2002
|
|
Biaramonean, domekea, eta eguerdi inguruan, kalean naikoa lagun ebillenean, mutiko batzuk, atetako atea edegita
|
egon
be ta, goruntz joan zirean, an goian zer ikusiko. Mutikook, zirti zarta eta triski traska, teillatu zulatuaren ganean agertu zirean.
|
|
Parkatu. Bakarrik
|
dagoenean
be, hutsari ausi egiten deutso, laguna gura daualako, eta laguna heltzean, etxekoa izan ala ez izan...
|
|
Iñork bez, geuk nai ezkero. " Euzkera bako Euzkadi, oraingo lokarrijetatik azkatuta
|
balego
be," benetako Euzkadi danik elitzakigu begitanduko", berria eztan atzerriko elez jantzita ikusiko gendukelako."(" Uribitarte" tar Ibon".)
|
|
Etxean
|
egotea
be, gustauten jakon, baina kalera urteteke egun osoan, hori... eroangaitz egiten, aldapa.
|
2003
|
|
Han ez dago, antza, hemengo prisarik: eleizkizuna hiru ordukoa izan zan arratsaldeko 7etatik 10etara, baina luzaroago
|
egoteko
be hango kristinauak ez dauke eragozpen handirik. " San Miguel Paulista" da Jose Mari Caminoren eleizbarrutiaren izena, eta horregaitik Goiaingeru horren jaieguna aukeratu eben eleizkizunerako (nik gure Iurretako" Aita San Migel" be ondo gogoan izan neban, hoba ez!).
|
|
Baleiteke holan izatea, baina eurak ez deuskue ezer esan, ezta esango be! Baina, gauza garbirik ez
|
badago
be, badira hipotesi batzuk, euskereari aldi haretan zabalera haundia emon gura deutsoenak: a) Humboldtek eta beste askok (gure Larramendi be euron artean...) zera dinoskue:
|
|
Egia esan, apologistok ezin dabe, arerioen aurrean, gure hizkuntza honen frutu handirik agertu,
|
egon
be ez dago ta (liburuetan, esan gura dot). Zer egin, orduan?
|
|
2) Batek baino gehiagok itandu be egin dau: " Ba ete dago, gero,
|
egon
be, euskal literaturarik?" Hor dogu Julien Vinson, euskal bibliograforik ospetsuena: ez eban berak uste benetako euskal literatura bat dagoanik(!).
|
|
Gerian
|
egoala
be emon geuntsan lan bat: Gure Salbaziño Egintza (Itun Zaharra) bizkaieratzea.
|
|
bihotz zabalez, apalik, bihotz beroz: geure kristau anai arreba guztiak, oindino Eleiza Katolikoaren batasun betetik aldenduta
|
egon arren
be.
|
|
Niri gertautako ezer inoiz igarri dau, ala? Ez, gehienetan etxean
|
egon
be ez da egiten ailegaten nazanean, eta balego be... Gainera, ez dakit zer dan, baina hileak dira oso urduri ikusten dodala, kezkati.
|
|
Niri gertautako ezer inoiz igarri dau, ala? Ez, gehienetan etxean egon be ez da egiten ailegaten nazanean, eta
|
balego
be... Gainera, ez dakit zer dan, baina hileak dira oso urduri ikusten dodala, kezkati.
|
|
Ez dot atzera inoiz be edango. Bestetan be itzelak harrapatu dodaz, baina atzokoak ikusgarria izan behar eban, non
|
nagoan
be ez dakidala... Zer egin dot bart?
|
2005
|
|
Zazpirak hiru minutu gitxiago dinotso. Hartu dauan abiadeagaz semafororen bat gorri
|
dagoala
be zeharkatu dauala kalea uste dau, atzetik kotxeren baten klaxona entzun dau eta. Bildur ikarak izerdi gehiago atera deutso bere gorputz lastertuari.
|
|
Solaskideek esan deutsienez Fuerteventuran dagoz, Fuerteventurako harrera etxe baten. Fatimak ez daki jakin zer dan Fuerteventura, ezta non
|
dagoan
be. Jakin dakien bakarra zera da, ez zala eskolan ikusitako mapatan agertzen, beraz etxetik urrin samar behar dauala izan.
|
|
Ohean etxunda, gelako hormei begira eta hango arrakalek egiten ebezan bideak jarraitzeari ekin eutsan egunero. Grafiko baten ikusi ezkero, gogoaren egoera normaltzat jotako lerro zuzenaren azpitik
|
baegoan
be, egoera horrek baebazan izan gorabeherak eta, beraz, grafikoa pixka bat aldakorra zan. Gogoaren lerroak eta arrakalenak bardinak ete ziran ala ez, parekideak ala ez, baterakorrak ala urrutiratzaileak ete ziran, holakoxe ikerkuntzatan eban bere burua lehiatzen, denpora geldia emoten ebanak aurrera egiten eban bitartean, ia ia igarri be egin barik.
|
|
Gero helduko deutsak gogozago. Liburuak hamen yagozak, eta hemen
|
egongo
be.
|
2006
|
|
nortasun muga nahasmenaren eragina izan zuela. Ardanzak oroimena guztiz galduta zeukala ukatu dute, baita speedaren eta beste anfetamina batzuen eraginpean
|
zegoela
be. Ezin izan dute baieztatu labankada alkoholaren eraginpean eman zionik.Defentsak errehabilitazio zentro batean sartzea edo hiru urte eta bederatzi hileko kartzela eskatu du.
|
2007
|
|
Asteburuetan, baina, ez du bidaiarik egiten. Durangora jaisteko aukera berria zela aitortu arren, zelan zihoan ikusteko
|
zegoela
be bazioten herritarrek.
|
|
Esaterako bidean topetan dabezan lagun eta ezagunakaz berba egiteko astia izateko, ordubete lehenago urteten dabe; hau da, hamarretan medikuarenean egon behar badabe eta hogei minutuko ibilalditxua badaukie, bederatziak lauren gitxiagotan urteten dabe. Pozik
|
egoteko
be astia hartzen dabe.
|
|
Hondartzan zagozala favelak ikusten dozuz mendien altzoan. Hareatzara bajetan diranak gauzak saltzeko etorten dira, baita eguzkitan
|
egoteko
be. Ipaneman eta Copacabanan jentea kalean bizi dala ikusten dozu.
|
|
–Bollywood, eko koktel txundigarria. Duela hiru urte, film indiar HONEK, [Oscarretarako izendatua
|
egonA
BERA (U)], nahasten ditu musikala, drama, komedia, abentura eta erromantzea.
|
|
Horrela
|
dagoenean
Be bopera joan ohi da. Ez da izan zena melomania neoliberalismora plegatu zenetik.
|
2008
|
|
NEKANE: Dena den, Milena etxean
|
badago
be ez dugu kasua itxiko. Ikertzen jarraituko dugu.
|
2009
|
|
Ederra jagok, gero,
|
egon
be, astokote hori! Guk baino pentsu hobea jaten jok, antza...
|
|
Aste Santuak gaur baino eragin handiagoa eukan denporan eta fraileak misinoak emoten etorten ziran denporan, eleizara jente asko batzen zan; urrunagokoak be bai. Eta hileta ospakizunen bat
|
egoanean
be bardin, ortusantua bakarra genduan herri osoak eta. Gure ume denporan, orain baino mehatzago ebilzan auto eta motorrak kaminoetan, geure eguneroko zeregin eta ardurak geunkazan ingurutik mobidu be gitxi egiten ginan.
|
|
KOLDO: Imanolekin
|
nengoenean
be zakar jokatu duzu. Baina Klaudiaz ari nintzen.
|
2010
|
|
NEKANE. Ederto, baina aske
|
bazaude
be ez ahaztu: espedientea zabaldu dizute beharra oztopatzeagatik.
|
2011
|
|
Parkorena (gaur Poli dagoan lekuan), Kontxerena (gaurko Katxiren lekuan) eta Etxetxikikoa; beste bat Gerekizen. Lehenago Plorasen (Pióse) tabernea
|
egoana
be akorduan dauka hondino jenteak. Oñarten, Ganben (Menikan) eta Meakan be (Antxelenen) izan ziran tabernak edo antzekoak.
|
|
Morgako medikua kasurako, Don Mario Musatadi Arbe, Gernikan bizi zan eta handik etorri behar izaten eban herriko gaixoak ikusten. Nonor gaixorik egoanean, ze gaixo eukan be sarritan ez zan jakiten oraingo moduan eta asko zertatik gaixorik
|
egozan
be jakin barik hilten ziran. Baten bat gaixotzen zanean be, gaixo larriren bat ez bazan behintzat, medikuarenera barik, etxeko erremedioetara joten zan gehiago.
|
|
herriz Bermeo izan, baina eleizaz Busturia. Era beretsuan, Munitiz inguruko hainbat etxe be, herriz Busturia eta eleizaz Sukarrieta izan dira lehen, gaur egun Sukarrietako udalari erantsita
|
badagoz
be. Axpeko trengeltokiaren ondoko Santarena etxea be, herriz Gernika izan da luzaroko urteetan.
|
|
Auzokoen artean aparteko tokia beteten izan dau lehenengo edo hurreneko auzoak, hau da, alboko etxean edo baserri etxe bereko bestaldean, etxekonean, bizi danak; teilapekoak. Horrexegaz eukiten izan da hartu emonik estuena eta beharrizanen bat
|
egoanean
be harexek emoten izan dau laguntasuna. Ze esakerea eta ekandua da, auzoan beharrizanean dagoanari laguntasuna sekula ez ukatzea, ez eta alkarregaz txarto konpontzen izan diranean edo ikusiezina egon danean be.
|
|
Egoera horretan igaro eben frontea, Bermeoko Mañu auzotik, gure lekukoek eta euren senitartekoek. Askok ez ekian etxeko gizonak non
|
egozan
be; edo etxean, edo frontean, edo desagertuta... eta baldintza horreetan egin behar izan eben iges, nora joiazan be ondo ez ekiela. Mañuko auzotik Canonera jo eben, handik Mungiara, Mungiatik Bilbora, Bilbotik Gordexolara... aterpea eta jatekoa emongo eutsien lekuren bat topau artean igeska ibili ziran andrazko eta umeak.
|
|
Idxeltxuek agertzen ziran lekuetan bati baino gehiagori jazo ei jakon, bidean arrautza bat topau, arrautzea behetik altzau eta ordutik aurrera gau osoan galduta ibiltea. Halan jazoten ei zan, norberaren etxetik hur
|
egonda
be. Horrexegaitik esaten dabe gure lekukoek, gauez bidean idxeltxuekin topetan ziranak zoratu egiten zirala.
|
|
Antxinako denporetatik eta Erdi Aroko foruetan argi ikusten da hori, inork ez eukan bertakoen baimen barik etxean sartzerik. Eta barruan
|
egoana
be ezin zan handik indarrez atera, etxea babespea zalako; tenpluaren antzeko gune babestua izan da lehen zaharrean etxea gure artean.
|
|
Eskoiko argazki horretan agiri dan gerizea, bolatokiarena da, eta harezaz zeozer esatea merezi dau. Nik ezagutu neban garaian oilategi eta trasteleku bihurtuta
|
baegoan
be, guk bolatokia esaten geuntsan baratzetxu ondoan egoan eraikinari, eta berorren izena eta oraindino lurrezkoa eban lurzoruan geratzen ziran aztarrenak, aurretik bolatokia izan zalako frogatzat euki dodaz beti.
|
|
Nafarroako Arizkunera heldu ginan bazkaltzeko. Zerbitzera etorri zan neskatileagaz nik euskeraz niharduala eta alboan
|
egozanak
be euskeraz ziharduela sumau ebenean, eurek, barriro be harrituta: " ez al da hau Nafarroa eta ez" País Vasco" a"?
|
|
Eroan eben idazkuna euskeraz idatzita
|
egotea
be...! Nahiz eta ez eustan aitatu be egin holakorik.
|
|
Oiagako kurtzea (oixako kurtzie) eta Atxulo kurtzea (atxuloko kurztie) izenekoak. Biok itsasaldeko hatxen ganean dagoz, Atxuloko hatxen alde banatan, itsasoari begira, itsaso jagola antzean
|
egon
be.
|
2012
|
|
GARBIÑE. Enuen fidatu behar? Momentu batean, burutik ondo ete
|
dagoen
be pentsatu dut.
|
2013
|
|
Sikatea
|
egoanean
be, abadeak lagunduta, San Isidroren irudia atera eta errogatibak egiten ebezan, euria eskatuz.
|
2014
|
|
1). Definizio zabal horretan oinarriturik, ez dirudi arazorik
|
legokeenik
BE JK gisa definitzeko. Baina, sakon dezagun gehixeago.
|
|
Gainera, Iphone eta mugikorrentzako aplikazioak ditu Androidekin. Be Funkyk bidezko iruditara edo sare sozialetara bideratuta dago Bestalde, bidezko irudietara edo sare sozialetara bideratuta
|
dago
Be Funky. Une batzuetan, zerbitzuak Facebook eta Instagramen irudi guztiak inportatzea eskatzen du, haiek editatzeko, baina aukera hori ez da nahitaezkoa.
|
2015
|
|
Denpora guzti horretan Zamudion, 1958an hasi eta 1964ra arte. Geroago, Durangon
|
nengoala
be, urtebete egon nintzan Herri Gaztediren arduradun, bigarren aldiz. Ordurako euki genduzan nahaste batzuk.
|
|
Zamudion nengoala izan zan Kennedy hiltea, Fidel Castro Habanara sartzea... Han
|
nengoala
be izan zan lehenengo Sputnik botatea eta Vaticano II. Kontzilioa. Kontzilioari jarraitzen geuntsan guk, batez be
|
|
Adierazoten emoteko dolumina hilakaitik; eurek be hilak argitu nahi ebezan. Horren sakonean siniste batzuk
|
dagozala
be aintzat hartu behar da.
|
|
Nire etxean sano fededunak zirean, baina inoiz be ez zirean agertzen geunkazan obispoen alde. Seminarioan
|
gengozala
be, onartzen genduan obispoa sakramentuetan, baina euren jokabide politikoan ez. Nire irakasle batzuk be ez eben obispoen jokabide hori onartzen.
|
|
Gure soloan sorginik ez,
|
badago
be erreko dira.
|
|
Gabonetan familia guztia batzeko ohiturea egon izan da. Kanpoan beharrean
|
egozanak
be etxera bueltetan ziran Gabonak pasetan. Gabongaua izaten zan egunik handiena.
|
2016
|
|
–Ez mogidu sutondotik. Nik orain egurrez ondo kargauta itxiko dot eta txabolaren bueltan gehiago dago, bustirik
|
badago
be. Ekarriko dot.
|
2017
|
|
Behin baino gehiagotan irabazi neban. Zenbateko sariak
|
egozan
be gogoan daukat: Lehenengoarentzat, 150 pezeta.
|
|
Non
|
gengozan
be ez genkian. Jaitsi ginan bagoitik, geltokian sartu, hurrengo trena noiz geunkan galdetu eta ordu asko be ez ziranez, bertan lo kuku bat egitea erabagi genduan.
|
|
Gerardo Lopez de Guereñuk (1998), era berean, zenzain/ zenzai jaso zuen Arabako erdaran, XX. mendean, eta gaur egun ere ezaguna da Zigoitian. Ori beti ixengo da etzeko señe, txikitxuagoa
|
egon arren
be, hori beti izango da etxeko seina, txikitxoagoa [txikiagoa den beste ume bat] egon arren ere? (Derio).
|
2019
|
|
Orduan, jeneralean, gizon kuadrilak batzen ziran eta ardao baltza edaten eben. Familian aparteko ospakizunen bat
|
egoanean
be, bertan alkartzeko ohiturea egoan; baita kinto bazkariak egin behar ziranean be.
|
2020
|
|
Plazatik Usansolorantza goazela Bidekoetxe eta Asteitza auzoak topauko doguz. Gaur egun kaminoak erdibituta
|
badagoz
be, alde bietan etxe ederrak aurkituko doguz: Igalo, Beaskoetxe...
|
|
Eraikin eder asko
|
badago
be, bi nabarmenduko doguz. Tosubandoko torretxea alde batetik, Nafarroako erregearen oinordekoena, banderizoen gerretan zeresan handia eukitako familiena.
|
2022
|
|
Aukeran, aukeran zu aukeratuko zintuzket aukeren artean ez
|
bazeunde
be; aukeran, aukeran aukeratu ninduzun ni nintzen eta zuretzat, noiztik jakin ez baina, holaxe eta halabeharrez, enara beltz.
|
2023
|
|
Ohitura guztiok etxea babesteko egiten izan dira, gaur egun galduta
|
badagoz
be. XX. mendearen amaierara arte zorrotz beteten izan dira.
|
|
Basotik igaroten zituen eta eurakaz azpigarri metak egiten ziran etxetik hur, eta behar ahala kortaratu. Satsa kortako eskina baten pilotzen zan;
|
egon
be ketan egoten zan sats piloa. Bestalde, karea baliau izan da, desinfektatzaile modura.
|
|
Gaur dala, bihar dala Doniene, etzi San Juan biharamone, gure soloan zaporik ez, sugerik be ez, ziraunik be ez,
|
badagoz
be, erre beitez!
|
|
San Juan bezpera gabean… gure soloan zaporik ez, sugerik ez, ezebe ez
|
;
badagoz be erre beitez. Hala kantatzen erakutsi ziguten umetan gaur gaueko suaren inguruan ziklo aldaketaz hainbeste zekiten aitona amonek.
|
|
Baina horrezaz gain, bete da txapelketearen helburu garrantzitsua, OneWall pelota modalidadea ezetu arazotea. Izan be, Euskal Herrian oso hedatuta ez
|
badago
be, eskupelota modalidade zabalduena da mundu mailan eta astegoienean Diman batutako jokalariek erakutsi dabe, aurrera doala. Izan be, arratiar ugarik hartu eben parte izentautakoez gainera:
|
|
–Ospitalean
|
dagozanak
be...
|