|
2000
|
|
|
Administrazioan zein herriaren ekimenez antolatutako ekitaldi eta programensarea. Ongi jantzitako gizon
|
emakumeez
eragindakoa.
|
|
2001
|
|
|
artelana. Rossettiren antzera, berak ere artelana jartzen du denaren aurretik, bizitza izorratzen dien
|
emakumeez
baliatu behar badu ere (Eugenia, Siddal). Eta Victoriak ez du pintatua izan nahi, maitatua baizik.
|
|
|
Ruskin eta Rossetti, emakumezkoei dagokienez, arras desberdinak, baina biak berekoi eta kritikagarriak. Lehenengoa, XIX. mendeko arte kritikari onena izan arren
|
emakumeez
ezer gutxi zekielako (ezkontza gauean emaztearen biloa ikusi zuenean hartu zuen ezustekoa liburu guztietan aipatzen da); bigarrena, playboy kontsumatua izateaz gain, artelana inoren gainetik jarri zuelako. Bere posesiorik preziatuena bailitzan, etxean, mundutik isolatua gorde zuen Rossettik Siddal, eta hilik jaio zitzaion lehenengo umearen ostean ere, bere amoranteekin jarraitu zuen emaztea etxean depresio bortitzak jota zegoela jakinda ere.
|
|
2002
|
|
|
enpleguaren ikuspegitik badira batzuk oso hedakorrakdirenak (enpresentzako zerbitzuak, zerbitzu pertsonalak, zerbitzu publiko jakin batzuk) eta, aldiz, beste batzuk geldoak direnak (merkataritza, aseguruak...). Esanguratsua da, halaber, zerbitzuetako lan eskuaren feminizazioa, zerbitzuetako enpleguaren erditik gora
|
emakumeez
osatuta baitago herrialde garatu askotan. Aipatzekoen artean bada gorago aurreratu dugun joera bat, hots:
|
|
|
Egoera ekonomikoak enplegu gehiago eskatzen duenean, emakumeaklan merkatuan sartuko lirateke, eta gainbehera uneetan irten. Egoera marjinalhorrek, enpresariek
|
emakumeez
erraz baliatzea lekarke, eta bereziki gainbehera uneetan, emakumeak, jarkiera handirik gabe, lanetik egoztea lekarke.
|
|
2003
|
|
|
Lehen ere aipatu dugu aita Palaciosek beti gogoan izan zuela behin Miranda de Ebroko zubi baten gainean dantzan ikusi zituen bi neska gazteen irudi kitzikagarria. Palaciosek oso garbi izan zuen, bai, heriotzaren ordura arte
|
emakumeez
beldur bizi behar dela gizon santua, zahartu delakoan edo ez dela inoiz lasaitu behar:
|
|
|
Tarte bat egin genuen horrela, elkarri zirika. Eta ziriak ziri,
|
emakumeez
mintzatu ginen. Horrela jakin nuen Robert hura nire moduan zegoela.
|
|
2004
|
|
|
«Soilik» etxeko lanaz arduratzen zen emakumearen irudia «ideal» bete ezin bat izan zen. Errealitatean senarraren soldata osatzeko eta etxeko lan taldearen ongizatea bermatzeko ondasun eta zerbitzuen produkziora bideratutako
|
emakumeez
osatutako bigarren mailako merkatu bat sortu zen, estatistika ofizialetan agertzen ez zen «isilpeko merkatua».
|
|
|
Geografikoki eta historikoki Hernaniko II. Industrializazioatik urrun dagoen arren, bere interpretazio eredua gure ikerlanean erabilgarria da. Izan ere, frogatuko dugun gisan, Hernanin ere II. Industrializazio honekin
|
emakumeez
osatutako merkatu garrantzitsu bat sortu baitzen.
|
|
|
Liskar bat baino gehiago izan nuen kontu hura zela eta. Amaz pentsatzen nuen eta amorrua ematen zidan inork
|
emakumeez
modu horretan hitz egiteak. Emakumeak babestu egin behar dira.
|
|
|
Ezagutzen nuen elkarrizketatzailea, eta, solasaldiari ekin aitzin, egongela batean egon ginen, honetaz eta hartaz hitz egiten, nire dibortzioa ere mintzagai; gero, txantxetan aritu ginen,
|
emakumeez
eta...
|
|
|
Izan ere, emakumeak probatu nahi izan nituen, probatu ere probatu nituen... baina, ororen buruan, aspertuta nengoen
|
emakumeez
, ez emakumeengatik, beharbada, niregatik eta nire haiekiko jarreragatik baizik, ez dakit. Eta, orduan, aspaldiko galdera etorri zitzaidan burura berriro ere:
|
|
2005
|
|
|
feminismoa emakumeen inguruko diziplina da. Eta emakumeok gara
|
emakumeez
gehien dakigunak. Baina feministon lan teoriko ikaragarriak ez dauka aitortzarik.
|
|
|
Gasteizko aldian emakumeek idatzitako lan bakarra dago, Ermenegilda Ormaetxe bizkaitarrarena. Gainera,
|
emakumeez
dihardu, zehazkiago «la muger vascongada» du mintzagai.
|
|
|
Lehenengo taldeaemakumearen parte hartzearen alde zeuden gizonezkoek osatzen zuten eta horienhelburua hausnarketa eta gogoeta bultzatzeko guneak sortzea zen. Bigarrena, Alardean emakumearen parte hartzearen kontra zeuden
|
emakumeez
osatutazegoen. Lehenengo taldearen tonua apala eta zalaparta gutxikoa baldin bazen ere, Emakume Irundarrak taldeak hasieratik argi utzi zuen bere jarrera gatazkatsuaizango zela.
|
|
2006
|
|
|
Haien bitartez ikus daiteke gizarte batek nor goraipatu nahi duen, noren oroitzapena utzi nahi dien datozen belaunaldiei". Hara, gauzek orain bezala jarraituz gero, datozen belaunaldiek ezer gutxi gutxi jakingo dute euren antzinako
|
emakumeez
.
|
|
|
Aipamena bigarren eskukoa da, Jose Felix Diaz de Tuestak Euskal Herria atzerritarren ahotan liburuan egin duen bildumatik hartua. Ugariak dira atzerritarrek euskal
|
emakumeez
egindako iruzkinak, eta ez bakarrik gorpuzkerari eta itxurari buruzkoak. Ikusi bestela:
|
|
2007
|
|
|
Horrez gainera, hitz eta pitz jardun, txorakeriez gehienetan, baina gai serioez ere bai tarteka: bizitzaz, heriotzaz,
|
emakumeez
. –Hori, hori... emakumeak ezagutu behar ditiagu?, segitu zuen Eduk, konbentziturik.
|
|
|
Espezialistak onartzen du 17 urtetik beherakoek bakarrik izan dituztela nerabeen erditze baten ondoriozko osasun arazoak, eta ez litzatekeela 18 edo 19 urteko nerabeen haurdunaldietan arazorik sortuko. «Hala ere, Administrazioa kezkatzen duena egoera horrek eragindako gizarte arazoak dira; hezkuntza etapa betean dauden
|
emakumeez
ari gara, eta horiek lasterketaren erantzukizunak baztertzera, lan merkatuan sartzea atzeratzera edo familia bizitza bat batean hastera behartuko dira», dio Díezek. Emakumearen pertzepzioak Emakume etorkinek amatasunari, nerabeen haurdunaldiei, kontrazepzioari eta abortuari buruz zuten pertzepzioa aztertzea izan zen Díezen taldeak esku hartzeko azterlanean egin zuena.
|
|
2009
|
|
|
hara zertan amaitzen diren erromantizismo guztiak, kaka zaharra?!; askatasunaren lurra, desengainuaren lurra eta beste lur asko; lur baten eta beste baten artean, baina, noiznahi etortzen zitzaion Domingori Adaren irudia burura, edo, Adarena ez zenean, berak ezagutzen zituèn beste bospaseirena: haienak ez ezik, beste batzuenak ere irudikatzen zituen, ordea, marinelak sarritan mintzatzen baitziren hango eta hemengo portuetan ezagutu zituztèn
|
emakumeez
–nik ezagutu nian Hanburgon emakume ilehori bat: ai, haren bularrak, ezti iturriak ziruditenak, eta ai haren ipur-masailak, bi flan erraldoi iduri!; bada, nik ezagutu nian beste bat Aljerren, zetazko jantzi bat zuena eta printzesa bat zirudiena:
|
|
|
Garrüze inguruko erbiak eta zozoak, horra anarterainoko nire harrapakin guztiak. Eta
|
emakumeez
den bezainbatean, Ramona nire arrebatakoaren larruaren ezagutza banuen ere, bi urteko soldadugoak ez ninduen jakitunago egin. Gure egiten genituen hiri, herri eta herrixketan, gerlari zailduagoendako izaten ohi ziren herritarren emazte eta alabak.
|
|
|
Look at me, Bang Bang dantza pieza estreinatuko du gaur artista bilbotarrak, La Fundicion aretoan. Hedabideek
|
emakumeez
ematen duten irudiaren kontra, begirada femenino ironikoa taularatu nahi du.
|
|
|
hara zertan amaitzen diren erromantizismo guztiak, kaka zaharra...!; askatasunaren lurra, desengainuaren lurra eta beste lur asko; lur baten eta beste baten artean, baina, noiznahi etortzen zitzaion Domingori Adaren irudia burura, edo, Adarena ez zenean, berak ezagutzen zituèn beste bospaseirena: haienak ez ezik, beste batzuenak ere irudikatzen zituen, ordea, marinelak sarritan mintzatzen baitziren hango eta hemengo portuetan ezagutu zituztèn
|
emakumeez
–nik ezagutu nian Hanburgon emakume ilehori bat: ai, haren bularrak, ezti iturriak ziruditenak, eta ai haren ipur-masailak, bi flan erraldoi iduri!; bada, nik ezagutu nian beste bat Aljerren, zetazko jantzi bat zuena eta printzesa bat zirudiena:
|
|
2010
|
|
|
Diote, gizonek,
|
emakumeez
ari, ala?
|
|
|
Horrelakoetan, Agnesek bere etxeko lursailetik entzuten ditu, ezkutatu beharrik gabe, hain da sarria gizonaren etxeko landaredia. Errugbiaz gain, autoez eta
|
emakumeez
ere hitz egiten dute. Pausuko gasolindegiko dendaria izaten dute mintzagai batzuetan, eta lehengusu baten alabak baita ere.
|
|
|
Eta iruditzen zait literaturak izan lukeela horren aurkako antidoto, hots, topikoaren, klixearen aurkako; eskaini lukeela zerbait berria, berezia, besterik ez bada desberdina, egunerokoan akitzeraino errepikatzen diren horietatik urrun. Liburuak bide interesgarri bat hartzen du
|
emakumeez
hitz egiten hasten denean, gaur edadeko diren emakumeez, horien larrutik: «Besteen zerbitzari izateko hezi gintuzten emakumeak eta zer egin zerbitzatzeko edo zaintzeko inor ez daukazunean?
|
|
|
Eta iruditzen zait literaturak izan lukeela horren aurkako antidoto, hots, topikoaren, klixearen aurkako; eskaini lukeela zerbait berria, berezia, besterik ez bada desberdina, egunerokoan akitzeraino errepikatzen diren horietatik urrun. Liburuak bide interesgarri bat hartzen du emakumeez hitz egiten hasten denean, gaur edadeko diren
|
emakumeez
, horien larrutik: «Besteen zerbitzari izateko hezi gintuzten emakumeak eta zer egin zerbitzatzeko edo zaintzeko inor ez daukazunean?
|
|
|
Testean abiadura seinaleei buruzko atal bat eman zen, eta inkestatutakoen% 73,5ek erantzun zuen istripuak saihesteko helburua dutela. Hamar gidaritik zazpi abiadura seinaleek adierazitako mugez fidatzen dira, batez ere
|
emakumeez
. Hala ere, espainiarren %40k uste du abiadura mugatzeko seinaleek ere helburu bera dutela, eta beste erkidego askotan, hala nola Euskal Autonomia Erkidegoan, Murtzian, Gaztela eta Leonen, Errioxan, Nafarroan, Galizian, Katalunian, Gaztela Mantxan, Extremaduran edo Asturiasen, gidarien %50ek edo gehiagok uste dute abiadura seinaleak ez datozela bat benetako arriskuarekin.
|
|
|
Ekitaldi batean geratu baino, ekitaldia, egin beharreko bidearen hasieratzat hartuko nuke. Martxoaren 8a heltzen denean, guztiok gogoratzen gara
|
emakumeez
, baina urte guztian egin behar dugu lan berdintasuna lortzeko pausoak eman nahi baditugu.Udaletxean ere arazo bera gertatzen da, manifestua kaleratzen dugu, baina gainontzeko egunetan ez da behar adinako lana egiten”.Miren Martiarena“Emakumeok ez dugu zertan desberdinak izan behar, ez dugu gizonezkoak baino gehiago izan behar, baizik eta maila guztietan berdintasunera begira lan egin be... Lan bila goazenean esaterako, baldintza desberdinetan aritu behar izaten da, hainbat postutara heltzeko zailtasunak ditugu… Gure aurreko emakumeek lan asko egin dute, baina asko dago oraindik egiteko.
|
|
|
Aldekoak eta Saizarbitoriak oso aholku onak eman zizkidaten Ahotsak libururako. Urte batzuk geroago, kasualitatez, liburuaren espiritu berdina eta izen berbera zituen hainbat alderdi politikotako
|
emakumeez
osatutako talde eragile bat sortu zen. Talde horretako partaide bat nire institutuan irakasle plaza zuen Gemma Zabaleta izan zen, Gaztelania eta Hizkuntzako katedratikoa, urte askotan PSE EEko diputatua Eusko Biltzarrean, eta geroago Eusko Jaurlaritzako sailburu izendatuko zutena.
|
|
|
Lehendakari izendatu eta berehala identifikatu ninduten horrekin. Izan ere, hasieratik hasi nintzen" euskal gizon eta
|
emakumeez
" hitz egiten, vascos y vascas. Batzuek barre egiten zuten.
|
|
|
" Harro nago Euskal Herriaz, gure historiaz, Europako zaharrenetakoa den gure hizkuntzaz, euskaraz. Baina oraindik harroago nago gure gizon eta
|
emakumeez
, gaur Euskadin bizi eta lan egiten dugun euskaldun guztiez, berdin dio non jaioak garen, berdin dio zein alderdi politikori ematen diogun botoa. Zuei zuzendu nahi natzaizue, bereziki zuei, esateko geroa gurea dela, eta geuk idatziko dugula, besteekin adostuaz, baina geuk, geure eskuez [1]".
|
|
|
—Utzi gerokoak geroko. Kezkatzen al gara gu geure
|
emakumeez
–Haiek ere aurkituko dute zertan entretenitu.
|
|
2011
|
|
|
Irailetik aurrera genero berdintasunerako plana jarriko du martxan EITBk, parekidetasuna lortzeko. Hitzik ez, hainbat saiotan
|
emakumeez
ematen den irudiaz. Duela gutxi, Ni más ni menos saioa emakume erakargarri batekin hasi zuten.
|
|
|
Amatasunari aurre egitean zailtasun handiagoak izan ditzaketen
|
emakumeez
oroitu da Maestro: " Badira neska gazteagoak, haurdun geratu ostean bikotea apurtu eta egoerari bakarrik aurre egin diotenak.
|
|
|
Pradillarentzat ere, laguntza edo babes eske joatean, kopurua garrantzitsua da. " Gu oraindik gutxi gara", esan digu bikotekiderik gabe ama izatea aukeratu duten
|
emakumeez
," saiatu gara Guraso Bakarreko Familien Elkartearekin adostasun batera heltzen instituzioen aurrean indarra egiteko, baina oraindik ez dugu lortu".
|
|
|
Hitz eta pitz aritzeko modua egin zuten segituan: zeruaz eta infernuaz, itsasoaz nahiz lehorraz,
|
emakumeez
eta neskatoez. Ahots lakartuaren aitzakian, beste pitxer bat ardo eskatu zuen armadoreak eta, denak hari begira jarri zirenean, gauzak argitzeari ekin zion, aho-bizarrak oro erauzita:
|
|
2012
|
|
|
Azken urteetan egindako afari eta festez ez zinela gogoratzen konturatu zinen. Ez klubetako
|
emakumeez
, ez cocktail festetako manikien gorputzez. Oroimenak, trufati, horiek guztiak lausotu eta iraganekoak eskaintzen zizkizun, azken hiru urteak igaro ez balira bezala.
|
|
|
Bestetan, sugearen? irudiak
|
emakumeez
hitz egiteko hizpidea ematen dio; badirudi, izendatuki esaten ez badu ere,, sugearekin, eta, paradisuarekin?
|
|
|
Une honetan gu gara Euskal Herrian gai hau lantzen dugun bakarrak, eta herrialde askotako jendeak jotzen du gugana. Etxeko langileez hitz egiten dugunean
|
emakumeez
ari gara. Bai.
|
|
|
...kin, jendeen arteko harremanez, eguneroko bizitzan oharkabean jazo diren gertaera ttipi hainbatetan izugarriez, elkarrizketa xaloen atzean antzematen diren katastrofeez, jendarte bizitza arrunterako prest ez dagoen banako soilaren nora ezaz gainbeheraz, bizitzan behin baino izaten ez diren aukera alferrik galduez, erabaki indarrik gabe beren burua egunerokotasunaren ur lasterrean uzten duten gizon
|
emakumeez
, borrokatzeaz nekatuta hiriko etorbide nagusietan barrena tropelean doazen giza itzalei buruz, boteredunen larderia eta nagusikeriaren aurrean buru makur bizitzaren ibai geldo kutsatuan behera jitoan doazen panpina desartikulatuei buruz idazteko asmoa baztertu zuenetik.
|
|
2013
|
|
|
Emagalduek eta marinelek eratzen dituzten tandemez. Gizon izenez deitzen dieten
|
emakumeez
(Guus). Naziekin kolaboratu zuten hamarnaka horiez.
|
|
|
ez zuen ulertzen: ez al zen, bada, bere ideala dirua egitea, bizitzaren alde onaz?
|
emakumeez
, besteak beste, gozatzeko?
|
|
|
Nahikoa baita zertzeleda txiki bat (ile bat, kopetatik adar bat lez ateratzen dena, edo zapata lotzeko korapiloa, bat batean askatzen zaiana), neska baten aldeko iritzia aurkako bihurtzeko. Don Zeledoniok gura duena esango dik, baina nik gehiago zakiat
|
emakumeez
berak baino, baita bere alabez ere?
|
|
|
–Egia dira Parisko
|
emakumeez
erraten diren guztiak? –galdegin zidan, burua balantzaka zebilkiola.
|
|
|
Ez nekien Nafarroa Handian zein ziren Parisko
|
emakumeez
erraten zirenak.
|
|
|
Jendeak ez daki ezer loreez. Jendeak ez daki ezer
|
emakumeez
. Ezta emakumegehienek ere.
|
|
|
Nahikoa baita zertzeleda txiki bat (ile bat, kopetatik adar bat lez ateratzen dena, edo zapata lotzeko korapiloa, bat batean askatzen zaiana), neska baten aldeko iritzia aurkako bihurtzeko. Don Zeledoniok gura duena esango dik, baina nik gehiago zakiat
|
emakumeez
berak baino, baita bere alabez ere...
|
|
|
Ezin dut sufritu bere roulottea hor aparkatuta ikustea. Annierekin edo Mamyrekin dagoela iruditzen zait, gure
|
emakumeez
dohainik gozatzen gure muturretan.
|
|
|
Bestea haren ikasle ohia, alderrai zebilen kulturgile gaztea. Elkar han ikusteaz harritu, ertamerikako bizipenak partekatzen hasi, eta mundua konpontzen bukatu zuten, zaharrenak
|
emakumeez
hitz egiteko tartea hartuta gero.
|
|
|
Izan ere, Axine irakasleak zerbait denen aurrean esanen ote zion ikaratuta bizitu zen eskolako azken urtean, lagunen isekaren beldur. Entzunda zeukan etxean edo nonbait mutiko gazteak adin gehiagoko
|
emakumeez
liluratu ohi direla, egia da; baina une zehatz batean maitemindu eta geroztik gogorapena burutik ezin kendu izana ez gau eta ez egun, zoroarena ote zen ikaratuta egon zen urte osoan.
|
|
2014
|
|
|
130 ordu inguru ditugu grabatuta gure herriaren izaeraz, aitona amonez,
|
emakumeez
, herrian nola bizi ziren azalduz, ezagutzen dituzten landareez, sendabelarrez… Aldi berean, galtzen ari garen esapideak eta hitzak berreskuratzen ari gara, ezagutza kulturalarekin batera. Horri esker, 7.000 sarrerako hiztegia prestatu dugu eta ikuskatze lanetan ari dira.
|
|
|
Hausnartu behar dugu kategoriek egiten digutenari buruz, politika identitarioek egiten digutenaz hausnartu behar dugun bezala: emakumeaz pentsatzen dudanean, burura datorkit modeloa, eta ez neskatoak, edo elbarriak, edo transak;
|
emakumeez
pentsatzen dudanean, aniztasun hori datorkit burura; eta, femeninoaz pentsatzen dudanean, gizon femeninoak datozkit burura. Uste dut ikuspegi hori baliagarriagoa dela egungo beharrei erantzuteko:
|
|
|
Gure inguruko neska eta
|
emakumeez
ere gogoeta egitera gonbidatu dudanean, hauxe esan dit:
|
|
|
Testu honetan,
|
emakumeez
eta gizonez hitz egiten dudanean, ikuspegi biologizista guztiak aldebatera utzita egiten dut. Hau da, bai emakumeak baita gizonak ere, jaiotzean (jaio baino lehenago askotan) «emakume» eta «gizon» sozial gisa heziak izango diren pertsonak lirateke, alde sozialari lehentasunosoa emanez.
|
|
|
Ez dituzu ezer
|
emakumeez
, laztana.
|
|
2015
|
|
|
Aldaketa txiki hauek gorabehera, emakumezkoaren irudikapenak bere horretan dirau: GPn metonimia erabiltzen da maiz
|
emakumeez
mintzatzeko («okupatzen didate gogoa Maria Lauraren bular ikaragarriek» (GP: 38)), sexuari loturik agertzen dira (aurreko adibidearekin batera «eta munduko andere guziekin oheratuko gara» (GP:
|
|
|
Transfeminismotik esaten dugu heteropatriarkatuak gorputz ez normatiboak jipoitzen, mespretxatzen eta oprimitzen dituela, eta ez gara bakarrik
|
emakumeez
ari, baizik eta arau horretatik kanpo dauden beste hainbat gorputzez ere. Gorputza erdigunean jartzeari esker, hainbat mugimenduekin aliantzak ahalbideratu dira:
|
|
|
Haien seme alaba batzuk eskolara joaten dira bolada batean, baina horrek okertu egiten ditu. Denak elkarren senide ote diren nago, zeren eta gerlariak beren
|
emakumeez
aspertzen direnean trukatu egiten baitituzte. Lan egin baino nahiago dute ehizatu eta batzuetan oreinkia erosi ahal zaie.
|
|
2016
|
|
|
Garrantzitsua da jabetzea oraindik badirela" besteak". Gogoratu behar dugu,
|
emakumeez
hitz egiten dugunean," gu" esaten dugunean haiek ere hor sartu behar ditugula. Beste hitz bat:
|
|
|
Euskaldunok betidanik izan dugu halako miresmena gure diasporarekiko. Zeukaten guztia hemen utzi eta itsasoa gurutzatu zuten gizon
|
emakumeez
asko idatzi dugu: nola heldu ziren Ameriketara kokotetik txartel bat eskegita, erdararik jakin gabe.
|
|
|
Kondeak zeraman solasaren haria; honetaz eta hartaz mintzatu ginen: liburuez, politikaz eta gizonez, eta gero
|
emakumeez
.
|
|
|
zenbait gizon zuri, besteak beste nagusiak, enpresariak, politikariak, sendagileak eta irakasleak,, aprobetxatu? egin dira sozialki beren azpikotzat jotzen zituzten
|
emakumeez
; hala ere, gizon horien sexu bilaukeriak gutxitan eraman dira epaitegien argitara. Ondorioz, ez dut uste erabateko zentzugabekeria denik hauxe pensatzea:
|
|
|
—Polita duk baina tuntuna komentatu zuen Guiomarrek pizzan gurutze bat egin eta lau pusketa berdinetan partituz. Hurrena, puska haietako bat zatitzen zuen bitartean,
|
emakumeez
mintzatzen hasi zen, aurrena jeneralean eta gero bere kasura konkretatuz. Laura eta bien arteko harremanaren gorabeherak adierazi zizkion gero; Ugarte eta Laura proban zeudelako istorioa, Nuriarena, aurrerantzean hirurek Ugarte, Laura eta berakeraman behar zuten bizimodua, ahalik eta gauza gutxiena aldatuz Pascalen onerako.
|
|
2017
|
|
|
Errege Dabidek, trabailatzen zenean, gerlan bere pertsonaz zebilenean, kontu gutxi egiten zuen
|
emakumeez
. Baina astiari eta aisiari jarririk, mandatariz eta bere ordainez egitekoak egiten hasi zenean, atzeman zen berehala eta erori besteren emaztearekin.
|
|
|
Inor
|
emakumeez
edo emakumeetako gauzaz mintzo denean, ez ernaturik egon, itxi belarriak, itzul burua beste aldera; ahalik eta gutxien halako solasik entzun, ez haietan atseginik har. Zeren san Isidorok dioen bezala (Synonyma de lamentatione, II, 45):
|
|
|
Ikusiko duzu gizon gazte bat eta batzuetan, are gaiztoago baita, zenbait zahar ere bai, gauak galdurik, ondasunak gastaturik, gorputza deseginik, bere ohorea eta eginbidea gibelera utzirik, emakume bati darraiola. Eta, berriz, ikusiko duzu halaber beste bat,
|
emakumeez
kontu gutxi eginik dabilen bat.
|
|
|
Hala esaten du Zizeronek
|
emakumeez
mintzo dela (Epist. ad Atticum, V, 2 ep.):
|
|
|
The Slits en taldea, salbuespen batekin,
|
emakumeez
osatuta zegoenez gero, abestiaren ironia eta gizartearen kritika berehala ulertzen ziren. Taldearen izena ere lagungarria zen haien jarrera ulertzeko:
|
|
|
Ez bitan, bakarrik batean! Haiek ez ditek pentsatzen
|
emakumeez
eta ikatzaz, edo liburuez eta ikatzaz, guk bezala; haiek espiritua oso osorik gauza bakar batean biltzen ditek, eta mirakuluak obratzen ditiztek. Horrelaxe obratzen dituk mirakuluak.
|
|
|
batek herensuge bati? Adi adi egoten nintzen entzuten nola aletzen zituen bere istorioak Olinpo mendiko bere herriaz, elurraz, otsoez, komitadjiez1, Santa Sofiaz, lignitoaz, magnesitaz,
|
emakumeez
, Jainkoaz, aberriaz eta heriotzaz, eta, bat batean, itotzen zenean eta hitzekin aski ez zuenean, jauzian zutituko zen hondartzako hartxintxar lodien gainean eta dantzari lotuko zen.
|
|
|
Burua jaso zuen eta tinki begiratu zidan, zulatu beharrez bezala zein ziren nire iritziak hil ondoko bizitzaz, zeruko erresumaz,
|
emakumeez
eta apaizez. Baina ez bide zuen ezer garbirik atera, eta bere burukote arre eta karrakatua aire pentsakor batekin astindu zuen.
|
|
|
Eskola maisuak! Eta zer dakite eskola maisuek
|
emakumeez
eta emakumeen ondotik ibiltzen direnez. Apokantari saldoa, har dezatela uzkitik adar bedera!
|
|
|
Baina, ikusi dugunez, mugimendu heretikoaren funtsezko elementu bat izan zen iraultza sexuala, kataroen nahiz adamdarren artean. Elizak
|
emakumeez
zuen ikuspegi degradatuari desafio egin zioten, zehazki, kataroek, eta ezkontza eta, areago, ugalketa bera arbuiatzea proposatu zuten, arima engainatzeko modutzat hartuta. Erlijio manikeoa hartu zuten gainera, eta, zenbait historialariren hitzetan, horregatik zuen Behe Erdi Aroko Elizak gero eta kezka handiagoa deabruak munduan zuen presentziaz, eta horregatik ikusi zuen Inkisizioak sorginkeria kontraeliza gisa.
|
|
|
–Aro moderno goiztiarrean, erromatar zuzenbidea zabaltzeak eragin negatiboa izan zuen, neurri handi batean, emakumeen lege egoera zibilean, bai legelariek
|
emakumeez
hartu zituzten ikuspegiengatik eta bai haren bidez lehendik zeuden legeak zorrozkiago aplikatu zirelako? (33 or.).
|
|
|
Bere amak ahaleginak egin omen zituen arrauna utzi eta klaseko besteek egin ezin zuten edo egin nahi ez zuten zerbaitetan has zedin, baina behingoz egoskor jarri zen. Horri egoskortasun deitzerik badago, printze aspertuaren arabera eserita, bere ile hori kizkur eta bere begi bioleta eta bere betile eta bere New Yorkeko jantziekin, bere amatxok Geralden zaldi eta Geralden beltz eta Geralden
|
emakumeez
hitz egiten zigun bitartean. Poz galanta hartuko zuten Kentuckyko aitek eta senarrek amak Gerald Cambridgera eraman zuen egunean.
|
|
|
Hanka besoak agerian zituzten bost sartu berriek, baina hori ez zen gure etxean ez Imlilgo gainerako ostatu etxeetan lehenago ikusi gabeko deus. Essya, dena dela,
|
emakumeez
ari zen. Beltzaranak zapia zuen buruan, baina juxtu juxtu adatsa gibelera biltzeko doi.
|
|
|
Zer esan
|
emakumeez
–Ama izateko asmoa badute, asko zailtzen da haien egoera.
|
|
|
Hemezortzi hogei urterekin lanbidean hastea erabakitzen duten
|
emakumeez
ari gara hemen. Adin tarte berezi horretan «epe luzeko ondorioak» esanahirik gabeko esamoldea da, antzinako grekoan idatzitako edozein bezain ulergaitza.
|
|
|
Eta komunikabideek gogo biziz zabaltzen dutena: zenbat artikulu idatzi dira azken hogei urteotan gizonei beldurra ematen dieten
|
emakumeez
, bakarrik gelditu direnez, beren handinahiarengatik edo xelebrekeriarengatik zigortuak izan direlako. Alarguna izatea, bakarrik edo abandonaturik bizitzea gerra garaian, edo tratu txarrak jasatea oraintsuko asmakizuna balitz bezala.
|
|
|
Ikuspegi ideologiko ezberdinetako
|
emakumeez
osaturiko Emagune, edota gizartearekiko harremanak sendotzeko EHUk sustatzen duen EhuGune barruan dagoen bi urteko ekimena ere hortxe kokatu genituzke. Aldez aurretik egon diren ekimenen ondorengo sentitzen garen Emagunekook jendaurrean dokumentu bat aurkeztu genuen pasa den irailean gure ideia nagusiekin{ 39}.
|
|
|
Izaera egonkorra duten pertsona elkartze iraunkor hauek, nire ikerketaren kasuan, ideologia feminista eta elkarbizitza eta maitasun egoera askotarikoa duten
|
emakumeez
{ 79} osatuta daude, partaideen kopurua ezberdina izanik (banakako batzuk izatetik dozenaka lagun izateraino). Horrela definitu ditut:
|
|
2018
|
|
|
Izan ere, ikusten dut askotan, talde mistoetan, emakumeak pixka bat deseroso sentitzen direla, batik bat zalantzak galdetzeko orduan. Horregatik, soilik
|
emakumeez
osatutako taldean elkartzea ikasteko aukera bikaina izaten da haientzat.
|
|
|
Gaur, 18:00etan, Tolosako kultur etxean izango da, Emakume migratuak, errealitate lazgarriak hitzaldian: Prostituzioa eta Feminizidioa gaia landuko du Amelia Tiganusek, eta zaintza lanetan aritzen diren
|
emakumeez
ariko da Carrizo.
|
|
|
" Bidaiari sentimentala". Balio lezake izendapenak Jean Etxeparerentzat, Morand izan gabe, izan gabe Sterne honek bai, honek hitz egin zuen gizon
|
emakumeez
, batez ere emakumeez. Baina bidaiari sentimentala.
|
|
|
" Bidaiari sentimentala". Balio lezake izendapenak Jean Etxeparerentzat, Morand izan gabe, izan gabe Sterne honek bai, honek hitz egin zuen gizon emakumeez, batez ere
|
emakumeez
. Baina bidaiari sentimentala.
|
|
|
Emakumeak bere generoa gainditu egiten du jazarpen maila txikiagotuz". Gizarte beduinoan emakumeen egoera hain sinplea ez dela agertuz jazarpena posible egiten duen botere egituran rol aktiboa dute, Mendebaldean Egiptoko
|
emakumeez
eta, oro har, arabiar emakumeez dagoen ustea kolokan jartzen du Tahawyk. Jazarpena egon badago, baina egoera ez da hain sinplea.
|
|
|
Emakumeak bere generoa gainditu egiten du jazarpen maila txikiagotuz". Gizarte beduinoan emakumeen egoera hain sinplea ez dela agertuz jazarpena posible egiten duen botere egituran rol aktiboa dute, Mendebaldean Egiptoko emakumeez eta, oro har, arabiar
|
emakumeez
dagoen ustea kolokan jartzen du Tahawyk. Jazarpena egon badago, baina egoera ez da hain sinplea.
|
|
|
Butlerren ustez, Lockek ez zuen landu emakumeen eta kontratu sozialaren gaia ez zuelako arriskurik hartu nahi bere hartzaileekin (gizonezkoekin) etsaitzeko. Horrez gainera, Butlerren iritziz betiere, Lockek ez zuen guztiz baztertu emakumeak kontratu sozialaren parte izana;. Lockek
|
emakumeez
zuen ikuspegia?, Butlerren arabera,, haren indibidualismoaren adibide bat da?. Eta hein batean egia da hori, baina ez, Butlerrek uste duen bezala, Lockeren indibidualismoa bene benetan unibertsala delako eta emakumeak barnean hartzen dituelako, baizik eta, hurrengo atalean erakutsiko dudan bezala, Lockeren, norbanako?
|
|
|
Lockeren diskurtsoaren bi alderdi horiek, baina, ezin dira bereizi: patriarkatu modernoaren nolakoa eta Lockek haren eraikuntzari eginiko ekarpen teoriko funtsezkoa ezin dira antzeman baldin eta ez bada orobat ikusten ezen familia bizimodu politikotik bereizte horrek zerikusi osoa zuela Lockek
|
emakumeez
zuen ikuspegiarekin. Garbi ulertu nahi izanez gero zer esan nahi duen familiaren eta politikaren arteko bereizketak edo pribatuaren eta publikoaren (zibilaren) artekoak, nahitaezkoa da banaketa hori kontratu sexualaren testuinguruan jartzea.
|
|
|
Feminista batzuk beldur dira gizonez eta
|
emakumeez
hitz egiteak ez ote duen indartu besterik egiten baieztapen patriarkal bat, esaten duena Emakumea kategoria natural eta denboragabe bat dela, sortzetiko ezaugarri biologiko jakin batzuek definitua. Emakumeaz mintzatzea, ordea, ez da, inondik ere, emakumeez mintzatzea.
|
|
|
Feminista batzuk beldur dira gizonez eta emakumeez hitz egiteak ez ote duen indartu besterik egiten baieztapen patriarkal bat, esaten duena Emakumea kategoria natural eta denboragabe bat dela, sortzetiko ezaugarri biologiko jakin batzuek definitua. Emakumeaz mintzatzea, ordea, ez da, inondik ere,
|
emakumeez
mintzatzea. Emakume betierekoa irudimen patriarkalaren begitazio bat da.
|
|
|
Gizon eta emakume terminoen esanahiek instituzio sozial nagusiak egituratzen lagundu dutela nabarmentzea ez da atzera jotzea kategoria natural petoetara, ezta ukatzea ere alde handiak eta ugariak daudela emakumeen artean, eta Sydney barnealdeko emakume aborigen gazte baten bizitzak ez duela izango inolako zerikusirik, adibidez, Princetongo bankari zuri aberats baten emaztearen bizitzarekin. Idazlan honetan, tarteka, zehazki ariko naiz, esaterako, langile klaseko
|
emakumeez
, baina, kontratua eta eskubide patriarkala aztertzeko orduan, emakumeak emakume izatea garrantzitsuagoa da emakumeen arteko ezberdintasunak baino. Adibide bat jartzearren:
|
|
|
Lehen aldiz entzun nuenean, hiri kondaira horietako bat iruditu zitzaidan, istorio sinestezin bat, baina jende gehiagori galdetu, eta askok baieztatu egin zidaten. Egoera onetsi ere egiten zuten pertsonak ezagutzera heldu nintzen; uste dute horrek frogatzen duela administrazioa kezkatzen dela
|
emakumeez
, ordaindu zuten prezioaz.
|
|
|
Emaztea eta seme alabak non eta nola ote zebilzkion galdetzeko tentazioari eutsi zion Mirenek. Zailagoa zen orain, alkoholaren zorabioan, eta ez zitzaion komeni, behin edo behin engantxatu baitziren biak, bata zela eta bestea zela, gizon
|
emakumeez
ari gehienetan.
|
|
|
Betty Fernandez. Gizonez oroitzean ez da sekula
|
emakumeez
oroitzearekin batera datorren argitasun liluragarri horrelakorik sortzen. Betty Fernandez.
|
|
|
haria ez da eten. Gure konpromisoa helburu horren alde borrokatzen, bidea egiten, jarraitzea da, eta aurretik aipatu ditugun gizon
|
emakumeez
oroitzea, haiekin guztiekin, zor infinitua baitugu.
|
|
|
2014an ospatu genuen 25 urteurrena. Garai hartan, 1990ean, bazen bailarako
|
emakumeez
osatutako talde bat. Guk, azkoitiar emakume batzuek, pentsatu genuen Azkoitira eta azkoitiarrei begira talde bat osatu eta lanean hastea; hain zuzen ere, helduen formakuntzan eragiteko.
|
|
|
Garaikidetasun berri horren aurrean hasten dira amesten hitz gabeko giza-
|
emakumeez
hasten dira amesten.
|
|
|
Laguna iritsi denean ekin diogu elkarrizketari, eta emakume beltzen errealitateaz eta horren inguruan egindako lanaz mintzatu zaigu Jeanne. Gure alboan, bikoiztutako mundu (guretzat) ikusezin batean bizi diren
|
emakumeez
ari da, eta zuriok haien errealitatearen aurrean dugun itsutasunaz eta gorreriaz jabetu gara. Ez ditugu ikusi ohi, ez ditugu entzun ohi. Jeanneren hitz jario zuzen bezain goxoak gure arrazakeria agerian utzi digu, eta gure aulkietan eserita, Bartzelonako LAS OSCURASeko kideekin sentitutako deserosotasunak gorpuztu zaizkigu berriro.
|