurtzen.
|
|
|
Nahiago luke taldetxo horietakoren batean muturra sartu Floren mutil hartaz gehiago jakiteko, ea nor zen. Baina
|
berria
da ikastetxean eta apenas ezagutzen du inor.
|
|
|
Hortzoia ere handituta dauka, eta agian horregatik ez da hortza oraindik erori. Eta etxean hortz
|
berririk
jartzeko dirurik ez dago, gurasoak diruarekin beti kexaka ibiltzen direlako, eta gauza haiek oso garestiak omen dira, amak iaz ortodontzia egiteko galdetu zuen eta izuturik itzuli zen etxera. Hortaz, hemendik aurrera ahoa irekitzen duen bakoitzean hutsune beltza ageriko du, errotuladore beltzez zigortutako karteletako aurpegiek bezala.
|
|
|
Eta halakoetan ere, emakumeak segituan lotzen zaizkio edozein gairi, umeak kalean jolasean pozik, baina Martxelo eta, berri zaharrak astindu ondoren, gaztaroko pasadizoetara lerratzen dira beti, isilik ez geratzeko, nostalgia antzeztutik hango jaiak eta hango kontzertua hizpide, edo udalak hartutako azken erabakiaren gainean... Nolanahi ere, nagiegi elkarrentzako espazio
|
berria
osatzen hasteko, interesik gabe, zamatuegi. Agur luzean, hurrengo batean luzeago arituko direla hitzartuko dute, ordurako nork bere seme alaba besoetan hartuta, larri etxera itzultzeko, bazkaria prestatu behar omen delako.
|
|
|
Baina, Besteak iragarri bezala, biharamunean egun
|
berria
etorri zen. Iratzargailuak jo baino lehen esnatu zen Martxelo.
|
|
|
Alabak aurkitu zuen Martxeloren gorpua sofan eserita, begiak zabalik, telebista pizturik, partidu bukatu
|
berriaren
laburpenari begira.
|
|
|
Segituan azalduko dizut: egia dioenak detaile berriak gogoratu ohi ditu gertaera bera errepikatzean, edo datu
|
berririk
ezean, datuak beste modu batez azaltzen ditu... Nola esan?
|
|
|
Sukaldekoak paketatzen ari ziren, eta Igonek ezustean atera zuen gaia, auto zaharra eta aurreko egunean tailerrean Martxelori esan ziotena. Azken egunetan ez zeukan beste konturik buruan, oso zaharra zela, aitaginarrebarena izandakoa, eta hala ibiltzea oso arriskutsua zela, direkzioa aspaldi izorratua, eta direkzioa konpontzea oso garestia izango zela, mila bat euro, zertarako eta ia hogei urte zituen autoa konpontzeko, eta horregatik edo harexegatik egunen batean ezustea izango zutela auto txatxu harekin, etxe
|
berrian
autoa ia egunero zutela, eta orain bi mila euroko diru-laguntza ematen dutela...
|
|
|
Kontua, bere ustez, profanoagoa zen: etxe
|
berriari
auto berria zegokion, eurena garajeko autorik zaharrena izan ez zedin, bizilagun berriek ez ote zieten barrerik egingo; hori eta azken boladan Igone menpean hartua zuen gogo kontsumista geldiezina.
|
|
|
Kontua, bere ustez, profanoagoa zen: etxe berriari auto
|
berria
zegokion, eurena garajeko autorik zaharrena izan ez zedin, bizilagun berriek ez ote zieten barrerik egingo; hori eta azken boladan Igone menpean hartua zuen gogo kontsumista geldiezina.
|
|
|
Demandari kemenez erantzuten saiatu zen: tailerrean direkzioko pieza bat aldatzea gomendatu ziotela, bai, baina gomendatu besterik ez, bestela ondo zebilela, bizpahiru urterako oraindik, eta etxearekin gastu handia egina zeukatela, oraindik altzari asko erosi behar zituztela, eta telebista
|
berria
... Baina, ezinbestez, hitz egin ahala, berotzen hasi zen, berotzen eta berotzen bide gaiztoan barrena, eta azkenean kexa pozoitsua atera zuen:
|
|
|
... eta, Igone, etxe
|
berrian
autoa egunero behar badugu, hori da tokitan dagoelako, ez Errenterian ez Oiartzunen, errotondaz eta trafikoz itota!
|
|
|
Ez zen kalea eta ez zen mendia, bidegurutzea baizik. Nazional zaharretik Errenteriatik atera, Astigarragarantz hartu eta segituan zegoen, etxalde
|
berri
eta modernoa, dotorea, dotoreegia horrelako leku ziztrin batean egoteko, inguru guztia eskalektri erraldoia zelako: errotondak, poligonoak, Alcampo hipermerkatua, Eusko Treneko trenbidea, Renfeko trenbidea, A8 autobidea, horien azpitik pasatzeko tunelak, N1 errepidea, Oiartzunerako errepidea, Astigarragarako errepidea... eta aurreko orubean Sobiet Batasunetik ekarritakoak ziruditen etxe dorre soil zaharrak, adreilu horizkoak.
|
|
|
Baina Martxelo etxe
|
berriarekin
hasi egin zen, gogoz, gogotik, sukaldean zehar alderrai, Unai lehengusinaren etxean zela aprobetxaturik, meriendatzen. Azken asteetan gordetakoak bota zizkion Igoneri, denak batera:
|
|
|
Agian, estu samar bi mila euroko letra ordaindu eta beste gastuei aurre egiteko, baina nahikoa, eta hori okerrenean. Eta orduan Martxelori gogoratu zitzaion enpresa
|
berria
sortu nahi duten langabetuei diru-laguntzak ematen dizkietela, eta agian, okerrenean ere, aspaldiko asmoa berreskuratzeko aukera ona izan zitekeela, informatika enpresatxoa sortzea, eta Igonek baietz esan zion, egoera luzatzen bazen, aukera interesgarria izan zitekeela, inbertsio txikia eta arrisku txikia, beste zerbait sortu ezean, edo sortu bitartean.
|
|
|
Eta halaxe egin zuten: autoa erosi, etxe
|
berrira
aldatu eta orduan erregulazioak kalean utzi zuen Martxelo, hiru hilabetez, eta gero gerokoak, zitekeena baitzen enpresaren itxiera luzatzea edo, zoritxarra ate joka, ekoizpena Poloniara eramatea, hau da, lantegia behin betiko ixtea. Horrela estreinatu zituzten etxea, kotxea eta IKEAKO altzariak.
|
|
|
Unairen seigarren urtebetetzearen bezperan, goiz goizean, sesioa izan du Martxelok Igonerekin, etxe
|
berriko
sukalde berrian gosaltzen ari direla. Aste batzuk dira hara joan direla bizitzera, eta ia egunero egin dute talka, beti ere huskeriaren bat tarteko; casus belli, gaur, ea Unaik Actimela hartua ote duen; handik auto berrira egin dute jauzi, etxearekin batera autoa ere erosi baitzuten, Renault bat, Mégane Berlina.
|