|
2000
|
|
|
Txapelketak lehenik, herrialdeetako elkarteak ondoren, bertso eskolak, dokumentazio bilketa (Xenpelar), bertsoaren dibulgazioa (Batpatean liburuak), komunikabideak: telebista (Hitzetik Hortzera), irrati, prentsa idatzi..., jaialdi antolaketa (Lanku) eta baita erdal
|
munduarekiko
harremanak ere landu nahi dira Bertso Zale Elkartearen bidez. Beraz inoiz izan den proiekturik serioenean sarturik gaude eta autonomo izateko bide horretan urrats garrantzitsuak ematen bai instituzioek bete behar luketen esparruak izendatzerakoan eta baita mogimenduak berak bere eraginetik sortu behar duena zehazterakoan. Azken 15 urtetan urrats sendoak eman direlakoan nago.
|
|
|
egiten duguingurua, era pasiboan eta erabat. Familia aginduak izan daitezke(, langilea izanbehar duzu?), familiaren inguruko kultura azaltzen duten arau edo esaerak,
|
munduarekiko
ikuspuntu baten aldeko direnak, edo beste balore edo eredupertsonalak, besteen identitatea sortzeko balio digutenak (beharrezko barnerapenedo asimilaziorik gabe, mailegatuta hartu zelako). Freud-ek, erabateko introiekzioa (edo introiekzio patologikoa), zatikako introiekzioa, eta introiekzio osasuntsuabereizi zituen; azken hau osasuntsuagoa da, egoa eraikitzen deneko, adreiluak, eskaintzen dituelako.
|
|
|
Barne taldearen plastikotasunaren araberakoa izango da, baita ere, subjektuakkanpoko
|
munduarekiko
erakutsitako iragazkortasun edo permeabilitatea; eta, beraz, horren arabera aldatuko da bere barne mundua.
|
|
|
—Libertigarria izanen zaidak behingoagatik xedez aldatzea —ordenagailua ferekatu zuen— Hiri honetan magian, okultismoan, bertze
|
munduarekiko
tratuetan eta Beltzeburen adarretatik zintzilik dabiltzan pitzatu guztien berri emanen diat. Izenik gabe, jakina.
|
|
|
Teresak zioenez, inbidia sanorik ez dago, eta hala bada, niri inbidia doi bat sortzen dit Rubenek
|
munduarekiko
eta Jainkoarekiko duen harremanak, konfiantzak...; ez da sinestun batzuengan ikusi izan dudan erlijioa= betebeharra= hala egiten zuten-eta guk hala egingo dugu tristea.
|
|
2001
|
|
|
Funtsean, berbaietatzu ahal izan ditut lehendik nituen inpresioak. Euskal presoen
|
munduarekiko
oso harremana sakona izan dut hamar urtez eta presoen errealitatea, sufrimendua edota maitasun bizipenekiko ezagutza zuzena mantentzen dut.
|
|
|
Munduaren sekretoak argitzen ari da gizona eta sekreto oien giltzak pillatzen dijoa, mundua bereago duelarik egunetik egunera eta etekin obea ateratzen diolarik. Eta
|
munduarekiko
burruka gozatu aiñean, eskuratzen baitoa lehenago eta etsaiago zuena, gizonaren biziera goxatuz doa. Nork uka dezake ori?
|
|
|
derrotaren estetika maite duten euskaldunak bezalakoa da Juan Martin (177), hau da, melankoliko bat, eta Freudek esan bezala (ik. Dolua eta melankolia), melankolikoek maitatzeko gaitasuna galdu egiten dute, inguratzen duten
|
munduarekiko
interes oro galtzen duten moduan. Euren buruarekiko estimua gutxituz, egoera minbera bizi dute melankolikoek.
|
|
|
ezin daitekeela aldatu funtsean, fatua markaturik dagoela ezinbesteko tragedian bezala. Eta
|
munduarekiko
jarrera hau onartuez gero. Esana konfirmatuko litzateke.
|
|
|
Beste hitzetan esateko, teorizatzaile sobietikoen errealismo sozial beldurgarria berpiztu nahi izatea leporatzen dio Kortazarrek Lasagabasterri. Izan ere, egia da Marx-ekin hasi eta Lukacs, Sartre zein Bakhtin ekin garatuzen kritika literario ezkertiarraren arabera, ororen buru eleberriak
|
munduarekiko
lotura mimetikoaduela eta soineko sinbolizatua onartzen zaion errepresentazio mimetiko horren egiatasuna edoperfekzioa dela idazlearen helburu. Bestalde, aitortu beharra dago, gisa berean, Kortazarreneboluzionismo esentzialistak literaturaren ulermen idealizatua, eta, hortaz, ideologikoa, dakarkigula.
|
|
|
Hegoak bere esportazio netoen bidez irabazitako monetak Iparrekoak, Hegoaren beraren kanpo zorraren zerbitzurako jarri lirateke; hots, inolako kosturik gabe egon lirateke bere eskumenean. Dena den, argi dago ezen kanpo
|
munduarekiko
zordunduak diren Hegoko egoiliarrek ezin dituztela kosturik gabe eskuratu beren herrialdeak dauzkan monetak (4.3 azpiatalean aztertu dugu puntu hau).
|
|
|
Demagun p epealdian Hegoko egoiliarrak zeintzuek gainontzeko
|
munduarekiko
zordunduak diren H diruko bi milioi unitate (2 HM) (milioitan), aurrezteko gai direla. Suposa dezagun, halaber, 1 HM= 1 IM dela (bere zorren zerbitzu korrontearen eraginak H diruaren kanpo balioa aldatzen dueneko kasuan izan ezik).
|
|
|
H herrialdea R multzo gisa ikusi da, bera nazioarteko transakzioen espazioan kontsideratu den heinean; alderantziz, herrialde berberak Rmultzoa definitzen du bere transakzioak etxeko ordainketen arloari dagozkion bakoitzean. Rmultzoak, beraz, egoiliarrak ditu barne, zeintzuk kanpoko
|
munduarekiko
zordunduak diren, hain zuzen ere, beraiek beren etxeko dirua edo diru nazionala eskuratzen dutelako zorra eratzen denean eta diru hori gastatzen dutelako beren hartzekodunei zerbitzatzeko. R eta R multzoen arteko bereizketa unibokoa da, zeren, mundu errealean, herrialde bakoitzak bere banku sistema autonomoa baitu.
|
|
|
Den moduan, inork ez du ukatzen ezen, nazioarteko ordainketen oraingo eraketaren barnean, zorpeko herrialdeak gainerako
|
munduarekiko
transakzioetan merkataritza irabaziak lortu behar dituenik; hori egitean porrot eginen balu, ez litzateke gai izanen bere hartzekodunei zerbitzatzeko, eta hauek beren interesen ordainketarik ere ez lukete eskuratuko.
|
|
|
Horrela,, gizabanako? soil baten antzera, H herrialdea kanpo aurrezki baten jabe izan daiteke, zeina geroxeago bere kanpo hartzekodunei transferi baitiezaieke, baldin eta soilik baldin berak gainerako
|
munduarekiko
truke merkataritzan irabazi netoa gauzatzen badu.
|
|
|
Izatez, Hegoa gainontzeko
|
munduarekiko
zordundua da; eta H ren kanpo hartzekodunei zerbitzaturik, I diruko 2 milioi unitateak H herrialdeak Iparrarekiko daukan zor netoari dagozkio; beraz, esan daiteke 2 IM ko fluxu hori, definizioz, unilaterala dela. Egia da, hala ere, H herrialdearen ordainketen balantza orokorra orekan dagoela 2 IM ko transfer hori gauzatu arren.
|
|
|
Gauzak oso bestelakoak dira H herrialdearentzat I herrialdearekiko erlazioan; argi dago, izatez, ezen herrialde bakoitzak bere etxeko harremanen barruan eraturikoa barneko errenta batetik ateratzen duela lehendabizi onura. Zorraren zerbitzuak, beraz, arazo espezifiko bat sortzen du, berak herrialde bat gainerako
|
munduarekiko
erlazioetan inplikatzen duen heinean. Hain zuen h k i rekiko daukan zorpetzearen kasuan ez bezala, Hegoak Iparrarekin duen zorra H ren eta I ren errentaren dualtasunari buruz barnekoa eta kanpokoa definitzen da.
|
|
|
Alta, H herrialdearen barne errenta ere kontuan eduki behar dugu, errenta hau etxeko diruan edo kanpo monetan adierazita badago ere. Ezin da ukatu ezen Hegoaren egoiliarrek gainerako
|
munduarekiko
zordunduak direnek 2 bilioi dolarreko barneko errentaren sakrifizioa egiten dutela. Guztira ondokoak egiaztatzen dira:
|
|
|
Hori horrelaxe da ondoko arrazoiagatik: Hegoaren kanpo zorraren gutxitzeak, logikoki, Hegoak gainerako
|
munduarekiko
gauzaturiko irabazi baliokidea definitzen duelako.
|
|
|
neutraltasun osoa ahalbidetzen duen kontabilitate sistema monetario baten funtzionamendua eskatzen du. Nazioarteko monetaren eginkizuna betetzen duen dirua dohainik eman behar zaio Hegoari, H k gainerako
|
munduarekiko
merkataritzan irabazitako errenta bere kanpo hartzekodunei transferitzeko aukera izateko moduan, baina, transfer horretarako behar den ibilgailuzko moneta erostera bortxaturik egon gabe.
|
|
|
Ahoa isilpez beterik dauka. Hara hor mutila, euri zaparradari begira, bere burua eduki ezinik, leihoaren tamainako paisaiaren kontenplazioaz gainera
|
munduarekiko
beste harremanik gabe.
|
|
2002
|
|
|
Gure bazkideen erdia baino gehiago katalanak dira. Batzuek senideren bat euskalduna dutenak dira, eta besteak euskal
|
munduarekiko
interes handia dutenak. Ekintza puntualetan, berriz, 2.000 pertsona elkartu daitezke.
|
|
|
Subjektuaren eta objektuaren banaketak, arrazionalismo burgesak, mundua, izadia eta gizabanakoa ikerketa eta interbentzio logiko zientifikorako, administrazio eta kontrol proiektu eta helburuetarako erabiltzea ahalbidetzen du. Norbanakoak berarekiko eta
|
munduarekiko
hasiko duen borrokaren lehen ondorioa atzeraezintasuna da, arrazionaltasun teleologikoari berariazkoa zaion dominazioak logika hedatzaile eta kuantitatibo bati bide ematen baitio.
|
|
2003
|
|
|
" Euskararerkiko eta euskal
|
munduarekiko
hartutako konpromisoa hartu genuen eta euskarazko egunkari berriaren akzioak erosiz ale txiki bat jarri dugu euskarazko egunkari berrirako".
|
|
|
Linbotik amak aterarazi gintuen: " Bazkal  tzera!"; eta ni, lagun maiteok, ez naiz gogora  tzen babarrunak, arabar ardoaz maneiatutako idi erregosia edo hostiak binagretan  bazkaldu genituen,
|
munduarekiko
erdia itsu, herena gor, eta laurdena mutu bainintzen. Bakarrik Ixabel ikusten nuen, Ama Birjina Fatiman bezalako aureolaz.
|
|
2004
|
|
|
Euskara, zati handi batean inkontzientea den eduki baten isla baino ez da, eta inkontziente horrek hizkuntzari izatearen arrazoia eta koherentzia ematen dizkio. Euskara da, inkontziente horren barnean dauden emozio, erreferente etiko eta estetiko, oroimen historiko,
|
munduarekiko
harreman filosofiko, berezko balore eta ezagutza material eta sinboliko sofistikatuen sareak bideratzeko sistema bat?. Azalpen hau egin aurretik, euskara zerbaiten forma dela irizten dio:
|
|
|
Baina, oro har, judiziocstctiko oro plazerari dagokio, esperientzia baten subjektuaren propietatea baita plazera, ezobjektuarena. Judizio subjektiboak dira, plazerak kanpoko
|
munduarekiko
kognizio funtziorik cz duen heinean. Haia cre, edcrtasun judizioak subjektiboak ere badira, eta Kantek osocgonkorrak eta unibcrtsaiak direia onartu zuen.
|
|
|
319hh), laborategietan ez dago kanpoko gauzei errefe rentzia egin beharrik, gauza horiek ez baitaude. Ez dago, hortaz,
|
munduarekiko
errefe rentziakausalik. ‘Errealitateak’ ez ditu adostasunak azaltzen, ezta eztabaidak ixten ere, ‘errealitatea’ horien ondorioa baita.
|
|
|
" Gogoeta adierazten dugun zeinuari perpaus zeinua deritzot. Eta perpausa perpaus zeinua da bere
|
munduarekiko
erlazio proiektiboan" (3.12). Terminologia kontuak gorabehera, garrantzia duena da perpausak munduarekiko erlazio proiektibo bat adierazten duela, edo hobeki esan agian, errealitatearen proiekzio bat dela.
|
|
|
Eta perpausa perpaus zeinua da bere munduarekiko erlazio proiektiboan" (3.12). Terminologia kontuak gorabehera, garrantzia duena da perpausak
|
munduarekiko
erlazio proiektibo bat adierazten duela, edo hobeki esan agian, errealitatearen proiekzio bat dela. Eta erlazio proiektibo hori hizkuntzaren eta errealitatearen arteko isomorfismoari esker da posible.
|
|
|
Isiltasuna egin zen berriro eta Marcki arnasa eten zitzaion une batez. Hildura nabaritu zuen hanketatik gora igotzen, nekea
|
munduarekiko
goragalea egin arte.
|
|
|
Poesia ezin azalduzkoaren bilaketa dela zioen Wallace Stevens-ek, gizakiaren zoriontasuna lortzeko bidea, gogobete gabe dagoen gizonaren ahalegina,
|
munduarekiko
elkarrizketa modu bat baino ez.
|
|
2005
|
|
|
Hortaz euskararen
|
munduarekiko
asmo hona egon bazegoen, baina azpiegiturek huts egiten zuten. Hartan ere, aldizkariak zuen irakurlegoa izanda (Gasteizko Ateneo ingurukoa batik bat), ez zen errealista Revista elebidun bihurtzea.
|
|
|
Hitzarmena Hezkuntza Sailaren Eleaniztasuna Sustatzeko Planaren barruan dago, eta Andaluziako ikasgeletan ikasle etorkinen etengabeko hazkundearen ondorioz errealitate soziokultural berri bati erantzuteko beharrari erantzuten dio, Cándida Martínez hezkuntza titularrak azaldu duenez. Gainera, beste alderdi batzuekin ere lotzen da, hala nola arabiar
|
munduarekiko
hurbiltasun geografikoarekin eta Andaluziak hizkuntza eta kultura arabiarrekin dituen harreman historiko estuekin. Era berean, hitzarmenak aurreikusten du hizkuntza arabiarraren curriculum diseinu berria prestatzea eskualdeko hizkuntza eskola ofizialetan, Estatuko oinarrizko araudiaren garapenari jarraituz.
|
|
|
Mundua ikustea beste batzuen esku dago, ideologo, teoriko eta intelektualen esku". Alde horretatik, liburua" zatikako burutazio batzuen bilduma" dela dio egileak; eta ez dagoela hortik
|
munduarekiko
ikuspegi orokor bat ateratzerik: " Batzuetan esaten da ezezko batekin baiezkoa ematen diozula beste zerbaiti.
|
|
|
Azaldu berri ditugun ideia hauek, beraz, nahiko dira gure autorearen eskutik datorkigun hizkuntzari eta beronen ikerketari buruzko kontzepzioaren berrikuntza antzemateko. C. Menzek, zentzu honetan," hizkuntzaren kontsiderazioan ematen den biraketa kopernikarraz" hitz egiten du, zeinen arabera" honen esentziari buruzko galdera" mugatzen den, ze, hemendik aurrera, kontua" hizkuntzak gizakiari eta honen
|
munduarekiko
erlazioari eskaintzen diona" argitzea izango da87.
|
|
|
Karta honetan" hizkuntza" antropologikoki kontsideratzen da: " aldi berean gizakiaren obra eta munduaren espresioa" den zerbait bezala," gizakiak bere burua eta baita mundua ere osatzeko erabiltzen duen bitarteko" bezala eta, gainera," gizakiari
|
munduarekiko
bere distantziaz kontziente izaten" laguntzen dion tresna bezala59 Bere hizkuntzarekiko interesa, hala ere, ez da beronen kontsiderazio orokor batetik abiatzen ezta horrelako batera zuzentzen ere; alderantziz, hizkuntzaren dibertsitatearen eta aniztasunaren onarpenean oinarritzen da60 Azken finean hizkuntza, giza-fenomenoarekin gertatzen zen bezalaxe, hizkuntza historiko ezberdinetan bakarr...
|
|
|
Urdearen pare hustu zen. Bittorrek amaren eta Agustinen betazalak apaldu zituen, niniketan bizihazten zihoakien
|
munduarekiko
izua ezabatzeko. Lana bukatutzat eman eta kideei erran zien:
|
|
|
Erran behar zen ondorioz, Fleuryko beste euskaldunen partetik halako saiheste aieru bat nabaritu zuela mutikoak: edo
|
munduarekiko
bere familiako kontaktu bakarra edo preso abertzale kideak zituen galtzen; zaila suertatu arren, amaren alde egin zuen.
|
|
|
Kutxa zahar paramunizipala
|
munduarekiko
zilbor hestea zen. Beherako bidaiak balizkoak ziren, urratzeak, hausteak.
|
|
2006
|
|
|
Mohamedek dio egun onak eta txarrak zituela, baina mutil baikorra da eta begirada etorkizuneko asmoetan jarri zuen. Azken finean, zentroak
|
munduarekiko
ikuspegia zeharo aldatu zion: «Tutoretza orduetan hezitzailearekin bizitzaz hitz egiten nuen, lan egitearen balioaz, dena ez direla lagunak eta parranda, eta niretzako kontzeptu berriak ziren, kalean bultzatzen diren baloreak bestelakoak delako:
|
|
|
3\. Bekatu larri horien artean daude hiru erlijio horien jarrerak
|
munduarekiko
, gorputzarekiko, emakumearekiko, arrazoi eta zientziarekiko, beste sinesle eta sinesgabeekiko... baita erakutsi izan duten «hiltzeko irrika» ere.
|
|
|
ahalik eta jende zabalenari irekia eta errealitatearen ikusmenean eraginkorra izan behar da. Beste irudi kolektiboak bezala, irudi soziolinguistikoak
|
munduarekiko
eta besteekiko harremanak erabakitzen dituen interpretazio eskemak dira. Bourdieuren aburuz," errealitatean, erralitatearen irudia sartu behar da ala, zehazkiago, irudien gudua buruko irudien baita buruko irudiek erabili nahi dituzten adierazpen sozialak gisa ulertu behar dira".
|
|
|
Hiruko lana garrantzitsua da enetzat. Ez ditu, ordea, neureabertzale
|
munduarekiko
harremanak leundu. Alderantziz.
|
|
|
Nahi eta nahi ez, erlijioa lanerako gogoaren (industry) eta soiltasunaren (frugality) iturri da, eta bata eta bestea aberastasunaren sortzaile. Aberastasun hori ugaldutakoan, ordea, berarekin bat areagotzen dira soberbia, pasioa eta
|
munduarekiko
zaletasun guztiak. Nola iraun ote lezake luzaro metodismoak, bihotzetiko erlijioa izaki, egun arbola tantai gisa hazten ikusten ari bagara ere?
|
|
|
kanpo ondasunen aurreko nolabaiteko jokamoldea da; berau hain ondo egokitzen zaio estruktura hari [ordena ekonomiko kapitalistari], hain hertsiki lotzen zaie borroka ekonomikoan garaitzeko baldintzei, ezen, gaur egun ezin baita hitz egin bizimodu, krematistiko? horren eta?
|
munduarekiko
kontzepzio unitario, jakin baten arteko loturaz (Weber, 1983a:
|
|
|
Paradoxa historiko baten aurrean gaude: ethos kapitalista hori(
|
munduarekiko
jarrera instrumental dominatzailea) Erreformak bilatzen ez zuen emaitza da.
|
|
|
Ekintza arrazional teleologikoan oinarritzen diren bi azpisistemak izango dira, ekonomikoa eta politikoa? bizitzaren
|
munduarekiko
autonomia hartuko dutenak, eta baita berau kolonizatuko dutenak ere. Berriro diogu:
|
|
|
batetik, bertute kapitalistaren hondoan aurkitzen den negoziorako sena; eta bestetik, bizitzako ekintza guztiak ukitzen dituen autoarautze zorrotza(, piedad intensa?). Beraz, espiritu protestantearen eta kultura kapitalista modernoaren artean konexiorik aurkitu gura badugu, protestantismoaren ezaugarri erlijiosoei begiratu diegu eta ez protestanteen ustezko?
|
munduarekiko
maitasunari?. Ideia erlijioso jakin batzuk aldarrikatzen dituenari begiratu behar zaio.
|
|
|
Ethos berriak ondokoa dakar: bai kanpoko nola barruko
|
munduarekiko
jarrera arrazional dominatzaile berria, norberaren akreditazio etikoa probatzeko bitarteko gisa. Eta pertsonalitate egitura berria dakar.
|
|
|
keinua egin zion mutilak Umbertori. Begi maltzurrak zituen, so egiterakoan
|
munduarekiko
ezinikusia barreiatzen zutenak.
|
|
|
Egin, egin eta egin. Hala ere negar da, egiten dudanean, ondoen egiten dudana, indar mistiko handienez,
|
munduarekiko
batasun zintzoenez, beste ezer egitean baino barrukoagoa den indarrez. Neuk eta edonork, lehen, orain, gero, beti eta noiznahi egindakoak oro, gupidaren inongo aztarrenik gabe, kolpe bakar eta saihestezin, eztabaidaezin, erantzunezin batez ukatzen, suntsitzen eta deusezten dituen negarra.
|
|
2007
|
|
|
Ezker abertzalearen mundu zabalean asko dira ados ez datozenak ETAren jardun armatuarekin, baina hori ez da nahiko arrazoi Batasuna edo ANVri botoa ez emateko. Indar handiagoa du ANVren edo HBren, edo Batasunaren, edo... erresistentzia jarrerak, presoen
|
munduarekiko
lotura sentimentalak, edo besterik gabe bere jarrera politiko tinkoak. Eta, arrazoiak arrazoi, eskubidea du ANVren aldeko hautua egiteko, honek zeharka ETA mesedetzen badu ere.
|
|
|
Gogoan izan betaurrekoen premia duen baina erabiltzen ez dituen umeak, azkenean,
|
munduarekiko
ikuspen bihurritua daukala.
|
|
|
Kasurako, demagun herrialde konkretu bat, A, gainerako
|
munduarekiko
, G, merkataritza inportatzaile netoa dela.
|
|
|
Horrek ez du esan nahi taldekideekezagutza eraikitzeko zeregin pasiboa dutenik, taldekideek beste pertsonekindituzten komunikazioetan aktiboki parte hartzen dute-eta. Irudikapen sozialak, pertsonek munduaz eta
|
munduarekiko
erlazioaz duten ezagutza ez ezik, errealitateari buruz dituzten ikuskerak aztertzeko, elkarbanatzeko, transmititzekoeta hausnartzeko eremua era badira. Hori dela-eta, Moscovici k aldezten dukognizio sozialaren, esentzia?
|
|
|
gizon emakumeek hizkuntzan ezartzen dute beren burua ni edo subjektu moduan; baina ni bezala, aldi berean hi ere ezarriz, ezartzen da bera. Ni/ mundua erlazioa ipini baino lehen, eta horren zimentu, gizabereak ni/ hi erlazioa finkatzen du;
|
munduarekiko
erlazioa baino lehen, erlazio soziala, intersubjektibotasuna. Eta hortik, ni/ mundua erlazioaren esanahi egiazkoa gu/ mundua izango da; eta ni/ gizartea erlazioa bera ezin da ulertu termino kontrajarriena bezala, bi termino elkarginena legez baino.
|
|
|
Lehen modernitate guztian. Locke, Leibniz, Berkeley, Hume? subjektua gero eta gehiago, munduaren kontra, ni pentsatzaile eta sentitzailearekin identifikatuz doa, horren objektu soil
|
munduarekiko
nagusitasun eta kontrajarpen historia garakorra Kant eta idealismo alemanarekin osoki hogeitabitu den arte subjektu absolutu batean. Ni gotor potentea da ni modernoa, esan bezala.
|
|
|
nahiz eta hori batik bat eta berbaitan determina zezakeena erabat kanpora utzi dugun»). Ezagutza analogikoak ez du Jainkoa berbaitan determinatzen, baizik eta haren
|
munduarekiko
edo gurekiko erreferentzian bakarrik «eta ez daukagu gehiagoren beharrik», erabakitzen du Kant-ek.
|
|
|
Eskulturagintzaren eta, areago, artelanaren zentzua irudikatzeko bi modu ezberdinen eta kontrajarrien ordezkariak ziren. Artearekiko eta
|
munduarekiko
bi kosmogonia bateraezinen erakusgarri izan ziren eta bi kontzepziook ez ziren amaitu eskultoreen heriotzarekin.
|
|
2008
|
|
|
Marrazkia gauza bera. Marrazkia, iritzia sortzeko, kritika zorrozteko, eta
|
munduarekiko
ikusmoldeak zabaltzeko tresna da. Agian, horregatik lantzen da oso gutxi eskolan.
|
|
|
Horrek beharrezko egiten du irakurleak esperientzia estetikoak edukitzea, eta etengabe alderatzea irakurtzen dituen lanak aurrez irakurritakoekin. Bestalde, literaturak funtzio soziala betetzen du, irakurleak
|
munduarekiko
duen interpretazioa osatzen lagunduz eta haren jokabide sozialetan eraginez.
|
|
|
Horien artean, euskaldunik baldin bada, horietako bat Jesus Egiguren dugu. Zer nolako identifikazio mekanismoak dauzka politiko honek euskararen
|
munduarekiko
–
|
|
|
Azkueren kosmopolitismoa eragin zezakeen lehen faktorea bere bizitzaren zirkunstantzia pertsonalei lotua egon daiteke. Izan ere, Lekeition, marinel giroan jaio eta itsaso zabalari begira zegoen testuinguruan hazteak
|
munduarekiko
irekitasun aukera eta jarrera eragin zieziokeen. Hain zuzen, 1876an, Azkue artean hamabi urteko mutikoa zela, bere osaba kapitain batek kabotaiako bidaia batean berarekin eraman zuen Cartagena, Lisboa eta Liverpool-eraino.
|
|
|
uste duguna baino hurbilago bizi ziren elkarrengandik, eta itxura denez Eibarren, Elgoibarren eta Soraluzen baino hurbilago. Floridablancaren erroldak ematen dizkigun datuen arabera? 1787an argitaratu zen?, Eibarko hirigunean bizi ziren hiru biztanletik bi nekazariak ziren; hau da, armagintzan aritu arren, nekazaritza
|
munduarekiko
loturak mantentzen zituzten. Elgoibarren, hiriguneko biztanleak gutxiago izateaz gain, bitik bat baino ez zen nekazaria.
|
|
|
Euskara munduko biztanleen %0, 05ek hitz egiten du, eta, beraz,
|
munduarekiko
hizkuntza «mikroskopikoa» izanagatik, adituek Internetek eta teknologia berriek eskaintzen dituzten «baliabideez baliatzea» aholkatu dute.
|
|
2009
|
|
|
Eta bada hirugarren elementu bat, nire ustez psikologian albo batera utzi izan duguna sarritan: norberaren jarduna
|
munduarekiko
. Airean txaloa jotzea izugarrizko adierazpena da umearentzat, ez da bakarrik bere mugimendua, bere oreka... baizik eta, gainera, munduaren aurrean egiten duen zer edo zer, eta hori garrantzitsua da, mugimendu pasiboak ez daukalako inolako eraginik, benetako eragina izateko norberak sortua izan behar da, nik ume bat alde batetik bestera eramanda ez diot ezertan laguntzen, aldiz, egiten uzten badiot...
|
|
|
Oraintxe, behe xamar dago ura, eta beti ekartzen dut zer edo zer. Testigantza bat da, nahi baduzu, baina gure inguruko
|
munduarekiko
lotura horri eustea gustatzen zait. Eta lanerako erabiltzen dut, jakina.
|
|
|
Haurren jolas gaitasuna bizkortzen du urak, eta horrek mesede handia egingo die etorkizunean: bizi diren
|
munduarekiko
ikuspegi zabalagoa izango dute, sortzaileak izango dira eta behatzaileagoak.
|
|
|
Hala ere, euskararen
|
munduarekiko
balorazio positiboa egin du gehiengoak eta hobeto ezagutzeko interesa erakutsi du: %55, 5 euskararen mundutik hurbil sentitzen direla esan dute, eta %24, 9k horrekiko interesa duela.
|
|
|
edo jada ez, edo oraindik ez. Orainetik eta Naturatik urratua, zauri bat da, inoiz ez da guztiz bera (bere buruaren bila beti, bera izatera bidean), urradura horren kontzientzia da, kontzientzia urratua,, dohakabea?, kokaera zentzubakoan (kokaera jakinik gabe hain zuzen)
|
munduarekiko
bezala bere buruarekiko. Ez da inongoa, inondik ez dator, ez doa inora; hots, nondik eta nora doan, berak galdera dauka, eta erantzuna inon ez dago inguruan ipinita.
|
|
|
Indarkeria politikoak eragindako minean (Lisaren minean, Jesusenean), horien erruduntasun sentimenduan, zergatien, galderen, zalantzen tunel beltzean sakontzeko gonbidapena baita, azken finean. Eta bestetik Gigiren pertsonaia egin zait interesgarri, Lisak, batez ere, ordezka dezakeen tragediaren aurrean kontrapuntua delako, ezker abertzalearen
|
munduarekiko
duen distantzia ironikoarekin, erakusten duen energia eta bizitzeko gogoekin. Liburuan hunkitzen diren gaiek halako zerbait eskatzen zuten.
|
|
|
Banakoaren berezko ezaugarriak, naturalak direnak, bere familiaren ezaugarrien, bizi dentestuinguruaren, izan dituen ikasketa aukeren eta duen maila sozioekonomikoarenbaitan garatuko dira. Familia bakoitzak
|
munduarekiko
eta errealitatearekiko duenikuspegi partikularra eskainiko dio, eta banakoaren identitatea, familia identitateazbustiko da, baita identitate sozialaz ere. Familia eta gizartearen mito, balio eta sinesmen emozionalak hizkuntzaren, mezuen, ipuinen, ikurren eta abarren bidez transmitituko dira, alegia, besteekin eta testuinguruarekin harremanean eraikiko dira.
|
|
|
Independentzia lortu du Kosovok, baina ez subiranotasuna, dio Bakearen Aldeko Mugimenduko Mikel Cordoba iruindarrak. Bestela esanda, Serbiarengandik askatu du bere burua, eta independentzia lortu, baina
|
munduarekiko
dependentzia inoiz baino handiagoa da. Kosovoko biztanleen %90 baino gehiago dira albaniarrak, eta gustura ordaindu dute prezioa, oraindik ere arazo ekonomiko larriak izan arren:
|
|
|
Batetik, hezkuntza arloan: Paue, Bordele edo Tolosara joatera behartuz, ikasketak eta lan
|
munduarekiko
harremanak Euskal Herritik kanpo egiteak populazioa hustea du ondorio. Barnealdeko zerbitzu publikoak murriztea ere salatu dute.
|
|
|
Zinema
|
munduarekiko
harremana 1952an hasi zuen. Georges Franju zinemagilearen Hôtel des Invalides film laburrerako musika sortu zuen.
|
|
|
subjektuak kanpoko giro literarioaz kutsatzetik aske mantentzea lehentasun absolutua litzateke. Esfera, zer esanik ez, munduko literaturaren obra nagusiez osatutako biblioteka zabal batez ez ezik, literatur teoriaren funtsezko bibliografiaz hornituta egongo litzateke, eta kritiko gaiak, irudi birtualen bitartez edo, hezkuntzarik oxfordtar finena jasoko luke; kanpoko
|
munduarekiko
kontaktu oro, internet barne, debekatuta legoke. Behin heldutasun maila minimo bat iristean, kritikoa, hodien bitartez beti ere, nobedade literarioak jasotzen joango litzateke egileen inguruko inolako informaziorik gabe noski, eta, berak, puntualki, haiei buruzko iruzkin objektiboenez hornituko gintuzke atzera.
|
|
|
Autore horrek, Hegelen hastapeneko idazlanetan eta Gogoaren fenomenologia n pentsamendu filosofiko garaikidearekin loturiko arazo hastapena kokatzen zuen; pentsamendu horrek ezin itsuarenak egin ditzake Hegelen pentsamenduaren aurrean, marxismoan, fenomenologian edota existentzialismoan agerian dagoenez. Descartesengandik hasi eta Bergsonenganaino herrestan ekarri den dualismoa gaindituko bada, Hegelen
|
munduarekiko
ikuspuntua ezagutu beharra dago, nahitaez: estatua, historia, dialektika, askatasuna eta subjektibotasunaren problematikak jorratu ziren.
|
|
|
" Alde batetik, komunismo mota honentzat jabego materialaren dominazioa hain da handia, ezen jabego pribatu gisa denok eskuratzeko modukoa ez den guztia ezereztu nahi baitu; talentuaz eta abarrez abstrakzio egin nahi du indarrez. Berarentzat bizitzaren eta existentziaren helburu bakarra, fisikoki eta zuzenki edukitzea da; langile kategoria ez da desagerrarazten, gizaki guztietara hedatzen baizik; komunitateak gauzen
|
munduarekiko
duen harremanean jabego pribatuzko harremana mantentzen da... Komunismo hori —gizakiaren pertsonalitatea nonahi ukatuz— ez da jabego pribatuaren adierazpen kontsekuentea baizik, ukapen hori baita jabego pribatua....
|
|
2010
|
|
|
Hor Guardia Zibilaren obsesio bat dago euskalgintzarekiko; euskararen
|
munduarekiko
. Lehen AEK eta Elkarregaz egin legez, orduan guregana etorri ziren, Martin Ugalde kultur parkera.
|
|
|
Testuinguru horretan, Pompeu Fabra Unibertsitateak, 1990ean Bartzelonan gobernuaren funtsekin sortutako unibertsitateak, mantendu egin nahi ditu bere ezaugarri izan diren eta diren bikaintasuna eta zerbitzu ematea irakaskuntzaeta ikerketa jardueran. Helburu hori lortu nahi du
|
munduarekiko
eta nazioarteko komunitatearekiko irekitasunaren ikuspegitik, baina leial izan nahi du unibertsitatea bera sortu zuen eta sustatzen duen gizartearekiko. Hain zuzen ere, zaindu egin nahi ditu gizarte horretako nortasun ikurrak —hizkuntza, kultura eta idiosinkrasia katalana—, asko zor baitio gizarte horri.
|
|
|
2 irudia: Erantzuleen euskararekiko hurbiltasuna(%) euskararen
|
munduarekiko
interes falta borobila laginaren %10 baino gutxiagok eman izana eta %80k euskaratik hurbil edo interesatuta sentitzen dela esan izana positiboki baloratu behar dira. alabaina, integrazioari begira bi munduko egoera gainditzea horren garrantzitsua izanda, ahaleginak egin behar dira gizarte osoak gaindi dezan, euskara normaldu nahi bada. euskararen mundua erdaldun guztiei ezagutarazi behar zaie, ba... nahikoa da euskara ikastea bi munduko egoera gainditzeko?
|
|
|
4 galiziera kulturan galizieraren erabilera gehien sendotu duena kultura idatziaren mundua izan dela esan daiteke. hala ere, galiziako argitaletxeek gorabehera handiak dituzte aurrera egiteko orduan, diru-laguntzekiko eta hezkuntzaren
|
munduarekiko
duten mendekotasuna dela eta. galiziako telebistaren (tVg) sorrera funtsezkoa izan zen gero eta indar handiagoz osatzen ari den galiziar ikus entzunezko sektorea dinamizatzeko; eta bertan egin diren ekoizpenak kalitate eta arrakasta handikoak izan ez ezik, hizkuntzaren duintasuna eta prestigioa ere zabaldu dute. testuinguru horretan, lanerako aukera asko eta asko sortu dira (aktoreak, gidoilariak...
|
|
|
Artean, XVII. mendearen atarian, gaztelaniaz idatz zitezkeen halako idazlanek susmopean ageri zaizkigu Inkisizioko komisarien kritiketan. biblia zale eta herri hizkuntza zaleek bazuten tarteren bat lanerako: ...iten bazen13, eta itzulpena bere soilean eman partez betiere ohar eta iruzkin ordodoxoz lagunduta. arau horrek bereziki balio izan zuen espainian eta gaztelaniaz. testuinguru horretan ulertu behar dira ondoren hona dakargun autorea (pedro Malon etxaide), beronen obra (La conversion de Magdalena, 1588) eta gaztelaniaren erabilpen teologiko pastoralari buruz erakutsi zuen jarrera aurrerakoia. euskal
|
munduarekiko
arrotza dirudien Manifestu honek orrialde hauetan hemen agertzeko badu bere arrazoirik. Mendeak zehar euskaldungoak hainbat aukera historiko galdu ditu hizkuntza idatzita emateko, eta eremu idatzian kultura eskolatuari bidea urratzeko. erdi aroan egon zen halako balizko abagunerik, eta aro Modernoan are sarriago. une historiko galdu horiek beti piztu didate gure iragan horri buruzko galdera:
|
|
|
Belgradon jaio zen 1947an, 30 dokumental inguru egin ditu eta fikziozko 15 film luze: mundu osoko hainbat jaialditan saritu dute. Bizi den mundu
|
munduarekiko
oso hurbila da eta gaur egungo gizartea du hizpide: gerra, immigrazioa, xenofobia...
|
|
|
Konnotazio markatuegiak dituen adjektiboa da «kostunbrista» eta Alberdiren ahalegin literarioa estal lezake. Aulki jokoa ez da tesi nobela bat, eta bere lerroetan ez duzu iraganeko
|
munduarekiko
begirada nostalgikorik topatuko. Zernahi kostunbrismotatik urrun dago.
|
|
|
Zuzenean haren bizitza eta biografia aztertuz eta, zeharbidez, haren sortzetestuingurua estudiatuz. Beste batzuetan, autorearen estiloa ere aztertu zen, estilistikaren ikuspuntua hartuz, erretorikarena edota, besterik gabe, autorearen
|
munduarekiko
ikusmoldea bera.
|
|
|
Hombre mayor: Itsas
|
munduarekiko
interesa mila bederatziehun eta hirurogeita bederatzian sortu zitzaidan, laurogeita batean Tradex ekin hasi ginen â? ¦
|
|
|
amak bazekielako eta Jorgek berak txikitatik entzun zuelako euskara Otsagabian. Hortik sortu zitzaion ikastolen
|
munduarekiko
gertutasuna ere. Izan ere, Ikastolen mugimenduaren bultzatzaile handienetarikoa izan da Jorge Cortes Nafarroan, etengabeko lan isila egiten.
|
|
|
Ongizateari buruzko gogoeta hori ez da hutsaren gainean egiten, baizik etaegungo errealitateak aurkezten dituen gabezia edo eskakizun berrietatik abiatzenda eta Nussbaum ek justiziaren mugak ezartzearen gainean duen kezka (2007) berrartzen du, gaur egun justizia sozialak konpontzen ez dituen arazoak antzemateko ardura plazaratuz. «Justizia sozialaren teoriek
|
munduarekiko
eta harenarazo larrienekiko sentikorrak behar dute izan eta formulazioa zein egituraeraldatzeko prest egon behar dute, arazo berriei edo errudunki ahazturiko arazozaharrei erantzun ahal izateko» (Nussbaum, 2007: 21).
|
|
|
Lehenengo multzoari dagokionez, nolabaiteko mezu ideologikoa ematen duten olerkietan aldeak ikus ditzakegu. Horrela, ideologia politikoa, erlijioa, euskara, kezka soziala, baserri
|
munduarekiko
atxikimendua eta ohituren gaineko iritziak dira olerkiotan aurki ditzakegun gaiak. Horietan Ene Euskaria!, Arantzazuko ama birjiñari eta Jetxi Sabiñ lurrera izenburukoak ideien aldetik ortodoxoenak suertatzen direla esan genezake.
|
|
|
Horren lekuko dira, ere, Kanten haritik Cassirerrek idatzitako hitzok: ...ezala, ez da emandako objektu baten ‘kopia’ hutsa, aldiz, hizkuntzak jarrera espiritual bat adierazten du, zeinek —objektiboa denaren gure pertzepzioan— beti faktore erabakigarri bat osatzen duen" 138 Finean, autore horrek, aspaldi Humboldtek bezala, kategoria kognitiboak ordezkatzen ditu kategoria linguistikoengatik, modu horretan hizkuntzaren natura bera —eta horrek
|
munduarekiko
duen lotura ere— argiago ikusten delarik. Horrenbestez, eta planteamendu horren tradizio luzeari so eginez, zera dio Fernandez Guizzettik:
|
|
|
Barrenkuatzekoa deitzen da oraindik baserria, Barrenkun, Garaiko auzogunetik nahiko apartean. Barrenkutik behera Garaizartik Igorretara eta Durangora jaistea ere bazegoen, baina Garai izango zen Barrenkuatzekoen
|
munduarekiko
lotura, hantxe baitzuen etxeak eliza eta eskola. Gurasoak baserritarrak izanda, semeak basabazterreko umeen bizimodua egin behar, neketik eta beharretik.
|
|
|
Presozainak, egunkariak eta lagunek harpidetu ninduten aldizkariak baino ez ekartzeraino murriztu ere. Inork moztu gabe, neronek utzi nuen usteltzera kanpoko
|
munduarekiko
zilbor hestea.
|
|
|
Haurra amagandik bereizten denean kanpoko mundura jaiotzen bada, ni harrezkero, kanpoko
|
munduarekiko
zilbor hestea etenda, barne munduaren oskolera bildua nintzen.
|
|
|
Ez zuen telebistarik alokatzen. Ni nintzen Xabierrek
|
munduarekiko
zuen zilbor heste bakarra. Alabaina, ikuspegi kritiko oso zorrotza zuenez, ez zituen besterik gabe irensten esaten nizkionak.
|
|
2011
|
|
|
Liburuen ekoizpenaz gainera, kultura bera ere demokratizatu dela azpimarratu dute, kulturara iristeko bitartekoak ugariagoak direlako. " Liburuek
|
munduarekiko
daukagun harremana sakontzen eta elikatzen dute, eta horietara iristeko bitartekoen demokratizazioa albiste ona da". Hori dena kontuan izanda, La Hormiga Atomicakoen aburuz, liburu denden eta editorialen biziraute ekonomikoari ez zaio beldurrez begiratu behar, itxaropenez baizik.
|
|
|
helduen munduarekin apurtzea eta, era berean, helduen mundu hau imitatzeko gazteak duen joera eta beharra. Bestalde, adin tarte horretan hasiko dira hizkuntza portaerak finkatzen,
|
munduarekiko
harreman berriak izaten edo beren zaletasunak definitzen. rekin (euskal musikarekin berdin) lotzen dituzten elementuek, agian, beren bizipenekin erlazio gehiegirik ez izatearen hipotesia. Musika, gaztetxea edo kontzertuak agertu dira (ez askotan) baina gehiagotan agertu dira trikitixa, euskal dantzak edo panderoa eta nik esango nuke horrelako gauzak ez direla oso ohikoak aipatutako gazteen bizimoduan.
|
|
|
helduen munduarekin apurtzea eta, era berean, helduen mundu hau imitatzeko gazteak duen joera eta beharra. Bestalde, adin tarte horretan hasiko dira hizkuntza portaerak finkatzen,
|
munduarekiko
harreman berriak izaten edo beren zaletasunak definitzen. Honetan guztian, adin tarte horretakoek (12 urte) berentzat erreferente bihurtu direnak imitatuz jokatzen dute sarritan eta, gaur egun, hauetako asko musikaren munduak eskaintzen dizkie.
|
|
|
Alegia, nerabeek identifikaturik sentitzen diren jarraibideak bilatzen dituzte gizarteak eskaintzen dizkien ereduetan. Lehenengoarekiko (helduen
|
munduarekiko
) sentimendu bikoitza agertzen dute: helduek araua ordezkatzen duten neurrian, horien aurkako joera adieraziko dute gehienetan, arauak hauste horretan gazte izaera azaltzeko funtsezko bidea dute eta.
|