|
2000
|
|
|
|
Zuk
egiten duzun hizkuntza hori, jende euskalduna, euskara hori zurekin batera galtzen ari da: ez du ardura, zure antzera, hark ere galdu beharra duelako; beraz, hil ezazu bera lehenbailehen eta ehortz ezazu ohorez; mintza zaitez espainieraz! 2
|
|
|
Zuk egiten duzun hizkuntza hori, jende euskalduna, euskara hori zurekin batera galtzen ari da: ez du ardura,
|
zure
antzera, hark ere galdu beharra duelako; beraz, hil ezazu bera lehenbailehen eta ehortz ezazu ohorez; mintza zaitez espainieraz! 2
|
|
|
|
Zure
izenagatik...
|
|
|
|
Zure
izenaren harainditik...
|
|
|
|
Zure
izenaren honaindian Nigar bat ixuri nuelakotz, guztizia berrien nigarra!
|
|
|
" Ene bihotza!" esaten diogu maite dugunari, baina" inoren begikoa" izatea ez da maitatua izatea? Lope de Vegak bildu zuen kopla hartan,"
|
zure
begi ederrok/ ene laztana/ katiburik naukate/ librea nintzana" irakurtzen ahal dugu. Ez al da honen aldaera bat Laboak kantatzen duen Manex Pagolaren letra hura?
|
|
|
Edo ez duela ikusi beharrik," lanbroak izkutatzen dizkionean" maite ditu poetak gure bazterrak. Errealitatearen arbolak, izan ere, bai baititu sustrairen batzuk geure barnean. izarrak itzaltzeraino dira argiak maitea
|
zure
begiak zure begiak maitea izarrak itzaltzeraino dira argiak
|
|
|
Edo ez duela ikusi beharrik," lanbroak izkutatzen dizkionean" maite ditu poetak gure bazterrak. Errealitatearen arbolak, izan ere, bai baititu sustrairen batzuk geure barnean. izarrak itzaltzeraino dira argiak maitea zure begiak
|
zure
begiak maitea izarrak itzaltzeraino dira argiak
|
|
|
Itsasoaren sakona barrentzerik ez dut ukan
|
zu
agertu aurretik, zure begiak eneetan pausatu dituzuino.
|
|
|
Itsasoaren sakona barrentzerik ez dut ukan zu agertu aurretik,
|
zure
begiak eneetan pausatu dituzuino.
|
|
|
Ortziaren barrena sakontzerik ezin ukan dut
|
zure
begiak eneetan pausatu aurretik, zure begietan eneak murgildu ditudaino.
|
|
|
Ortziaren barrena sakontzerik ezin ukan dut zure begiak eneetan pausatu aurretik,
|
zure
begietan eneak murgildu ditudaino.
|
|
|
"
|
Zure
begiak eneetan" edo" zure begietan eneak" dioenean transzendentzia bati ari zaio Artze, Espriuk —erreprotxe izpi batean, ene ustez—" betazalik gabeko begia" esaten zion berari... Artzek poema hau argitaratu zuen urte berean eman zuen ezagutzera Patziku Perurenak bere Emily liburua, eta hartan irudi berdina erabili zuen, bitxia da," zureetan eneak", hitanoz baina:
|
|
|
" Zure begiak eneetan" edo"
|
zure
begietan eneak" dioenean transzendentzia bati ari zaio Artze, Espriuk —erreprotxe izpi batean, ene ustez—" betazalik gabeko begia" esaten zion berari... Artzek poema hau argitaratu zuen urte berean eman zuen ezagutzera Patziku Perurenak bere Emily liburua, eta hartan irudi berdina erabili zuen, bitxia da," zureetan eneak", hitanoz baina:
|
|
|
" Zure begiak eneetan" edo" zure begietan eneak" dioenean transzendentzia bati ari zaio Artze, Espriuk —erreprotxe izpi batean, ene ustez—" betazalik gabeko begia" esaten zion berari... Artzek poema hau argitaratu zuen urte berean eman zuen ezagutzera Patziku Perurenak bere Emily liburua, eta hartan irudi berdina erabili zuen, bitxia da,"
|
zureetan
eneak", hitanoz baina:
|
|
|
|
Zuk
eta nik ez dugu berdin sofritzen
|
|
|
Nigandik urrun lehertu dira
|
zure
zainak zugandik urrun maiztu nire adiskidantzak
|
|
|
Nigandik urrun lehertu dira zure zainak
|
zugandik
urrun maiztu nire adiskidantzak
|
|
|
Proklama eder bat kopiatuko dut
|
zure
ireki guztietan irakurribako txatalak ageri dira
|
|
|
Ikasiko dut magalean
|
zure
soina nola batu, bizkarrera nola
|
|
|
Gogoz beintzat,
|
zugana
banator berriro.
|
|
|
Erri,
|
zure
gomuta niregan gau t’egun: zurekiko apeta orain dut ezagun.
|
|
|
Erri, zure gomuta niregan gau t’egun:
|
zurekiko
apeta orain dut ezagun.
|
|
|
|
Zure
ilerrin bederen, biar edo etzi. ai nuke gentza atseden, gurasoen erri.
|
|
|
Ni ere triste nabil
|
zutaz
oroitzean.
|
|
|
Itzalitako izar distirak dira niretzat
|
zure
begiak.
|
|
|
Liburu oku pakdira aipatutako biak:
|
zure
mesanotxean bertan goxo jarri eta alde egiten ez duten horietakoak. Behin eta berriro joko duzu haietara.
|
|
|
Zein ote da espresio perfeta galdetzen diozu
|
zure
buruari orri isilaren iseka zuriari itzuri nahiz.
|
|
|
|
Zu
hari begira, eguzkia nola ezkutatzen den begira dagoen gizaseme bat zara eta zure aurretik egon diren guztiak orobat baina zein da horren espresio perfeta temaz galdetzen diozu kristalean erratuz
|
|
|
Zu hari begira, eguzkia nola ezkutatzen den begira dagoen gizaseme bat zara eta
|
zure aurretik
egon diren guztiak orobat baina zein da horren espresio perfeta temaz galdetzen diozu kristalean erratuz
|
|
|
[une batzuetan hatxeman ezineko hitz hori
|
zure
gogoko hitz bakarra.
|
|
|
Orduan
|
zuk
leihoa kitatu, orri biluzia kajoian sartu eta tabernara bidean espresio perfeta gauzak berak dira aitortzen diozu zure ezgaitasunari.
|
|
|
Orduan zuk leihoa kitatu, orri biluzia kajoian sartu eta tabernara bidean espresio perfeta gauzak berak dira aitortzen diozu
|
zure
ezgaitasunari.
|
|
|
Negar egiten dut
|
zure
oinetara
|
|
|
Haize zirimola azkarrek inarrosten dute oreka nekez zaintzen duenaren bihotzaren zola, zolaren zola, urrats durduzatuegiak marrumaz hantu biribilketa eroan biderkatuz. eta inor, inor, inor ez dago aldamenean holtz hegietan zutik bermatzen laguntzeko! garaizegi lehortu diren aurtengo hostailak, nahar eiharrak eta belar zimelak nora nahi eraman ditzake haize zirimola haserretuak.
|
zu
eta ni hosto inutil horien parekoak gara errorik gabeko izen deitura sarraskituak, borondate eta gerorako amets beti ukatuak. eta haizeak hegatz xumeak bulkatzen dituen gauetan, beldur gaitzak bereganatzen gaitu. gure egunerokotasuna oldarraren, doluaren eta segurtasun ezaren erresuma larraitza da, haizea jabaltzean hargatik, euria hasten den unean badakigu bake aroak iraun ez dezakeela, beldurre...
|
|
|
Hutsalak my love
|
zure
zetazko galtzerdi distiratsuak, Hutsala fita doratuko zigarro horren fantasia;
|
|
|
Oroimena edo
|
zu
ke beldurtia, Eta hauskorrak halaber maitasuna eta armiarmaren etxea, Kartoizko teilatu azpitan babestutako ametsak.
|
|
|
Eta
|
zure
begirada, my love, sagar jelatua, espaloi horietatik zakur deslaien haginetan.
|
|
|
Gizonkillo bat (esate baterako) mozkor taberna berde batean
|
Zuretzat
bakarrik pianoa my love jotzen, Hatzamarretatik ahate basatiak sortzen zaizkiola, Zure izena ebakitzen duen bakoitzean;
|
|
|
Gizonkillo bat (esate baterako) mozkor taberna berde batean Zuretzat bakarrik pianoa my love jotzen, Hatzamarretatik ahate basatiak sortzen zaizkiola,
|
Zure
izena ebakitzen duen bakoitzean;
|
|
|
Edo bestela my love, nahi izanez gero, Hertsi itzazu begiak, Eta pentsa Bonny and Clyde garela eta
|
zu
soineko gorriz;
|
|
|
Zer egin dezaket udako arratsalde gorri batean eguzkiak nere leihoari beldurra badio eta
|
zu
ez bazaude, udak ustekabean neguaren erdian harrapatzen banau derrepentean hostoak isiltzen badira lau kanpai hots entzuten diren bitartean hiru tanta lehor eta epel bat haize hilaren gainetik nora jo dezaket kalean topatuko ez bazaitut gauzak nahiko gaizki ez doazen bitartean tanta epel eskas bat atsoen pauso azkarrak berotzeko nola jakingo dut arbolak bizirik ote dauden soinurik egiten ez badute sirenen hotsa itzaltzeko. gauza ez badira nork esango dit zer gertatzen zaidan lehenengo malkoa oraindik sortu ez denean zeinen eskuak astinduko ditu betazaletan ezkutatu diren kanpaiak non babestuko naiz zure besoak urruti badaude nondik sortuko da elektrizidadea udak baimenik ematen ez badu hiru kanpai ergel eta laugarren bat zeinen arnasak berpiztuko ditu adarrak ni ere uda bihurtu naizenean zer egin dezaket udako usainak sortzen duen izerdi motelak bereganatzen
|
|
|
Zer egin dezaket udako arratsalde gorri batean eguzkiak nere leihoari beldurra badio eta zu ez bazaude? ...ket kalean topatuko ez bazaitut gauzak nahiko gaizki ez doazen bitartean tanta epel eskas bat atsoen pauso azkarrak berotzeko nola jakingo dut arbolak bizirik ote dauden soinurik egiten ez badute sirenen hotsa itzaltzeko. gauza ez badira nork esango dit zer gertatzen zaidan lehenengo malkoa oraindik sortu ez denean zeinen eskuak astinduko ditu betazaletan ezkutatu diren kanpaiak non babestuko naiz
|
zure
besoak urruti badaude nondik sortuko da elektrizidadea udak baimenik ematen ez badu hiru kanpai ergel eta laugarren bat zeinen arnasak berpiztuko ditu adarrak ni ere uda bihurtu naizenean zer egin dezaket udako usainak sortzen duen izerdi motelak bereganatzen
|
|
|
Konturatu zarete naturaren erreferentzia errepikatu egiten dela, nolabait ere, irakurri dizkizuedan poema zatietan: Berrizbeitiak haizearen fereka inbisiblea ikusten du fago, ezki, zumar, platanoetan; Aranbarrik errekaldetik itsasora ekarri du lizarra, edo itsasoa lizarraren bihotzera;
|
zu
eta ni hosto inutilen parekoak garela diosku, Prevert en oihartzunez; Urretabizkaiak ezin du jakin arbolak bizirik dauden ere, zu baten aiduru malenkoniatsuan dagoelarik...
|
|
|
Konturatu zarete naturaren erreferentzia errepikatu egiten dela, nolabait ere, irakurri dizkizuedan poema zatietan: Berrizbeitiak haizearen fereka inbisiblea ikusten du fago, ezki, zumar, platanoetan; Aranbarrik errekaldetik itsasora ekarri du lizarra, edo itsasoa lizarraren bihotzera; zu eta ni hosto inutilen parekoak garela diosku, Prevert en oihartzunez; Urretabizkaiak ezin du jakin arbolak bizirik dauden ere,
|
zu
baten aiduru malenkoniatsuan dagoelarik...
|
|
|
—gure iñular sorgiña, iraun arazi eziña... — bazuaz
|
zure
printzak itzalduaz...
|
|
|
Zergatik ez edan
|
zure
argitik, bizi gaitezen lengotik?
|
|
|
Zergatik ez ibilli
|
zure
eskutik bein beti, eten ez dedin leiñargi?...
|
|
|
Euskalerriak dario,
|
Zugana
luzatuz bere yorana. Bai, arren, utzi Adio esaten.
|
|
|
Nere lagunik maitatuena, ombu laztana,
|
zu
zera, argatik nator zure kolkora ni malkoak isurtzera, iduriturik naramazula atariko intxaurpera...
|
|
|
Nere lagunik maitatuena, ombu laztana, zu zera, argatik nator
|
zure
kolkora ni malkoak isurtzera, iduriturik naramazula atariko intxaurpera...
|
|
|
IZTUETA, Paulo Semeen edukazioa oñarritzen. 10 zk. (1959), 56 Eriotz ondorengoaren berri. 11 zk. (1960), 24
|
Zugan
dut itxaro. 14 zk. (1961), 55 Eire/ Irlanda. 2 zk. (1977), 72 Euskal literaturaren irakurketa berezia. 63 zk. (1991), 53 Joxe Austin Arrietaren literatur lanak. Aurkezpen modura. 86 zk. (1995), 41 Irakaskuntza katolikoa Hego Euskal Herrian. 95 zk. (1996), 65 UPV/EHU ren hezkuntza elebiduna. 100 zk. (1997), 19
|
|
|
MUJIKA, Luis Mari
|
Zure
oroiz... (Aita Donosti’ri). 2 zk. (1956), 149
|
|
|
MUXIKA, Luis Mari
|
Zure
oroiz... (Aita Donosti’ri). 2 zk. (1956), 149 Ama semeak. 3 zk. (1957), 133 Sagrario oñetan. 3 zk. (1957), 138
|
|
|
IZTUETA, Paulo
|
Zugan
dut itxaro. 14 zk. (1961), 55
|
|
2001
|
|
|
Eskualzaleen biltzarreko jaunak, eta
|
zu
, oroz lehen, Louis Dassence, buruzagi lehena, Uztaritzeko auzapeza, huna liburutto bat haurren eta gazteen eskuetan ezartzen duzuena. Lehen emaiten baitziniuzten haurreri sariak hau emaiten duzue:
|
|
|
Orduan aitona amona asko zen erdaraz tutik ere ez zekiena. Euskal giro hori arnastu egiten zenuen; eta hartarako sentsibilitatea izanez gero,
|
zure barrenean
bere kutsua uzten zizun. Niri behintzat horixe gertatu zitzaidan Loiolan pasatu nituen urteetan:
|
|
|
Zer moduzko harrera egiten zien jendeak
|
zure
eskariei. Laguntzarik izaten zenuen, ala bakarbakarrik jardun behar izaten zenuen lan horretan?
|
|
|
|
Zu
re ikasle ibilbidea, ordea, ez zen Xabierren amaitu. Noranahi joanda ere nola edo hala moldatzen zinen, beraz, bertsoak biltzen segitzeko.
|
|
|
Ota ñoren Alkar eta Urruzuno ren Ipuiakerabakigarriak izan omen ziren
|
zuretzat
. Zergatik?
|
|
|
Jesuiten ikasbidea, beste ordena batzuetakoen aldean, bakar zalea omen da.
|
Zure
lana bakarbakarrikegin duzu zuk ia beti. Jesuiten eragina al da hori, zurebe rezko joera, edo halabeharrak eta hala beharrak derr igo rtu zaituzte hala jardutera?
|
|
|
Jesuiten ikasbidea, beste ordena batzuetakoen aldean, bakar zalea omen da. Zure lana bakarbakarrikegin duzu
|
zuk
ia beti. Jesuiten eragina al da hori, zurebe rezko joera, edo halabeharrak eta hala beharrak derr igo rtu zaituzte hala jardutera?
|
|
|
Apaiz berri zinela, Valentzia, Ategorrieta, Xabier, atzera Ategorrieta eta atzera Xabier izan dituzu bizileku (edo egoitza nagusi, behintzat). Esaiguzu, laburlabur, zer izan diren
|
zuretzat
leku horiek.
|
|
|
|
Zure
ikasketen artean erretorika ere izango zen, noski. Beharbada izango duzu gogoan beste sermoilari ren baten sermoiren bat, bereziki hunkitu zintuena.
|
|
|
Beharbada izango duzu gogoan beste sermoilari ren baten sermoiren bat, bereziki hunkitu zintuena. Eta
|
zu
zeu, zer moduzko sermoilaria izan zara?
|
|
|
Batek zera esan zidan: "
|
zuk
bildutako material horretatik aukerapen bat egin, antologia bat, eta nahikoa da". Beste batean, Sebastian Salaberria rekin nintzen.
|
|
|
Fetxa seinalatua da hori euskal kulturan.
|
Zuretzat
ere bai. Kontaiguzu zer buruhauste izan zenituen sailari hasiera emateko.
|
|
|
Besteren lanaz baliatzea da hori. Baina eskerrak emanbeha rrean, berak dira azterlari jatorrak; eta
|
zu
, biltzaile ziztrin bat. Lehengora nator:
|
|
|
Hemen, ikusten denez, denentzako lain dago kritika eta egurra.
|
Zure
kasuan, esaterako, zera dio batek baino gehiagok: bildu bai baina sekula argitaratu gabeko material mo rdoa eduki behar duzula hor nonbait gordeta.
|
|
|
Beste edozeinek,
|
zuk
dakizunaren laurdenaren laurdenarekin sekulako teoria osatuko zukeen aspaldi. Zuk, ordea, ez dakit teoria gorrotatzen duzun, ala teoria egiteko joerari eutsi egiten diozun.
|
|
|
Beste edozeinek, zuk dakizunaren laurdenaren laurdenarekin sekulako teoria osatuko zukeen aspaldi.
|
Zuk
, ordea, ez dakit teoria gorrotatzen duzun, ala teoria egiteko joerari eutsi egiten diozun. Bildu dituzunak bilduta, ez al duzu ikusten corpus hori aztertu eta arrasto teoriko batzuk ateratzeko premiarik?
|
|
|
|
Zuk
bildutako esaera zaharren bilduma berria dani re libururik kuttunenetakoa. Nik behintzat balio literario handia ikusten diot liburu horri (ere).
|
|
|
Nik behintzat balio literario handia ikusten diot liburu horri (ere). Nola juzgatzen duzu
|
zuk
zeuk bildutako materialen literaturtasuna (gene ro ka)?
|
|
|
Bat bateko bertsolaritzari dagokionez, zein dira,
|
zure
ustez, XX. mendeko mugarririk garran tzi ts uenak?
|
|
|
Lehenago ere aipatu dugu, baina non dago eta zer da, jakin badaiteke,
|
zure
artxiboa. Zer material klase da?
|
|
|
Kanpotik begiratuta, gizon batek egin dezakeen guztia eta askoz gehiago egin duzu
|
zuk
. Zuk zeuk, halaere, izango duzu egin gabe utzitako zerbaiten damurik.
|
|
|
Kanpotik begiratuta, gizon batek egin dezakeen guztia eta askoz gehiago egin duzu zuk.
|
Zuk
zeuk, halaere, izango duzu egin gabe utzitako zerbaiten damurik.
|
|
|
Argitaratu gabeko bertso zaharrak ere laster aterako ditut, zenbait liburutan. Hori, noski, Jaungoikoak orain artean bezala osasuna ematen badit; eta
|
zu
bezalako inor etortzen ez bada, denbora galaraztera.
|
|
|
Tolosan jaioa zaitugu
|
zu
, 1928an. Sei senide zineten, eta lau anaia zaudete gaur egun bizirik.
|
|
|
Hainbesteko garrantzia izan al du
|
zuretzat
Adunak?
|
|
|
Leku ederrean geratzen da, orduan,
|
zure
jaioterria...
|
|
|
nazioarteko superaberats kosmopolitak. Kanpo Alderdia bezalakoa izango dira heziketa handiko profesional kosmopolitak, bizitza bapoa eramaten duten profesional kosmopolitak, Lind ek aipatzen duen" goiko klasea",
|
zu
eta ni bezalako jendea.
|
|
2002
|
|
|
Gaztelauen artean ere, zertarako uka, beti egoten da norbait literatura periferikoren bati azken aurreko botaziora arte boza ematen dionik, baina, ehunetik laurogeita hemeretzi alditan, azken eta behin betiko botazioan, boto horiek gaztelau obren alde lerratzen dira, mesetakoak ez direnak gupidagabeki ahantziz. Inoiz, ordea, aukerak polarizatu egiten dira eta gaztelau idazle biren arteko sokatira bizia azal daiteke, bakoitzak aldean adiskide eta editorial ezagunen interesak dituela, eta kasu horretan, batak besteariamore —hots, ospea, saria eta editorial irabazi ez txikiak— emateko gogorik ezak, batzuetan botoak periferiako baten alde desbiderarazten ditu, erdarazko" ez
|
zuretzat
ez nire tzat" hori betez. Hori dela eta, erdaldunen arteko lehiakidetza eta bekaizkeria amorratuak inoiz galegoak, katalanak edo euskaldunok atera gaitzake garaile.
|
|
|
ghettoa, EHU euskal irakaslez hustutzea... Zer azpimarratuko zenuke
|
zuk
–
|
|
2003
|
|
|
Maitasuna, mehatxua, indiferentzia. Eskuragarri izanen zaizkio
|
zu
/ ni, nirea/ zurea, gurea/ besterena bezalako kontzeptuak, familia hierarkiak ere eskura izanen dituen bezala lehenbiziko ahaideekin eta lagunekin harremanetansartu bezain laster.
|
|
|
Maitasuna, mehatxua, indiferentzia. Eskuragarri izanen zaizkio zu/ ni, nirea/
|
zurea
, gurea/ besterena bezalako kontzeptuak, familia hierarkiak ere eskura izanen dituen bezala lehenbiziko ahaideekin eta lagunekin harremanetansartu bezain laster.
|
|
|
Eta nortzuk ditugu Cenci horiek? Batzuetan, ideia bati edo izen bati segitzen hasten zara
|
zure
bidaian, etabatb atean ohartzen zara ideia edo izenak, berak segitzen dizula zeuri etenik gabe. Via dei Cenci, Lungotevere dei Cenci —Sinagoga ondotik errekan gora—, Palazzo Cenci, Palazzo Cenci Bolognetti, behin eta berriro topatzen dituzuErroman.
|
|
|
Era baikorrean egina: "
|
zure
beharra, zure premia du euskarak" esan litzaioke jendeari.
|
|
|
Era baikorrean egina: " zure beharra,
|
zure
premia du euskarak" esan litzaioke jendeari.
|
|
|
2. Zer iritzi duzu euskalgintzaren alorretik, oro har, neurri ildo horri ematen ari zaion erantzunaz? Egokiak al dira,
|
zure
ustez, politika horren aurrean euskaltzaleen aldetik planteatzen diren aterabideak?
|
|
|
|
Zure
berrien zain. BARRUTIA, Agurtzane// Belmonte, Jose.
|
|
|
|
Zure
etxea, zure planeta: denon etorkizuna eraikitzeko proposamenak/ Tu casa, tu planeta:
|
|
|
Zure etxea,
|
zure
planeta: denon etorkizuna eraikitzeko proposamenak/ Tu casa, tu planeta:
|
|
|
Nire eskua
|
zurean
. (b).
|
|
|
|
Zure
gorputza, burutik oinetara. (i).
|
|
|
Aurrerago, ikerlan berean eskaintzen zaigun beste galdera bat dugu; honako hau: "
|
Zure
seme alabak aukerarik izan du (eskolaz kanpoko) ekintza horiek zuk nahi zenukeen hizkuntzetan egiteko?". Erantzunak, honako hauek dira:
|
|
|
Aurrerago, ikerlan berean eskaintzen zaigun beste galdera bat dugu; honako hau: " Zure seme alabak aukerarik izan du (eskolaz kanpoko) ekintza horiek
|
zuk
nahi zenukeen hizkuntzetan egiteko?". Erantzunak, honako hauek dira:
|
|
2004
|
|
|
Haren ihardespena:
|
zuk
esan bezala, huntaz eta hartaz, beraren kezkaz, bizitzaz, kristau sentimenduaz, minberatasunaz, lagun hurkoarekiko arduraz, literaturaz, poesiaz, euskaraz... Denak izan genituen solasgai.
|
|
|
Ekin ezazu gizatasuna
|
zure
pertsonan edo besteengan orain eta beti helburu modura erabiliz eta inoiz ez bitarteko soil modura.
|
|
|
Jabetzaren argipenean, hau da, nire eta
|
zurearen
arteko bereizketaren oinarrian, alde batetik subjektu bizidun eta gorpuzdunen baldintza dago eta, bestetik, printzipio nagusi bat: jatorriz komuna den lurraren jabetza (res om nium).
|