|
2000
|
|
|
Euskara
|
egoera
diglosikotik atera dadin zure hainbat proposamen ez da ondoegi hartua izan.
|
|
|
Kasu bat aipatzearren, nire esperientzia propioari dagokionez guztiz interesgarrieta motibatzaile suertatu zitzaidalako bederen,
|
egoera
diglosikoaren tratamenduan etakontsentsu maioritarioak matematikoki dakarkigun desagerpenaren azalpena ekarrikodut gogora. Diglosia hizkuntza inposatzaile baten kontsentsu sutila baino ez dela erakutsiz, hortik gure hizkuntzaren heriotzarako bidea zein laburra izan daitekeen irakatsizigun.
|
|
|
Diglosia hizkuntza inposatzaile baten kontsentsu sutila baino ez dela erakutsiz, hortik gure hizkuntzaren heriotzarako bidea zein laburra izan daitekeen irakatsizigun. Eta giza taldearen edozein tamainatan
|
egoera
diglosikoak duen eragina argi etagarbi ulertu genuen, berak argi azaldu ondoren ezen, konbinatoriaren legeen araberadena galtzeko genuela, eta aldats beheran gindoazela, kontsentsu sutil hura apurtuezean. Egia esanda, lehenagotik ere intuitzen genuen egoeraren asimetria, baina intuitzen genuena forma matematikoan ikusi genuen orduan, eta horrek asko areagotu zuengure jarrera aldaketa.
|
|
|
ekarrizuela dio,, euskaltzaleon artean batez ere?. Mila bider salatu du Txillardegik euskararen
|
egoera
diglosikoa, eta hortik irten beharra, benetako normalkuntza lortuko badu.Einar Haugen en. Elebitasunaren estigmak, artikuluaren berri ematean, eta horrenideietako baten kontrapuntu gisa, honako hau jaulkitzen digu bat batean:
|
|
|
Labur esanda: posible zen, azken hauentzat, espainolista eta frankista gogorraizan, eta gaztelania ez zen besterik ere erabiltzea, betidaniko mugarik hautsi gabeegiten baldin bazen, behinik behin (B hizkuntzak
|
egoera
diglosiko gordinenerakondenatuz) (Benet 1973: 153).
|
|
|
Gainera, datu guztiak ezin daitezke onak izan, euskaldunen kopurua txikiagotuz baitoa Iparraldean (Euskaldunon Egunkaria,, 10). Frantsesaren aldeko
|
egoera
diglosikoak min handia egiten die euskal irratiei eta Euskal Kultur Erakundea (EKE) kezkatuta dabil hirugarren milurtekoaren hasieran euskal irratien iraupena ziurtatzeko, euskaldunen kopuruaren emendatzea ezinbestekoa baita.
|
|
2001
|
|
|
Egilearen kontaketa objektiboa eteten duten egunkari, gida turistiko, kanta edo kaleko iruzkinek, nobelaren ahots aberastasunaz haratago, garaiko giro politiko bortitza gogorarazten digute. Ezin dugu ahaztu, euskararen
|
egoera
diglosikoa salatzen duten pasarteez gain, garaiko errepresio politikoa eta euskal izaera kultural oro ukatzen duen erregimena daudela oinarrian, eta horregatik, ezin da ukatu, nobela honetan ere garaiko egoeraren oihartzun ugari kausi dezakegula. Horrela ulertu nahi genituzke, ikastolen hastapenak gogorarazten dizkigun Xabiertxo (1925) liburuari egindako erreferentziak, edo nobelaren zenbait kapitulutan errepikatzen den kantak:
|
|
|
Esan daiteke, nobela honetan, plano desberdinen tartekatzearen azpitik, badirela guztiari batasuna ematen dioten elementuak eta irakurketa zentzu batean egitea baldintzatuko duten ezaugarriak. Bertan,
|
egoera
diglosikoaren salaketarekin batera, hezketa zapaltzailea eta Donostiako giro turistiko kirtena azaltzeaz gain, militante baten ihes ikaragarria kontatzen zaigu. Eta horren guztiaren gainetik, ingelesezko eta frantsesezko kantek, bizi dugun munduaren basakeria oroitarazten badigute ere, iheslearen heriotza (sakrifizio gisara kontsideratua) egunerokotasunaren errealitate izugarrian ezabatzen da.
|
|
|
Soziolinguistikan oso garrantzitsua da oinarrizko espazioen kontzeptua.Oinarrizko espazioak garden azaltzen dira gurea bezalako
|
egoera
diglosikoetan, espazio horiek hizkuntza desberdinek betetzen dituztelako. Osotara zazpi dira: barne pentsamenduak, familia, lana eta bere ingurua, auzoa edo herria, herrialdea, nazioa eta, azkenik, nazioartea.
|
|
|
Elsa Scheelen argitaratu zen urte berean argitaratu zenEgunero hasten delako, polifonia linguistikoa agerian ezartzen duen lehen eleberria. Ehun metro eleberriarekin hizkuntzen nahasketa oraindik sistematikoagoaeta errealistagoa egin zen, are gehiago, eleberriaren ekintza euskal ingurumenbatean kokatzen dela (aurreko lanean ez bezala) kontuan hartzen bada?, euskarakerrealitatean bizi duen
|
egoera
diglosikoa baliabide narratologiko honi esker inoizbaino hobeki adieraziz.
|
|
|
3) Bigarren (menpeko) hizkuntzaren aldeko motibazioak sortu eta sendotzeko ere, erabakigarriagoak diruditeerrealitate hurbilaren baldintza objektiboek motibazio idealek baino: hizkuntzarekiko motibazio mailarik gorenekoa lortu ahal izateko, horretan eragina dutenbaldintza guztiak horren aldekoak behar dira izan; itxuraz azaleko motibazioakhizkuntza baztertuaren aldekoak badira ere,
|
egoera
diglosiko batek sakonekomotibazioak ahuldu egingo ditu eta, ondorioz, motibazioen eragina arinduko da; gizarte proiektuek bultzatu behar dituzte hizkuntzaren aldeko motibazioak; etaikasitako hizkuntzaren gaitasuna eta bere aldeko jarrerek tinko jarrai dezaten, gutxienez ingurune mota batek erabilera ugari ahalbidetu du.
|
|
2002
|
|
|
Saio hura hizkera erregistro eta maila desberdinak agertzen zituzten testu labur sorta batean mamitu zen. Heteroglosia horren bidez, Izagirrek euskararen
|
egoera
diglosikoa islatu zuen, baita irakurlea seduzitu ere estilo iradokitzaile eta plastizidade handikoa erabiliz. Aipagarriak dira benetan testuetan agertzen diren modalizazio joko guztiak eta obran agertzen diren pertsonaia talde desberdinen (umeak, gazteak, jubilatuak...) ezaugarriak transkribatzean erabilitako ironia.
|
|
|
1.1 Flandriar gizarteak onartuta zeukan
|
egoera
diglosiko hura: nederlandera dialektala (tokian tokiko" flamenkera" mota) etxeko eta eginkizun apaletako mintzabidea; goiko arloetan, berriz, eta Unibertsitatean bereziki, frant sesa erabiltzen zelarik.
|
|
2003
|
|
|
Beraz, horietariko bakoitzak du bizirik iraun eta bere giza taldearen kultura eta bizitzeko eraren adierazpena izaten jarraitzeko eskubidea. Eta inork ez dauka eskubiderik hizkuntza bati
|
egoera
diglosikoa ezartzea erabakitzeko, nahiz zoritxarrez hori egunero egiten den eta ia mundu osoan.
|
|
|
Utriusque Vasconiae argitaletxearen" Kritika Literarioa" deitu sailean Jon Kortazarek kaleratu duen" Diglosia eta euskal literatura" saioan, literaturarako hizkuntza bat aukeratzen denean hizkuntza horrek idazlearen lana baldintzatzen duen ala ez aztertzen da, Anton Figueroa ikerlari galiziarrak" Diglosia e texto" izenburuko saioan defendatzen dituen hipotesiak abiapuntu harturik. Anton Figueroak dioenez,
|
egoera
diglosiko batean bizi den hizkuntza txikian egiten den literaturak bederatzi ezaugarri ditu: Literaturaren eta testuaren arteko nahasketa; testua literaturaren historian; espazio eta denboraren forma tipologikoen desoreka; elementu folkloriko, etnografiko eta mitikoen garrantzia; filologizaziorako joera; hizkerarekiko ardura neurotikoa; igurikimen ortze mugaren falta; idazleen traiektoria falta; eta zentzu ludikoa eta zentzu epikoa aurrez aurre izatearena.
|
|
|
Zeren erdaldun herritar apalentzat historia lanik ez produzitu arren, idatzi idazten ziren historia lanak erdaraz (goi klaseentat). Aldiz euskararen
|
egoera
diglosikoan, Euskal Herriko goi eta erdi klaseak erdaraz alfabetaturik zeudenez, euskaraz idaztekotan herritar apalentzat idazten zen, eta haientzat ez bazen historia lanik idazten, ez zen euskarazko historia lanik inorentzat idazten. Eta hola, euskarazko historiografiaren agerpena, historia gaiak herritar apalei begira idazteari loturik zegoen.
|
|
|
Ordurako katalana unibertsitatean sartua zen, hezkuntza hizkuntza moduan, nahiz eta legeek ezer ez esan horren inguruan. Are oihartzun handiagoa izan zuen azken solasaldiak; izan ere, Enric Montanerrek egindako saioan katalanak bizi zuen
|
egoera
diglosikoa gainditzeko, berau hizkuntza ofizial bakartzat hartzeko premia azpimarratu zuen. Proposamen horrek harrera ona izan zuen, hari beretik, Txillardegik. Euskal herritik Erdal herrietara?
|
|
2004
|
|
|
Askotariko nazio nortasunaren aldarria hitzetik hortzera darabilen asko, gehienak esango nuke, aldez aurretik eskuratua duten statu quo zale amorratuak izaten dira maiz; hauek, hala, eskutik duten hogeita hamaikari eutsiko diote kosta ahala kosta. Elebitasunaren mozorropean hizkuntza
|
egoera
diglosikoaren bazterkeria zuritzeko ez baitute arazorik izaten, testuinguru ideologikoa eta politikoa aldeko dutenez. Non dago, dena dela, hitzetik hortzera darabilten hizkuntza aniztasunaren paradisu hori?
|
|
|
Lan hori bi erdaren esku dago gaur egun. Bi horietan hizkuntzaren eta pentsamenduaren arteko harremanak sormenezkoak direnez, Vigotski k zioen moduan pentsamenduaren sorrera hizkuntzaren eginkizun delako, Euskal Herriko pentsamenduaren eta kulturaren oinarri eta iturri bi erdarak dira. Euskarak zer egiten du
|
egoera
diglosiko horretan. Bigarren hizkuntza hutsari dagokion lana da berea, eta hutsa hitzak esaldi horretan, hain justu, mamirik sortzen ez duen mintzairaren axaleko eginkizun komunikatiboa esan nahi du.
|
|
|
Heriotzaren zantzuak ditu diglosiaren bideak, eskumenik ezaren adierazgarri: . Eta inork ez dauka eskubiderik hizkuntza bati
|
egoera
diglosikoa ezartzea erabakitzeko, nahiz zoritxarrez hori egunero egiten den eta ia mundu osoan?. 660 Diglosiaz mintzo gara bat batean, elebitasun diglosikoaren ezaugarrien jakitun bagina bezala. Gure jakintza soziolinguistikoa zernahi delarik ere, ez zaigu gaizki etorriko diglosiaren faktoreak gure herriko elebitasuna nola taxutzen duen ikustea.
|
|
|
Gure jakintza soziolinguistikoa zernahi delarik ere, ez zaigu gaizki etorriko diglosiaren faktoreak gure herriko elebitasuna nola taxutzen duen ikustea. Emilio Lopez Adanen begiak era honetan irudikatzen digu euskaldunok jasaten dugun
|
egoera
diglosikoa: –Egoera diglosikoa oso erosoa da hizkuntza nagusiaren elebakardunentzat:
|
|
|
Emilio Lopez Adanen begiak era honetan irudikatzen digu euskaldunok jasaten dugun egoera diglosikoa: ?
|
Egoera
diglosikoa oso erosoa da hizkuntza nagusiaren elebakardunentzat: ez dute hizkuntza menperatua ikasi nahi eta demokratak direnez erabilpen pribaturako eskubidea onartzen digute; honela lasai egiten dute lo.
|
|
|
Harreman horien izaera ez delako orekatua eta simetrikoa izaten, eta hizkuntza batekikoan gehitzen dena bestearekikoan kendu egiten da.
|
Egoera
diglosikorik makurrenean hizkuntza ukipena aberasgarria dela dioena, ideologia menderatzailearen eleduna izango da, edo bestela gai hauetan ezjakina.
|
|
|
Baina elebitasun horren pareko kultura bitasunik gabe dagoenez, hizkuntza horren gizarte munduaren erreferentzialtasunik ez duenez, onenean, laino artetik ateratzen zaizkion lagun eta leku batzuk lotuko ditu euskararekin. Elebitasuna,
|
egoera
diglosikoaren egituran bizi duenak, isil gordean ezkutuka dabilen mamuaren gisa bizi du. Ondo ondo pentsatuta, benetan jardunda, gainera, ez ote da izan ere laino artean erdi ezkutuan dabilen mamuaren antzirudikoa euskararen elebitasun soziala?
|
|
|
Besterik da, noski, garai bateko gizarte egitura tradizionaletan, non hizkuntzen erabilera esparruak, orain ez bezala, aski bakartuak eta bakanduak zeuden. Orain ez dago orduko sailkatze funtziorik, orain ez dago orduko
|
egoera
diglosikoaren iraupen zurkaitzik. Orain, onerako edo txarrerako, komunikazioaren harremansareak elkarrekiko eragin dialektiko etengabean daude osatuak:
|
|
|
|
Egoera
diglosikoari darizkion estatus eta legitimitate sozialaren muga itogarriak aipaturik, goazen funtzioen zenbatekora. Zenbat:
|
|
|
Ohar bat, badaezpada ere: esan beharrik ez dago noski euskaldun gehienen ama hizkuntza, hizkuntza minorizatua, ez dela hizkuntza nagusia izan, eta horrenbestez, ez duela lehen hizkuntzaren tasunik bereganatzen gizarteak esleitzen dion
|
egoera
diglosikoa dela medio. Bego, bada, horretan, argibidea.
|
|
|
–euskara erabiliz, erdal kultura egitea posible da?. Kulturaren egiteko nagusi bat gizataldearen oinarrizko kohesioa bermatzea baldin bada halako eta halako balio, helburu eta arau jakinen ildoan, hizkuntza
|
egoera
diglosiko batean gerta liteke hizkuntza menderatuaren eginkizuna kultura hegemonikoaren esanetara makurtzea. Ez naiz zuzen ari, ordea:
|
|
|
ez litzateke, ez, kidetasun okerra euskal eskolaren ezaugarririk behinena nabarmentzeko. Nagusi dugun elebitasun diglosikoaren sareetan ainguraturik, eskolari eslei dakiokeen eginkizunik garaiena
|
egoera
diglosiko horren aurkako gotorlekua eraikitzea izango litzateke. Erdarara hitzetik hortzera jotzen duen haur eta gaztetxoaren aztura aldatzea gaitza izanda ere, gizarte diglosikoaren aurka jarduteko jarrera gaitasunak eskolan bertan landu behar.
|
|
|
Horrenbestez, eskolan bigarren hizkuntza gisa ikasten den mintzairak ez du berez identitate izaririk garatzeko aukera sendorik eskaintzen ikaslearen kultura nortasunean. Zer esanik ez, hizkuntza hori
|
egoera
diglosikoan egonda.
|
|
|
Azkenik, euskal nazio identitatearen esanahi jarrerak gailentzen zaizkion euskaldun berria daukagu, Arrietak egin berri digun erretratu roboteko ezaugarriz jantzia. Eskueran ditugun datuen arabera, mendeko hizkuntza
|
egoera
diglosiko batean egiazko hiztuna sortzeko unean identifikazio faktoreak dira eragilerik determinanteenak. Egia esan, ez da batere harritzekoa halaxe gertatzea:
|
|
|
Hizkuntza antropologian aditua den Mª Jesús Buxóri jaramon egiten badiogu, gurea bezalako
|
egoera
diglosiko menderatuetan ohikoa da kultura bakarreko elebidunak sortzea. Bigarren hizkuntza, bai, baina, bigarren kulturarik ez:
|
|
|
euskara bihurtzen duzu zure hizkuntza intimoa, ingelesarekin ateratzen duzulako zure produktu intelektuala. Gaztelerarekin dagoen
|
egoera
diglosiko hori amaitu egiten da. Sentitzen zara euskaldun kosmopolitagoa?.
|
|
|
Ekoizpenak kontsumoa islatzen du, hau da, ez da produzitzen kontsumituko ez denik, oro har. Beraz, produzitzen dena eta kontsumitzen dena bat, esan liteke gure ekoizpenak bezala kontsumoak
|
egoera
diglosikoa islatzen dutela argi eta garbi. Irakaskuntzan, haur literaturan, helduen literaturan eta liburu ugari dugu, 652 ez dakit nahikoa ala ez, baina badira alorrak eta alorrak ia liburu gabe.
|
|
|
4 Gaur egungo
|
egoera
diglosikoak sortzen duen desoreka soziala gainditzeko epe eta helburu zehatzak izango dituen hizkuntz politika eta corpus juridikoa ezarriko dira.
|
|
2005
|
|
|
Euskararen egoeraz hitz egiterakoan, gazte nintzela, diglosia izan zen egoera deskribatzeko eta definitzeko Txillardegik »uste dut» proposatu zuen hitza. Gero,
|
egoera
diglosiko horretatik irteteko Normalkuntza izan da hitza. Hizkuntza Normalkuntza Politikaren aroan bizi gara aspaldian.
|
|
|
Idazleek, irakurleak gorabehera, beti eutsiko diote literatura egin nahiari. Argitaletxearen jokabideak eta hizkuntzaren
|
egoera
diglosikoak erabakiko dute zeinen ikuspegia gailenduko den. Hemen ere argitaletxearen bitartekaritza erabakigarria da.
|
|
2006
|
|
|
"
|
Egoera
diglosikoa" dela, eta penatzen da: baina Konstituzioak eta Autonomiak onartzen duten egoerarik hoberena ez al da diglosikoa?; euskara guztiona eta kontsentsu politikoa lehen premia dela dio:
|
|
|
• Euskararen egoera demolinguistikoa (euskararen ezagutza eta erabilpen maila) eta
|
egoera
diglosikoa. Erdara jakitearen eta ikastearen beharra Euskal Herrian bizitzeko. Eguneroko bizitzan euskara beharrezkoa egiten ez den heinean, ekonomia linguistikoagatik, ez da lehentasunezko kontutzat hartuko.
|
|
2007
|
|
|
Topiko honenazpian estaltzen dira euskarak arte plastikoen munduan dituen gabeziak. Literatura ezbezala eta musikaren antzera, artea ikusteko eta entzuteko da eta, horregatik, ez dagohizkuntzari lotuta eta askeagoa izan luke
|
egoera
diglosikoen edo diskriminaziozkoen aurrean. Baina artea, beste edozer gauza bezalaxe, hizkuntza bateanproduzitzen da, irakasten da, saltzen da edo teorizatzen da, eta gure artean hizkuntzanagusiak gaztelania eta frantsesa dira3 4.
|
|
|
Oraingo egoera asko aldatu da eta kontu handiz ibili behar da EHko edo behintzat EAEko egoera soziolinguistikoa diglosikoa dela esatean. Iparraldean eta Nafarroan beste kontu bat da eta han
|
egoera
diglosiko klasikoa (Ferguson eta Fishmanen ereduaren araberakoa) oso argia da.
|
|
|
Horretarako hiztegi zabala eskuraraziz eta erabilera mailen arteko ezberdintasunak ulertaraziz.
|
Egoera
diglosiko batean, aldiz, helburua ezin da errepertorio jasoa bakarrik izan, bestela diglosia areagotzeko arriskua dago (egoera post kolonialistak) edo kontra diglosia bat abian jartzeko arriskua dago(" normalizazio" egoerak).
|
|
|
Hainbat faktore direla medio (egoera soziolinguistikoa, egoera ekonomiko gero eta zailagoa, immigrazioa, e.a.) iritzi ezkor bat zabaltzeko arriskua dago (eta zabaltzen ari da): gizarte hau
|
egoera
diglosikoan bizi da (kasu honetan kontra diglosikoa): euskarak goi mailako lanpostuak lortzeko balio du (administrazioa= pribilegioa), erdarak aldiz behe mailako lanpostuentzako.
|
|
|
Ikastetxeen egoera soziolinguistikoari dagokionez, alderantzizko
|
egoera
diglosikoari aurre egin zaio: izan ere, ikerketa askotan frogatu denez, eskolako eremua zenbat eta informalagoa izan orduan eta txikiagoa da euskararen erabilera.
|
|
|
Jada aipatu bezala," euskara" hitz egiten deneko eta" euskaldunak" bizi direneko esparru geografikoa —bai bere osoan bai bere eskualdetan— anitza da linguistikoki eta politikoki, eta horrek euskal hezkuntzarako ere garrantzitsuak diren hainbat auzi aztertzera garamatza. Euskal hizkuntza, hasteko,"
|
egoera
diglosiko" berezi batean aurkitzen da, zeina Sanchez Carrion Txepetx ek" oso" edo" lurraldeko" bezala ezaugarritzen duen: " Orokorrean diglosia terminoa", honela Siguan," bi hizkuntzek espazio sozial berean betetzen dituzten funtzioen arteko desberdintasunari eta desorekari buruzkoa da" 222 Gurean alde batetik erdarak (espainola eta frantsesa) izango genituzke —funtzio gehiago edota garrantzi handiagokoekin— eta beste aldetik euskara —funtzio gutxiago edota garrantzi txikiagokoekin— Kontua da, baina," euskararen kasuan" ez dela bakarrik" diglosia partzial edo funtzional" hori gertatzen —non hizkuntza batek besteari espazio linguistiko batzuk kentzen dizkion—, baizik eta baita ere" diglosia glotofagiko bat".
|
|
|
|
Egoera
diglosikoa oso erosoa da hizkuntza nagusiaren elebakardunentzat: ez dute hizkuntza menperatua ikasi nahi eta demokratak direnez erabilpen pribaturako eskubidea onartzen digute; horrela lasai egiten dute lo.
|
|
|
Jarraian, bigarrenik," euskal lurralde eleanitza eta hezkuntza" izenburuko puntura pasatu gara: kontua da, aurrekoa oinarritzat eta erreferentziatzat hartuta ere, euskal hezkuntzak ezin duela ahaztu egungo euskaldunen
|
egoera
diglosiko glotofagikoa —ez bakarrik funtzionala—, zeinaren arabera euskal hiritar askok ez dakien euskaraz baina euskal hiztun orok erdaraz ere dakien. Euskal hezkuntzak, horrenbestez, aipatutako egoera eleanitza hartu eta onartu behar du abiatu aurretik, baina ezin du berori behin betiko egoera bezala ontzat eman; egiaz, bere gain hartu behar du euskararen normalizazioaren inguruan egiteko duenaren erantzukizuna.
|
|
2008
|
|
|
Horrela, gaztelerazko kanalak lortu ditu proiekzio sozial eta audientzia handienak, euskarazkoaren kaltetan. c) Kanal bien arteko sinergia eza egon den bezala, tokiko euskarazko telebistekin ere antzera gertatu da. ...harreman seriorik ez eta lankidetzarik ez da jorratu, nahiz printzipioz guztiek helburu bera izan (tokiko euskarazko telebistak ez baitira etekin bila doazen kanalak, euskararen aldeko mugimendu sozialen adierazpenak baizik). d) Sozialki oso garrantzi handikoak diren funtzioak (partehartze politikoa eta integrazio soziala, biak informazioaren bitartez) gazteleraz burutzen dira, euskararen aurkako
|
egoera
diglosikoa birsortuz: euskara, tradizioaren eta umeen hizkuntza gisa agertzen da; gaztelera berriz, gaurkotasunezko politikagintza eta kanpoko fikzioarena. e) Gero eta konplexuagoa den errealitate soziolinguistiko bati (ia euskaldunen hazkundea, euskararen unibertsoan integratu gabeko euskaldunen kopuru hazkorra, etxe mistoen fenomenoa eta abar), ETBko kanal biek eskema xinple batekin erantzun diote:
|
|
|
Sozialki oso garrantzi handikoak diren funtzioak (partehartze politikoa eta integrazio soziala, biak informazioaren bitartez) gazteleraz burutzen dira, euskararen aurkako
|
egoera
diglosikoa birsortuz.
|
|
|
Halako lanen inguruko eztabaida sortu da delphy honetan, eta oro har bi iritzi nagusitu dira; iritzietako bat zera da: euskarak bizi duen
|
egoera
diglosikoa dela eta, literaturari ekarpen handirik egiten ez dion lana ere mesedegarria izan daitekeela euskal kulturarentzat, besteren artean, hizkuntza ikasteko balia daitekeelako eta irakurle berriak sortzen laguntzen duelako. Beste batzuen ustez, ordea, literaturak kalitatea izan behar du ardatz.
|
|
|
(regional standars) terminoak asmatu dira (Auer 1998, 2). Honelako prozesuetan gerta liteke hasierako
|
egoera
diglosikoa (aldaera estandarra dialekto askoren gainetik dagoela adierazten da) desegin eta Bellmann ek deitzen duen diaglosikoan bihurtzea2.
|
|
|
Eskerrak eman behar dizkiegu Elhuyarri eta Adorez taldeari haiek egindako esfortzu itzelagatik, benetako aurrera pausoak baitira. Hala ere, egungo
|
egoera
diglosiko negargarriaren isla fidel ere badira. Egungo gaztelania euskara hiztegiei azaletik so eginez gero, ikusten dugu kaleko hizkeraren baliokideak ez direla behar bezala agertzen horietan.
|
|
|
1968 ezkero, Bizkaiera, euskalkiak
|
egoera
diglosikoan jarri ditugu euskara batuaren ondoan. Ferguson-en araberako antolaketan, euskara batua goian eta biz kaiera behean.
|
|
|
Hizkuntzari dagokionez, badago nobela osoa zeharkatzen duen kezka nagusirik: euskararen
|
egoera
diglosikoa. Kezka nagusi hori eginiko iruzkin eta gogoetetan bildu ez ezik, pertsonaien jardunetan ere islatu egiten da.
|
|
2009
|
|
|
Radio Euskadi 1983ko martxoan hasi zen emititzen Bilbotik, eta 1936ko Gerraren ostean sorturiko Radio Euzkadiren ildoari eutsi zion, hasieran ele bitan (baina euskara beti
|
egoera
diglosikoan zela) eta 1986tik aurrera (ETB2 sortzearekin batera) gaztelania hutsez.
|
|
|
ezer onik ekarriko ez lukeen itolarria da euskarak funtzio guztiak, toki guztietan gainera, goizetik gauera bete ditzakeelakoan hizkuntza politika egitea. Normalizazio prozesu luzean ezinbestez eta, beraz, txartzat jo ez genituzkeen
|
egoera
diglosiko ugari ditu, eta izango ahal ditu!, euskarak.
|
|
|
ekoizteko ahalmena galtzen ari ote garen, pixkanakako asimilazioa bizi ote dugun. Finean, identitatearen eremuan ere,
|
egoera
diglosikoa bizi dugu.
|
|
|
Diotenez,
|
egoera
diglosikoa bizi duten hiztunen jardunean, eta, okerragoa dena, baita idazleenean ere?, sarri gertatzen omen da esan nahi denaren eta benetan esaten denaren artean tarte handia egotea. Kontaktuko hizkuntza indartsuak ahularen bazter ezkutuenetara ere barreiatutako itzal luzearen eraginagatik da.
|
|
|
Koska da, eta tragedia? gurea bezalako
|
egoera
diglosiko batean automatismoa beti dagoela gaztelaniaren alde, irakurtzen dugun guztiz gehiena gaztelaniaz baitago (ez naiz ari, jakina, eskola liburuez baino ez).
|
|
|
Ni neu arduratzen naiz euskaratzaile horien trebatzeaz... hor ere gogoan argi daukadalarik benetako normalizazioa litzatekeela idatziak euskaraz zuzenean eginikoak izan daitezen eta ez frantsesetik itzulitakoak. Alabaina, euskararen ofizialtasunik izango ez den bitartean, erdipurdiko neurrietara mugatuta egongo gara... hori lortu ondoan ere
|
egoera
diglosikoa egongo delarik, luzaz seguru asko, indarrean.
|
|
2010
|
|
|
Andaluzian gaztelania da kulturaren transmisiorako tresna natural hori, horregatik gaztelania" despolitizatua" dago hango jendartean. Ez dirudi Euskal Herrian bizi dugun
|
egoera
diglosikoan euskararen transmisioa modu" natural" horretan ziurtatu daitekeenik. Gurean hizkuntza eta kultura desberdinak ditugu elkarbizitza lehiatsuan, eta ez da batere erraza, kultura partikularrez gaindi, erabateko kontsentsu a politikoa sustatuko duen diskurtsorik edo gairik topatzea:
|
|
|
Eta ni, alde horretatik, baikorra naiz (Galiziako egoera ezagutzen duenak badaki hango
|
egoera
diglosikoa hemengoa baino askoz sakonagoa dela, eta zuzenean gailegoz idatzitako obrak ere oso gutxi saltzen direla) batez ere argitaletxeren baten ekimenez plazaratutako best seller eta beste obra arrakastatsu batzuen itzulpenek izan duten harrera ona ikusirik.
|
|
2011
|
|
|
Lortu dute independentzia, baina gaelikoa galduta dago.Garai hartan euskararen egoera larria zen, baina ez zen samurragoa izango zuri euskararekiko grina piztu zitzaizun frankismoko urteotan. Nire gazte garaian, Antiguan [Donostia], euskaraz hitz egiten zuten Igaratik eta Igeldotik etortzen ziren baserritarrek, esnezaleek...
|
Egoera
diglosiko garbia zen, eta gauza serioetarako espainola erabiltzen zen. Jende arruntarekin, baserritarrekin eta, euskaraz egiten zen.
|
|
|
Azkenik, euskal herrian izan duen garapenari begirada oso sakona eskaini dio, tartean, sona handiko beste soziolinguista askoren ekarpenak ere bilduz. eta garapen semantiko horren arabera egin du Mikelek bere diagnosia, galdera zehatzei erantzunez: "
|
egoera
diglosikoan al gaude, gero eta egoera diglosikoagoan?
|
|
|
" egoera diglosikoan al gaude? gero eta
|
egoera
diglosikoagoan, zein da gure egoera konkretua?" era berean, diglosiaren formulazio berrituaren inguruko saiakera garrantziko bat egin du euskara indarberritzeko orduan egoera ezinbesteko ikusten baitu.
|
|
|
Aurreko lanak, orain arte hanka punttaka pasatu ohi genituenak, Mauro Fernández-en ildotik atentzio handiagoz irakurri dira, antza denez: bai grezieraren analisi konkretuaz ari direnak (hasierako guztiak eta geroxeagoko ez gutxi) eta bai beste hizkuntza
|
egoera
diglosikoak (arabiera, koptoa) azaltzeko idatzi zirenak. hori guztia horrela izanik ere, bistan da 1959tik honako iturriak interesatzen zaizkigula bereziki. Bai mundu zabalean eta bai hemen, etxean, 1959tik hona diglosiaz idatzi direnak.
|
|
|
4
|
Egoera
diglosikoan al gaude. Gero eta egoera diglosikoagoan?
|
|
|
4 Egoera diglosikoan al gaude? Gero eta
|
egoera
diglosikoagoan?
|
|
|
4.1
|
egoera
diglosikoan al gaude? — 93
|
|
|
4.2 gero eta
|
egoera
diglosikoagoan bizi al gara? — 96
|
|
|
4
|
EgoErA
DigloSiKoAn Al gAuDE, gEro ETA EgoErA DigloSiKoAgoAn?
|
|
|
4 EgoErA DigloSiKoAn Al gAuDE? gEro ETA
|
EgoErA
DigloSiKoAgoAn, zEin DA gurE EgoErA KonKrETuA?
|
|
|
4.1
|
Egoera
diglosikoan al gaude, erantzun errazena (erosoena, bizia konplikatzeko gogorik ezak eta nagitasun intelektualak eskatzen diguna) badakigu zein den:
|
|
|
definizio operatibo bat hartzen badugu oinarri, posible da horren arabera diglosia egoeran gauden, ala ez, determinatzea. ez erabat: ...u, beraz, bai ala ez erantzuteko. hel diezaiogun puntu horri ere. demagun diglosiaren definizio operatibo basikoa goian (txostenaren 3.3 atalean) emandakoa dela guretzat, hemen eta orain. a) diglosiaren osagai nagusiak txostenaren aurreko atal horretan azaldutakoak direla onartzen baldin badugu, erantzuna ezezkoa da oro har. euskaldunok (euskaraz dakigunok), geure osoan harturik, ez gara gaur egun
|
egoera
diglosikoan bizi. Language community edo hiztun elkarte gisa euskaldunon (hots, etxetik edo gero, ikasketaz, euskaraz dakigunon eta gutxi asko euskaraz egiten dugunon) multzoa hartzen badugu, bistan da ez dugula (euskal hiztun elkarteak, bere osoan, ez duela) diglosiaren ezinbesteko atributuen zerrenda hori osorik betetzen. euskaldunok ez dugu (ez erabat eta ez oro har) etxean eta kalean, lagunartean eta lan giro hurbilean, gure eguneroko bizimodu arruntaren situazio informalMikel Zalbide – Diglosiaren purgatorioaz.
|
|
|
4.2 gero eta
|
egoera
diglosikoagoan bizi al gara?
|
|
|
Argi dago, beraz: ez gara gero eta
|
egoera
diglosikoagoan bizi. diglosiarik gabe gelditzen ari gara. Arnasguneetan gelditzen zaizkigu, oraindik, mendetako diglosia haren azken aztarrenak:
|
|
|
Ahuldutako hizkuntzaren osasun egoera (euskararen egoera, konkretuki) axal axaletik deskribatzeko eta egoera hori arras negatiboki baloratzeko erabiltzen da diglosia, bereziki, adiera popular horretan. hitzaldi eta irratsaioetan aspertzeraino entzundakoez gainera ehunka (agian milaka) aipamenez betea dago gure bibliografia idatzia. duda egiten duenak jo beza 1970 ingurutik honako testuetara, berdin du hemerotekak hartu jakin iturri, edo liburutegiak. urteen joanean, egoerak hobera egin du hainbatean. Jokabide horretako adibiderik ez da falta ordea, orain ere, gure artean. euskararen alde egindako hainbat lan ondo dagoela baina"
|
egoera
diglosiko honetan" ez dagoela aurrera egiterik esango dizu urMikel Zalbide – Diglosiaren purgatorioaz. Teoriatik tiraka liak. gure euskal eskoletako" haur diglosikoak" aipatuko dizkizu Sandiak, eta garai batean sortutako" komunikabide diglosikoak" zein kaltegarri diren gogoraraziko digu Berendiak.
|
|
|
eskualde bat? hizkuntza aldaera bat bederen konpartitzen duten hiztun guztiek60 osa al dezakete
|
egoera
diglosiko bat, hots, nola definitzen da diglosia hiztuntaldeen aurrez aurre, hiztun elkartearen baitan eta, bereziki, bere proiekzio fisiko territorialtzat har dezakegun hiztun herriari buruz61?
|
|
|
eta bertako euskaldun zaharrak? zer irizpide patroi hartu behar da oinarri, dimentsio sozial baten hizkuntza
|
egoera
diglosikoa den ala ez jakiteko, c) diglosia zer gizarte girotan sortu izan den, eta zer transformazio demografikok, soziokulturalek, politiko operatibok eta ekonoteknikok indarrean mantentzen duen edo aldarazten, ahultzen eta, azkenik, ezabatzen duen, gutxi landutako analisi bidea izan da hasieratik. gutxi landua eta, bereziki, orain arte adostasun txikia eskuratua.
|
|
|
a)" soldadu bat ikusi eta solaskideari" mira, kixo: un zordao!" moduan mintzo izan diren andaluziarrak"; b) nederlanderaren eta frantsesaren arteko konpartimentazio sozio funtzionala Awterpen en; eta c) mediku erdaldunari zer gertatzen zaien esan ezinka dabiltzan edadetu zegamarrak. horiek denak continuum baten baitako
|
egoera
diglosikoak dira Fishmanentzat eta bere jarraitzaileentzat. eta bai, halaxe da izan, baina antzekotasunak ala ezberdintasunak dira nagusi hiru egoera horietan. Antzekotasun bakarra da pertsona batzuek ez dutela h menperatzen eta gaizki pasatuko dutela funtzio batzuetan. gainerakoetan, konparatu besterik ez dago gaur egun nola bizi diren andaluziar alfabetatugabeak, frantsesik ez dakiten vlaanderendarrak eta euskal herrian ahalik eta erosoen euskaraz bizi nahi dugunok. guztiok izango gara egoera sozial diglosikoan, baina a zelako aldea!
|
|
|
Cambridge: Cambridge university press. onar dezagun, hasiera hasieratik, Mikel zalbidek proposatzen digun diglosia kontzeptuaren adiera2 ez arrazoia eman eta isilarazteagatik, ez, zintzoki bat baizik. horrela, adiera hertsian, euskararen hiztun elkartea ez da, gaur egun,
|
egoera
diglosikoan bizi; euskal herrian ez dago diglosiarik. Ados. gaur egun, ez dago hizkuntzen arteko banaketa funtzionalik (functional compartmentalization), ez dago gune edo zonalde euskaldunik (euskaraz nagusiki erabiltzen duenik), hizkuntzen geroratzean, transmisioan, ez dago aurrerapenik, eta, azkenik, hizkuntzen (erabilera eremu, modu eta abarren) arteko berezitasunak ezabatzen ari dira. diglosia terminoak, beraz, ez digu balio euskal herrian bizi dugun berariazko hizkuntza egoera izendatzeko. hori da, hain zuzen ere, Diglosiaren purgatorioaz txostenari datxekion konklusiorik behinena. diglosia barik zalbide jaunak euskal herriko hizkuntza egoera honela definitzen du:
|
|
|
Hori da, funtsean, ahuldu horrekin azaldu nahi dena: ...izkuntza atzeraka doala belaunez belaun eta, egungo joera nagusiari buelta ematen ez bazaio, galtzeko arrisku bizian dagoela.3 galtzeko arriskuan (endangered) edo bizi iraupena mehatxupean (threatened) izatea, alde batetik, edo ahuldutakoa hizkuntza izatea, bestetik, ez datoz bat nire ustez. gauza bat da hilzorian edo bizirauteko mehatxuAdiera hertsian, euskararen hiztun elkartea ez da, gaur egun,
|
egoera
diglosikoan bizi; Euskal Herrian ez dago diglosiarik. Gaur egun, ez dago hizkuntzen arteko banaketa funtzionalik ez dago gune edo zonalde euskaldunik (euskaraz nagusiki erabiltzen duenik), hizkuntzen geroratzean, transmisioan, ez dago aurrerapenik, eta, azkenik, hizkuntzen (erabilera eremu, modu eta abarren) arteko berezitasunak ezabatzen ari dira.
|
|
|
Artikuluaren 3 atala bukatzeko diglosiaren osagaiak, atributu eta ezaugarriak laburbiltzen ditu zalbidek, gehienbat Fishmanen eredua jarraituz: diglosia gertaera soziala da, iraunkorra izan behar du,
|
egoera
diglosikoetan konpartimentazio soziofuntzionala gertatzen da hizkuntzen artean, hizkuntzak eskuratzeko bideak ezberdinak dira (eskola vs eguneroko jarduera) eta diglosia ez da gatazka iturri nabarmen. hemen ikusi dugunez aurreneko lau puntuak argiak badira azken puntua, gatazkarena, hain argia ez da.
|
|
|
3 atalaren bukaeran, ikusi dugunez, zalbidek
|
egoera
diglosiko baten ezaugarriak deskribatzen ditu, eta hori da seguruenik bere artikuluaren ekarpen handiena maila teorikoaren ikuspuntutik: diglosiari buruzko eredu ezberdinak aztertu ondoren, aplikagarriena eta zientifikoena den definizio bat proposatzea.
|
|
|
Maisu lan bat da atal honetan zalbidek egiten duena eta gutxi gehitu ahal zaio. Izan ere, diglosia kontzeptuaren adiera klasikoa edo menderatuen adiera erabilita, zaila dirudi ehren
|
egoera
diglosikoa dela aldarrikatzea. euskal herriaren egoera soziolinguistikoa, bere egoera soziala eta politikoa bezala anitza da, eta azpi kasu bakoitzeko hausnarketa egin litzateke. hala ere, iparramerikarren eredua kontutan hartuta ez dirudi gaurko ehko egoera diglosikoa denik (barne diglosia ez dugu kontenplatzen hemen). zalbidek aipatutako ezaugarri guztien artean bi dirudite funtsezkoak ondorio ... Alde batetik, diglosikoa izateko egoera batek iraunkorra izan behar du eta alderantziz oso aldakorra da gaur egungo ehko egoera soziolinguistikoa, aldaketa garaia da.
|
|
|
Maisu lan bat da atal honetan zalbidek egiten duena eta gutxi gehitu ahal zaio. Izan ere, diglosia kontzeptuaren adiera klasikoa edo menderatuen adiera erabilita, zaila dirudi ehren egoera diglosikoa dela aldarrikatzea. euskal herriaren egoera soziolinguistikoa, bere egoera soziala eta politikoa bezala anitza da, eta azpi kasu bakoitzeko hausnarketa egin litzateke. hala ere, iparramerikarren eredua kontutan hartuta ez dirudi gaurko ehko
|
egoera
diglosikoa denik (barne diglosia ez dugu kontenplatzen hemen). zalbidek aipatutako ezaugarri guztien artean bi dirudite funtsezkoak ondorio horietara heltzeko. Alde batetik, diglosikoa izateko egoera batek iraunkorra izan behar du eta alderantziz oso aldakorra da gaur egungo ehko egoera soziolinguistikoa, aldaketa garaia da.
|
|
|
Alde batetik, diglosikoa izateko egoera batek iraunkorra izan behar du eta alderantziz oso aldakorra da gaur egungo ehko egoera soziolinguistikoa, aldaketa garaia da. ...toki guztietan banaketa zorrotzik dagoenik, bereziki A hizkuntza oso sartuta dagoelako teorikoki b hizkuntzari dagozkion eremuetan, ez esateko hor ere nagusi dela. definizioaren beste aldagaiak aztertzen baditugu ere ikusiko dugu nola ehko egoera ez den diglosikoa, ez erabatekoa behintzat. diglosiaren eredu" gatazkatsua" kontuan hartuta ere zaila dirudi aho batez euskararen/ euskaldunen
|
egoera
diglosikoa dela baieztatzea. Auto gorrotoa eta barne alienazioa oraindik hiztun askok nozitzen badu ere, euskarari prestigio teoriko bat onartzen zaio.
|
|
|
Adibidez, eusko Jaurlaritzak kaleratu berri duen" euskara: erabilera, jarrerak, politikak" (2011) txostenaren arabera (eAeri buruzko datuak dira), inkestatuen %82ren arabera euskara desagertzea arazo bat litzateke, eta %86rentzat hizkuntza guztiek garrantzi bera dute. erabileraren datuei so eginez ere zaila dirudi menderatuen ikuspuntutik
|
egoera
diglosikoa dela esatea, alderantziz irakurketa desegoki bat eginez elebakar batzuk minorizatuak beraiek direla aipatzen hasi dira adibidez, upNren diskurtsoa hizkuntzei buruz, pegenauteren garaian. oinarri teoriko sendorik gabe, soziolinguistikaren oinarrizko kontzeptu desitxuratu batzuk erabili ziren eskubide linguistiko
|
|
|
erabilera, jarrerak, politikak" 2011): euskara gaztelania baino gehiago erabiltzen dutela adierazten du inkestatuen %17k familia giroan; %13k lagun artean eta %21ek lanean edo ikasketa lekuan. datu horiei begira behintzat zaila dirudi ehn
|
egoera
diglosikoan bizi garela adieraztea.
|
|
|
Diglosia kontzeptuaren adiera klasikoa edo menderatuen adiera erabilita, zaila dirudi EHren
|
egoera
diglosikoa dela aldarrikatzea.
|
|
|
Beraien arabera, beraz, diglosiarekin akabatu egin behar da eta normalizazioa lortzeko hizkuntza plangintzazko prozesu bat abiatu behar da. eredu gatazkatsu honetan prestigioak eta hizkuntza irudikapenak leku handia hartzen dute. gizartean banaketa funtzional hierarkizatua gertatzen bada hizkuntzen artean, egoera hori ezin da izan justua. Behe aldaera baino ez dakiten pertsonek
|
egoera
diglosikoa nozitzen dute, besteak baino gutxiago sentitzen dira. Batzuk menderatzaileak dira (A dakitenak) eta besteak gutxituak, minorizatuak, menderatuak (b baino ez dakitenak). hizkuntza gutxitua baino ez dakitenak alienatuak dira, Bourdieuk aipatzen duen bezala (Bourdieu:
|
|
|
Menderatuen diglosiak, Iparramerikarren ereduaren salaketa eta deskonstrukzioa nahi du izan. Menderatuen ustez, eredu klasikoak
|
egoera
diglosikoa iraunkorrak eta baketsuak begiztatzen ditu eta egoera diglosikoa armoniosoa dela konsideratzean, egoera diglosikoa onartzera bultzatzen du, normala izango balitz bezala eta horregatik iraunarazten du. Ikuspuntu honen arabera, diglosiaren eredu Iparramerikarrak hizkuntz eta gizarte zuzengabekeria iraunarazten ditu, glotofagia bultzatuz.
|
|
|
Menderatuen diglosiak, Iparramerikarren ereduaren salaketa eta deskonstrukzioa nahi du izan. Menderatuen ustez, eredu klasikoak egoera diglosikoa iraunkorrak eta baketsuak begiztatzen ditu eta
|
egoera
diglosikoa armoniosoa dela konsideratzean, egoera diglosikoa onartzera bultzatzen du, normala izango balitz bezala eta horregatik iraunarazten du. Ikuspuntu honen arabera, diglosiaren eredu Iparramerikarrak hizkuntz eta gizarte zuzengabekeria iraunarazten ditu, glotofagia bultzatuz.
|
|
|
Menderatuen diglosiak, Iparramerikarren ereduaren salaketa eta deskonstrukzioa nahi du izan. Menderatuen ustez, eredu klasikoak egoera diglosikoa iraunkorrak eta baketsuak begiztatzen ditu eta egoera diglosikoa armoniosoa dela konsideratzean,
|
egoera
diglosikoa onartzera bultzatzen du, normala izango balitz bezala eta horregatik iraunarazten du. Ikuspuntu honen arabera, diglosiaren eredu Iparramerikarrak hizkuntz eta gizarte zuzengabekeria iraunarazten ditu, glotofagia bultzatuz.
|
|
|
Funtsean badirudi Ferguson/ Fishman eta menderatuen arteko desadostasuna diglosiaren kontzeptuaz gehienbat azterketa objektua definitzean bi eskolen artean dagoen aldetik sortzen dela. Iparramerikarren ikuspuntua sinkronikoa bada, menderatuena diakronikoa da.
|
egoera
diglosikoa Fergusonen arabera" aski egonkorra" bada, menderatuen kasuan ez da egonkorra eta beraz eskola bakoitzak aztertzen duen objektua ez da zuzen zuzenean beste eskolak aztertzen duen objektua," diglosia" izena biek erabiltzen badute ere.
|
|
|
" language shift" edo" language death" baten deskribapena litzateke. " Language shift" edo" language death" hori bada azterketa eremu bat Ipar Amerikako soziolinguisten artean baina diglosiarekin nahasten ez dena nahiz eta aitortu, noski, diglosia egoera apurtzen denean" language shift" etor litekeela. zalbide kritikoa agertzen da menderatuen ereduarekin eta Lüdi eta Suitzaren adibidea erabiliz (72 or.) zalantzan jartzen du
|
egoera
diglosiko bat derrigorrez gatazkatsua izan daitekeenik. Modu egokian konfliktua kontzeptuari orrialde batzuk eskaini die zalbidek eta kontzeptua zein
|
|
|
Maila epistemologikoan sartzea interesgarria litzateke baina luzeegia hemen xeheki azaltzeko (Joly: 2004, 290), hala ere laburbiltzeko aipa dezagun hemen menderatuen diglosian irudikapenek leku handi hartzen dutela eta menderatuen definizio moldearen arabera,
|
egoera
diglosiko bat gatazkatsua da ezin bestean: hizkuntzen banaketa funtzionalak eta errepresentazionalak menperatze fenomeno bat inplikatzen dute; eta horregatik, haien aburuz, diglosiak bi irtenbide bakarrik izan ditzake:
|
|
|
Baina alor zientifiko batean ari garela sinetsirik eta diglosiaren adiera zientifikoari loturik, gure egungo egoerari ezin zaio diglosia iritzi. hori aski garbi utzi du zalbidek. Bertze kontua da, eztabaida semantikoaz haratago eta egungo
|
egoera
diglosikoa ez dela argituta, zalbidek mahai gainean paratu duen tesia: euskarak, orain eta hemen, nolabaiteko diglosia behar duela hizkuntzak bizirik iraunen badu.
|
|
|
1) Diglosia terminoa erabiltzen denean, lekuan lekuko eta nork bere premien edo interesen arabera erabilitako adiera mota argi eta garbi azaltzea; adibidez: "
|
egoera
diglosikoa aztertuko dugu Fergunson ek kontzeptu hori erabili zuen moduan; alegia, diglosiatzat hartzen dugu..." edo" Fishman-ek diglosia kontzeptua ulertu zuen bezala erabiliko dugu hemen; hau da, egoera diglosikoa da..." eta antzeko azalpenak baliatuz.
|
|
|
1) Diglosia terminoa erabiltzen denean, lekuan lekuko eta nork bere premien edo interesen arabera erabilitako adiera mota argi eta garbi azaltzea; adibidez: " egoera diglosikoa aztertuko dugu Fergunson ek kontzeptu hori erabili zuen moduan; alegia, diglosiatzat hartzen dugu..." edo" Fishman-ek diglosia kontzeptua ulertu zuen bezala erabiliko dugu hemen; hau da,
|
egoera
diglosikoa da..." eta antzeko azalpenak baliatuz.
|