|
2000
|
|
|
Horrez gain, etxean ikusten dudanaren arabera, gure kasuan adibidez, badago etxeko eredua, batzuetan Donostia ingurukoa dena eta besteetan bizkaierazkoa, baina gazteek beren euskara eskatzen dute: kalean
|
beren artean
erabiltzen dutena, telebistako ez dakit zer saiokoa, komiki batekoa... eta euskaraz inon lortzen ez dutena. 8 -9 urtetik 18 urtera, eskolako ereduaz gain, gurasoenaren ondoan bere jerga izango dena.
|
|
|
Baina eraikuntza nazional hori denen asmoa da ber mementoan. Inor ez da gure itsasuntzian iganen, manatzen dutenek
|
beren artean
arraunekin elkar jotzen baldin badute.
|
|
|
Albistegien azterketarako saio guztiak ez ditugu kontuan hartu, eta egunerokoalbistegi orokorretan eta bertan hedatzen diren saioak
|
beren artean
orekatzen dira, herrialde baten edo beste baten agerpenaren aldeko joerarik sortu gabe. Horrela, badakigu ezen bizkaitarra Bizkaiko albisteak jasotzen ari den bitartean, arabarra Arabakoakjasotzen ari dela.
|
|
|
Era berean, oro har Euskal Herriaz ari direnean, Hegoaldekoegunkariek ia ahaztuta dauzkate Iparraldeko herrialdeak. Hala ere, alde nabarmenakdaude
|
beren artean
. Horrela, EUSKALDUNON EGUNKARIAk, bere albisteen %7, 2dedikatzen dizkio Iparraldeko errealitateari, Euskal Herriko populazioaren barneanipartarrek duten pisutik oso hurbil (euskal herritarren %9 bizi baita Iparraldeko herrialdeetan).
|
|
|
Bigarren multzoarentzat (hemendik SUD OUEST kanpoanutzirik) Euskal Herria Hegoaldeko lau lurraldeek osatzen dute, kasurik onenean ere.Lurralde penintsularrei emandako espazioa Euskal Herriari emandakoaren %93tikgora baitago guztietan, leku gutxi eginez bai Iparraldeari (ikusi dugun legez) baiEuskal Herria bere osotasunean hartzen duen ikuspegiari ere. Egunkari abertzaleetan, ordea, Hegoaldeak ez du agortzen Euskal Herriko errealitatea, baina bistan da aldenabarmenak daudela
|
beren artean
. Bereziki nabarmena dirudi EUSKALDUNONEGUNKARIAren kasuak:
|
|
|
Bi Estatuen artean banatuta egoteak bi araudieta, ondorioz, bi ikus-entzunezko sistema arras ezberdinen artean banantzen ditu Ipareta Hego Euskal Herria, Frantziar eta Espainiar Estatuetako sistemen artean, hainzuzen ere. ...rati-eta telebista-sistemen bilakaera, eta hortaz, baita araudi markoena ere, oso ezberdinak izan dira batean eta bestean.Desregulazioa, garapen teknologikoa eta deszentralizazioa, eta lurralde batean zeinbestean ikus-entzunezko sistemen eraldaketak gidatu dituzten indarrak, lurralde horietako bakoitzeko tradizio eta egituratze-modu historiko, politiko eta mediatikoetantxertatuta eman dira, eta
|
beren artean
antz txikia duten irrati/ telebista-egiturak dirahorren ondorio. Egoera oso ezberdinetan jartzen ditu honek Hego eta Ipar EuskalHerria beren ikus-entzunezko sistemak gidatu edota, gutxienez, baldintzatzeko orduan, eta aipatutako balizko Euskal Herriko ikus-entzunezko komunikazio-esparrua irudikatzeko orduan.
|
|
|
Egunkariko kolaboratzaileek egindako artikuluak dirudite lau horiek; izan ere, izenpetutadoaz, iritzi-artikuluak joan ohi diren modu berean. Edukiari begiratuta, desberdinakdira lau artikuluak, kulturarako joera izanik
|
beren artean
nagusiena.
|
|
|
Pentsamendu sistemikoaren bilakaeratik sistemen dimentsioetan oinarriturikoproiektu baterakor bat ere badator. Edozein sistemak
|
beren artean
osagarriak direnlau dimentsio ditu: Jatorria edo Sorrera, Funtzioa, Prozesua eta Egitura (Giacomo, 1986).
|
|
|
Laburbilduz, ondokoa esan genezake, alegia, barne-taldea, familia-harremanensarearen fantasiazko berreraikipena dela eta subjektua sare horren barneratzetiksortzen dela. Subjektuaren baitan eszenategi bat bezala errepresentatuta dago, etapertsonaiak argudio baten gisan erlazionaturik
|
beren artean
. Argudio edo dramatika hau da subjektua kanpo-taldearekin harreman dialektikoan jartzen duena.
|
|
|
Batez ere, lehengoratze-araua, zeinean taldearena dena taldeari itzultzeandatzan. Adibidez, saiotik kanpo zenbait partaideek
|
beren artean
taldeaz hitz egitenbadute, talde guztiari horren berri emateko konpromisoa izatea.
|
|
|
Lehenago, ordea, Hedilla Falange-Buruaren inguruko alderdikide katalanek, adibidez, eskertu egiten zioten honi,
|
beren artean
katalanez mintzatzeagatik ezerasiatua. Aitzitik, gerratean, Burgos-en errefuxiatutako katalan frankista ospekorenbatek estualdiren bat ere pasatu zuen inoiz katalanez jarduteagatik.
|
|
|
Ekonomia monetarizatu baten produktuak erabat homogeneoak dira
|
beren artean
, guztiak moneta-unitatetan neurtuak baitira.
|
|
|
Konpentsazioaren mekanismoak banku bigarrendarrei
|
beren artean
dauden zorrakegunero arautzen ahalbidetzen die banku zentralaren bidez, zeinak katalisi bateanbezalaxe parte hartzen baitu?. Ondorioz, moneta bigarrendarreko unitateek monetazentraleko unitateak errepresentatzen dituzte, nahiz eta egia den ordainketetan partehartzen duen edozein moneta moneta zentral bat dela edo errepresentatzen duela.
|
|
|
banku zentralaren unitate organikoa. Emisio-institutuek beren nazio monetarioen monetak bateratzen dituzte,
|
beren artean
elkarriordaintzen dioten banku bigarrendarren kontuetarako, azken bermeko mailegu emaileen, gisa parte hartuz.
|
|
|
Zientzia ekonomiko modernoarenarabera, balio ekonomikoa hertsiki ez-baliokoak diren terminoen arteko erlazioa da. Biobjektuk
|
beren artean
baliokidetza-erlazio bat eratzen dutenetik, legitimoa da esateaobjektu bakoitza bestearen balioa dela. Baldintza horietan, metafisikoa?
|
|
|
Areago, osagai horiek, berez, ezin dira bereizi berek osatzenduten osotasun horretatik. Osagaiok lotura partzial, material eta denborazkoez daudeuztartuta
|
beren artean
eta osotasunarekin, eta korapilook, esan bezala, askaezinak diraberen baitan. Korapilook askatzea, beraz,, miraria?
|
|
|
esentziaren arteko erlazio natural edoarartegabea. Ordea, adimenaren erabateko ahalari esker esentzia adiera bihurtzendenean, eta izen batean gauzatzen denean, izen horren eta bere euskarriaren artean ezdago jadanik erlazio naturalik; bestela,
|
beren artean
ezein loturarik ez duten izenak, edozein errealitate fonetiko edo grafiko arbitrario diren neurrian (urretxindor, ruiseñor, nightingale...), ezin litezke esentzia bakar eta beraren euskarri izan. Hemen, honenbestez, emanari edo jasotakoari ukoa dago, ukoa esentziaren eta existentziaren artekoharreman naturalari.
|
|
|
Izan ere, animalia eta landare asko ez daude ingurune bakar batera mugatuta, eta praktikan, harana bere osotasunean kontsideratu behar da. Era berean, ingurune bakoitzean deskribatutako ekosistemak (pagadia, hariztia, erreka...) ez dira unitate itxiak,
|
beren artean
etengabeko harremanetan baitaude.
|
|
|
Baina izan zen, halarik ere, ditxazko ditxa hartan hala-holako egun bat: osaba etxerat ekarri eta handik aste pare baterat izan zen, noiz eta Maddalenek eta osabak
|
beren artean
iharduki baitzuten; eta, hala, diskusionearen ondorez edo, Maddalen tristura oso batean sartu zen, zeina irakur baitzitekeen haren begien lausoan; osaba, bere aldetik, haserre zegoen, Maddalenekin ez ezik bere buruarekin ere. Baina, osabaren arratsaldeko ibilalditxoan, zeina bi guardiak zaindurik egiten baitzuen, juntatu eta elkartu zitzaion Maddalen... egin zuten lizar baten ge rizpean geldialdi bat, ikusi nituen biak solasean —guardien begi bistan beti ere, baina ez haiek entzuteko puntuan—, eta adiskideturik-edo itzuli ziren handik, biok ere irritsu.
|
|
|
Ubarneko damak, edo dama eta damatxoa, nola deitzen baitzien gure aitak, Ubarneko huizitarren etxean bizi ziren bi emazteki ziren, sorgin fama zutenak eta
|
beren artean
izeba-ilobak zirenak. Bietan zaharrena, Sagrario Landaluze zeritzana, Abel Huizi letratuaren emaztea izan zen, eta bi seme izan zituen:
|
|
|
Finean, nola aitona Nikolasek printzipalki frantsesez ikasi baitzuen, eta nola behin batean, bere izebetarik bat, Parisko handiki baten etxerat ezkondu behar zuela-eta, Parisen egon baitzen eta Parisko handitasunarekin liluraturik itzuli baitzen, hala miresten zituen Paristik eta Frantziatik zetozen kasik gauza guztiak, eta hala nahi izan zuen eta hala erdietsi ere zuen, erregeordearen fabore berezi baten bidez, bere bi semeek —gure aitak eta osaba Joanikotek— Parisen ikas zezaten, Filipe II.ak bere denboran ezarri legearen gainetik, zeinak bere menekoei kanpoan ikastea eragozten baitzien. Eta, hala eta halatan, Parisko izebaren eta haren senarraren ahaleginei esker bete ahal izan zuen aitonak bere semeak ongi hazteko eta hezteko ametsa, igortzen zituelarik bai bata eta bai bertzea ere Parisko Collège de France-rat, gure aita lehenik, eta osaba Joanikot ondotik, zeren eta haiek ere hiru urteren aldea baitzuten
|
beren artean
, Mattinek eta biok gure artean bezalaxe.
|
|
|
Eskua hara lematu nuen, mihiseen azpiko urpekontzi. Esne gotorra
|
beren artean
igurtziz jostatu ziren nire hatzak.
|
|
|
...bat sentimen esperientzia pribatuaren esparruan kokatzen zen — autopsikologikoaren eremua, zioen Carnapek— Eta eginkizun horretan, enpirismo tradizionalak ez bezala, Carnapek ez zituen sentsazioak edota sentimen datuak hartu ezagutzaren oinarri sendoa bailiran; horien ordez, berriz, berak ‘esperientzia elemental’ deiturikoak, bere esanahi holistan ulertuak117, aukeratu zituen,
|
beren artean
‘antzekotasun erlazioen’ bidez lotzen zirelarik. Beraz, eta Gestalttheorie-aren118 eraginpe garbian, Carnapek enpirista tradizionalarentzat ‘sentimen atomo’ primitiboak zirenak errefusatzen zituen eta, alderantziz, oinarri gisa hartu beharrean, bere teoriaren xede bat zirela erakutsi nahi izan zuen, hau da, eraikuntza logikoaren emaitza bat —’quasi-analisiari’ esker lortutakoa—, eta ez premisa.
|
|
|
102 Egia egokitzapen gisa ikusten duen teoriak, gogoetek
|
beren artean
duten adostasun gisa definitzen du egia. Adierazpen bat onartu edo errefusatzeko irizpidea, onarturiko beste adierazpenekiko bere egokitzean datza.
|
|
|
Partaide bakoitzaren tesien hasierako urratsak finkatuz joateko lehendabiziko ahaleginak izan ziren. Izan ere, ikusiko dugunez, oinarri komun bat eduki arren,
|
beren artean
desadostasun asko zegoen. Horrela, Neurathek gizarte zientzien, politika eta marxismoaren, eta teknikaren ikerketari ekin zion; Carnapek metafisikaren sasiarazoenari; Schlickek filosofian zergatikotasunak betetzen duen tokia aztertu zuen; etab. Mahai inguru horietan Zirkuluaz kanpoko gonbidatuak ere egon ohi ziren, arruntak ala ospetsuagoak.
|
|
|
Bi gizon gazte ikusi genituen alde banatatik heldu eta elkartzen. Besarkatu eta
|
beren artean
pixka bat hitz egin ondoren guri begira geratu ziren tarte batez. Hurreratu egin zitzaizkigun.
|
|
2001
|
|
|
oieri ateak zabaltzea, luzitzeko aukera ematea. Sari onak banatu
|
beren artean
: poztu ditezela, indartu ditezela.
|
|
|
Proposamen didaktiko horiek funtsean honako hipotesian oinarritu dira: hizkuntza ikasteak, besteak beste, testu-mota nagusiak eratzeko moduak ezagutzeaeta horiek
|
beren artean
konbinatzen ikastea eskatzen du, horrela helburukomunikatibo zehatzei erantzungo dieten diskurtsoak eraikitzeko.
|
|
|
2 2H ukipenezkoen jabekuntza-prozesua, berriz, batez ere aldagai soziolinguistiko eta psikosozialen arabera ulertzen da, eta baita aldagai psikopedagogikoen arabera ere, neurriren batean. Baina ukipen-egoeran dauden hizkuntzak eta hiztun-taldeak
|
beren artean
dituzten harremanak asimetrikoakdira gehienetan, hizkuntza eta hiztun-talde horiek botere (soziologikoki) edobizitasun etnolinguistiko (psikosozialki) ezberdinekoak direlako; horregatik, bai soziologiaren ikuspegiari jarraituz eta baita ikuspegi psikosozialarijarraituz ere, modu ezberdinean funtzionatuko dute, ukipenezko 2H bateskuratzerakoan: 1) menpeko hiztun-taldea ukipenezko 2H dominatzaileazjabetzen da, eta 2) hiztun-talde dominatzailea 2H menpekoaz jabetzen da; azken horixe da, hain zuzen, euskararen kasua Euskal Herrian.
|
|
|
1) Ipar Amerikako tradizioan, talde txikietan edo talde txikienartean gertatzen da batez ere, eta ikuspegi aplikatua erabiliz: industrian etaerakundeetan, nazioarteko harremanetan, hezkuntzan, eta abar; 2) Europako tradizioan, berriz, talde handietan eta
|
beren artean
gertatzen diren:, large-scale intergroup relations?,, large-scale social processes and events, edo, large-scale collective phenomena?, aztertzen direnak bereziki; hauenartean, gehienbat, emakumezko/ gizonezko taldeak eta talde etnikoak dira, ia hasieratik Bristol eskolan (Tajfel, Turner, Giles, Abrams eta Hogg, Bourhis, eta beste askok) eta orain ere aztertzen direnak. Horien artean kokatzendira, hain zuzen, ukipen-egoerako taldeak eta talde etnolinguistikoak.
|
|
|
a) ukipen-egoeran dauden hizkuntzen ikerketetan, aplikazio-etaanalisi-maila ezberdinen beharra, bereziki, zabalak direnak: taldeartekoa, posiozkoa edo ideologikoa; b) alderdi teoriko eta praktikoak lotzeko beharra; lan honetanhizkuntz portaera azaldu nahi da, eta horretarako zenbait prozesu psikosozial baliatuko da; c) prozesu psikosozialak
|
beren artean
ere lotzeko beharra: kognitiboak, afektiboak, motibazionalak, eta abar; d) unibertsalagoak diren alderdiak etapartikularragoak direnak lotzeko beharra, analisi-maila ezberdinak integratuz (Doise, 1982).
|
|
|
3 Gizarte baten gizabanakoarteko harremanak honela uler daitezke teorikoki: 1) Continuum bat bezala: a) bi muturren artekoa, mutur batean nortasunaren ezaugarrietan oinarritutako gizabanakoarteko harremanak kokatukolirateke, eta, bestean, talde-identitatean oinarritutako taldearteko harremanak (Tajfel, 1978); b) esklusiboak eta
|
beren artean
aurkakoak diren hiru muturren arteko continuuma: giza mailakoa, taldeartekoa eta gizabanakoa (Turner, 1987); taldearteko mailak gizabanakoen arteko harremanak definitzendituenean, despertsonalizazioa sortzen da, eta, horren ondorioz, harremanak homogeneoak izaten dira; eta gizabanako mailak pertsonen arteko harremanak definitzen dituenean, aldiz, gizabanakoen ezaugarriak mantentzen dira eta harremanak heterogeneoagoak dira; c) lau muturren artekoa: gizabanakoa (taldearen partaideen motibazio eta ezaugarri pertsonalak), taldekoa (taldearen sinesmenak eta helburuak), pertsonartekoa (pertsonenarteko interakzioaren ondorioz sortzen diren rol informalak) eta taldeartekoa (gizabanakoei esleitutako rol sozialak) (Ayestaran, Martrnez Taboadaeta Arrospide, 1996).
|
|
|
orokorrean, gizabanako bakoitzaren edozein mailatako harreman guztiekdefinitu eta mugatuko dute gizabanako horren sare soziala. Horregatik, sare sozialabatzuetan prozesu psikosozial gisa hartu ohi da, baina beste batzuetan, portaerapsikosozial modura; prozesu eta portaera psikosozialak
|
beren artean
lotzeko ere, konstrukto teoriko egokia da (Landry eta Allard, 1984, 1990, 1992)
|
|
|
XX. mende hasieran euskarak egoera sozial zaila bizi zuen Euskal Herrian.Desartikulazio politiko, sozial, ekonomiko eta kulturala zegoen. Batetik, euskallurraldeak ez zeuden
|
beren artean
elkarturik eta, bestetik, instituzio espainiar etafrantsesekiko menpekotasun-egoeran zeuden. Espainiar instituzioetan, euskal lurraldeek probintzia ezberdinen estatus politiko-administratiboa zuten eta, instituziofrantsesetan, lurralde euskaldunek ez zuten bateratasun politiko-administratiboezberdindua osatzen.
|
|
|
Bi identitate-mota hauen artekoerlazioari buruz, bi motatakoak aurkitu dira: a)
|
beren artean
korrelazionegatiboa, kontraesanezkoak eta elkarren artean esklusiboak, eta b) berenartean koerlaziorik gabekoa, edo erlazio ortogonalekoa, hau da, mundu bereiziak, beren arteko loturarik gabekoak. Psikologia sozialean continuum-motako erlazioak bilatu eta askotan aurkitzen badira ere, identitate sozialaren teorian gertatzen den bezala adibidez, badirudi nekeza dela halakozerbait gertatzea euskal testuinguruan.
|
|
|
Gauzatxo bat ahaztu zaigu, beti bezala: teologiako eta fisikako hizkuntza bereziaren eginbidea ez dela alegia artzain-ikazkinentzat adierraz eta adieraz  kor gertatzea, ikasiak
|
beren artean
zehazkiro mintzatzeko izan zirela sortuak hizkuntza horiek. Eta artzain-ikazkinak utzirik nire antzeko erdi ikasietara baldin bagatoz, nabari da zer gertatzen zaigun, behin eta berriro:
|
|
|
Arestian aipatu ditugun ia autore guztiengan aurki ditzakegu ideia berak. Diferentzia bat gutxienez bada
|
beren artean
: batzuek ez dute elebitasunik nahi.
|
|
|
Joanesen lehen liburuak halaz, euskal adiztegi osoaren oinarri eta paradigma gisa kontsideratu Iditegiko aditza zuen aztergai. Bigarren obran aldiz euskal sinesmen zaharreko" zaldikatze eroaren" arketipoa emazteek
|
beren artean
kontatzen zituzten ipuinetan zertan finkatzen zen zehazki, ahoan bilorik gabe azaltzen zuen.
|
|
2002
|
|
|
Eta egin dituzte lehenbiziko aurreikuspenak puntu horren gainean: " Exxon Mobil eta Chebron Texaco estatubatuarrek, Shell angloholandarrak, Lukoil errusiarrak, TotalFinaElf frankobelgak eta Eni italiarrak
|
beren artean
partituko dute sektorea, eta negozioetarako ate berri horren parte handi batek konpentsatuko du Texasko petrolio industriak nozituko duen prezio beherakada".
|
|
|
Nafarroa eta EAE artean halako konfederazio harreman bat eman daitekeenik onartzea astakeria bat al da akaso? Gure arteko harremanak kontuan hartuta hain aberrantea al da harreman mota bat planteatzea, nahiz eta hori ez izan Araba, Bizkaia eta Gipuzkoak
|
beren artean
dituzten neurri berekoa?
|
|
|
Lehenean, AZPko euskaldunak %27an bakarrikkomunikatzen dira euskaraz unibertsitatean, beren eguneroko bizitzan, berenhierarkia-mailako kideekin. Horrek esan nahi du AZPkoen artean euskaldunakgutxi direla eta, agian, euskaldun direnen artean ere ez dutela beti euskaraz egiten.Bigarrenean, euskal ikasleak %71n komunikatzen dira
|
beren artean
euskaraz.Beraz, ia hamarretik hirutan erdaraz egiten dute. Horrela begiratuta, euskararentzatezkorra dela dirudi, baina beste interpretazio bat ere izan dezake, alegia, euskalikasleak erdal ikasleekin ere komunikatzen direla, multzo isolatua izan gabe.
|
|
|
UPV-EHUko euskal ikasle eta irakasleek fideltasun handia diote euskarariunibertsitateko eguneroko komunikazio horizontalean, alegia,
|
beren artean
.
|
|
|
Euskal ikasleek batzuetan
|
beren artean
erdaraz egiteko duten ohitura erefranko adierazgarria da.
|
|
|
Trikuharri bakoitzaren historia edo garapena ondoko trikuharriarenetik ezberdina izango da ziurrenik, baina denak osagarriak direnez (beste aztarna batzuekin, noski), kontuan izan beharko dira guztiak ehorzketa-errituala bere osotasuneanulertu ahal izateko. Azken indusketek frogatzen digute lurralde mugatu batekotrikuharri denak ez direla garai berekoak,
|
beren artean
badagoela nola-halakodesfase kronologiko bat, bakoitzak bere bilakaera duela, eta, horri esker, gerturagintezkeela ezagutzera horko gizartea eta ekonomia (lurraldearen antolaketa etaaprobetxamendua). Zoritxarrez, senak hori esan arren, trikuharrien kontserbazioegoerak (hildakorik ezak, etab.) eta garai horretan hilerri horietan lurperatutakobiztanleen bizilekuak ez ezagutzeak, asko zailtzen du gai honetan sakontzea.
|
|
|
Era berean, Ernesto Garcfa Fernandez-ek, hiribilduetako antolaketa, ordenantzak eta hautespen-sistemak ikertu ditu. Zatiketakronologiko akademikoak gaindituz, bere lanaren edukia XIV. mendetik hasitaXVII. mendera arte luzatzen da?, Susana Truchuelo-k analizatu zuen nola erdietsizuten hiribilduek Gipuzkoako lurraldea beren menpean jartzea, eta nola borrokatuziren
|
beren artean
nagusitasunagatik. Aldi horretarako gutxi gorabehera, Luis MaBilbao-k eta Santiago Piquero-k fiskalitatearen arazoa hartu dute aztergai.
|
|
|
Historialari asko aspalditik ari dira aldarrikatzen Aro Berriaren gizarteataldeetan antolaturik zegoela. Talde horietako kideek, bai gizonek bai emakumeek, mota ezberdinetako lotura pertsonalak zituzten
|
beren artean
. Garrantzitsuenak, lotura familiarrak edo senitartekoak, leinu eta klanekoak, adiskidetasun etaherrikidetasunekoak, eta, azkenik, harreman feudal eta klientelarrak ziren.
|
|
|
Konfigurazio kontzeptua Norbert Elias-ek garatutakoa da bere ikerketa-eta metodologia-lanetan. Kontzeptu horren bitartez, gizabanakoak
|
beren artean
lotzen dituzten interdependentzia-modu konkretuak azaldu nahi ditu. Ikus N. Elias (1982) eta P. Corcuff (1998).
|
|
|
Horren arabera, irratiaren garapena esku pribatuetan uzten zen, nahiz eta jabegoa estatuarena izan. Horrez gain, ez zen monopoliorik onartzen eta, horregatik, irratiek ezin zuten beste emisoren lizentziak edo kontzesioak erosi edo
|
beren artean
batu. Publizitatea onartzen bazen ere, gehienez orduko bost minutuz emititzen zen.
|
|
|
Komunikatu, makinak ere komunikatzen dira
|
beren artean
. Komunikatu, era guztietako animaliak ere komunikatzen dira, bai euren espeziekideakaz baita besteetakoekin ere.
|
|
|
Ez dugu gaur egungo mundua ulertzerik komunikazio barik: mundua ez litzateke mundu, pertsonen arteko harremanik ez balego, makina eta enpresen arteko loturarik ez balego, giza taldeek
|
beren artean
erlaziorik ez balute. Komunikazioa, beraz, harremana da.
|
|
|
Naturarentzako Mundu Funtsaren txostena informazioaren teknologian adituak diren beste hainbat adituk osatzen dute, eta horien helburua da, argitaratzaileen arabera, teknologia horretako espezialisten eta erabaki politiko edo ekonomikorako boterea dutenen artean dagoen zuloa betetzea. WWFk uste du talde horiek guztiek maiztasun handiagoz hitz egin behar dutela eta
|
beren artean
bultzatu behar dutela planetaren garapen iraunkorraren alde.
|
|
|
Oso talde heterogeneoa zen hura, ondorioz, baina huraxe zen jende haren apustua, munduari erakutsi nahi baliote bezala bereizten zituenak elkartzenago zituela urruntzen baino. Bazuten, gainera,
|
beren artean
puntu komunik: guztiek aldarrikatzen zuten mundu espiritual baten beharra; guztiek hautsi nahi izan zuten gurasoen munduarekin, askoz ere solidarioagoa izango zen bizimodu berri bati ekiteko; guztiak ziren, bestalde, nola edo hala, kultura hippyaren oinordeko, sinbolo bihurtutako kantariak miresten zituztenak:
|
|
|
Suediarrek, hala ere, ez dute,
|
beren artean
eta mintza gai arruntetan, ingelesa erabiltzen. Nahiz suediarrek ingelesez, esan dugunez, polito jakin, beren artean komunikatzeko tresna bakarra suediera dute.
|
|
|
Suediarrek, hala ere, ez dute, beren artean eta mintza gai arruntetan, ingelesa erabiltzen. Nahiz suediarrek ingelesez, esan dugunez, polito jakin,
|
beren artean
komunikatzeko tresna bakarra suediera dute.
|
|
|
Gainera, printzipio hau, hobeto edo okerrago, aplika zitekeen egoitza guztien artean, zigor-etxeek jaso dute bereziki legegilearen arreta. Egoitza horiek duten garrantzia,
|
beren artean
dagoen izaera-aniztasuna eta bertan lortu beharrekoen zailtasuna, horratx legegilearen arreta merezi izanaren arrazoi nagusiak. Nabarmena da, noski, printzipio honen aplikazioa gainerako egoitzatara eramateko, aski litzatekeela kasuan-kasuan hartu beharreko neurriak kontuan edukitzea.
|
|
|
Gogora ditzagun, ezer baino lehen, mota berezi honetako erakundeek nahitaez bete behar dituzten neurriak: zigorraren ereduaz krimenen imitazioa galarazi, presoak espetxean dauden bitartean okerrik egin ez dezaten zaindu,
|
beren artean
dezentzia moduko bat egon dadin ziurtatu, beren osasuna eta txukuntasuna mantendu, ihes egin ez dezaten ahal beste eragozpen eta oztopo ipini, giltzapetik irteten direnean presoek biziraun dezaten modua eta bitartekoak helarazi, agindu egokiak eman, ohitura bertutetsuenetara bultzatu, zilegi ez den tratu txarrik eman ez dakien arduratu, bete beharreko zigorra eragozten ez duen ongizate nahikoa es...
|
|
|
Espetxeetan preso dirautenek talde bereizia osatzera jotzen dute; beren hizkuntza zein ohiturak desberdindu egiten dira ezagutzen ditugun hizkuntza eta ohituretatik. Ohikoa izaten da presoek
|
beren artean
akordio ezkutukoak egitea eta akordio horiek lege bihurtzea. Esan beharrik ez dago, lege horien egileak gizakien artean utzienak eta zabarrenak izaten direla gehienetan.
|
|
|
Talde txikitan bildutako presoen artean adiskidetasuna bultzatuko da, hartara,
|
beren artean
harreman sendoak sor daitezen; harreman zintzoek presoen ohitura txarrak bide onera zuzentzen dituzte eta beren arteko atxikimenduak asoziazio onuragarriak bultzatzen.
|
|
|
Plan honek badauka, halaber, zeharkako abantaila ez nolanahiko bat ere: izan ere, azpi-ikuskatzaileak eta oro har, gisa guztietako enplegatuak, presoak dauden egoera berean, alegia, ikuskaritza goragoko baten zaintzapean,
|
beren artean
ikuskatzaile-nagusiak ikusi gabekorik ezer ez gertatzeko moduan, ipintzen ditu. Espetxe arruntetan, zaintzaile batek bere zaintzapean dagoen presoren bat iraintzen badu, ez du honek modurik aurkituko haren goikoen gizatasunik eskatzeko; presoak egiten zaizkion zernahi irain, laido eta zigor pairatu behar izaten ditu, alegia.
|
|
2003
|
|
|
Jose de Txabarri eta Nicolas Maria de Llano. Lehen aurkariak izandako guztiak elkarrekin zebiltzan orain, eta iraganean
|
beren artean
izandako istiluen lekuko izandako ekoizleen artean batera agertzeko prest zeuden. Elkartearen sorreratik urtebetera, erdi mailako merkatari bat elkartu zitzaien, hots, Bonifacio de Vildosola, Mierren suhia.
|
|
|
Ia segurua da hiru bertsio horiek antz handiagoa izango dutela
|
beren artean
, gure buruaz dugun irudiarekin baino.
|
|
|
Goazen beraz, Hegoaldeko haurrideen azken bi mendeetako historiari so baten egitera! Eta aspaldiko arazoak badituztela zuritzeko hango gure herritarrek, bai
|
beren artean
, bai eta beren auzoekin, erran behar dugu lehenik.
|
|
|
Heldu eta ahalik eta lasterren egin beharko da deskarga; eta hori ezinezkoa bada, eguraldi txarretik babestuko dira eta aireztapen egokia emanen zaie. Espezie, sexu, adin edo jatorriaren arabera animalia batzuk
|
beren artean
lesionatu daitezkeela aurreikusten bada, banandu eginen dira. Animalia batzuek lehentasuna ere badute berehala hiltzeko.
|
|
|
Zerriak ahalik eta gutxien nahastuta eduki behar dira taldeka. Zerriak
|
beren artean
ohituta ez badaude, ahalik eta adin goiztiarrenean nahastu behar dira, ahal dela titia kendu baino lehen edo, gehienez ere, astebete geroago. Nahasten direnean, beste zerri batzuetatik ihes egiteko eta ezkutatzeko aukera eskainiko zaie.
|
|
|
Horri dagokionez, Batzordeak gogorarazi du etorkizunean saihestu beharko liratekeen kutsadura gurutzatuen kasuak egiaztatu direla. Horregatik, ingurumen-ministroek,
|
beren artean
desadostasun handia egon arren, oraingoz beste aplikazio berririk ez baimentzea gomendatzen dute. Datu ofizialen arabera, hainbat herrialdetako Nekazaritza bulegoetan 19 eskaera metatu dira, horietako bost Espainiak onartutakoak.
|
|
|
Helburua da abonatu guztiek
|
beren artean
" komunikaziorako funtsezko" ondasuna izatea.
|
|
|
Epai horren bidez, ezetsi egin da Telefónicak beste ebazpen baten aurka jarritako administrazioarekiko auzi-errekurtsoa, operadoreak beste konpainia batzuetako abonatuen datuak bere informazio-zerbitzuetan sartzeko betebeharra ezartzen baitzuen. Gainera, ziurtatzen du gida bateratu bat bermatu behar dela abonatu guztiek
|
beren artean
“komunikaziorako funtsezkoa” den ondasuna izan dezaten, baina baita ingurune liberalizatu batean gerta litekeen gida-zerbitzuen zatikatzea saihesteko beharrari ere. Balearretako gobernuak CMTri eskatu zion Telefónica de Españak abonatu guztien telefono-zenbakiak emateko dituen betebeharren berri emateko eta Ono kable-operadorearen bezeroen zenbakiak ere jasoko dituen gida oso bat egiteko, “izan ere, sistematikoki entzuten da Datuak Babesteko Legean, eta betebehar hori Onori dagokio”.
|
|
|
Arku elektrikoko soldadura batean, bi eroale ukitzen dira (arkuaren elektrodoa eta askatzen den pieza). Eroale horiek potentzial-diferentzia bat jasaten dute
|
beren artean
korronte-fluxua sortzeko. Ondoren, bereizi egiten dira, eta 4.000 gradu zentigradutik gorako arku-deskarga sortzen da.
|
|
|
Garai batean,
|
beren artean
hobeto konpontzen zirela zirudienean, elkarrekin ateratzen omen ziren ilunabarrean, eta hondartzaren gaineko pasealekuan barrena ikusten omen zituzten bata bestearen pausoan baina elkarrekin hitzik egin gabe, eta itsasoko arragoa urdinean urtzeko zorian zegoen eguzki gorriari begira geratzen omen ziren, ikuskizun hori jarraitzeko bide ertzean propio jarriak ziruditen aulkietan eserita. Kostaren zati horretan ez dago farorik, ez porturik, ez dute ontziek itsasoa laino dagoenean behien orroa bezain tristea den sirenarik jotzen, txalupa geldiak ikusten dira egonean kulunkan eta horiei begira edo olatuen kontaduria egiten jarraitzen omen zuten eserita eguzkia sartu eta gero ere, herriko beste bikote heldu askok egin ohi zuten bezala, itsas brisarak eguratsa freskatzen zuen arte.
|
|
|
–Epailearen aurrean saiatu naiz agertzen, onez onean lehenik eta deiadarka gero, neu naizela idazlea, eta, egia osoa kontatzeko prest nagoela behin eta berriz errepikatu diedan arren, ez didate jaramon handirik egin,
|
beren artean
berriketan jarraitu dute edo egunkarietako kirol kronikak irakurtzen, epaileak, aharrausi eginez, bere esku irekiarekin mahaian jo eta isiltzeko agindu didan arte. Orduan, buruak nire aldera itzuli badituzte ere, ez diet niri entzuteko jarrera abegikorrik ikusi, ezer kontatzen hastekotan lehen egunetik hasi beharko bainuen eta bai epailea eta bai bere laguntzaileak presarekin ikusi ditut, beren larruzko maleta beltzak atontzen ari baitziren, etxera edo beren egitekoetara abiatzeko –hasi zitzaidan eta, begirada itzuliz, aurpegira begiratu zidan.
|
|
|
Puntualtasuna eta txukundadea izan zitezkeen bere bertuteak, baina pazientzia ez behinik behin. Umezainek, aldiz, Monikari eta niri begiratu eta
|
beren artean
irribarre txikiak eginez pasatu zuten denbora, besteren bizitza irudikatzeak ematen digun gozamen apurraz gozatuz.
|
|
|
Ez du arriskuaren zantzurik sumatu emazteari kargu hartu eta esan beharrekoak esaten hasi zaionean, ez eta ere poltsa zimurretik esku dardaratiz pistola beltza atera dionean ere. Esajerazio bat iruditu zaio, gehiegikeria guztiz femenino bat, gauzak bere onetik atera gabe ere aski arazo baitituzte
|
beren artean
. Izenlagunik aukeratu beharko balu, makabroa, jolas makabroa deituko lioke horri, gustu txarreko jokoa, aurpegiratu dizkion salaketei erantzun beharrean eskua luzatuz pistola bularrera begira jarri dionean, are gehiago handik metro batzuetara urte gutxiko haurrak dindanean dabiltzala jakinik.
|
|
|
Jose Angel kuartelekoa zen, ume alai eta ederra, ile kirru beltzekoa. Ez zuten arazorik
|
beren artean
, baina behin" gu-zuek, euskaldunak-espainolak" entzun nituen eztabaidan. Hurbil nengoen, niregana itzuli eta:
|
|
|
Aurreko aldagaiak
|
beren artean
uztartuz gero ez da zail helduen euskalduntze-alfabetatzearen alorrak pairatzen duen joera interpretatzen. Batetik, ez dirudi euskararen aldeko bultzagile edo pizgarri aipagarririk gure artera agertu denik, horren lekuko talde informaletan (etxeetan eta lagunarteetan) euskararen erabilerak aurrera nabarmen egin ez izana, bai eta euskararen erabileraren normalizazioari buruzko iritziak epeldu izana ere.
|
|
2004
|
|
|
Hamabost ipuin zeharo ezberdin eskaintzen ditu Biktor Abad Agirrek Ttarttalo argitaletxearen eskutik kaleratu duen Asi no me vales liburuan. Emakume baten bihotza bereganatzeko gizon zirraragarria izaten ikasten duen potoloarena; izurrite bati aurre egiteko orduan klarinete joleek izan zuten rola;
|
beren artean
batuko dituen ezeri uko egitea erabaki duten elkarren ondoko bi herrien istorioa; itsasoz bestaldera doazen merkatal hegazkinen gainean inork agertzen ez duen egia; zailtasunak gainditzen laguntzen zuen ermandadearen mendeku beldurgarria; laringektomia ebakuntza egin zioten gizonak izan zuen aldaketa; bere amodioa defendatzeko mundu guztiari gezurrak esatea erabakitzen duen bikotearena...
|
|
|
Hainbat agentek jarduerak aldi berean garatzeak berekin dakar halako nahasmena eta disfuntzioak gertatzea garatutako enplegu-politika aktiboetan. Erakundeek garatutako ekintzetan koordinazio-maila nahikoa ez izateak larritu egiten du hori guztia, gertatzen baita eremu geografiko berean aldi berean garatzen dituztela arlo bereko ekintzak »baita
|
beren artean
lehian jardunez ere», eta, zenbait kasutan, ez dago komunikazio eta segimendu koordinatua egiteko mekanismo egonkor eta antolaturik.
|
|
|
partiketa hirukoitz halaber zurrunera8, historiak ez baitu bloke erabatekorik inoiz seinalatzen, hainbat arlotan harreman, transbertsalak? aurki daitezkeelarik (adibidez Aro Modernoan arrantza auzietan Bizkaiak, Gipuzkoak eta Lapurdik oso harreman estuak izan zituzten
|
beren artean
, beste ezein probintziarekin baino estuagoak). Eta ezin ahaztu Euskal Herria ez diren lurraldeekin izandako loturak ere (Zuberoak Biarnorekin, Arabak Errioxarekin...).
|
|
|
Horregatik historialariek, iraganak utzitako arrasto ugarien artean, bilaketa eta aukeraketa bat egin beharra daukate; eta, ondoren, jasotako datuak modu ordenatu eta ulergarrian aurkeztu eta iruzkindu behar dituzte. Aurkezpen horretan, hain zuzen, datu sakabanatu eta
|
beren artean
lotura gabeak direnak, erlazionatu egin behar dira. Adibidez sekuentzia kronologiko baten arabera antola daitezke, edota datu desberdinen artean kausa-ondorioak seinalatu.
|
|
|
Emeak eta arrak antenengatik bereizten dira, azken hauetakoak hostozabalagoak direlako, hau da, orrazi edo luma gehiago dutelako. Ezaugarri hori
|
beren artean
, kimikaren bidez, ezartzen duten komunikazio-moduaren ondorio da. Gauez mugitzean, ikusmena okerrago dabil.
|
|
|
Richard Stallman software librearen aitatzat hartzen dute. Software pribatuak dakartzan interes komertzialen aurrerapenaren aurrean, Free Software Foundation-eko presidenteak eta GNU proiektuaren sortzaileak komunitate berri bat sortzea pentsatu zuten, non pertsonek
|
beren artean
partekatu eta laguntzeko aukera izango baitzuten, eta sistema eragile bat sortu zuten, Unix-en alternatiba gisa, eta GNU izena eman zion. Gaur egun, 20 -30 milioi erabiltzailek erabiltzen dute programa hori.
|
|
|
Talde horren barruan, ikertzaileek “patologikoak” deitzen dituzten subjektuak agertzen dira. Subjektu horiek,
|
beren artean
desberdintasun nabarmenak izan arren, nortasun-ezaugarri problematiko batzuk dituzte ezaugarri: antsietatea, lotsa, ezegonkortasuna, zaurgarritasuna, barnerakoitasuna, izan ditzaketen arazo sentimentalak eta eguneroko bizitzan gizarte-harremanetarako zailtasun handiak.
|
|
|
" Hizkuntzaren batasunak giza-taldeen artean kidetasunak eta begikotasunak sortzen dituela ukatu eziña da. Gauza bera erresumen
|
beren artean
ere".
|
|
|
Ideia hildo hortan berean, bi herrik bi mintzaira liferente hitzegiten dituztenean, ez dago
|
beren artean
egiazko batasunik; ez baitago funtsezko kidetasunik, ez pentsakeraz eta ez alkarrekiko sentikeraz. Ez dago; eta ezin diteke ez izan eta ez sor.
|
|
|
Legezko pausu horiekin batera, abertzale gazte eta ikasi batzuk, hirietan bizi arren,
|
beren artean
(askotan erreztasunik batere izan ez arren) suomieraz mintzatzen hasi ziran; eta 1850-1855 aldean, istorian lehenengo aldiz, kaletarrak abertzale eta suomi-dun agertu ziran.
|
|
|
Sarritan ibiltzen nintzen haien zelatan, zer esaten ote zuten. Bai bainekien gaizki konpontzen zirela
|
beren artean
, eta egoera hark areagotu egiten baitzuen nire jakin-mina. Noiznahi bana zitezkeen, izan ere, koadrilako hainbat lagun edo ikastetxeko hainbat ikaskideren gurasoak bezala.
|
|
|
Hor hasi ziren Donostiako Victoria Eugeniako emanaldiaren ondoren" Ez dok hamairu" sonatua izango zen taldearekin lehen pausoak ematen. Hortik hasi ziren,
|
beren artean
ezagutzen eta emanaldiak egiten hasten.
|
|
|
Irteterakoan, kanpoan, bi emakume txiki-txiki: oso puestoak, auskalo zein adinetakoak,
|
beren artean
konplizitatez irribarre egin eta berari begira zeuden. Kale bat harago etorkin bat biolina jotzen ari zen.
|
|
2005
|
|
|
\-Argiki ezezkoaren alde jartzea, giro abertzaletik kanpo anitz erabilia den ezkutuko mezu honen pasaraztea litzateke: " Euskaldunak" beti
|
beren artean
hertsirik daude eta ez dezakete onartu besteekin bizitzea. Zailtasunak izanen ditugu abertzaleak ez direnei ulertaraztea Ezetz bozkatzea" errotik Europaren eraikuntzaren alde izatea dela".
|
|
|
Liburu honetako hogeita hiru ipuinek ezberdintasun handiak erakusten dituzte
|
beren artean
. Nagusi dira, batetik, narratzailea protagonista dutenak eta, bestetik, hirugarren pertsonan kontatuta dauden ipuinak.
|
|
|
Bistan denez ipuinok zenbait urtetan idatzi ziren, 1957an hasi eta 1962ra arte doan tartean. Tarte luzeak, beraz,
|
beren artean
. Horrek pentsaraz liezaguke beren artean ez dagoela inolako batasunik.
|
|
|
Tarte luzeak, beraz, beren artean. Horrek pentsaraz liezaguke
|
beren artean
ez dagoela inolako batasunik. Baina ipuinek dakartzaten izenburu azpiei erreparatzen badiegu, konturatuko gara denek molde jakin bati jarraitzen diotela.
|
|
|
Berdinak litezkeenik ez dut behin ere entzun futbol talde bat muntatu behar delarik eta koro bat. Kirolean, emazteak
|
beren artean
aritzen dira eta koroan sopranoek ez dute bariton baten partea kantatzen. Gizonak du emaztea biolatzen.
|
|
|
Hor daukazue Afrikako beltzen irriaren segeretua. Izigarriko elkartasuna badute
|
beren artean
. Haien bizi soziala biziki aberatsa da.
|
|
|
Nire beldurra da, giristino batzuk ez dutela onartuko herriak apezik gabe egotea. Beste aterabiderik ikusten ez badute,
|
beren artean
hautatuko dituzte apezak eta apezpiku baxtert zenbaiti ordena araziko (Vieux catholiques, ortodoxo edo beste.) Hasarre gorria izanen da Eliza ofizialean, bainan hasarrea eztitu eta apezpikuek ordezkariak igorriko dizkiete, Lefevre-tiarrekin egin duten bezala: " Ez egin Eliza berri bat.
|
|
|
Jakintza-esparru edota gai bakarra hartuta, batetik, estilo desberdinak behar dira komunikazio idatzirako eta mintzaturako eta, bestetik, igorlearen eta hartzailearen ezaugarrien arabera. Esate baterako, mota desberdinetako testuak behar dira lehen hezkuntzan, bigarren hez kuntzan eta unibertsitatean; era berean, desberdinak izan beharko lukete adi tuek
|
beren artean
trukatzen dituzten testuek eta adituak ez diren hiztunei zuzendutakoek, eta jakina, desberdinak izan behar dute sendagile batek gaixoekin mintzatzen denean erabiltzen duen hizkerak, medikuntza-biltzar batean bere lankideen aurrean aurkezten duen komunikazioak eta kazetari batek telebistan ikusleei medikuntzaren aurrerapen baten berri emateko irakurtzen duen albisteak. Euskaraz erregistro hauek guztiak landu beharrekoak dira, hizkuntza osasuntsua izanen badugu eta zenbait alderditan horiek guztiak elkarrekin aldatu beharko badute ere, beste alderdi batzuetan aldendu egingo dira estilo-aniztasunaren mesedetan29. Hizkuntza bat beste baten eraginaren pean bizi denean, ahultzearen diagnosia egin ahal izateko ezinbestekoa da ondo bereiztea hizkuntza menderatzailearen sistemak eragindako aldaketak eta sistema horrek eragindakoak ez diren aldaketak.
|
|
|
Gainera, aldaera idatziaz eta zainduaz ari gara batez ere. Hizkuntza berezituen artean ere hainbat erabilera egon daitezke, esate baterako, gai baten adituek hizkuntza berezitu mintzatua eta zaindu gabea ere erabil dezakete
|
beren artean
13 Edonola, hizkuntzalariek aztertu ohi dutena erabilera berezitu
|
|
|
Nik neuk Mitxelenak erdietsi bide zuen etimologiarik eder eta emankorrenetakoa erabi li nahi izan dut giltzatzat edo eredutzat. FHV-n (326) dakusagunez, mende baleko elae, elai eta erdi-ekialdeko enara,
|
beren artean
itxura batean aski urru ti izan arren formaz,-·eNaLa 1-·eLana-tik datoz biak (gogora kanpae 1 kanpai edota gaztae 1 gaztai <-·-ana). Aitzinforma bata ala bestea har, kontsonan-
|
|
|
Estatuaren gainetik gizakia dago eta bera da gizartearen kausa eta oinarri bakar. Horregatik, boterearen iturburutzat, ez Jainkoa, baizik eta gizakiek
|
beren artean
adostutako Paktu Soziala ezarriko da, zeinetan askatasun indibidualak sakratuak izango baitira. Estatu liberalak eskubideak eta harreman politikoak maila erabat indibidualean ulertzen ditu.
|
|
|
d. Ikasleei euren taldean eta eskolako bizitzan integratzen laguntzea etapartaidetzazko jarrerak bultzatzea
|
beren artean
.
|
|
|
Zapo izenarekin ahaidetutako itsas arrainen familia handi bat ezagutzen da.
|
beren artean
, eta kañen antzeko apendizeak dituztela arrantzan egiteko edo harrapakinak erakartzeko amuak. Ezaugarrien artean arrain honen ezaugarri nagusiak buruaren eta ahoa.
|