|
2004
|
|
|
2 Frogak gauzatu ondoren, alderdiek ahoz aurkeztuko dituzte egitate eztabaidatuen inguruan euren ondorioak, eta era antolatu, argi eta zehatzean azalduko dute, euren ustez, egitate garrantzitsuak onartuak izan diren edo izan
|
behar
duten eta, kasuan kasuan, horiek frogatuak izan diren edo izan behar duten, edota zehaztugabeak diren edo izan behar duten.
|
|
|
Lekukotza horrek barnean hartuko ditu foroa eratzen duten finkak, horiengatik ordaindutako pentsioa, horietatik bakoitzari atxikitako zatia, eta pentsioagarriaren titular diren ugazaben izenak. ordaindu
|
behar
duten eta jabari erabil
|
|
2005
|
|
|
Legearen 73 artikuluko bigarren lerrokadak aipatutako idatzoharretarik bat izateagatik horrek pertsona baten ondasun guztiak jaso
|
behar
dituenean eta tituluan ez dagoenean horien deskripziorik, pertsona beraren izenean inskribatuta agertzen diren guztiak idatzoharrean jasoko dira, inguruabar hori adieraziz eta, ondasun higiezinaren deskripzio zein zamei dagokienez, kasuan kasuko inskripzioak aipatuz.
|
|
2006
|
|
|
Horrenbestez, aztertu behar da ea kodearen proiektuak konpontzen dituen indarreko justizia kriminalaren antola keta akatsak, guztiak ez bada, garrantzitsuenak bederen bai. Lehenengo eta behin, ezinbestekoa da egungo prozeduraren ibilera nagi eta geldoaren ordez, beste sistema bat ezartzea.tzeko eta benetako delitugilea aurkitze Sistema horrek defentsa zabaldu
|
behar
du eta epaitzari arrakastatsu izateko bermeak eman behar dizkio. Baina, horrekin batera, epaiketaren azkartasuna ziurtatu behar du, bi helburu garrantzitsu hauek lortu ahal izateko:
|
|
|
Funtzionario publikoak, direla zibilak direla militarrak, zein motatakoak izanik ere, baldin eta euren kargua dela-eta sekretua gorde
|
behar
badute eta ezin badute adierazpena egin sekretu hori bort xatu gabe, edo, zor den obedientziaren arabera jardunez, hierarkian gorago dagoenak baimenik ematen ez badie eurei eskatu zaien adierazpenak egiteko.
|
|
2007
|
|
|
Ildo horretatik, gairik polemikoena izan da ea erlijio ikasgaia beste ikasgai bat den edo ez, eta «curriculumaren» ondoreetarako baloratzen den edo ez. HLOren 2 xedapen gehigarrian ezarritakoaren arabera, erlijio katolikoa arlo edo gai moduan gehituko da kasuan kasuko hezkuntza mailetan, zentroek nahitaez eskaini
|
behar
dute eta ikasleek modu boluntarioan hartuko dute. Gainerako erlijioei dagokienez, Estatuak Erlijio Erakunde Ebangelikoen Federazioekin, Israeldar Erkidegoekin eta Batzorde Islamikoarekin sinatutako Lankidetza Akordioek (azaroaren 10eko 24, 25 eta 26/ 1992 Legeek arautuek), konfesio horiek zentro publiko edo itunduetan irakasteko eskubidea bermatzen dute, eta beste horrenbeste gertatuko da gainerako konfesio erlijiosoekin, etorkizunean horiekin ere akordioak lortzen badira.
|
|
|
Horrez gain, lanbide elkargo batean sartzea legez eskatzen bada, tituludun lanbideak, ikusi dugunez, elkargora bildutako lanbide bihurtzen dira. Edonola ere, Carta Magnak ezartzen duen moduan, legeak arautu
|
behar
ditu eta, beraz, horien arauketa erregelamenduko arauetara «zurian» igortzeko aukerak ez du lekurik. Aitzitik, baimendu egiten da lege arautzaileek erregelamenduetara igortzea, baina inoiz ere ez igorpen horiek direla bide arauketa independentea eta legearen mende ez dagoena egin ahal izatea, eta edonola ere, tituludun lanbide baten arauketak interes publikoaren irizpidea izan behar du oinarri beti, eta muga askatasunaren funtsezko edukiaren errespetua izan behar da (uztailaren 24ko 83/ 1984 KAE; apirilaren 10eko 42/ 1986 KAE).
|
|
|
Konstituzioaren arabera giza bizitza babesteko betebeharra dago eta horrek Estatuari eragotzi egiten dio buruaz beste egiteko lankidetza onartzea. ...a ezarriko zaio inor bere buruaz beste egitera induzitzen duenari eta pertsona batek bere buruaz beste egiteko beharrezko egintzekin laguntzen duenari (ZKren 143 art.). Konstituzio jurisprudentziak (honezkero aipatutako 120/ 1990 KAE eta 137/ 1990 KAE) argi utzi du pertsona baten bizitza erakunde publikoen mende dagoenean zuzenean (gogoan izan dezagun presoen kasua), Estatuak horien bizitza zaindu
|
behar
duela eta ezin duela onartu, modu pasiboan bada ere, herritar horiek euren buruaz beste egitea, benetan hil nahi izan arren (adibidez, gose greba amaiera arte eginez); Giza Eskubideen Europako Auzitegiak beste horrenbeste esan du zentro psikiatrikoetan barneratuta dauden gizabanakoei dagokienez (1992ko irailaren 24ko GEEAE. Herczegfalvi kasua?). Izatez, Auzitegiek gizabanako horiek nahitaez elikatzea justifikatu dute, betekizun jakin batzuk betetzen badira eta pertsona horien askatasuna eta duintasuna errespetatzen dituzten muga batzuk ezarriz (esaterako, elikatze parenterala soilik baimendu da, eta hiltzeko arrisku larria dagoenean bakar bakarrik).
|
|
|
Afiliatuen eskubide eta eginbeharrei dagokienez, 8 artikuluaren arabera, afiliatuek adin nagusikoak izan
|
behar
dute eta eskubide berberak izan behar dituzte. Estatutuek jasoko dute afiliatuen eskubideen zerrenda zehaztua; zerrenda horretara honako eskubideak bilduko dira beti:
|
|
|
Horrez gain, datuak babesteko eskubidea eta intimitaterako eskubidea beste alderdi bati dagokionez ere bereizten dira: intimitaterako eskubidearen arabera, gizabanakoak botere juridikoa du hirugarrenei gizabanakoaren esparru intimoan egindako esku sartze oro saihestu
|
behar
dutela eta modu horretan ezagututakoa erabiltzea debekatuta dagoela ezartzeko; aitzitik, datuak babesteko eskubideak titularrari ahalmenen sorta bat ematen dio eta, horri esker, hirugarrenei egiteko eginbeharrak ezarri ahal zaizkie, hau da: beharrezkoa da datu pertsonalak bildu eta erabiltzeko gizabanakoaren adostasuna eskatzea, eta titularrak datu horien xedeari buruzko informazioa jasotzeko, datuetan sartzeko, datuak zuzentzeko eta datuak ezeztatzeko eskubidea du.
|
|
|
Zernahi gisaz, gainerako botereak legearen mende daude eta legea indarrean dagoen bitartean bete egin behar dute. Botere betearazleak legea aurkaratu dezake (adibidez, Konstituzio Auzitegian konstituzio aurkakotasun errekurtso bat aurkeztuta), baina legea indarrean dagoen bitartean, errespetatu egin
|
behar
du eta administrazio jarduna legean ezarritakora egokitu behar du (maiatzaren 17ko 39/ 1983, otsailaren 17ko 22/ 1984, eta maiatzaren 16ko 61/ 1984 KAE). Botere betearazleak erregelamenduak emateko duen aukerari dagokionez (erregelamenduak emateko ahala), legearen mendekoa da beti (uztailaren 26ko 1086/ 1986 KAE).
|
|
|
arautegi fiskalean aldaketa bat onesten bada (esaterako, tributu salbuespenak edo hobariak gozatzeko epea mugatzen duen arau berria), horrek argi eta garbi esan nahi du zergadunak Ogasunari gehiago ordaindu diola eta, orduan, norbaitek alegatu dezake eraldaketa horrek, adibidez, bere jabetza eskubidea ukitzen duela eta, beraz, banakako eskubideak murrizten dituzten xedapen zehatzaileen atzeraeraginik ezaren debekuaren printzipioa oinarri hartuta, kasu honetan jabetza eskubidea? aurreko arautegia aplikatu litzaiokeela, harekin gutxiago ordaindu
|
behar
zuen eta. Modu horretan, triburu arauak inoiz lirateke eraldatu.
|
|
|
Hau da: Europar Batasuneko kide izateak ezarritako betekizunak betetzeko modua (hau da, nork bete
|
behar
dituen eta zein bitarteko erabiliz), estatu bakoitzeko barne antolamenduak zehaztu behar du. Printzipio hori Luxenburgoko Auzitegiak aitortu du, eta Espainiako Konstituzio Auzitegiak ere aplikatu du (252/ 1988 KAE, abenduaren 20koa).
|
|
|
Aurrekontuen Legea indarraldi mugatuko legea da (printzipioz urtebeterako da, luzapen automatikoaren kasuan izan ezik), eta horren proiektua Gobernuak aurkeztu behar du indarreko aurrekontuaren indarraldia agortu baino hiru hil lehenago (aurreko ekitaldiko aurrekontuak modu automatikoan luzatzen dira ekitaldi berrikoak onetsi arte, azken horiek urtarrilaren 1a baino lehen onetsi ez badira). Hori guztia aurrekontuaren urterokotasun printzipio ezagunaren eskakizuna da, unibertsaltasun eta batasun printzipioei lotuta dagoena (aurrekontuak estatuko sektore publikoaren gastu eta sarrera guztiak eta estatuko tributuak ukitzen dituzten onura fiskalen zenbatekoa jaso
|
behar
ditu eta, gainera, osorik onetsi behar da, hau da, ezin dira aurrekontu partzialak onetsi, zenbateko batzuekin bakarrik).
|
|
|
EKren 86 artikuluan aipatu aparteko eta presazko beharrizana, Gobernuari lege dekretuak emateko gaikuntza ematen diona, beste zerbaiti buruz ari da: ustekabeko egoerei buruz ari da, larriak eta ez hain larriak, presazko jardun arau-emailea
|
behar
dutenak eta Parlamentuaren esku hartzeari itxaron ezin diotenak; izan ere, horren eraginez presazko eta beharrezko arauaren onespena gehiegi atzeratuko litzateke, eta hain zuzen ere, araua ahalik arinena aplikatu behar da. Errege dekretu legeak mota honetako egoerek eragindako kalteei aurre egiteko erabili ohi dira:
|
|
|
Hurbileko konstituzioen aurrekariei jarraituz, «langileen greba eskubidea aitortzen da haien interesak defendatzeko». Arauketa zehatzagoa egiteko lege batera igortzen da, horrek erkidegoko oinarrizko zerbitzuei eusteko nahitaezko bermeak ezarri
|
behar
ditu eta. Gaur egun, inor ez da ausartu Grebari buruzko Lege Organikoa onestera, eta greba eskubidearen arauketa Konstituzioaren aurreko arau batera bilduta dago (martxoaren 4ko 17/ 1977 Errege Dekretu Legea, Greba Eskubidea eta Lan Arloko Gatazka Kolektiboak Arautzekoa).
|
|
|
Gorteek ohar horiek baztertu zitzaketen eta testua behin betiko onetsi, baina erregeak testuari betoa jarri ahal zion (nahi izanez gero Erresumako Kontseiluari entzunda). ...ta presako kasuetan, lege bat denbora baliodunean sendetsi ezin zenean eta Gobernuarentzat lege hori aldarrikatzea ezinbestekoa zenean, baita Gorteak deseginda zeudela Gobernuarentzat, aparteko eta presako kasuetan, ezinbestekoa zenean dekretu bidez erregelak edo xedapenak ematea, Konstituzioaren arabera horiek legearen bidez arautu behar baldin baziren (dena den, dekretu hori Gorte berriek onetsi
|
behar
zuten eta lege gisa aldarrikatu).
|
|
|
Laburtzeko, legeak konstituzio bermeak indargabetzea ahalbidetu zuen eta, gainera, ez zuen ezertarako balio izan, berriro ere argi geratu baitzen gizarte eta politika arazoek mota bereko konponbideak
|
behar
zituztela eta ezin zirela konpondu legeekin bakar bakarrik, are gutxiago horiek bereziak eta anbiguoak baziren eta horietan oinarritutako erabakiak Auzitegiek kontrolatu ezin bazituzten, izan ere, modu horretan, benetako zuzenbideko estatu batekin bateraezina den zuhurtziarakotasun tartea baimentzen da.
|
|
|
ez zen nahi nobleen Senatua (berdintasunaren aurkakoa izango litzatekeelako), ez hautaketa bidezko Senatua (Kongresuaren bikoizketa izango litzatekeelako), ezta erregeak izendatutako biziarteko kideek osatutako Senatua ere. Beraz, Senatu mistoa hautatu zen (senatariek berrogei urtetik gorakoak izan
|
behar
zuten eta errenta jakin bat izan; erregeak izendatzen zituen probintzia bakoitzean diputatuak hautatzen zituzten hautesleen zerrenda hirukoitzetik, eta probintzia bakoitzari biztanleen araberako senatarien kopurua zegokion). Senatarien kopurua Kongresuko hiru bosten izatea eta Senatua herenez heren berritzea ezarri zen, Kongresuko hauteskundeak zeuden bakoitzean.
|
|
2008
|
|
|
Hala behar denean, erregistratzaileak inskribatuko ditu esku sartze eginkizunak beteko dituzten pertsona nahiz erakundeen izen abizenak edo izendazioa, edota behin behineko administratzaile, likidatzaile zein likidatzaile eskuorde izendatu direnenak, pertsona nahiz erakunde horiek banan banan edo batera jardun
|
behar
duten eta gauzatuko dituzten eginkizun nahiz ahalmenak zehaztuta.
|
|
|
Artikulu horietan aipaturiko berdintasunaren arabera, berdinak direnek tributu kuota bera ordaindu
|
behar
dute eta desberdinek, aldiz, kuota desberdina. Orokortasunaren kasuan gertatzen zen moduan, berdina izateak ere zuzeneko zerikusia dauka ekonomi ahalbidearekin.
|
|
|
Historiari helduta, XIX. mendean tributua Estatuaren imperium horren agerpenetarik bat zen; zergadunak tributua onartu
|
behar
zuen eta Estatuak tributua ezartzeko eskubidea zuen. Horrenbestez, Estatuak tributuak ordaintzea agintzen zuen, polizia arauak izango balira bezala; ez ziren benetako arau juridikoak eta ez zuten Zuzenbideko harremanik ezartzen.
|
|
|
Bizkaian, zehapenak barkatzeko organo eskuduna Ogasuneko zuzendari nagusia da 150.000 eurorainoko zehapenetan; hortik aurrera, Ogasuneko foru diputatua izango da. Urratzaileak zehapena barkatzea eskatu
|
behar
du eta Administrazioak ebatziko du hiru hilabeteetako epean.
|
|
|
Orduz geroztik, tributuen kudeaketa modua autolikidazioaren sistema izan da. Sistema horren arioa, betebeharpekoak tributua zenbatzeko egitate garrantzitsuak aitortzean, tributuaren zenbatekoa kalkulatu behar du; horretarako, legeak ezarritako zenbatze osagaiak aplikatu
|
behar
ditu eta, azkenean, zenbateko hori Ogasunean sartu behar du. Horrenbestez, TLOren ohiko eskema hankaz gora jarri da, honako aldaketok sartu baitira:
|
|
|
Prozeduraren ekimena Administrazioarena edota interesatuarena izan daiteke; azken horrek hasi ezean, berak esan beharrekoa entzun behar da, hamabost eguneko epean. Ebazpena egintza gauzatu zuen organoak eman
|
behar
du eta, bidezkoa izanez gero, zor ez den sarrera itzultzeko eskubidea adierazi behar du organo horrek.
|
|
2009
|
|
|
Ontzi ustiatzaileak merkataritzan aritzeko gaitasuna izan
|
behar
du eta, gainera, probintziako Merkataritza Matrikulan inskribatu behar du bere burua.
|
|
|
Kapitainak tripulazioko kideekin eta ontziko dotazioa osatzen duten beste pertsonekin egindako kontratak, 612 artikuluak aipatzen dituenak, idatziz jaso behar dira kontabilitate liburuan, notario edo eskribauaren esku hartzerik gabe; egilesleek kontrata horiek sinatu
|
behar
dituzte eta marinako agin tariak onartuko ditu, Espainiako lurretan egin badira, edota kontsul nahiz agente kontsularrek, atzerrian egin badira. Kontrata horietan alderdi bakoitzaren betebehar eta eskubideak zerrendatuko dira, eta agintari haiek zaindu behar dute betebehar nahiz eskubide horiek modu argi eta eztabaidaezinean agerrarazten direla, zalantza edo erreklamaziorik egon ez dadin.
|
|
|
Zorduna bere betebeharretik aske geratu baino lehen hirugarren eramaile bat agertzen bada salaturiko tituluekin, lehenengoak horiek atxiki
|
behar
ditu eta horren berri emango dio epaile edo auzitegiari, baita lehenengo aurkajartzea aurkeztu zuenari ere, aldi berean hirugarren eramaile hori ezagutarazteko izena, auzotasuna edo inguruabarrak zehaztuz.
|
|
|
2 Betebehar horiek bete ezean, isuna jarriko da, eta horren zenbatekoa 50 000 pezetatik 500 000rainokoa izan daiteke, Administrazio Prozeduraren Legeak ezarritakoaren arabera; aldez aurretik Ekonomia eta Ogasun Ministerioak espedientea instruitu
|
behar
du eta interesdunak entzun behar dira.
|
|
2012
|
|
|
Artikulu honetan ezarritako kasuetan, epaile edo auzitegi epai emaileak xedatuko du, askatasunaz gabetzen ez duten neurrien menpe dagoenak
|
behar
duen eta legez berari dagokion laguntza eman diezaioten gizarte laguntzako zerbitzu eskudunek.
|