|
2017
|
|
|
Izozten ari zarela sentitzen duzu. Bat batean, estalki eta babesleku duzun sabaitik behera eroriaz doazen ur tantek lurra jotzean
|
eginiko
hotsak, murgilduta zeundeneko mundu isil eta baketsutik atera zaitu berehala. Momentu horretan, so egin diezu, zure bakea haustearen ordainez zurekin zorretan daudenaren begiradekin.
|
|
|
Andoni Egaña Zarautzko hondartzan atzeraka ibiltzen. Berak aurretik hondarrean
|
eginiko
aztarna berriro zabaldu eta hondarra ikutu gabe bezela geratzen da.
|
|
|
Donostian 2009ko Bertso egunean
|
eginiko
festako irudiak.
|
|
|
2010eko udaberrian Bilboko Kafe antzokian
|
eginiko
bertso jazz saio esperimentalaren azken saioko irudiak ikusiko ditugu. Bertan Maialen Lujanbio, Andoni Egaña, Jon maia eta Amets arzallus bertsoa eta jazz nahasten ikusiko ditugu.
|
|
|
Confebaskek ukatu egin zuen agiria berea zenik; Enplegu sailak, bere aldetik," bitartekari" lanak baino ez dituela betetzen adierazi zuen. Baina ELAk eta LABek
|
eginiko
agerraldian dokumentu bat erakutsi zuten, Eusko Jaurlaritzak" Elkarrizketa Sozialerako Mahaira" eramandako akordio zirriborroa ei zena. Dokumentu horrek ere eragin mugatuko hitzarmenak bultzatzeko estrategia proposatzen zuen:
|
|
|
Egun batean, eta ohizko erritoak eta gero, hor abiatu da Juanito edo Don Juan, batzuek oraindik deitzen zuten bezala Santa Luziari gauoroko bisitatxoa egitera, eta egunorokoak ematen duen abileziaz estalkia kentzera doanean, horra hor non ikusten duen kutxa gainean egunkarietako tipo moztuez
|
eginiko
nota anonimo bat. Guztiz ikaratuta geratu da notak dioena irakurri duenean:
|
|
|
Tiroen hotsak eta balek
|
eginiko
ziztuak gutxiagotuz gero eta begirada momentu batez lurretik altxatu bezain laster, kale bateko espaloitik bestaldekora pasatzen dira soldaduak. Zentzu guztiak joko horretan jarri nahian edo, ia inork ez du galoidunaren agindurik entzuten.
|
|
|
Eta paperez
|
eginiko
itsasontziek
|
|
|
Garaipen zerrenda luze horrek arrastoa utzi zion, noski. Nekea, alde batetik, eta gaixotasuna bestetik;
|
eginiko
elektrokardiograma ez zen nahi bezain garbi atera eta, gainera, duodenoa handitu egin zitzaion. Hori horrela, bazirudien urte hartako Tourrari uko egin ziola.
|
|
|
Italiara
|
eginiko
bidaia hura, gainera, aspaldiko beste erronka bati hautsa kentzeko probestu zuten: Orduaren Errekorra.
|
|
|
Giroa gaiztotuta zegoen denboraldi hasieratik dopin aferarengatik, eta Munduko Txapelketa beste kate-begi bat izan zen. Helmugara iritsita, besteak beste, Mottak, Stablinskik, Poulidorrek eta Anquetilek ez ei zuten entzun dopinaren aurkako kontrola pasatzeko bozgorailu bitartez
|
eginiko
deia. Ondorioz, etxera joan ziren kontrolik pasatu gabe eta zigortu zituzten.
|
|
|
Zer gertatu zen? Nahigabe
|
eginiko
hanka sartzea izan al zen ala dopinaren inguruko gorabeherengatik gertatu zen hori. Kontuak kontu eta zalantzak zalantza, azkenean Anquetil saritu zuen De Gaullek, eta oroigarria jaso ostean, honakoa esan zuen Anquetilek dopinari buruz:
|
|
|
Jacques hil eta hamar urtera, 1997an, Tourra Rouenetik abiatu zen. Egun hartan, Anquetili
|
eginiko
omenaldian, irabazi zuen lehen Tourreko taldekide guztiek parte hartu zuten. Horretaz gain, ordura arte Tourra bost aldiz irabazitako beste hiru txirrindulariek, Eddy Merckxek, Bernard Hinaultek eta Miguel Indurainek lore eskaintza egin zioten Quincampoixeko hilerrian.
|
|
|
Fotomuntaketa teknikak erabiliz familiakoen gorputzeko atal ezberdinak nahastuaz
|
eginiko
muntaketa azkar bat ikusiko dugu.
|
|
|
Praketan, labana txiki bat zuen sakeletako batean, eta txanpon batzuk, berriz, bestean. Jakaren alboko sakelan, krokodilo larruz
|
eginiko
zigarreta kutxa. Ordea, ez nuen gauzak idazteko zerabilen liburuxka beltza aurkitu.
|
|
2018
|
|
|
Hizkuntza ez da Balentziagaren museoko perlaz
|
eginiko
soineko bat, baizik eta egunero erabiltzen dugun kamiseta erosoa. Asisko Urmenetaren berbak dira hauek.
|
|
|
Bestalde, agerikoa da hezkuntza sistemak euskalduntzen duena erdaldundu egiten duela lanak. JM Pastorrek azaldu zituen Berrian EHUko erdarazko graduko ikasleen artean
|
eginiko
inkesta baten emaitzak: D eta ereduko ikasleek gradua erdaraz aukeratzeko lehen arrazoia da uste dutela lan merkatuan erabilgarriagoa izango dela erdaraz ikastea.
|
|
|
Fermin Olaskoaga zurgina, pinuz
|
eginiko
hilkutxa bizkarrean duela, sartu da gelan. Kaxilda neskameak baldarki itxi dizkit begiak.
|
|
|
Kaxildak mantalaren ertza pasatzen du ezpain zimurtsuetatik. Noski, nik emanikoa ziurri eta irakabelarrez
|
eginiko
edaria(" Besterik ez zian merezi... Aluak, hainbeste urtetan berari zerbitzen egon eta diru guztiak parrastatu dizkik Madalena eme lizun, bargasta, urdanga horrekin"," Ez zegok eskubiderik horretarako", Hiretzat ere ez dik deus utzi...").
|
|
|
Oraindik ez dakit, bada, garbi hil naizen ala hil nauten... Kaxildak herenegun
|
eginiko
taloa primerakoa zegoen; oraindik areago txorizoa, baina bart gaueko belar zukua ze mikatza eta arraroa zegoen...
|
|
|
Eta, gero, ezpainak apenas mugituz, murmurikatuz bezala, bere gisa isilean: " Alferrik zaude errezatzen, Madalena"," Orain ordaindu ditu zerraldokoak zurekin
|
eginiko
ohakeria guztiak. Ziur nago Iñaxi emazteak ez dizkiola barkatuko mundu honetan eginiko ezkontza nahasteak...".
|
|
|
" Alferrik zaude errezatzen, Madalena"," Orain ordaindu ditu zerraldokoak zurekin eginiko ohakeria guztiak. Ziur nago Iñaxi emazteak ez dizkiola barkatuko mundu honetan
|
eginiko
ezkontza nahasteak...".
|
|
|
Madalena zurbil jarri da, hormetako karea baino zuriago. Berehala ohartu da bere anaia naizen honekin
|
eginiko
bekatuaren ikaragarriaz, eta negarrez hasi da.
|
|
|
Ez zen hilabete bat pasatuko, eskolan zegoen" makarra" tankerako mutil anker hura droga eskainiz etorri zitzaidanean. Entzuna zuen ematen zizkidaten jipoien berri, baita nik
|
eginiko
ekintzen berri ere. Tipo hark, ondo baino hobeto zekien niola hauts zurixka hari uko egin.
|
|
|
Polo subiranistak, bestalde, indarrak batzen segitu du, ondo neurtutako aurrerapauso gehiago eskatzen, alde bakarrekoak izan arren Iñaki Antiguedadek asteon
|
eginiko
adierazpenak ildo horretan doaz, eta jakinda Madrilek ez duela aise amore emango, Sarkozyk bidea erraztu arren. Epe ertainerako inbertsioa izango da, urrats bakoitzak, alde bakarrekoa bada ere, gero eta ageriago utziko baitu estatuaren inpotentzia.
|
|
|
Facebook, ezezagunak, sexua, hiesa... Hitz horien arteko lotura erabili du Gurutze Gorriak Polonian, gaixotasun kronikoaren kontrako kanpainan
|
eginiko
iragarkian (http:// www.youtube. com/ watch, v= TZDXoghu 5o&feature= results_ video&playnext= 1&list= PLD1C32A366253C3B6). Ostegunean Hiesaren Aurkako Nazioarteko Eguna izan zen, eta iragarkia horren harira kaleratu dute. Gurutze Gorriaren helburua zein den ez dago argi, baina:
|
|
|
Gauean etxera itzuli, telebista piztu eta Eduardo Madinari
|
eginiko
elkarrizketa agertu da, Espainiako hedabide bateko umorezko emanaldi batean. Politikari sozialistak barreka aitortu du euskaldun batek sekretu bat kontatu ziola behin:
|
|
|
Horixe iradoki du Eusko Jaurlaritzako Turismo zuzendari Isabel Muelak Qatarren, Patxi Lopezek bertara
|
eginiko
bisitan. Bezero dirudun horiek etortzea nahi du Jaurlaritzak, luxua maite dutenak.
|
|
|
Plantaren kontrakoek mugimendu handia eratu zuten. Protesta ekintza asko izan ziren, bederatzi amak Bruno Kreisky kantzilerraren egoitza instituzionalaren aurrean
|
eginiko
gose greba kasu. 1978n erreferenduma egin zuten Austrian:
|
|
|
Beste horrenbeste esango nuke AVTko jendearen inguruan. Zer ez zuten esango PPk M biktimei
|
eginiko
iseka ETAren biktimei egin balie Euskal Herriko udal bateko zinegotzi batek, horiek monumentu bat eskatu eta hauxe esan balie, Bilboko prostitutak gogoan: " Edozein egunetan monumentu bat egingo diegu Palankako putei".
|
|
|
Enpresariak ez diren beste eragile sozial batzuk ere zuzen daude beste indarkeria mota batez kexu direnean. Lehengoan Slavoj Zizek filosofoak" terrorismo administratiboa" aipatu zuen egunkari honetan
|
eginiko
elkarrizketan. Alegia, zer gertatzen den munduan" munduan ezer gertatzen ez denean".
|
|
|
Hori guztia airean egongo zen herenegun sozialistek konferentziari buruz
|
eginiko
bileran. Donostiako ekimenak jokoz kanpo utzi ditu hasieran, baina erreakzionatzen jakin dute, diskurtso bikoitza egituratu behar izan duten arren:
|
|
|
farolez
|
eginiko
mendi bat daukat aurrean
|
|
2019
|
|
|
Orduko kasuak Osloko biztanleria zur eta lur utziko zuen. Erabakitasun handiz
|
eginiko
lana izan omen zen, egunkari zein telebista guztietan mendiko etxolatik mutila ekarri zuen salbatzaile bezala agertu zen eta. Orduz geroztik, ez zen Oslon egongo, bertakoen zein kanpoko etorkinen artean, bera ezagutuko ez zuenik.
|
|
|
Osloko etxe dotoreak zeuden auzoa zen, Haakonsson inspektorea bizi zenetik beste aldera. Harlanduz
|
eginiko
atari ederrean etxeak bideokamera zuen, eta barruan itzelezko lanpara bat zegoen sabaitik eskegita; eder agertzen zena, kristalezko negar tantak izaten dituzten horietakoa zen. Nolabaiteko nortasun sendoa barrukoei eman nahian egongo zen han esekita.
|
|
|
Handiturik dauzkadan bernek esertzera behartu naute oinetakoak kentzeko. Ntabonak berak
|
eginiko
ukendua ekarri dit. Oinetan ere emateko esan dit.
|
|
|
Barrua itzela zen. Material bereziak erabilita
|
eginiko
etxea gustu ona agertzen zuen espazioa zen. Egongelan epailea egunkaria irakurtzen zegoen, eta Aftenposten besaulkiko eskuineko besoan utzita zutitu zen.
|
|
|
Sagarrondoz beteriko atzealderantz ordea, beste bi, apur bat handiagoak. Fiordora begiratzeko
|
eginiko
etxea zen, oso apala aurrealdera, baina ur gaziak irabazitako glaziarren aldera itzela; behinola gozatzeko atseden baketsua eskainiko zuen. Espazio handian sukaldea eta egongela batera zeuden.
|
|
|
Bakarrik zegoen, lepoa, erosoago egotearren, Tesla zaharraren kontra jarrita. Automobilen aldean, luzetara, porlanezko blokez
|
eginiko
hormak, fiordotik etor zitezkeen enbatak saihesteko izaten zenak inguruari babesa ematen zion, nahiz eta hormak inguruari errefuxiatuen esparru itxura ere ematen zion.
|
|
|
Gipuzkoan erreferente da Zarautz eskubaloi arloan, azpi kategoriatan
|
eginiko
lanagatik, batez ere. Emakumezkoen kasuan gorengo mailan, Ohorezko Mailan, lehiatzea ere badakite zer den.
|
|
|
Euskara entzutearen kariaz, kanpokoei gogoa sartu zaie euskara ikasteko, eta harro da horretaz Brust. Harro den bezala ASB Baionako lehengo jokalariek taldea eta herrigintza uztartzen
|
eginiko
lanaz: " Badakit nor ari zen lehen taldean jokatzen, eta saiatzen naiz haien bidetik segitzen, arrunt abertzaleak baitira haiek, eta badakit haiei esker gauza anitz garatu direla taldearen barruan.
|
|
|
Hemezortzigarren jelkaldian Bitoriano Gandiagak
|
eginiko
eta PierPol Berzaitzek musikaturiko olerki ederra kantatu zuen berak:
|
|
|
Aingüriak buruan zihoazela, senideek Mendiaga eraman zuten paradisuzko ate zuri zabalerantz. Denek kantatzen zuten Mendiagak
|
eginiko
Kantuz liluragarriaren azken bertsoa, baita ikus entzuleetako aunitzek ere. Unea sentimendu handikoa izan zen, zirraragarria, magikoa.
|
|
|
Begiraleak elkartea 1932 eta 1933 urteetan Donibane Lohizune inguruko hainbat euskaltzalek
|
eginiko
bilkuretatik sortu zen. Heien artean Elise Aramendi, Piarres Lafitte, Eugène Goienetxe, Jauregiberri medikua, Mixel Dihartze, Iratzeder, Maialen Jauregiberri...
|
|
|
Hauek bukatzean, Donibane eta ondoko herrietako hogei bat neska mutil inguruk, abilezia eta dotorezia handiaz, oren erdiko koreografia ederra eskaini zuten Didierren bizitza, militantzia, heriotza ezin hobekiago azalduz. Patxi Adurriagak
|
eginiko
eta zuzenduriko koreografia hau biziki ederra izan zen beste hainbat tokitan errepikatzeko modukoa. Bertara hurbildutakook esku zarta beroez eskertu genuen.
|
|
2020
|
|
|
Baina nobela honi bertute handiagoak ikusi dizkiot orain, edo gain hartu diotela bertuteek zalantzei, irakurketa kontuan hartzeko modukoa izateraino. " Belaunaldi baten hasiera ote?", galdetzen zuen Gorka Bereziartuak Apaolazaren debutari
|
eginiko
kritikan. " Gu klase ertain horren ondorengo erreakzionarioak gara", irakur daiteke Mea culpan.
|
|
|
Garbiñe Ubedari irakurri dizkiodanak denak egin zaizkit atsegingarriak: Ideia zabaldu tour 95, Negu Gorriak musika taldeak Europan zehar
|
eginiko
bira baten kronika (zeinarengandik atera nuen nire banda maiteenaren gaineko artikulu bat idazteko aitzakia); Hobe isilik, aitona noiz desagertu zen, nora, galdu ote zen erabat eta benetan ezagutu nahi duen bilobaren eleberria (zeinaz kritika batean esan nuen urte luzetako esperientziarekin ondua zegoela zirudiela); ahaztu gabe, noski, ugari sinatu dituen kazetari lanak.
|
|
|
Ospakizunetan dugu aberri ttikia: Espriu urtea 2013.a, suziri girlandak dira nagusi, idazleari, idazlearen obrari
|
eginiko
gorazarreak. Estaturik gabe baina nazio izanik jokatzearen abantailak.
|
|
|
(batera
|
eginiko
ulua),
|
|
|
Laburtuz, Jeu de Paume hartatik
|
eginiko
gogoetak medio honaino bitartean, nire aburuz, literatura, funtsean, idazlan handi gisa txalotu behar den parodia bat da; hala ere ez da ahaztu behar Shakespeareren, Cervantesen, Nafarroako Margaritan edota beste zenbait lanetatik paralelorik gabeko bitxitasun nihilista egon badagoela, idatzitakoari buruzko nolabaiteko erlatibismoa, alegia.
|
|
|
Erakustearen hautu hori are nabarmenago antzematen da Kasandra eta Ihardetsen arteko solasaldian
|
eginiko
adierazpenek baliabide diskurtsibo gehiagotan ordainik bazutela ohartzean.
|
|
|
Halaber, aipatzekoak dira Kasandrak Mendebaldeko pentsamenduan denboraren ikuskerak izan duen zamaren astunaz
|
eginiko
adierazpenak, eta hortaz, kronologiaren menera sorturiko mundu ikuskera iraultzeko agertzen duen gogoa.
|
|
|
Ederra izan zen, halaber, testurako
|
eginiko
ikerketa sortu zen toki berean, Habanan, horren bertsio literarioa bertako Liburu Azokan aurkeztu ahal izana. Kuban liburuak maite dituzte.
|
|
|
Maitasunaren bilakaerak (Hendaian elkartuko dira bi aldeetako zelatarien begietatik ihesean...) garrantzia eduki arren, Kubako iraultzak dituen zailtasunei buruzko gogoetak munta handikoak ditugu eleberriaren jarioan ere. Goian esan bezala, Gopeguiren ohiko estilo magiko bezain hotza, aurreko Lo real (2001) Espainiako trantsizio politikoaz
|
eginiko
nobelan bezala nabarmentzen dena, dastatu dezakegu El lado frío de la almohada horretan baina, gure harridurarako, betiko literatur kritikek ez zuten kasu honetaz idatzitakoekin alderaturik zerikusirik. Antza, Grignon eta Passeronen testuen arabera, bi irakurketa tankera daude:
|
|
|
Artista belgikarrak ohi zuen gisan, hala izenburua nola irudia, behin baino gehiago aurkitu genuen kontraesanetan bere obretan. Atariko brontzezko eskulturak (1967koa), adibidez, bikoizten zuen zazpi urte lehenago, gai bera zela eta,
|
eginiko
margoa. Hauxe zen, erakusketari amaiera emateko urte bereko izenburua daraman margoarekin batera, bildumaren hurrenkera kronologikoaren irizpidea apurtzen zuen gutxienetariko bat.
|
|
|
Gurean, halaber, modu honetako idazki literario filosofiko pedagogikoak izan dira, adibidez, L. L. Bonaparteren aginduz eta A. Iturriagaren Jolasak oinarritzat hartuz J. Duvoisinen Iturriaga-ren Solastaldiak lapurteraz
|
eginiko
bertsioa, edo E. Intxausperen Iturriagaren Elhestaldiak zubereraz eginikoa, edota J. A. Uriarteren Iturriagaren Berbaldijak bizkaieraz bezalakoak. Eta Mogelek Peru Abarca, euskarazko eleberrigintzan aitzindaria dena, idatzi zuenean, gertaera solteak bildu eta eskaini baino elkarrizketak papereratu nahi izan zituen euskal literaturan oinarri filosofala ezarriz.
|
|
|
Frankismoak sustraietatik moztutako euskal kulturaren berreskurapenaren berreskurapenari ekin nahi izan zion orduko modako jite literarioetatik at oso modu originalean. Miranderen pentsamendua eta Schopenhauer, Nietzsche, Spengler, Miranderen pentsamenduari buruzko liburuaz nork eta Mikel Antzak
|
eginiko
kritikan (Susa, 1986) gure literaturak duen saiakeraren premiaz jarduteaz gain, Azurmendiren laudorioa egin zuen nahiz eta" lanak duen errurik nagusiena: gaiaren antolaketa" dela arrapostu egin.
|
|
|
Txillardegiren bigarren nobela izan zen Peru Leartzakori
|
eginiko
kritikan (Egan, 1960), Mitxelenak zioen: " ni ez naiz aurrerazale atzerazale baizik..." eta, bide batez, testuaren proposamenei begira, edukiari alegia, luzatu zizkien bere juzgu negatiboak.
|
|
|
Denboraren poderioz, hala edukiaz nola idazkuntzaz ere, Elsa Scheelen testuak hartu du bere tokia. Ander Iturriotzek
|
eginiko
iruzkinean(" Elsa Scheelen" eta genero gatazka; Hegats, 49; 2010), aurreko kritika negatibo guztiak ezabatu zituen (edo saiatu zen behinik behin) eta neronek ere aipatu aldizkariaren ale bertsuan Txillardegik, eta Elsa Scheelen eleberriak zehazki, euskal literaturari egindako ekarpenaren munta azaltzen ahalegindu nintzen. Horra:
|
|
|
Zenbait urte lehenago Ermuko zina gauzatu zen, eta bertan, Gerediaga Elkartea aitzindari, 1968ko ekainaren 28tik 30era bitartean
|
eginiko
biltzarrean Idazleen Alkartea sortu zen," idazle guztiok baturik, euskera literarioaren batasunaren alde". Hurrengo urtean, 1969ko irailaren 6an, Baionako Euskal Idazkaritzan biltzarra ospatu zuen EIEren aurrekari horrek, non Aresti eta Txillardegiz gain Torrealdai bera agertu zen, idazkari moduan.
|
|
|
Aro honetan, gerra osteko Galeusca literatur jardunaldiak hasi ziren, 1985ean eta Bartzelonan. Euskal Herrian
|
eginiko
lehen Galeusca 1986an egin zen, Donostian, eta haren ondoren hiru urtez behin ospatuz joan izan da orain dela gutxi arte: Bilbon, Lekeition, Gernikan, Gasteizen, Iruñean, Miarritzen...
|
|
|
Hamabost urte beranduago, ordea, Torrealdairen Euskal kultura gaur liburuaren munduaz ale mardula kaleratu zenean, euskal idazlearen kontzientzia profesionala abian zegoen, hizkuntzarekiko motibazioak mantendu arren, nahiz eta 2007an, EIEk
|
eginiko
barne inkesta batean, egungo idazleek, Elkarteak" euskalgintzan eragile izateari" ez zioten berebiziko garrantzirik ematen, eta, aldiz, egile eskubideen kudeaketari, literaturaren sustapenari eta idazleen gizarte laguntzari munta handiagoa ematen zioten.
|
|
|
Ildo beretik, nire lehendakaritza garaian, Durangoko Azokarekin
|
eginiko
hitzarmena zela medio, Frankfurteko liburu ferian egiten dutenaren antzera, bi elkarteren artean urtero kanpoko kultura ezberdin bat gonbidatzea adostu genuen. Horrela bertaratu ziren, besteak beste, idazle galegoak, georgiarrak, suomi eta saamitarrak, esloveniarrak eta kurduak (usu kultura bakoitzari buruz Hegats gure aldizkari literarioaren ale monografikoa eskainiz; ni Finlandiaz egin zenaz arduratu nintzen) baina, zoritxarrez, 2008ko krisi ekonomikoak jardun interesgarri hau ere jan zuen eta, dagoeneko, orduko hitzarmen hori ez dabil.
|
|
|
Aurkezpen polita izan zen liburuarena. Diaporamak, liburuko istorio batzuen irakurraldia, Txillardegi, Bikila, Joxerra Garzia, Xabier Mendiguren, sakelako telefonoaren doinu bitxiak... hori guztia eta gehiago izan zen Donostiako Koldo Mitxelena kultur aretoan
|
eginiko
liburuaren aurkezpenean. Koldo Izagirre hitzaurrearen egilea ere bertaratu zen.
|
|
|
argitaratu genuen, nik euskaraz eta nirekin batera egiletzan partaidea izan zen Angel Gonzalezek, berriz, gazteleraz. Gure unibertsitate bizipenak kontatu genituen hantxe, hala nola, Filosofia, Pedagogia eta Psikologia fakultatearen sorkuntza, UPV/EHUko hasierako urteak eta haien garapena, euskal lerroetako istorioak eta, orduko funtzionariotzari
|
eginiko
kritikekin batera, unibertsitatean modu egonkorrean lan egin ahal izateko lan kontratuaren bidezko gure borrokak ere. Angelek, bere maisu gisa, Enrique Freijo psikologoa aipatu zuen.
|
|
|
Korapilo honen berri ematen digu Proustek bere eskaintza literarioan. Hala, aipatutako Irakurketaz (John Ruskini
|
eginiko
hitzaurrean) nola Jean Santeuil nahiz À la recherche du temps perdu testuetan idazle bilakatzeko erakusketa hausnartua ematen digu.
|
|
|
Behin, Gerardo, bere senarra, dakarren autotik aipatutako doinua aditzean, torturatzaileetako bat izan omen zenari (Roberto Miranda medikua) antzeman dio, eta, ustez, aspaldiko zorra kitatzeko garaia iritsi dela uste du... Testu honetan oinarriturik, Roman Polanskik 1994an
|
eginiko
filmak (Sigourney Weaver, Ben Kingsley eta Stuart Wilson) Death and the Maiden izeneko antzezlana famatu zuen eta, ordutik hona, mundu osoko antzeztokietan ibili da ia berrogeita hamar hizkuntzatara itzulita. Nire itzulpenarekin, berriz, euskaraz ere gozatzeko aukera izango dugu.
|
|
|
Pentsamendua fikziozkoaren arabera ulertzeko eta beste genero batzuekin konparatzeko, kontakizunari buruzko zenbait kontzeptu, heterogeneotasuna eta tramaren boterea kasu, birplanteagarri dauzkagu; izan ere, aurretik
|
eginiko
kontakizunek urrunekoak ziren elementuen bateratzera ohitu gaituzte. Ez gara konturatzen, adibidez, nola aurreratzen ditugun usteak kontakizunak hartzen duen norabidearen arabera, nola baztertzen ditugun kontakizunak berak kontrajartzen dituenean, nola ordezkatzen ditugun beste batzuekin, aldaketa zorrotzak onartzen ditugun beste istorio batzuk elkartuz...
|
|
|
Baina Shakespearek edo Cervantesek
|
eginiko
aipuek edo" plagioek" ez dute zer ikusirik Lazarragak egindako kopiarekin, nire ustez kopia hura ikasketa ariketa besterik ez zelako.
|
|
|
Le magazine littéraire k
|
eginiko
iruzkinean (442 zbk., 85 or), ostera, haren azterketak" ez duela kronologia aintzakotzat hartzen eta ikerketa gisa eskasa dela" zioen. Aitzitik, Kundera baliatzen da kulturen arteko asimetria konpongaitza ziztatzeko, baina, kritika egitearekin batera (kritikak duen berezko esanahiari eutsiz), hizkuntza eta nazio askotako literaturan izandako eragileen arteko erkaketa ere ekartzen digu.
|
|
|
Mendebaldeko jendarme nagusia den estatu nazioko presidenteak modu harroputz eta gizagabean
|
eginiko
barrabaskeria honek zipristinduko gaitu era batera edo bestera. Behar beharrezkoa izaten jarraitzen du mundu auzitegi inpartzial batek Russell auzitegiari segida emateko.
|
|
|
Nazioarteko hizkuntza zainketa berezien gelan sartu behar bada bere herrian bertan, zer ez litzateke egin euskara edo katalana, galiziera... babesteko? Kataluniak hezkuntza sisteman hizkuntzaren normalizazioaren alde
|
eginiko
bidea moztu nahi du orain Wert ministroak. Kataluniako gizartearen kohesioa urratu, kohesio hori espainiartasunean kokatzeko.
|
|
|
Gaizkilea mafioso errusiartzat jo dute, haren beste jatorria gehiegi nabarmendu gabe. Munduari
|
eginiko
ekarpena txalogarria izan balitz, segituan ikertuko genuen ama edo aita nondarra duen edo zuen. Baina mafioso baten kasuan...
|
|
|
Basagoitik badaki euskal presoak ez daudela espetxean euren joera doilor eta makurrenak asebetetzeko
|
eginiko
delituengatik. Euskal gizarteak badaki hori.
|
|
|
2013ko abuztuak 13 Eguneko menua lehen poltsikoko herritarrentzat: barazki biologikoz osatutako entsalada freskoa, ortu ekologikotik hartuak mahaian jarri baino ordu erdi lehenago, egin berria den chandetroisaltsaz; Pirinioetako aire garbian hazitako bildots errea; goizean jetzitako behiaren eta behar bezalako lau orduko pausatze aldiaz
|
eginiko
panna cotta: 30 euro.
|
|
|
Richard Wolff ekonomialariak buelta eman zien argudio horiei joan den astean, New Yorkeko Brecht Forumean
|
eginiko
hitzaldian, burdinazko dama hil berria zela. Andreu Barnils kazetariak eman du ekitaldiaren berri Vilaweb katalanezko agerkari digitalean.
|
|
|
Argia ko kazetariari
|
eginiko
erasoa Donostian barik Caracasen izan balitz, egunkari eta telebista guztietan agertuko zen. Hemengoa izanda, aldiz, ez.
|
|
|
Alabaren ezpainetako mugimendu bizkorrari eta isilari begiratzen tarte luzeak joaten zitzaizkion, arrosario mutua eta paper hotsa lagun zituela. Amari ez zitzaion neketsu egin alabaren goizaldeetako kide bihurtzea, gainera ordu horiei esker, Antoniok sarriago estreinatzen zituen Lolak eskuz
|
eginiko
jertseak.
|
|
|
Leku egokia egun, Massachusettsek bere izpiritu askeen eta kementsuenentzako egun egokitu duen leku bakarra, kartzelatan da, han Estatuarengandik eta Estatu beraren eskutik apartatuak eta giltzapetuak izan daitezen, euren buruak dagoeneko jarri baitituzte aparte, printzipioak direla eta. Hor aurkitu lituzke esklabo iheslariak, baldintzapeko askatasunean dabilen gatibu mexikarrak eta bere herriari
|
eginiko
kaltea salatzera datorren indioak, toki baztertu baina libreago eta ohoretsuago horretan, non Estatuak, alde beharrean, kontra dituenak sartzen dituen: esklaboak dituen Estatu batean gizon libre batek ohorez erabil dezakeen etxe bakar horretan.
|
|
|
Legea hautsi duenaren kartzelatzea ibili dut gogoan, haren ondasunen bahitzea barik, nahiz eta biek xede bera izan, zuzentasunik garbiena defendatzen dutenak, eta, beraz, Estatu ustel batentzat arriskutsuenak diren horiek ez direlako, normalean, asko ibili ondasunak biltzen. Horiei mesede gutxikoa zaie Estatua, besteekin alderatuta, eta zergarik txikiena ere neurrigabekoa iruditu behar zaie, batez ere eskuekin
|
eginiko
ezohiko lanaren bitartez ordaindu behar badute. Erabat dirurik gabe biziz gero, Estatuak berak ere zalantzan izango luke hari dirua eskatzea.
|
|
|
Goizean, ateko zulotik sartu zizkiguten gosariak, neurrian
|
eginiko
latorrizko ontzi karratu luzanga txikietan: barruan litro erdi txokolate, ogi beltza eta burdinazko koilara bat.
|
|
|
Nire pertsona eta ondasunen gain ezin du hark inongo eskubiderik izan, nik emandakoaz aparte. Monarkia absolututik mugatura dagoen aurrerapena, eta monarkia mugatutik demokraziara, gizabanakoarekiko zinezko errespeturantz
|
eginiko
aurrerapena da. Filosofo txinatarra ere behar bezain jakintsua izan zen gizabanakoa inperioaren oinarritzat hartzeko.
|
|
|
Denek batera ezetz erantzun zioten. Ministroek heurei
|
eginiko
ez duintasun eta gehiegikerien letania luze bat errepikatu zioten. Erregea etsi ezinik negarrez hasi zen.
|
|
|
Arla baleontzian, Su u n, hiru gizon galdu zituen segada batean erori zela irakurri zuen, kapitaina Fulko sukaldaria itsasertzean eskifaiak erositako giza haragia prestatzen harrapatu zuela, eta dinamitak ustekabean keinuak egiten ari zen marinel bat hil zuela. Gauetako erasoak, kaietatik gau erdian
|
eginiko
ihesetik, manglar aintzira barreneko gizonek eta leku zabalagoetan ur gazitako gizonek eginiko erasoen berriak irakurri zituen. Oso maiz disenteriak eraginiko hilketak aipatzen ziren.
|
|
|
Arla baleontzian, Su u n, hiru gizon galdu zituen segada batean erori zela irakurri zuen, kapitaina Fulko sukaldaria itsasertzean eskifaiak erositako giza haragia prestatzen harrapatu zuela, eta dinamitak ustekabean keinuak egiten ari zen marinel bat hil zuela. Gauetako erasoak, kaietatik gau erdian eginiko ihesetik, manglar aintzira barreneko gizonek eta leku zabalagoetan ur gazitako gizonek
|
eginiko
erasoen berriak irakurri zituen. Oso maiz disenteriak eraginiko hilketak aipatzen ziren.
|
|
|
Hantxe zuen ordea ihardespena. Bere adiskide bizargorri zuriari
|
eginiko
norabide bakarreko galdeketan.
|
|
|
Bufalo goldean eta beso gerri lanetan oinarritutako nekazaritzatik ateratakoa osatzeko, noizik eta behin oihal salmentan aritzen zen aita Sonamek Kathmandura
|
eginiko
joan etorrietako baten ekarritako ditxosozko aterki hura zertarako behar ote zuen ere etengabe zerabilen gogoan, goizetan ez baizuen inoiz euririk egiten. Arrosatik hori metalizatura zihoazen ziztadak erakutsi ahala, eguzkiak hodei itsaso amaiezina argitzen zuen urrutiko Katchenjungaren bizkarretik, eta itsaso horretatik lainoa maiz igotzen bazen ere herrixka zegoen goi malda heze haietara, euria arratsaldetan soilik egiten zuen haranean.
|
|
|
Egunak luzeak iruditzen zitzaizkion, eta gauak bildurgarriak. Koko kaskar batekin, intxaur helduen olioarekin, eta fibraz
|
eginiko
metxa batekin, lanpara bat egin zuen. Gaua iristen zenean, bere lanpara pizten zuen, bere txabolan sartu eta hurrengo goizera arte oheratzen zen.
|
|
|
Kalamakek pertsianak behera botatzeko agindu zion Keolari, bitartean berak, ate guztiak giltzez itxiz eta idaz-mahaiko tapa irekiz, handik lepoko pare bat atera zuen, amuleto eta kontxaz horniturik, belar eta zuhaitzetako hosto lehorrekin
|
eginiko
erramu bat, eta palmondo adar berde bat.
|
|
|
Hostoek su hartu bezain laister, belagileak, orein batek bezala, harriz
|
eginiko
borobil haren gainetik saltatu zuen eta, zakur busti baten gisara, korrika hasi zen hondartzan zehar. Batzuetan hondartzako kontxatxoak hartzeko gelditzen zen.
|
|
|
Txillardegiren bigarren nobela zen Peru Leartzakoari
|
eginiko
kritikan (EGAN 1960) Mitxelenak zioen: " ni ez naiz aurrerazale atzerazale baizik..." eta, bide batez, testuaren proposamenei begira, edukiari alegia, luzatu zizkien bere juzku negatiboak.
|
|
|
Denboraren poderioz, hala edukiaz nola idazkuntzaz ere, Elsa Scheelen testuak hartu du bere tokia. Ander Iturriotzek
|
eginiko
iruzkinean(" Elsa Scheelen eta genero gatazka", Hegats, 49, 2010) aurreko kritika negatibo guztiak ezabatu zituen (edo saiatu zen behintzat), eta neronek ere aipatu aldizkariaren ale bertsuan Txillardegik, eta Elsa Scheelen elaberriak zehazki, euskal literaturari egindako ekarpenaren munta azaltzen ahalegindu nintzen. Horra:
|
|
|
Neurrira
|
eginiko
traje eta alkandora zeramatzan Egurrolak soinean, urdin iluna bata eta zuri zuria bestea. Gizonezko couture marka berritzaileak espero zituen Jurdanek Gucci, Prada, Balmain eta ez sastre anonimo baten eskulana.
|
|
|
Bere jarduera legezkotasun itxura zuri eta garbi baten barnean mantentzen jakin zuen Jurdanek beti. Leku publikoetan eginak ez ziren argazkiak eta baimenik gabe
|
eginiko
grabaketak, bezeroei erakutsi eta berehala suntsitzen zituen beti, eta bezeroek epaile baten aurrean aurkezteko moduko frogak eskatzen bazizkioten, legezkotasunaren aldetik erabat aratzak ziren irudi eta txostenak ematen zizkien.
|
|
|
Endika Egurrola bera zen produktua Roaming produktua existitu baino lehen, eta haren irudia landu eta leuntzeko publizitate eta gizarte harremanetarako departamentuak lan itzela egin zuen eta diru eskerga inbertitu zuen. Kazetariak bere jai ospetsuetara gonbidatzen zituen eta hedabideetan publizitate espazioak erosten zituen, nahiz eta publizitate espazio horiek Endika Egurrolari
|
eginiko
elkarrizketekin eta hari buruzko artikuluekin bete. Hedabideetan agertzen zen Endika Egurrolaren irudia, ondorioz, berak bere publizistekin landutakoa zen.
|
|
2021
|
|
|
Une hartan bizarra egiten ari zen Gus Colettik atea ireki zion eta" lagundu, lagundu!" baino besterik ez zion esaten Shannanek. Hau guztia 911ra
|
eginiko
deian entzuten omen da. Lasaitzeko eta esertzeko esan zion Colettik eta, etxeko telefono finkotik, 911ra deitu zuen berak ere.
|
|
|
LISK kasua bizirik zegoela aditzera emateko Geraldine Hart komisarioaren ahalegina ez zen urtarrileko prentsaurrekoan gelditu. 2020ko maiatzaren 29an, COVID gaitzak eragindako itxialdiaren erdian, bideo bitartez
|
eginiko
adierazpen batzuetan, urte askotan LISK kasuak izandako aurrerapenik nagusiena argitara eman zuen komisarioak: ordura arte Jane Doe 6 edo Manorvilleko Jane Doe bezala ezagutua zen biktimaren benetako identitatea ezagutarazi zuen.
|
|
|
Ez demokratikoki, baizik eta tragikoki. Eta horregatik du garrantzia. paek Arafat buru dela eta inguruko arabiar estatuek
|
eginiko
akats ugarien ondorioz, ez dauka tarte handirik maniobra politikorako. Lider politiko bat izateari utzi dio.
|
|
|
Liskarretan erabiltzen diren armei buruzko edozein konparaziok ere gogorarazten digu zer den pobrezia. Alde batean, Apache eta Cobra helikopteroak, F16ak, Abrams tankeak, Humvee jeepak, zaintza sistema elektronikoak, negar gasa; bestean, habailak, tirabikeak, telefono mugikorrak, kalashnikov hondatuak eta, oro har, etxean
|
eginiko
lehergailuak. Haien arteko alde izugarri handiak agerian uzten du horma bihozmindu horien artean sentitzen dudan zer bat, izendatzen ez dakidana.
|
|
|
Horretan, anderea, Jainkoaren aitzinean apaldu behar duzu eta aitortu behar duzu ez dela izan zure bertutearengatik, zeren emakume anitz, zuk baino bizitza zuzenagoa izan dutenak, umiliatu izan baitituzte zaldun horrek baino maitasun gutiago merezi duten gizonek. Eta hemendik harat nehoiz baino kontu gehiago izan behar duzu adiskidetasun proposamenak onartzeko, zeren anitz baitira lehen aldian itzuri
|
eginiko
arrisku berberetan bigarrenean eroriak. Gogoan hartu, anderea, Amodio itsua dela, eta itsutu egiten duela, halako moldez non ustez biderik segurena dena, hura bera bihurtu ohi baita labainkorrena.
|