|
2000
|
|
|
Ulertezina dena, baita azalpenik ez duena ere, azaltzen saiatu dira iritzi publikoan eragin nahirik, buruan dituzten neurri murriztaileak kosto politikorik txikienarekin onartzeko bidea izan dezaten. Nafarroako gizartea ez dago
|
euskararen kontra
eta badakite lan handia egin beharko dutela errealitate hau aldatzeko; euskararen kontra jartzeko gezurra, iraina eta intoxikazioa erabili beharko dituzte, bizi izan dugun kanpaina mediatikoan ikusi dugun bezala. Gizartean sakonki errotua dago hobe dela jakitea ez jakitea baino.
|
|
|
Ulertezina dena, baita azalpenik ez duena ere, azaltzen saiatu dira iritzi publikoan eragin nahirik, buruan dituzten neurri murriztaileak kosto politikorik txikienarekin onartzeko bidea izan dezaten. Nafarroako gizartea ez dago euskararen kontra eta badakite lan handia egin beharko dutela errealitate hau aldatzeko;
|
euskararen kontra
jartzeko gezurra, iraina eta intoxikazioa erabili beharko dituzte, bizi izan dugun kanpaina mediatikoan ikusi dugun bezala. Gizartean sakonki errotua dago hobe dela jakitea ez jakitea baino.
|
|
2001
|
|
|
Unibertsitario euskaldunen ekarpena metatu nahi dugu, unibertsitate guztietan euskara sarbidea izateko baldintzak sortu, euskarak, unibertsitatean, ikerkuntzan, mugarik ez duela erakutsi nahi dugu. Agian, Martin Orbe lagunak arrazoi dauka,
|
euskararen kontra
jotzen dutenean, Euskal Herriko unibertsitateetan euskara ahuldu ahala UEU indartu egiten dela esaterakoan. Alabaina, UEUren inguruan gertatzen den metaketak «Euskal Unibertsitaterantz» hurbiltzen gaituelakoan nago.
|
|
|
Espainiako estatuak ezarri dituen helburuak lortze aldera, gero eta argiago daude estrategiaren oinarriak, eta hauetako bat euskal gizartean haustura eta konfrontazio soziala arlo guztietara hedatzea da. Euskal gizartearen parte bat
|
euskararen kontra
jartzeko bidean, batez ere bi elementu darabiltzate: batetik, euskara ez dakitenen kontrako diskriminazioa dagoela sinetsarazi nahi eta hori konpontzeko bideak ezartzea euskara zokoratzeko (adibidez, Sanzen bidez egiten ari direna); bestetik, euskara eta, batez ere, euskalgintza ETArekin lotu, horrela euskararen gizarte eragileak desegiteko" arrazoiak" ezarriz (komunikabideen eta Garzonen bidez egiten ari direna).
|
|
|
Dinamika hauen bidez, orain arte bateratzailea izan den euskara bera ere konfrontazio tresnatzat hartuta, gizarte sektore inportante bat
|
euskararen kontra
jarritakoan, urteetako lanaren emaitza den berreuskalduntze prozesuagelditu eta atzera eginaraztea da helburua.
|
|
|
Bide honi ekindakoan, modu batera edo bestera gauzatzeko bidea egingo dute, ja rrera aldatu ezean. Araban euskararen gizarte eragileak eta euskara ikasi nahi dutenak ekonomikoki zigortzera jo dute, eta honek, euskalgintzaren lana zailtzeaz gain, ikasi nahi duenak atzera egin dezan laguntzen du. b) Eraso komunikatibo —polizial— judizialaren bidetik, oraingoz ez dute lortu jendea
|
euskararen kontra
jar dadin; hor dago, adibide baterako, hitz hauek idazten ari garenean Euskal Herria zeharkatzen ari den Korrikaren arrakasta. Hala ere, euskalgintza ETAren parte markatzeak eragin zuzena izan dezake euskararen aldeko jarrera ekintzetan ez gauzatzeko:
|
|
|
Eta honek guztiak esplikatzen du nire ustez azken urteotako astinaldia ere. Batetik astinaldiaren eragileak berak inolako eskrupulurik ez duelako
|
euskararen kontra
egiteko. Egun estatu espainiarrean boterean dagoen alderdiak ez du euskararen kontra disimuluekin aritzeko beharrik ikusten.
|
|
|
Batetik astinaldiaren eragileak berak inolako eskrupulurik ez duelako euskararen kontra egiteko. Egun estatu espainiarrean boterean dagoen alderdiak ez du
|
euskararen kontra
disimuluekin aritzeko beharrik ikusten. Euskara herri baten izaeraren ikur nagusiulertzen duen momentutik, eta herri izate horri inolako lekurik ematen ez dion momentutik, euskarari ere mugak jartzea premiazko zeregintzat ulertzen du eta horren arabera ari da jokatzen.
|
|
|
Estrategia ezberdinak erabili beharko genituzke. Lehendabizikoa eta garrantzitsuena izango litzateke
|
euskararen kontra
ez dauden eragile, talde, erakunde, instituzio guztion adostasunezko plataforma bat lortzea (gutxieneko puntuekin, guztiok onartuko genituzkeenekin).
|
|
|
A rrazonamendua faltsua dela konturatzeko ez dago urrutira joan beharrik. Eskuindarrak ere badira euskararen aldekoak —lehen orain baino gehiago, egia esan— eta
|
euskararen kontra
daudela egia izanik ere, onartezina da gaur egun jarrera hori. Bai ikuspuntu politikotik, pertsonaren eskubideak urratzen direlako, bai kulturaletik, ondare kulturalaren kontrako erasorik onartu ez daitekeelako, eta baita soziologikotik ere, euskararen kontrako diskurtso tinkoari ezin zaiolako jendaurrean eutsi.
|
|
|
Baina UPNn ere ez da amaitzen arazoa. NafarroakoAlde rdi Sozialistak, Juan Jose Lizarbe buru duenetik, eta PSNtik baino UPNtik gertuago dabilen Vctor Manuel Arbeloa eta Aurelio Arteta bezalako ustezko intelektualen eskutik, sekulako sarraskiak egin ditu
|
euskararen kontra
, eta kasu honetan ez du balio eskuindarrak direla esatea —ezkertiartzat jotzen du bere burua NASek— edota euskararen kontrako grina berezkoa dutela pentsatzea. Arazo sakona da benetan Nafarroako sozialistena, baina hizkuntzari dagokionez, alderdiko militante asko borrokatu dira —hauek ere lehen orain baino gehiago— euskararen alde, eta Jose Luis Castejon Parlamentuaren presidentea rn kasua adibide bat besterik ez da.
|
|
|
Historiaren beste edozein unetan —eta batez ere beste edozein tokitan— gertatu balitz, genozidio hitza hitzetik hortzera ibiliko litzateke euren burua kultura munduko kidetzat dutenen artean eta zeresanik ez politikan aritzen direnen artean, edota giza zientzietan aritu eta adituak omen direnen artean. Nafarroako Diputazioak
|
euskararen kontra
abian jarritako ehizak izango du historian aurrekaririk, dudarik gabe, baina XXI. mendean bere burua zibilizatutzat daukan gizarte batean gertatzea onartezina da, edonondik begiratuta ere, eta ez da besoak gurutzatuta gelditzeko modukoa.
|
|
2002
|
|
|
Zeren denok dakigu salaketa hauek ez direla lan merkatuan noiznahi gertatzen diren beste salaketa horien antzekoak, baizik euskararen kontrakoak. Hori egiten duena, bistan da baietz,
|
euskararen kontra
ari da. Politikoki ez-zuzena da.
|
|
|
Horrela egin nuen kilometroa, zalaparta eta asots haren tartean, nahiz antolatzaileak saiatzen ziren musikarekin orro eta arrantzak isilarazten, hori ere esan behar baita. Nire buruari behatzen nion, familiari begiratzen nion zeharka, andreari, umeei, eta zer egin ote nuen nik
|
euskararen kontra
, hori zen pentsatzen nuena. Familiakoek ere begiratzen zidaten.
|
|
2003
|
|
|
Frantzia mailako probintzien iratzartze oldeaz baliatuz, Ipar Euskal Herrian ere, intelektualen artean lehenik, Abadia Urrustoi kasu, euskalduntasunaren inguruko interesa sortu zen, euskaraz mintzo zen fededuna euskalduna dei  tzen zela. Errepublika fedearen kontra zen, ondorioz,
|
euskararen kontra
. Pentsa daiteke halaber euskalduntasunaren  kontzientzia hartze horretan, gerla karlistarik landa Hegoaldetik jin errefuxiatuek zerbait eragin eduki zutela.
|
|
|
Apolitikoak omen direnak dira erasokorrenak euskalgintzaren kontra. Ez dakit nola lortzen duten, baina askatasunaren izenean baztertzen dute euskara zokorik ilunenetara eta
|
euskararen kontra
ekiten dute modurik basatienean, ahal duten guztienetan.
|
|
|
Komunikabideek goitik behera erasotzen dute
|
euskararen kontra
, hizkuntza politikarekin nahastuz, hizkuntzen arteko gatazka sortuz, euskara hizkuntza gutxituen artean dagoenez gerora begira baliorik ez duela aldarrikatuz. Gasteiztik datorren kadukatutako jakia izango balitz bezala.
|
|
|
Berriro ere, euskara gune geografiko jakin batean itxi nahi dute hedapena eragotziz, baina, oraingoan, suntsiketa politika erabiliz. Lotsarik eta kupidarik gabe joko dute
|
euskararen kontra
honek" Nafarroa desberdinduaren" proiektu politikoa kolokan jartzen duelako ozenki. Azken 16 urte hauetan euskara ez da herritarrentzako kezka izan, ez da arazoa izan, naturaltasunez bizi izan du herritarrak normalizazio prozesua, eta horixe da euskaltzaleon aktiborik garrantzitsuenetarikoa.
|
|
|
Duela urte batzuk Gurrea eta bere morroiek
|
euskararen kontra
abiarazitako dinamika, hain zuzen ere PSN etaCDNren laguntzaz gehiengo osoa balute bezala gobernatzendutenetik, ezin da testuinguru oroko rretik isolatu: pentsamendu eta ekintza bakarreko garai ilunotan diferente pentsatzen duenarentzat zirrikituak gero eta estuagoak direnhonetan, Nafarroan euskalduna izatea, edo izan nahi izatea, disidentea izatea da.
|
|
|
Lakuaren kasuan zalantza dena, ordea, ebidentzia da Nafarroako Gobernuaren kasuan. Beste behin ere, Expolanguesen ez da agertu ere egin Nafarroako Gobernua,
|
euskararen kontra
ekindako politikari tinko eutsiz, eta eroso gainera, inork ez baitio konturik eskatu (ez dakit ba, sikiera Parlamentuan galdera xixtrin bat, Sanzi ez bada ere Laguna kultura kontseilariari). Baina FITUR horretara bai, horra joan da Nafarroako Gobernua, turistak erakarri nahian.
|
|
2004
|
|
|
–Jendeak euskaraz jakin baina kalean erdara entzuten bada, hori herri erdalduna da niretzat?. Orain 10 urte inpopularra zen
|
euskararen kontra
mintzatzea, Egin, 1995/1/24.
|
|
|
Pentsamenduaren erakustaldietan harria jasotzen bezain zolia den Iñaki Perurenak zera dio: . Gaur
|
euskararen kontra
ez dagoela askok esaten du, baina ez al da kontra egotea alde ez egotea??. 608 Zer da, izan ere, gaur eta hemen, hizkuntzen eta hizkuntza-herrien arteko harremanak eratuak dauden bezala eratuta egonda, euskararen alde egotea. Lurraldez, erabilera-esparruz eta gizarte-estatuz hondoa jota dagoen hiztun-herri batean bizitzeak zer-nolako engaiamendu-neurria galdegiten dio euskal hiztunari?
|
|
2005
|
|
|
Galdu baino gehiago, batzuk euskara guztiona eta guztiontzat lelo hori erabiltzen dute
|
euskararen kontra
jotzeko. «Onartua dago guztiona dela, beraz inork ez du horretan ardurarik, eta ezin du bere defentsa egin».
|
|
|
Eta horrela berriz hasi da Euskaltzaindia. Baina Franco
|
euskararen kontra
ari izana baldin bada, barkuen tituluek, edo karrikako euskarazko hitzak desagerraraziz, Euskaltzaindiari ez dio ezer ere egin. Beraz, pentsa ezazu, Garzon Euskaltzaindiaren kontra jokatzen?
|
|
|
1942ko urtarrilaren 23ko zenbaki honetan, ordea, honela lotzen zaio berriz auziari: Errana dugu nola etxekandere batzu arizan diren zernahi erranka katixima
|
euskararen kontra
. Heien arrazoinak altxatu genituen, bat salbu:
|
|
2006
|
|
|
Maisuak Zamorakoak eta, asturianoak eta, ziren. Ez zuten ezer esaten
|
euskararen kontra
ez alde.
|
|
|
Garbi dago, nire irudiko, Francisco Tomas y Valienteren, Miguel Angel Blancoren eta Fernando Buesaren hilketen ondoren (1996, 1997 eta 2000), amildegi bat zabaldu zela espainiar liberalen eta euskal abertzaletasun ororen artean, eta, lehenengo aldiz Errepublikaren denboretatik, amildegi hori mailaz maila gizartearen sektore zabaletara hedatu zela. Ondorioz, espainolismoaren sektore gogorrenek bidea libre ikusi zuten
|
euskararen kontra
ageriki jotzeko, Euskaldunon Egunkaria itxiz eta bere sortzaileak atxilotuz terroristak izatearen akusaziopean. Eta, tamalez, ez da egia Euskal Herri osoa altxatu zela haien defentsan.
|
|
2007
|
|
|
aurrena, euskaldunak euskara hutsez biziahal izan ziren artean, euskara, kanpoko erdarekikoan salbu, ez zen identitateosagai nabaria izan; hurrena, euskarak eremua galdu ahala, bizitzarako oztopo edoenbarazu bihurtu zitzaion askori, euskara bereizgarri negatiboa bilakatu zen; etaazkena, abertzale eta euskaltzaleek eragindako diskurtso-aldakuntzari esker, bereizgarri positibotzat jotzen du askok. Egia da euskara negatibo bihurtu zutengizarte-egoerek eta diskurtsoek hor dirautela jo eta ke
|
euskararen kontra
; bainaeuskaldun gehienek ez dute bat egiten halako diskurtsoekin. Euskaldun gehienekpositibotzat dute euskara6.
|
|
|
Batzuek, ez denek, erdara ikasi ez ezik euskara ahantzi ere egin zuten. Zapalketa izan da
|
euskararen kontra
, jakina, baina bortitzagoa zapalketa klasista zapalketa nazionala baino.
|
|
|
Salbuespenak salbuespen, ezkerra euskaltzaleagoa izaten da eskuina baino, jende xehea eliteak baino eta gazteak zaharrak baino. Egia esan, ez dut inoiz ulertu zer esan nahi duen"
|
euskararen kontra
" edo" euskararen alde" egoteak. Hizkuntzek ez dute aldekorik behar, hiztunak baizik.
|
|
|
Tuterako semea naizenez, esan dezaket erriberatar gehienei ez zaiela batere gaizki iruditzen euskara Arizkunen edo Urdiainen ofiziala izatea, baina uste dutela, eta arrazoi dute, Erribera ez dela euskararen berezko eremua. Hori
|
euskararen kontra
egotea ote da. Erriberako guraso askok nahi dute beren seme-alabek euskaraz ikas dezaten.
|
|
2008
|
|
|
Haren kontrako jokabidea garbia zen. Orain, inor ez da
|
euskararen kontra
minzatzen eta euskararen alde egiten diren gauzek onespena dute. Horrekin ez da funtsezko ezer aldatuko, baina ona da", haren arabera.
|
|
|
ukipenezko bi hizkuntzen artean —euskara eta espainiera—, jadanik aipatu ditugun fenomenoak indar bereziarekin agertuko direla, batez ere honako norabidean: espainieraren aldekoek indar gehiagorekin
|
euskararen kontra
eginez, alderantziz baino. Beraz, askoz ere nekezagoa izango zaigu euskararen alde egitea espainieraren alde egitea baino; gurean aipatzen den" elebitasun eta elebiduntasun orekatuak" lortzeko helburura iristea ia ezinezkoa izango da.
|
|
|
erasoak aski eta sobera ez balitu bezala. Eta oso sintomatikoa da, gauzak ikusi eta ulertu nahi duenarentzat behintzat, atzora arte
|
euskararen kontra
jo eta ke ibilitakoek, orain, euskara estandarraren arrakasta ikustean, bat-batean, herrixka eta famili giroko dialekto beneragarri eta, egiazkoen, aldeko porrokatu agertu nahi izatea6, baina jaki-na, aldi berean orotarako erabili nahi den euskara batu artifizial horren kontra.
|
|
|
bat, edonork ikusten duena eta aldeko zein kontrakoek aipatu dutena, nork bere ikuspegitik: PSE
|
euskararen kontra
ez dagoela azpimarratzea, Lehendakaritza eskuratuz gero denentzat gobernatuko dutela eta jeltzaleak ordezkatzeko sasoia dela erakustea; pertsuasio-mezua litzateke hori; baina, horrez gainera, mezu disuasorio bat zegoen, nik uste: euskararen alde ematen diren diru-laguntza guztiei eutsiko zaiela espresuki adierazita, zeharka, mezu hau ematen zaie ezker abertzaleko boto-emaile posibilistei eta bizibidea euskarari loturik dutenei:
|
|
2009
|
|
|
Harrigarriena da, oraindik orain, zenbait diskurtsotan antigoalekoa zaigun eztabaida haren arrastoak han-hemenka aurkitzea. Batzuk euskararen erabilera indartzeko politiken kontra aritzen direnean, eta beste batzuk botere guneetatik hartzen diren erabaki ulertezinak justifikatzeko orduan," pirueta" nabarmena egiten dute, eta askotan, euskara goratzeko sortu ziren mitoetan oinarritzen dira orain,
|
euskararen kontra
egiteko.
|
|
|
Horietako askok ez zekiten euskaraz, kanpotarrak zirelako. Beste batzuk, euskaldunak izanagatik ere,
|
euskararen kontra
aritu ziren arrazoi ideologikoengatik. Hala, herri bakoitza gune berezia da.
|
|
|
EAJk lehendakaritza galdu duenetik, hainbat mehatxu larri entzuten aritu gara, PSOE eta PPren gobernutik
|
euskararen kontra
egingo omen diren erasoak direla eta ez direla; baina nork argitaratu du deialdi hau. Inclan jaunaren babesarekin atera da, eta berak izendatutako gerentea eta Giza Baliabideetako burua dira arduradun nagusiak.
|
|
2010
|
|
|
205). Vasco-euskaldunak ez zeuden
|
euskararen kontra
, baina beraien eguneroko mintzajardunak gaztelania zuen ardatz.
|
|
|
Horregatik, Garaten hitzetan, Donapaleuko afera mugarri edo inflexio puntu bat izan zen. . Batetik, lehen aldiz, ofizialki eta paperean,
|
euskararen kontra
agertu zelako frantses administrazioa. Bestetik, Seaska eta ikastolak Iparraldeko agenda politiko eta sozialean kokatu zirelako?.
|
|
|
Interneten kopuruak oso garrantzitsuak dira; esaterako, Wikipediak funtzionatzen du, horretan dabiltzanak milioiak direlako. Ez al du horrek
|
euskararen kontra
jokatzen?
|
|
2011
|
|
|
Euskararen egoera zinez larria delarik, euskalgintzako gizarte eragileek Deiadarrak antolatu izan dituzte, eta orain begirada 2012ko martxoaren 31n jarri dute, beste Deiadar batera deitzeko. Denborarekin egindako deialdia da, «purrustaden» politikatik at, eta geroan
|
euskararen kontra
bihur daitezkeen lege egitasmoak baztertuz. Deiadar horrek Euskal Herriko mugak gaindituko ditu.
|
|
|
«Estatu serioek diru laguntzak ematen dituzte euren herriko literatura garatu dadin». Espainiako Estatutik galegoa eta
|
euskararen kontra
neurri zapaltzaileak baino ez jasotzea salatu zuen. «Eusko Jaurlaritzak sei milioi euroko diru laguntza eman du Basque Culinary Center delakoa sortzeko.
|
|
|
Urte luzez kontra genuen haize naturalaz gain hainbat hautetsik trufa egin digute, baina bukatu da aro hori. Uste dut heldu dela eguna erran dezakeguna Iparraldean ez dela nehor ausartzen
|
euskararen kontra
hitz egitera?. Hur Gorostiaga,. Hegoaldeko agintari berriek ulertu behar dute euren ardura ez dela Bidasoan amaitzen?, Argia, 2.184 zenbakia, 2009-05-17.
|
|
|
Euskal Herrian diglosia gainditu behar dela defenditzen denean, kontuz ibili behar da, eta ondo prestatu behar da norberaren argumentazioa. Izan ere, historiari so egiten ez badiogu, azken datu demolinguistikoak erabiliz eta laburpen teoriko-soziolinguistikoak eginez,
|
euskararen kontra
egiteko arriskua dago. Ikusi, adibidez, UPNren diskurtsoa hizkuntzei buruz, Pegenauteren garaian.
|
|
2012
|
|
|
Beraz, ego belaunaldiak ez zuen aukerarik izan herrian euskaraz eskolatzeko. dena dela, irakaskuntzan izandako aldaketa buruan dute. Mirenek dio"... hemen izan ziren istiluak eskolaren inguruan. euskararekin izan ziren istiluak(...) eta guraso aunitz
|
euskararen kontra
zirenak" (Miren, 3 FG). Arroxak gogoan du Iruritako eskolan euskarazko irakaskuntza hasi zelarik bakar batzuk baizik ez zirela matrikulatu:
|
|
|
Labovek bere ikerketa soziolinguistikoak egin zituenean konturatu zenez, behatzailearen presentzia hutsak behatuaren erantzuna baldintzatzen du. Adibidez, orain dela 25 urte euskararen alde ez izatea gaizki ikusia bazegoen,
|
euskararen kontra
zeuden pertsona batzuek, behatzailearen presentziagatik, ez zuten agian hori aipatuko inkestari erantzutean.
|
|
|
Une historikoaren arabera, bi indarrak norabide berekoak izan dira edota bata bestearen kontra egin izan dute. Garai historiko jakin batzuetan, plangintza
|
euskararen kontra
izan da eta inertzia euskararen alde; eta beste une historiko batzuetan, alderantziz: oinordetutako euskararen bilakaera ezkorra izan da eta plangintza, aldiz, euskararen aldekoa.
|
|
|
Izan ere, uda pasatu ondoren eta ikasturte berriaren hasierarekin hasten dira baita ere, eta hutsik egin gabe, euskararen kontrako erasoak edozein aitzakia aintzat hartuz. Espainiako zenbait egunkari eta baita hemengo partidu politikoko zenbait agintari ere jo eta ke hasten baitira kristorenak eta bi esaten hemengo haurrei ematen zaien hezkuntza eta erakusten zaien hizkuntzaren, hots,
|
euskararen kontra
. Pena izugarria omen da, lehengoan irakurtzen nuen egunkari horietako batean, egiaztatzea nola bertako ikasleei baztertzen zaien gaztelania aberatsaren ezaguera euskara triste horren mesedetan, noiz eta juxtu orain mundu osoan zehar 300 milioi pertsonak baino gehiagok kultura iturri paregabea den horretatik edateko halako gogo grinatsua erakusten dutenean.
|
|
2013
|
|
|
Gero, paper ofizialetan beti frantsesez egin behar zen, nahitaez. Udalen antolaketak, bistan dena,
|
euskararen kontra
egiten zuen, zeren Eskiulan bizi ez ziren euskaldunek herri biarnes batera jo behar zuten eta bertan, edo frantsesez edo-baldin bazekiten-biarnesez egiten zuten, sekulan ez euskaraz.
|
|
|
Gainera, Eskiulan familia erdaldun asko finkatu dira Oloroe hurbiletik etorririk, eta familia horietako askok ez dute nahi ikasgela elebidun bat egin Eskiulako Haur Eskolan. Eta hori jakinik, argi da oztopo bat gehiago dela eta
|
euskararen kontra
egiten duela.
|
|
|
Mikel Lizarraldek hauxe erantzuten digu: " Momentu hartan, Aznarren gobernua oso tematuta zegoen
|
euskararen kontra
, abertzaletasunaren kontra… dena zaku berean sartu nahi zen eta lotsarik gabe eta inolako mugarik gabe itxi egin zuten Egunkaria. Aurrera egin genuen, baina oraindik zauri hori hor dago".
|
|
2014
|
|
|
Euskararen aurkako erasoak etengabeak izan dira. Gobernua bera dugu
|
euskararen kontra
. Gure hizkuntzari buruz jarrera epela duten herritarrengana ere ailegatu behar dugu, ordea", erran du Epalzak.
|
|
|
Euskararen Gizarte Erakundeen Kontseiluko idazkari nagusi Paul Bilbaoren arabera,« in crescendo» ari da Espainiako Gobernua
|
euskararen kontra
; gero eta nabarmenago, gero eta bortitzago. Kontseiluko zuzendaritzak bilera zuen atzo Donostian.
|
|
|
Batetik, kontrako jarrera zuen jende asko konturatu da euskarak balio instrumentala duela, prestigio bat irabazi duela, gizartean dagoela, eta komeni zaiola. Bestetik, ez da politikoki zuzena
|
euskararen kontra
jotzea. Horrek ez du esan nahi benetako jarrera, subkontzientea, aldatu denik.
|
|
|
Segi dezagun beretik. Eskola pribatuak publikoak bezainbat ziri banatu ditu
|
euskararen kontra
, frantsesaren ikastearen bermatzeko. Axal euskaltzalea baliatu du ondotik ikastolaren uhinean izateko edo ikasle ihesari buru egiteko baina ezin da aparantziarik ere sinestarazi gauza bera dela.
|
|
|
Nafarroako gobernua beti
|
euskararen kontra
|
|
2015
|
|
|
Zer adierazi nahi izan duzue horrekin. Ikusten genuen euskaraz bizitzeko hautu hori egin behar dugula, bai norbanakoei dagokienez, bai hizkuntz komunitate moduan ere, eta beste urrats batzuk egin behar ditugula euskararen alde egotetik euskararen alde egitera jauzi egiteko. Norbanakoak aktibatuz, gure inguru hurbiletik hasita gizartea eraldatuz, posible da maila politikoan eta juridikoan aldaketak eragitea.Zer egin dezakete herritarrek euskararen alde. Euskararen aldekotasuna oso zabala da; gaur egun, oso jende gutxik esango dizu
|
euskararen kontra
dagoela. Baina horregatik diogu falta dela hautu hori egitea:
|
|
|
|
euskararen kontra
daramaten
|
|
|
Erdal kazetariek ez zuten batere errazten. Ez
|
euskararen kontra
zeudelako, egunkariaren kaltetan omen zelako baizik.?
|
|
|
Etsai mota ezberdinak egongo dira. Batzuk euskararen kontrako jarrera bortitza daukate agian, baina beste batzuk
|
euskararen kontra
daude ez dakit zergatik, konpontzea posible izan daiteke. Eta helburua zein da?
|
|
|
Euskararen kasuan, ez dugu ahaztu behar, esaterako, nik neuk gaztelaniaz ikasi behar izan nuela, euskara debekatuta zegoelako. Baliabide asko jarri zen
|
euskararen kontra
; orain, legezkoa eta justiziazkoa da euskararen alde jartzea baliabideak. Ze berritasun dakarzu. Berritasun nagusia begirada luzatzea litzateke.
|
|
|
Gehiago AEKren aurka, euskararen alde baino. Ez dut esan nahi
|
euskararen kontra
sortu zenik HABE, euskararen alde itzelezko lana egin baitu. Esan nahi dudana da AEKren atzean ikusten zuten alderdiaren kontrako estrategia baten arabera mugitu zirela HABE sortu zutenak.
|
|
|
Komunikatu honen bitartez K Taldeak bere gain hartzen du Gerediaga Elkartearen egoitzaren aurkako atentatua. Ez gaude
|
euskararen kontra
. Euskara negozio gisa ustiatzen dutenen kontra baizik.
|
|
|
EH Bildu koalizioak, aldiz, orokorrean behera jo du, Gipuzkoa bereziki galduz. Horiek hola, Nafarroari buruz berezikiago zituzten askok begiak itzuliak, bertzeak bertze
|
euskararen kontra
hainbertze lehiatu den UPN alderdi nabarrista baztertua izanen zelako esperantzan. Alderdi hau Nafarroaren gobernantza galtzeko zorian da bai eta Iruñeako Herriko Etxearena, bertze alderdiek elgar aditzen badute.
|
|
2016
|
|
|
" UPNri sarri esan zaio
|
euskararen kontra
dagoela; ez da egia"
|
|
|
Batez ere hezkuntzaren arloan ikusi dut eztabaida. Askotan, gai horiek ukitzen direnean eta beste interpretazio bat ematen duzunean, badirudi
|
euskararen kontra
ari zarela, eta nik ez dut horrela ikusten. Hezkuntzako lan eskaintza atera zenean, lanpostuen %30 gazteleraz eskaini ziren, eta %70 euskaraz.
|
|
|
Badira beste alderdietatik ematen diren mezu batzuk, agian beste modu batean erantzun behar ditugunak. UPNri sarri esaten zaio
|
euskararen kontra
dagoela. Argi dago hori ez dela egia, baina, agian, beste era batean komunikatu behar dugu ideia hori.
|
|
|
Aldi berean hiru fenomeno aski diferente gertatzen ari dira beraz, itxuraz, Euskal Herrian: euskararen aldeko mintzaldaketa" berria" (agian HINBE modukoa) EAEn, kontrako norabidean(
|
euskararen kontra
) doan mintzaldaketa bizia Iparraldean (XIX. mendearen azken herenetik ongi deskribaturik dagoen frantseste-prozesua131) eta agian language maintenence delakoaren oihartzun izan litekeen gertakaria Nafarroan. Esan bezala datu globalen lehen analisia da hori, eta ondorio finkoei dagokienez ez du aparteko baliorik.
|
|
|
Une historikoaren arabera bi indarrak norabide berekoak izan dira edota batak bestearen kontra egin izan du. Garai historiko jakinetan
|
euskararen kontra
joan izan da plangintza, eta inertzia euskararen alde. Beste une historiko batzuetan, aldiz, horren alderantziz:
|
|
|
Aspaldi zabaldu da ere ingelesaren (eta ere ingeles bidezko) irakaskuntza EAEko eskola sisteman. Nafarroa Garaian ere eta hala erabili dute
|
euskararen kontra
baliatuz herritarren ingelesarekiko zaletasuna/ beharra (ik. esaterako Lasagabaster 2008a edo Cenoz 2011).
|
|
2017
|
|
|
Nork bere hizkuntza, nork bere identitatea defenditu beharra dago. Badut lagun bat
|
euskararen kontra
mintzatu izan zaidana. Nik kontra egin diot, esanez hizkuntzek aberastu egiten gaituztela, euskara aberasgarri dugula, kultur balioak aberasgarri zaizkigula, ideia politikoak zeinahi ditugula ere.
|
|
2018
|
|
|
Euskararen Aldeko Plataforma eratu dute Tuterako AEK-k, Argia Ikastolak, Beterri Peñak, Arrigarai Euskaltegiak, A ereduan irakasle lanetan ari direnek eta Tuteran Jai Gazte Mugimenduak. Plataformako kideek adierazitakoaren arabera, Nafarroan
|
euskararen kontra
etengabe egiten diren erasoen aurrean, aukera berriak proposatu nahi dituzte, hizkuntzak bere esparrua izan dezan: " Euskarari aitortza egin behar zaio, euskarak ofiziala izan behar du Nafarroa osoan".
|
|
|
Iñaki Bakero AEK-ko kideak azaldu duenez, Erriberan euskararen alde egiten duten hainbat talde eta elkarte daude (AEK, Ikastola, Hizkuntz Eskola…), baina orain arte, inoiz ez dira elkarlanean aritu. Beraz, eragileekin bildu eta euskararen aldeko plataforma sortzea proposatu zuten,"
|
euskararen kontra
pairatzen ari garen erasoa ikusita, oso beharrezkotzat jotzen baitugu elkarlanean aritzea".
|
|
|
Tuterako herritarrak ere
|
euskararen kontra
–
|
|
|
Jende asko dago ez dagoena ados edo euskararen alde lan egiteko aktibatuta, baina kontra ere ez dagoena: " Momentuz, guk ez dugu ikusten Erriberako gizartea, gutxienez modu aktiboan,
|
euskararen kontra
. Euskararen alde ez dira aktibatzen, baina kontra ere ez dute egiten".
|
|
|
Euskararen alorrean jarduten dugunontzat, euskara obsesio bat da eta zaila zaigu onartzea gainerako jendearen bizietan elementu marginala izatea. Hortarik abiatuta, eta inertzia beti
|
euskararen kontra
doala konbentzituta, jende horren praktikak aldatzeko bideak asmatzea dagokigu, desmartxa proaktiboak sustatuz (alde izatetik alde egitera).
|
|
|
Badakit" berreuskalduntze" kontzeptua eremu politikoan minbera gerta daitekeela, baina euskaltzaleon eremuan... Gure garapen intelektuala ez luke baldintzatu behar
|
euskararen kontra
dihardutenen aldarteak. Besterik da gero nola sozializatu.
|
|
|
arretaz irakurri Asedio al euskera liburua. Hainbat pasartetan ikusi ahalko dute
|
euskararen kontra
gupidagabe jardun ohi diren agintari eta intelektualek nola goraipatu ohi duten herri hizkuntza, eta jatortzat eman, eta aldi berean nola jazarri edo debekatzen duten euskara jasoa, euskara batua. •
|
|
|
Oztopoak jartzen dituzten erakundeek, elkargoek, taldeek, enpresek...,
|
euskararen kontra
abstentzioz borrokatzen diren erdaldun hegemonikoek... diru-laguntza publikoak galdu egingo dituzte eta zergak emendatuko zaizkie berehala.
|
|
|
[...] Ez da erraza hitz bitan esatea jendeak Orixeren
|
euskararen kontra
zer zuen (60 aldera, ez ahantz hori). Funtsean problema ez bait dago puntu bat ala bestetan.
|
|
2019
|
|
|
Noiz ohartuko zarete zuen sinboloek ez dutela Nafarroa Garaia bere osotasunean ordezkatzen? Gazteleraren eta zuen ikurren hegemoniak espazio pixka bat galtzeko arriskua nabaritu, eta jotzen duzue euskaldunon kontra eta, doike,
|
euskararen kontra
.
|
|
|
Herria irakurtzen dutenek gogoan dute Urquijoren izena. Luze, zabal eta maiz kondatu dugu hemendik, Madrilgo gobernuaren eskumakila zen Urquijo jaunak egunez egun euskaldunen eta
|
euskararen kontra
egin lanak auzitan ezarriz. Berriz agertu da gizona eta elkarte bat sortu du," Esteban de Garibay" izenekoa, euskal nortasuna.
|
|
|
...keenez, euskaraz mintzatzeari garrantzia ematen bazion ere, Jakilearen traumatismotik landa, ez zirudien arras abantailatsua Jakileak euskaraz berarekin jarrai zezan, inguruko mekanismo guzia frantsesaren aldekoa baitzen (eskola eta gurasoak). alta, amatxi da beti izan Jakilearen euskararekiko ebaki ez den hari bakarra, baina inplizituki. esplizituki, sekula ez baititu ez gurasoak ez eta axama ere
|
euskararen kontra
edo alde mintzatzen entzun. hala, peko lerroek behagarria den portaera eta hala ez dena ederki bereizten dute:
|
|
|
Horrela, Etxebarriaren bizitzako argazki asko geure memoriaren parte dira dagoeneko, eta, gainera, gaur arte iritsi zaizkigu: lehen argazkian, Etxebarria fisika euskaraz irakasten ikusten dugu Lan Kide Aurrezki Kutxaren egutegi historikoan, Adolfo Suarezek, Franco osteko lehen presidenteak,
|
euskararen kontra
supremazismo argiz esandakoak gezurtatuz; bigarren argazki batean," Nuklearra. Ez, eskerrik asko" txapa bularraldean jarrita ageri zaigu; hirugarrenean, Espainiako Juan Carlos I.a erregea Gernikako juntetxera etorri zenekoan, Eusko gudariak kantatzen; laugarrenean, UEUko ikastaroren batean hitz eta pitz ikusten dugu; bosgarrenean, EHUko Leioako sarreran irakasle propioaren aldeko gatazka luzean, pankartari eusten ageri da; seigarrenean, hogei urte iraun zuen gatazka luze horren ondotik, berriro ikasgelan ikus dezakegu.
|
|
2020
|
|
|
ETAko presoak espetxean ustelduko ahal dira". Arnasa hartzeko astirik eman gabe
|
euskararen kontra
tiratu, beti emankor suertatzen zitzaion nahaste-borraste baten bolborarekin: " euskara batua independentisten neolingua da, nafarrokin zerikusi gabekoa".
|
|
|
Azken hiru urteetan, sozialisten sustengurik gabe eta gutiengoan egin du bere gobernu betebeharra. Bere politikak alde guzietarik kritika gogorrak jasan ditu, bereziki
|
euskararen kontra
bere gobernuak egin gerlak. Zenbait eskandalutan ere zikindua izan da, hala nola CAN bankuaren aferan.
|
|
2021
|
|
|
3.1.2 Oldarra euskal erakundeen eta
|
euskararen kontra
|
|
|
3.1.2 Oldarra euskal erakundeen eta
|
euskararen kontra
69
|
|
|
Irakaskuntzan berrikuntza hark aldaketa handiak ekarri zizkigun: esaterako, PATak berrantolatu zituzten,
|
euskararen kontra
egiteko. Garbi daukat aldaketa horiek guztiak estrategia bat izan zirela.
|
|
|
Gogoan dut nahiago dudala, erdaraz euskararen alde baino, euskaraz
|
euskararen kontra
.
|
|
|
UPNko agintarien artean euskara kontu arrotz gisa jotzen ez zuen bakarrenetakoa, ‘Oberena’ elkarteko burua izandakoa. Harez geroztik, akabo; UPNk euskaldunon bizkar gainean eraiki du bere mendeku latza, eta, are okerragoa dena, gizartearen parte handi bat
|
euskararen kontra
jartzea lortu du, eta orain euskararen aurkako militante sutsuak dira". 13
|
|
2022
|
|
|
Onartezina da tolerantziaren izenean
|
euskararen kontra
egitea. Tolerantzia da, ez bakarrik euskarari eskubideak aitortzea, baina araberako baliabideak ematea.
|
|
|
Baztertze, azpiratze eta menderatze egoera hau gaur eta hemen gertatzen ari da. Horren adierazle, 2018an Berdintasunezko etorkizun baten alde pankartapean,
|
euskararen kontra
egindako manifestazio bateko leloak: médicos buenos euskera lo de menos, discriminación no es la solución, libertad de elección sin ninguna imposición, euskera si discriminación no, la imposición del euskera solo trae a los de fuera, etab.
|
|
|
• Hiriaren dinamika
|
euskararen kontra
doa. Hiria deslekua da euskararentzat.
|
|
|
Euskarari dagokionean, errealitate paralelo batean bizi dira, eta, hala bizi daitezke. Ez dute euskararik behar, euren seme-alabentzat ez dute eskatzen, euskaratik urrun bizi dira, eta
|
euskararen kontra
bizi litezke. Baina, euskararen egoera ahularen aurrean ez du zertan kontrara jokatu beharrik ere.
|
|
|
Badakik, batzuen ustez, ingelesak burua azkartzen dik eta euskarak, ordea, tontotu egiten dik; horregatik onartzen ditek ingelesa baldintza gisa lanpostu batzuetarako, eta euskara eskatzearen kontra zeudek, dena aurrerakortasunaren izenean eta gure onerako; baina, inoiz ez
|
euskararen kontra
.
|
|
|
Lekunberrik uste du euskarazko eskaintza murriztea
|
euskararen kontra
jotzeko estrategia dela: «Ohartu dira D ereduak hauspoa hartuko zuela, eta ezin izan dute jasan.
|
|
|
Lehengoak, bai; oraingoak, ordea, ez. Badago edozein zirrikitu baliatzen duena
|
euskararen kontra
egiteko, dela osasungintza publikoak duen mediku gabezia eta behar gorria, dela beste edozer gauza. Beste kuku batek kuku egingo lieke, aldiz, Osasun Saila hasiko balitz kontratatzen espainieraz ez dakiten lituaniar edota islandiar medikuak, oso onak direlako.
|
|
|
Hala ere, tamalez, ez da nahikoa izan. Egia da, gaur egun inor ez dago
|
euskararen kontra
, frankismo garaiaz bestera, orain badirudi epelenak ere txalotu egiten dutela euskararen berpizkundea. Baina zerbaitek huts egiten du:
|