|
2000
|
|
|
Eta irakurtzeko gaien artean, Andres Urrutiaren" Frai Bartolome, lapurretatik ekologiara: ...is Beobide Olivares", Patxi Juaristiren" Zer gertatzen ari da euskal herriko biztanlegoarekin?", J. Mª Arrizabalagaren" Donostiako kupulak (1)", Luis Arostegiren" Jainko bizikizunak gure gizartean", Andoni Olearen" Teresa Lisieuxkoa ta Teresa Neumann", Luis Baraiazarraren" Arantza eta larrosa", Ana Urkizaren literatur kritikak, askoren artean
|
egindako
kontakizunak eta Agustin Zubikarairen" Itxasmin eta bizimin" aipa genitzake.
|
|
|
Fikzioan zehar, hirugarren pertsonan
|
egindako
kontakizuna nagusi baldin bada ere, sarri agertzen dira elkarrizketa bizibiziak, eta baita ere barne bakarrizketak, nolerebait ohizko ezaugarriak eta berriak nahasiaz, orekan. (Egan 46)
|
|
2005
|
|
|
Etxezarraga ez da produkzio handiko egilea, ez du asko argitaratu. Bilduma honetan azken urteotan
|
eginiko
kontakizunak batu ditu. Batzuk, han hemen lehenago argitaratuak, eta beste batzuk lehen aldiz honetarako bilduak.
|
|
|
Horrela, bidaiatu ahala kontakizunak aurrera egiten du. Ia mapa baten gainean
|
egindako
kontakizunak dira. Hala ere, kontakizunok ez dira bidaia kronika hutsak.
|
|
|
Horietan bietan ere kanpoko narratzaile orojakilea dugu. Narratzaile mota hau beste ipuin batzuetan ere errepikatuko da, hala ere, lehenengo eta bigarren pertsonan
|
egindako
kontakizunak nagusitzen dira. Ipuinen hasierak ezberdinak izan arren, azalpen eta errekreazioak luzatzeko joera dute.
|
|
2008
|
|
|
Interneteko bilatzaileetan Matias Catrileo izenaz eginez gero galde, euskaldun batek ipinitako bideo hunkigarria aurkitzen da. YouTube bitartez ikus daiteke Catrileo gaztea maputxeen arazoak eta autonomi politiko nahia esplikatzen, eta ondoren entzuten da poliziek tiroz jota gaztea hilzorian daramatela beste militante batzuek telefono mugikorrez
|
egindako
kontakizun larritasunez betea. Ardazka izeneko bloga egiten duen Aner Mentxakak ipini ditu materialok sarean.
|
|
|
«Inoiz ez duzu pentsatzen zuri gertatuko zaizula, baina goizeko seietan ate joka hasi eta ireki, Guardia Zibila oihukatzen dutenean mundua gainera erortzen zaizu». Horrela hasi zuen asteazken gauean Jokin Azkonak, Aritz eta Ibai Azkonaren aitak egun biak preso daude, 80 bat lagunen aurrean azken asteetan bizitakoari buruz
|
eginiko
kontakizuna. «Gure seme alabentzat ez dago errugabetasun printzipiorik.
|
|
2009
|
|
|
Baina Espainiako Gobernuaren jarrera salatu egin behar da. Beti ukatu du tratu txarrak egon zirela, nahiz eta Auzitegi Nazionalak instrukzio epaileari esan Portu eta Sarasolak inkomunikazio egoeran
|
eginiko
kontakizunetan antzekotasun nabariak zeudela. Ez da egiatasun presuntziorik egin behar.
|
|
2011
|
|
|
Egungo jokaleku politikoan «memoriak» duen garrantzia nabarmendu zuten, eta salatu zenbait agintari politikok eta eragilek iraganaren «kontakizun bakarra» ezarri nahi dutela. «Kontakizun historiko bakarra, adostua, posible ote den ez dakigu, baina inolaz ere ez da
|
egingo
kontakizunetako bat entzun gabe, kontuan hartu gabe edo ezabatuta, [Eusko Jaurlaritzako] lehendakariak eta beste batzuek nahi duten moduan».Euskal Memoriaren lan berria Durangoko azokarako argitaratuko dute, eta, egileak adierazi duenez, euskal historiografian dagoen «hutsune» bat bete nahi dute ikerketaren bidez. «Frankismoaren historia egiteko dago, historia hori errepresioz osatua dagoelak... «Ez dugu ezer ezkutatzeko».
|
|
2012
|
|
|
«Guztietan kontakizuna bera da. Auzi jartzaileak
|
egindako
kontakizunak nahiko larritasun maila du Konbentzioaren 3 artikuluaren baitakotzat jotzeko», argudiatu du erantzunezko idatzian. Alde batetik, Auzitegi Nazionaleko epaile instruktore Juan del Olmoren «pasibotasuna» ekarri du gogora, bai auzi medikuen txostenen aurrean bai Otamendiri deklarazioa hartu zioneko salaketaren aurrean.
|
|
|
Hori bai egokiera ederra!... Baina hitz joko zozo bat ez da kontsolamendua errusiar batentzat eta, denbora ematearren, Belaren istorioa idaztea otu zitzaidan, Maxim Maximitxen ahotik entzun nuen bezalaxe, irudikatu ere
|
egin gabe
kontakizun kate luze baten lehen maila izango zela; ikusi nola batzuetan munta gutxiko gertaera batek ondorio latzak izaten dituen!... Baina zuek, agian, ez dakizue zer den «egokiera».
|
|
2013
|
|
|
1515 urtean, Frantziako Aymar du Rivailek, Pavian Alciatoren maisuekin ikasi zuenak, Historia iuris civiles et pontificii izenekoa argitaratu zuen. Horren kontakizun nagusia Digestoko «zuzenbidearen jatorria»ri buruzkoa zen, Ponponioren 1.2.2 zati luzea, eta Liviok Errepublikaren hastapenetan
|
eginiko
kontakizunarekin osatu zuen berori. Du Rivailek XII Taulen edukiak berregin nahi zituen, eta esan ohi zenez, lege horrek Solonen lege atenastarren eragina zuela, horien inguruan zekien guztia sartu zuen bertan.
|
|
|
155. Freeman M. Tovellek bere At the Far Reaches of Empire.. liburuan
|
egindako
kontakizuna jarraitu da atal honetan.
|
|
2015
|
|
|
Udaberrian Danimarkako erregeak, bizkaitarren? aurka ekiteko idatzitako gutuna irakurri du, lehenik eta behin eta, ondotik, iritsi zirenetik ontziak hondoratu ziren arte arrantzaleek
|
egindakoen
kontakizun labur bat. Ondoren, eseri, eta Ari magistratuari eman dio hitza epaile buruak, hark baitauka, inork baino hobeto, gertatzen ari denaren berri.
|
|
|
Hemen ere 36ko gerra daukagu muin muinean, baina ezberdintasun nabarmen birekin. Batetik, pertsonaiak eta gertaerak gaur egun kokatu ditu egileak, eta gerraren aipamena hura bizi izandako zaharrek
|
egindako
kontakizunera lerratu da; bestetik, aurreko biak ipuin fantastikoak baldin baziren, hau errealismora igaro da. Azpimarratzekoa iruditzen zait gaiaren aldetik egileak egindako modulazioa:
|
|
|
Bere makalean, jardunbide hori euskararen mundutxoan apur bat gizarteratu beharraz mintzatu izan gara horretan nahastu garenok. Testu hauek kooperazio linguistikoaren abiatze hori dibulgatzeko balio dezakete; bestetik, lehen pertsonan
|
egindako
kontakizunak dira, testuingurua ezagutzen zuten pertsonak gogoan hartuta ahoz gora egindako momentuko gogoetak, autozentsura gutxi xamar aplikatuta. Eta nahiko pertsonalak dira zentzu horretan, auto erreflexiboak tarteka, horrek duen arriskuarekin.
|
|
2016
|
|
|
Kontakizunean istorio hori kontatu zuen, emakumearen izena, bizitokia eta beste mila xehetasun emanez. Epaimahaian unibertsitateko irakasle burutsu bezain despistatuak zeuden eta ez zitzaien burutik pasatu ere
|
egin
kontakizuna benetakoa izan zitekeenik, harik eta argitaratu orduko bankuko zuzendariak auzitara jo zuen arte.
|
|
2018
|
|
|
Pasa den asteko adibide bat ipintzearren: Steve Francis Houston Rocketseko antolatzaile ohiak bere haurtzaroari buruz
|
egindako
kontakizuna. 10 urte zituenerako, droga salerosketarako artekari zebilen Washingtongo karriketan.
|
|
2019
|
|
|
Saturnoko aeronautek gorriak eta beltzak ikusi zituzten, eta Vinson jaunak lehen pertsonan
|
egindako
kontakizunak, sinegarria izatearekin batera, tiradizo handia zuen niretzat. Baina konbentzimendua nuen autore frantsesak zerbait ezkutatzen zuela bere abentura biltzen zuen zelofanaren atzealdean, nahiz eta ezin jakin zer zen, begien bistan eduki arren, artean ikusten ari ez nintzena.
|
|
2020
|
|
|
Pentsamendua fikziozkoaren arabera ulertzeko eta beste genero batzuekin konparatzeko, kontakizunari buruzko zenbait kontzeptu, heterogeneotasuna eta tramaren boterea kasu, birplanteagarri dauzkagu; izan ere, aurretik
|
eginiko
kontakizunek urrunekoak ziren elementuen bateratzera ohitu gaituzte. Ez gara konturatzen, adibidez, nola aurreratzen ditugun usteak kontakizunak hartzen duen norabidearen arabera, nola baztertzen ditugun kontakizunak berak kontrajartzen dituenean, nola ordezkatzen ditugun beste batzuekin, aldaketa zorrotzak onartzen ditugun beste istorio batzuk elkartuz...
|
|
|
Gaur berrirakurrita, atentzioa eman dit lanketa intimo batetik
|
egindako
kontakizunak izanik, hirurek duten dimentsio sozialak. Batetik, amatasuna eta adinekoen zaintza birpentsatzea gure gizartearen ardura nagusietako bi izan direlako azken urteotan, eta, bestetik, hiru antzezlanetan daudelako lan prekarietateari buruzko aipamenak, pertsonaien zalantzak eta erabakiak batera edo bestera lerratzea ekartzen dutenak.
|
|
2021
|
|
|
Helduentzat
|
egindako
kontakizunak dira, bai eduki aldetik, bai hizkuntzari dagokionez. " Zailtasun handiegirik ez dute testuek, ez gaiarengatik, ez kontakizunari dagokionez, baina horiek irakurtzeko behar da munduaren ezagutza gutxieneko bat, agian ume batek oraindik ez daukana".
|
|
|
Hiru anaiek azaldutakoak antz handia du biktimak
|
egindako
kontakizunarekin: haien deklarazioaren arabera, abusuak gertatu ziren antzeko adin tartea zutenean, akusatuaren etxean edo autoan beste norabait eramaten zituenean, eta masturbatzea zen eraso nagusia.
|
|
|
Hasieran, liburua egokitzea proposatu zioten zinemagileari. «Baina niri, lehen pertsonan
|
eginiko
kontakizuna baino, gehiago interesatzen zitzaidan nola idatzi zen liburua, zer zegoen azpian. Azken batean, nola fabrikatzen den halako albiste bat, halako eskandalu bat».
|
|
|
Hain justu ere Koxka tabernan izandako liskarra deskribatzen duen pasartea taularatu dute aktoreek hedabideentzat. Guardia zibilek epaitegian
|
egindako
kontakizuna baliatu dute horretarako. Euren bertsioa taularatzen dute poliziek.
|
|
|
Horregatik, nire istorioek protagonista ugari dituzte. Pertsonaia nagusiak egonda ere, saiatzen naiz pertsonaia gehiago egon daitezen, ekarpena
|
egiteko
kontakizunean eta interesgarriagoa egiteko.
|
|
|
Garaiko iturriek
|
egin
kontakizunetan, Apala agertzen zen beste Berezietik aldendua.
|
|
2022
|
|
|
Informazio hori inoiz ikusi gabea zen, eta plazaratua izanak erdiz erdi jarri du kolokan, beste behin, gobernuak azken urteotan
|
eginiko
kontakizuna, kasik eraisteraino. Izan ere, Pekinek maiz nabarmendu du 2017tik Xinjiangen eraikita dauden esparruak «eskolak» baizik ez direla.
|
|
|
Gertaera mota hauen narrazioan beharrezko da oinarrizko oreka enpatia eta urruntasunaren artean. Argia izan behar da lekuko eta kontalariaren arteko bereizketa
|
egiteko
kontakizun batetan narratzaileak lehen pertsonaren ikuspuntura jauzi egin badu ere irakurle entzulearekiko lotura estutzeko. Horrela, iraganaren behaketak objektibotasun ahalegin ukaezina eskatu digu, kontatzen den oroimenera hurbiltzeak kontakizun maila intersubjektiboa osatzeko saioa baitakar bizi izandako esperientziak ulergarri eta sentigarri egin behar diren neurrian.
|
|
|
Ez dakit pusketaka
|
egindako
kontakizun honetan marraztuz joan zaizkizuen maia hiztun komunitateak nire begietan dituen indarguneak, beste herrietan ere ohikoak diren ezintasun eta ahuldadeez gain.
|
|
2023
|
|
|
Garrantzia du lehen pertsonan
|
egindako
kontakizunak?
|
|
|
Gogoratu beharra dago fiskaltzaren akusazioek bat egiten zutela Ertzaintzak
|
egindako
kontakizunarekin eta, nolabait, gatazken ardura hirugarren alde baten gainean utzi nahi izan zutela (hau da, langileak ez ziren gazte batzuengan).
|