|
2007
|
|
|
Ez da erraza hori zehazki zergatik gertatzen den jakitea; benetan
|
jendeak
zientziaren fruituak atsegin ez dituelako, edo zientzia eta teknologia komunitateak bere lanak gizarteratzeko behar adina ahalegin egiten ez duelako.
|
|
|
Egoera hori aldatzeko antolatu zen 2000 urtean lehenengo Zientziaren Astea, Europako Batasunaren ekimenez. Helburua da zientzia eta teknologia
|
jendearengana
hurbiltzea, azken aurrerakuntzak eta ikerketa lanak kalera ateratzea eta jendearengan zientziarekiko jakin mina piztea. EAEn, Innobasque erakundeak antolatzen du Zientzia eta Teknologiaren Astea.
|
|
|
Egoera hori aldatzeko antolatu zen 2000 urtean lehenengo Zientziaren Astea, Europako Batasunaren ekimenez. Helburua da zientzia eta teknologia jendearengana hurbiltzea, azken aurrerakuntzak eta ikerketa lanak kalera ateratzea eta
|
jendearengan
zientziarekiko jakin mina piztea. EAEn, Innobasque erakundeak antolatzen du Zientzia eta Teknologiaren Astea.
|
|
|
Museoak urte guztian irekiak badaude ere, Zientzia eta Teknologiaren Astean ahalegin berezia egingo da
|
jendearengana
iristeko. E. Carton
|
|
|
Ordenagailuak dira IKTen burmuina eta bihotza; baina, dudarik gabe, IKTen artean elementurik garrantzitsuena eta iraultza handiena ekarri duena Internet da, haren azken belaunaldiak batez ere:
|
jendearen
parte hartzean eta informazio trukean oinarrituak dauden sareko zerbitzuek osatzen dute Web 2.0; eta, hain arrakastatsuak izan diren wikiak, eta blogak dira, besteak beste, 2.0 izarrak.
|
|
|
Batxilergoko eta Lanbide Heziketako ikasleek interesgarria den edo eztabaida sortzen duen gai bat aukeratu behar zuten, zientziarekin edo teknologiarekin zerikusia duen edozein gai. Baina gaiak interesgarria izan behar zuen zinez, eztabaida sortu eta
|
jendeak
blogean iritzia ematea lortu behar zuten eta.
|
|
|
Gainera, esperimentu horiek erabat kontrolatuta egiten direla bermatzeko arau zorrotzak daude. Hala eta guztiz ere, oraindik badago zientzian animaliak erabiltzea gaitzesten duen
|
jendea
. Horrelakoak galarazteko, hezkuntza ezinbestekoa da.
|
|
|
Baina benetako iraultza 2003tik landa gertatu zen: gaur egun,
|
jendeak
kolpe batez gigabytetako datuak telekargatzen ditu, adibidez, YouTube edo MyMotion web guneetatik.
|
|
|
Airbus konpainiaren A380 hegazkin erraldoiari. A380a dagoeneko airean dago, eta, ustez, hark ere isurketak murrizten ditu, hegaldi bakoitzean
|
jende
asko garraiatzen baitu, Boeing 787ak garraiatuko duen lagun kopuruaren bikoitza ia.
|
|
|
Nik uste dut positiboa dela. Orain arte
|
jende
asko ez zen arazoaz jabetu, eta, gaur egun ere, garabidean diren herrialde askotan ez dago kontzientziarik; arazoaz jabetzeko lan handiagoa egin behar dugu leku horietan.
|
|
|
Eta ez dago arriskurik
|
jendea
, entzutearen poderioz, gogaitu eta, azkenean, garrantzirik ez emateko?
|
|
|
Oso erakargarria da denetik egiten saiatzea, baina ez dut denbora nahikorik. Horretaz gain, batzuetan
|
jendeak
uste du denetik dakidala, arazo guztietan aditua naizela, eta azaldu behar izaten dut ez dela horrela.
|
|
|
Aeronautika astunean aireontzien saila sartzen da, eta beste guztiak aeronautika arina dira.
|
Jendeak
hegazkintzaz hitz egiten duenean, oro har aircraft ez ari da, dio Arregik, merkatu bolumenaren arabera antzekoak dira hegazkintza astuna eta arina, baina arina ez da ezagutzen... .
|
|
|
Duela bost bat urte hasi ziren Estatu Batuetan honelako hegazkinak egiten, merkatuan zegoen hutsune bat betetzeko asmoz. Izan ere, ikusi zuten badagoela hainbat
|
jende
, negozio munduan batez ere, ohiko airelineak erabiltzen ez dituena, ordutegi arazoengatik eta abarrengatik; eta jet pribatuak edo business jet ak ere ez, kostu handiegia dutelako. Aitzitik, horien ordez hegazkin txiki pribatuak erabiltzen dituzte.
|
|
|
Gainera, proportzioan nahiko merkeak dira dio Arregik, milioi bat dolarretik aurrera kostatu daitezke. Izan ere, ahalik eta
|
jende
gehienaren eskura jarri nahi dituzte, eta, horregatik, merkeak izateaz gain, operazio kostuak ere ahalik eta gehien murrizten saiatzen dira. Eraginkortasun handia dute, erregai kontsumo urria, fidagarritasun handia eta mantentze tasa txikia.
|
|
|
(Adibide polita da Where late the sweet birds sang, Kate Wilhem en eleberria). Baina zientzia fikziotik kanpoko
|
jendeak
azkar ohitu behar izan zuen Dolly ardia klonatu zutenean eta komunikabideetan agertu zenean.
|
|
|
DNA deskodetzeko teknologia, ordea, garestiegia da
|
jende
gehienarentzat. Bestalde, deskodetu dituzten lehenak zientzialari ospetsuenak izan dira, eta jende asko ez dago ados horrekin.
|
|
|
DNA deskodetzeko teknologia, ordea, garestiegia da jende gehienarentzat. Bestalde, deskodetu dituzten lehenak zientzialari ospetsuenak izan dira, eta
|
jende
asko ez dago ados horrekin. Izan ere, Watsonek ez bezala, gaitzekin lotzen diren geneak ote dituzten jakin nahi izan dute, litekeena baita horrek abantaila ematea sendabidea asmatzen dutenean.
|
|
|
Aitzitik, alergia gehiago eragiten dituzte, eta, batez ere, ingurumenera hedatzeko arrisku handia dute. Hain juxtu,
|
jende
askorentzat hori da transgenikoen aurka egoteko arrazoi handienetako bat. Beraz, arrisku hori saihesteko, neurri zorrotzak hartzera behartuta daude ekoizleak.
|
|
|
Horren ondorioz, haiekin elikatzen ziren milaka lagun gaixotu ziren (baita animaliak ere). Adin guztietako
|
jendeari
eragin zion: koordinazio falta zuten, esku eta hanketan sentikortasuna galdu zuten, ikusmena eta entzumena ere bai, eta, kasurik larrienetan, paralisia eta heriotza eragin zien.
|
|
|
Oro har, galderak ugariagoak dira erantzunak baino, baina datu deigarri batzuk azaldu dira. Esate baterako,
|
jende
askoren merkurio iturri nagusia enpasteak dira. Arnasaren bidez merkurio lurruna hartzen da, baina orain artean ez da frogatu horrek kalte egiten duenik, lurrun hori toxikoa izan daitekeen arren (merkurio meatzariek ederki zekiten hori), arnasten den gehiena kanporatzen omen da eta.
|
|
|
Ikusten denez,
|
jende
gehienaren osasunerako benetako arriskua metil merkurioa da, eta ez merkurioa bera. Eta, hala ere, merkurioaz hitz egiten da oro har.
|
|
|
Itai itai gaixotasun bat da, kadmioak eragiten duen eritasun bat. XX. mendearen hasieran Japoniako Toyama prefekturan kadmioarekin
|
jende
ugari pozoitu zenean agertu zen, lehenengoz. Izena, bizkar-hezurreko eta artikulazioetako oinazeek eragindako min oihu japoniarretik dator.
|
|
|
1912an agertu zen lehenengoz gaixotasuna. Hortik aurrera, gero eta
|
jende
gehiago hasi zen gaixotzen. Hezurrak bigundu egiten zitzaizkien, eta giltzurrunek huts egiten zieten.
|
|
|
Fosfato ongarriek kadmioz aberasten dituzte barazkiak. Barazki horiek dira
|
jende
gehienarentzat kadmio iturri nagusia. Artxibokoa
|
|
|
Ez da denbora asko kadmioa gizartean sartu zela, baina denbora tarte hori nahikoa izan da bazterrak kadmioz kutsatzeko eta
|
jendea
pozoitzeko. Beraz, alde horretatik, argi dago kontuan hartu beharreko eta kontu handiz ibiltzeko elementua dela.
|
|
|
ingurua ikertzea, babestea, eta, batez ere, duen balioa dibulgatzea. Mundu osoko geologoen, hainbat ikastetxetako ikasleen eta edozein adin eta motatako
|
jendearen
bisita jaso du, eta, zentroaz gain, labarrak ere bertatik bertara ikusi dituzte askok. Hain zuzen ere, Algorri interpretazio zentroak iraupen eta eduki desberdinetako bisita gidatuak antolatzen ditu (aurrez izena eman behar da).
|
|
|
Ados zaude Zenbakirik gabe bizi liburuaren tesiarekin? Tesi horren arabera, zenbakiak behar dituen gizarte teknologiko batean bizi gara, baina
|
jendeari
ez dio axola zenbakiak ez ulertzea.
|
|
|
Egia esan, ez nuen espero. Izan ere, zientzia eta teknologian
|
jende
asko dago gauza bikainak egiten, eta, esparru horretan, matematika arlo txiki bat besterik ez da. Horregatik, ez nuen uste matematika sarituko zutenik.
|
|
|
Matematikan arlo bi daude, abstrakzioa eta konputua. Eta biak dira nolabait zailak
|
jende
gehienarentzat. Hori nabaritzen da, inkestetan garbi ikusten da.
|
|
|
Ez du zertan zaila izan. Baina badakigu
|
jendeak
arazoak dituela horrekin.
|
|
|
Esaterako, integrazioa nahiko erraza bihurtzen da, baina, horretarako, lehendabizi, berrogeita hamar edo ehun integral egin behar dira. Eta hori zail egiten zaio
|
jendeari
.
|
|
|
Batik bat, bi arto barietateri esker gertatu da hazkunde hori: abereak bazkatzeko erabiltzen den Bt arto horia, eta
|
jendeak
elikatzeko erabiltzen duen Bt arto zuria.
|
|
|
2006ko hau hamahirugarrena da zientziaren dibulgaziorako CAF enpresak eta Elhuyar Fundazioak antolatzen dituzten sarientzat. Eta, ohi bezala,
|
jende
andana bildu zen. Ekitaldia Aitziber Agirrek eta Saroi Jauregik aurkeztu zuten, eta, besteak beste, Jose Mari Rodriguez Ibabe Elhuyar Fundazioaren lehendakariak eta Koldo Nuñez Beteluk hartu zuten hitza, azken honek epaimahaiko kideen izenean.
|
|
|
Mikel Alvarez Gurutzetako Ospitaleko gerentearen esanean, arrazoi bat baino gehiagorengatik. Batetik, kontuan izan behar da ospitaleetan dagoen
|
jendea
, oro har, ez dagoela osasuntsu, hau da, ez dagoela egoera immunitario osasuntsuan. Eta, gehienetan, besteok baino arrisku handiagoa dute infekzioren bat hartzeko.
|
|
|
Gizakiok ehunka, milaka edo milioika urtez bizi nahi badugu, beste planetak kolonizatu ditugu... Ez dakit noiz izango den, baina iritsiko da egun bat non Lurretik kanpo Lurrean baino
|
jende
gehiago biziko den... Badakit gizakiak eguzki sistema kolonizatuko duela, eta egunen batean urrunago ere iritsiko dela...
|
|
|
Geroago, SARS birusak piztu zuen alarma, eta, duela hilabete batzuk, hegazti gripeak. Komunikabideetan sarri aipatzen zituzten horiekin lotutako kontuak, eta
|
jendearen
ohituretan ere eragina izan zuten; adibidez, hegazti gripearen beldurrez, oilasko kontsumoa jaitsi egin zen.
|
|
|
Heinrichen lantaldeko etnobotanikari bat, Rocio Alarcon, Arabaren hegoaldeko tradizioak ikertzera etorriko da. Izki inguruan ibiliko da, hango
|
jendeari
elkarrizketak egiten, landareen laginak hartzen, analisi farmakologiko eta toxikologikoak egiten eta abar.
|
|
|
Oro har, emakumeak erantzukizun handiagoa du etxearen eta familiaren gobernuan. Etxetik kanpo lan egiteaz gain, haurrak zaintzen ditu, etxeko lanak egiten ditu, ardurapean duen adineko
|
jendeari
kontu egiten dio... Gizonezkoak baino denbora gehiago eskaintzen die lan horiei.
|
|
|
Oso anestesiko eraginkorra zen, baina eragin psikotikoa/ disoziatiboa ere bazuela ikusi zuten. Beste dimentsio batera eramaten zuen
|
jendea
, gorputza utzi eta buruak beste norabait egiten zuen bidaia. Horregatik, animaliekin eta haurrekin erabili izan da, horiei ez dielako modu horretan eragiten, normalean.
|
|
|
Horrela ikusita, badirudi ez dela depresioaren ikerketarako material egokia,
|
jendeak
burua galtzen baitu droga horren eraginpean. Baina ikusi dute depresioa duten gaixoentzat lagungarria izan litekeela; depresioaren ikerketan lagungarria izaten ari da, behinik behin.
|
|
|
Gaur egun, joera nagusia da auto pribatuak erabiltzea; garraiobide erabiliena da.
|
Jendeak
gero eta auto gehiago erosten ditu, eta joera hori zabaltzen ari da, Asiara bereziki. Asian, petroliotik eratorritako produktuak gero eta gehiago bideratzen dira autoak hornitzera.
|
|
|
Konposatu horiek ez daude onartuta, eta arriskutsuak izan daitezke, baina, hala ere, supermerkatuetako fruta eta barazkietaraino heltzen dira. Laboreak Babesteko Europako Elkarteak dioenez, zenbait
|
jende
gaixotu egin izan da produktu horien erruz. Horrez gain, produktu horiek erabiltzen dituzten nekazariek beren osasunari ere egiten diote kalte, eta baita ingurumenari eta laboreei ere, azken horien galera eragin baitezakete.
|
|
|
Gero eta ezagunagoak egiten zaizkigu. Inor ez da harritzen gaur metroan norbait plastikozko arkatzaz eskuan duen pantailatxoa ukituz ikustean, eta,
|
jende
askorentzat, eguneroko lanerako eta bizitzarako ezinbesteko tresna bihurtzen ari dira. Sofistikatuenak sakelako ordenagailuak dira ia, eta mahai gaineko ordenagailuetan gehien erabiltzen diren programen bertsioak dituzte:
|
|
|
Zaila da esatea, oraindik falta da lana, eta denboratxo bat dugu. Baina azkar ibili dugu,
|
jendea
zain dago eta.
|
|
2008
|
|
|
Oraingoz, txerto babesle bat,
|
jendea
infekziotik babestuko duen txerto bat, nahiko urrun ikusten dugu. Ez dut uste etorkizun hurbilean lortuko dugunik.
|
|
|
Egungo energiaren eskuragarritasunak eta oparotasunak erosotasunaz eta mugikortasunaz gozatzeko aukera ematen dio
|
jende
askori, aurrekaririk gabeko neurrian. Baina, horretarako, sua erabiltzen hasi aurretik baino 100 bider energia gehiago xahutzen du gizakiak batez beste.
|
|
|
mundu zabalean badira adibide esanguratsuak. Japonian, adibidez, oso
|
jende
gutxik erabiltzen du auto partikularra batetik bestera ibiltzeko, eta pertsona bakoitza auto baten jabe izatea pentsaezina da gizarte hartan. Londresen, berriz, hirigunera sartzeko kobratzen hasi zirenean konpondu zen trafikoa, eta Danimarkan ibilgailuen jabeei zergak asko igotzen zaizkie.
|
|
|
Egia da, geometriak dio ezin dela Lurraren mapa perfektu bat egin esfera batena, azken batean. Baina
|
jendeak
ez du pentsatu ere egiten zer esan nahi duen horrek. Horrek esan nahi du mapa batek interesatzen zaizkigun ezaugarriei eutsi behar diela.
|
|
|
Oso gai polemikoa da, eta kontuz ibiltzekoa.
|
Jende
askok istorio faltsu bat sinetsi du, mapari kutsu solidarioa eman diotelako. Baina hori horrela esanez gero, jendea erasotua sentitzen da.
|
|
|
Jende askok istorio faltsu bat sinetsi du, mapari kutsu solidarioa eman diotelako. Baina hori horrela esanez gero,
|
jendea
erasotua sentitzen da.
|
|
|
Zientziaren Kutxagunean matematika zabaltzeari buruzko gogoeta bat egin genuen,
|
jende
askorekin: kazetariak, editoreak, matematikariak, irakasleak, politikariak eta abar elkartu ginen.
|
|
|
Horrelako egoeren aurrean daudenean, eta bietako batek irabazi behar duenean, Gonzálezek argi du zein den beti irabazlea: azken batean, kontserbatzearen alde egiten dutenek askoz indar txikiagoa dute, bai diru aldetik, bai
|
jende
kopuruari dagokionez; beraz, ez dute zer eginik.
|
|
|
Londresen, adibidez, hirigunera sartzeko kobratzen hasi zirenean konpondu zen trafikoa. Japonian oso
|
jende
gutxik erabiltzen du auto partikularra batetik bestera ibiltzeko.
|
|
|
Saiakuntza klinikoak beti ez dira bukatzen laborategietan eta ospitaleetan egiten dituzten esperimentuekin. Batzuetan, horiek guztiak gainditutakoan, hau da, botika jakin bat merkaturatutakoan, ikertzaileek aztertzen jarraitzen dute denbora tarte batean botika hori hartzen duen
|
jendea
. Helburua izaten da botikaren ezaugarriak hobeki ezagutzea, izan ditzakeen erabilera berriak aurkitzea... eta aurreko faseetan aztertu ahal izan ez dituzten kondizioetako pertsonak aztertzea.
|
|
|
Horregatik, hizkuntzalaritzatik kanpo dagoen
|
jendearekin
hasi naiz lanean (filosofoekin, biologoekin, informatikariekin eta abar). Denen artean, saiatzen gara arlo bakoitzean erabiltzen diren hizkuntzak eta terminoak uztartzen, elkar ulertzeko.
|
|
|
Nire lankideak eta ni saiatzen gara neurologian, genetikan eta horrelako arloetan lanean ari den
|
jendearentzat
neurgarriak diren parametro bihurtzen aztertzen ditugun ereduak. Adibidez, zuk esaldi bati begiratzen badiozu, objektu bat ikusten duzu.
|
|
|
Holografiaren aplikazio batzuk hain dira egunerokoak, ezen
|
jende
asko ez baita ohartu ere egiten. Baina esku artean duen billeteari erreparatuko balio, berehala ikusiko luke atzealdean eta eskuinean goitik behera dagoen zerrenda distiratsua.
|
|
|
Xabier Estebanen (GBLHI) hitzetan, Orexa herri txikia da, eta horrek esperientzia berriak abiaraztea errazten du, proiektuaren dimentsioari dagokionez;
|
jendeak
elkar ezagutzen du, eta, oro har, harremana ona da, eta ideiak eta esperientziak trukatzeko aukera dago; politikoki egonkorra da, eta, beraz, udalaren konpromisoa epe luzekoa izan daiteke, eta ez unean uneko egoera politikoen araberakoa; eta, gainera, Orexakoa eredu moduan erabili da beste herrietara zabaltzeko, bereziki Gipuzkoan antzeko ezaugarriak dituen herri asko baitago, baina baita beste l...
|
|
|
Biztanleria etengabe hazten ari delako. Alegia, ur kantitate berdina gero eta
|
jende
gehiagoren artean banatu behar da. Gainera, jendeak gero eta bizi kalitate hobea du, eta gero eta ur gehiago erabiltzen du.
|
|
|
Alegia, ur kantitate berdina gero eta jende gehiagoren artean banatu behar da. Gainera,
|
jendeak
gero eta bizi kalitate hobea du, eta gero eta ur gehiago erabiltzen du. Klima aldaketaren ondorioak ere hor daude:
|
|
|
Eta, Ura bizi iturri ekimenerako bulegoa garen neurrian, batere salbuespenezkoa ez den helburua lortu behar dugu:
|
jende
horren erdiak saneamendu segurua izan dezala.
|
|
|
Teknologia berriei sarri gertatzen zaie hori: teknologia erabiltzen hasi eta onurak dituela eta kalterik ez duela eragiten ikusi arte,
|
jendeak
ez ditu erabat baztertzen susmo txarrak.
|
|
|
Urdanetak berak bederatzi urte eman zituen han, eta ongi ezagutu zituen hango ingurua, hango itsaslasterrak eta abar. Hango
|
jendearekin
egon zen eta informazio guztia jasotzen joan zen. Gainera, hizkuntzetarako erraztasun handia zuen, eta, horregatik, historialariek uste dute indigenekin izan zituzten harremanak haren bitartez izan zituztela.
|
|
|
Higgsen teoria. Peter Higgs eskoziarraren izenarekin gogoratzen dugu, baina nabarmendu behar da
|
jende
askok hartu zuela parte teoriaren garapenean; alegia, ez zen kasualitate bat izan. Hiru taldek landu zuten ideia bera, bakoitzak bere bidetik:
|
|
|
Ikusi dugunez, egur hila oso garrantzitsua da ibaien kalitate ekologikorako. Gure gizartean, ordea,
|
jende
gutxi jabetzen da horretaz. Interesgarria da ikustea nola aldatzen den egur hilaren pertzepzioa leku batetik bestera, horrek nabarmen eragin baitezake errekak leheneratzeko garaian.
|
|
|
Azkeneko urteetan izugarrizko ahalegina egiten da alde horretatik, baina uste dut oraindik hobetu behar dela. Agian, gizartean, zientzia gai asko ditu inguruan
|
jendeak
, eta ez da horretaz konturatzen. Ez da konturatzen gehiago jakin edo informazio gehiago izan lukeela.
|
|
|
|
Jendeak
gorroto du kimika?
|
|
|
Gainera, beste leku batzuetan ezberdina izango da, baina, hemen, Euskal Herrian, askoz indartsuagoak izan dira makina erreminta eta horrelako industriak. Ez zegoen kimika industria askorik, eta, horregatik ere,
|
jendeak
joera gutxi dauka Kimika ikasteko. Hala ere, hori asko ari da aldatzen orain.
|
|
|
Kostatzen zait pixka bat, baina beste gauza asko egiten ditut kimikarekin zerikusirik ez dutenak, zaletasun asko ditut. Lanbide honetan bada hogeita lau orduz lan kontuak buruan izaten dituen
|
jendea
; ez da nire kasua. Baina, adibidez, telebistan zapping egiten ari naizenean, zientziako kontuak topatzen baditut, edo teknologiakoak, gustura ikusten ditut.
|
|
|
Genoma kode bat da; G, A, C eta T letren bidez adierazten diren lau nukleotidoren sekuentziez osatutako kodea. Hori jakin zenetik, genoma nola deskodetu ikertzen aritu da
|
jende
asko. Eta, jakina, deskodetzeko, lehenengo irakurri egin behar dira letra horiek, edo, beste modu batera esanda, genoma sekuentziatu egin behar da.
|
|
|
Hala ere, lurpeko uren azterketek, oro har, urritasunak izan dituzte, lurpeko uren balioa agerikoa izan arren eta herrialde askok beren beharrak horiekin asetzen dituzten arren (esaterako, Mauritaniaren ur beharren% 80 akuiferoekin estaltzen dira). Eskualde hezeagoetan ere
|
jendeak
gero eta gehiago erabiltzen ditu lurpeko urak, ibaiak eta gainerako gainazal urak oso poluituta baitaude.
|
|
|
Bestetik, bisitak egiten dituzte obra jakin bat bertatik bertara ikusi nahi duenarentzat, eta behar dituen xehetasun eta datu guztiak ematen dizkiote. Obretan ere argibide panelak jarri dituzte, proiektuaren nondik norakoak azaltzeko,
|
jende
artean banatzeko informazio liburuxkak egin dituzte, eta abar.
|
|
|
Egia da genetika askoz azkarragoa dela.
|
Jende
asko ez da ohartzen zenbat espezie dauden aurkitzeke. Intsektuetan, adibidez, hamar milioi espezie egon daitezkeela kalkulatzen da, eta ez dugu hamarren bat ere ezagutzen.
|
|
|
Gure taldean, koleoptero talde desberdinekin lan egiten duen
|
jendea
dago: kakalardo koprofagoak, graniboroak, urtarrak...
|
|
|
Halaber, gizartea heztea oso garrantzitsua dela aipatzen dute adituek.
|
Jendeak
jakin behar du landare dotore horrek kalte egiten diola ingurumenari, ez dela landatu behar eta ez zaiola hedatzen lagundu behar. Ea neurri horiekin guztiekin desagerraraztea lortzen duten, edo, gutxienez, hedatzea galarazten duten.
|
|
|
Zer helburu du
|
jendeak
egiten dituen bilaketak aztertzeak: datu estatistikoak bilatzen dituzue (web gune ikusienak, gehien bilatu dituzten hitzak...), edo hori baino gehiago da?
|
|
|
Azterketa estatistikoa egiten den lehenengo lana da, baina helburua ez da hori bakarrik. Helburu nagusia da
|
jendearen
portaeraren datuak biltzea, etorkizuneko bilaketak hobetzeko edo interesgarriak izan litezkeen beste erabilera batzuk aurkitzeko. Nolabait esateko, jendearen portaerak berak barnean duen jakinduria erabiltzen dugu, jende horrek berak bilaketa hobeak egin ahal izan ditzan etorkizunean.
|
|
|
Helburu nagusia da jendearen portaeraren datuak biltzea, etorkizuneko bilaketak hobetzeko edo interesgarriak izan litezkeen beste erabilera batzuk aurkitzeko. Nolabait esateko,
|
jendearen
portaerak berak barnean duen jakinduria erabiltzen dugu, jende horrek berak bilaketa hobeak egin ahal izan ditzan etorkizunean.
|
|
|
Helburu nagusia da jendearen portaeraren datuak biltzea, etorkizuneko bilaketak hobetzeko edo interesgarriak izan litezkeen beste erabilera batzuk aurkitzeko. Nolabait esateko, jendearen portaerak berak barnean duen jakinduria erabiltzen dugu,
|
jende
horrek berak bilaketa hobeak egin ahal izan ditzan etorkizunean.
|
|
|
Munduko herrialde batzuetako eta besteetako
|
jendearen
kultura eta ohiturak oso desberdinak dira; batzuek eta besteek egiten dituzten bilaketetan hautematen da hori?
|
|
|
Aldatzen den gauza bakarra da nola egiten duen bilaketa
|
jendeak
, zer hitz erabiltzen dituen bilatzeko, eta zer hizkuntzatan egiten duen. Bestela, antzeko gauzak bilatzen dituzte; antzeko gauzak eskatzen dizkiete Interneti leku bateko eta besteko erabiltzaileek.
|
|
|
Arazoa da oso gutxi garatu direla, eta ezin direla erabili Interneten dagoen informazio bolumen izugarri handiarekin. Horrelako bilaketa bat egingo bagenu, emaitzak lortzeko denbora asko genuke, ez litzateke ohiko bilaketak bezain azkarra; eta
|
jendea
ohiko abiadura horretara ohituta dago, ez du onartzen itxarotea. Hala ere, uste dut bilaketa mota horiek inoiz iritsiko direla hitzen bidezkoak bezain azkarrak izatera.
|
|
|
Lehenengo informazio iturria Yahoo! k eskaintzen dituen produktuak dira; hau da, jadanik ditugun produktuak hobetzeko bideak bilatzen ditugu, ezinbestekoa baita etengabe hobetzea. Eta, bestetik, zerbitzu eta produktu horietatik guztietatik ateratzen den informazioa aztertzen dugu,
|
jendeak
horiei buruz zer esaten eta pentsatzen duen jakiteko, gauza berriak aurkitzeko eta ezagutzen ez ditugun eta espero ez ditugun gauzak bilatzeko horiekin produktu berri bat era genezakeelako, jendearentzat oso erabilgarri izan daitekeen zerbitzu bat.
|
|
|
Lehenengo informazio iturria Yahoo! k eskaintzen dituen produktuak dira; hau da, jadanik ditugun produktuak hobetzeko bideak bilatzen ditugu, ezinbestekoa baita etengabe hobetzea. Eta, bestetik, zerbitzu eta produktu horietatik guztietatik ateratzen den informazioa aztertzen dugu, jendeak horiei buruz zer esaten eta pentsatzen duen jakiteko, gauza berriak aurkitzeko eta ezagutzen ez ditugun eta espero ez ditugun gauzak bilatzeko horiekin produktu berri bat era genezakeelako,
|
jendearentzat
oso erabilgarri izan daitekeen zerbitzu bat.
|
|
|
Saretik kanpo ez dago ikerketa baldintzatzen duen faktorerik; azken batean, gure helburua da
|
jendeak
bere beharrak ase ahal izateko moduko web gune bat egitea, eta horrek independentea izan behar du kanpoko faktoreekiko.
|
|
|
Gainera, kanpotik, arrakasta duten web guneen berri baino ez dugu izaten; eta oso gutxi dira horiek; porrot egin duten ehunka web gune existitu direla ere ez dakigu; beraz, ez dakigu
|
jendeak
zer nahi duen.
|
|
|
Tele Atlaseko eragiketen zuzendari Jose Maria Zolleren esanean, arazorik handiena mapa eguneratuta edukitzea da, eta ez mapa sortzea,
|
jende
askok pentsa dezakeen moduan. Sortzea, azken finean, prozesu garestia baina nahiko erraza da.
|
|
|
Beraien ustez, lan horren abantaila nagusia da aldi berean bidaiatu eta dirua irabaz daitekeela: gehienetan,
|
jendeak
diru asko gastatzen du Europako herrialde guztiak bisitatzeko, baina guri horretarako ordaintzen digute; beraz, itzela da.
|
|
2009
|
|
|
Haur, gazte nahiz helduek egindako makina bat galdera eta kontsulta jaso zituen AnHitzek. Harrera oso ona izan du, eta zenbaitetan
|
jendearengan
, haurrengan batez ere, harridura ere sortu duela esan liteke gehitu du Leturiak. Oro har, helduek kontu handiz eta hitzak neurtuta egiten zizkioten galderak AnHitzi, horren guztiaren atzean egon litekeen teknologia guztiaz jabetuta, nolabait esateko; haurrek, berriz, beren ezjakintasunean, naturaltasun osoz egiten zizkioten galderak, galdera mota guztiak gehitu du.
|
|
|
Kontainer berri hauen helburua da etxeko olio erabiliaren birziklatze sistema erraztea. Horri esker,
|
jende
gehiagok birziklatu ahal izango du. Izan ere, hilean behin edo birritan ordutegi zehatz batera egokitzea baino erosoagoa da kontainer horietara nahi denean edo ahal denean eramatea olioa.
|
|
|
Europako iparraldeko herrialdeetan
|
jende
asko eta asko bizi da horrelako etxeetan. Austrian, esate baterako, saltzen dituzten bero ponpen% 83 familia bakarreko etxeetarako saltzen dituzte.
|
|
|
Hala ere, onartu beharra dago aplikazio batzuetarako ez dela egokia errealitate gehituko aplikazioa telefono mugikorrean izatea. Gidatzean beti mugikorrari begira joatea ez da praktikoa; edo kalean nor den jakiteko
|
jendeari
mugikorrarekin seinalatzea oso lotsagabea da... Baina errealitate gehitua beste euskarri batzuetan ere aplikatzen da, telefono mugikorretan ez ezik.
|
|
|
Hala ere, datozen urteotan ziur errealitate gehituko gero eta aplikazio gehiago eta ahaltsuagoak ikusiko ditugula, gero eta euskarri gehiagotan. Arropa denda batera joan, eta ispilu batek jantzi beharrik gabe erakutsiko digu nola geratzen zaigun jertsea; edo liburu dendan gaudela liburu bat eskuan hartu, eta
|
jendeak
egindako iruzkin eta kritikak ikusiko ditugu proiektatuta betaurrekoetan; edo dendan jostailu kaxa hartuta, pantaila batean beharrean holograma batean erakutsiko zaigu barrukoaren 3D eredua. Apusturik egin nahi?
|
|
|
Ikerketa lanaren zati bat izan zen
|
jendearekin
eztabaida taldeetan elkartzea edo elkarrizketak egitea, zientzia eta teknologiarekin lotutako hainbat eztabaidagairi buruz hitz egiteko. Zientzia eta teknologiako gaietan jakintza maila bat edo beste zuen jendeak ohar batzuk edo beste egingo zituelakoan, hiru taldetan banatu zuten gizartea:
|
|
|
Ikerketa lanaren zati bat izan zen jendearekin eztabaida taldeetan elkartzea edo elkarrizketak egitea, zientzia eta teknologiarekin lotutako hainbat eztabaidagairi buruz hitz egiteko. Zientzia eta teknologiako gaietan jakintza maila bat edo beste zuen
|
jendeak
ohar batzuk edo beste egingo zituelakoan, hiru taldetan banatu zuten gizartea: batetik, Euskal Herri osoko herritar arruntak hartu zituzten kontuan; bestetik, zientzia eta teknologia gaietako ikasle eta ikertzaileak eta giza eta gizarte zientzietako ikasleak, eta, azkenik, zientzia eta teknologiaren arloko adituak.
|
|
|
Eztabaida taldeetan jaso da, esate baterako, zientzia eta teknologia berriei esker askoz bizimodu erosoagoa dugula, bizi itxaropen handiagoa dugula, eta asko hobetu dela gure komunikatzeko gaitasuna.
|
Jendeak
uste du ikerketa eta garapena funtsezkoak direla herrien garapenerako eta ongizaterako.
|
|
|
Aipatu da, adibidez, hainbat arlotan urrutiegi joan direla ikerketak, hala nola giza klonazioan edo enbrioien manipulazioan. Zenbait muga etiko gainditu direla uste du
|
jendeak
.
|
|
|
Zientzian eta teknologian gertatu diren aurrerapauso guztiak zientzialariek egiten dituzte, noski. Mundua ulertzeko nahiak, gauza berriak aurkitzeko gogoak, gizartearen esker ona sentitzeko grinak eta dirua irabazteko nahiak bultzatzen dute, besteak beste,
|
jendea
zientzialari bihurtzera eta ikerketan aritzera. Hala uste du publiko orokor gisa sailkatutako jendeak, eta horixe bera aitortu dute unibertsitateko ikasleek eta ikertzaileek.
|
|
|
Mundua ulertzeko nahiak, gauza berriak aurkitzeko gogoak, gizartearen esker ona sentitzeko grinak eta dirua irabazteko nahiak bultzatzen dute, besteak beste, jendea zientzialari bihurtzera eta ikerketan aritzera. Hala uste du publiko orokor gisa sailkatutako
|
jendeak
, eta horixe bera aitortu dute unibertsitateko ikasleek eta ikertzaileek.
|