|
2000
|
|
|
Bisaurin, Midi d’Osseau, Collarada, Balaitous, Aneto, Gran Tuc de Colomers, Perdido... Tolosako Oargi mendizale elkarteko bazkide ginen, eta mendi gailurretako buzoietan txartelak utzi ohi genituen, ordainean, urtean zehar
|
egindako
mendien alturak batuz 25.000 metro osatuz gero, dominatxo bat jasotzeko. Urtero irabazten genuen dominatxoa, eta atxikimendu maitekorra genion gure kirol garaipen xume eta herrikoi hari.
|
|
2002
|
|
|
Aste osoz bulegoetan edo fabriketan lanean asteburua noiz iritsiko zain aritzen den hiritarra, natura eta isiltasunaren erdian
|
egindako
mendi buelta eder batetik indarberrituta itzuli ohi da berriro porlan, asfalto eta aire kutsatuzko bere mundu zaratatsura. Gaurko ibilbidea ez da, bada, oraindik hondatu gabeko inguruneren batera lasaitasun bila joan nahi duenarentzat.
|
|
2004
|
|
|
Guardiek, ezin menderatuz, buila egiten zioten, eta kulatarekin jo ere bai batzuetan, baina tarte baten urrutitik, nire lagunak zeukan begiratu beltzarekin ikaratuta. Inondik ere, bere barruko ahotsa ari zitzaion esanka," jo horri, sartu adarra hari, alde
|
egin
mendira ukuiluan sartu gabe". Keinu bat eginez, ez erokeriarik egiteko erregutu nion, hogeita hamar guardia zeudela han eta tiro bat emango ziotela deskuidatuz gero.
|
|
|
Gaurko egunetik begiratuta, eta bizitzak eman didan esperientziarekin, une hartan uste handiz jokatu nuela iruditzen zait, munduko azkarrena neu izan banintz bezala. Izanez ere, inork ez zion La Vacheri tirorik bota izango, hori
|
egitea
mendikoak erne jartzea izango baitzatekeen, oharraren gainean jartzea. Seguru La Vachek alde egitea lortuko zuela.
|
|
2005
|
|
|
Antzuolako Beheko auzotik Etxezuri baserritik hasi eta Sallabente, Arimendi eta Iturriotz baserriak igarota Uzarragako bidea hartuko dugu. Bide zaharraren magiarik ez du asfaltuzko errepideak eta horri izkin
|
eginez
mendi bidean jarriko ditugu oinak. Gure ibilbidearen lehen geralekua Lausagarreta baserria izango da.
|
|
2006
|
|
|
Orizkitik etorriz gero horra iritsiko ginateke. Errota, harriz eta egurrez
|
egindako
mendi borda dotorea da. 60ko hamarkada amaieran erabiltzeari utzi zioten.
|
|
|
Euskararen normalizazioa, inguru ezezagun batean
|
egindako
mendi ibilaldi batekin konpara dezakegu. Bai, egia da, konparaketak, metaforak eta gisakoak kapritxosoak dira oso, eta euskararen normalizazioa, hala behar izanez gero, mendi ibilaldia ez den beste edozerekin ere konpara genezake:
|
|
2008
|
|
|
Asgaequino elkartea buru belarri ari da lan
|
egiten
mendiko zaldiaren alde. Pottoken egoera larria izatera heldu zen, oso arraza ona eta produktibitate handikoa izan arren.
|
|
|
" Bezperan bezalaxe elur asko zegoen han ere. Bost bat orduko mendi buelta egin genuen, baina ez ginen gailurrera igo, etxerako buelta luzatuko zitzaigulako eta konforme ginelako larunbatean
|
egindako
mendiarekin". Portaletera jaitsi eta autobusean arropak aldatuta, Sallent de Gallego herrira joan ziren mokadutxoa egitera.
|
|
2009
|
|
|
Mendia, natura, zaintza... eskutik doaz. Zer
|
egin
mendien defentsan?
|
|
|
Mendia, natura, zaintza... eskutik doaz. Zer
|
egin
mendien defentsan?
|
|
|
Mutil barrenkoia zen, lotsatia, besteekin harremantzen ez zena, baina ausarta, aldi berean. Barruan bazuen kiskaltzen zuen zerbait, eta horri bide
|
egiteko
mendiko bizikletan ibiltzen hasi zen. Munduko Kopa irabazi zuen bitan 1998an eta 1999an eta 2000 urtean Sydneyn jokatutako Olinpiar Jokoetan zazpigarren izan zen Cros Countryan.
|
|
2010
|
|
|
Urte berri, mendi berri. Aspaldiko tradizioa da mendizale askorentzat bukatzear den urtea agurtzeko edo jaio berria denari ongietorria
|
egiteko
mendira joatea. Gaurko eta biharko egunez ohitura hori errepikatuko dute Euskal Herriko milaka eta milaka mendizalek, Aizkorri, Adarra, Gorbeia eta beste hainbat menditara igota.
|
|
2011
|
|
|
Ezin nuen lanera joan astelehenean, asteburuan mendia zapaldu gabe. Niretzat, asteburuan zerbait probetxuzkoa
|
egitea
mendira joatea zen.Zergatik duzu horren gogokoa. Mendiak lasaitasuna ematen dit. Gainera, lagun oso onak egin ditut mendian.
|
|
|
Gaua dantzan ibili ondoren oso zaila da goiz esnatzea mendira joateko. Sekulako gaitasuna du gazteriak, baina borondatez larri dabil.Egia al da gero eta lehiakortasun handiagoa dagoela mendian. Bai, tamalez, hala da, eta ez dio batere onik
|
egiten
mendiari. Gozatzeko eta jendearekin hitz egiteko da mendia.
|
|
|
Bazkalostean, Tourraren hamabosgarren etaparekin bat egingo du Euskal Telebistak. Igande honetan Limoux eta Montpellierren arteko etaparen 192,5 kilometroak egin dituzte txirrindulariek, etapa luzea baina laua, hiru egunetan Pirineotan
|
egindako
mendi etapa gogorren ondoren errekuperatzeko aproposa. Egunero bezala, Xabier Usabiagak eta Pedro Mari Goikoetxeak emango dute lasterketaren berri, ETBSat en 12:10etik aurrera eta ETB 14:55etik aurrera zuzeneko emankizunean.
|
|
|
Bueltan lata batzuk, bakailaoa, 30 botila ardo eta 10 botila koñak ekarri genituen. Goizeko bostetan iritsi ginen leher
|
eginak
mendian gora, mendian behera hogeita hamarna kilo garraiatu eta gero. Ederki hornituta geratu zen baserria eta etxekoandrea ere gustura zegoen, guri komeni zitzaigun moduan, eta bakailao zati bat jarri zuen beratzen.
|
|
2012
|
|
|
Gruxnitskik eskerrak emateko asmoz ahoa zabaldu duenerako, urrun zegoen jada. Pixka bat geroago, galeriatik irten da amarekin eta eztimetxarekin batera, baina Gruxnitskiren aldamenetik igarotzean eite arranditsu eta serioa hartu du, eta atzera jiratu ere ez da egin, erreparatu ere ez dio
|
egin
menditik jaitsi denetik bulebarreko ezkien artean gorde den arte luzaz bidali dion begiratu gartsuari... Lipar batez, haren burukoa ikusi da kalea zeharkatzean; gero, Piatigorskeko etxerik onenetako baten atarian sartu da.
|
|
|
Ez da beharrezkoa ordainpeko kanpaldi eremuetan aparkatzea; beraz, inguru bakarti eta idiliko bat aurkitzen bada, bertan lo egin daiteke edo atseden hartzeko gelditu. 4 Frantziako Santiago bidea animaliarekin Done Jakue Bidearen zati bat txakurrarekin batera
|
egitea
mendi ibiliak modu desberdinean gozatzeko modu bat da. Bai jabeak bai animaliak naturarekiko harremana izango dute.
|
|
|
Sektore hori bultzatzearen faktore garrantzitsuenak aipatu ditu: Kaxerna mendi magalean 18 etxebizitza bi familiar egin beharrean Agerrako zelaian
|
egitea
mendia eremu berde utziz; Agerratik Kaxerna gainera joateko behar bezalako errepidea egitea; Kaxerna gainean eremu berde publiko handi bat izatea egunen batean aterpea edo bertze dotazio publikoren bat egiteko; Agerrako zelaian familiabakarreko bizitzen ordez, bizitza kolektiboak egitea lurra hobeki aprobetxatuz eta herri sarreran pasealeku ed...
|
|
|
...tanleen kemena nola hazten zen ez dakigu bizitzeko atsegina eragile zitekeen amaren gozoak haurraren bidea egin zezakeen bainan egun dakigun eta ikusia dugunarekin nola marratu biziko atsegina gure mundua ehortzia dutenen fidantziarekin gure euskara hemen galdua daukatenekin herri mutu eta elkor bat eraikitzen ari daukutenean biharko munduak eraikiz bakotxa basamortuko arkaitz bilakatuz elgarri so
|
eginez
mendiko urak ordokietakoekin bat eginez errekak itsaso bilakatuz minak eztituz eta elgar entzunez sortaldeko eta sartaldeko musikak bilduz mugak aurdikiz
|
|
2013
|
|
|
Indar horiek eragindakoak dira erliebeko aldaketa handienetakoak, eta tolesturetan eta failetan suma daitezke era nabarmenean. Adibidez, autobidea
|
egiteko
mendia mozten denean, geruzak tolestuta edota lekuz mugituta ikus daitezke, orogeniak eraginda.
|
|
2014
|
|
|
Lehenengo emanaldia Xabier Erauskin herritarrak eskainiko du. " Kerry Way, Irlandako lurretan barrena" da bere saioari emandako izena eta horrela Irlandako zonalde honetatik iazko abuztuan
|
egindako
mendi ibilaldiak azalduko ditu besteak beste. Irlandatik, Nepalera egingo da salto.
|
|
|
Bertako lagun alemaniarrak aieka batera utzi eta Katharinarekin iragaiten zituen ja egunak. Ez zen garagardotegi iskanbilatsuetara gehiago gerturatu, ez eta lagunartean
|
egindako
mendi buelta atseginetara. Katharinari eskutik helduz, Rosenheimgo parkeetako orbelen gainean ibiltzen hasi zen, eta Simssee aintzirara joaten, udako eguzki epelaren printzek begitartea ferekatu ziezaioten.
|
|
|
Bezperan, irailaren 19an, Bilbon Larrinagako espetxetik bezala, EAJkoek atera egin zituzten. Libre zeudela esan zieten, kostatik zetozela francotarrak, eta alde
|
egiteko
mendian barrena. Atea ireki eta kalera atera zituzten.
|
|
2015
|
|
|
Eta begira geratu zitzaizkion denak, komodara joan eta tiradera txikiak bata bestearen ondoren zabaltzen zituela, arin arin, baina ezer egokirik aurkitu ez eta bere xala erantzi eta harekin bildu zuen kaskezurra, erabat estali arte, eta ondoren Camengana itzuli eta ia erabat etzan zuen burua haren burkoan, esanez zer itxura ederra zeukan orain; zenbat gustatuko zitzaien iratxoei; txori habia bezalakoa zela; berak atzerrian ikusi bezalako mendi zoragarri bat zela, ibarrak eta loreak eta ezkila hotsa eta txoriak kantari eta antxumeak eta antilopeak... Hitz haiek erritmoan esan ahala, Camen gogoan ikusi zituen oihartzun egiten, eta Camek errepikatu zuen mendi baten antzekoa zela, txori habia, lorategia, eta antilope txikiak zeudela, begiak ixten eta irekitzen zitzaizkiola, eta Ramsay andreak esaten jarraitu zuen, gero eta monotonoago, erritmo gehiagoz eta zentzu gutxiagoz, begiak itxi behar zituela eta lo hartu eta amets
|
egin
mendiekin, eta ibar eta izar uxo eta loro eta antilope eta lorategiekin, eta ederra zen guztiarekin, esan zuen, emeki emeki burua jaso eta gero eta geldoago hitz eginez, azkenean bizkarra tentetu eta Cam lotan ikusi zuen arte.
|
|
|
Txillarramendira
|
egindako
mendi bueltako zenbait kontu
|
|
2016
|
|
|
Garaiko testigantza idatzietatik atera dut, oso fidakorra zela Letamendi komandantea, ez zuela bururik makurtzen lubakian zegoenean eta, halaber, Bilbo erortzear zegoela, murru batera igota azken defentsa
|
egitera
mendian gora zihoazen gudariei agurra egin ziela bere Conn tronpetarekin. Agur jaunak jo zuen.
|
|
|
Zaldugarai, Ameztoiarekin ezkontza loturak zituenak. Gizon horiek dei egina zuten Paueko Parlamentuan, beste herritarrek bezala eskubidea izateko bordak
|
egiteko
mendietako lur komunetan, baita damu domaiak galdegiten zituzten erasoak izan zirelako. Artxiboak zatian testua osorik irakurgai dago gaztelerazko itzulpenean, Nafarroako auzietan baliatua izan baitzen agoten kontra (Artxiboak 7).
|
|
2017
|
|
|
Kolpetik geratu zuen kotxea Manuk. Frenoek gurpilen kirrinka hotsa zabaldu zuten inguruan, oihartzun
|
eginez
mendi zeruetan. Kalatu egin zitzaion ezinbestean.
|
|
|
Milaka lagun mendiko eremu sentikorretan, zaborretan (ibilbideko zintak, botilatxoak, etab.) beren lurretan uzten direnak, ibilgailuen pasaguneak, gauez argiak, zarata, etab. Natur gune babestuak izan arren, parke naturaletan, nazionaletan eta abarretan
|
egindako
mendi leihaketen kopurua. azken urteetan% 60 hazi da Espainian (1.900 inguru izan ziren 2015ean), eta horrek ingurumen inpaktua eragin du.
|
|
|
300 lasterkari lehenean, 400 bigarrenean, bakotxean mendi lasterkari kasik hoberenekin, horien guzien kudeatzeko 230 bolondres ariko direla lanetan. Batzuk nahi balute lasterkaldi bati edo bertzeari so
|
egin
mendian berean, huna lasterkarien pasaiaren tenoreak, larunbatean: BK21, Larla 9:30, Gaztigarlepo 9:45; BK85, Baigura 11:00, Noblia 11:45, Gaztigarlepo 13:00, Beherekotxekoborda 15:30, Meaka 16:30, Aritzakun 18:30, Artzamendi 19:00, Bidarraiko plaza 20:00 Jendea gomit da ere beharrak diren animazio eta apairuetara.
|
|
2018
|
|
|
Bakoitzaren neurrira
|
egindako
mendi ibilaldia; hamaiketako osasuntsua; mendi ibilaldien azoka; Pirritx, Porrotx eta Marimotx pailazoen emanaldia; izarrak ikusteko irteera; eta Kepa Junkera & Sorginak taldearen emanaldia. Hortxe, aukeran, asteburu honetarako plan bete betea.
|
|
|
farolez
|
eginiko
mendi bat daukat aurrean
|
|
|
Birziklapena sustatu" aldarripean. Urtarrilaren 27an goi tentsioko linearen eta erraustegiaren aurka Azkortera
|
eginiko
mendi martxa amaieran iragarri zuten mobilizazioa.ERRAUSKETAREN AURKAKO MUGIMENDUAREN ADIERAZPENAOtsailaren 24an manifestazio handia erraustegiaren aurkaDagoeneko jakin badakigu %80ko birziklatze tasa lortzea posible dela, horretarako bitartekoak jarri eta borondatea izanez gero. Modu honetan zabor nahasi ugari sortzea ekidin genezake, geratuko litzatekeen apurrarekin errausketa ez den beste irtenbide bat bilatzea posible izango genuke eta ez Gipuzkoan egin nahi duten bezala erraustegi toxiko bat inposatu eta 35 urtetan ordaintzen egon behar izatea.
|
|
2019
|
|
|
Orain, demagun inbutu hori handitzen doala, hazitzen, puzten, mendi handi bat airezkoa, dena airez puztua atmosfera garbiz, ederra, handia... ba, horixe litzateke, bai: airez, aire lehor, sikuz, airez
|
egindako
mendi potor handia, ongi puztua.
|
|
|
Gerran lizarrak erabiltzen ziren geziak egiteko. Gerraren luzeak, etengabe geziak
|
egiteak
mendia hustu egin du. Gizakiak naturaren itxura eraldatu du, gizakiak eragindako indarkeriak.
|
|
2020
|
|
|
Saiatu kirola egiten eta/ edo musika tresna bat jotzen Eman izena saskibaloian, atletismoan, tenisean, xakean, patinajean… Gehien gustatzen zaizuna eta erakartzen duzuna! Edo
|
egin
mendi ibiliak harekin, bizikletaz ibili edo joan igerilekura elkarrekin. Kirola egiteak onurak ekartzen ditu beti, eta ez osasuna bakarrik.
|
|
|
Bakurko errefuxiatuak dauden Makhmurko kanpalekua ere bonbardatu du. Egunero ari da bonbardaketak
|
egiten
mendietan dauden iraultzaile kurduen kontra ere. Hori da bere hizkuntza.
|
|
|
Pastor Añibarro horrek burubidea zuen, Andoain hartzerako, bi trenkada armamentu horiek Donostiara sartuko zirela. Eta horregatik pentsatzen zuen Buruntza zela gogor
|
egiteko
mendi egokia.
|
|
|
Azken hilabeteetan garrantzi handia hartu du mendiak. Nire inguruan mendizaleak eta lagunartean
|
eginiko
mendirako planak ugaritu egin dira. Zenbatek zapaldu ditugu sekula zanpatu gabeko sail edo gailurrak?
|
|
|
Gaztetan mugaz bestaldean basomutil ibilia, etxera itzuli eta Aceraliak bere jaiotetxearen ondoan duen lantegian aritu zen lanean, harik eta, 30 urteren ondoren, erretiroa hartu zuen arte. Joan den mendeko 60ko hamarkadan, industrializazio hasi berria gorabehera, oraindik ere oso ohikoa zen paraje hauetako gazteek bertatik alde
|
egitea
mendi mutil lanetan aritzeko Frantziako Alpeetan edo artzain nahiz meatzari lanetan Kalifornia, Idaho, Nevada edo Arizonan.
|
|
|
–Kosta zitzaidan, baina azkenean ameto egin zuen. Alderdiari ere ez zion grazia handirik
|
egiten
mendira joateko irrika hark. Ihes moduan ikus zitekeela edo opor festa gisa, eta bertan gelditzea nahi zuten.
|
|
|
Neure burua eta gogoa bridatzen ditut, etxetik hanka
|
eginda
mendira ihesi ez joateko. Baina istripua izanez geroztik jasotzen dudan laguntza ez zait nahikoa.
|
|
|
Ez begiratu atzera, ez gelditu ibar honetan. Ihes
|
egizu
mendira, hondamendian eror ez zaitezen". Jarraian, Jaunak zerutik sufre eta suzko euria egotzi zuen Sodoma eta Gomorraren gainean.
|
|
2021
|
|
|
J.A.: Mendian korrika
|
egiteko
mendiko zapatilak, gainontzean berez ez litzateke beste ezer. Igeriketarako, berriz, betaurrekoak, txanoa eta neoprenoa, uraren tenperatura jasateko.
|
|
|
Iluntasunak ez zuen gari soro, mahasti eta belardiak ikusterik uzten. Kilometro batzuk
|
egin ondoren
mendira zuzendu zen eta goiko zelaietara ailegatuta zaldia zuhaitz batean soka luzeaz lotuta utzi zuen. Goiko larreetara heldu zen mutila.
|
|
|
" Gaspar Ruiz presiope larrian aurkitu zen; aldi berean, alaba bat jaio zitzaiela jakin genuen, bere herriko parrokiatik atera eta bataioko zeremonia
|
egiteko
mendi artean laurogei milia egitera behartu zuten eta gero ihes egin zuen apaiz batek esanda. Gertaera hori ospatzeko, iruditzen zait niri, bi sarraldi distiratsu egin zituen Ruizek gure gudarostea baino askoz atzerago, eta atzerako bidea moztera bidalitako destakamenduak garaitu zituen.
|
|
|
Kareharri hori eraikinak eta kaleak
|
egiteko
menditik hirira eramatearekin batera, harri horietan zeuden fosilak ere hirira eraman zituzten. Horregatik, fosil anitz daude kaleetan; Aranburuk dioen bezala, bilatu baino ez dago:
|
|
|
Behin baino gehiagotan gertatu zait gauza bera: duela urte batzuk gustuz eta erraztasunez
|
egindako
mendi ibilbidea berriz egin, eta orduan laburra izan zena luzea bihurtu oraingoan; erosoa lehenengoan izan zena gogorra iruditu bigarrenean. Oroitzapenen traizioa besterik ez dela hori dio nire mendi lagun gazteak, urteak pasa ondoren alde onekin geratzen garela, ahazten ditugula aldarte txarrak.
|
|
|
Albiste honi atxikitako irudian duzue, maiatzaren 8an Andatzara
|
eginiko
mendi martxa. Euskal Herriko 650 mendi tontorretan eginiko bilkuretako bat da Usurbilgoa, presoen auzia konpontzea xede duen" Izan Bidea" dinamikaren baitan, larunbat hartan 650 mendi tontorretara Sarek antolaturiko mendi martxetako bat.
|
|
2022
|
|
|
Trenbideetako preso esklaboek aurretik existitzen ez ziren linea berriak ere ireki edo lehendik zeudenak luzatu zituzten. Aurrena lurra prestatu behar zen, lubakiak zabaldu, tunelak
|
egiteko
mendiak zulatu, ibaiak zeharkatzeko zubiak eraiki, geltokiak eta nasak prestatu… Euskal Herrian badugu halako lanen adibiderik: Zornotzatik Sukarrietara zihoan linearen luzapena, Mundakatik barrena, Bermeoraino heltzeko helburua zuena.
|
|
|
Ez dago zehaztu beharrik eskuin muturraren lur emankorrak immigrazioa, segurtasun eza, delinkuentzia ez dituela ezagutzen Baxebarreko herria ttipiak. Le Penek bere alde baliatzen duen ezinegon sozial eta ekonomikoak ere ez du sekulako saltoa
|
egin
mendi arte horretan. Lehen ez bezala, Frantziatik etorritako jende berria bada eta agian haiekin ekarri dute boto lepenista.
|
|
|
Aizpuruak ez ditu bereziki prestatzen mendi martxak. Astean zehar kirola egin zalea da bestela ere, eta ez du entrenamendu berezirik
|
egiten
mendi martxetarako: «Inoiz ez naiz bereziki entrenatu.
|
|
|
Oso ezaguna da euskal mendizaleen artean Wikiloc. Jendeak
|
egindako
mendi txangoak eta ibilbideak jasotzen ditu aplikazioak, eta zureak grabatzeko aukera eman. Oso hedatua dago, eta Euskal Herriko eta munduko txoko askotan eta mendian murgiltzeko tresna paregabea da.
|
|
|
Erasoak, kontraerasoak, erretiradak eta bat bateko kolpeak... Nire agindupean, tropak ekintza ausart eta ezinezkoak burutzen ari ziren mantaz
|
eginiko
mendi eta sakanetan.
|
|
2023
|
|
|
Haurrekin
|
egiteko
mendi ibilbide errazak
|