|
2004
|
|
|
|
Egoera
hain fastikagarrian ez aurkitzera, agian zerbait bururatuko zitzaidakeen. Baina egoera oso fastikagarria zen, gero eta gehiago.
|
|
|
Aitzitik, inoiz baino belar gehiago geneukan apirileko euriaren ondotik ateratako eguzkiarekin.
|
Egoera
hartan, eta egia esateko, kosta egiten zitzaidan Setatsuaren esanak aintzat hartzea:
|
|
2010
|
|
|
|
Egoera
ñabar honen aurrean gutxieneko akordio horretarako giza eskubideak lehen pausua direla pentsa liteke, baina eskubide hauen zailtasunak ikusita, beste kontzeptu zabalago bat erabili da interes eta eskakizun guztiak nola edo hala kudeatzeko. Elkarren arteko errespetua aurreneko mailan izan liteke.
|
|
|
Honen guztiaren ondoren, sarritan dezente beranduago, elaborazio intelektual justifikatzaileak sortzen dira, gehienak zuritzaile hutsak, gutxi batzuk sentimendu horietatik harantzago doazenak.
|
Egoera
honek ez du ezer berririk, ordea. Gizarte homogeneoak izan diren bezalaxe, heterogeneoak ere beti hor egon dira.
|
|
|
"
|
Egoera
hobetzeko esperantzarekin hona datozen etorkin euskal nafarretariko batzuk abaildu egiten dira lanaren dorpeaz, eta, euren zoritxarrean, begiak itzultzen dituzte une malerus batean abandonatu zuten urruneko lurraldera; amultsuki gogoratzen dituzte han utzitako aita, ama eta anai arrebak, berauek baitira munduko bakarrak haien zorte negargarriaz ardura daitezkeenak eta zeintzuengandik jaso baititz...
|
|
|
Arrazoiz uste izan genezake haien senideen egoera ez dela nasaia izango, eta ez dutela premiazko baliagairik edukiko gaixoak behar duten guztiaz hornitzeko, zeren hala balitz ez baitzuten urratuko Ameriketarako bidaia fortuna bila.
|
Egoera
horrela, horrelakoxea izaten baita, zein babes, zein sokorri nahi dute sorterrian topatu. Uste al dute, bada, ama, aita edota anai arrebak arduratuko direla, ez dituztela indiferentziaz hartuko edo, areago, gogoz kontra, eta horixe da arestian aipatu alde egoista, zeren eta gaixo horiek ahaztu egiten baitituzte edo ez dituzte ikusten euren presentziak familiari sortuko dizkion atsekabe eta buruhausteak.
|
|
|
|
Egoera
berri hartan estudioak bakarrik laguntzen zidan, batez ere matematikarenak, eta ehunka ariketa burutu nituen unibertsitate aurreko azterketarako falta ziren egunetan. Aurrez Lizardiren liburuarekin bezala gertatzen zitzaidan:
|
|
|
Anima zaitez", esan nion azkenean.
|
Egoera
batzuetan, formulak erabiltzea hobea zen, zintzoagoa. " Bitxiena da ni ez nintzela nire ezbeharraz konturatzen", esan zuen berak.
|
|
|
Pirpori xanpaina gustatzen zitzaion izugarri, eta harizko manteletan langosta, misera eta gainerako itsas fruituak jatea; Txanberlainek, berriz, kabaret bazterretan uzten zuen bere dirurik gehiena, emakumeek ez ziotelako, Pirpori bezala, bere aurpegi politagatik amore ematen.
|
Egoera
berrian, diru premia arazo larria bihurtu zitzaien berehala. Ez zeukaten negozioetarako bururik, ez zikinetarako eta ez garbietarako; ezin zuten, beren kultura gutxiagatik, postu altu samarrik lortu gobernu enpresetan, ezinezkoa zitzaien, bestalde, beren burua estanko batean edo taxi batean imajinatzea, eta segituan ukatu zuten Don batek zentzu horretan egindako eskaintza.
|
|
|
" Eta zer esan gure umeen arima usteltzen duten eskola horietaz!".
|
Egoera
haren oinarrian maisuek 1934ko hauteskundeetan hartutako joera zegoen. Errepublikaren aldekoak baitziren hirurak.
|
|
|
|
Egoera
zela-eta egunero biltzen zen don Pedro herrian geratutako bi maisuekin, eta agur esateko tenorea heltzen zenean ahalegin doiak egiten zituen hoteletik joan ez zitezen. " Ez duzue beste kafe bat hartuko?" Bernardinok eta Mauriciok ezetz esaten zioten, ez zutela familia kezketan eduki nahi, eta herrirantz abiatzen ziren mendian behera.
|
|
|
Bai bera eta bai Carol oso ekinak dira.
|
Egoera
absurdo samarra zen.
|
|
|
Mamousine izeneko herrian pasatako denboran finkatu zen nire inbertsioa, eta Carlos deitzen zioten kide batek organizazioaren aurrean salatu gintuenean, eta organizazioak epaiketa egin zigunean, gorrotoa hezur muinetaraino sartu zitzaidan.
|
Egoera
harekin bukatu egin behar nuela esan nion neure buruari. Atera egin behar nuen organizaziotik.
|
|
|
" Las niñas estan ya dormiditas", esan zigun agur gisa.
|
Egoera
zela eta, Lizek eta Sarak haien etxean pasatzen zuten gaua, Rosarioren ardurapean. " Que tal se encuentra, patron?
|
|
|
|
Egoera
deserosoa zen niretzat. Gu hirurok hoteleko ate baten ondoan hizketan, eta Joseba eta beste lagunak hogei metrora zain.
|
|
|
" Ez nauk hotelera gehiago joango, David —esan zidan Josebak— Ez diat neure burua leku horretan ikusten.
|
Egoera
hori, terrazan, Niko, Susana eta beste neskak mahai batean eta gu bestean, eta denok idiotak bezala... Eta gure lagunak, David.
|
|
|
|
Egoera
berezia sortzen ari dela egitasmo berritzailearen inguruan, gure aldetik" erabakimen gaitasuna" eskatzen digun testuingurua.
|
|
|
Gainera publikoki garbi gelditu da Irantzu eta biok berriro gaudela elkarrekin.
|
Egoera
, beraz, aldrebesten ari zait.
|
|
|
|
Egoera
nahasiak ez zuen askorik iraun. Arratsalderako Roberto hasita zen makinak aztertzen eta bakoitzaren funtzio nagusiak zerrendatzen.
|
|
|
|
Egoera
hartan ezinezkoa egin zitzaidan ongi erreakzionatzea, momentuan ez bainekien zer neukan korridore haren aurka, baina berehala konturatu nintzen bertatik joaten zela supergizonaren bulegora.
|
|
|
Euskal Herriak ikerketa berezia behar du.
|
Egoera
bereziki txarra da bertan[...] gure eskoletarajoaten diren hiru laurdenak ez dira gai frantses arrunta mintzatzeko, are eta ulertzeko ere[...] bere hizkuntza nazionala da kasik erabiltzen duten bakarra. Eguneroko behar arrunten mintzoa da, hala nola familia sentimentuena[...] Euskaraz, pentsatzen eta sentitzen da[...].
|
|
|
|
Egoera
honek, hala ere, erdara baloratu
|
|
|
|
Egoera
hau litzateke XVII. mendeko garapen eta loraldi literarioaren kausa Lapurdin, Frantsesa ez baitzen oraindik lurraldean indarrez barnatu eta zabaldu.
|
|
|
|
Egoera
honek bertako garapen literarioa ahalbidetu zuen (ikus 29), Euskara idatzi landu eta jasoa, Euskara literario klasikoa deitu dena sortuz. o 9 K X
|
|
|
|
Egoera
honetan, Euskararen kontrako diskurtsoa nagusituz, eta finkatuz joan zen eta, honi aurre egin nahian, defendatzaileak eta goresleak plazaratu ziren, Manuel Larramendi gipuzkoarra buru.
|
|
|
|
Egoera
honen aurka Agustin Kardaberaz gipuzkoarrak Eusqueraren berri onac, eta ondo escribitceco, ondo iracurteco, ta ondo itzeguiteco erreglac (1761) argitaratu zuen Iruñean. Liburuan argiki azaldu zuen giro hau:
|
|
|
|
Egoera
honetan Eneko Aristak Iruñeko erresuma geroago Nafarroa osoko izan zenasortu ahal izan zuen.
|
|
|
Baxe Nafarroan konkistatzaileek ez zuten herritarren kolaborazioa luzaro lortu eta, une batetik aurrera, intsumisioa erabatekoa zen, eskualdearen kontrola ezinezkoa; horrela, okupazio armadak zituen behar guztiak (jana, dirua, armak, animaliak...) Iruñetik igorri behar ziren.
|
Egoera
ikusirik, Karlos enperadoreak. Baxe Nafarroa utzi zuen eta, ondorioz, Enrike eta Margarita errege legitimoek, berreskuratu zuten 1530ean.
|
|
|
Erdaraz dauden auzietako paperetan Euskara nonahi ageri da, erakutsiz, berriz ere, administrazioa eta herriaren artean sakontzen ari zen zatiketa.
|
Egoera
honek gutxiengoaren hizkuntza balioesten zuen, gehiengoarena gutxiesten zuen bitartean.
|
|
|
|
Egoera
berriak, hala ere, lehenagoko urteetan metatutako motibapenen, egitasmoen eta gogoen loraldia bideratu zuen, Euskara euskaldunak, alegianormalizatzeko abian ziren mota guztietako mugimenduak indartuz: irakaskuntzan, komunikabideetan, alfabetatzean, euskalduntzean, musikan, argitalpenetan, literaturan, folklorean, bertsolaritzan, ikerketan... gehienetan herriekimenei esker.
|
|
|
Munduko kulturaren hiriburua zaie, eta hortik jalgitzean topo egiten duzu triste banda batekin, gaizki beztitu eta ez jakinak, frantsesez azkonarrak.
|
Egoera
tamalgarri horri erremedio ekartzeko, ulertu behar da Marabillen Hiri hartan sortu bitxien erakusteko desmartxa, uler: bezeroen atzemateko, triste landen hiri nagusietan (Bordele, Estrasburgo...) sortu ziren CDN antzokiak (Centre Dramatique National); izenak beti aldatzen dira, ez dakit nola deitzen diren orain, baina funtzio bera da.
|
|
|
Izan ere, nor ausartuko zen bere begia Dogo handiaren alabagan jartzen, nagusi ahaltsuaren zigorraren mehatxua gainean izanda?
|
Egoera
horretan zegoela, gauez eta isilka jauregitik ateratzeko planak egiten zituen noizbehinka Chiarak, inork ezagutu gabe herritarren artean ibiltzeko eta, nork daki, beharbada, ibilaldi sekretu haietan...
|
|
|
—Eta ontzia?
|
Egoera
onean dago; geurekin eramango dugu?
|
|
|
Ez ditugu ikusi ere egiten, jendea barnean dagoela badirudi, jendeak eta salgaiak, ez beste inork edo ezerk betetzen dutela eremu osoa.
|
Egoera
honetan, zeintzuk dira jarrera emantzipatzailearen aukerak. Saltokia eraso eta txikitu, erosle (ia) guztien amorrua piztuz; saltzaile bezala barneratu, nork bere produktua eskaera/ nortasunastandetan jarri dadin; saltokian sartu eta eskaintza batzuk boikotatu ala hondatu; bertako langile izan, ala saltoki erabat alternatiboa eraiki; atariko eskalea izan, ala atarian bertan, kanpoko ate automatikoaren ertzean egonik, etengabean sartzeko imintzioa egin inoiz sartu gabe, honela atea zorabiatuz, sarrera mekanismoa erre arte, jendea kanpoan utziz".
|
|
|
|
Egoera
horretan Madrilen pentsatzen zena Luis Carrero Blancok azaldu zuen, zalantza eta guzi, Ifniko gobernadoreari martxoaren 20an idatziriko gutunean:
|
|
|
438. Europar kolonizatzaileen interesa zen eta makiavelikoki eraman zen aurrera, baina bertakoen artean ere bazeuden horretan interesatuak.
|
Egoera
berriak onura edo posizio hobea ekarriko zielakoan, bertako batzuk ere interesatu eta, kolaboratzen hasi ziren. Horrek ez du esan nahi espainolek eta kolaboratzen zuten arrifiek interes bera zutenik, bakoitzak bere helburu eta estrategia izango zuen gogoan.
|
|
|
Musulman bihurtzea ez zen zaila, onartua izateko aski zen meskitan edo autoritate islamikoren baten aurrean fede aitorpena egitea.
|
Egoera
gaitzean, gizartean egokitzeko bidea erraza zen eta, arnegatzea ohikoa izan zen XV., 634 XVI.635 eta XVII. mendeetan. Joera apalduagatik XVIII., XIX. eta XX. mendeetan, beti egon dira arnegatuak: 636 moroen gatibu erori zirelako, emazte moroarekin lotu zirelako, Ejertzito espainoletik desertatu zutelako. edo batez ere, Zeuta eta Melillako kartzeletatik ihesean, ezkutatu behar izan zirelako.
|
|
|
1075. Hau da Elhuyar Hiztegi Entziklopedikoan ematen den subjuntibo hitzaren definizioa: "
|
Egoera
edo ekintza gertakari objektibo bezala ez baizik gogoan desirazko, iritzizko edo emoziozko gisa sortu den zerbait aurkezten duen aditz modua. Euskaraz,* edin edo* ezan aditz laguntzaileen bidez eratutako eta n atzizkiaz amaitutako adizki perifrastikoek osatzen dute (zenbait adizki trinko zahar ere badira)".
|
|
|
Jabearen eta esklaboaren dialektika hegelianoa garatuko da leku askotan, Frantz Fanonen ustez.
|
Egoera
zailagoa da beltzentzat Martinikan, non Zuriek dekretatu duten giza berdintasuna eta esklaboen liberazioa.
|
|
|
Bigarren soluzioa ere oker sortzen da, zurien kontra, gaiztotzat hartzen dena begi onez ikustera behartua.
|
Egoera
neurotikoa da eta aukeratu beharreko bi soluzioak dira gatazkatsuak eta autodestruktiboak.
|
|
|
Ez al zen hobe esklabo bizitzea harrapatu zituzten momentuan hiltzea baino?
|
Egoera
penagarria izanda ere, onuragarritzat har zitekeen. Hala arrazoitu zen Arrazoiaren Mendean, esklabo jabeen ondasun kontabilitate liburuetan esklaboak aitzurren edo idiekin batera agertzen ziren artean.
|
|
|
|
Egoera
sozioekonomikoa, irizpide ideologiko zahar eta berriak eta abagune politikoa nahastuz joan ziren Espainian ere" afrikanismoa" sortzeko. Trenbideekin, desamortizazioarekin, gariaren produkzioarekin, bankaren sorrerarekin, baldintza sozioekonomiko onuragarriak suertatu ziren.
|
|
2011
|
|
|
LAU.
|
Egoera
horrek asko ahuldu du lan musikal baten batasunaren ideia. Musika egun continuum bat da tartean isiltasunak bere lekua hartzen duelarik, noskieta haren osagaiak gero eta zatikatuagoak bihurtzen dira.
|
|
|
ez lanik ez paperik.
|
Egoera
horretan, pertsonaia ahula da eta guztien menera dago, bestelako itxurak egin nahi baditu ere. Harlemeko gela ziztrin batean bizi da" emigrazio zerbitzuek eskua noiz botako zion beldurrez".
|
|
|
Harlemeko gela ziztrin batean bizi da" emigrazio zerbitzuek eskua noiz botako zion beldurrez".
|
Egoera
horretaz jabeturik, Catherinek, laneko jabeak, erabiltzen du droga gameluarena egiteko eta, bide batez, mutila gozatzeko. Xantaia horren aurrean, puritanismo kastu batez jantzirik, Josebaren etikak ez dio uzten oheratzen bere grinak lotsagabeki erakusten dizkion emakume batekin, lana eta maitasuna nahastea ez baita komenigarria.
|
|
|
Caro Barojari jarraituz, Olentzero, fikziozko pertsonaia zaputza eta bakartia, negualdian herrira jaisten zen zeharo mozkorturik.
|
Egoera
horretan eta begiei sua zeriela, herritarren etxeetan tximinietatik sartzen saiatzen zen. Egia da azken urteetan Olentzeroren irudia samurtu dela eta haurrei opariak ekartzen dizkiela; baina, oraindik itxura zikin samarra du, eta Gabonetan ez du erakusten Errege Mago, Santa Klaus, edo Papa Noelen dotorezia eta prestutasun bera.
|
|
2012
|
|
|
|
Egoera
arrunt batean, ikarak —bihotz garbitasunak— ez ziokeen Yangambin ona besterik ekarriko, hari eskerrak ez baitzeukan oihanean emakume bila ibili beharrik beste ofizialek bezala, eta hartara sifilia edo antzeko gaitzak harrapatzeko arriskua uxatzen baitzuen. Eta bizitzaren beste arlo batzuetan ere, ez bakarrik sexualean, sentimendu hura mesedegarria izan zitzaiokeen, batez ere denbora libre asko uzten ziolako.
|
|
|
|
Egoera
honek harreman sexual oro kondenatzen ditu, oszilazio iraunkor batera, zeina bi muturren artean gertatzen baita; bata: norberaren" berezko" barne deuseztapen bihotz hunkigarria, eta bestea:
|
|
|
Dimentsio unibertsala, aldiz, kontradikzio partikular horretan bizi da, literalki.
|
Egoera
konkretu bakoitzean, kontradikzio" partikular" jakin batek osatzen du kontradikzio nagusia. Hainbat non, kontradikzio printzipalaren erresoluzio bidean borroka irabazteko, kontradikzio partikularra kontradikzio nagusia balitz bezala antzeman behar den, eta beste borroka guztiak haren menpean kokatu.23 Tentazioa izan liteke, hemen, argudioaren muina ulertzeko (benetan sinplea), pasartea berriz irakurri beharrean, kanpai jotze mentaltzat hartzea.
|
|
2013
|
|
|
Berrogeita bi pertsona ginen, hogeita hemezortzi jubilatu eta lau gazte edo erdi gazte, eta Italiara gindoazen autobusez.
|
Egoera
, modako kalifikatzaile batekin esanda, konplikatu samarra zen, zeren ez baikinen denok nazio berekoak, baizik eta, hurrenkera alfabetikoan esanda, Bartzelonakoak, Gipuzkoakoak eta Madrilgoak. " Nola goberna daiteke ondo 300 gazta mota dituen herri bat?", galdetu zuen behin, hasperenez, Charles de Gaulle k.
|
|
|
Protagonistak fede krisi bat du, zeren emaztea hilzorian utzita abiatu behar izan baitu frontera, eta han, gasagatik, itsu geratu baita.
|
Egoera
horretan, bere burua hiltzeko ahalegina egiten du, eta gainera, Jainkoaren eta Frantziaren aurka ez ezik, apaizen aurka hitz egiteko ausardia du. Azkenean, ordea, Domingo apaizgaia lagun, eta bere semetxoak Komunio Txikia egiteko daukan ilusioa tarteko, fedea errekuperatzen du, eta malkotan, hoska, literatura unibertsaleko majaderia handienen antologian kokatu beharreko aitorpena jaulkitzen du:
|
|
|
Ahotsa nire buruan ari zen, zalantzarik gabe, baina beste norbaitena bailitzan entzuten nuen, Virginia City inguruko mendien magnetismoak edo beste indar fisikoren batek bi zati egin banindu bezala, zati hizlaria eta zati entzulea.
|
Egoera
hark amets baten tankera hartu zuen segituan, eta suspertu eta neure onera etorri nintzenerako Angelak herri barrura zuzentzen zuen gure Ford Sedan a. Estanpa bitxia iruditu zitzaidan:
|
|
|
Nik neuk ere, gero eta deserosoago harreman txar hark eskatzen zidan bitarteko paperarekin, ez nuen ahalegin handirik egiten familiaren elkarbizitza indartzeko.
|
Egoera
horretan, aita isolatu egin zen. Amak zioen kirol gogoa piztu zitzaiola, eta egunaren ordu gehienak piszinan edo mendian edo udal gimnasioan pasatzen zituela.
|
|
|
|
Egoera
berrian, non kokatzen zen Arrillaga. Rezanoven hitzetan:
|
|
|
Beste bost edo sei orduz luzatu zen borroka.
|
Egoera
gero eta etsigarriagoa zen Santa Anakoentzat. Alferrik zen kanoi balek egindako zuloak larru puskekin edo zeta gordinarekin tapatzen saiatzea.
|
|
|
|
Egoera
ezin okerragoan aurkitu zuen kolonia, hilabeteak baitzeramatzan laguntzarik jaso gabe. Eta lehendik bazekiena baieztatuta geratu zen bere begien aurrean:
|
|
|
" Une batetik bestera, indio matxino guztiek garaipen kantu bat hasi zuten, eta gerrarako oihuak indartu zituzten, herriko etxe guztiei su emanez.
|
Egoera
horretan eduki gintuzten gau osoan, eta benetan esaten diot, aita agurgarri hori, pentsa edo imajina daitekeen latzena izan zela, zeren eta herri osoa garretan baitzegoen eta gerra kantuak eta deiadarrak entzuten baitziren bazter guztietan. Elizatik ateratzen ziren gar ikaragarriek ematen ziguten atsekaberik handiena, eta indio errukarri eta zoritxarrekoek gauza sakratuei egiten zizkieten isekak eta barreak, Alabado eta elizako beste otoitzak trufaz intonatuz.
|
|
|
|
Egoera
desberdinak ezagutu ditu euskararen komunitateak, territorialitate politiko pila bat: beharbada herri indoeuroparren igurtzi, Erromako inperioko ixkin, erreinu feudaletako banaketa, nafar erresuma, penintsula iberikoko edo Frantziako estatu desberdinetako zati, inbasio ingeles, erregio, komunitate autonomo, departamentu...
|
|
|
|
Egoera
horretan, ondo bidean orain artekoa egingo dute hurrengo belaunaldikoek: ametsa sortzen segi.
|
|
|
|
Egoera
horren ehunka zantzu izan ditugu azken zazpi urteotan, nagusiki Ameriketako hizkuntza indigenetako eragileekin elkarlanean ibili garelarik. Gurea baino hizkuntza handiagoetako gidari indigena ustez ‘kontzientziatuenak’ ere bere seme alabei etxean gazteleraz egiteko arrazoiak ematen dizkizunean...
|
|
|
|
Egoera
ilun honetan, ordea, ehunka dira honen kontzientzia osatu nahian ari diren erakunde indigena txiki, ertain eta handiak. Eta kurduak, eta amazighak, eta samiak, eta hiztun komunitate europar txikiak, gugandik gertuxeago.
|
|
|
|
Egoera
horretan, eta joera estruktural horretan, hezkuntza arautuaz gauza bat esan dezakegu. Zuzena izango naiz:
|
|
|
Gure polisaren kasuan hiztun komunitate batzuk ia osorik, beste batzuek adar sendoak botata eta beste batzuen fragmentuak daude lurralde berean.
|
Egoera
sinpleagoa, hala ere, kontinenteetako beste leku askoren aldean.
|
|
|
|
Egoera
|
|
|
|
Egoera
eskuetatik joaten ari da. Lau helduek zerbait xuxurlatu dute ahopetik elkarrekin Malenek deituta:
|
|
|
|
Egoera
garratza bilakatu da. Gero eta garratzagoa.
|
|
|
|
Egoera
oraindik gehiago okertzeko zorian oraintxe iritsi dira petrikiloaren atarira Kokoherriko apaiza eta epailea, dirudienez norbaitek deituta.
|
|
|
|
Egoera
berriarekin sumindu egin dira petrikiloaren etxe aurrean bilduta dagoen jendetzaren sentipenak. Haserreak eta errietak areagotu dira.
|
|
|
|
Egoera
gero eta jasangaitzagoa da. Lehorteak eta euliteriak eragindako goseteari gaueko makilari taldeek sortutako eragozpenak gehitu zitzaizkion, eta orain, gainera, su armek beste maila bateko arriskua eta desoreka erakarri dute.
|
|
|
|
Egoera
larritu ahala, ordea, agintariek esku hartu beharra iritsi da:
|
|
2014
|
|
|
Maialen is back eta bertsolaria ere bai.
|
Egoera
orokorra gogorra da EHn eta mehatxuak badira euskara eta euskaldunentzat, da hemendik hara etxeko idi eta orgez okupatu. Ez dakit nori so dagoen, ez dakit nori mintzo zaion baina hor, parez par dago landderrarekin eta gu ez gara horren parrean baina gibelean.
|
|
|
Bere betebehar bakarra, beraz, erreinuaren kontrola akustikoa egitea izango da.
|
Egoera
berrian, hitzak ez du balio semantikorik, bere materialitate sonorora murriztuta dago, haren sustantzia fonikoa interesatzen zaio soilik erregeari. Eztarria, listua, haurtzaroa, bizitzaren esperientzia.
|
|
|
Egoerari buelta emateko aukera eta betebeharra dutenak, berriz, ezgai agertzen dira.
|
Egoera
kritikoa ahalbidetu duten oligarka politikoek beren eskuetan dagoen guztia egingo dutela behin eta berriz errepikatzen duten arren, hartzen dituzten neurri guztiek sistemari baino ez diote mesede egiten. Herritarren babesa galtzeko arriskuan egonik ere, neke handiz lortutako eskubideak urratzeari ekiten diote.
|
|
|
|
Egoera
berriak itxuraldatu du, berriz, politikarien eta enpresarien arteko harremana —orain politikariak oligarkia ekonomiko eta lobby ezberdinen mendeko bihurtu dira—; baina ez hori bakarrik, enpresek behar duten langile motaren ezaugarriak ere zeharo aldatu baitira. Estatuak, Modernitatean gertatu bezala, enpresek behar duten langile mota jakin hori modelatzeko ahalegina egingo du.
|
|
|
Modernitateko enpresa piramidalak desagertuz doazen neurrian agertzen doaz sare antolaketa duten enpresa malgu eta horizontal berriak.
|
Egoera
eta enpresaren izaera aldatzen den neurrian, aldatu du, logikoa denez, langileak ere. Orain ez da horren garrantzitsua fideltasuna eta sakrifizioa, konpromezu eza eta mugitzeko gaitasuna baizik.
|
|
2015
|
|
|
Haiek Identitatea eratzeko baliabide, osabide eta ondorioak izanagatik ere.
|
Egoera
ez kritiko batean, Egiturak (egitura diren praktiken kodifikazioak, esan nahi baita) subjektuak zer edo zertan identikoak egiten ditu, subjektu" normalek" zer hori identikoki egiten dutela sentitzen dutelako.
|
|
|
Bere kontra galtzeak ekarriko luke Joe Louisen amets eta asmo guztien amaiera ia karrera hasi baino lehen.
|
Egoera
hauxe litzateke: Joe Louisek borroka egiten badu Isidororen kontra, ez dauka ezer irabazteko eta asko dauka galtzeko.
|
|
|
Horrek sutan jartzen zuen itxuragabeki.
|
Egoera
hark bere onetik ateratzen zuen, amorratzeraino, zeharo etsita utziz, mundu guztiaren aurka oldartzen hasteko gogo biziak pizteraino.
|
|
|
|
Egoera
zibil berriak hartara eramanik, bertan behera utzi zituen bere kolaborazioak Reconquista n, zeina orain eta Iruñetik so eginik, baitzitzaion" saiakerarik zintzoena (ez baitakit kausituena) eraikitzeko zubia, gure Ejertzitoaren iraganaren eta geroaren artekoa". Azken kolaborazio bat nahi izan zuen igorri, agur gisa," Urrutiko mezua" izenburupean.
|
|
|
Gogora dezagun berrogeiko hamarraldian Nafarroak inbertsioen berreskuratze motelari ekina ziola industria sektorean, zeina azkartuko baitzen 1951ko berrantolatze ministerialaren eraginez, mailakako liberalizazio ekonomikoaren, eta industrian oinarrituriko hazkunde bizkorraren aldeko sustapenaren abiapuntu.
|
Egoera
berriak bide eman zien lehen gatazka laboralei, eta lehenbiziko grebei. Iruñeko Udalak, Jabier Puiu falangista buru, Industriaren Babesteko Oinarriak ezarri zituen 1954an, ez betiere sektore batzuen erresistentziarik gabe, zeintzuek garapen hartan susmatzen baitzuten konfliktibitate sozial eta laboralaren zuzia.
|
|
|
|
Egoera
okertu zen hurrengo hilabeteetan ordea. Jesus San Martinen arabera, beren burua giltzapetu zuten 47 meatzariak kanporatuak izan ziren, eta horietako batzuei, etxebizitzak uztarazi, ume txipiak eta oro.
|
|
|
Baina Nafarroako 30 000 laborariek, naziolaren ekoizpenaren halako biko balioa daukate.
|
Egoera
globalki plantakoan, nik uste dut apaizek zerikusi handia eduki dutela. Administrazioak, foru diputatuaren Dekretua eta guzti ere, eztabaidatu bitartean ureztatzeak (egundaino egiten ez diren handiak, bakan egiten diren txipiak:
|
|
|
|
Egoera
, alta, gero eta larriagoa zen, lehen egunaldiko bortizkeriaren ondorioz. Ezaguna da jeneral kolpistaren manua, eratzera" terrorezko atmosfera", ezartzera" menderatze sentimendua, gu bezala pentsatzen ez duen oro akabatuz, kezkarik eta dudarik batere egin gabe", eragitera" inpresio espantagarria" eta fusilatzera" Fronte Popularraren alde diren guztiak, izan isilpekoak, izan agerikoak".
|
|
|
|
Egoera
politikoaren inguruan hurbilketa bilatu nahian hainbat bilera izan zituen lehendakariak ELArekin 2000ko abenduan eta 2001eko urtarrilean zehar: 1031 euskal esparruaren defentsan —eskuduntzen, nola talde eta herritarren eskubideen alde1032— txepelegi jokatzea aurpegiratzen zion ELAk lehendakariari; ELAren iritziz, gaizki ulertutako neutraltasun hura alde batera utzita, posizio politiko a...
|
|
|
|
Egoera
makurrean ere," sindikalgintzak badu erantzunik" 141
|
|
|
|
Egoera
makurrean ere," sindikalgintzak badu erantzunik"
|
|
|
jasanezina egiten zitzaien lankideen erailketen aurrean Ezker Abertzaleak erakusten zuen ulerkortasuna —atentatuaren egun berean HBk EAJ eta Ertzaintza bera egin zituen Doralen heriotzaren" azken arduradun"; LABek zuhurrago jokatu zuen arren, Ertzaintzaren" jarduera errepresiboa" gogoratu zuen; 428 bestalde, Estatuak Ezker Abertzalearen beso politikoaren aurkako jazarpena gogortu ahala, gero eta usuagoak ziren protesta ekitaldiak, zeintzuetan sarri gertatzen ziren LABeko militanteen eta ertzainen arteko tirabira eta aurkaketak.
|
Egoera
bideratu nahian, agiri zabal bat kaleratu zuen ELA Ertzaintzaren Batzordeak apirilaren 15ean, ELA Ertzaintzaren izaera, Ertzaintzaren egitekoa eta egoera politikoari buruzko azterketa jasotzen zuena.
|
|
|
Presa hori azpimarratzen zuen Lan Deyak 1977 urterako sindikatuaren helburuak azaltzean: "
|
Egoera
normalean urtetako eginbidea izan daitekeena, egun, hilabete batzutan burutu beharra daukagu: egin egitea ez da nahiko, azkar egin behar da".
|
|
|
|
Egoera
sozial makurrari —enplegu arazoak, ingurugiroaren narriadura, txirotasunaren eta bazterketa sozialaren hazkundea aipatzen dira— erreparatu behar dio jardunbide politikoak. Nazio ikuspegitik ere ELAk uste du abertzaleek kudeatutako erakundeek arazo ekonomiko eta sozialei ganoraz eta eraginkortasunez aurre egiten badiete, nazio proiektuak errazago irabaziko duela jendearen atxikimendua.
|
|
|
|
Egoera
politikoari dagokionez, Lizarra Garazin bildutakoen aliantzak aztoratu egin zuen su etenak lasaitutako giroa, Espainiako" indar biziek", gobernua gidari," fronte nazionalistaren" mehatxua astintzeari ekin baitzioten arestian" terrorismoaren" mehatxua astintzen zuten pareko indarrarekin. Giro petral hartan, urriaren 25eko hauteskundeetarakoa" maleten kanpaina" izan zen, indar espainolek lau haizetara zabaldu baitzuten Lizarra Garazikoek abertzale ez zirenak Euskal Herritik kanpo bidaltzeko omen zuten asmoa; 729 edozerk balio zion nazionalismo espainolari" Ermuko izpirituaren" garrak hauspotzeko eta abertzaletasunaren aurkako gurutzadara deitzeko.
|
|
|
|
Egoera
tenkatzeko estatua egiten ari zen ahalegina ez zen espetxe politikara mugatzen: martxoan guardia zibilak HBren Donostiako egoitzan sartu ziren eta, denbora luzez dena goitik behera miatu ondoren, material ugari eraman zuten Intxaurrondora; 752 Gasteizko HBren egoitzan, berriz, zerbitzu sekretuen espioitzarako tresneria aurkitu zen; eta HBko nazioarteko harremanetarako taldeko hainbat kide atxilotuak izan ziren.
|
|
|
Bitartean Ezker Abertzalearen eta EAJren arteko kontuak ez zihoazen nahi bezala.
|
Egoera
zail hartan, ELArengan prozesuari buruz susmatzen zuten ikuspegi kritikoaz kezkatuta, —" sukaldean" egon ez izanari egozten zioten sindikatuaren arrangura— ELArekin bildu ziren HBren ordezkariak irailaren azken aldera. Aspaldian elkarrekin egon gabe zeuden, eta horren desenkusarekin hasi zuten bilera HBkoek; ez arduratzeko, erantzun zieten ELAkoek:
|
|
|
|
Egoera
politikoari zegokionean, oso traza txarra hartzen ziotela azaldu zieten ELAkoek, nahiz eta onartzen zuten ez zekitela zer ari zen benetan gertatzen, inork ez zielako inolako argibiderik ematen; nolanahi, politika" birtual" gehiegi egiten ari zela susmatzen zuten, Udalbiltza adibide; Lizarra Garazi zen, ELAren aburuz, jokabide horren beste adibide bat, HB eta EAJren harremanaren babes ta... Bilera gozakaitz hura ezertarako adostasunik gabe amaitu zen.
|
|
|
|
Egoera
politikoari zegokionean, martxoko hauteskundeak irabazi ondoren, PPk eskuratu zuen PSOEk hamalau urtez izandako agintea. Aznar presidenteak Mayor Orejari eman zion Barne ministerioaren ardura; Mayor Orejak bertan behera utzi zuen aurreko gobernuak ETArekin zuen komunikazio haria —Perez Esquivel Nobel sariduna bitartekari zuena, baina bere agenda propioarekin baketzerako urratsak emateko borondatea adierazi zuen; 452 lehen pauso bezala, preso batzuk euskal espetxetara hurbiltzen hasi zen.453
|
|
|
" zorrotz hartuz gero, erakunde hau ez da sindikatu bat, KAS alternatibaren lantegietarako transmisio uhala baizik".
|
Egoera
kontraesankorra bizi du LABek: alde batetik, herri honen jarduera demokratiko eta instituzionalean parte hartu nahi ez duen aukera politiko bati lotuta dago, baina, bestetik, lantegietan duen presentziak jokabide sindikal arruntera behartzen du, lan hitzarmenen negoziaziora, besteak beste.
|
|
|
|
Egoera
erosoa ez zen arren —askorentzat ulergaitza zen ELAren inplikazio eza916, sindikatuak argi zuen ez zuela parte hartu behar okerrak iruditzen zitzaizkion estrategietan; eta, eraginkortasun politikoaren aldetik, okerra eta okertzailea iruditzen zitzaion Anoetak ekarritako estrategia" transbertsala". Bere ikuspegia argi uzteko eta, bide batez, jasotzen ari zen kritika zaparradari erantzuteko, sindikatuaren hausnarketa estrategikoa jasotzen zuen agiria kaleratu zuen Nazio Batzordeak 2005eko irailaren 12an.
|
|
|
|
Egoera
larriak agerian utzi du foroaren ahulezia —dio ELAk—, ETAren eraso zuzenaren aurrean ez baita gauza izan gogoeta komunik egiteko, ezta, are gutxiago, erantzun bateraturik emateko. Foroaren jardueraz oso kritiko azaltzen da ELA:
|
|
|
|
Egoera
are zailagoa bihurtu zen T atentatuaren ondoren: aste batzuk lehenago LAB eta euskal gehiengoko beste sindikatuekin presoen aldeko mobilizazioa antolatu bazuen ere, egoera berrian uko egin zion ELAk presoen inguruko mugimenduak paratutako ekimenetan parte hartzeari; 999 Ezker Abertzaleak" konponbidearen alde" planteatu zituen ekimenetan ere ez zen izan sindikatua, ekimenok saihestu egiten zutelako une hartan arazo larria zen borroka armatuaren berrabiatzea; are gehiago, ELAk uste zuen borroka armatuaren gaia tabu bihurtzean, haren egokitasunaz gehiengo zabalak zuen aurkako iritzia estaltzeko erabiltzen zirela, hein batean, ekimenok.1000
|
|
|
|
Egoera
korapilatsu hartan bakoitzak bere itxurak gorde behar zituen: EAJri manifestazioak Ezker Abertzalearekiko distantzia erakusteko balio zion, besteak beste berehala izatekoan ziren Espainiako gorteetarako hauteskundeei begira; 831 Ezker Abertzaleko buruzagiek, berriz, jarrera gogorra erakutsi beharra zeukaten —urtarrilaren 27rako greba adibide— presoen aldeko mugimenduaren eta barne sektore erradikalenen ezinegona baretzeko; agertoki ostean, ordea, EAJ eta Ezker Abertzaleko mintzakideak harremanetan jarraitzen zuten aurki proposamen bat adosteko esperantzan.
|
|
|
Serak esaten didanez, gazte hauen egoera linguistikoa Turkiako kurdu belaunaldi gazte eta gazte heldu osoaren egoeraren erakusgarri da.
|
Egoera
lurralde batetik bestera, eskualdeen artean edota hirietatik herrixketara asko aldatzen den galdetu diodanean, gehiegi ezetz erantzun dit. Asimilazio prozesuak nahiko hedatua izan behar du.
|