|
2000
|
|
|
Garai batean bertso paperak Jainkoari argitasuna eskatuz hasten ziren eta gaur horri ez zaio kasurik egiten, hoztasun hori etorri delako. Gainera bertsolariak zerbait esan egin
|
behar
du eta askotan mahaian apaizen bat baldin badago, haren gorabeherak kantatzeko aitzakia bihurtzen dira, jendeari barrea eragiteko.
|
|
|
Olariaga, Zabaleta, Urmeneta, Mattin... komikigintza eta ilustrazioak gurean eman dituen izenik nabarmenenak orriotan arituak dira. Izen hauek topatzeko 70eko hamarkadaraino joan
|
behar
dugu eta, hala ere, lehenago hainbatek ipini du bere umorea aldizkarian.
|
|
|
Euskalkiek bizitasuna eta jatortasuna besterik ez diote ematen batuari. Euskara batuak irautea nahi badugu, bizitasunez eta erraztasunez jantzi
|
behar
dugu eta hori euskalki guztietatik jaso behar du. Ez da erraza euskalkien lekua zein behar duen izan adostea baina horren inguruan, zaratarik atera barik, diskurtso bat eraikitzen joan behar dugu apurka.
|
|
|
Teatro lan baten ahozko hizkuntza bat egingo da eta lagun artean tabernan zaudenean beste bat. Aldizkari batean ere, kooperatiben gainean zabiltzanean euskalki jasoa erabiliko duzu eta txiste bat kontatzeko horrek ere aldizkarian bere lekua izan
|
behar
du eta beste maila bat.
|
|
|
Xuxen apurka aberasten joan litzateke, batetik ahal denik eta gehien uztartzeko euskalkiak euskara batuan, kazetari gazteek euskalkien ekarria modu naturalean jaso dezaten, eta euskalki jasoa horrelako euskarri informatikoan gera dadin. Ditugun aukeren erabileraren txipak piztuta eduki
|
behar
ditugu eta Euskaltzaindiaren babesarekin, emaitzak etorriko dira.
|
|
|
Batzuen iritziz, apaizek munduaren haratagoko arazoaz arduratu
|
behar
dute eta ez hemengoaz. Hori, batez ere, Madrilen diote.
|
|
|
Setien hurbilean irabazi egiten duen pertsona da. Euskal Herrian erreferenteak
|
behar
ditugu eta Setien erreferente erlijioso eta etikoa da. Ez da ohiko euskal nazionalista, baina bere diskurtsoa euskalduna da.
|
|
|
Hori kontuan izanik, eta XXI. mendea euskararen mendea izatea nahi baldin badugu behintzat, 1998ko irailean abiatu zen prozesu politiko berriaren aurrean euskalgintzak ere jarrera bultzatzailea izan
|
behar
duela eta bere baliabide guztiak martxan jarri behar dituela ohartzen gara. Gogoeta honek presoenganako elkartasuna adieraztera bultzatu gaitu, horixe baita momentu honetan prozesua oztopatzeko Paris eta Madrilgo Gobernuek darabilten jukutria, hau da, Euskal Herriak demokratikoki erabakitzeko duen eskubideari jartzen dioten traba.
|
|
|
Egungo egoeraren balantzeaz gain aurrerantzean jorratu beharreko ildoak eta bultzatu beharreko aldaketak mahaigaineratu dira bertan.Euskalduntzearen egungo nahiz etorkizuneko erronketara egokitzeko AEK k bere egituraren berrikuntza du, batetik, helburu. Bere egitura enpresariala sendotu
|
behar
du eta barne funtzionamendua eta komunikazioa hobetzeko ahaleginak aurreikusi dira.Bestetik, ikasleria aldatzen ari den neurrian, AEK k bere eskaintzaren bilakaera eragin behar du eta Didaktika Taldea berrikuntza garrantzitsuak ezartzeko prestatzen ari da.Modernizaziorako ordua da AEK n.
|
|
|
Egungo egoeraren balantzeaz gain aurrerantzean jorratu beharreko ildoak eta bultzatu beharreko aldaketak mahaigaineratu dira bertan.Euskalduntzearen egungo nahiz etorkizuneko erronketara egokitzeko AEK k bere egituraren berrikuntza du, batetik, helburu. Bere egitura enpresariala sendotu behar du eta barne funtzionamendua eta komunikazioa hobetzeko ahaleginak aurreikusi dira.Bestetik, ikasleria aldatzen ari den neurrian, AEK k bere eskaintzaren bilakaera eragin
|
behar
du eta Didaktika Taldea berrikuntza garrantzitsuak ezartzeko prestatzen ari da.Modernizaziorako ordua da AEK n.
|
|
|
Arte grafikoan lan egiten dut, eta proiektu hau egiteko ideia surf postal batzuk egin
|
behar
nituela eta bururatu zitzaidan. Ez dago horrelakorik hilharrien inguruan.
|
|
|
Kanpora zabaltze horretan, bai behintzat. Idazle batek bere lana kanpora atera nahi badu, bere aldetik mugitu
|
behar
du eta, egia esan, batzuk ari dira arrakasta lortzen. Bernardo Atxagak ireki zuen bidea helduentzako literaturan, eta esaterako, Anjel Lertxundi ere ari da zabaltzen bide hori.
|
|
|
HEGOALDEAN gertatutako kale borroka kasuak Espainiako Entzutegi Nazionalak epaituko duela erabaki du auzitegi horretako Penaleko Bigarren Epaitegiak. Kale borrokarekin lotutako epaiketa bat medio, Iñigo Iruin abokatuak, kasu hauek lurralde auzitegietan epai zitezen eskatu zuen, terrorismo delituaren tipifikazioak erakunde baten
|
beharra
duelako eta kasu hauetan ez zegoela horrelakorik argudiatuz. Epaiaren arabera, ostera, era horretako delituak" ez dira terrorismoaren ohiko kontzeptuaren barruan sartzen baina biolentzia politikoaren bokazio eztabaidaezina dute".
|
|
|
Gerra zibilaren hasieran futbol partida oro bertan behera geratu ziren, baina Euskal Gobernuak hegazkin propio bat
|
behar
zuela eta, 1937ko hasieran ANV eta EAJ (berez Euzko Gudarostia izenez) alderdien arteko lagun arteko norgehiagoka batzuk antolatu ziren. Jendearen aldetik erantzuna ezin hobea izan zen eta 22.000 pertsonek San Mames lehertzear jarri zuten.
|
|
|
Gaia garrantzi handikoa izan arren, honen atzean dira une politikoaren goritasuna eta, funtsean, Diputazioko gobernuak EHrenganako duen menpekotasuna. Alegia, batzuetan EHk irentsi
|
behar
duela eta beste batzuetan EAJk eta EAk. A erabiltzaileengan behintzat ez da haserrerik izango, hori seguru.
|
|
|
" Zelan tapatu behar dugu zuloa?". Eta hurrengoan 600 atera
|
behar
dituzu eta hurrengoan 700 Jendearengana beste era batera heltzen zarenez, oso hurbilekoa denez, erantzun ona du.
|
|
|
Bai, baina hain ona ez dena obsesionatze hori da: idazle profesionalik ez daukagu eta guk idazle profesionalak
|
behar
ditugu eta hori guztia...
|
|
|
Eta zentzu horretan badira erreferentziak. Zure gustuko idazleak aurkitu
|
behar
dituzu eta gero erail, zure bidea aurkitzeko. Eta musikak ere badu eragina.
|
|
|
Ur bazterretik jarraitu behar duzue Palado baserrien inguruetara iritsi arte. Jabego pribatu hau igarotzeko hesiaren ondotik igotzen den bidea jarraitu
|
behar
duzue eta bertatik segi berriro uraren ondora jaitsi arte. Itsasadarrera iritsi baino piska bat lehenago, mendian gora abiatzen den bide bat ikusiko duzue.
|
|
|
Alternatiba hau burutzeko bitartekorik ez duzuenok, ibaian gora egin duzuen zati hori atzerantz errepikatu
|
behar
duzue eta lehen aipatu dugun Palado baserrien sarreratik hurbil dagoen bidetik gora abiatu behar duzue. Bide honetatik, gizakiak landatutako eukaliptoak eta pinuak, berez sortuak diren haritzak, lizarrak, gaztainondoak, astigarrak... nahastuak azaltzen dituen baso zoragarrian barrena, poliki poliki altuera hartzen joango zarete.
|
|
|
mahai bat osatzearen aldekoak direla baina mahai horretan PP egon behar dela eta PP egon ezik beraiek ere ez direla egongo. Horrexegatik diogu, mahai horretan ez dela aurrebaldintzarik jarri behar, norberak bere edukiak eraman
|
behar
dituela eta askatasun osoz eztabaidari ekin.
|
|
|
Horrez gain, beste hausnarketa bat ere egin behar da, ea ez ote ziren aberrigintza eta bake prozesua nahastu. Beharbada ez diogu ondo azaldu gizarteari, bake prozesu batek bere abiadura eta erritmoak izan
|
behar
zituela eta aberri eraikuntzak beste eduki batzuk zituela. Lizarra Garaziko akordioa ere, batzuek horrela ulertaraztea nahi izan zutelako, aberri eraikuntzarako tresna gisa saldu dute eta indar abertzaleek ere ez dugu jakin izan korapilo horretatik ateratzen.
|
|
|
* Teklatua: 25° baino okerdura gutxiago izan
|
behar
du eta teklen 3 lerroak ez du 30 mm baino garaiera gehiago izan behar. Besoen eta bizkarraren tentsio estatikoa gutxitzeko, oso garrantzitsua da eskuak pausatzekoa izatea, gutxienez 10 cm. ko sakonerarekin.
|
|
|
* Hankak jartzekoa: erabiltzen baldin bada, horizontalarekiko 0° eta 15° bitarteko okerdura aldagarria izan
|
behar
du eta, gutxienez, 45 cm. ko sakonera. Gainazalak irristagarria izan behar du.
|
|
|
Hau jende askori gertatzen zaio. Baina tipo batek luzemetraia bat egin
|
behar
badu eta musikagilerik ezagutzen ez badu, komertzialki ezaguna edo trebea den musikoa bilatuko du. Honako hauek dira aurrera egiteko dauden bi moduak.
|
|
|
Gure departamenduan euskara, kirola, gazteria eta aisialdia biltzen dira. Guk garbi dugu datozen lau urteotan kirolean, gazterian eta aisialdian mugitu
|
behar
dugula eta horretarako elkarlana bultzatuko dugu.
|
|
|
Eta alternatibak dira, hain zuzen, gidoilariek eskaini dituztenak, ikusleak berak erabaki dezan istorioak nondik nora jo
|
behar
duen eta zer ikusi nahi duen.
|
|
|
Hala ere, ez dut inondik ihes egin edo ezerrekin apurtu nahi izan. Abestiek niretzat oso garrantzitsua zen giro bat
|
behar
zuten eta giro hori taldeak ipini du.
|
|
|
Bigarren tendentzia, mundu zabalean egiten dabiltzan demokrazia ordezkatzailaren inposaketa dugu. Kapitalismoak bere garapen egokirako demokrazia burgesa edo ordezkatzailea
|
behar
du eta laugarren globalizazioan honen aldeko saio berria bideratzen da.
|
|
|
Hori dela eta, Konsortzioko partaideen zerbitzu metereologikoek argazki ugari eta merkeak dituzte, eta iragarpenak egiteko laguntza ona. Partaide ez direnek aldiz garesti erosi
|
behar
dituzte eta horregatik ditu Espainiak iragarpenak egiteko datu eskasagoak. Eta gutxiago asmatzen.
|
|
|
Amaitu da XX. mendeko azken txapelketa, bertsoz gainezka etorriko den 2001 urtearen atarian: Bizkaia ez beste herrialde guztiek uda aurretik txapelketa jokatu
|
behar
dute eta horietatik irtengo dira Euskal Herriko Txapelketa nagusian kantatuko duten bertsolariak. Bizkaitarren artean berriz, etorkizunean erreferente izango da amaitu berri dena.
|
|
|
Bere egunean, Ertzaintza ez zela emakumeen eskubideak bermatzen ari esan nuen, edo ez behintzat beste eskubideak bermatzen dituen bezala. Aurten, berriz ere, Ertzaintzak Jaizkibel konpainiaren parte hartzea bermatu
|
behar
zuen eta ez zuen egin. Alegia, ez zituen bitarteko guztiak jarri hala izan zedin.
|
|
|
Adibide soil bat jartzekotan, ni konforme nengokeela gure hizkuntza, Europan diren hizkuntzetarik zaharrena, legez bizirik jarraitzeko neurriak hartuko balira, gainera gogoan izanik Frantzia eta Espainiako hizkuntzarik zaharrena dela euskara. Baina horretarako Frantziak bere Konstituzioaren 2 artikulua aldatu
|
beharra
duela eta era beran Espainiakoak bere 3 artikulua, horrela izan ezik gure euskararen ukapena zelako eta aldi berean baita ONUren adierazpenarena ere.
|
|
|
Egia esanbehar baldin bada, hiru alderdien estrategiak puntu honetan ez dira oso agerikoaketa interpretazio makurretan erortzeko arriskua dugu. Dena den, beraien artekodesadostasunak begien bistakoak dira; izan ere, nahiz eta denek onartzen duten, batetik, prozesuak derrigorrez demokratikoa izan
|
behar
duela eta, bestetik, elkarrekin duten helburua lortzeko hirurek lankide izan behar dutela, bakoitzak bere ñabardurak jartzen dizkio lankidetzari horri eta, ondorioz, baita, demokraziari, ere.
|
|
|
Ez dut uste, daukan suharra ezaguturik, Txillardegi inoiz jubilatuko denik. Halaere, pozik etorri naiz hitz xume batzuk esatera, lagunek gaur egin nahi dioten gorazarrehonetara, unibertsitatetik jubilatu
|
behar
duela eta. Nemesio Etxanizen gutunetan osogauza bitxia irakurtzen ahal dugu.
|
|
|
Lehenbizi entzun zer den esan
|
behar
dugu eta aditu aditzarekin erkatu, Euskal Herriko herritar askorentzat hitz baliokide hutsak dira-eta. Entzutea ondokoa da:
|
|
|
Irratilari berriemaileak egunero baino, orduero eta minutuero bilatu behar ditu albiste bihur daitezkeen gertakariak. Horretarako, zerrenda bat egin
|
behar
du eta agendan apuntatu, berarentzat informazio iturri primarioak izan daitezkeen jende eta erakundeen helbideak eskuragarri edukitzeko. Telefonoak, posta elektronikoaren zenbakia eta helbidea zein diren jakitea mesedegarri izanen zaigu, eta denboraren poderioz altxor txikia bihurtu ere bai.
|
|
|
Hau esandakoan, eta Jospin ek frantsesez egiten duenez, entzuleei iratzarri diegu. Orduan, irratilariak abagunea aprobetxatu
|
behar
du eta ondoko bigarren musika bolada sartu eta gero albistea hasi.
|
|
|
Aldiz, aitzina egiteko balio duen filosofia maite diat nik, numeroa oinarri duena eta ez hitza. Zeren hitzak zehatza
|
behar
bailuke eta numeroaren zerbitzuan: ordea, hitza hitzaren zerbitzuan jartzen dugunean, nola jartzen baitute poetek, beren imajinazinoarekin, eta filosofo eskolastikoek, beren arrazoinarekin, kito!
|
|
|
—Zuk liburu gehiago
|
behar
dituzu eta lizifrina gutiago...
|
|
|
Kolpe izugarria izan zen hura aitarentzat, hain izugarria, non handik egun gutirat oinaze handi bat jarri baitzitzaion bularraren erdian. Eta etorri zen medikua eta erran zion ezen egun batzuetan atseden hartu
|
behar
zuela eta bihotza zaindu behar zuela, eta bularrean azafrai enplastoak jartzeko eta baleriana ura hartzeko.
|
|
|
Baina, Salamancako egonaldiaren ondoren, nehoiz baino konbentzituago nengoen ezen sineskeriaren eta superstizionearen aurka borrokatu
|
behar
nuela eta, hala, erran nion:
|
|
|
Baina olen zuhaitzari beha jarriko bagina ere, jakin beza ezen, nola zuhaitz batzuei adaska berriak txertatu behar zaizkien, fruitu joririk emanen badute, hala, asmo zaharren olak beharrezkoa duela ideia berrien hauspoa, burdin produkzione guztia uhertu eta herdoilduko ez bada... Eta uste dut badakidala zer hauspo mota
|
behar
dugun eta zer neurritakoa...
|
|
|
Baina Pedro argia eta berezia zuan eta ez zegoan bertzeei beha, bere buruari baizik. Eta aitari bere asmoen berri emaiten zioan, pintorea izan nahi zuela eta pintorea izan nahi zuela, eta aitak beti berdin ihardesten zioan, letratua izan
|
behar
zuela eta letratua izan behar zuela, letratuarena pintorearena baino ofizio duinagoa zelako, ikusi bertzerik ez zegoan pintorearen ofizioak jendearen baitan zuen estimu eskasa. Baina Pedrok orduan erraiten zioan:
|
|
|
Finean, nola aitona Nikolasek printzipalki frantsesez ikasi baitzuen, eta nola behin batean, bere izebetarik bat, Parisko handiki baten etxerat ezkondu
|
behar
zuela eta, Parisen egon baitzen eta Parisko handitasunarekin liluraturik itzuli baitzen, hala miresten zituen Paristik eta Frantziatik zetozen kasik gauza guztiak, eta hala nahi izan zuen eta hala erdietsi ere zuen, erregeordearen fabore berezi baten bidez, bere bi semeek —gure aitak eta osaba Joanikotek— Parisen ikas zezaten, Filipe II.ak bere denboran ezarri legearen gainetik, zeinak ... Eta, hala eta halatan, Parisko izebaren eta haren senarraren ahaleginei esker bete ahal izan zuen aitonak bere semeak ongi hazteko eta hezteko ametsa, igortzen zituelarik bai bata eta bai bertzea ere Parisko Collège de France rat, gure aita lehenik, eta osaba Joanikot ondotik, zeren eta haiek ere hiru urteren aldea baitzuten beren artean, Mattinek eta biok gure artean bezalaxe.
|
|
|
Eta hain ziren guztizkoak ene pentsu haiek eta hain gibelaezina ene deliberamendua, non berehala abiatu bainintzen aitaganantz, oinazturak hartua bezala, Mattin eta Elbira beren atsegin lohian utzirik. ...an, odolaren boza, ene esku eta ene begien boza, ene erraien boza eta gorputz osoaren boza, eta boz hark erran zidan ezen ene ohorea —zinezkoa eta minezkoa, eta ez txantxetakoa— jokoan zegoela eta zina hausteko eta hausteko, zeren eta ez bainengoen zinaren betetzerat behartua, zinezko ohorea ohorezko zinaren gainetik zegoenean; eta erraiten zidan, bertze hitz batzuekin, ezen gizon jokatu
|
behar
nuela eta ezin jar nezakeela neure gizontasuna kolokan eta kordokan, nihaur ere gizon nintzenez gero, eta hargatik sentikortu eta anaiarekin muturtu egin behar nuela, eta ez memelo eta lolo ezdeus bat bezala geratu, besoak uztarturik; eta erran zidan, azkenik, ezen osaba Joanikotek guztiz ulertuko zuela ene jokabidea, segur baietz, zeren hura ere gizon baitzen, eta amorosturik zegoen gainerat, ni... Eta joan nintzen aitaren langelarat, baina ez nuen ediren; eta baterat eta bertzerat joan nintzen, eta hura nehon ez...
|
|
|
Eta, arrazoin bati bertze bat darraiola, zergatik arbuiatu
|
behar
ditugu eta gutiagotzat hartu Urbiaindik ez hain urrun ditugun agotak, edo juduak eta mahometarrak... edo zientzilariak?
|
|
|
Soldadu haiek Espainia defendatu
|
behar
zuten eta nik neure burua, neure ezpainez:
|
|
|
—Eta horrek, beraz, biok Kubarat joan behar duzuela erran nahi du, La Habanan hartu ahal izaiteko Espainiarat eramanen zaituzten galeoi flota arauzkoa... Cumanátik La Habanarako itsasaldiaz, berriz, nerau ardura naiteke, jakin dezazuen zein untzitan itsasoratu
|
behar
duzuen eta noiz, zeren ezagutzen baitut Cumanáko portuko marinelengan eta gainerako itsas jendeengan eraginik duen gizonik...
|
|
|
Eta guk bagenekien ezen In dietarat zihoazen giristinoek hutsaren hurrengotzat zituztela beltzak eta indiarrak, eta bagenekien, halaber, ezen bertze ikusmolde batetik abiatu behar genituela geure egiteko guztiak, zeren biok ere irakurria baikenuen orduko Bar to lo mé de las Casasen Brevísima historia eta zeren baikenekizkien, halatan, bertze historia batzuk ere, indiarren holokaustaren berri emaiten zigutenak: Hatuey ren historia, konparazione, Kubako buruzagi edo cacique indiar harena, zeina giristinoenganik eta gizon zurienganik ihesi ibili baitzen, harik eta haien atzaparretan akabatu zuen arte; eta, hala, bada, kondenatu zuten giristinoek sutan hiltzerat, lotu zuten hura tronko bati... hurbildu zitzaion frantziskotar bat, erran ziona zer sinetsi
|
behar
zuen eta zer ez, baldin zerurat joan nahi bazuen, zeren, bertzenaz, infernurat joanen baitzen; eta, hura aditu bezain fite, kezkatu zen cacique a eta galdetu zion frantziskotarrari ea giristinoak zerurat joaiten ziren; eta ihardetsi zion frantziskotarrak baietz, eta buruzagi indiarrak erran zion, ordainean eta ustekabean, ezen berak orduan infernurat nahi zuela, zeren eta ez baitzuen hain jende k...
|
|
|
Eta zangoak dar dar jarri zitzaizkidan... Baina buruan nituen, halaber, bai ehundabatgarren kanoiaren iduria, aitak Amaiurri beha paratu nahi zuena baina guk Madrili beha paratu
|
behar
genuena eta mendekurako deia egiten zidana... eta bai emazteki haiek sugegorria ikusi bezain laster egin behar zituzten oihu eta keinu izugarriak ere, neure garaiti tipiaren iduri ere izan zitezkeenak. Eta nola ez bainuen, bertzalde, gibela egiterik, desiratu eta gutiziatu nuen ezen gertatu beharrekoa lehenbailehen gerta zedila, eta hala itzuli nintzen jangelarat ahalik eta zaluen eta arintkien, hatsa estu, nik are estuago egin nuena, osabaren erranetarat nengoelako eta hark teatroa egin behar nuela erran zidalako.
|
|
|
gure arbasoek galdu zituzten gerla haiei buruz, alegia —eta, mahaiaren alde baterat eta bertzerat so egiten zigula eta barrendik hats hartzen, gaineratu zuen—: Aitzina egin nahi duenak aitzina egin
|
behar
du eta ez gibela beha bizi, lezioneren bat ateratzeko ez bada... Eta hauxe duzue, bi hitzetan, gerla haietarik nik ateratzen dudan lezionea:
|
|
|
Eta, hasteko, erranen dizut ezen Pedro Huiziren eta osabaren arteko harremanak uste baino lehenago okertu zirela. Izan ere, osabak, pintura zela eta ez zela, eta libertatea zela eta ez zela, anitzetan hersten eta estutzen zuen Pedro, bere ideiekin eta kontseiluekin behin eta berriro mailukatzen zuela, baina Pedro nekatua zegoen eta ahitua bezala zegoen, bizitzan hamaika fortuna gaixto jasan ondoren... eta libertatea baino gehiago bakea
|
behar
zuen eta bakean utz zezaten, eta osabak ez zuen bakean uzten. Eta Pedro ez zen, bertzalde, bortz urteko umea...
|
|
|
Eta so egin nion Mignoni behin eta berriz, zeren eta haiek ez baitziren begiari trabarik jartzeko mementuak, eta liluraturik geratu nintzen. Eta, ai, jaun André, nola ez nintzen liluraturik geratuko, bada, baldin, so eta so egiten nion arren, ez menbro itsusirik estalkirik
|
behar
zuenik eta ez gorputz zati marketsik bernizadurarik eta apaindurarik behar zuenik ikusi banion, eta baldin ez bazegoen gorputz hartan, ondorez, gaixtoaren utzi beharrik onaren hartzeko, zeren gorputz hartan guztia baitzen on eta ezin hobe, halako moldez non gutizia gutiziatsu hura errotu baitzitzaidan berriro, gorputz haren zoko moko guztien ezagutzekoa: haren azala eta haren azazkalak, baita ile eta betile bakoitza ere, bat banaka eta bat bederaka, xehero eta beregainki; zeren haren ile bakoitzak urrezko sierpe bat izan behar baitzuen zinez, eta zeren sierpe haiei beha ibil bainintekeen liluraz lilura!
|
|
|
Unaiz oroitu nintzen. Mintzatu nahi ez duelarik, edo burua dantzatzeak lan sobera eramaten diolarik, eskuin eskuko eri zuzenari eragiten dio, ezker eskuin ezezkoan, goiti beheiti baiezkoan, zer
|
behar
duen eta horrela. nik, hiru aldiz uzkurtu eta harrotu nuen eskuin eskuko eri zuzena:
|
|
|
Horietariko batean —komunekoa noski— sartu berria zen Kristina botika eskuan zuela. Bertzeak kanpora jo
|
behar
zuen eta hertsia zirudien. Bien artean, nire ohe galantaz landa, besaulki batek, mahaitxoak, armairu beltz batek eta intentsitate erregulagarriko lanparak osatzen zuten altzaritegi urria.
|
|
|
Hainbat aldiz irakurtarazia zidan, une bakoitzean zer egin behar nuen jakin nezan. Lehen sintoma sumatu orduko" Zentrokoak" jakinaren gainean jarri
|
behar
nituen eta gaztigatu, orobat," Taldeko" lagunei, ikuskizunaren lekuko izan zitezen. Uzkurdurak bazkalondoan hasi zitzaizkion tarte jakinetan errepikatzen, eta arratsaldeko sei eta erdietan hartu nuen telefonoa.
|
|
|
—Berak ere gisako bat
|
behar
lukeela eta hirira noiz joanen garen erostera.
|
|
|
—Gauzak legez egitera, ehorzketa atzo egin
|
behar
genukeen eta ez gaur, hilotza seko belzturik dagoenean...
|
|
|
Gu hirurok jolasean jarraitu
|
behar
genuela eta, zenbatzen ari ginela, Zapel azaldu zitzaigun, berriz, sasien artetik. Migel belarrietatik hartu, eta zelaiaren ertz batera eraman zuen.
|
|
|
Albistearekin gaizkitua, Karmelo egun batetik bestera desagertu zen eta herrian zabaldu ere egin zen ETArekin zerikusia izan zezakeela. Dabidek, bestalde, sos batzuk aurreratuak zituen, uda partean Gernikako taberna batean egiten zuen lanari esker, eta Karmelok norabait alde egiteko
|
beharra
zuela eta, utzi egin zizkion. Eta Karmelo Montpellier-era joan, joan zen, eta ez zen gehiago itzuli.
|
|
|
Mutil euskaldun gazte bat aitarengana joan omen zen, ezkondu egin
|
behar
zuela eta. Aitak pozarren hartu zuen albistea, familiak aurrera egitea ongi zegoela, familiaren deiturak irautea hobeki zegoela, eta hau eta beste esan zion haren bozkarioa agertzearekin batera.
|
|
|
Guztiarekin, are urduriago ikusi dut gasolindegi batetik agentziara deitu, eta azaldu digunean, gure faxa jaso, jaso dutela, baina oraindik ezin dutela erabakirik hartu. Nonbait, arazoa korapilatu egiten da Kaliforniako agentziakoek Madrilekoarekin mintzatu
|
behar
dutelako eta tartean ordu aldaketa dagoelako.
|
|
|
Zer diozu? EEBBetako presidenteak bere ekintzarik ttikienaren ondorio guztiak neurtu
|
behar
ditu eta hori ez da konpontzen ahorita esan berri duzun" Senti  tzen dut" huts batekin. Estatu batuarrok ez dugu merezi atxikopalatuko gaituen presidenterik, adorea eman, eta eragingo gaituen pertsona baizik, eta zu, zu ez zara merezi dugun presidentea!
|
|
2001
|
|
|
Eta laugarren puntua parlamentu nazionala da; hori ezin dela egin diote batzuek berehala, eta guk zera diogu, abertzaleei galdetuko balitzaie ea hiru probintzia edo sei probintzietako parlamentua nahi duten, denek sei herrialdetakoa esango lukete. Bada, guk dioguna da norabide horretan jarri
|
behar
dugula eta horretarako baldintza sozialak sortu behar ditugula. Eta hori noizko?
|
|
|
" Hori horrela ikusten ez baduzue, egin beste proposamen alternatibo bat". Gainera, Europan aurkezpena egin
|
behar
badugu eta Euskal Herriari proposamen zehatz bat egin behar bazaio, ezinbestean egon behar da subjektu nazional konstituientea. Gu dena aztertzeko prest gaude, baina egin ditzatela proposamenak.
|
|
|
Churchilek zioen politikari ona zergatik ez duen asmatu azaltzen dakiena dela. Batetik aitortu behar dut burujabe tza esan
|
behar
nuela eta independentzia atera zitzaidala. Tira, hala izanda ere, berdintsua da.
|
|
|
Komunikazio kanalak irekita daude, nahiz eta azken hilabeteetan kanal horiek ez duten funtzionatzen garai bateko maiztasunarekin eta harremanak hoztu egin diren. Abertzaleen arteko komunikazioak etengabekoa izan
|
behar
du eta ideia horrek ere blindatua jarraitu behar du. Prozesu hau hauteskunde eta interes elektoraletik kanpo utzi behar genuela esan dugu beti, baina EAJ kanpainan dabil aspalditik; apustu bat egin du, ezker abertzalea desgastatu eta min egitearena, baina horrekin bere buruari iruzur egiten dio, lehia elektorala unean unekoa delako eta ez duelako benetako eztabaida ezkutatu:
|
|
|
Ezin dugu ahaztu berrikuntza guzti hauek sektore deskapitalizatu batek egin
|
behar
dituela eta, beraz, kanpo finantziazioa ezinbestekoa duela. Egoera honetan diru laguntzak ez dira aski izaten.
|
|
|
Argi dagoena Alderdi Popularraren Gobernuak Eusko Jaurlaritzarekin 2001eko abenduaren 31 aurretik negoziatu behar duela da, eta PPk honen aurrean ezin du eragozpenik jarri. Negoziatzen hasi
|
behar
du eta prozesuan zehar Eusko Jaurlaritza aldatuko balitz, Jaurlaritza berri horrekin jarraitu luke negoziatzen. Kontzertu Ekonomikoaren negoziazioa gobernuen erantzukizuna da, momentuan dauden gobernuena.
|
|
|
Izan daiteke diogu, energia alternatiboa izateko onurak kalteak baino gehiago izan behar dituelako. Eta gainera, beste energia iturriak ordeztu
|
behar
ditu eta ez besteen osagarri izan. Dena den, eta abantailei begira, ikatzaren ordez haize errotek sortutako KW/ h elektrizitateak ondorengo kutsadura aurrezten du:
|
|
|
Aspaldiko kontua da, ezkerrak askotan esan du elkartasuna behar dela, baina zentzu askatzaile bat duena. Hirugarren Munduko mugimenduan dagoen pertsona bat ezkertiartzat jotzeko, helburu askatzaile bat izan
|
behar
du eta ez laguntza ekonomiko hutsa eman.
|
|
|
. Euskal Herriko ezkertiar batek demokrazia zentzu zabalean defendatu behar du, demokrazia politikoa eta barne demokrazia, eta ez gaur egungo demokrazia. Ezkertiarrak askatasunaren zentzu oso zabala izan
|
behar
du eta askatasunari ezin zaio aterik jarri. Euskal Herriak erabakitzen duena egin behar du eta hori gehiengoak erabakitzen duena izan behar du beti.
|
|
|
Ezkertiarrak askatasunaren zentzu oso zabala izan behar du eta askatasunari ezin zaio aterik jarri. Euskal Herriak erabakitzen duena egin
|
behar
du eta hori gehiengoak erabakitzen duena izan behar du beti. Halaber, gizarte hau aldatzeko proiektua eduki behar du.
|
|
|
Bere ekoizpena arau zehatz eta aldaezinetara lotua zaie, hala nola, apirilaren 15ean hasi eta azaroaren 11n bukatzea. Ontzeko bi eta lau urte bitartean
|
behar
ditu eta piezen bizitza 20 urteak arte hel daiteke. Italiar sukaldaritzan txoko guztietan ageri da.
|
|
|
Eta honako hauxe zen bere iritzia: " emakumeak hean hiraultza osatu
|
behar
dute eta hain zuzen ere mundu guztiko gizonen aurka. Baina hiraultzarik zailena beroiek beragan osatu behar dutena, dute.
|
|
|
Kalitatea egiten ere badakigu. Gaur, beharbada, eskas dagoena da konfiantza hartu
|
behar
dugula eta gure mozkinek beste edozein balio dutela konbentzitu. Gaur, laborari izateak, Zuberoan eta oro har Ipar Euskal Herri osoan, irudi ona ematen du.
|
|
|
Beste alde batetik, Seaskako arduradunak beste puntu batetaz konturatu dira, hau da, erabiltzen duten murgiltze eredua (haurra euskaraz ikasten hasi eta pixkanaka frantsesa sartu, beti ere komunikazio hizkuntza euskara delarik) ez dela behar beste ezaguna gurasoen artean, eta, ondorioz, hauetako askok ikastoletan ez dela frantsesik ikasten ustera iritsi dira, nahiz eta datuek ustea gezurtatu. Etxeberriren hitzetan," frantsesa halabeharrez irakatsi
|
behar
dugu eta irakasten dugu, horretarako kontrolak ere izaten ditugu-eta; kontutan hartu behar da, gainera, nahiz eta euskaraz ikasi azterketa guztiak frantsesez direla, Frantziako estatu osoan azterketa eredu bakarra dela (azterketa ez du ikastolak egiten, hezkuntza arduradunek baizik) eta horietan gure ikasleek betidanik emaitza oso onak izan dituztela".
|
|
|
Dokumentalek kultur kutsua dute, beharrezko ezaugarria. Interes kulturala
|
behar
dute eta interesgarriak izan behar dira. Nola egiten duzun ere kontuan izan behar da, zerbait interesgarria aspergarria bihur baitaiteke.
|
|
|
Ez gaitu erakartzen, ez dakigulako haietan dagoenarekin gozatzeko lain; ez dugulako nekazaritza eta basoei buruzko oinarrizko jakituririk eta, beraz, ia ezerk ez digu deus esaten. Gainera, oinez ibili
|
behar
dugu eta nekatzen garenean ez dago besterik: iturriko ura (dagoenean!) eta harriren bat gainean esertzeko, hori bai, kontu handiz begiratu ondoren ea zirinik, zizarerik edo sugerik baden gure" sofa" aurrez okupatu digunik.
|
|
|
Bai Miñon eta baita beste igeri saioetan ere, biak batera egiten zuten ibilbidea, bakarrik egitea arriskutsuegia zelako. Behin, zubi azpi batera heldu
|
behar
zuten eta zubi hori ez zen agertzen. Urtegi batera heldu eta iluntzen ari zela konturatu ziren.
|
|
|
Baina hemen amaitu izan balitz dena. Eraikin zahar horretan kultur gune berria egin
|
behar
zutela eta, udaleko politiko azkarrei ez zaie beste gauzarik bururatzen urtetan bertan lan egindako antzerki taldeak bertatik botatzea baino, Ur taldea eta Trapu Zaharrak egoitzarik gabe utziz beste alternatibarik eman gabe. Eta kito.
|
|
|
Aurretik Jaureguiberryk proposamenak eginak zituen: besteek entregatu
|
behar
zuten eta gerrako presoak bezala tratatuak izango ziren, Geneveko hitzarmenaren arabera eta hori guztia. Alemanek hasiera batean ezezko borobila eman zuten.
|
|
|
Baina ezin dugu historiaren abstrakzioa egin. Iraganean egin akatsez ikasi
|
behar
dugu eta erantzukizuna hartu geroari buruz. Hau da, nora eta nola goaz zuzendu eta zehaztu behar dugu.
|
|
|
Datozen udal nahiz foru hauteskundeei begira garbi dago hau dela bidea guretzat. Gure proiektua hobetuz joan
|
behar
dugu eta muturreko estrategia hauek bere horretan mantentzen badira, ez dutela soluziobiderik ekarriko agerrarazi.
|
|
|
Gaueko zerbitzuak eskaintzen dira, beti ere baldintza batekin. Haurra bertara joateko familiak beharra justifikatu
|
behar
du eta ezin dira lotara bakarrik eraman, gutxienez 2 ordu lehenago eta 2 beranduago arte egon behar dute bertan, talde bizitza minimo bat egiteko. Arduradunek diotenez, haur gutxi joaten dira.
|
|
|
Gure ustez ere tresna bat da eta gure filosofia honakoa: gu geu izan
|
behar
dugu eta izate nahi horretan beti topatzen duzu ohitura bat, lege bat edo zu zeu izatea eragozten dizun zerbait, eta hor agertzen da desobedientzia zibila; enfrentamendua sortu beharrean, guk oztopoa gainditzen dugu eta aurrera jarraitzen dugu.
|
|
|
Aldi berean, zuk ordezkatu nahi duzun gizarte zatiak ere jarrera bat hartu behar du egoera horrekiko. Beraz, aurrerantzean desobedientzian sakondu
|
behar
dugu eta Estatuak hartu duen jarrera errepresiboa, desobedientzia egileen kopuruaren bitartez gainditu.
|
|
|
Egungo Europan oso zaila da horren aurka egitea. Zigorra eta manipulazioaren bidez erantzuten dute, manipulazioa guk saihestu
|
behar
dugu eta zigorra gureganatu, eta horren aurrean erantzun zaila dute.
|
|
|
Orain, arazo larria dagoenean eta sufrimendua eta biolentzia daudenean ez badute lanik egiten, nola egingo dute lan gero egoera larri horiek konponduta daudenean? Desobedientziak, herri honek bizi dituen arazoak konpontzeko lagungarri izan
|
behar
du eta lan egiteko benetako unea orain da. Gatazka zibilizatu nahi dugu.
|
|
|
Guk gizarteari begira lan egiten dugu, argi eta garbi bide zibila hartu dugu; eskubide batzuk urratzen dira, baina guk ez dugu eskubiderik urratuko eta Estatuari exijituko diogu eskubide horiek betetzea, eta gizarte osoa kutsatu nahi dugu zeregin horretan. Ezin da zeregin osoa politikoen esku utzi, gizarteak bultzatu egin
|
behar
du eta batzuetan, intsumituen kasuan bezala, gizartea aurretik jartzen da. Horrez gain, borroka molde honekin baikortasuna barreiatu nahi dugu, mamuak uxatu, eta borrokan gozatu.
|
|
|
aitzakia bat ere bagenuen, gure temarioa prestatzeko. Lagun batek ezkondu
|
behar
zuen eta ezkontzan kantatzeko eskatu zigun. Elizaren atzealdean abesten ari ginela, sorpresa itzela hartu genuen, jendeak ezkonberriei begiratu beharrean guregan jarri zuelako arreta.
|
|
|
Pentsatzen dut ez dela izango hain publikoa, eta alde horretatik askeagoa izango da; idatzi, lehen adina edo gehiago egingo dut, baina askozaz ere gordeagoa izango da, intimoagoa. Agian satira idaztea probatuko dut, oso dibertigarria izan
|
behar
du eta; poema gehiago idatziko dut, niretzat oso genero ona delako... Orain arte bi lan egin ditut, beste euskal idazle askok bezala, eta hemendik aurrera bakarra egingo dut.
|
|
|
Bertan, Ramonek Bernardo Atxaga aurkeztu
|
behar
zuen eta horretarako," Atxagaren belaunaldi literarioaren aurretikotzat" jo zuen bere burua, eta belaunaldi literarioen kontu hau gehienetan eztabaidagarria bada ere, benetan argigarria suertatzen zaigu kasu honetan idazle honen ikuspuntu literarioaz jabetzeko. Aipatutako hitzaldian, honako berezitasunak egotzi zizkion Saizarbitoriak bere belaunaldiari:
|
|
|
Guztiarekin ere, garai oso nahasia izan zela esan
|
behar
dugu eta horrela, urteetan lan gatazkatik frankismoaren aurkako borrokara pasa zirela euskal herritarrak. Erregimenaren azken garaietan langile mugimendua areagotu egin zen.
|
|
|
" Orduan pentsatzen du oroitzapena bederen sostengatu
|
behar
duela eta bitakora kaier bat eskribatzen du ilunabarrero." (IGB, 11)
|
|
|
Hirian gaudela jabetu
|
behar
dugu eta semaforoak eta seinaleak zirkulazio mota horri dagozkionak direla.
|
|
|
Loak berritzailea izan
|
behar
du eta ohetik jaikitzean deskantsaturik sentitu behar dugu.
|
|
|
Zorra ordaindu
|
beharra
duenez eta presazkoena horixe denez, aurrekontu orokorren %80 edo %100ekoa baino zor handiagoa duten herrialde horietan Estatuak ezin du herriarentzat lan egin.
|
|
|
Garatzeko, Internetek elektrizitatea
|
behar
du eta gizadiaren heren batek ez du argindarrik; eta telefonoa, eta gizadiaren erdiak ez du telefono linearik.
|