|
2007
|
|
|
• Euskaltegien arteko lankidetza; sare moduan antolatu beharra dago. Izan ere, lehiakideak garela ahaztu gabe, komunean ditugun beharrak identifikatu
|
behar
ditugu eta horiei erantzuna emateko lankidetza bideak jorratu behar ditugu. Nabarmena da azken urteotan euskaltegiok elkarlanean egindako lana fruituak ematen ari dela, hor dago Kultura Sailarekin izandako negoziazioen emaitza ona.
|
|
|
Euskalduntze alfabetatzea hauen barruan kontenplatu behar dugu; hauetara bideratuta eta hauen osagarri eta sustatzaile. Horretarako, egun dauden tresna eta baliabideak aztertu
|
behar
ditugu eta hizkuntzaren irakaskuntza eta ebaluazioa bideratu. Ikasleak partaide bihurtuz gero, beren jarrera hobetuko da eta motibazio hobea izango dute.
|
|
|
Euskalduntzealfabetatzea hauen barruan kontenplatu behar dugu; hauetara bideratuta eta hauen osagarri eta sustatzaile. Horretarako, egun dauden tresna eta baliabideak aztertu
|
behar
ditugu eta hizkuntzaren irakaskuntza eta ebaluazioa bideratu.
|
|
|
ikasleak zer egin behar duen aurretik jakin behar du. Ikasleak bere aurrezagutzak martxan jarri
|
behar
ditu eta bere ikas prozesuaren bilakaeran eta emaitzetan parte hartu behar du.
|
|
|
Gure bilakaera sozio-linguistikoaren diagnosi zehatza egin ahal izateko, era askotako datuak erabili
|
behar
ditugu eta faktore eta aldagai askori erreparatu. Baina, kale erabileraren neurketetatik lortutakoek kualitatiboki guztiz garrantzitsua den informazioa eskaintzen digute; azken batean, hizkuntza normalizazio prozesuaren arrakasta mailaren indizerik fidagarrienetako bat, hiztunek hizkuntzaz egiten duten erabilera baita, eta soziolinguistikaren teoria nagusi guztiak bat datoz esatean, hiztunen arteko harreman ohikoenak eta gertuenak direla hizkuntzaren bizi indarraren islarik garbiena.
|
|
|
Gure bilakaera soziolinguistikoaren diagnosi zehatza egin ahal izateko, era askotako datuak erabili
|
behar
ditugu eta faktore eta aldagai askori erreparatu. Baina, kaleerabileraren neurketetatik lortutakoek kualitatiboki guztiz garrantzitsua den informazioa eskaintzen digute; azken batean, hizkuntza normalizazioprozesuaren arrakastamailaren indizerik fidagarrienetako bat, hiztunek hizkuntzaz egiten duten erabilera baita, eta soziolinguistikaren teoria nagusi guztiak bat datoz esatean, hiztunen arteko harreman ohikoenak eta gertuenak direla hizkuntzaren biziindarraren islarik garbiena.
|
|
|
Orduko gizarte arauaren arabera euskara hauJakina da dakitenen artean baino ezin dutela hizkuntza batean hitz egin. Beraz, euskararen erabilerak gora egiten jarraituko badu, euskarak euskaldun gehiago
|
behar
ditu eta, batez ere, euskara ondo dakiten euskaldunak behar ditu, euskara gaztelania baino erraztasun handiagorekin erabiliko duten euskaldunak, hain zuzen.
|
|
|
Jakina da dakitenen artean baino ezin dutela hizkuntza batean hitz egin. Beraz, euskararen erabilerak gora egiten jarraituko badu, euskarak euskaldun gehiago
|
behar
ditu eta, batez ere, euskara ondo dakiten euskaldunak behar ditu, euskara gaztelania baino erraztasun handiagorekin erabiliko duten euskaldunak, hain zuzen. Bestalde, gertuko harremanak izaten diren eremuetan –aisian, zerbitzuetan, merkataritzan eta lanean, bereziki– euskara erabiltzeko aukerak areagotu beharra dago.
|
|
2008
|
|
|
Gizakiontzat oso erraza da geure hizkuntza ulertzea, konputagailuari asko kostatzen zaio ordea. Adibidez, testu bateko hitzak irakurtzen ditugunean guk ez ditugu kontuan hartzen ezohiko diren interpretazio bitxiak, baina konputagailuak bai, denak aztertu
|
behar
ditu eta.
|
|
|
Gizakiontzat oso erraza da geure hizkuntza ulertzea, konputagailuari asko kostatzen zaio ordea. Adibidez, testu bateko hitzak irakurtzen ditugunean guk ez ditugu kontuan hartzen ezohiko diren interpretazio bitxiak, baina konputagailuak bai, denak aztertu
|
behar
ditu eta. Programa lematizatzaileak laguntzen dio konputagailuari interpretazio morfologikoen artean egokia aukeratzen testuinguruaren arabera.
|
|
|
Sistema hauen gakoetako bat abiadura da. Internet erabiltzeko bada denbora errealean lan egin
|
behar
du eta nabigazio itzulia (Interneten nabigatu ahala itzulpenak jasoz jatorrizko formatuan) bideratu. Beraz, helburu hori duten sistemetan oinarrizko ezaugarria abiadura izango da.
|
|
|
Horiek, ordea, pixkana pixkana ikasten dira, urteen joanean. Gazteak, berriz, erantzunak
|
behar
ditu eta, horiek batera, bidezidorrak eta bide ziurrak, guk orduan bezala.
|
|
|
Halere egin izan diren hautuak, norabide aitortuak, printzipioak aztertu
|
behar
ditugu eta hoietan lehen lehenik garatzen den politikaren helburu adierazia25 Hortarako 2006ko abenduan EEP k aurkeztu duen bere hizkuntza proiektua arretaz miatu behar da. " Hemendik aitzina, egitasmo hau izanen da ekintza publikoa bideratuko duen erreferentziako markoa.
|
|
|
Enpresen tamaina irizpideak ez du eskubidea bermatzeko unean muga izan behar, dekretuak enpresa guztiei, merkataritzakoei barne, eragin lieke. Egokitzeko zailtasun handiagoak dituztenek laguntza gehiago jaso
|
behar
dute eta epe handiagoa eskaini behar zaie dagozkien helburuetara iristeko.
|
|
|
Ez dago progresibitaterik arautzen ez diren gaientzat; arautegitik kanpo gelditzen direnek ez dute progresibitaterik. Bestalde, progresibitateak kasu guztietan bere bukaera data zehaztu
|
behar
du eta dekretu honek ez du hori egiten alor, jarduera eta gune geografiko askotan.
|
|
|
Ez da nahikoa hizkuntza eskubideak lortzea (Bourhis, 2003b). Taldeak identitate kolektiboaren nolabaiteko maila izan beharra du gutxienez ekintza kolektiboari ekiteko (Breton, 1983), eta ekintza horrek era estrategikoan antolatuta egon
|
behar
du eta bizindarraren alderdi garrantzitsuenetan jarri behar du arreta (Fishman, 1991, 2001). Baliteke taldeak komunitate mobilizazioak antolatu behar izatea, bai eta partaide garrantzitsu guztien lankidetza osoa hobetuko duen gobernamendu egitura asmatu behar izatea ere.
|
|
|
Baina zirkulu kontzentrikoak ere ezinbestekoak dira, batik bat bizirauteko zabaltzea derrigorrezkoa duen hizkuntza gutxiagotu batentzat. Euskararen hizkuntza erkidegoak nukleo sendoa eta ahal bezain zabala
|
behar
du eta, halaber, zirkulu kontzentrikoetara hedatzeko gaitasuna behar du.
|
|
2009
|
|
|
Leihatilan zegoen langileak, kexaren oinarriak irakurtzerakoan, euskaraz hitz egin zion: " administrazioak profesional onak
|
behar
ditu eta ez euskaraz dakiten profesionalak; horrela erantzun zidan behin Nafarroako gobernuko goi kargu batek. Nik euskaraz dakit baino nire lanpostura aurkeztu nintzenean euskara ez zen baloratu.
|
|
|
Gipuzkoako Kutxa osoa dago bidean deituriko mailan eta, bestalde, 22 bulego ditugu zerbitzua euskaraz deituriko mailan. Oso lagungarri izan zitzaion Kutxari ziurtagiri hau normalizazio prozesuaren une jakin batean, non barne dinamikak bultzada
|
behar
zuen eta Jaurlaritzaren aldetik ez zetorkion babesik. Eragin on horren ondoan, ordea, aipatu behar da Bai euskarari ziurtagiriak duen ahulezia metodologikoa, behintzat Kutxa bezalako enpresa handi baten kasuan.
|
|
|
helmuga bat izan daiteke. Oraingo alderdiren batek bere barruko nahiz kanpoko bezeromota aldatu
|
behar
luke eta, noski, egitura ideologikoa ere bai, lerro bati guztizko nagusiagoa emanda. Euskaldun askok alderdi horren alde egin behar lukete, beste osagai ideologiko batzuk bigarren mailan utzita.
|
|
|
Interes komuna merkatu globala eratzea da, araurik gabea, une honetan kapitalismoak ahalik eta gehien albait arinen kapitala metatzeko behar duena. Merkatu globalak komunikabide globalak ez ezik (AHT, internet, Pasaiako" eko" portua...), kontsumitzaile globalizatua ere
|
behar
du eta, beraz, kultura globalizatu bat, bestela, bizimodu eta balore berdintsurik gabe, ezinezkoa baita kontsumo globala txertatzea. Horregatik, kultur globalizazioa," kultur aniztasuna" delakoa, neurri batean merkatu mota berriaren ondorioa da, eta neurri batean eragile globalizatzaileek bilatzen duten pertsona eredu bat.
|
|
|
Gure lankidetza hizkuntzalaritzan eraman genuen eta lehenik UZEIn. Euskal unibertsitatea zutik ezarri nahi genuen eta hortarako ikastresnak antolatu
|
behar
genituen eta lehenik hiztegiak. Txillardegik Hizkuntzalaritza hiztegiaren ardura hartu zuen eta lankidetza antolatu zuen:
|
|
|
Zentzu honetan, ahalegin berezia egin litzateke elebiduna ez den komunitatea erakartzen, euskara denona dela transmititzen. Interesa eta sorrarazi behar du euskal komunitateak erdal komunitatearengan, euskarak prestigioa lortu
|
behar
du eta hori denon lana da.
|
|
|
Donostian, une honetan, etorkinak biztanleria osoaren% 3,5 dira. Euskarak integraziorako tresna izan
|
behar
du eta hori behar bezala bideratzen jakin behar dugu.
|
|
|
Administrazioak eredu izan behar du. Beste gai gehienetan bezala, gizarteari eskatzen ari zaion edozein ahaleginetan Administrazioak eredu izan
|
behar
du eta zer esanik ez hizkuntzaren normalizazio politikan. Administrazioak aurretik joan behar du euskalduntze prozesuan eta euskararen erabileran.
|
|
|
Argi daukagu irizpide horien konbinazioak bilatu
|
behar
ditugula eta askotariko kasuak ekarri nahi ditugula argitara, beste batzuen bide erakusle.
|
|
|
Sektoreek askotarikoak izan
|
behar
dutela eta, 2008an administrazioa eta lanbide heziketa hartu ziren aztergai. Administrazioa Bergarako Udalaren azterketarekin gauzatu zen, eta bereziki baloratu zen horretarako barrura begira enpresa gisa izan duen ibilbidea nahiz kanpora begira herri mailan sustatu duen dinamika.
|
|
|
Jakin egin behar dugu, ordea, euskararen erabilera sustatzeko egiten diren ekintzak baliabideak direla eta ez helburuak. Horregatik, tarteka horien balorazioa egin
|
behar
dugu eta agortuta daudela ikusiz gero, komunikatzeko bide edo ekintza berriak proposatu behar ditugu.
|
|
2010
|
|
|
Erdaran murgiltzea egokitzen zaienean —Iruñean unibertsitatean ikasteko garaian esate baterako—, zenbat denbora behar dute trebatzeko? Galdera asko erantzun genituzke, kezka horri
|
behar
duen eta dagokion garrantzia emateko, ez gehiago eta ez gutxiago.
|
|
|
Ikasleak euskara jakin
|
behar
du eta euskarari buruzko ikasgaiak euskaraz egiten dira nagusiki: euskal gramatika, dialektologia, fonetika historikoa, euskal literatura...
|
|
|
ikuspegi komunikatiboa eta edukietan oinarritutakoa. Curriculuma ikaslearengan zentratua egon behar da, ikaslearen profilak eskatzen dituen beharretara egokitu behar da, haien motibazioa piztu
|
behar
du eta, aldi berean, erronkak planteatu behar dizkio. Horrez gain, helburu zehatzak eta bideragarriak planteatu behar ditu, metodologia aktibo eta esanguratsuak eskaini behar zaizkio ikasleari, eta talde lana eta bakarkako lana orekatua izan behar da.
|
|
|
zer espero dute gazteengandik? zalantzarik gabe, euskararen egoeran dagoen hizkuntza batentzat gazteen hizkuntzarekiko konpromisoa ezinbestekoa da. baina, bestalde, gazteen portaera edo hizkuntza hautua ulertzeko lehendabizi gazteek eurek dituzten jarrera, uste eta aurreiritziak sakon aztertu
|
behar
ditugu eta baita konpromisotzat eurek zer hartzen duten: zer dauden prest egiteko euskararen alde?
|
|
|
Halere, jakina da hizkuntzak ez direla legez edo dekretuz normalizatzen. Hizkuntz Komunitatea da normalizazioa lortu
|
behar
duena eta horretarako legeen egokitzapena ere lortu behar duena.12
|
|
2011
|
|
|
Izan ere gaztea ez dago pozik ingurukoek eskaintzen diotenarekin eta hauek helarazten dioten mundu ikuskerarekin. Bere gazte izaera adierazi
|
behar
du eta hori helduen kontra eginez adierazten du. Ordura arte izan duen" aginteari" (helduak arauaren irudi dira) kontra egingo dio eta ez du onartuko mundu horretatik datozkion hainbat diskurtso2 Berak bakarrik gauzak esperimentatu eta deskubritzeko beharra du.
|
|
|
Gaztea ez dago pozik ingurukoek eskaintzen diotenarekin eta hauek helarazten dioten mundu ikuskerarekin. Bere gazte izaera adierazi
|
behar
du eta hori helduen kontra eginez adierazten du.
|
|
|
Aspaldikoak dira euskaltzaindiaren ahaleginak euskararen erabilera dela eta. ...ri euskararen ikerkuntza eta jagote lanak, Iker eta Jagon sailen barruan. hasierako horri eutsi dio bere historia luzean euskaltzaindiak eta bitzuotan nabarmendu da euskalgintzaren alorrean. egun, hala ere, euskaltzaindiak Jagon sailarekin daukan konpromisoa are agerikoagoa da, argi baitago hizkuntza politika baten eragileak, administrazio publikoak ez ezik, gizartean ari diren erakundeek ere izan
|
behar
dutela eta euskararen kasuan, euskaltzaindiak duela horretarako ardura, erakunde aholku emaile ofiziala den neurrian.
|
|
|
Batez ere hiru hauek: a) diglosia gorrian bizi gara euskaldunok; b) diglosia hori galgarria da per se (bera da gainbeherako joera hirukoitz horren erantzule nagusia, ia bakarra13); eta c) euskaraz egin
|
behar
dugu eta ahal izanez gero ingelesez ikasi, espainolekin eta frantsesekin berba egiteko. hirugarren puntua geroko utzita, zentra gaitezen lehenengo bietan: " diglosian bizi gara, eta diglosia hori galgarria dugu". horrela al dira kontuak?
|
|
|
Izan ere, diglosia kontzeptuaren adiera klasikoa edo menderatuen adiera erabilita, zaila dirudi ehren egoera diglosikoa dela aldarrikatzea. euskal herriaren egoera soziolinguistikoa, bere egoera soziala eta politikoa bezala anitza da, eta azpi kasu bakoitzeko hausnarketa egin litzateke. hala ere, iparramerikarren eredua kontutan hartuta ez dirudi gaurko ehko egoera diglosikoa denik (barne diglosia ez dugu kontenplatzen hemen). zalbidek aipatutako ezaugarri guztien artean bi dirudite funtsezkoak ondorio horietara heltzeko. Alde batetik, diglosikoa izateko egoera batek iraunkorra izan
|
behar
du eta alderantziz oso aldakorra da gaur egungo ehko egoera soziolinguistikoa, aldaketa garaia da. Beste alde batetik, hizkuntzen arteko banaketa soziofuntzionala funtsezko ezaugarria da, eta kasu honetan ere ezin da esan ehko toki guztietan banaketa zorrotzik dagoenik, bereziki A hizkuntza oso sartuta dagoelako teorikoki b hizkuntzari dagozkion eremuetan, ez esateko hor ere nagusi dela. definizioaren beste aldagaiak aztertzen baditugu ere ikusiko dugu nola ehko egoera ez den diglosikoa, ez erabatekoa behintzat. diglosiaren eredu" gatazkatsua" kontuan hartuta ere zaila dirudi aho batez euskararen/ euskaldunen egoera diglosikoa dela baieztatzea.
|
|
|
" zaila dirudi ehren egoera diglosikoa dela aldarrikatzea. (...) diglosikoa izateko egoera batek iraunkorra izan
|
behar
du eta, alderantziz, oso aldakorra da gaur egungo ehko egoera soziolinguistikoa(...) Beste aldetik, hizkuntzen arteko banaketa soziofuntzionala (diglosiaren) funtsezko ezaugarria da eta, kasu honetan ere, ezin da esan ehko toki guztietan banaketa zorrotzik dagoenik". gogoratu, azkenik baina ez azken, paula kasaresen hitz argiok: " Alor zientifiko batean ari garela sinetsirik eta adiera zientifikoari loturik, gure egungo egoerari ezin zaio diglosia iritzi".
|
|
2012
|
|
|
Gogoan izan biltze horiek" mundu bat" behar dutela, euskarazkoa, baina ez direla abstraktuak, hau da, gauza, harreman edota egoera eta praktika zehatzetan mamitzen direla. estilo, bizi-modu eta ibilbide atomizatuen hirietan bizi omen gara. halakoetan euskarak ez du atontzen munduaren irazki oro hartzailea, askoz jota estilo kutsu bat, osagarri bat, izan daiteke. horra lehendabiziko lana: estilo guztiak euskararen baitan
|
behar
ditugu eta ez euskara estilo batera murriztuta. eta, hala ere, beste biderik ez du meta euskaldunak: euskal estiloari eutsi behar dio. haren ex zentrizismoa erakutsiz, gainera12 ohikoa eta arrunta irauliz izaten baita euskaldun.
|
|
|
Žižekek dioen moduan, pascalen aholkua ona da ez soilik sinesmena etor dadin, ona da haren kargaz eta setaz libra gaitezen: egin egiten dugunaz sinesmenik gutxi
|
behar
dugu eta, ez da fede kontua ohitura baita, eta berdin da zer demonio sinesten dugun horretaz. Ai, euskara ere halako ohitura izan balitz, zelango atsedena!
|
|
|
Autogestioaren, boluntariotzaren eta amateurismoaren aldeko apustua egin dutenen ahalegin eta esfortzua publikoki baloratzeko, errekonozitzeko eta jendarteratzeko lana egin beharrekoa dela uste dugu, balio modura berreskuratu
|
beharrekotzat
ditugu eta. hautu hori egin duten taldeetakoren batek benetako zailtasunak izan ditzake aurrera
|
|
|
Ziklo aldaketa baten aurrean gaude euskalgintzan. Saiatuko gara artikuluan azaltzen zergatik uste dugun ziklo aldaketa horri errotik heldu behar diogula, gaiab sartu
|
beharra
dugula eta zein oinarri izango diren gure iritzian garrantzitsuak ziklo berrirako.
|
|
|
Zuhaitzak adierazten duenez, I. jokalariak zer hizkuntza aukeratzen duen ikus (entzun) dezake II. jokalariak, baina ezin du jakin I. jokalaria elebiduna ala elebakarra den. Hortaz, B erabiltzeko, bi jokalariek elebidunak izan
|
behar
dute eta B erabiltzeko koordinatu behar dute; bestela, gehiengoaren hizkuntza (A) erabiltzen da. Adibidez, bi jokalariak elebidunak badira baina A erabiltzeko koordinatzen badira, edo jokalari elebidun bat eta jokalari elebakar bat elkartzen badira, jokalari elebidunak edozein hizkuntza aukeratuta ere, elkarrizketak A hizkuntzan izan behar du nahitaez.
|
|
2013
|
|
|
— Ewaritsa bupatau delakoa irakaslearen koadernoa da, enbereraz idazteko koadernoa alegia, ikastaroan zehar irakasle bakoitzak erabili
|
behar
duena eta etxerako lanak ere bilduko dituena: eguneroko ikaspenak, eguneroko oharrak, etxeko lanak, eta abar.
|
|
2014
|
|
|
Hor sortzen zaizkigu arazoak: wazenmank esan
|
behar
dugu eta zer nahi dunk esan behar dugu?
|
|
|
Taula bidezko metodologiarekiko oso kritiko agertu dira eta ez zaie batere aproposa iruditu formatu hau. Beren ustez, maila informalean ibiltzeko soilik
|
behar
dutelako eta orduan modu ludikoago batean irakastea proposatzen dute.
|
|
|
Esaten dizutenean zuri bost axola edo ez zaizula ezer kostatzen, eskatzen dizute ahalegin gehigarri bat egiteko eta ikasi egin behar dugu hori argi adierazten eta aldarrikatzen. Kortesiak bi norabidetakoa izan
|
behar
du eta ez beti norabide berekoa".
|
|
2015
|
|
|
Horiek dira zuzeneko eragileak. Herri eta auzoetan hori buruan izan
|
behar
dugu eta eragile bakoitzarekin hainbat urrats eman daitezke.
|
|
|
Seme alabek hizkuntza ohitura egokiak ikusi
|
behar
dituzte eta gurasoek eredu egokiak eskaintzen ahalegindu behar dute. Hau da, seme alabek ohitura batzuk izatea nahi badute ezin hobea da etxetik eredu horiek eskaintzea eta ikustea gurasoak euskararekiko aktiboak direla.
|
|
|
Eskola orduz kanpoko jardueretan euskararen erabilera sustatzea. Horretarako, antolatzaileek beraien jardunaren barruan txertatu
|
behar
dute eta hezitzaileek baliabide egokiak behar dituzte.
|
|
|
Kepa izeneko lagun bizkaitar bati" ez datorkio ondo" euskaraz egitea eta erdaraz egiten diote. Berak ere zailtasunak ditu euskaraz egiteko gazteekin, haiekin batua egin
|
behar
duelako eta nahiago duelako erdarara jo.
|
|
|
Irakasleen hasierako prestakuntzan lan egiten dugunoi egokitzen zaigu irakasle gaien begietara ekartzea hizkuntzen didaktikari dagozkion oinarrizko printzipio, teoria eta praktikak, eta prestakuntza hori ahalik eta eraginkorrena izateko, ezinbestekoa zaigu eskolako irakasleen eta edukien errealitatetik edatea; ezagutza zientifikoez gain eskolaren errealitatea ekartzea. Eta horretarako eskola ondo ezagutu
|
behar
dugu eta ezagutza zientifikoa errealitateko praktikarekin kontrastatu behar dugu. Hori da etengabeko prestakuntzaren bertuteetako bat:
|
|
|
Baina eskala horiek sortzea ez da erraza, izan ere, Sallabank ek (2014: 2) dioen moduan, zer neurtu
|
behar
dugu eta nola. UNESCO k ere (2003: 7), bere eskala argitaratu zuen dokumentuan, argi utzi zuen aldagai bakar batekin ez zela nahikoa hizkuntza baten bizi indarra neurtzeko.
|
|
2016
|
|
|
Hiru ezaugarriok behar ditu gure ustez: a) euskal hiztun elkartearen osasun azalpen globalaz gainera lekuan lekuko osasun egoera argi zehazteko gai izan behar du; b) kontzeptu soziolinguistiko jeneraletan oinarriturik egon
|
behar
du eta, c) ahal delarik aplikatzen erraza izan behar du.
|
|
|
Osagai edo ikusmolde normatiboetatik aparte egoera honek hausnartua izan behar du, arazo erradikalek neurri sakonak
|
behar
dituzte eta.
|
|
|
Zertarako ekin gutxitua den hizkuntzan, ezelako ahaleginik gabe, eta errazago, beste bat badu? Osagai edo ikusmolde normatiboetatik aparte egoera honek hausnartua izan behar du, arazo erradikalek neurri sakonak
|
behar
dituzte eta. Galdera honi erantzun ezean, azalpen gisa borondate edo justizia kontuetara joko dugu, eta horietan ez dago soluziorik.
|
|
|
Euskararen bermea Gipuzkoako tamaina erdiko udalerrietan eta Donostian dago momentuz. Bitartean eskolak euskaradunak egiten jarraitu
|
behar
du eta horren guztiaren ondorioz euskararen aldeko dekantazio prozesu berriak sortuko dira.
|
|
|
" Gure belarriek euskaraz baino gazteleraz askoz gehiago jasotzen dute egunean zehar eta horren ondorioz esaldi erdaldunak ateratzen zaizkigu gure hizketetan". Bere ustez, EITBk hizkuntza premietan pentsatu
|
behar
du eta Eskolak ahozkotasunaren aldeko iraultza egin luke. Bere tesia honako hau zen:
|
|
|
Ondo ulertzeko, bai egitura, bai hierarkia eta kapital zein botere banaketa, eremu kontzeptuan sartu genituzke: eremu batean hainbat indar ari dira, indar izan daitezen bere burua bereizi eta sendotu behar dute, hartan, eremuko harremanak erakarri
|
behar
dituzte eta aldi berean bereizgarritasun adierazkorra landu. Ideologiak sartzen dira horretan.
|
|
|
• Maila soziolinguistikoan Unibertsitateak autonomia behar du, bestela esan: inguruko gizartean dauden egiturazko eraginak gainditu
|
behar
ditu eta hizkuntza praktiketan ere joko gune berezia sortu behar du. Esan bezala, trebetasunak dira eta curriculum formala da tresna eta azken finean konpromisoa; baina, hizkuntza joko berezia sortzeko alboko curriculuma eta, oro har, unibertsitateko bizitza kontuan hartu behar ditu.
|
|
|
Euskal soziolinguistikak izan lukeen garapen maila eskuratzeko, horrezaz dagokion erantzukizunaz jabetu behar du eremu akademikoak. Ikuspuntu zientifikotik zein irakaskuntzatik begiratuta, estrategia beregaina diseinatu
|
behar
du eta, ondoren, plangintza abian jarri.
|
|
2017
|
|
|
" Lurralde estrategiak prozesu parte hartzaile baten fruitu izan
|
behar
du eta prozesu horretan parte hartu behar dute" helize laukoitza" osatzen duten eragile guztiek: herri agintariek, enpresariek, hezkuntza eta jakintza munduak eta gizarte zibilak.
|
|
|
Merkatu haietan ideologien, zientzien eta irudikapen sozialen produktuak hibridaturik aurkituko ditugu. ...eragiten dieten euren hizkuntza praktikei. baina, hizkuntza orotako kideek badute testuinguru linguistikoaren berri, badituzte errealitate sozio eta demolinguistikoaren zenbait datu eta badute horien gaineko iritzirik eta baloraziorik. halabeharrez bertan jardun behar dutelako. datu edo ezagutza horiek, bistan da, ez dira soilik adituen ikerketen metodoen bidez lortu, bestela, bizibeharrez, lortu
|
behar
dituzte eta. izan, lan hura lan soziala da: eguneroko berriketan eta solasaldietan sortu eta landu egiten den" egoerako definizo diagnostiko ebaluazioa" 3 bistan da erabilerarekin batera beti doala ekintzan bertan inplikaturik, arauzko erabilerari buruzko gogoeta edo diskurtsoa. hori dena areagotu eta handitu egiten da hizkuntza gutxitu eta bazterturen bat legitimatzeko prozesuetan. baina dialektologian edo hizkeren eta erregistroen balio eta estatus sozialaren ikerketan kontuan hartu bada ere, hiztunen ezagutza soziolinguistikoa ez da aski landu.
|
|
|
horiek horrela, zein da euskararen eSlan eragina izan duten ikerketek erabili duten unitate nagusia? ikerketa soziolinguistikoetan garai berri bat zabaldu omen zen erakunde autonomikoen bultzadaz; hizkuntza politikak, legeak eta planifikazioak abiarazi
|
beharra
zutela eta, ikerketa" handiak" egiteari ekin zioten. horiek aztertuko ditugu. ikuspegi makroskopikoa eman nahian, errealitate soziolinguistikoa kuantifikatzea eta kartografiatzea izan da ikerketa horien asmo nagusia, eta dagoeneko hiru hamarkadako bidea egina dute. Jacqueline urlak horrela deskribatzen du bidai horren nondik norakoa:
|
|
|
" errealitatea gordinegia delako ote?" (larrañaga, 1999). bide bereko kritikak ez dira gutxi izan. adibide pare bat: inkestatuek erantzuteko errealitateari buruzko iritzi bat eraiki
|
behar
dute eta iritzi hartan nahiak, usteak eta halakoak sartzen dira (amonarriz eta Joly, 2007); euskara jakitea oso desberdina da herri euskaldun bateko edo erdaldun bateko hiztunentzat, oso bizipen desberdinak izango dituzte euskararen erabileran (Joly, 2012: 108). azken puntu honi jarraikiz, oso agerikoa da inkesta Soziolinguistikoetan hiztunek ez dutela euskararen erabilera espazio orokor batean neurtzen (hau da, ez dute erreferentzia espazio bera), ez dituzte parametro berberak erabiltzen, ezta neurtzeko sistema berbera ere. gutxienez, kontuan hartuko genuke zein den euren inguruan hautematen eta bizitzen duten egoera soziolinguistikoa. zein den, esaterako, bizi inguruan duten euskara erabilera.
|
|
|
Hemen hizkuntza gutxituak biziberritze aldera eraman nahi ditugu kontroleta menderatzeahalmenak. dira. bestela esan, gure iritziz errealitate soziolinguistikoa eraldatzen lagunduko diguten ikerlanek hizkuntza praktiketara jo
|
behar
dute eta praktiketan eragiteko politikak ebaluatu behar dituzte. tesiaren eredu praktiko bat emate aldera, kasu azterketa bat aurkeztuko dugu. ikerlan apal bat baino ez da, baina zuzen zuzenean hizkuntzapraktiken erregistroei buruzko analisia izaki, aurrekoan defendatu dugun ikuspegi epistemologiko eta metodologikoarekin bat egiten duena. horrenbestez, praktika eremu jakin bateko erregistroa eta ... (1) hizkuntza praktikak atzematea, (2) euskarazko mezuak zein bidetatik eta zein esparrutan hedatzen ziren identifikatzea, eta (3) etorkizunean, euskararen erabilera handitzeko, aliatuak izan daitezkeen kontuak zein ziren zehaztea. ikerketaren eremua zertan hautatu zen eta zein ezaugarri dituen arin azalduko dugu. batetik, twitter. bistan da sare sozial telematikoak eremu sozial bereziak direla:
|
|
|
Hurbiltze etnografikoa nerabeen hizkuntza praktiketara kontua" delako. lezon eta pasaian egindako ikerketan nerabeak helduen munduaren emaitza eta ispilu direla ondorioztatu nuen: ...gin baino, haur, nerabe eta gazteekin hitz egin eta egon behar dugula uste dut. haien ahotsak entzun behar ditugu, asko esateko dutelako eta gako diren gauza asko adierazten digutelako. beharbada, euskarari buruz gutxiago hitz egin behar dugu, eta gizartean ditugun praktika, diskurtso eta arau sozial eta kulturalei buruz (eta kasu honetan genero ardatza bereziki kontutan hartuta) gehiago hitz egin
|
behar
dugu eta zalantzan jarri behar ditugu. horiek baitira boterezko hizkuntza harremanak mantentzen dituztenak.•
|
|
|
10 ONDORIOAK aztertutako araudian ikusi dugu, lehenik eta behin, gaztelaniaren eta euskararen ofizialtasun maila ezberdina dela euskal autonomia erkidegoan. bi hizkuntzen ofizialtasunaren ezberdintasun nagusia ezagutzaren derrigortasunean datza; alegia, herritarrak modu orokorrean gaztelania ezagutzera legez derrigortuta dauden bitartean, euskararen ezagutza herritarrei modu orokorrean legez derrigortzea debekatuta dago. bestalde, euskal autonomia erkidegoko administrazio orokorrerako langileak hartzean, euskararen ezagutza ez dela derrigorrezkoa ikusi dugu: zenbait lanpostutan euskararen ezagutza derrigorrezkoa izanik, beste batzutan meritu gisa bakarrik baloratzen baita. langile publikoak kontratatzean, indarrean dagoen espainiako konstituzioak ezartzen du, alde batetik, espainiar guztiek dutela administrazioan berdintasunean sartzeko eskubidea, eta, bestaldetik, administrazioak eraginkortasunez aritu
|
behar
duela eta langileak hartu behar dituela meritu eta gaitasun printzipioetan oinarrituta. bi indar horien arteko tira-bira horretan, azkeneko hamarkadetan auzitegiek ebatzitako epaietan egon den bilakaera ere ikusi dugu; gaur egun, espainiako estatuko hainbat autonomia erkidegotan berezko hizkuntzaren ezagutza modu orokorrean derrigorrezkoa delarik administrazioan sartzeko. kontuan izanda, alde bat...
|
|
2018
|
|
|
Lekua
|
behar
zuela eta, Ikastolaren gela bat Arrangoletan ezarri zen, 1979an. Arrangoleta eraikina Udalarena zen, eta han zegoen eskola publikoa (gero" nazionala") 1929tik.
|
|
2019
|
|
|
aurrerapen handiak egin dira zenbait alorretan, euskararen egoera soziolinguistikoari dagokionez18 arnasguneak eta behe mailako eremu soziofuntzionalak (L mailakoak) ditugu, gaur egun, erronka nagusi19 aurretik esandakoak laburbilduz, esan dezagun oso argia dela mikel zalbideren artikulu hau: bai arnasguneen garrantziaz jabetzeko da argigarri, bai ingurumen hauek zer nolako egoeran dauden jakiteko eta bai, azkenik, bide egokienari eusteko zer egin zehazteko. arnasguneak ez dira ghetto batzuk bihurtu behar; ez da kanpotik erabaki behar bertako biztanleek zer egin
|
behar
duten eta zer ez. asmoa arnasguneetatik bertatik etorri behar da eta instituzioek eta kanpoko eragileek lagundu behar diote bertako biztanleriari bere helburuak lortzen. horretarako gune horietako biztanleak beren izaeraz eta izaeraren horren garrantziaz jabetzea ezinbestekoa da: haiek osatzen dute arnasgunea, euskararen birika. aldi berean hori ez da izan behar zama bat haientzat, lasai bizi behar dira, erantzukizun guztia ez da haiena. arnasguneen kopurua hain mugatua izanik, horrezaz gainera, politika eta jabetze lan hori gehiago zabaldu behar dela iruditzen zait eta gune euskaldunen arteko loturak eta harremanak bultzatu egin behar direla. testuinguru soziokultural, sozioekonomiko eta tekniko berri honetan iraunkorrak izango diren arnasguneen egitura berria sortzeko ahalegina egin litzateke, beti ere bertoko biztanleria errespetatuz eta berak hala nahi baldin badu. ez badu nahi zergatik ez duen nahi aztertu da:
|
|
|
estatu berean, horrela, aldamenekoari ez bezalako ezaugarri linguistiko kolektiboak aitortu zaizkio lurralde bati eta ezaugarriok, are legez, indarrean eusten dira. ez gara esaten ari, hemengo hizkuntza eskubideetan gidari dugun norbanako irizpidea okerra denik. ukitu ezina denik ere ez: arnasguneen babes trataerak zer formulazio konkretu
|
behar
lukeen eta izan dezakeen ikuskizun dago. ezin da, ordea, aipatu gabe utzi. arnasguneetan (kanpora eta barrura, hazkunde bejetatibo murritzaz gainera) gertatzen ari den transbase bortitzaren gertaera hor dago. gertaera horri gizabidezko eta elkar hartuzko irtenbidea bilatzen saiatzea dagokigu, azken arnasguneak ere hankaz gora joango ez badira bihar edo etzi. Labur baina zorrotz azaldu digu kikek Irlandako (eta han hemengo) egoera tristeurrikalgarria:
|
|
|
Adostasuna bilatuko da taldearekin eta bereziki liderrarekin Coachingaren bidez.[...] talde kohesioa lortzeko, liderraren alde egin behar dugu, honen trebeziak indartu
|
behar
ditugu eta honen alboan egon behar dugu. Gu [suspertzailea] izan behar gara liderraren lider psikologikoa.
|
|
|
Sakondu
|
behar
dugun eta euskal kasuaren beste elementu batzuekin alderatu behar dugun esperientzia eta ibilbidea hau izan arren, baliosistema, narratiba berriak eta munduan proiektatu nahi dugun izaera bidegurutze handi baten aurrean daude. Autogobernua berreskuratu zenetik lehen aldiz, desberdintasuna modu kezkagarrian handitzen ari da Euskal herrian, eta aberastasunaren banaketa ekitatiboagoak" euskal eredua" deiturikoaren jatorrizko elementuetako bat izateari uzteko arriskua du.
|
|
|
Joera horren inguruan partaideek diote, batetik, hiztun askok nokarik ez dakitela eta toka bakarrik ezagutzen dutela; eta bestetik, hika zuka elkarrizketak deserosoak direla. parte hartzaile gutxi batzuk esan dute neskek nesken artean toka entzutea ez zaiela batere gustatzen," zeharo bastoa" iruditzen zaiela. ...ntzea ez zaie horren gogorra iruditzen. kontraesana dirudi, izan ere, azken finean, bi kasuetan toka egiten duena neska da eta aldatzen den bakarra solaskidearen generoa da. kontua da oso barneratuta dagoela noka emakumeak (eta ez emakumeari) eta tokagizonak (eta ez gizonari) lotura. hiztunek berez badakite ez dela hala, baina haien diskurtsoen arabera, badirudi sinesten dutela noka emakumeek egin
|
behar
dutela eta toka gizonek. parekatze horrek ez du zentzurik ordea, hitanoaren moldea ez baita aldatzen igorlearen generoaren arabera, hartzailearenaren arabera baizik. Beraz, toka eta noka, biak dira bai emakumeenak zein gizonenak. partaide batzuek, ordea, ez dute hain argi ikusten:
|
|
2020
|
|
|
Ekintza komunikatiboa arrakastaz bete ahal izateko ikasleak zein gaitasun
|
behar
dituen eta zein hizkuntza eduki erabili dituen zehaztu genuen.
|
|
|
Adituek jakinerazi zigutenez, operadoreak lan jardunak antolatzen ari dira komunikabideetan lan egiten dutenek aukerak zein diren azter ditzaten eta ideiak sor daitezen. Teknologiak edukiak
|
behar
ditu eta edukien sorkuntzan komunikabideak dira aktore garrantzitsuenak.
|
|
|
Presazkoa da alternatiba estrategiko bat topatzea edukiak ikus entzunezkoen bidez eskaintzeko eta euskarazko telebistek
|
behar
duten eta merezi duten espazioa bermatzeko.
|
|
|
Ondorioz, presazkoa da alternatiba estrategiko bat topatzea edukiak ikus entzunezkoen bidez eskaintzeko eta euskarazko telebistek
|
behar
duten eta merezi duten espazioa bermatzeko. Ezin da gertatu ikus entzunezkoen eskaintza areagotzera doan honetan ditugun ikus entzunezko hedabideek beren presentzia galtzea.
|
|
|
"... Gasteizko Udalak euskararen inguruan ahalegina egin du, hori ezin da ezkutatu, Euskara Zerbitzuan konpromisoa badago baina uste dut politikoki ez dagoela behar besteko apustu sendorik benetan Euskara Zerbitzutik egiten denaz gain apustu indartsuagoak egiteko, eta gauza gehiago egin daitezke. Nik suposatzen dut politikoki esaten dietela bueno, guk legea bete
|
behar
dugu eta zuek guri esan behar diguzue legea hori nola bete, baina legeak dioenaz gain gauza gehiago egin daitezke..."
|
|
2021
|
|
|
Beharrezkoa da babesgune horietan hizkuntza zuzentasun aldetiko arauak erlaxatzea eta gazteak euskara erabiltzea" normala" edo ez markatua dela antzematea; baina hori ez da nahikoa. Aurkeztu dugun proiektuak erakutsi duenez, gazteek benetako eraldaketa egin dezaten, lanketa bat egin behar da, euskara eta hizkuntza praktiken inguruan hausnartu
|
behar
dute eta praktiketan aldaketak egiten, taldean eta eroso sentituta, saiatu behar dute. Ezinbestekoa da parte hartzen duten gazteak euskara gehiago erabiltzen saiatzeko prest egotea, neurri eta modu ezberdinean bada ere:
|
|
|
Gurea hezkuntza sistema eleaniztuna izanik ikasle askorentzat eskolako hizkuntza eta etxeko hizkuntza ezberdinak dira, eta eskola da, sarritan, ikasleek euskarazko gaitasunak eskuratzeko duten bide bakarra. Gaitasun horiek garatzera bideratuta dagoen sistema eleaniztun honetan, ikasle gehienentzat bigarren hizkuntza dena (euskara) ikasi ez ezik, arloetako edukiak ere hizkuntza horretan ikasi
|
behar
dituzte eta horrek, bigarren hizkuntza horrekiko sentiberatasun berezia izateaz gain, esku hartze aproposak garatzea eskatzen du irakaslearen aldetik. Alde horretatik, beraz, eskola eleaniztunak eskola elebakarrak ez duen erronka du ezinbestean.
|
|
|
Bestalde, Europako Batzordeak baditu dirulaguntza programak (Interreg, Erasmus+, Creative Europe, Horizon 2020) baina orokorrak dira, hau da, eskualdeko edo eremu urriko hizkuntzek parte hartu dezakete, baina argi dago hizkuntza hegemonikoekin lehiatu
|
behar
dutela eta hori ez dela erraza izaten. Dirulaguntzak gai jakinen ingurukoak dira (berrikuntza, migrazioa, integrazioa, hezkuntza...) eta kontuan izanda elkarkidetzan egindako proiektuak izan behar direla eta lan izugarria dela eskaerak behar bezala prestatzea eta bideratzea, ondorioa da dirulaguntza horiek ez direla ia iristen hizkuntza ez hegemonikoetara, hau da, gaur egun askoz ere aukera gutxiago dagoela eskualdeko edo eremu urriko hizkuntzentzat Europako finantzaketari dagokionez.
|
|
2022
|
|
|
Lehen hasitako bideari jarraituta, puntu batzuk ARAUTU, irizpideak landu eta jakinarazi behar ditu: hizkuntza paisaian eragiteko, zerbitzu publikoetan hizkuntza gaitasuna bermatzeko, diruz lagundutako jardueretan euskara dagokion bezala erabiltzeko, etab. Horrekin batera, jarrera proaktiboa erakutsi
|
behar
du eta eredugarri jokatu, inguruan eragiteko.
|
|
|
Eskaintza aktiboak behar du izan Osakidetzaren euskara sustatzeko planen ardatz, ezinbestekoa da eskaintzan aldaketak egitea, euskara eskaintzea euskaraz egiteko. Aurrez aipatu bezala, aritzeko hariak
|
behar
ditugu eta entzuteko belarriak. Kike Amonarrizek Euskararen bidegurutzetik liburuan aipatu bezala, inertziak astintzeko, egiturak bir pentsatzeko eta behar diren egokitzapenak egiteko unea da, egoera soziolinguistiko berriak eskatzen dituen erronkei modu egokiagoan erantzuteko eta jauzi kuantitatiboak eta kualitatiboak emateko unea (Amonarriz K., 2019).
|
|
|
Gaur egungo enpresek eta erakundeek aurre egin behar diote euren barneko dibertsitate kulturalari eta errealitate eleaniztunari. Horrela, nazioartean diharduten enpresen hizkuntza politikek nazioartean komunikatzeko gaitasuna garatu
|
behar
dute eta, horrez gain, tokian tokiko interes taldeen enpatia, konfiantza, laguntza eta babesa lortu behar dute. Aurreneko beharrari erantzuteko ingelesa erabiltzen da normalean lingua franca moduan, eta bigarrenari erantzuteko, tokian tokiko erantzunak bilatzen dira.
|
|
|
Era berean, 2009an ebaluazioren metodologia egokitu zen eta, ordutik, zenbait entitateri azterketa gehigarriak egiten ari zaizkio, orduan zehaztu zen adierazleen zerrenda baliatuta edo" Ezkutuko Bezeroa" izeneko metodologia erabilita. Horretarako, erakundeak eta Bai Euskararik fikziozko egoera bat (produktu edo zerbitzu baten salmenta, kexa izapidetzea, aurrekontu eskaera edo bestelako zerbitzu bat izan daiteke) adostu
|
behar
dute eta erakundearen zein ordezkaritzatan burutuko den erabaki. Halaber, zehaztu eta adostu behar dira aztergai izango diren aldagaiak, aplikatutako irizpideak eta metodologia.
|
|
|
Ziurtagiria urtebeterako ematen da eta Bai Euskarari Elkarteak jarraipen, promozio eta ebaluazio lanak burutzen ditu. Berriztatzeko, entitateek neurrien betetze maila gutxieneko bat gaindituta
|
behar
dute eta, gainera, hurrengo urterako neurri berriak hartu behar dituzte.
|
|
|
Esparru sozioekonomikoa dinamikoa eta aldakorra da, eta ez da erraza hor eragitea euskararen presentzia eta erabilera handitzeko. Etenik gabe sortzen eta desagertzen dira enpresak, aldatzen eta mugitzen dira, enpresa horiek langileak
|
behar
dituzte eta lanean hasten direnetako asko gazteak dira, lanean urte asko pasatu dituztenak eta euskaldunak, eta oso aukera ona daukagu euskara areagotzeko lan munduan.
|
|
|
zer nahi dugu geratzea ariketaren ondoren? Zer lortu
|
behar
dugu eta gero sendotu ariketari esker. Ariketak aukera ugari zabalduko dizkigu:
|
|
|
Ahalegin nekeza da, zalantzarik gabe. Eta, hori horrela, euskarak egiturak, errelatoak, teoria propioa eta babesa
|
behar
ditu eta proiektuak tokian tokiko egoeretara egokituta
|
|
|
Darabiltzagun diskurtsoetan egokitzapenak egin genituzkeela iruditzen zait, eta ditugun datuak lorpen sozio-politiko gisa aurkeztu. Datu hauen atzean dagoen ahalegin erraldoia ere nabarmendu
|
behar
dugu eta behar bezala baloratu.
|
|
|
Darabiltzagun diskurtsoetan egokitzapenak egin genituzkeela iruditzen zait, eta ditugun datuak lorpen sozio-politiko gisa aurkeztu. Datu hauen atzean dagoen ahalegin erraldoia ere nabarmendu
|
behar
dugu eta behar bezala baloratu.
|
|
2023
|
|
|
Ikerketa lan honen helburuetako bat izan da euskara, valentziera, galiziera eta katalanezko komunikabideen araudiaren antolaketa egitea. Araudia mailakatzeak, kronologikoki antolatzeak eta elkarren artean alderatzeak erakusten du hizkuntza bakoitzaren marko juridikoak zein
|
behar
dituen eta baita zein iturrietatik garatzen jarraitu dezakeen. Nagusiki, denen erreferentzia juridiko nagusia Europak izan luke, nahiz eta beraien artean badauden zabaldu daitezkeen praktika edo zehaztapen aproposak.
|
|
|
Horrez gain, ebaluazio sistemari so eginik, behaketa egin eta informazioa eman behar zuten hezitzaile guztiek ez dute galdetegia bete, eta familia guztiek ere ez dute erantzun bidalitako galdetegia. Hezitzaile behatzaileen% 57k eta familien% 31, guztira 527 Argi dago ebaluazioaren kultura zabaldu
|
beharra
dugula eta horretarako tresna gehiago eman, Gairínek aipatu bezala (Gairín 2004), agerian geratzen baita ebaluatzeko eta lan sistematikoa gauzatzeko ohitura falta dagoela/ dugula.
|
|
|
Baina gizartearen ezaugarri eta behar berriek eskatzen dute plaza zabaletan beste eragile batzuekin batera aritzeko ausardia ere. Gure mundu berriak euskalduna izan behar duela badakigu, baina ekologikoa, berdinzalea eta justua ere izan
|
behar
du eta euskara elkarteek ezin dute behar horietatik aparte egon.
|
|
|
Mundua eta gizartea etengabe aldatzen ari dira, jendearen premiak eta bizimoduak ere aldatzen doaz. Euskara elkarteek eta gizarte mugimendu guztiek aldaketa horietara moldatzen asmatu
|
behar
dugu eta ditugun tresnak ahalik eta ondoen erabiltzen ikasi.
|
|
|
Eta jendea batu zen, eta haietako askorekin egin genuen berba, eta eskatu genien zelanbaiteko babesa. Gauzak horrela, erabaki genuen baietz, salto egin
|
behar
genuela eta, horrela, jaio zen Marikobaso espazioa.
|
|
|
Lan merkatu hobearen bila jartzen da abian migrazio prozesua (Moreno Fernández 2009, 134); horregatik garrantzi berezia du maila honek. Integrazio laborala gerta dadin, migratzaileak biziraupeneko integrazioko beharrak aurrez ase
|
behar
ditu eta horrela bakarrik heldu gizartean lana eta funtzio sozialak betetzeko gai izango da. Era berean, haurrak dituzten gurasoek, hezkuntza sistema formalera integratzeko gaitasuna edota baliabideak izan behar dituzte.
|
|
|
Hobetu beharrekoen artean, nabarmentzen da euskararen biziberritze prozesuaren inguruan informazio gehiago eta hobeto jaso
|
behar
luketela eta, beraz, horretan huts egin dela baloratzen da. Esate baterako, iritzi diote ondo adierazi behar dela zein den lurraldeko egoera linguistikoa eta, zehazki, euskararen balioaren inguruan azalpenak eman behar zaizkiela etorkinei.
|