2000
|
|
Adibidez, lehenengo elefanteak ikusi genituenean basamortuan, gidariak isilik egoteko esan zigun. Kamioi ireki batean
|
egon arren
, guztiak begibistako gauzak komentatzen hasi ziren. Taberna batean geundela zirudien, herriko jaien egun nagusian.
|
|
Aurrerago pagadia dugu eta hasiera batean pago motzez osatua
|
egon arren
, gerora pago lizarrak nagusitzen dira. Azpibasoa belar urri batzuetara murrizten da, ez baita erraza itzalpean bizitzea, batez ere eguzkitik datozen izpiez elikatzen diren landareentzat.
|
|
Jatorri anitzetako hamaika produktu dago Euskal Herriko saltokietan. Hemen
|
egon arren
, nahiago izaten dute beste edozein hizkuntza erabili, osagaiak eta argibideak euskaraz adieraztea baino. Produktuen salmenta mugatzen omen du euskarak sarritan.
|
|
Txibertatik Lizarrarako bidea luzea, luzeegia, izan da abertzaleontzako eta, batik bat, garesti ordaindutako ibilbidea. Hala ere, EAJ-k oso ibilbide desberdina hartu arren, urte askotan gure etsaiekin elkarlanean
|
egon arren
, eta horren ondorioak Ezker Abertzaleak ordaindu arren, orain dela bi urte berriro aukera bat mahai gainean jarri zen abertzaleon arteko elkarlana eta konpromisoak bideratzeko.
|
|
PP eta PSE-EEk hauteskundeen gurutzadarekin jarraitzen dute, hori bai, azkenotan intentsitate maila txikiz. Alderdi eta indar abertzaleen aldetik, ostera, desadostasun ugari
|
egon arren
, adostasun puntu bat nagusitzen dela dirudi, bakoitzak bere ikusmoldea badu ere: ETAren beste su-eten bat abertzaleen arteko gutxieneko akordio maila batean oinarrituko da.
|
|
Aizu! aldizkarian aipatu zen bezala," Gasteizko kaleetan girotuta
|
egon arren
, Euskal Herriko edozein hiritan gerta daitezkeen pasadizoak dira." (Aizu! 243).
|
|
Oraingoan, Mailuix Legorburuk loturarik ez duten hogeitabi ipuinen bilduma eskaini digu. Ipuin batean baino gehiagotan errepikatzen diren irudiak
|
egon arren
, ez dago denen arteko uztardura jakinik. Hala ere, gehienetan tonu bera arnas daiteke:
|
|
Gaur egun baliogabetuta
|
egon arren
, Kable Bidezko Telekomunikazioei buruzkoLegean eta horren garapena den Araudi Teknikoan43 ezarritako irizpideen arabera eginda kablearen garapena Espainiar Estatuan. Horrek Estatua zenbait demarkazio geografikotan banatzea ekarri zuen, gehienez jota ere 2 milioi biztanlekoak izan zitezkeenak44.Demarkazioen oinarria udalak ziren, eta zentzu horretan Udalei zego-kien, hain zuzenere, horiek onartzea; alabaina, demarkazio batek udal bat baino gehia-go hartuko zuenkasuetan, Autonomia Erkidegoek izango zuten hori onartzeko eskuduntza, betiereudalen proposamen eta baimenarekin; halaber, Erkidego ezberdinetako udalak hartukolituzketen demarkazioek Sustapen Ministerioaren baimena behar zuten.
|
|
Aita Morlansek, ordea, kaputxinoen abitu luze marroia zeraman, lokarri eta guzti, sandaliak ere bai, etabizar zuri eta luxea, eskas eta saretua baina, bere irudiari indar berezia eta beste garaibateko ukitua ematen zizkiona, irudietako Damaso Intzaren antzera edo. Itxura eztihorrekin kontrastean, begi beltz eta gogorrak zituen, betzuloetan sartuak
|
egon arren
distira bizia zerienak. Hizkera, aldiz, eliz jendeak ohi duen bezalako gozoa, zuri samarra:
|
|
Esaterako,, behiala? hitza erabili ordez (Ipar Euskal Herriko hitza izan eta literatur arloan oso hedatuta
|
egon arren
), behinola?,, aspaldi, edo, antzina?
|
|
Kazetaritza-ikasleen artean joera nabaria dago albisteak kazeta-eran idazteko, irratiak idazkuntza berezia behar duela ahantziz. Gaurkotzea ez da bakarrik orain edo une hauetan gertatzen ari denari buruz hitz egitea, zeren askotan, gertaturik
|
egon arren
, oraindik interesa mantentzen duten datuak ere gehitu behar baitizkiogu albisteari. Gaurkotze honek berritasuna ematen die notiziei.
|
|
Egunotan Raneroko. Kanteretxe? harrobia itxita
|
egon arren
, garai batean bertatik ateratako dolomita Ambasaguasko lantegira (Dolomitas del Norte S.A.) eramaten zen, behin lantegian landuta Bizkaiko Labe Garaietara bidaltzeko. Harrobiaren eta lantegiaren artean garraio-sistema berezia eraiki zen:
|
|
Eta, zeren galdurik gauden, galtzen dugu perspektiba. Eta, oihanean
|
egon arren
oihana ikusten ez duen gizonak bezala, ez dugu ikusten formen zorabioak —zorabioaren formak? — ezkutatzen eta mozorrotzen digun sorburua eta jatorria, zeina baita puntu ezdeus hura. Nik, ordea, mozorroa edeki eta kendu dut, eta puntu hori bertzerik ez dut buruan.
|
|
Ordea, bazkalduz gero kapitaina bere balentriak kontatzen hasi zitzaidanean, osabari gertatuak jada ahantzirik, nigarrari eman nion, halako batean, nehongo arrazoinik gabe... arestian konplitu ezin izan nuèn desira orduan konplitu izan balitz bezala, behar ez zenean. ...n hura ez zela izan, benturaz, gertatu zitzaidan lehen aldia, baina bai gertatuaren berri nekien lehen aldia, ene barren-hausturaren kontzientzia klar eta garbi harekin, gorputza leku batetik balihoakit bezala, arima bertzetik; edo erran dezaket, finean, ezen orduan bizi izan nuela neure baitan bataren bitasuna, zeren ustez bat nintzena bitan banatua banengo bezala sentitu bainintzen, leku batean
|
egon arren
bitan banengo bezala, han eta hemen, sentimendu kontrajarri haien zurrunbiloan. Eta Joanes bakarra nintzen arren, bi Joanes sentitzen nituen neure baitan... nola Mattinen baitan bi Mattin haiek hauteman bainituen, bata argia eta bertzea iluna, hark hartu kolpearen ondorez, noiz eta zalditik erori baitzen, nahiz eta, egia erran, nik zerbait disimula nezakeen eta anaiak ez...
|
|
Erraiten ari nintzaizun ezen Mignonen gorputzarekin liluraturik geratu nintzela. Eta hain esker oneko sentitu nintzen, non, geure egitekoa eginez gero —eta nola sentitu nintzen egiteko hartan haren azpiko, haren gainean
|
egon arren
, bertzalde! —, ordaintzeko orduan, hamar erreal eman bainizkion, lehenengo entseiuan koberatu ez zizkidan bortz errealak ere eskurat emaiten nizkiola, eta bertze bi erreal gehiago sari, orotarat hamabi. Argi eta garbi erran zidan kapitainak ezen poltsa urrez gainezka nuela, eta ezkutuan irekitzeko, ireki behar nuen bakoitzean; baina, erran bezala, hain nengoen, alde batetik, alegera, eta bertzetik, hain sentitu nintzen franko eta liberal, non Mignonen begi zolien aitzinean ireki bainuen poltsa...
|
|
" Halarik ere, gutun bat skriba diezaioket Villagrandeko dukeari, zergatik ez?, zeren haren eskua, bai, luzea baita, eta zeren dukea zorretan baitago etxegoiendarren leinuarekin"; eta, handik aitzina, hire amak kontatu zidaan nola prometatu zion dukeak zuen aitari ezen markes titulua emanen ziola eta Urbiaingo herria markeserri izendatuko zuela, hire aitak kanoi eta fusilen tratua bete ondoren, baina ezin izan zuela bere hitza bete, zeren, dukea azken urratsa emaiteko puntuan zenean, ahakartu baitzen aldi batez, bertze kontu batzuengatik, erregeren balidoarekin, zeinak ukatu baitzizkion, hartaraz gero, zor zizkion fabore, garazia eta abantail guztiak, aitaren markes titulua tartean. ...erabakia orduko, zeren, hasteko, itsasoa utzi nuenetik bortz hilabete baineramatzan lehorrean, gogait gaixto eginik, halako suertez, non itsasorat berriro itzultzeko asmotan bainengoen, eta zeren aitzakia ezin hobea izan baitzitekeen hura enetzat ere, Mundu Berria ezagutzeko eta obra on baten egiteko... eta zeren erakutsi nahi bainion neure buruari ezen ez nengoela artean ahiturik, adinean sartua
|
egon arren
; eta, hala, arrazoin haiek guztiak buruan nituela, erran nioan hire amari: " Andere Graziana, berorren semea ene semea ere izan zen, borzpasei urtez, Itsasoko Aman izan nuen bitartean, eta nihaur joanen naiz haren bila..."
|
|
Baina ez nadin engaina: ongitxo dakit, telefonoa
|
egon arren
, Dabidek ez lukeela deituko.
|
|
Dabidekin hasi baino urte pare bat lehenago (berarekin sekula ez dut horretaz hitz egin), lodi ez
|
egon arren
, askoz gutxiago jatea erabaki jaten hasi nintzen. Baina, egun kritiko horietako batean, goseari gehiago ezin eutsi, eta kilo eta erdi sagar jan irentsi nuen, harrapazka, erretzaile konpultsibo batek abstinentziari utzi, eta zigarroei ekingo liekeen modu bertsuan.
|
|
Burua halako gogoetetan zebilkidala, Ruben hurbildu zitzaidan. Nahi izanez gero, gaur afaltzera gonbidatzen ninduela esan zidan; Clevelanden oso gustura
|
egon arren
, solasaldia laburra egin zitzaiola. Baina atzo ni ez nengoen horretarako gogotsu (berriro ere bakardadea gozatu nahi nuen, edo askatasunaz gozatzera ausartu ez), eta, aukeran, beste batean nahiago nuela erantzun nion; aukeran, hotela baliatzea eta deskantsatzea nahiago nuela.
|
|
Bidean ekaitza lehertu zaigun arren, Moab herrixkako kanpinera heldu garenean, furgonetako aire egokitutik irten (oporraldi honetan horixe da bulegoa oroitarazten didan gauza bakarra), eta sekulako bero zafladak kolpatu gaitu. Horrek are astunago bihurtu du orain arteko gure nekea, eta dendak muntatzeko guztiz gogogabetu gaitu (nirekin aski kopetilun
|
egon arren
, gaur atzera Rubenek lagundu dit egiteko horretan). Baina gero Danek burutazio ezin hobea izan du:
|
|
Alabaina, kafetegiko mahaian bakarrik
|
egon arren
, deseroso sentitzen hasi naiz ikusi ez, baina hurbilean sumatzen nituen Dabid, Patxi eta beharbada Karmelorengatik.
|
|
Gero, jatetxe mexikarrean mahaira eseri garenean, guk irri egin dugu denak irrika hastean, eta txalo ere egin dugu denak esku zartaka hastean (esanak esan eta gertatuak gertatu, Dani eskerrak eman, eta denon izenean opari batzuk eskaini dizkiote), baina zorigaitzez Ruben eta bion gogoa ez zegoen ez afarian ez lagunarte hartan eta, hain zuzen ere, han ez
|
egon arren
, oso present genituen Dabid eta Patxiri buruz mintzatu gara.
|
|
Garai horretako alderdi politikoen (EAJ eta Eusko Abertzale Ekintza) eta sektoreen (Jagi-Jagi) artean desberdintasunak
|
egon arren
, kontzientzia internazionalista finkatu egin zen. Analisi gehiago egiten ziren, aurrekoak baino landuagoak; kanpora begirako eginkizunen garrantzia areagotu zen; nazioarteko harreman eta ekintza ugari gauzatu ziren.
|
|
B) Aginte metodoa. Zerbait egonkorragoa, kritika, errefusatze teoriko eta zuzenketari itxita
|
egon arren
.
|
|
Esan dugunez, Zirkulua ez zen itxia eta ez zegoen une bakoitzean partaideak zeintzuk ziren guztiz jakiterik, Edgar Zilselekin gertatu lez, inork ez baitzekien serioski parte hartzen zuenentz. Beste askok, intelektual talde desberdinetan sartuta
|
egon arren
, batez ere Reichenbachen Zirkuluan Berlinen, lotura sakonak zituzten, pertsonalak eta teorikoak, Vienakoekin. Esan daiteke ‘Vienako Zirkulua’ izenak pentsalari horiek guztiak besarkatzera heldu dela, nahiz eta oro har ‘enpirista logiko’ edo ‘positibista logiko’ izenak erabiliz ezagunagoak diren37.
|
|
Heideggerren diskurtsoak —’deusak deusten du’ [Das Nichts selbst nichtet/ The nothing nothings/ La nada nadea] eta antzeko adierazpenez betea—, deskalifikazio gogorrak jaso zituen bere jite guztiz absurdua zela eta60 Carnap eta Heideggerren arteko eztabaidak, 1929ko martxoaren 6an Davosen (Suitza) lehenengo aldiz elkarrekin topo egin eta gero, denborarekin, anglosaxoniar filosofia analitiko eta zientziazalearen eta kontinenteko filosofia antizientifikoaren arteko muga ia gaindiezin bihurtu zuen. Izan ere, Carnap, Vienan
|
egon arren
, filosofia analitikoaren lehenengoetako zutabea izan zen61 Heideggerren eta heideggertarren aldetik emandako erantzunak aintzat hartu gabe, Vienako Zirkuluaren partaideek, Neurathek eta Carnapek, batik bat, beren erasoa metafisikoei zuzenduriko galdera probokatzaile batean laburbiltzen zutela esan genezake, alegia: ‘Zer nahi duzue esan horrekin? ’ Esan beharrik ez dago ikuspegi honetatik heideggertarrak ezin duela ez bere terminoen erreferenteak seinalatu ezta bere adierazpenak egiazta edo errefusa ditzakeen modua zehaztu ere.
|
|
" zein objektu dira emandakoaren elementuak, esperientzia zuzenarenak?". Erantzun fenomenalistak, kritikatik salbuetsita ez
|
egon arren
, zera zioen: elementu horiek sentsazio eta sentimen sinpleenak zirela, alegia.
|
|
XIX. mendean zientziak filosofiatik aldenduz joan ziren autonomoak izatera heldu arte, psikologia eta filosofia batzen zituen zilborrestea oraindik apurtuta ez
|
egon arren
. Vienako Zirkulua izan zen hura apurtu zuena, psikologiaren arazoak ikerkuntza enpirikora aldatuz.
|
|
Hortaz, zergatikotasunaren kasuan soilik deskribapen-segida erlazioez ari garela erakutsi zigun Humek, eta ez segida preskriptiboez edo legeez. Bada, indukzioa ez da baliozko argudioa, kasu asko bere alde
|
egon arren
. Esperientzia ez da nahikoa A eta B-ren arteko konjuntzioak justifikatzeko etorkizunari begira.
|
|
Argi dagoenez, printzipio positibistak Francis Baconen (Novum Organum, 1620) eta enpirismoaren postulatuekin bat zetozen, errealismo positibista azken korronte horren aurka
|
egon arren
: orain sentimenak dira errealitatearekin zuzenean lotzen gaituztenak, naturaren legeak izanez lotura errealak adierazten dituztenak, eta ez Humeren ohiturak.
|
|
Baina ez da horrela. Bada, biktima salbatzen duenak irabaziko duela prestatuta
|
egon arren
, hala eta guztiz ere, antzezpen dramatiko batek ez duen izaeraren gehigarri bat dauka gertatutakoak beti. —Baina, oso antzezpen hotza izan arren, kezka handiz geure buruari hurrengoa galdetuko genioke:
|
|
Gurekin mintzatzearren bakarrik sartzen zizkieten parteak eta zigorrak. Bestalde, modulu berean eta lehen graduan preso sozialekin
|
egon arren
, siesta denboran gu patiora irtenarazten gintuzten. Jokamolde eskizofrenikoa edo paranoikoa zen hura kartzeleroen eta zuzendaritzaren aldetik.
|
|
Nik beti izan nuen amarekin harreman ona. Oso zahartuta
|
egon arren
, kartzelara ere ahal zuen guztietan etortzen zitzaidan, Castelloneraino azken urteetan, pentsa! Laurogeitaka urte zituen!
|
|
Goizetan, patiora irteten garenean, hotz egiten du; haize fina eta hotza dabil, hezurretaraino sartzen dena, ondo jantzita
|
egon arren
. Hezetasuna baino hobea dela haize hau, esaten du Antxonek; Castellonen zeukaten jasanezinezko hezetasun hura dela izan litekeen gauzarik txarrena.
|
|
Lizardiren omenezko monumenturako bidea hartu nuen lehen egun hartan, Margaren gutun harrigarriari men eginez; baina ez, handik askoz gertuago
|
egon arren
, Tolosatik, Andoaindik abiatuta baizik, eta handik ere ez zuzenean, itzulinguru luze askoa eginda baizik. Gris zegoen zerua, eta tarteka euria ere egiten zuen, indar handirik gabe baina.
|
2001
|
|
Esaterako, aunitz entzuten da B.S.E.ren gaitza intentsifikazioaren ondorio dela. Gaurko produkzio mota guztiekin ados ez
|
egon arren
, nekez bereiz dezakegu egungo produkzio modua eta gizarteak eskatzen duena.
|
|
Dokumentalek, berriz, errealitate hori gure begi aurrean jartzen dutenez, zokoratzeko tentaldian erortzen gara etengabe. Gainera, askotan, eta materiala nahikoa
|
egon arren
, gertatutakoaz lan egin beharrean, errealitatea fikzio bilakatzen da, ikusleak filmaren pertsonaiekin bat etor gaitezen, istorioaren tentsioan murgilduz. Zinema historikoa eta Ken Loachen lehen dokudramak esandakoaren argibide garbiak dira.
|
|
Ingurumenean sortzen dituen kalteak oso ondo neurtu gabe
|
egon arren
, ez dira hain mespretxagarriak: parke eolikoak eraikitzeko garaian sortzen den lur mugimendua, bai bertara iristeko egiten diren pistengatik, bai linea elektrikoak lur azpitik doazelako, eta baita kontrol eraikin eta haize sorgailua eraikitzeko.
|
|
Pasabidea bere Eritza baserritik kilometro erdira eta itsas mailatik 617 metrora
|
egon arren
, eta goizeko 6: 30etatik aurrera dozena bat trenen igaroaldia zaindu behar zuen arren, Felixek bere lana modu atseginean betetzen zuen, eta bailarako jendearen zein bidaiarien estima eta errespetua lortu zuen.
|
|
Hori guztia nola batu eta zabaldu iritzi ugari
|
egon arren
, itsasoarekiko begirune edo arreta ezak euskara arruntean ere ondorioa daukala uste du Joserra Bilbaok: " Berba normala, espainolezko' estela', itsasontziak uzten duen hori adibidez, Bermeon ugeria esan dugu beti, baturako ugerea da, ur-etik dator, ugeterea eta antzeko berba asko bezala, eta hori guztia galtzeko arriskua dago, eta liburuetan ontziaren lorratza modukoak irakurtzeko".
|
|
Hori bai, irabazten aterako dira armagintzako industriak, pisu handiko lobbya EEBBetan, eta, halaber, eraikuntza-enpresak, gerrak suntsitutakoa berreraikitzeko garaian. Burtsetan crash giroa
|
egon arren
, enpresa horien balioek aparra bezalaxe egingo dute gora. Dagoeneko, gerra atarian egote hutsarekin ere, goraka ari dira
|
|
Beraz, ikusi egin beharko da ustekabeko egoera horrek zenbaterainoko eragina izango duen ITPren aurreikuspenetan, eta esan beharra dago bertako zuzendaritzak, oraingoz, ez duela inolako planik aldatu. Taldearen Precicast enpresa berriaren inaugurazioan, krisian
|
egon arren
, urte honetarako negozioekin bilduko duten diru kopurua 60.000 milioi pezetakoa izango dela ziurtatu zuen Joaquin Coello zuzendari nagusiak. Halaber, orain duten 1.214 pertsonako plantila bere horretan mantenduko duela gaineratu zuen, bere sozioetako batek, Rolls Roice multinazionalak, 3.000 -4.000 langile kaleratuko dituela aurreikusi badu ere.
|
|
Paseak ziren, dirudienez, intxaurrak neska-mutikoen jostailu ia bakar ziren garaiak. 1971ko Eguberrien atarian, ZERUKO ARGIAk ere bazekien janari-edariak, etxebizitzak eta abar oso garesti
|
egon arren
, bere irakurleen gehiena etxeko txikienei zer edo zer oparitzekotan zebilela. Horregatik eskaintzen zion bere lehen orrialdea jostailuaren gaiari.
|
|
Etxea epel
|
egon arren
, leiho baten alboan eserita baldin bazaude hotz sentituko duzu agian, beirak ez baitu hormak bezain ondo blokeatzen hotza.
|
|
Baliteke transgenikoen inguruan interes ekonomikoak begien bistako bihurtu direlako izatea; besteen kasuan, berriz, tartean interes ekonomikoak
|
egon arren
, jendeak ez ditu ikusten edo ez ditu behintzat hain kaltegarri jotzen.
|
|
Baina aukeratutako enpresek ere neurri desberdinean beteko dituzte baldintza horiek (etxetik oso hurbil
|
egon arren
, enpresa batek irabazi txikiagoak emango dizkigu, hain hurbil ez baina distantzia egoki batera dagoenak baino).
|
|
Hnuyko hasierako ipuina hipotesi honen alde egiteradator: kronotopo determinatua, hurbila eta erreala daukagu bertan (ipuina fantasiariirekita
|
egon arren
). Ikusi beharko dugu, orduan, idazleak eskuartean omen daukaneta aurtengo deialdiko Jaka beka lortu duen Atako banda elaberrian zein bidehautatu duen.
|
|
Esentzia-olio hauen analisi kimikoak nahastean zein konposatu dauden adierazten digu, beren kantitate erlatiboak eta guzti. Ikus daitekeenez, eskuarki konposatu kimiko asko
|
egon arren
, gutxi batzuk oso proportzio handian azaltzen dira; horregatik, konposatu nagusi horiek identifikatu eta gero, izugarrizko ahaleginak egiten dira laborategian sintesi baten bidez lortzeko.
|
|
Sintetikoki lortutako konposatu kimiko batzuen nahasteak birsortu ote dezake naturak emandako esentzia-olioaren usaina? Egia da naturak oso usain konplexuak sortzen dituela, eta egia da, era berean, guk sarri ez daukagula horretan entrenatuta geure usaimena; beraz, usainean desberdintasunak
|
egon arren
, guk sarri ez ditugu antzemango. Honek ez du esan nahi, sintetikoki lortutako konposatu kimikoen nahasteak usain txarrik izango duenik; eta gogoratu behar genuke ezen naturak berak inoiz sortu ez dituen usain batzuekin perfume on-onak egin direla; eta egiten direla.
|
|
Oinarri biologiko batzuk hipotesi horren alde
|
egon arren
, kritika asko pairatu behar izan ditu. Esate baterako, azido hidrozianikoaren almendra-usaina teoriarekin ez dator bat, zeren bere egitura kimikoa usain berdina daukaten beste konposatu batzuekin oso desberdina baita (bentzaldehidoa).
|
|
Perfume eta usainari buruzko liburuxka honetan hainbat ikuspegitako informazio zabala eta orokorra idatzi nahi izan da, gai edota ideia batzuk sakontasun zientifikoaz aztertuta
|
egon arren
. Horrela, bere edukia gaika banatu da, sarritan izenburuak edukiaren ideia kualitatiboa atera ahal izateko adierazle egokia izaten baitira.
|
|
Hala ere, Egiptoko piramideetan usain, zaharragoa? daukaten ontzi batzuk aurkitu dira, esate baterako Ramses II.aren tenploan (K. a. 1324-1258) edo lehenagokoa den Sit-Hather-ren hilobian (K. a. 2200), bertako esentziak guztiz lurrinduta
|
egon arren
. Antzinako Egipton perfumeak intsentsu moduan erabiltzen ziren hildakoak enbaltsamatzeko.
|
|
Historikoki jarduera ekonomiko nagusia izan da; sektore hau, klimak eta orografiak baldintzatuta
|
egon arren
, jasandako aurrerapen eta krisialdietara egokitu izan da beti.
|
|
Pinu zati txikiek nabarmen zailtzen dute belar txarrak garatzea. Gainera, barrubiguna
|
egon arren
hazten badira, errazago identifikatzen eta ezabatzen dira. Zapal daiteke.
|
|
Jatorriz Asiakoa da, eta aspalditik erabiltzen da helburu sendagarriekin Asiako herrialdeetan, batez ere Txinan. Ginseng mota bat baino gehiago
|
egon arren
, ezagunenak amerikarra, korearra (asiarra ere esaten zaio) eta siberiarra dira.Lehenengo biak “benetakotzat” hartzen direnak dira, Panax landare izendatuen genero batetik datozelako. Panax quinquefolius batez ere Amerikan hazten da, eta Panax ginseng, berriz, Asian.
|
|
Cepsak, Espainian finkatutako bigarren petrolio-enpresak, %25 inguruko merkatu-kuotarekin, jaitsi egin zuen erregai guztien prezioa, 3 eta 5 pezeta artean jaitsi zen gasolinen kasuan, eta 2 pezeta automozioko gasolioaren kasuan. Santander Central Hispano eta Totalfina Elf konpainiek beherapen hori egotzi zioten petrolio gordinaren prezioak izandako beherakadari (upela 21 dolarren inguruan egonkortuta dago), bai eta nazioarteko merkatuetan produktuen nazioarteko kotizazioak izan duen beheranzko bilakaerari ere, merkatuetan ziurgabetasun orokorra
|
egon arren
. Jaitsiera horrekin, Cepsak Espainian dituen 1.500 zerbitzuguneetan 95 oktanoko berunik gabeko gasolinaren batez besteko prezioa 128,9 pezetakoa da; superprezioa 136,9 pezetakoa; berunik gabea, 98an 137,9 pezetakoa, eta automobilgintzako gasolioa, 112,2 pezetakoa.
|
|
Kasu horietan, uretan dagoen zehaztasunez ezagutzeaz gain, sistema onena uraren ultrairagazketa da, ookisteak iragazkietan atxikitzen direla eta kontsumorako uretara pasatzen ez direla ziurtatzeko. Edateko uraren arriskuak Gaur egun, hipokloritoa eta beste substantzia kloratu batzuk dira aukeratutako desinfektatzaileak, eta, beste aukera batzuk
|
egon arren
, ezin da kasu guztietan erabili, arrazoi teknikoak direla eta. Duela denbora gutxitik hona, trihalometanoak (THM) uretan, uraren materia organikoaren eta deribatu halogenatuen (kloroa eta fluorra, besteak beste) arteko konbinazioagatik.
|
|
erdian presatutako urez beteriko putzua zegoen, garai batean lumaia zuridun ahateen bizilekua izan zena. Urmaelaren ingurua altzifreen tonu bereko nenufarek erabat estaltzen zuten gaur egun. Parke bakartia zen hura, herritik aparte ez
|
egon arren
, burumakur noraezean zebiltzanek soilik igarotzen zuten arima erratuen konpainian. Garai hartan inoiz baino tristeagoa eta bakartiagoa zirudien, bizitasuna berriz ere berreskuratzeko itxaropena galdua balu bezala.
|
|
Baita Armendarizen heriotzan ere, borobildu du begirada zerumugan finkatuz. Ze, gaur horren nekatuta
|
egon arren
, lasai eta bere buruarekin bakean sentitzen da. Azkenean ondorio sendo batera heldu baita.
|
|
Baina pozarekin pena sentitu zuen, euria bota zuelako, goizalban. Bi harriren artean ondo tinkatuta
|
egon arren
, ertz bat busti zitzaion lienzoaren tolesdurari. Kontu handiz atera zuen zulotik eta katu baten pazientziaz hasi zen zabaltzen.
|
|
gaztetan gerran egon, gero zoroetxean eta, bizitzaren hondakinetan, enpresario izandakoen biografiak. Edo hil arte fabrika batean
|
egon arren
buruan beste zerbait zeukatenenak.
|
|
Nik ez nuen egin, ordea. Aitaren hilkutxa bertan
|
egon arren
, estali barik.
|
|
Ia hiltzeko zorian nengoen, gosez. Lur gainean lo egin behar izaten nuen, estalgarririk gabe, hotzikaretan, haurdun
|
egon arren
. Berak, bere anaiak eta etxekoek arratoiak eta mamorroak sartzen zizkidaten gelan, ni izuarazteko.
|
|
Historia zergatik? Galbahe pertsonalez osatua
|
egon arren
, Jostorratza eta hariak, Historiaurretik abiaturik, batez ere azken mendeari  ematen diolako bira.
|
|
Bai, zeren eta hemendik aurrera, gaur arte erosi, oparitu eta utzi dizkidaten bizipen-soineko  guztiak maleta batean sartu eta herriz herri eramango baititut bidean jasotako berri guztiekin batera nahasteko. Baina zuk, nigandik milaka kilometrotara
|
egon arren
, zuk, aspaldian zuretzat  gordeta daukadan txoko apartekoan jarraituko duzu; nire txaleko beltzaren goiko poltsiko bakarrean, hain justu.
|
|
Eta hori ez da urrutiko eta aspaldiko Nafarroa erdaldunduko istorioa. Gerok ere, egun eta hemen, hautemateko (eta lehenbizi aitortzeko) prest ez
|
egon arren
, harlauza horrek zapalduxe gauzka.
|
|
Ez zen, luzaroan han
|
egon arren
, Jesusen Konpainian gelditu. Mundura zenean berriz, eta ez bere gogoz, bizirik zeukan jainkozko gose-egarria?" Basauntza ur bizien irrikaz bezala; alaxe dago nere anima Zure irrikaz, Jauna"?
|
|
Maila bat bestearekin lotzeko arrastoak
|
egon arren
, ezinezkoa da aglomerazioak sortzen duen konplexutasuna deduzitzea. Izan ere, XX. mendeko zientziaren egituraketaren giltza" prozesu emergenteena" izan da.
|
|
Ohetik jaiki eta zigarrokina leihoko lorontzi batean itzali nuen. Zakila artean ere nabarmen samar
|
egon arren
, neskak ez zion begiratu ere egin. Zain zegoen.
|
|
Halako batean, besotik heldu eta, aldapa bat jaitsita, kanpo santuaren alderdi zaharrera eraman ninduen. Bidea, pixka bat zabalduta, panteoi erraldoien artetik galtzen zen; batzuk marmol zurizko etxetxo ikusgarriak ziren, beste batzuk berriz, eta urteen poderioz higatu samarrak
|
egon arren
, lehengo xarma bere horretan gordetzen zuten apainduraz lar kargatutako eraikin zahar sendoak.
|
|
Agian erretratu horrek mendeku hutsaren hipotesia alda zezakeen. Edozein gisatara, eta zenbaterainoko garrantzia ote zuen ikuskizun
|
egon arren
, aurkikuntza oso interesgarritzat jo nuen.
|
2002
|
|
" Ortografia Sailla, idazkera-batasunerako maillarik nagusiena edo premiatsuena ezpada ere (konjugabidea eta leixokoa ver, larriago direlarik, azalpen hontan Sail hura txoilik ikutzen da", ohartarazten zuten, horren arrazoiak ematen hasi aurretik. " Idazle batzuek, oso ortografia-batasunaren alde
|
egon arren
, oztopoak aurkitzen dituzte, Arantzazun gomendaturik izan ziran idazteko lege berrietara ohitutzeko".
|
|
Baina giroa motelduta
|
egon arren
, lana egiten dela ikusten da, jendea ari da. Orain, nola bideratu hori, nola egituratu, nola irten putzutik?
|
|
Buruan ez nuen batere argitasunik. Asun, aurrera begira
|
egon arren
, gatzezko emakume bilakatu zitekeela.
|
|
Lan eta irabazi arloan urte eskasetan sartu ziran, mutila lanean hasteko gogoz
|
egon arren
. Aukera urria egoan ezkero, mutilak ikasi eta ikasi jardun eban, bere maila apalean.
|
|
Negua, arteetan, urrun samar
|
egon arren
, estututen lasterregi hasten ete garean, ba.
|
|
Beste nunbaiten," Gazteen batzarrak" lanean aitatu dituan gazteen berotasunak, gaubelan
|
egon arren
... Entzun:
|
|
Batzuetan, gorputza etzanda
|
egon arren
zutitzeko prest bageunde bezala izaten ditugu giharrak.
|
|
Beltzaranduta
|
egon arren
, ez utzi krema emateari.
|
|
Kontuz lisaburdinarekin, itzalita
|
egon arren
.
|
|
hura finantzatzeko moneta emititzea ekarri zuen ondorio, eta horrek, berekin, inflazio ikaragarri azkarra. Bitartean, jarduera ekonomikoaren gaineko kontrolek eta esku-hartzeek beren horretan zirauten, eta haien ondorioz inputen kostuak eta 1956an langileen erantzun gero eta handiagoari, debekatuta
|
egon arren
–konponbidea bilatzeko eginiko lansarien igoerak, enpresen kostuak handitu eta salneurriak igoarazi zituzten:
|
|
Hurrengo negoziazioetan, aldiz, zenbait zerga itundu zituzten, eta, 1997ko negoziazioaren ondorioz, batik bat zerga bereziak, alkoholaren gaineko zergak eta pertsona eta enpresa ez-egoiliarren gainekozergak itunduak izan ziren2 Dena den, hurrengoak ere Estatuaren esku daude: balio erantsiaren gaineko zergaren zein zerga berezien kasuan inportazioei ezartzenzaizkien zamak, eta monopolio fiskalen bidez biltzen direnak. Gainerako zergakitunduak dira; beraz, horien araudia estatuaren sistema fiskalaren harmonizazio-printzipio batzuen menpean
|
egon arren
, kudeaketa, ikuskaritza eta bilketa foru-aldundien eskumena dira lege horren bidez.
|
|
Industria-enpresaren tamainak euskal ekonomiaren kanpo-merkataritzarendinamikotasunean duen zerikusia aipatuko dugu, hasteko5 Datuak EAEko esparrura mugatuta
|
egon arren
, Hego Euskal Herriko ekonomia guztira zabal daitezkebere esangura gordinean.
|
|
Ahantz ez daitekeen beste puntu bat honako hau da: unibertsitaterako liburuak azkar zahartzen direnez, zenbait arlotanoina-rrizko liburuak
|
egon arren
, maiz zaharkituta aurkitzen dira, berritu beharrean.Hortaz, liburugintza jarduera unibertsitarioaren atal garrantzitsu eta etenik gabeada.
|
|
Campusa, baina, unibertsitategintzarako baldintza zen; ez, ordea, edukia.Biderik gabe helbururik lortzen ez dela argi dago. Baina biderik
|
egon arren
, ez daedozein iristen jomugara. Joana zaigun XX. mendearen azken aldera campusezhornitu gara Euskal Herrian, baina ez dakit horrek aukerarik emango diguneuskaldunoi, mende berrian nahi genukeen goi-mailako unibertsitategintzan eskuhartzeko.
|
|
Hauek gure lurraldeko trikuharrietan hain urriak direnez (Longarren. Biana? ehun hildako baino gehiago
|
egon arren
, ez zen bat bakarraere aurkitu), lepoko bat osatzeko ez dira aski izaten (agian, lehengai galkorrez ereosatuko zituzten), eta, horregatik, kuttunak edo zinginarriak izan zitezkeela ziotenT. Aranzadik, J. M. Barandiaranek eta E. Egurenek lehenengo trikuharrien indusketa-txostenetan (Barandiaran, 1975:
|
|
Baikortasuna agertzeko arrazoirik
|
egon arren
, saihets dezagun dena ontzatjotzen duen eklektizismoa, eta baita triunfalismoa ere. Ezin dugu garapenarengarrantzia ukatu, baina ekimen guztiak ez dira kalitate edo interes berekoak izan.Ekarpen historiografiko batzuk berritzaileak izan dira; beste batzuk, ordea, ez dituzte lanbide honen muga tradizionalak gainditu.
|
|
Oreka zail eta ahul hori 1921ean apurtutako alderdiaren batasunaren ardatznagusia izan da. Eguneroko pragmatismoa dela eta (ideologia tradizionalismoarilotuta
|
egon arren
), Sabino Aranaren ondorengoek konstituzionalista eta erreformazale bihurtu zuten alderdia, de facto; Berrezarkuntza-garaiko sistema politikoanerabat sartuta zegoena, hain zuzen. Antxustegik Koldo Eleizalderi buruz egindakolanari esker, orain hobeto ezagutzen dugu pragmatismo horren ideologo garrantzitsuenetako bat.
|
|
Benetan harrigarria iruditzen zait ikustea ezen, nazionalismo espainiarrareninguruko debatea eta polemika pil-pilean
|
egon arren
, historialari gutxiausartu direla fenomeno hori ikertzera. Izan ere, Euskal Herriko historia, neurri batean, bi nazionalismoren arteko lehia izan da (eta bada).
|
|
Jakin dakidan bakarra da, gure gizartea txirotuegin dela eta geure askatasunerako grina mugatu. Hemen, areto honetan, pentsamolde desberdineko pertsonak
|
egon arren
, guztiak geratu gara espainiar nazionalismo berriaren kritikorik zorrotzena gabe, umezurtz, guztiok galdu dugu. Etajasaten ari garen indarkeria itsuaren giro honetan, Euskal Herriaren itsutzea etahustutzea baino ez dute lortzen, beren burua salbatzailetzat dutenek eta haienlagunek, beren itsutasun beltzean.
|
|
Herri Irratiek beren nortasun eta programazio propioa mantendu zuten, COPE katearen barruan
|
egon arren
. Halaber, euskal emisorek saio bateratuak eskaintzen zituzten, Santander eta Burgos hiriburuetako estazioekin batera COPEren ipar-zirkuitoaren barruan, edota haien entzuleei zuzendutako emanaldi batzuetan.
|
|
2001eko irailean emititzen hasi zen, bi urte aurretik jaiotako proiektuan oinarrituta. Lutxana auzoan kokatuta
|
egon arren
, Barakaldoko beste auzoetara ez ezik, Bilbora ere iristea zuten helburu. Hori zela eta, antenaren indarra gehitzea aurreikusi zuten 2001eko azaroan.
|
|
Aurrekoen garaian sortua, urte askotan isilik egon eta gero, 1998an berriro hasi zen emititzen. 2002an, berriz, funtzionamenduan
|
egon arren
, berrikuntza teknologikoaren prozesuan murgilduta, noiz emititu zain dago.
|
|
Boterearen eskutiko munduaren berrirakurketa horretan, gero eta muga estuagoa dago informazioaren eta espektakuluaren artean. Gure bizimoduan, informazio-bonbardaketa gero eta presenteago
|
egon arren
, ez dugu esaterik gero eta informazio hobea dugunik, ezta inguratzen gaituenaz gero eta gehiago dakigunik; hori bai, honetaz edo hartaz, gero eta bitxikeria gehiago dakigu.
|
|
eta erabilera zen haien bermea, sinatu gabe
|
egon arren
.
|
|
Zeren maitasun sarean jausteari albo egitea ez baita jausitakoan sare beretik libratzea eta Venusen korapilo sendoak haustea bezain zaila. Eta, hala ere, trabaturik eta estekaturik
|
egon arren
, okerrari ihes egin ahalko zenioke, zeuk zeure buruari eragotziko ez bazenio eta nahi eta maite duzunaren gorputzeko eta gogoko akats guztiei ez-ikusi egingo ez bazenie. Horixe egin ohi dute irritsean itsuturiko gizonek, eta berez inondik ez dauzkaten dohainak ikusten dizkiete.
|
|
eta erabilera zen haien bermea, sinatu gabe
|
egon arren
.
|
|
Baina ez jainkoek ez gizonek ez dituzte askatu, ez bera ez oinordekotza erregearen ankerkeriatik; apaiz-emea giltzapera daramate lotuta eta umeak ur-lasterrera jaurtitzeko agindua ematen du. Jainkoen borondatez-edo, ibaiertzetatik gainez eginda zegoen Tiber, inta lasaietan, eta ezin zitekeen ibaiaren betiko ubidera hurbildu; baina urak, lasai
|
egon arren
, jaioberriak hondoratuko zituelako antza hartu zioten umeen kargu zirenek. Horrela, hildako erregearen aginduz bezala, hurbileko zingira batean utzi zituzten haurrak, orain Ruminale pikondoa dagoen lekuan, Romulare deitzen omen duten lekuan.
|
|
Ez dago ordenarik ez tarteko lengoaiarik haien artean, 3 kapituluan esan denez, erregela paraleloak baitira, baina elkarren artean eragina dute: erregela batean aurreikusten den bikote berriak beste erregela baten testuinguruarekin zerikusia badu, erregela berria ondo
|
egon arren
, analisia/ sorkuntza ez da gauzatuko erlazionatutako erregela ukitzen ez badugu.
|
|
Esnekien Enpresaburuen eta Ekoizleen Federazioak (FEPLAC) sektoreko zenbait enpresaren aurka egindako salaketen aurrean, ustez iragazkorrak (esnea berreraikitzeko substantziak) eta kalitate txarreko esneak ezkutatzeko beste substantzia batzuk erabiltzeagatik, Nekazaritza Sailak kontroletan sakontzea erabaki du, kontsumora saltzen den esnearen iruzurra saihesteko, sail horretan funtzionatzen duen batzordean hartutako erabakiaren arabera. Kontrol horiek administrazio autonomikoetan nahikoak ez direla uste denean, ministerio horrek horrelako jarduketak egin behar ditu, arlo horretako eskumenak autonomia-erkidegoei transferituta
|
egon arren
. Miguel Arias Cañete Nekazaritza Saileko titularrak, Senatuan esnearen sektorean iruzur egiteko aukerari buruz egindako galdera bati erantzunez, aitortu zuen ez dagoela metodo fidagarririk UHT esnea edo iraupen luzeko esnea egiteko iragazkortuak, kaseinatoak edo laktosueroak detektatzeko.
|