|
2000
|
|
|
Gerraren etenaren ondoren, 50eko hamarkadako etapa
|
berrian
ez zen ahalegin berezirik egin komikiei tarte egiteko eta sarritan gerra aurreko berberak izan ziren argitaratuak. Hurrengo hamarkadan ekingo zitzaion berriro lanari eta «Lerro» moduan sinatzen zuen marrazkilariak alero botatzen zuen berea.
|
|
|
Ez dira alferrik etorri telefono erotikoak, film pornografikoak eta Internet. Literaturak badu, ordea, euskarri
|
berriek
ez duten elementu bat: sujerentzia, irudimenari tokia zabaltzea.
|
|
|
Uste dut belaunaldi
|
berriek
ez dutela rock sinfonikorik entzuten eta nire belaunaldikoek entzuten jarraitzen dutela eta jarraituko dutela.
|
|
|
Izenburu tremendistegia izango da agian baina, Zarautzen ospaturiko Poeta Gazteen Egunean (2000ko martxoaren 25ean) lagun gutxi samar bildu izanak, belaunaldi
|
berririk
ez datorrenaren susmoa utzi zigun. " Hain gutxi ote gara?" errepikatu genion behin baino gehiagotan geure buruari.
|
|
|
Ondoren, gailu domotikoak jarri genizkioke. Gure etxea
|
berria
ez bada, berriz, dauden instalazioak erabiliz (elektrizitate kableak...) domotizatu genuke, garestiegia izan ez dadin.
|
|
|
Nik bertsolaritza ez al dut hartuko baliabidetzat nik neuk nahi dudana honekin egiteko? Belaunaldi
|
berriak
ez zeukan bertsolaritzarekiko hainbesteko zorrik eta beste joera bat ekarri zuen: bertsolaritzarekin nahi dudana egingo dut eta nahi dudana esango dut, ez naiz moldera egokituko, moldea nik neuk egingo dut.
|
|
|
garai horretan bertsolaritza telebistaz ematen hasten da. Telebistaz lehengo bertsogintza emango balitz, publiko
|
berria
ez litzateke etorriko eskaintza horretara. Publiko berria etorri zen bazegoelako belaunaldi oso bat ordura arte bertsolaritzara hurbildu gabeko jendearen mezuak era txukun batean eman zitzakeena.
|
|
|
Baina zalantza habitu zaio barruan. Bertsolari belaunaldi
|
berrienek
ez dute bere burua aurkitzen auzo txiki bateko egun pasa luze horietako baten. Zer esan haiei?
|
|
|
Ezkontza erakundearen sendotasuna zalantzan dago. Lehengo familia moldeak erori dira, baina
|
berririk
ez da sortu eta ez da erraz asmatzen zer izanen den familia Europan hemendik hamar urtetara.
|
|
|
Historian zehar euskarak edonon izan ditu eragozpenak, baina Arabakoak oso larriak izan ziren, bereziki eskoletatik hasita. Orain, horren
|
berri
ez dakitenei edo jakin nahi ez dutenei aditzera emateari on deritzat, guztion onerako.
|
|
|
Erakunde berri honen jarduera, ordea, oso eztabaidatua izan zen, eta handik hiru urtetara, 1989an alegia, hori ere deuseztatu eta gaur egun indarrean dagoena, CSA hain zuzen, ezarri zen ikus entzunezko sektorea araupetzeko, are eskuduntza zabalagoekin, telekomunikazioen gainekoa, berriz, galduegin zuen?. Komunikazio askatasunaren gaineko legea eraldatzeko 2000ko lege
|
berriak
ez du funtsezkoeraginik izango CSAren egituran (bai, ordea, eskuduntzetan, zabalagoak izango baitira hauek hemendikaurrera). Badirudi, hortaz, bere aintzidariek eskuratu ez zuten legitimitatea eta egonkortasuna lortu duelaCSAk.
|
|
|
Daudela Frantzian edo Espainian, zazpi lurraldehistorikoak hor agertzen dira batera modu ikusgarrian. Hala eta guztiz ere, EuskalHerri osotuaren irudikapena grafikoa besterik ez da, izan ere, Iparraldeari buruzkoeguraldi
|
berririk
ez baita eskaintzen. Deia k Euskal Herri osotu sinbolikoa erakustendu, baina informazio praktikorik ez Iparraldeko eguraldiaz.
|
|
|
Esan beharrik ez dago, Estatu sortu
|
berriak
ez zuela oraindik Antzinako Erregimenaren hezkuntza eraikuntza ordezkatzeko mekanismorik; baina horren suntsitzea bultzatu zuen.
|
|
|
Bien mailen arteko loturaren berri goian eman dugunez, eta oso luze joko lukeen legean agertzen ziren hamaika ñabarduraren azterketa alde batera utzita, bat da, nahiz
|
berria
ez izan, guk azpimarratu nahi genukeen ezaugarria: Estatuaren nonahikotasuna218 Hezkuntza egitura orokorraren piramidearen gailurrean gaude eta ardura zuzena eta bakarra Estatuari dagokio; unibertsitate zentrala Madril-en izango zen eta gero bederatzi hiritan distrituko unibertsitateak kokatuko ziren.
|
|
|
Eiderrek postal bat bidali zizun Irlandatik, eta zurekin gogoratzen zen nirekin baino gehiago, eta edonorekin liatzen zen, neskekin ere bai, pentsa... Eta ez didazu esango horren
|
berri
ez zenuenik, ezta?
|
|
|
errepublikarrak, moderatuak, unionisten diskurtsoa laudatzen zutenak, sentsazionalistak, ekonomiari buruzkoak... Han eta hemen Ralphen argazki betikoa, ezer
|
berririk
ez. Etsi etsian irakurri zituen apirilaren 21etik aurrerako egunkariak ere, ea lau lerroko artikuluren batek Eiderren heriotza aipatzen zuen edo.
|
|
|
Eta oroitzen dut irri egin niola, neure esker onaren adierazteko: izu eta ikara iragan
|
berriek
ez zidaten irri egiteko ahala agortu bederen! Eta erran zidan:
|
|
|
Eta, arrazoin horren frogatzeko, liburu bereko bertze erran batean oinarrituko naiz, zeinak baitio: " Gorputzeko humoreek, beren ohiko eta arauzko jin joanetan, nahigabean eta oharkabean gobernatzen dute gure borondatea; nahastuak zirkulatzen dutelarik, ezkutuan eta isil gordean, menean hartzen gaituzte, halako moldez, non gure egiteetan nabariro parte hartzen duten, guk haien
|
berri
ez dakigula". Eta nik diotsut:
|
|
|
Haren hondar erranak, berriz, hitzik gabe utzi ninduen, kikildurik. Baina, harri eginik nengoen arren, harro nengoen, bertzalde, osabak nigan jartzen zuen konfiantzagatik, haren asmo zehatzen
|
berri
ez banekien ere, artean ez bederen. Eta ez nuen deusen protagonista izan nahi, baina bertzerik ez nuen nahi jadaneko...
|
|
|
—Fida hadi nitaz, Joanes, eta kontsola hadi, zeren eta halakoetan fidatzeko gizona bainaiz... eta zeren dukeak ez baikaitu fusilatuko, gure intentzione ezkutuen
|
berri
ez dakien bitartean... Aitzitik, nola hura txantxazalea baita, eta nola laket baititu, bertzalde, kaka kontuak —edo, ez al haiz oroitzen zer ipuin kontatu zigun atzo, bai berak eta bai kondeak, baita dukesak eta kondesak ere, ene kakategia probatu ondoren? —, lagundu ere lagun ziezagukek, oharkabean...
|
|
|
" Errolan"," Grial Saindua" eta abar. Azkenaren
|
berri
ez nuen. Erran gabe doa, kanpo nahiz barne Erdi Aroko gaztelu baten klasera apaindua zegoen, gure mendeko gizakiaren gustu txarraren paradigma.
|
|
|
Eskakizun bakarra egin nion: erabakitzen zuena erabakitzen zuela, etxera diru karga
|
berriak
ez ekartzeko modukoa izatea. Horretan ere ez zidan kasurik egin.
|
|
|
Guztiari molde idatzia emateak zortziak arteko lana eraman zidan, eta nik herrira goizik itzultzeko hitza emana nion amari. Egunkari batean, nork berea akituta, keak egiten duena egitea da hoberena, egiteko
|
berriak
ez bizkarreratzekotan. Are gehiago asteburuko erredakzio murriztuan.
|
|
|
Ahoz beheiti emateko eskatu zidan, eta haur bat bezain manukor izan nintzaion. Egoera
|
berriak
ez zuen eztitu, aitzitik baizik, galtzontziloen gaineko zalantza, baina nire erizaina atal horretako larruazalaren gainean haztaka hasi zenean, hatz zoli eta beratz horien ibileretan, ez bertze deusetan, kontzentratzera deliberatu nintzen. Alde zafratuan zanpatu zuenean, oihu egin nuen.
|
|
|
Zetazko zapi denboraz kanpoko batek inguratzen zion lepoa, eta ilajea —nirea baino usuagoa, adinak adin— gibelaldera orraztua zuen eta gogortzailez oratua. Neskatan nahi eta okerreko tokira iritsitako dibortziatu berri dotore ustearen irudi biribila, pentsatuko nuen haren egoera zibilaren
|
berri
ez banu.
|
|
|
Ama ez zegoen erabat oker. Igandeko prentsan, Kristina eta bion bahituraren
|
berri
ez zen inon ageri, eta Charlyren buruko zauriak" atxiloketa operazioaren barnean" gertatu zirela azaltzen zen, murritz. Nire izena Ttipiren hilketaren eta Josuk hartutako nabalkaden gaineko lerroaldeen barrenean agertzen zen, baina ene egunkarian bakarrik.
|
|
|
Haien argitalpena hogeita lau orduz geroratuz gero, zaharreriak jotzen ditu, eta zaharreriarekin batean heriotzak, hots, albiste izaeraren galerak. Bertzeren
|
berri
ez dakit nik; ene lanean, egunean egunekoa da nagusi. Horrela irakatsi ziguten fakultatean eta, ez idurian ere, horrela izaki, gutiz gehienik.
|
|
|
egunekoaz baizik elikatzen ez dena biharamunak du irentsiko. Erran nahi baita, nire lanean ere gutieneko aurreikuspen batzuk behar direla, eta aurreikuspen horien barnean agorraldia ere sartzen dela, urtean behin bitan, eta bereziki udaldian —agorrilean, ezinbertzez— kazetariaren amesgaizto bilakatzen den
|
berri
eza. Arrisku horri aitzintzeko bideetariko bat" hozkailua" da.
|
|
|
—Gaurkoa araudiaren aurka doa zuzen zuzen —forentsearen ahots zolia, hilerriko txori ugarien txortxorrekin lehian—, baina zoaz igande batean Udaletxera eta azaltzen hasi hilotz bat duzula hozkailuan, eta hozkailu hori kaka dela, aurrekontuetan hozkailu indartsuagoak erosteko eskaria hamalau aldiz eginda ere, goian dauden argi iturri horiek beti gauza bera erantzuten dizutelako: " hara, Gómez, hozkailu
|
berririk
ez izan arren, zure hilotzek bertze urtebetez etsiko dute gorputegian, ez arrangurarik ez kexurik atera gabe, ezta?". Eta horrela urtero, eta betiko hozkailu zahar kakazuak, eta amen erran orduko belzten zaizkit hilotzak, eta orduan lehenbailehen ehortzi behar.
|
|
|
Erran gabe doa neure giltzaz irekitzen ahal nuela beheko atea eta goian agertu, hainbertze komeriarik gabe. Bizitegikoa ez ukitzekotan —auskalo zerraila
|
berriaz
ez ote zuen hornitu—, ez dut uste Kristinak gaitzesten ahal zidanik, ez oraindik behintzat, abokatuetan hasi berriak baizik ez ginela. Neure buruari debekatu nion, bertzerik gabe.
|
|
|
Lehoikume xalo bat bi hiena zitalengandik eskapo. Mugarri
|
berririk
ez gure haurrei, zinema industria estatubatuarraren mesede, hain patxadatsu ordaintzen diegun ergelbidean. Teklak zanpatuta, ez nion deus ere aterarazi ohiko soinu distortsionatuaz aparte.
|
|
|
Ibilaldia ez zen hain emankorra gertatu gure ikerketen xedeari dagokionez. Merkatuko botikes eta dendariek Rosarioren
|
berririk
ez zuten, albistaria nor izan, bakoitzak bere gisara zehazten zuen denbora batez geroztik: honako honek hamar, horrako horrek hamabi, harako hark hamalau egun, eta denek zera erantsirik:
|
|
|
Ezin dut ukatu: Patxirengana kafetegira jai  tsi naizenean urduri samar nindoan, baina han anaia batekin elkartu behar banu bezala sentitu naiz (beharbada besterik izango zen Rubenekin egon
|
berria
ez banintz).
|
|
|
Bitxia da, bitxia denez, aldian aldiko telefono kabinaren ilaran Karmelo deika ikustea, eta hura ahoskatzen ari den hitzak laster zureak izango direla jakitea, eta norbera izatea hitz horien sujeta. Bitxia da, bitxia denez, haren deietan nirekiko erakusten duen
|
berri
ezaren aldean, ni urbizien pareko bilakaera azkar batean sentitzea, eta hark kanpotik ezin ikustea neure baitan zer nolako aldaketak gertatzen ari diren. Eta bitxiagoa da, bitxiagoa denez, niregan gero eta handiagoa piztea Dabid berarekiko Karmelok dioenarekiko baino:
|
|
|
Arregi oso kontzientea da malkoa, alegia, lirika, oso landua dagoela, gai eternalek —heriotzak, maitasunak, maitasun ezak... — eragindako komunleku handi bat besterik ez dela. " Ezer
|
berririk
ez dago" esaten digu poema batean, eta hala ere ez da isiltzen, jarraitu egiten du" baina kristalaren bestaldean ikusiriko itsaso eta zerua/ ez dira engoitik berdinak" esateko. Oreka ezin zailago horretan moldatzen du Arregik bere poesigintza:
|
|
|
belaunaldi
|
berriek
ez dakitenez,
|
|
|
nire lehenengo maitalearen gutuna. Gutuna jasotze hutsa harrigarria zen, Margaren
|
berririk
ez nuela 23 urte zirelako eta ez nuelako uste gehiago sekula izango nuenik ere. Biziki harritu ninduen gutuna euskaraz idatzia zegoela ikusteak ere, ezagutu nuenean Margak ez baitzekien euskaraz.
|
|
|
" Qui?", Xanek. Xanek ez zuen noski ezagutzen, besteak
|
berriz
ez zion bistan zenez bere izenik eman nahi. " Qui êtes vous?", galdetu zuen emakumeak.
|
|
2001
|
|
|
Interneteko ekonomia
|
berria
ez da mauka. Krisia eta beheraldia ekonomia berri honetara ere irits daiteke.
|
|
|
Eta gisa berean, gogo biziz igurikatzen dute ere Korrikaren azken eguna bertako karriketan errezibitzea. Edonola ere, diruak diru eta sosak sos, onenean eta azkarrenean, euskaltegi
|
berria
ez da 2.002 ikasturtera arte zabalduko.
|
|
|
Oraindik goiz da Nafarroako Arte Garaikideko Zentroak erabiliko dituen irizpideak ezagutzeko eta Artiumen kasuan, eredu
|
berririk
ez badago ere, oraindik ikusteke dago museoaren kudeaketa taldeak lana egingo duen.
|
|
|
IZARBEIBARRAN gartzela berria egin behar zela ezagutu zenetik, bailara osoak udaletxeak buruan, aurkako jarrera tinkoa erakutsi du modu desberdinez, nagusiki kalean egindako mobilizazioekin. Emaitza, kartzela
|
berria
ez dela bailaran eraikiko. Kostua handia izan zitekeen eta UPNk amore eman du.
|
|
|
HUMANIDADEEN erreforma, langileen formazioa, transferentzia
|
berrien
eza, negoziazio kolektiboaren marko aldaketa. LOAPA zaharrekin ekin zionetik, Estatua modu askotan saiatu da dezentralizatutakoa berriz bereganatzen eta bere agintaldian PPk gogor ekin dio zeregin horri.
|
|
|
" Zenbat gara" zeritzan sail estreinatu berriak," txokokeriak utzi eta Euskal Herria osoan barna" berriak biltzeari ekingo zionak, momentuz izenpetu gabea, baina gerora Amatiñok eramango zuena. Argi zeukaten" guztion laguntzarik gabe ez garela gai horren zabal iharduteko", ze" Gipuzkoako eta Bizkaiko
|
berriak
ez ezik, Nafarroa handi, Araba isil, eta mugaz handiko Lapurdi, Baxenafarre nahiz Zuberoako berriak ere nahi genituzke aipatu", eta bistan da, dei egiten zieten balizko irakurleei" Zenbat gara" n parte hartzera
|
|
|
Zuzendari
|
berriek
ez dute Hollywood edota Cannesen onespenik espero, beraien lana ikusgai izatea da duten helburu bakarra. Ray Lawrence, Ineke Smits, Asif Kapadia, edota Srdan Golubovic, izen ezezagunak dira, baita" Autrement"," The Bank"," Last Ball" edota" Elling" filmak ere.
|
|
|
Ez. Eta mantendu lirateke, ez delako ona elkarren
|
berri
ez izatea. Baina, testuinguruak eta tarteak dira, eta gaur egun harremanik gabeko tarte batean gaude.
|
|
|
Urtaroen araberako denboraren antolaketa tradizionalaren oinarrian, igarotako denboraren testuratzea Leturiari adierazgarriak zaizkion bizikizunak soilik aipatuz egiten da. Horregatik, ez du gehiegi axola udari dagokion atalean gertatutakoen
|
berri
ez izatea edo epe hartan hiru hilabete baino gehiago igaro zirela jakitea. Pertsonaiak antolatzen du nobelari dagokion aurkezpen kronologikoa, berarentzat garrantzia duten pasadizoak soilik azpimarratuz.
|
|
|
Prix des Critiques, Simon & Garfunkel en" The Sounds of Silence" kanta edo Otto Preminger ek 1957an zuzendutako filma merezi izan zituen Saganen nobela goiztiar honek, luxuaren eta edertasunaren mundu itxurazkoa baztertu eta heldutasuna besarkatzen duen Cécile gaztearen bizitza du kontagai. Giro melankolikoa iradokitzen duen nobela, Juan Martinen jarrera melankolikoaren adierazgarri ere izan daitekeena, baina oraindik melankolia horren arrazoien
|
berri
ez dakien Juan Martin gaztearena (hortik," bonjour" en ordez," adio"). Edozein kasutan, Saganen liburuarekin egiten den konparaketaren ironia azpimarratu genuke, 19 urtekin Frantziako panorama literarioa astindu zuen nobelaren arrakasta ez baita, inondik ere, Juan Martinen nobelak lortutakoarekin alderagarria.
|
|
|
Geroztik haren
|
berririk
ez izateaz gainera, umea ikusteko ahaleginik ere ez du egin, banantze itunean erabaki genuen 25.000 pezeta hori hilero hilero sartzen duen arren.
|
|
|
Horrela, Espainian 600 katamotz iberiar baino gutxiago daude horixe da munduan mehatxatuen dagoen felidoa, 70 hartz arre, 30 giloi ar; itsas txakur fraidea desagertutzat jotzen da eta beste espezie batzuen biztanleria zehatzaren
|
berririk
ez dago; horiek guztiak Europan mehatxatuak daudenak dira.
|
|
|
Moneta
|
berria
ez da indarrean sartuko 2002ko urtarrilaren 1era arte eta inork ez dauzka euroak oraindik, finantza erakundeek eta banaketa zentroek izan ezik.
|
|
|
Sukaldaritza
|
berria
ez ote da, aurkako askok dioten moduan, baxera zoragarri bat anoa txiki txikiekin?
|
|
|
abenturaren, poetikotasunaren, narrazioaren etapoesiaren bidea, bi hitzetan esateko. Alde horretatik, belaunaldi
|
berriak
ez zuengustuko, «istorioa bera baino, kontatzearen abentura» erreibindikatzen zuen Saizarbitoriaren estilo narratiboa. Belaunaldi berriarentzat, aldiz, istorioa bera da funtsezkoa:
|
|
|
Urtaroen araberako denborarenantolaketa tradizionalaren oinarrian, Leturiari adierazgarriak zaizkion bizikizunaksoilik aipatuz egiten da igarotako denboraren testuratzea. Horregatik, ez du gehiegiaxola udari dagokion atalean gertatutakoen
|
berri
ez izatea edo epe hartan hiruhilabete baino gehiago igaro zirela jakitea. Pertsonaiak antolatzen du nobelari dagokion aurkezpen kronologikoa, berarentzat garrantzia duten pasadizoak soilikazpimarratuz.
|
|
|
Ministerioak hartutako informazio neurriak areagotu egin ziren, urtetik urtera herrialde tropikal, exotiko edo garatze bidean dauden herrialdeetara bidaiari kopurua nabarmen handitu zelako. Kasu gehienetan, osasunerako arriskuak saihesteko hartu beharreko prebentzio neurrien
|
berri
ez duten turistak dira. Ezjakintasunaren adierazgarri da Kataluniako aireportu bateko ontziratze gelan herrialde exotiko baterako bidaiariek egindako lana.
|
|
|
Uste da sistema hori, batez ere Estatu Batuek antolatua, EBko bazkideen espioitza komertzialerako erabiltzen dela. Europako Parlamentuaren txostenak egiaztatzen du Echelon existitzen dela, hainbat arduradun politikok baino gehiago, gaiaren
|
berri
ez duela aitortzen du. Eta ez ditu soilik izaera militarrekoak ez diren komunikazioak atzematen, baizik eta, zenbaitetan, lortutako datuek aukera eman diete Ipar Amerikako enpresei irabazizko kontratuak egiteko.
|
|
|
Emazteak badaki, bestaldetik, etxe
|
berrian
ez duela senarrarekin batera bakarrik egoteko modurik izango. Bonbaiko familietan %60k gela batean lo egiten dute:
|
|
|
‘Gure herritxoaren
|
berri
ez zen egunkarietan azaltzen, ez telebistan. Agertzekotan, Espainia iparraldean edo Frantzia gertatutako hilketen berrietan igarri behar zen gure geografiaren mamua... ’
|
|
|
aitatara edo amatara, biok zein baino zein ibiltzen garelako terreno horretan. Ni oraindik ez naiz egin titulu
|
berrira
ez eta kalean gurditxoaz ibiltzera. Baina tira, dena ikasten da.
|
|
|
Adiskide Berriren tokian nagoenez gero (makal xamar dabil gizajoa bolara honetan), haren ordez mintzatu beharrean aurkitzen naiz. Adiskide
|
Berrik
ez dakizkien gauzak elkarren gainka metatuko baldin balira, mendirik altuenak ere zazpi kana eta erdiz estaliko lituzkete, uholde handiko urek bezala; bazuen horratik horrelako zerbaiten zantzua. Irakurria baitzeukan Mikoletaren 1653ko Modo breue de aprender la lengua vizcayna delakoan bilbaotar hura honela mintzatzen zela:
|
|
|
Ezaugarri nabarmena eta, erabat, itxaropenez bete gaitzakeen ezaugarri osasungarria. Gehiegitan, izan ere, ibili izan gara elkarren
|
berri
ez genekiela eta jakin ere nahi ez genuela, ez oraingoek lehengoen, ez alde batekoek bestekoen. Zaharrak, batik bat, ez genituen aldi batean gure artean nahi, ortografia moldakaitza erabili zutelako, mordoiloegi idazten zutelako eta aipatuko ez ditudan beste mila arrazoi eta aitzakia bide zirelako.
|
|
|
C. Hitz
|
berriak
ez ziren nabarmentzen gurean premia sortu berriei aurpegi emateko, ez beti behintzat, ezta maizenik ere: hainbat bider ez ziren garbi kutsu itsaskorrak zekarren eritasunaren aztarnak baizik.
|
|
|
kanpo aldetik, inurrien usteak eta biziak zapalduaz, datorren ostiko zentzugabea. Baina, inurriek oin zapaltzailearen
|
berri
ez dakitelarik, irazki nahasia eta urratua ehun ederragoren baten gai bihur daiteke goragoko Ehule haren eskuz eta arduraz. Sineste hori da gure ezinaren sostengua:
|
|
|
eta emén ez hÃtzai, bà ¡ icic hitzaquin esà ¡ n, edó adierà ¡ zo nai degunarà oartú bear gà ¡  tzaizca". Adiera
|
berriak
ez ezik, etxeko ondasunez baliaturik hitzak ere sor daitezke. Ik. leku berean" onesgunà ¡, onetsÃ, amatú, maitatu; età ¡ andic onesgunà ¡, amorea, maitetasuna".
|
|
|
Gezurrik gabe esan da gertaera hori, gizonari gerta dakizkiokeen beste zenbait gertaera nagusiren gisa, beti berria dela, lehengoak bezalakoa izan arren ez duela sekula lehengoen antzik. Nahikoa da esatea Leturiak sentitu zuenaren berriaren
|
berriak
ez duela berritasunik ez jatortasunik galdu Txillardegiren luman.
|
|
|
Hona lehenbizikoa. Urteetan aurreratuxea nagoenez gero, ez da harritzeko gaur Europan barrena dabiltzan haizeen
|
berri
ez gehiegi jakitea. Beste horrenbeste gertatuko zaie, ordea, eta urte gutxi barru, zorioneko" denboratasuna" dela bide, orain  go gazteagoei.
|
|
|
Gertatutakoen aztarrenak azter ditzakegunez gero, izan ere, euskal idazle gehiago (eta goiztiarrago) izan da Iparraldean Hegoaldean baino, arestiko
|
berriez
ez bagara ari: goiko eta beheko idazleak, baita argitaratzeko ez ziren zirriborroak egin zituztenak ere.
|
|
|
Alde batek beste aldearen aurkako informazioa egin zuen, baita ETBk ere: ...eta besteko manifestazioetako partaidetza datuak, murriztu eta, areago, isildu egin ziren bi militante abertzaleei buruzko berriak, muturrera eraman zen terminologia manikeoa, bultzatu egin zen informazio sektarioa eta artifizialki, helburu politikoekin, eutsi zitzaion albisteriari (ETBn, adibidez, bahiketaren berri egunoro emateko agindua izan zuten, bahiketak iraun zuen aldi luzeko egun askotan
|
berririk
ez bazen ere). Beren informazio funtzioaren gainetik ibili ziren hedabideak eta bahiketaren aurkako gizarte erantzunaren zuzeneko antolatzaile bihurtu ziren, manifestazio eta jende elkarretaratzeetarako deiak eginez.
|
|
|
egunaren oihartzuna soilik entzun zen konpromisoa betidanik hartuta dutenengan; edo, beste ikuspuntu batetik begiratuta, kulturalki eta politikoki euskal izate eta nortasunaren alde daudenengan baino ez. Argi eta garbi dago egun horren
|
berri
ez duela izan talde horietatik urrun dagoen jende ugariak.
|
|
|
Zer ez da jartzen ustezko solaskide izengabeko horien ahotan! Erreportaje horiek, hau da hirugarren ezaugarria, ez dute ikertzen, informazio
|
berririk
ez dute ematen. Iritziak eta iritziak pilatzen dituzte, denak erreten berean.
|
|
|
Argi berba eginda, herrien arteko historiak, harremanak eta borrokak ezagututa, zoritxarrez
|
berria
ez den joera, eta ez nahi eta nahi ez lar harridurarik sortzekoa.
|
|
|
Eta horrekin batera arrazoimenaren interes gorenari atea irekitzen dio: Filosofia
|
berriak
ez du erdigunea ezagutzan izango gehiago, ekimenean baizik. Hauxe litzateke Filosofia modernoa ezaugarritzeko modu egokiena:
|
|
|
Gizakiaren ordez ‘izaki arrazoimendun oro’ idatziz ez du arazoa argitzen. Bere idealismoaren saihestu ezinezko ondorioetara helduz gero, gizaki bakoitza bakan, bakar, bere ‘arrazoimenean’ betiko espetxeratuta bizi dela baietsi luke, beste gizakien
|
berri
ez lukeelako ezer benetakoa jasoko, bere baitako zentzumenetan azaltzen diren fenomeno hutsen intuizioak baino. Gugandik kanpo dagoena ezin badugu jakin beragan denez(" nur als Erscheinung, nicht aber nach dem, was es an sich selbst ist" 75), ezin dugu jakin beste gizakiengan zer dagoen edo zer diren.
|
|
|
anai arreben
|
berririk
ez dugula
|
|
|
– Ezagun duk formularen beste aldearen
|
berri
ez duala. Behar bezala aplikatuz gero erretinarentzat onuragarria bada ere, gaixoak aldi baterako itsualdia jasan dik ezinbestez.
|
|
2002
|
|
|
Iraultza Frantziarraren ostean berriz, bai erretorea zein bere jarraitzaileak Landetara deportatu zituzten, konstituzio
|
berria
ez onartzeagatik zigor gisa. XIX. mende eta XX. mendeetan, errefuxiatu askok (Santa Cruz apaiza karlista, Frankismoaren garaikoak, esate baterako) herri hau bizilekutzat hartu zuten.
|
|
|
Egañak plazan eta teleplazan aurkeztu baitu, nire ustez, bere bertsogintza. 2001eko finalean, ekarpen
|
berririk
ez nuen nik hauteman. Teknikaren aldetik (errima joko berriak, estrofa moldeak, doinuak…) oso gutxi, eta apur hori Egañak berak.
|
|
|
SAKONEAN ez dirudi Batasunak proposatu berri duen bake proposamenak ezusteko handirik sortu duenik gainerako eragile politikoetan, nahiz eta zenbait osagaietan doinu berria somatu den, batez ere Euskal Herriaren pluraltasuna eta norbere proiektu politikoa alboratzearen kontuei dagokienez. Gabezien artean, ETAren aurrean jarrera
|
berririk
ez agertu izana azpimarradu da. Ezker abertzaleak historikoki gatazkaren erdigunean jarri ohi duen autodeterminazio da proposamenaren oinarria eta, Ekialde Hurbileko similak erabiliz, bakea autodeterminazioaren truke finkatzen du.
|
|
|
Nagusiki Nafarroaz ari naiz, orain, eta ez horrenbeste Iparraldeaz. Iparraldeko zenbait neurri
|
berri
ez dira nik nahiko nituzkeenak, baina duela hamar edo hogei urteko egoerarekin alderatuta positiboak dira, nahiz eta ez dakidan joera aldaketaren seinaletzat har daitezkeen.
|
|
|
Bono bezalako pertsonaia likitsuek gerra zikinari egin diezazkioketen keinuen alde interesgarri bakarra litzateke ea zer deritzoten horri buruz haren agintepeko herrialdean atseden-lekua duten gerra horietako beterano ugariek. Baina horren
|
berririk
ez dugu hedabideetatik jasoko.
|
|
|
Horrela, eta Erdialdeko Europako zenbait idazleren (Musil, Roth...) prosatik hurbil dagoen estiloa erabiliz, Lertxundik Carlarekin hasten duen idazketa ildoa baldintzatua dago, idazlearen unibertso literario
|
berriak
ez direlako gehiago inspiratzen gertakizun errealetan, aieru literario hutsetan baizik. Bidaia literario batean sartzen gara, zenbait tradizio poetikoz elikatuz doan bidaia intertestual batean.
|
|
|
Narratzaile orojakile bat nagusitzen da, bere iritziak adierazteko orduan inongo dudarik egiten ez duena, eta pertsonaiak agente hutsak dira, ez dute eboluzionatzen. Azken finean, kontzientzia modernoaren gorabeheren
|
berri
ez dakien mundu bat topatzen dugu eleberriotan.
|
|
|
kolonaurreko lepokoak, gona luzeak (agian hankako gaitza ezkutatzen lagunduko zion). Baina 1930ko aginte politiko
|
berriek
ez zituzten aurreko urteetakoek bezala pintura muralak babesten, eta gauzak zeharo aldatu baitziren, Ipar Amerikara joan zen Frida bere senarra Diegorekin.
|
|
|
Halaber, maiz, unibertsitate batean argitaratuko liburuen
|
berri
ez dute izatenbeste unibertsitateetako irakasleek, jakintza arlo berekoak izanda ere. Beraz, informazio truke handiagoa egin behar da, eta liburuak idazteko ere, unibertsitatedesberdinetako irakaslez osatutako autore taldeak sortu lirateke.
|
|
|
Irakasle euskaldunen egoera ez da duela urte batzuk bezain zalantzazkoa.Doktore eta funtzionarioen proportzioak gora egin du, eta era berean, baitaunibertsitateko erabaki postuetan daudenen kopurua ere. Oraindik alde handiadago irakasle erdaldunen eta irakasle euskaldunen arteko adinean eta estatusean, baina kontratazio
|
berrietan
ez da horrelakorik antzematen.
|
|
|
Medikuntzari dagokionez, euskal lerrora gero eta ikasle gehiago hurbiltzendiren bitartean, azken urtetako irakasle
|
berririk
ez hartzeak masifikaziora daramaeuskal lerro hori; are gehiago, hezkuntza praktikoari dagokionez. Gainera, Fakultatetik bigarren zikloa euskalduntzea Osakidetzaren euskararen planari edo erabilerari lotua ikusten dugun bitartean, badirudi Jaurlaritzako erakunde horrek ez duelaurratsik ematen alor honetan, Fakultatearekin eginiko hitzarmen gabeziakerakusten duenez.
|
|
|
Hala ere, une honetan, Donostiako Irakasle Eskolako euskararako zuzendariordeak arazo hau ikusten du: «Kontu hau
|
berria
ez bada ere, gogoratu behar da, gure ikastetxea EHUko ikastetxe euskaldunena izanik (ikasleak nahiz irakasleak), idazkaritzan ez dagoela langile euskaldunik, horrek dakartzan ondorio guztiekin.Duela gutxi jaso zen ikastetxean Kalitate Katedrak iaz Gipuzkoako ikastetxe guztietan zerbitzuei buruz egindako txostena, non berriro ere azpimarratzen zen arazohori, bereziki, ikasleen aldetik.... Zuzendaritza honen aldetik behar diren elkarrizketak eta eskaerak egin dira, baina ez dago gure ardurapean arazo hori konpontzea.Dagokien erakunde eta organizazioek daukate erantzuna».
|
|
|
Azken honek osozaila edo ezinezkoa egiten du miaketa egoki bat. Lurralde honetako ondarea arriskuhandian dago baso-lanen ondorioz (inolako kontrol arkeologikorik ez baitago, baldin aurrez horrelako hilobirik inbentariatuta ez badago), eta, ziur asko, azken urteotan horrelako hilerri asko desagertuko ziren, nahiz eta horien
|
berririk
ez eduki.
|
|
|
hitz egiten? Langabezia masiboarekin eta txirotasun
|
berriarekin
ez ote gara berriz ere klase gizartera, bere amaiera aldarrikatu ostean, itzultzen ari? (Beck, 1998a:
|
|
|
Gizartearen destradizionalizazioa, edo indibidualizazioa, eta txirotasun
|
berria
ez daude kontraesanean. Klaseari loturiko talde handiekiko desloturak ez du esan nahi guztien eskubideak bermatuta daudenik, edo are gehiago, aburgesazio prozesu orokortu bat eman denik.
|
|
|
Esfera sozialen diferentziazio funtzionalarekin (ere), nortasunak eta ez nortasunak, jarraikortasunak eta hausturak eman daitezkeenean, dibergentziei eta kontingentziei aurre egin behar zaie. Oztopoa, ordea, erlijioa esfera pribatura iragatean datza, horren ondorioz sistema
|
berriek
ez baitute kontingentzia murriztuko duen Jainkoa.
|
|
|
(...) herriko berriak herritasun ikuspuntutik ematen saiatzen gara, herriari protagonismoa eskainiz, Eskualdeko eta Euskal Herriko albisteek ere badute beren tartetxoa. Nahiz eta herrian egunero egunero
|
berririk
ez izan, beti izaten da abisuren bat edo gaietan sakomtzeko aukera23.
|
|
|
Tolosako eta Arantzako elizaren irratien
|
berri
ez du aurkitu idazleak, dena dela, bere itxiera aipatzen da Argiako Gure Mendea izeneko kronologian: <www.Argia.com/mendea>.
|
|
|
Polita dirudien horrek, praktikan, oso gutxitan ikusi du argia. Hedabide askatzaile masiboaren
|
berririk
ez da gaur egun ezagutzen munduan. Maila txikiko hedabideen artean, ordea, herri irratietan edo herri noizbehinkarietan, errazago gauza daiteke amets hori.
|
|
|
Jakina da gero eta kolektibo zabalagoak daudela elkarri begira; elkar ikusten ote duten da hain argi ez dagoena. Gero eta gehiago dira elkarren berri duten nazioak eta herriak; hala ere, sarritan ematen du, elkarren berri eduki arren elkarren
|
berririk
ez dutela, elkar ezagutzen ez dutela. Ingurukoek sortzen dutenari buruzko informazio gero eta bolumen handiagoaren jabe da gizakia, baina informazio prozesamenduetan sarritan egiten da kale.
|
|
|
Ministerioak, hasiera batean, ontziz aldatzeko obretan babestutako zortzi eremuri –500 hektarea– eragingo ziela aurreikusten bazuen, kopuru hori are gehiago murriztuko da, eta ekologistek ez dute inoiz onartu. Trazadura
|
berriak
ez du ekarriko aurreikusitako 700.000 milioi euroko aurrekontua.
|
|
|
Errezeta medikorik gabe saltzen da, eta, Estatu Batuetako farmazia laborategien arabera, ez du albo ondoriorik, nahiz eta haurdun dauden edo anorexia duten emakumeei ez aholkatzen. Ministerio horren iturriek adierazi zuten Osasun Ministerioak produktu berri horri buruzko
|
berririk
ez duela, eta ohartarazten du ezin dela sendagai edo kosmetikotzat hartu “bi erregistroetan aurkeztu ez delako”. Ronald James Thompson AEBetako ginekologoak egindako formulari bi lehiakide atera zaizkio Estatu Batuetan.
|
|
|
Ekoizleek galerak konpentsatzea espero zuten, Ipar Amerikako merkatuko salmentak handituz. Hala ere, New Yorkeko eta Washingtongo atentatuek aldi baterako eten zituzten esportazioak, eta bidalketak berrabiarazi
|
berriak
ez dio erantzun espero zen eskaerari. José García Gómez Murtziako Kontserbagileen Elkarteko lehendakariak esan duenez, “iazko emaitzak kasu onenetan bakarrik errepikatuko diren beldur naiz”.
|
|
|
Interneten erabiltzaileek ziurtatzen dute lege
|
berriak
ez dituela amaituko legez kanpoko azokak sarean
|
|
|
Noski, erabiltzailea fikziozko enpresarekin harremanetan jartzen saiatzen da 906 zenbakiaren bidez eskaera faltsua baliogabetzeko, eta erantzungailu batekin topo egiten du, deia denbora luzez atxikitzen duena, adibidez lineak saturatuta daudela ohartaraziz. Telebista lehiaketei dagokienez, gero eta ohikoagoa da deiaren prezioaren
|
berri
ez ematea edo letra txiki txiki batekin egitea. Kasu horietan, deia asko luza daiteke, erabiltzaileak mezua utzi aurretik mezu luzeak entzun behar dituelako.
|