2001
|
|
solaskideen ezaugarrien araberakoak.
|
Hizkuntzen arteko
ukipen-egoeran aplikatzen denean, hirugarren faktore bat kontuan hartu behar da: 3) Ukipen-egoeran dauden hizkuntzen edo kodeen rol sozialak, erabileraren araberahonela deskriba daitezkeenak:
|
|
|
Hizkuntzen arteko
erlazioak nola garatzen diren azaltzen dituzten esaldi batzuk apartatu ditugu.
|
2002
|
|
Batzuek bere egin dute gutuna, beste batzuek izenpetu ere ez dute egin.
|
Hizkuntzen arteko
talka ez da bakarrik linguistikoa; politikoa ere bada. Eta horrexek justifikatzen du handiek erakusten duten prepotentzia soziolinguistikoa.
|
|
Ez da gauza bera gertatzen erdaldunen lerroetan, horiek ez baitute aintzakotzat hartzen euskal hizkuntza komunikazio-tresna moduan.
|
Hizkuntzen arteko
lubakia ez da itxi; areago, badirudi gero eta zabalagoa izan daitekeela, baldin eta neurri zuzentzailerik hartzen ez baldin bada.
|
2004
|
|
bai orain arteko etnozidioaren arduradun nagusi gisa, bai orain bertan gertatzen ari den hizkuntza-zapalkuntzaren eragile moduan.
|
Hizkuntzen arteko
harremanetan, egon, ez baitago botere-harremanik gabeko oreka zerutiarrik, horiek gizarte-antolamenduaren oinarrizko zutarri bihurtzen diren unetik. Eta, bistan denez, antolamendu horretan alde batera lerratuaz ageri zaizkigu Estatuak, nork bere hizkuntza-interesak babestuz eta nork bere etnia eta kulturakoak ez direnak jazarriz.
|
|
Interesgarria eta jakingarria da euskararen eta demokraziaren arteko sokatira hori.
|
Hizkuntzen arteko
gatazka honetan ez baitu hainbatek eta hainbatek demokraziaren zantzurik hautematen. Euskararik gabe ez ote naiteke bada euskaldun elebiduna bezain demokrata izan?
|
|
Salabururen ustea uste zabaldua eta onetsia da gure artean, baina ez da iritzi zorrotza eta landua, pentsaera nagusiari berez darion arrunkeria besterik ez denez.
|
Hizkuntzen arteko
harremanetan gehitzen edo kentzen omen diren zer horiek, orobat, aurrekoaren lepotik dute burua: hau da, kentze-gehitze kontu hori ezein egoera soziolinguistikotan horrela dela uste duenak ez daki edota ez du jakin nahi hizkuntzen arteko harremanen izaerak ez duela ia inoiz halako aberastasun gehigarririk eragiten plano soziologikoan, eliteko giro kulturalean izan ezik.
|
|
badago, inondik ere, halakoxe kausa-efektu antzeko zerbait bi gertaera horien artean. Eskolaren kulturazko jardunak ez du ama-hizkuntzaren erropen naturalik finkatzen ikaslearen garapen linguistikoan.644
|
Hizkuntzen arteko
orekarik eza ere halakoxea baita ikaslearen batez besteko erabilera-eremuetan. Familiaren kate-begiak huts egiten duenean, euskararen erabilerak krak egiten du eskolaren bidezko ikasketaren katean.
|
|
|
Hizkuntzen arteko
liferentzia, beraz, ez da hots-gorabehera bat. Liferentzia funtsean finkatzen da, erroetan beretan datza, ideien beren zatiketan.
|
2006
|
|
Artikulu honetan, bada, Zentsu eta Udal Erroldako datuen azterketarekin batera, hiztun sailkapenerako irizpideak eta hiztunen zenbaketarako oinarriak jorratzen dira.
|
Hizkuntzen arteko
ukipen egoera, egoera aldakor bezala hartzen da; horren bilakaerak ez du, halabeharrez, norabide bakarra. Euskararen berreskurapen prozesuan behatutako aurrerapausoak ukaezinak badira ere, galerak eta atzerako joerak datuetan bertan antzeman daitezke.
|
|
|
Hizkuntzen arteko
harreman gatazkatsuetan, irudi eta ideologia diglosikoek pizu handia dute gatazka horren egonkortasunean eta bilakaeran. Lafont-ek dion bezala:
|
|
|
Hizkuntzen arteko
desoreka adierazteko Marcellesi-k glottopolitika konzeptua erabiltzen du zeren, bere aburuz, hizkuntza eta elearen arteko ihardokitzea indargabetzen du. Gizarte batek, konzienteki ala ez, hizkuntzaren gainen duen ekintza ulertzeko dituen teoria ezberdinak adierazten ditu, izan dadila gizarteak frantsesa eta hizkuntza gutxituaren estatusak zehazten dituelarik, elearen erabilera batzuk zigortzen dituelarik ala eskolak ekoizpen batzuk aztertzen dituenean.
|
|
5
|
Hizkuntzen arteko
harremanen azterketa migrazio egoeretan. Barne eta kanpo migrazioek gertakari soziolinguistiko bereziak sortzen dituzte.
|
|
aitortua.
|
Hizkuntzen arteko
bizikidetza, harmonia edo elebitasun orekatua eta baketsua aipatzea xinpatikoagoa da, baina, ziur asko, gatazka eta guda esatea errealagoa. Momentuz behintzat.
|
2007
|
|
|
Hizkuntzen arteko
ukipen egoeran murgildurik, euskararen erabilera-tasa erlatiboa da. Oro har, euskararen ageriko erabilera (berbazkoa) soziolinguistika klusterra martin ugalde, kp/ 20140 andoain euskaldunen proportzioa eta hizkuntza komunitatearen trinkotasunaren funtzio zuzena da.
|
|
|
Hizkuntzen arteko
ukipen egoeran murgildurik, euskararen erabilera-tasa erlatiboa da. Oro har, euskararen ageriko erabilera (berbazkoa) euskaldunen proportzioa eta hizkuntza komunitatearen trinkotasunaren funtzio zuzena da.
|
|
Garaia iritsi da euskaldunok egiten dugun ahalegina, egiten dugulako, eragingarriagoa izan dadila.
|
Hizkuntzen arteko
asimetriaren langa gainditu ahal izateko euskaldunok berdintasunezkoa egoerak behar ditugu. Euskararen erabilerari eutsiko diogu, bai, baina asimetriaren aurkako borroka guztioi dagokigu.
|
|
(?) ez dago hizkuntzaren izaera eta funtzioaren ideia benetakorik lortzerik, hori «hitzen» bilduma soiltzat hartzen dugun bitartean.
|
Hizkuntzen arteko
benetako ezberdintasuna ez da soinuen edo zeinuen artekoa, «mundu-ikuskeren» (Weltansichten) artekoa baizik. Hizkuntza ez da mekanikoki pilaturiko hitz-pila hutsa.
|
|
|
Hizkuntzen arteko
diferentziak halakoak badira, eta konformitatean imajinatu behar badira ondorioak diferentzia morfologikoenak gizarte-bizitza eta-harremanetan, ez dira makalak horietxek alafede!
|
|
|
Hizkuntzen arteko
deskonpentsazioa lurralde linguistiko guztian ematen da eta, gainera, berori mundu linguistikoaren berezko hiru mailetara zabaltzen da, hala nola, hiztunetara, komunitatera eta hizkuntzara.223
|
|
Moreno Cabrerak, Babeleko dorrearena gogoratuz, zera dio: "
|
Hizkuntzen arteko
ezberdintasuna, oso antzinatik, maldizio eta zigor jainkotiar bezala izan da ikusia" 134 Urte asko pasatu beharko dira ikuskera ezkor horri buelta emateko eta, Humboldten hitzetan," aniztasun linguistikoa, kulturarentzako oztopo kaltegarri bezala" edota" hizkuntzen ikaskuntza, hezkuntzarako beharrezko gaitz bezala" kontsideratzeari uzteko135.
|
2008
|
|
|
Hizkuntzen arteko
harreman horiek hizkuntz politika aproposak, inteligentzia eta esperimentazioa eskatzen dute, jakinik euskararen tratamendua ere oso ezberdina dela lurralde eta administrazio bietan eta bere egoera sozialak osasun sintoma oso ezberdinak bizi dituela. Hezkuntza datu batzuk emate aldera, egun 18.000 inguruko atzerri ikasleria dago, itunpekoan %35 eta publikoan %65 Ereduka, %41 A ereduan matrikulatua, %29 B ereduan eta %30 D ereduan.
|
2009
|
|
–Euskara guztiona denez, guztiok erabaki behar ditugu hari buruzkoak?, nabarmendu zuen Garbi, e Mendizabal EAJko legebiltzarkideak atzo.
|
Hizkuntzen arteko
aukera berdintasuna lortzeko esku-hartze politikoaren garrantzia nabarmendu zuen, eta lankidetza hitzarmenak garatzeko, ezinbesteko tresnatzat, jo zuen batzordea.
|
|
|
Hizkuntzen arteko
gatazkak eta tentsioak, beraz, egon, hor daude nabarmen. Kontua da gatazka hori hizkuntza aniztasunarentzako kalterik gabe kudeatzen asmatzea eta guztientzako irtenbiderik zuzenena bilatzea.
|
|
Kontua da gatazka hori hizkuntza aniztasunarentzako kalterik gabe kudeatzen asmatzea eta guztientzako irtenbiderik zuzenena bilatzea.
|
Hizkuntzen arteko
bizikidetzan dago auzi honen irtenbide bidezkoa eta justua.
|
|
|
Hizkuntzen arteko
bizikidetza-eredu desberdinak dira lau aukerak, eta, bistan da, gizarte-bizikidetzan eragin zuzena izango luketen aukerak direla. 1982ko Hitzarmenak, Euskararen Legearen bidez, hizkuntzen eta hizkuntza-erkidegoen koexistentzia hutsaren gainetik hizkuntzen eta hizkuntza-erkidegoen bizikidetzaren aldeko aukera egin zuen, argi eta garbi.
|
|
Mota guztietako izaki bizidunen bilakaeraren nondik norakoa azaltzeko Darwinek eraiki zuen teoria biologikoa hizkuntzen mundura ekarrita, balio gehien duen eta egokiena den hizkuntza nagusitzera eta balio ez duena eta egokitzeko gai ez dena desagertzera daraman hautapen naturala da hizkuntza darwinismoa.
|
Hizkuntzen arteko
ordezkapenak, beraz, inoiz ez dira gertatzen inork, inolako eta inongo agintek, hartara behartu dituelako:
|
|
|
Hizkuntzen arteko
oreka aldarrikatzeak hizkuntzen arteko batuketa hobestera garamatza nahitaez, eta hizkuntzen arteko kenketa eta liskarrak erabat arbuiatzera. Mundu globalizatuan komunikazio globalaren premia du gizakiak, bistan da hori; baina pertsona eta herrien arteko komunikazio global hori guztiz bateragarria da pertsona eta herri horien hizkuntza aniztasuna gorde eta garatzearekin.
|
2010
|
|
Aniztasuna da gure elkarbizitzaren oinarri.
|
Hizkuntzen arteko
harremanak ezin dira arazo bihurtu, haatik, aberasgarri behar dute izan. Hamaika irakurtzeko jaio gara...
|
|
Harreman horiek, ezinbestean, gatazkatsuak eta baztertzaileak izan behar dutelako ideia gaindituz, honako ideiak azpimarratzen ditu: " Hizkuntza gutxituaren sustapena ez litzateke beste hizkuntz (ar) en kaltetan egin behar
|
Hizkuntzen arteko
bizikidetza, hizkuntzen arteko elkarbizitza litzateke helburua" (Coyos 2009); Mundu osoan zabaldutako estatu-nazioaren hizkuntza bakarreko eredua gainditu nahi du hizkuntzaekologiak;"... hizkuntza-desberdintasunaren mantentzeaz arduratzen da, hizkuntza guztiek," txiki" ek barne, gizadi osoari aberastasuna ematen diotela argudiatuz" (Coyos 2009). Planteamendu etiko berri horrekin ikuspuntu zientifiko berria eraikitzen saiatzen da hizkuntza-ekologia.
|
|
Harreman horiek, ezinbestean, gatazkatsuak eta baztertzaileak izan behar dutelako ideia gaindituz, honako ideiak azpimarratzen ditu: " Hizkuntza gutxituaren sustapena ez litzateke beste hizkuntz (ar) en kaltetan egin behar
|
Hizkuntzen arteko
bizikidetza, hizkuntzen arteko elkarbizitza litzateke helburua".
|
|
|
Hizkuntzen arteko
gatazkek, bestela, eduki dezakete" berreskuratze linguistikoa" bezalako ondoriorik, eta, Siguanek azpimarratu bezala," posible da desagertzear zeuden hainbat hizkuntzen suspertze adibideak eskaintzea" 171: horietan zuzenean sartu gabe, baina, interesgarria dirudi berreskuratze horrekin lotuta agertzen zaigun" leialtasun linguistikoaren" kontzeptuari erreparatzea.
|
2011
|
|
Txikiaren txikiaz munduko komunikazio-sareen ertzetan zokoraturik dagoen herri-mintzairarentzat, hizkuntza hegemonikoekiko zubiak noraezekoak direla.
|
Hizkuntzen arteko
dialektika, dakigunez, errotik aldatu da modernizazioaren eta nazioarteko komunikazioaren eskutik. Horregatik ez du balio, hain zuzen, elkarrekin bizi diren hizkuntzen arteko funtziobanaketa proposatzeak, garai bateko funtzio banaketa diglosikoa gogoan.
|
|
|
Hizkuntzen arteko
funtzio-oreka idealizatuaren diskurtsoa, ez baitago datu enpiriko bakarrik proposatzen duena aldezteko, ekolinguistikaren aldetik datorkigu:
|
|
–
|
Hizkuntzen arteko
konparazioa baliatu: lehen puntuan aipatu dugu ikasle etorkinak etxetik dakarren hizkuntzari lekua egin behar zaiola eskolan, nahiz eta ez den eskolan ikasi beharreko hizkuntzetako bat.
|
|
|
Hizkuntzen arteko
lehiara garamatza Coyosen aipuko azken enuntziatuak, edo bestela esanda, ukipenean dauden hizkuntzek elkarrekin lehiatzen dute erabilera-esparruak eta hiztunak bereganatzeko. Eta lehia horretan hizkuntza batek bestea menderatu egingo du, hizkuntza-botere handiagoa daukalako.
|
2012
|
|
Abrams eta Strogatz-ek (2003) hizkuntzen heriotzaren dinamikari buruzko eredu bat proposatu zuten.
|
Hizkuntzen arteko
lehiari eta hizkuntza-aniztasunari buruzko hamaika ikerlan ekarri zuen ereduak, hala nola Patriarca eta Leppänen (2004), Pinasco eta Romanelli (2006), Mira eta Paredes (2005), Stauffer eta Schulze (2005), Wang eta Minnet (2005, 2008), Castelló et al. (2006) eta Stauffer et al. (2007). Hiztunak erakartzeko lehian ari diren bi hizkuntza deskribatzen ditu ereduak, eta iragartzen du bi hizkuntzaren baterako existentzia ezin dela izan egonkorra, hizkuntza batek bestea desagerrarazten duela azkenean.
|
|
|
Hizkuntzen arteko
harreman horien azterketari ekarpen garrantzitsuenak egin dizkioten idazleen artean Walter Benjamin aipatzen du, besteak beste, Steinerrek. Dekonstrukzioari buruzko atalean aipatu dugun. Die Aufgabe des
|
|
|
Hizkuntzen arteko
erlazioa ez da isolazio eta gatazkakoa izan behar eta kulturen arteko harremana itzulpenen bidez egiten da hein handi batean. Gure hizkuntzarentzat ere itzulpena oso inportantea da, batez ere erdaretatik euskarara itzultzea, jakintza edo literatura gehiena beste hizkuntzetan argitaratzen da...
|
|
Bertrand Barère de Vieuzac 1794an Frantziako Konbentzioaren agindu hizkuntza bakarrarena aldarria bihurtzeko, txosten zehatza egin zuen eta hizkuntzak politikagintzan sartu zituen.
|
Hizkuntzen arteko
hierarkizazioa egin zuen irizpide ideologikoak aintzat harturik. Iraganeko euskaldunen portaera eta independentzia goratu ostean, euskara fanatikoen hizkuntza zela esan zuen, eta alemana, gorrotoarena.101
|
2013
|
|
—
|
Hizkuntzen arteko
ekosistema orekatu bat eraikitzea posiblea eta beharrezkoa da, aniztasunaren artekotasuna orekatu bat eraikiz, elkartasuna bideratzeko beharrezkoa dena;
|
|
8
|
Hizkuntzen arteko
ukipen egoeran, bi hiztun multzo besterik geratzen badira, A hiztun elebakarrak eta AB/ BA elebidunak, B hizkuntzaren erabilera elebidunen elkarren arteko hizkuntzen erabileraren araberakoa da.
|
|
13
|
Hizkuntzen arteko
ukipen egoera asimetriko horretan, B hizkuntzaren erabilera maila, besteak beste, elebidunen hizkuntzarekiko leialtasunaren funtzio zuzena da.
|
|
|
Hizkuntzen arteko
gatazketan botere-gatazkak daude eta, ondorioz, batzuek erabakitzen dute noiz, norekin eta nola erabil edo ikas dezakegun guk geure hizkuntza. Batzuek, boterea erabiliz, erabakitzen dute gure herriari nola deitu behar diogun jasotzen genuen euskararen normalizazio-prozesua burutzeko baldintza nahikorik ez genuela berresteko.
|
2015
|
|
|
Hizkuntzen arteko
botere harremanak
|
|
zer zuzendu, noiz zuzendu, nola zuzendu...
|
Hizkuntzen arteko
joan-etorriak ere ez dira agertu, eta hizkuntza eta arloaren artikulazioa ahula izan da irakasleen hitzetan. Asko dago zehazteko.
|
|
|
Hizkuntzen arteko
arazo hauek agertzen direnean, era biko irtenbide politikoak bila ditzake estatuak, hain erabilia izan den ezeztapen osoaz gain: pertsona eta lurralde irtenbideak.
|
|
|
Hizkuntzen arteko
egoera lehiakorra kontuan hartuta, gutxiengoan dagoen hizkuntzak, guri ardura digun kasuak, lurralde irtenbidea hautatuko du, pertsona irtenbidearekin zailago antzematen baita hizkuntzaren geroa ziurtatzea.
|
|
Alegia, hiru osagai hauek ez dira inola ere baliokideak, ezta maila lexikoan ere.
|
Hizkuntzen arteko
ikuspegi azalezko bat emateagatik, hindierak badu ek bhii osagaia (Lahiri, 1998), hitzez hitz, bat ere, modura itzul daitekeena; hiztegi-sarrera horrek euskal osagaiaren antzera jokatzen du, baina jakina, hizkuntzaz hizkuntza jauzika gabiltzala, beste hiztegi-sarrera bat da, sintaxi zein lexiko mailan.
|
|
Euskalgintzaren zeregina, funtzionamendua, berrikusi beharra dago. Mundua aldatzen doa, Gipuzkoan ehun hizkuntzatik gora hitz egiten dira…
|
Hizkuntzen arteko
bizikidetzak eskatzen ditu molde berriak. Aro politiko berriak lagun dezake, eskua zabalduz, ziklo berri bati ekiteko indartsu.
|
2016
|
|
Horretan laguntzeko, Jose Anjel Aldai – Hizkuntzen ahozko erabilera Aiako kalean eta leku publikoetan hizketa erkidegoak zer diren eta hizketa erkidego elebidunak nolakoak diren ikertzeko hizkuntzalariek egindako ekarpen teorikoak biltzen saiatu naiz.
|
Hizkuntzen arteko
ukipen egoerak nolakoak diren, zer ondorio izaten diren eta zer emaitza izaten duten. Batik bat, hizkuntz hautuan zerk eragiten duen.2
|
|
Aski garrantzitsua bilakatzen ari da hori ere, eta agian berariazko atala eskaintzea merezi luke.
|
Hizkuntzen arteko
nahasketa suertatzen denez, bereziki gazte-hizkeran," euskaraz egitea" zer den galde diezaiokegu zenbaitetan geure buruari. Noiz hasten da euskararen jarduera eta noiz erdararena?
|
|
|
Hizkuntzen arteko
nahasketa suertatzen denez, bereziki gaztehizkeran," euskaraz egitea" zer den galde diezaiokegu zenbaitetan geure buruari.
|
2017
|
|
|
Hizkuntzen arteko
elkarreragina: Zer nolako hizkuntza baliabidetransferitzen dituzte Lehen Hezkuntzako ikasleek euskara ikastekogaraian?
|
|
|
Hizkuntzen arteko
transferentzia ematen denean, hiztun eleanitzak hainbat estrategiazbaliatzen dira. Izan ere, Kramsch eta Whitesidek (2007: 365) dioten bezala,. Multilinguals may mix orswitch languages because they have a lexical gap and need a word from the language they know(...) Multilinguals use languages at their disposal as a resource of communication?.
|
|
Sagasta, M.P. eta Etxeberria, L. (2006).
|
Hizkuntzen arteko
elkarmenpekotasuna: Hizkuntza transferentziakeuskaratik gaztelerara.
|
2018
|
|
|
Hizkuntzen arteko
ukipen-egoeran, hizkuntza gutxituaren hiztunak elebidunak direnean, hizkuntza gutxituaren erabilera soziala mugatua dela erakutsi dugu. Horrek ez du esan nahi, berriro diogu, elebidun guztiek hizkuntza gutxitua maila berean erabiltzen dutenik.
|
|
Laburpena.
|
Hizkuntzen arteko
ukipen egoeran, hizkuntza gutxiko hiztun guztiak elebidun direnean, euskararen erabilera, oro har, zorizko gertaera bilakatzen da. Hau da, hizkuntza gutxituaren erabilera probabilitate-eredu jakinaren araberakoa da.
|
|
Ofizioarekiko «obsesio puntua» ere behar dela dio.Asko eta denetik irakurri, idatzi, eta itzuliz ikasten dela itzultzen, hori da Markuletak atera duen ondorioa; hori izan da, bederen, bere eskola.
|
Hizkuntzen arteko
zubia nola, irakurle berriaren eta obra originalaren artekoa ere bada itzultzailea, eta hor dago sekretua harentzat. «Askotan esaten da traduttore, traditore, itzultzailea traidore.
|
2019
|
|
"
|
Hizkuntzen arteko
harremana botere-borroka bezala hartuz gero, posible al da konpartimentazio hori?".
|
|
|
Hizkuntzen arteko
konpartimentazioaz edo diglosiaz hitz egiten dugunean, deskribatzen dugun errealitatea oso polarizatua da: X hizkuntzak behe-mailako funtzioak (ditu), eta Y hizkuntzak goi-mailakoak.
|
|
–
|
Hizkuntzen arteko
ukipena:
|
|
|
Hizkuntzen arteko
bizikidetzaren aldePedro Sánchezek ez du adierazpenik egin; bai, ordea, Andres Urrutia euskaltzainburuak. Urrutiak eskerrak eman dizkio Pedro Sánchezi, eta gogoratu du Euskaltzaindia bere mendeurrenean bete-betean sartuta dagoela,, eta jakina da ehun urte hauetan euskararen defentsarako eta aurrerakuntzarako jardun duela Akademiak, egoera politiko oso desberdinetan, gainera?.. Horrezaz gain, jarraitu du euskaltzainburuak-, Euskaltzaindiak beti aldeztu ditu aniztasuna eta hizkuntzen arteko bizikidetza?, eta adierazi du etorkizunean ere betiko leloari eutsiko diola:
|
|
Kunderak txekieraz idatzi zituen lehendabiziko lanak, frantsesez azkenaldi luzean...
|
Hizkuntzen arteko
joan-etorrietako zurrunbilo etengabean imajinatzen ditut, noiz idazle eta noiz itzultzaile, askotan biak batera, itzulpen intrakraneal etengabea praktikatuz.
|
|
bertako biztanleen erditik oso gora elebiduna edo eleanitza da gaur.
|
Hizkuntzen arteko
harremana ere beste bat da, noski. Gero eta besteago.
|
|
|
Hizkuntzen arteko
erlazio dialektikoa ez da inoiz baldintza berdinetan gauzatzen, kontu jakina da: orain hogeita hamar urte doi euskararen eta inguruko hizkuntzen artean zegoen harremanetarako aukera eta gaurkoa ez dira gauza bera, handia zen orduko troka hizkuntza baten eta besteen garapenaren artean.
|
2020
|
|
|
Hizkuntzen arteko
ukipen egoeran dagoen literatura minorizatu bateko idazleak gara euskal idazleok, eta sortzen duguna, M. Foucaultek esango lukeen modura, menperatutako ezaguerak dira.
|
2021
|
|
"
|
Hizkuntzen arteko
harremaneredu berri bat" aldarrikatu du EHEk, non euskara hizkuntza komuna izanik hizkuntza-aniztasuna errespetatua eta zaindua izanen den.
|
|
Arruntean munduko hizkuntzak familiaka sailkatzen dira, taldeka.
|
Hizkuntzen arteko
erlazioen berri dokumentu historikoek, konparazio sistemek, zeharkako datuek... ematen dute, eta horietaz baliatzen dira filologoak erlazio eta harreman horiei buruzkoak azaltzeko orduan. Hola, hizkuntza erromanikoak, adibidez, latinetik sortu direla esaten dugu.
|
|
Horiek guztiak, ikusi dugun gisan, euskararen ezaugarriak dira, eta beste hizkuntza asko guztiz desberdinak dira puntu horietan.
|
Hizkuntzen arteko
desberdintasunak parametroen bidez azaltzen ditugu, parametroak baitira hizkuntzen arteko aldakortasun ardatzak: adibidez, hitz hurrenkeraren parametroari zor zaio euskara SOV hizkuntza izatea (buru-parametroa da bere izen teknikoa), ergatibotasunaren parametroari hizkuntza ergatiboa izatea, pro-drop parametroari pro-drop izatea.
|
|
Hizkuntza aniztasuna beti da desberdintasun auzi bat?
|
Hizkuntzen arteko
berdintasunik lor daiteke. Nola?
|
|
Horren harira, itzultzaileek eskarmentuz dakitenez, hizkuntza batetik bestera iragaitea ez da ekuazio bat ebaztea bezala.
|
Hizkuntzen arteko
parekotasunak ez dira matematikoak, itzultzaileen betekizuna hizkuntzen arteko hartu-eman semantikoak ahalik eta ongien eta zehatzen zedarritzea den arren. Hautua arinkeriaz egiteak hizkuntza antzutzen du kopiaren alde.
|
|
zein den hizkuntza bat eta zein ez; non eta noiz hitz egin behar den hizkuntza bat eta noiz ez den hitz egin behar.
|
Hizkuntzen arteko
hierarkien ideiak ere jasotzen dituzte. Hizkuntzei buruzko diskurtsoak jasotzen dituzte.
|
2022
|
|
Nere asmo ezkutua da erdal (gaztelaniazko) kantari autotuneatua bihurtzea, baina %60 inguru euskaraz kantatuaz, eta hori" musika hispano" moduan saltzea munduari.4 Nola litekeen?
|
Hizkuntzen arteko
berdintasun edo simetrian sinistuz: %60 inguru erdaraz kantatuz" euskal musika" egitea litekeena baldin bada, alde erantzirakoak ere balio behar luke, egia simetrikoa aintzakotzat hartuko balu munduak.
|
|
Pogromak hasi baino lehenagoko Odesa kosmopolita irudikatzen du, xix. mende bukaeran, eleaniztuna.
|
Hizkuntzen arteko
zubi-lan eskergarekin birsortu beharko diren espazio eta denboretan pentsatzen uzten dit Odesa horrek. •
|
|
|
Hizkuntzen arteko
berdintasun digitala landu nahi dutela diote herri-agintariek 2030erako; ba ote duzu horrentzako errezetarik?
|
2023
|
|
|
Hizkuntzen arteko
transferentzia
|
|
hori eginez gero Euskara eta Gaztelera ikasgaietan, euskara sartuko duzu gaztelerako eskoletan.
|
Hizkuntzen arteko
baliabideak aktibatzea da.
|
|
Erabilitako hizkerak testura berezi eta propioa ematen baitio pelikulari.
|
Hizkuntzen arteko
talka behin baino gehiagotan suerta daiteke baliabide narratibo indartsua...
|
|
Beraz, berdintasunezko helburua lortzeko orduan, ez da egokia biak berdintasun osoz tratatzea.
|
Hizkuntzen arteko
oreka helmuga izan liteke, baina ez abiapuntua. Hala ere, Auzitegi Konstituzionalak oreka egoera normal gisa barneratu du bere jurisprudentzian, eta desoreka normalizatzailea salbuespen egoera bezala.
|