2002
|
|
Euskal abertzaletasunak bizi zuen zatiketak eta 1960 hamarkadaz geroztikezkerreko filosofia politikoek izandako gorakadak sortu zituzten lehen ezaugarrikritikoak nazionalismoaren literatura historikoaren barruan. Francisco Letamendia(. Ortzi?), Emilio Lopez Adan(. Beltza?) edo Jokin Apalategi bezalako idazleekordezkatzen zuten euskal nazionalisten belaunaldi berriak bete betean ezagutuzuen pentsamendu marxista leninistaren eragina, eta, horrela, Trantsizioaren garaian batik bat, EAJ eta Eusko Jaurlaritzari buruzko oso liburu kritikoak argitaratzenhasi ziren12 Halere, haize
|
berri
horiek ez zuten lortu ohiko literatura historikoarenfuntsezko akatsak bere oinarrietan zuzentzerik, lehen aipatutako argitalpenen mailaondu bazuten ere. Izan ere, aipaturiko argitalpen berri horietan ere, begi bistanbaitago Justo Beramendi historialari galiziarrak «baieztapen nazionalaren erabateko nagusitasuna» («el abrumador predominio de la afirmacion nacional») deituduena13. Ortzik?,. Beltzak?, eta, batez ere, Apalategik egindako lehen lanetanhauxe da gertatzen dena:
|
2006
|
|
Enpresari
|
berri
horiek ez ziren espekulatzaile ausartak eta eskrupulurik gabeak, ez eta aberatsak. Bizitzaren eskola gogorrean zaildutakoak ziren, zuhurrak eta oldarkorrak aldi berean, neurritsuak eta saiatuak, euren lanari debozioz lotuak, eta printzipio burges zorrotzei jarraitzen zietenak.
|
2007
|
|
Merezi du kritika horienerrepasoak. Lehen objekzio baten arabera, organizazio
|
berri
horiek ez dute ezagutza berririk ekoizten eta ez dute erabakirik hartzen. Ondorioz, ez lukete suposatukoorganizazio politiko tradizionalen ez eta ere instituzio politikoen ordezkatze bat.Bigarren objekzio bat organizazio berrien barne egiturari zuzendua da.
|
|
Telefónica de Españaren iragarkia, herri barruko deien prezioa igoko dela dioena, kritikatu egin zuen FACUA Kontsumitzaileen Elkarteak, eta ez dator bat neurri horrekin, “joan den urtean Telekomunikazioen Merkatuko Batzordeak (CMT) legez kanpoko biribiltzeak kentzeko onartu zion igoera ikusgarriaren ondoren”. Martxotik aurrera aplikatuko diren tarifa
|
berri
horiek ez dute murriztuko mugikorretara egindako deien prezioa, nahiz eta joan den urrian CMTk onartutako interkonexio prezioak %7 eta %8 bitartean jaitsi zituen konpainiak, FACUAk salatu zuenez. Dei lokalak %45, 3 garestitu ziren 2006 urtean, “izan ere, Telefónicak 160 segundoko frankizia kendu zuen, ordura arte elkarrizketa bakoitzaren hasierako prezioa barne hartuta”, adierazi zuen erakundeak.
|
2008
|
|
Orain arte, protesi mekaniko bat, emaile baten mentua edo animalia ehunetik datorren balbula bat jaso daitezke. Baina balbula
|
berri
horiek ez dute haurraren garapen normalari jarraitzen; beraz, aurrerago aldatu behar dira. Hori dela eta, ehunetako ingeniaritza arazo horri irtenbidea ematen saiatzen ari da:
|
2009
|
|
Egiari zor, higienea eta aurkezteko itxura lehenesteak aurrerapausoak egiten lagundu gaitu: lehenago erraiak ez ziren beti fresko fresko eta garbi garbi merkaturatzen baina egun, hutsean ontziraturik, kalitate kontrol zorrotzak gainditurik eta piezak nongoak diren egiaztaturik datozela, elikagai
|
berri
horiekin ez sinesteko arrazoiak erabat urritu dira. Plaza horretan sar gaitezen, berriro diogu, biziki lagundu gaitu sukaldari berriek emaniko bultzadak.
|
2010
|
|
Espainia, Alemania, Ingalaterra… Globalizazioak esan nahi du Eskoziak independentzia nahi duela edo behintzat autonomia handiagoa; zuek, euskaldunek, ere bai… Hori, berez, fenomeno ona da. Banatu nahi duten entitate
|
berri
horiek ez dute bakarrik nazio estatu zaharra lortu nahi, entitate autonomo berri bat baizik, espazio libre askoz gehiagorekin, baita kulturan ere. Hori oso fenomeno interesgarria da.
|
2012
|
|
Beraien beldurra zera da, behin inperio globaleanmurgilduak egonda Austria, Belgika edo Luxenburgo moduko mailara laburtuak izatea.[.] Globalizazioak esan nahi du Eskoziak independentzia nahi duela edo behintzatautonomia handiagoa; zuek, euskaldunek, ere bai... Hori, berez, fenomeno ona da.Banatu nahi duten entitate
|
berri
horiek ez dute bakarrik nazio estatu zaharra lortu nahi, entitate autonomo berri bat baizik, espazio libre askoz gehiagorekin, baita kulturan ere.Hori oso fenomeno interesgarria da. Globalizazioak ez du esan nahi denok hanburgesakjaten ariko garela, esan nahi du errazagoa dela, zuentzat adibidez, nazioartean zuenidentitatea adieraztea.
|
|
Ogasun sistema osoaren kudeaketa bermatu ahal izateko Kupo bakarra eta osoa ordaintzea proposatzen zuen. Espainiar Estatuak zerga berriak asmatzen zituen heinean aplikatu egiten zituen eta horrela Kontzertuan zerga
|
berri
horiek ez zeudenez gero, Kontzertuaren eragina eta eskumenak gero eta gehiago mugatuz zihoazen. Ondorioz, autonomia fiskala murrizten ari zen.
|
2013
|
|
60ko hamarkadan hezkuntza eta denbora librea etorkizuneko gakoak izango zirela aurreikusten zuen Pricek. Paradigma
|
berri
horiek ez dira, ostera, Priceren ikuspegitik abiatu, ekonomia neoliberalak bereak egin baititu (unibertsitateak enpresa bilakatu dira eta aisialdia zerbitzu gizartearen funtsezko kontzeptua da).
|
2015
|
|
Mendi tontorretan kokaturiko espetxe
|
berri
horiek ez zeuden inolaz ere atonduta jendea gizalegez eta duintasunez biltzeko. San Cristobalen ziegak lur azpian zeuden, patioko mailara irekitzen ziren leihotxo bakar batekin.
|
|
Helduden Urtatsetik aitzina oraiko ustez. Batzuri iduritzen haatik aski atrebituak diren frangori neurri
|
berri
horiek ez diotela traba handirik ekarriko. Jakinen dutela gisa hartarat apailatzen!
|
2016
|
|
Antzeko irizpideari eutsi dio Goazen taldeak ere. Francisco Samirren esanetan, zerga eguneratuta udalak bilduko dituen diru sarrera
|
berri
horiek ez dituzte" aberatsek soilik ordainduko; goialdeko eta periferiako auzoetatik" iritsiko dira.
|
|
Herri gisa jokatzeko beharra azpimarratzen digu, fedeari jarraikiz. Ideia
|
berri
horiek ez ditu onesten. Dragonen hitzetan kokatzen du Errepublikak ekarri zituen ezin ulertutako bideak:
|
|
Horixe dugu euskararen gaur egungo egoera: azken 30 urteotan hiztun asko irabazi ditu, baina hiztun
|
berri
horiek ez diote bizi indarrik ematen.
|
|
Hiru kriterio hauek argituko dute esperientziaren erreusitzea: langabetu guziek lan bat atzeman; sortutako enpleguen gastuak (zer kostu dute?); enplegu
|
berri
horiek ez dutela langabetu berririk sortarazten.
|
|
Deneri Peiuko Duhart auzapezak egin diote ongi etorri bero bat. Egia erran, donibandar
|
berri
horiek ez dira denak hain berriak. Batzu Donibanen sortuak eta noizbait urrunduak.
|
2017
|
|
batetik, homo economicus deritzon hori sortu zen, eta, bestetik, gizarte industrializatu eta burokratizatua ekarri zuen, estatu modernoaren sorburua. Ulerkera eta gaitasun material
|
berri
horiek ez zituzten ezabatu aurreko helburu politikoak, hala nola konkista; aitzitik, arrazionalizatu egin zuten konkistaren diskurtsoa (zientzia heteropatriarkal eta arrazistaren bitartez), eta beste norabide batzuetarantz bideratu. Testuinguru horren barruan indartu zen naziotasunari eta demokraziari buruzko diskurtsoa.
|
|
Naizen izate horrek nolabaiteko indeterminazioa gordetzen du, ezin da aurretik asmatu. Eta ezaugarri
|
berri
horiek ez datoz bakarrik nik Bestea ezagutu ezin dudalako; etorri ere badatoz, batez ere, Bestea libre delako; edo, zehatzago esateko eta terminoak inbertituz, Bestearen askatasuna agertzen zait berarentzat naizen izatearen indeterminazio larriaren bitartez. Horrela, izate hori ez da nire posiblea, ez dago betiro nire askatasunaren menpe.
|
|
galdegin zuen Frantxoak zerbait esateko. Urdinak, erantzun zion Maiderrek tematu gabe. Ulertu zuen laster
|
berri
horiek ez zaizkiola Frantxoari biziki interesatzen eta hobe zela beste gaiera itzultzea.
|
|
Ez erran
|
berri
horiek ez dituztela aipatzen ere.
|
|
Erakasleek erranen dute ez dutela astirik lan hortako, programak kargaturik direlakotz. Gertatzen dena da moda
|
berri
horiek ez dutela deus hobetu eta haurrek zernahi huts ereiten dutela, purra purra, beren lantxoetan. Haurra handituz bezala, baliatu behar dituen hitzak zailago dira.
|
2018
|
|
Mehatxu mota
|
berri
horiek ez dira eskola eremura mugatzen, gizarte osora zabaltzen baitira. Hortaz, eleaniztasunaren onarpena orokortuko balitz ere, oraindik oso posible litzateke arrazoi ezberdinak direla medioeuskarak gizarte gehiengoarengandik behar besteko babesik ez jasotzea.
|
|
Hori da gure hiztun berria, eta horrela ulertu behar da ezagutzan eta erabileran ez joatea erritmo berdinean. Argi dago gutxitasun horretatik abiatuta aurrera egin behar dugula, jakinda ere hiztun
|
berri
horiek ez dituztela bakarrik baliatzen bi hizkuntza, eleaniztunak baitira txikitandik. Ingelesezko hainbat eta hainbat produktu kontsumitzen dituzte, eta ikastetxean ere normaltasunez ematen dituzte ‘science’ eta ‘sport’ ingelesez.
|
|
Horixe dugu euskararen gaur egungo egoera: azken 30 urteotan hiztun asko irabazi ditu, baina hiztun
|
berri
horiek ez diote bizi indarrik ematen.
|
|
Zeren jario zuzenean heltzen zaizkigun informazioak, klima aldaketa nagusiak aipatuz, edo aldi bakotx atera nahi garelarik ekonomia krisi batetarik honen kausak ezabatzen ikustea, munduan gaindi nazionalismo berrien indartzea,
|
berri
horiek ez ote digute ukamena ekartzen gauzak bestela izan ditaizkela intuizioari. Oraindik edozein bide aldatze historiko baten asmatzeko tentaldia ukan lezaketenentzat ez ote da heien ukatzea?
|
2020
|
|
Izatez, duela hilabete batzuk entzun genuen Txinako eskualde batzuetan gripe birus berri baten kasu batzuk zeudela. Zorionez, momentu honetan birus
|
berri
horiek ez dira gai gizakiz gizaki ondo transmititzeko. Animaliengandik gizakiarengana bai, baina gero ez, eta beraz gizaki gutxirengana pasatzen dira.
|
|
Bektore biriko horien beste erabilera bat tumore zelulak suntsitzea da. Garbi dago, beraz, birus bat berriak dakartzan postaria dela, baina
|
berri
horiek ez dute zertan txarrak izan, orain gutxi arte imajinaezina zirudiena.
|
2021
|
|
Halere, obra
|
berri
horiek ez dira aurtengo jaialdiak dakartzan berrikuntza bakarrak, jaialdian ohikoa izan den jokabidea galarazi egingo baitute segurtasun neurriek: «Lehen, publikoak bere menua egiten zuen:
|
2023
|
|
Egia erran, lehen urteak frango zailak izan ziren. Telefono
|
berri
horiek ez ziren-eta preseski batere mugikorrak eta ez zituzten ere hola deitzen. Toki pollita hartzen zuten, hein bat pisuak ziren eta, azen ontzeko, arras kario.
|
|
Ganbarazaina, kasu
|
berri
horiek Ez al dira zure entseguez heldu?
|
|
Jakina da dieta osasuntsu batek eta, neurri handiagoan, ariketa fisikoak neuronak sortzen laguntzen dutela. Baina egia da, halaber, helduen neurogenesi hori ez dela nahikoa, adibidez, alzheimerra edo beste lesio neurodegeneratibo batzuk sendatzeko; izan ere, neurona
|
berri
horiek ez dira zehazki pazientearentzat beharrezkoak diren garuneko eremuetara zuzentzen. Hala ere, neurona horiek sortzeko aukerak onurak ditu, plastikotasun izugarria ematen baitie garuneko zirkuitu osoari, eta horrek memoria eta ikaskuntza hobetzen ditu, eta dementzia garatzeko arriskua arintzen.
|
|
Aldiz, TAAJLen 1 xedapen gehigarri berriak salbuespen berriak sortzen ditu, TAAJLek berak udalerrien gainean ezartzen dituen muga eta kontrol berrien harira. Salbuespen aplikagarri
|
berri
horiek ez dituzte beti zehazten lurralde historikoetako foru araubideak. Horren arabera, TAAJLek euskal erakundeekiko duen begirune nabarmenak bi oinarri ditu:
|