2000
|
|
Gure herri euritsu honetan lainoak eta hodeiek anitzetan eguzkia estaltzen dute. Hala ere, egoera nahasiaz gain, gero eta
|
jende
gehiagok, jakin, badaki gatazka konpontzeko arazo politikoari heldu behar diogula. Helburu horrekin, ahalegin handiz eta anitz jenderen partehartzeari esker, prozesu politikoa abian jarri da Euskal Herriko eragile politiko, sindikal zein sozial guztiei parte har dezaten eskainiz.
|
|
Euskara taldeak
|
jende
gehiagoren beharra nabari du, euskararen egoera zaila baita Enkarterrin. Batzuetan euskarak aurrera egiten ez duela iruditzen zaie, baina ez da hala, euskaldunak ugaritu egin dira-eta Balmasedan azken 25 urtetan.
|
|
Ez dakit non dagoen sekretua. Eta etorkizuna ilun ikusten dut; gero eta
|
jende
gehiago dago footing egiten duena eta gero eta gutxiago irakurtzen duena.
|
|
Iparraldeko harkaitzak berdexka baziren, Porto ingurukoak gorri gorriak eta ilunabarreko eguzki sarreran su hartzen zuten, naturak forma ezinezkoetan diseinatutako Calanches famatuek. Turista
|
jende
gehiago topatu genuen inguru honetan: ibiltari motxiladunak, bizikletaz gora eta behera zebiltzanak (hau, oso modu egokia da Korsika ezagutzeko, sasoirik duenarentzat...), moto zaleak, itsasontzietako handi ustekoak, buzeolariak (Korsika euren paradisua omen), eta abar.
|
|
zuloak (pantanoak egiteko) eta kaskoak (haize errotak ipintzeko) saltzen dituzte udalek eta partikularrek eta, omen, horrela lortu diruak beharrezkoak dira herrietan jendea eta zerbitzuak mantentzeko, baina kalte ekologikoen eragile handiak dira, mendizaleentzat jasangaitzak. Gero eta
|
jende
gehiago, gero eta aktibitate gehiago, gatazkak hasi dira. Aralarren ez dute perretxiko biltzaile giputzik nahi, Larraineko alkateak ibiltari eta mendikariei debekatzen die mendia uso sasoian, Urepeleko alkatesak gauza bera egin nahi du neguan, mendia" garbitzeko" suak nonahi eta nolanahika pizten direnean...
|
|
Oarso Telebista ikasturte honetarako egitasmo berria prestatzen ari da eta laster martxan jarriko du. Programa berriak eskainiko ditu eta
|
jende
gehiagorengana heldu nahian antena nagusia Jaizkibelera igaro nahi dute, Jon Zurutuza gerenteak kontatzen digun moduan.
|
|
Abiadurarengatik ala momentu politikoarengatik izan dadin, horren zentzua ulertzen ez den ber, harremanak ez dira aldatuko. ABren sortzeak antolaketa berri bat ekarri digu, politikan aritzeko tresna gehiago,
|
jende
gehiago, prentsan agertze gehiago, baina ororen buru emaitza berdinak eta tokian tokiko jendearekiko harremanetan aldaketarik ez. Eremu hori dugu lantzekoa bizitza abertzale bat sortu behar baita herrietan, euskararen desagertzearekin euskal nortasuna urtzen ari baitzaigu eta hau ez da biltzar nagusietan boz batzuen bitartez trenkatzen, eguneroko lanarekin baizik.
|
|
Honelakoetan gertatu ohi den legez, honaino ekarri gaituen lanean artikuluak sinatzendituztenek baino
|
jende
gehiagok hartu dute parte. Horiei gure esker beroenak emanbeharrean gaude.
|
|
Joseba Permach (EH): Uste den baino askoz
|
jende
gehiagok har dezake partehorrelako proiektu batean. Adibidez, gaur egun Nafar Parlamentuko lehendakariaden Castejon jaunak, PSNko kidea izanik ere, onartzen du Euskal Herria badela kulturalki, sozialki eta historikoki; eskubide politiko batzuk ere badituela onartzeabakarrik falta zaio.
|
|
World Wide Web edo Mundu Zabaleko Sarean audioa jasotzeko programeria orokortu ahala, informatika tresnen prezioa ere beheraka joan da, gero eta
|
jende
gehiagoren eskuetara helduz. Estandarrek gero eta RAM memoria gehiago eskatzen dute; halaber, mikroprozesatzaile arinagoak, eta programak eta dokumentu multimediatikoak gordetzeko gauza diren tresna egokiagoak.
|
|
Baina irratian herria protagonista da, parte hartzen du, galde egiten du, eta eguneko 24 orduetan zabalik ditu ateak.
|
Jendea
gehiago identifikatzen da irratiarekin beste komunikabideekin baino. Komunikatzeko lekurik herrikoiena da irratia?.
|
|
Fraideenean berean lehenbizi, errepikatu aitzineko kurtsoko bere ikaskide ohiekin, eta are partekatuago ikastetxetik bidali eta lanbidez lanbide sigi saga bihurrian abiatu zenetik. Ttipiri ere, dela bere zaletasunak hurbileko nahiz urrunekoengan sortzen zuen konplizitateagatik, dela bere izaera atseginagatik, nahi baino
|
jende
gehiago ezagutu nion beti inguruan mormorka, nola euliak kakaren. Ximurrak berak, izatez hain zakar eta zeken, nik baino hagitzez gaitasun handiagoa zuen hurkoa adiskide bilakatzeko.
|
|
Ezina zen arazoa gerorako uztea. Bustita nengoen eta, tira!,
|
jende
gehiago konprometitu behar genuen, norberaren erantzun beharra aho ireki hutsean lagatzeko.
|
|
Eta jatetxe txinatarrean afari epaiketa behin amaiturik, alboko taberna batera joan gara. Hara sartu garenean, musikariak bezeroak baino gehiago ziren, baina gero, gurekin batera
|
jende
gehiago ere inguratu da, eta batez ere musika country lasaia jotzen hasi direnean giroa guztiz aldatu da. Orduan, inpentsan, nik Ruben dantzara atera dut.
|
2001
|
|
Duela bost urte bazegoen jendea gauzak egiten, baina atzerago geunden. Orain gauza aitzinera doa,
|
jende
gehiago agertzen da, lan gehiago eginez, gero eta gauza hobeagoak eginez... Gu izan gara diskoa ateratzen lehendabizikoak, baina hor badago jendea pil pilean.
|
|
Zera gertatzen da, horiek hauteskundeetan, grebetan, ekintza politikoetan edo inkestetan irudikatu nahi ditugunean, oso era diferentean agertzen direla. Esate baterako, inkestetan garbi agertzen da ezkerrekoak diren zenbait ikuspegi etiko, besteekiko elkartasuna, odola ematea, Hirugarren Munduari ematen zaion laguntza, gutun sozialaren aldeko sinadurak... Euskal Herrian Espainiako Estatuko beste zenbait tokitan baino askoz zabalduago daudela, eta beraz ezkerreko
|
jende
gehiago dagoela. Baina gero alderdietan eta hauteskundeetan beste era batean gauzatzen da hori.
|
|
Bestetzuek, haratago joaki, besterik ere esango dute, hara: gaurko Euskal Herrian eragingarriagoa dela erdaraz emaniko mezua,
|
jende
gehiagorengana iristen delako(...) Non geratzen da hizkuntzak berak, bere sintaxi bitxiak, mundua ikusteko duen modu berezkoak unibertsala den ore horri ematen dion erantsitako esanahi hori? (...)".
|
|
Bere ustez, klasean lantzen diren hartu emanek asko laguntzen dute ikasketetan. Giroari garrantzia handia ematen dio, eta ez du uste bere burutazio bat denik," Nirekin batera
|
jende
gehiagok utzi zuen diplomatura alde batera. Gertatzen dena da, saldu behar duenak ezin duela hori esan".
|
|
Berlineko pareta erori zen, baina Bidasoakoa hor dago. Alta, gero eta
|
jende
gehiago ari da mugaz gaindi elkarrekin bizitzen eta errealitate hori ezagutarazi nahi du egunkari honek» diosku Hur Gorostiaga kazetako zuzendariak.
|
|
Posiblea dela frogatu dute.Tuteran Oinez egin zutenetik hazkunde handia gertatu da. Hemen ere nabarituko da,
|
jende
gehiago matrikulatuko baita baldintza egokiagoak lortutakoan. Hazkundea izanen da seguru.
|
|
Izan ere, ezusteko atsegin bat baino gehiago izan dute antolatzaileek ildo horretan. Hormetan poemak jartzera ausartu diren tabernarietatik hasi, egitasmo berriak zehaztu eta indartzera hurbildu den jendearekin jarraitu, eta orain arteko aldietan baino
|
jende
gehiago bildu duen poesia afariraino ezustekoak bata bestearen atzetik iritsi baitira. Beti ere, eta lehen aldiz, idazle nafarrak nagusi izan direlarik.
|
|
Beraz, pasilo horretan sartzea, edo Versailles-ko ispiluen gelan sartzea, beste mundu harrigarrian sartzea zen. Moda ahuldu zenean, literaturak hartu zuen haren tokia
|
jende
gehiagorentzat hedatzen zuelarik ispiluaren magia; magia eta nagusitasuna. Ispiluak" kabinet" etan jarririk zeuden eta korredore handiak egiten zituzten, handiak eta luzeak.
|
|
Estatu espainiarrean, askoz ere
|
jende
gehiagok egin du edoskitze naturalaren alde, mendearen erdialdean jazo zen amagandiko edoskitzeari (justifikaziorik gabeko) ihes egite haren ondotik; izan ere, garai hartan jende askok uste izan zuen esne industrialak amarena baino egokiagoak zirela, nutrizioaren ikuspegitik.
|
|
Zientzia museoak eta planetariumak parke tematiko bihurtu behar ote ditugu
|
jende
gehiago joan dadin?
|
|
Eta horren guztiaren ondorioz,
|
jende
gehiagok jokatzen du bere gogoetetatik abiatuta.
|
|
Nekazaritza horrekin
|
jende
gehiagori ematen zaio jaten, azalera landua handitu beharrik gabe.
|
|
Eskualde erdaldunen kasuan ikasleen lana ez da izaten euskara erabiltzea, euskara zabaltzea baizik, ikastera
|
jende
gehiago hurbil dadin, edo zertxobaitikasteko?. Herriko dendaria, mendigoizale taldeko lagunak, lagun taldea, familia, ikaskideak... den denek osatzen dute gure ingurunea; horiekin burutzen dugukomunikazioa, eta aurrerantzean ere horrela izango da.
|
|
Bariantzaren %6.6a azaltzen duen 3 FAKTOREAn norberaren garapenaedo onura adierazten duten itemak eta integratiboak ere agertzen dira (p= 0.74). Euskara ikasteak landuago egotea,
|
jendeak
gehiago errespetatzea, geroago bestehizkuntza batzuk ikastea eta norberari interesatzen zaizkion gauzak egitea esannahi du, batetik. Orientazio mota hori, lan osagairik ez duen beste mota batekoorientazio instrumentala litzateke, norberarentzat onuragarriak diren elementuakadierazten dituena, eta, beraz, hautazkoagoa.
|
|
Bariantzaren %9.0a azaltzen duen 2 FAKTOREAn norberaren garapen edoonura adierazten duten itemak eta integratiboak ere agertzen dira (u= 0.85). Subjektu hauek euskara ikasten dute,
|
jendeak
gehiago errespetatzen zaituelako, etxean beste guztiek egiten dutelako, euskal komunitateko kide bihurtzeko, interesatzen zaizkien gauzak egiteko, euskaldunen artean erosoago sentitzeko, euskaldunsentitzeko, lagun euskaldunak egiteko, seme alabak euskaldunak izan daitezen, etaeuskaldunen arazoak hobeto ulertzeko. Faktore horri, lagin orokorrean bezala, irabazi pertsonaleko orientazioa deituko diogu.
|
|
Halaber, uste dute “jende gehienak, buru osasuneko arazoetan pentsatzen duenean, uste duela depresioak pertsona gehiago hiltzen dituela bere buruaz beste egiten dutelako, edo eskizofreniak jendea hiltzen duela psikotikoek batzuetan gauza arriskutsuak egiten dituztelako. Baina elikadura nahasteek beste buru arazo konbinatu guztiek baino
|
jende
gehiago hiltzen dute”. Adituek diotenez, inor ez dago ziur orain arreta gehiago jartzen den eta kasuak maizago detektatzen diren, edo jendea elikatzeko moduan nahaste horiek areagotzen diren.
|
|
Egia esan, ez legoke ezer janari lasterreko establezimendu horiek kritikatzeko, haiengana jotzen duenak noizean behin egiten badu. Baina, zoritxarrez, gero eta
|
jende
gehiagok bihurtzen du elikaduraren oinarri, horrek dakartzan nutrizio arriskuez jabetu gabe. Azkar jatea, eguneko edozein ordutan eta prezio baxuan, eta era horretako elikagaiak munduko edozein txokotan jan daitezkeela jakitea dira establezimendu ezagun horien aukera nagusiak.
|
|
Erregina berria te kontsumitzailea zen ezkontza baino askoz lehenagotik, eta Txinako te kaxa bat ekarri zuen berarekin, bere dotearen zati gisa. Gero eta
|
jende
gehiagok probatu nahi zuen, baina oso garestia zenez, modan egon nahi zuten aberatsek baino ezin zioten utzi. 1706an, Thomas Twining te konpainia ospetsuaren sortzaileak Tom´s Coffee Housek ireki zuen.
|
|
Estazioan
|
jende
gehiago biltzen zen, hori bai, baina Marcosi Abenida gustatzen zitzaion gitarra jotzeko. Peatonala zelako agian, edo ez zelako hainbeste tren pasatzen.
|
|
Eta politikak usu erlijioaren gainetiko indarra hartzen du. Tankeek otoitzak baino
|
jende
gehiago hil ditzakete.
|
|
Istiluz eta buruhaustez beteriko hiria duzu Bonbai. Inguruetako herrietatik gero baino gero
|
jende
gehiago dator bertara.
|
|
Badirudi etengabeko hil eta piztueraren bilakaeran gero eta
|
jende
gehiagok sinesten duela. Europan eta Ameriketan, behintzat, orain asko dago gai honetaz axolaturik.
|
|
‘Ez dago tren estaziorik hiru miliako inguruan. Hamabi miliara Savannah dago, beste herri txiki bat
|
jende
gehiagorekin. Herria mundutik galduta bezala dago eta hango hautsak mina ere ematen du... ’
|
|
gero eta euskaldun gutxiago. Esan nahi dut, ehuneko euskaldun gutxiago, nahiz numeroz gehiago izan,
|
jende
gehiago hemen bizi delako. Baina euskaldungoa murrizten doa eta aho hizkera murriztu ahala euskal literatura aldiz goraka, bere neurrian goraka, gero eta ausartago, zabalago; eta hori ez da gelditu, gerra zela medio urte batzuetan gelditu bazen ere.
|
|
Baita ere nola gero, hemengoaz ari naiz, bat batean aldatu zen giroa eta bestelako eguraldia sortu. Arana Goiri eta Azkue ez ziren talde berekoak euskarari buruz, baina bat etorri ziren, nor baino nor amorratuago, Larramendiren kontra, eta bi horien inguruan bazen noski
|
jende
gehiago, lehen mordoskaka eta gero samaldaka. Zerbaitek, orain ukituko ez dudan zerbaitek, ekarri zuen bestetan etsai edo zirenen erabateko ukamen hori.
|
|
Orain bost urte, andorran burutu zen galeuzca batean nioen baliabide berrien eraginez eta, zehatzago, interneten eraginez, nabaria zela zenbait idazleren lanetan eremu zabalagoetara heltzeko ahalegina, ahalegin horretan zehaztasunak galduz eta generalitateak irabaziz. Irakurle potentzialen eremua zabaltzean, lokalismoak baztertzen ziren etaerre fe rente kultural zabalagoak bilatzen ziren
|
jende
gehiagok uler zezan. Jatorrizko hizkuntza txikian idazten zen, bai, baina begirada itzulpenean jarrita zegoen.
|
|
Argitaratutakoan, Lekuona liburu horretaz baliatu zen bere lan hori egiteko, Basa rriren bertsolari proiektuaizena erantsiz. Lekuonak ondo egin zuen; baina gero
|
jendeak
gehiago irakurri eta aitatu du Lekuonaren lana, Basarriren liburua bera baino. Irakur dezatela Lekuonarena; baina gorago joan, iturriraino alegia, eta Basarriren prosa ere irakur dezatela.
|
2002
|
|
Dudarik gabe. Fama TeleNorten lan egin nuen garaian sumatu nuen lehenengo aldiz, bertan lanean ari nintzenean Bilbon poliki poliki gero eta
|
jende
gehiagok ezagutzen ninduen-eta. Baina jakina, orain orduan baino askoz ezagunagoa naiz zineman egindako lanengatik, eta batez ere astelehenero telebistan ateratzen naizelako.
|
|
Ekoizpen berria egiteak ordea, lan asko dakar eta bakarrik aritzen naizenez, ezin naiteke guztia egitera iritsi. Tartalo marka komertziala bilakatzeko apustua arriskutsua da eta
|
jende
gehiago eta dirua nuke. Ez dut hala ere, ezezko borobilik esango, baina aukera hori izango banu zerbait egingo nuke, beti ere, aukera heltzen bada.
|
|
Idazletzat dute beren burua, beharbada, graffitilarien sinadura nonahi irakur daitekeelako. Euskal Herrian gero eta gazte
|
jende
gehiagok hartzen ditu koloretako aerosolak hiriko kale eta txokoei bizi pixka bat emateko.
|
|
Oso ariketa interesgarria izan da, komunikabideen jokaera aztertuz, ikustea nola eman duten bi heriotza horien notizia eta, bestalde, ikustea nor joan den, zein jende mota inguratu den hauen hileta elizkizunetara. Camilo Jose Celaren kasuan,
|
jende
gehiagoren artean noski, gaur egun boterean dauden guztiak joan dira etengabe hildakoaren alde hitz politak esanez, intsentsua barreiatuz han hemenka haren fabore. Adolfo Marsillachen hileta elizkizunetara ordea gaur egun boterean dagoen jendea ez da azaldu.
|
|
Gero eta
|
jende
gehiagok bat egiten du testuan jartzen denarekin eta inork ez du traizio gisa hartu behar. Gure gogoeta hauxe da:
|
|
" Dantzazale guztiontzako festa da". Aurtengo jaialdia orain arteko ildotik antolatuko dute Ereintza Dantza Taldeko kideek," baina herri dantzen inguruan
|
jende
gehiago mugitzeko hainbat ekimen prestatzeko asmoa dugu". Guzti hori urteroko leloarekin:
|
|
Horrek ez du esan nahi beste alderdiekiko bideak itxiak daudenik akordioetara iristeko. Ahalik eta
|
jende
gehiagorekin batzea hobe bake prozesua indartzeko. Ekimen horretan ez dauden alderdiek atea irekita daukate, baina argi izanik zein bidean ari garen.
|
|
Lege berriak euskal arazoari irtenbide bat bilatu lioke marko juridikoen baitan, eta ez alderdi bat klandestinitatera bultzatu, hau da, indarkeria praktikatzen dutenen eremura bultzatu. Legearen objektiboak alderdi horren baitako aniztasuna indartu behar luke, jendea demokraziaren markotik urrundu beharrean,
|
jende
gehiago ekarri luke.
|
|
Beharbada euskara mordoilotu egin genuke; beharbada euskarari zikintzen utzi behar diogu, nekea kentzeko, erabilera malgutzeko,
|
jende
gehiagok erabiltzeko gehiagotan, jende gehiagok irakurtzeko(...)».
|
|
Beharbada euskara mordoilotu egin genuke; beharbada euskarari zikintzen utzi behar diogu, nekea kentzeko, erabilera malgutzeko, jende gehiagok erabiltzeko gehiagotan,
|
jende
gehiagok irakurtzeko(...)».
|
|
Eroski Bidaiak ek pasa den apirilean berritu zuen bere orrialdea, eta egindako lanaren lehen balorazio bat egiteko oraindik goiz samar izan daitekeen arren, Jon Aguerak esan digunez gero eta
|
jende
gehiagok jotzen du Internetera bidaia bat erosteko orduan. Berarekin gaudela aprobetxatuz, orain arte arrakastarik handiena izan duen bidaia eta uneotan bere ustez erakargarrienak zeintzuk diren esateko galdetu diogu:
|
|
Eta Joanne Rowling idazleak ezezkoa eman zion asmo honi. Zorionez, bazeukan Harry Potter zinemara eraman nahi zuen
|
jende
gehiago, Warner Brothers kasu, eta askoz hobeto konpondu omen zen hauekin, hitz eman ziotelako beraiek eginiko filmeetan eskuhartzerik izango zuela, filmeen jarraipen zehatza egiten utziko ziotela, protagonistak ingelesak izango zirela eta gertatu beharreko guztia Ingalaterran gertatuko zela.
|
|
Bazen oposizioko
|
jende
gehiago ere leku garrantzitsuetarako hautatua. Baina egia da, beste garaiak ziren.
|
|
Baina hori salbuespena da; hala ere, gero eta
|
jende
gehiago dago gure lasterketetan interesatuta eta horrek indartu egiten du adorea eta borrokan jarraitzeko gogoa.
|
|
Nik ezagutzen dut jendea poesia beste zerbaiten hondarra besterik ez dela deritzona. Uste baino
|
jende
gehiago dago horrelakoa, bai eta literaturazaleen artean ere; iritzi hori duena, alegia. Izan ere, esaten dizute, ipuin batek zerbait errelatatzen dik; saio batek zerbaiti buruzko gogoeta egituratu bat hedatzen dik; gutun batean, berriak eman daitezke, onak edo txarrak...
|
|
Gero eta
|
jende
gehiago herritik kanpora doa lan egitera.
|
|
Nafarroa Beherean,
|
jende
gehiago heldu bada ere, artekoa aski apala da(+ 365 pertsona) eta horrek ez ditu berezko saldoaren eskasteak() konpentsatzen;
|
|
Horren atzean dago, zalantzarik gabe, lizentziatu euskaldunak geroeta lehiakorragoak izatea munduan. Hala ere, ezin dugu ahantzi Euskal Herrikounibertsitateak ez direla oso erakargarriak izaten Espainia eta Frantziako doktoreentzat, eta EHUko lanpostu deialdi batera baino askoz
|
jende
gehiago aurkeztuohi dela, esate baterako, Bartzelonako Unibertsitatekoetara. –
|
|
Ez nator gerrarako deirik egitera, ezta gutxiagorik ere. Esan guradudana hauxe da, alegia, alor horretan ere euskaraz egitea eta eragitea guztiz delabeharrezkoa, gero eta
|
jende
gehiago baitago, maila ertaineko unibertsitate ikasketak egitekotan dagoena nahiz eta bestelako lan batean jardun; eta geroago etajende gehiago baitago, arrazoi desberdinengatik bere etxean ikastea nahiago duena.Eta jende horiei guztiei euskaraz egiteko ahalbidea eman behar zaie. Ezin diogumerkatua erdarari libre utzi, are gehiago horretarako ahalmena daukagunean, Udako Euskal Unibertsitateak duen moduan.
|
|
Malgutasun horrek, era berean, aukera berri bat ahalbidetzen du. Hain zuzen ere, gero eta
|
jende
gehiagok aldi baterako harremanak izatea lan merkatuarekin, bereziki emakumeek eta gazteek. Horrela hautsi egiten da luzaroan pentsaezina zirudiena:
|
|
Programa egin nahi duenak, euskalduna baldin bada, saioa euskaraz egin behar du. Programazioaren erdia baino gehiago euskaraz egiten da, ea
|
jende
gehiago animatzen den9.
|
|
Zentro ez kualifikatuetan eta kliniketan kirurgialari kualifikatugabeak aritzen dira lanean. Nire kontsultara esan duenez
|
jende
gehiago iristen da operaturik gabe baino”. Uribek dioenez, gero eta leku gehiagotan egiten dira estetikako eragiketak legez kanpo.
|
|
“Botiken prezioak jaisten jarraitu behar dute”, ohartarazi zuen Batzarraren lanak inauguratzeko hitzaldian. Harlem Brundtland ek adierazi zuenez, “asko aurreratu dugu funtsezko botikak duela hiru urte imajinatu genezakeena baino askoz
|
jende
gehiagorengana iristeko”, baina “ez da nahikoa”. Alde horretatik, azpimarratu zuen beharrezkoa dela “kalitatezko zerbitzuak zabaltzen jarraitzea, behar dituzten milioi pertsonengana iritsi arte.
|
|
«ez dago behin betiko ebidentziarik esateko gorputzaren pisua gutxitu egiten dela gantz gutxiago hartzearen ondorioz». Gero eta
|
jende
gehiagok gizentzen du, eta gero eta jende gehiago gizentzen du, eta, horren ondorioz, ez da erantzunik ematen. Juan José Bilbao nutrizioan eta familia eta komunitate medikuntzan aditua den Juan Jose Bilbaok esan zuen gizentasuna murriztu egiten dela gehiegizko pisu maila jakin bat igaro ez denean, baina, gehiegizko pisua dagoenean, oso zaila dela gehiegizko kiloak galtzea.
|
|
«ez dago behin betiko ebidentziarik esateko gorputzaren pisua gutxitu egiten dela gantz gutxiago hartzearen ondorioz». Gero eta jende gehiagok gizentzen du, eta gero eta
|
jende
gehiago gizentzen du, eta, horren ondorioz, ez da erantzunik ematen. Juan José Bilbao nutrizioan eta familia eta komunitate medikuntzan aditua den Juan Jose Bilbaok esan zuen gizentasuna murriztu egiten dela gehiegizko pisu maila jakin bat igaro ez denean, baina, gehiegizko pisua dagoenean, oso zaila dela gehiegizko kiloak galtzea.
|
|
Gero eta
|
jende
gehiagok egiten du ihes ohiko opor-lekuetatik, naturaz inguratutako seto egunak igarotzeko. Safariak, animalia basatiak Afrikako sabanetan ikusteko, Turkiako Karibeko uretan urpean igeri egiteko eta koralezko arrezifeak ikusteko, Brasilgo oihan tropikal hezean ibilaldi gidatuak egiteko, naturaren turismoa modan dago.
|
|
Orain arte, Hezkuntza Ministerioak onartzen ditu gure ikasketak, baina irakaskuntza arautu gabeen barruan”. Gaur egun, gero eta
|
jende
gehiago hurbiltzen da eskoletara interes pertsonalagatik, inguruan, familian, sendatzeko. Eskola kopurua ere hazi egin da.
|
|
lbilgailutik jautsi eta geltokitik atera ondoren, hurbil samar zegoen jatetxeko jabe ezagunei zakuak atxikitzeko eskatu zien amak Handik hurbil zegoenez, oinez abiatu ziren presondegira. Beste alditan baino
|
jende
gehiago zegoen zain. Jonek, kezkati aurpegia jarri zuen.
|
|
Euskal Herrian, gero eta
|
jende
gehiago da, aste barruan herri herrian bizi eta asteburuetan mendian edo itsasbazterrean duen etxera, baserrira edo landetxera joaten dena.
|
|
Zakurren kontu honek gero eta diru handiagoa ekartzen digu. Gero eta
|
jende
gehiago baita bidaia zakurrekin egin nahi duena. Gainera, hoteleko beste lagunek ere maiteak dituzte zakurrak.
|
|
Ez zuten askorik iraun nire bakardadeak eta oldozteak: gero eta
|
jende
gehiago ari zen hurbiltzen, eta hasierako berri mina eta murmurioa kalaka bilakatu zen, jendeak erreparorik gabe eta ozen egiten baitzituen ekarpenak, galderak eta kabalak: tabernaria omen zen hildakoa; urte gutxi omen zeramatzan herrian; uzkurra, isila, ez omen zuen lagunik...
|
|
Hanka sartu diat, barkatu, ez nian per  tsonifikatu behar.
|
Jendeari
gehiago gustatzen zaizkiok jeneralizazioak. eta guztioi begiraturik:
|
|
Honenbeste ia euskaldun ditugula? Egia ote da
|
jende
gehiagok irakurtzen duela euskaraz orain lehenago baino. Egia hainbeste gazte ari direla ikasketak egiten?
|
|
Eta hori, arlo guztietan gertatu ohi da. Ikasturte hasieran zaigu oroitaraziko honenbeste ikaslek eman duela bere izena ereduan, eta urterik urte ohartuko gara, ehunekoetan, gero eta
|
jende
gehiagok egiten duela aukera hau. Ez du inork ere galdetzen, hala ere, zein diren horren alde onak eta ez hain onak, arras zeharka ez baldin bada segurik.
|
|
Baina gaur egun telebistaren bigarren kateak, erdaraz ematen denak alegia, lehenbiziko katea irentsi eta desitxuratu du. Egia da euskara eta erdara ez direla parean jartzen ahal eta, bistan denez, askoz ere
|
jende
gehiago izango dela beti erdaraz ikusteko prest, euskaraz baino. Askoz ere hiztun gehiago dagoelako erdaraz, jakina.
|
|
Baina gertatzen da entzuleek ez diotela ahalmen hori aitortzen eta ez diotela entzun nahi. Poetaren egoera barregarrikeriatik gertu dago, poemen balioaz zenbat eta
|
jende
gehiagok duda egiten badu. Hala ere gero eta poeta gehiago dago eta lehen aipatu ditudan gehiegikeria horiei guztiei beste bat noa gehitzera:
|
|
Ireki aurretik ere, ia bost urte oker ez banabil, bertara joan eta kartel eta seinaleak euskaraz, espainolez eta ingelesez zeudela ikusita, horretarako kriterioa zein izan zen galdetu nuen. Euskal Herrian frantsesa askoz
|
jende
gehiagok hitz egiten zuela ingelesa baino, eta falta zela. Ingelesaren ordez frantsesa jartzea proposatzen ote nuen erantzun zidaten, nire galdera batere ez zutela ulertu erakutsiz.
|
|
Andu adibide harturik azaldu nahi izan dugun ideia argia da: nahiz eta oraindik premiei erantzun behar izaten diegun, gero eta
|
jende
gehiago ari da euskal kulturgin tzan, eta ez da beharrezkoa norberak hutsune guztiak betetzea. Zaletasun edo ahalmen araberako aukeraketa egin daiteke dagoeneko:
|
|
Utilitatearen zentzu honi jarraitzeak legeria razional baterako jauzia ahalbidetuko duela uste izango du, gizakien ekintzak berbideratu eta gizarte justu eta zoriontsuago bat eginez. Zentzu honetan, utilitate printzipioari jarraiki, lege bat ona izango da gizaki kopuru handi baten zoriontasunean eragiten badu, eta zenbat eta
|
jende
gehiagoren onura bilatu, orduan eta hobea. Beste hitz batzuekin esatearren, utilitarismoarentzat komunki interes orokorra deitzen den hori da garrantzitsua.
|
|
– Goazemak hemendik, gero eta
|
jende
gehiago hurreratzen ari duk.
|
|
Espainiakoek zein Italiakoek kezka franko. Espainiako egunkari berriak datozenetik
|
jende
gehiago dabil doaneko miaketan. Ulergarria da.
|
2003
|
|
Pantailaren kasuak modernitatea jarri zuen askoren ahoan.
|
Jende
gehiago batu ahal izateak eraman zuen baita ere Bizkaiko Txapelketa Euskaldunara. Askorentzat hura ere modernoegia omen da.
|
|
Ez dakit erosoago sentitzen delako edo ez dakit zergatik, baina begi bistakoa da, askoz
|
jende
gehiagok eros lezake euskarazko egunkari bat, baina praktikan ez du egiten. Zergatik egia esan, ez dakit.
|
|
Aste beltza ETArentzat. Astearen hasieran ustez etakide izatera hel zitezkeen pertsona batzuk harrapatu eta astearen erdian «Egunkaria» itxi eta
|
jende
gehiago atxilotu zituztelako. Esan beharrik ez dago Madrileko esatariak asmatu egin zuela izenburuarekin, astea beltza izango baitzen ETArentzat, harrapaketengatik, batetik; eta, bestetik, «Egunkaria»rekin batera euskara bera irteten zelako kalteturik, eta ETAren ikurretako bat euskara da, jakina denez.
|
|
PP dela! Egia esan, jende asko ohartu da honezkero oso kalitate gutxiko demokrazia batean bizi garela, eta gero eta
|
jende
gehiagok duda egiten duela benetako justiziarik existitzen ote denentz, dakielako nahikoa dela parlamentuan gehiengoa izatea nahi den beste egiteko, paperera pasatu eta gero horri" lege" deitzeko. Batzuei batzuetan, hemizikloak borobil itxura daukalako, bertan gertaturikoa zezen plaza edota zirkoarekin konparatzeko gogoa egiten zaie eta ez naiz batere harritzen.
|
|
Hirurogei, hirurogeita hamar urterekin gimnasiora joatea ez da hain erraza. Baina egia da gero eta
|
jende
gehiago ikusten dela txandala jantzi eta oinez. Eta gimnasiora hurbiltzen direnak ere gero eta gehiago dira.
|
|
Bera kirola egiteak osasunari on egiten diola konturatzen da. Uste horrekin kirola egiteari ekiten dion gero eta
|
jende
gehiago dago. 2001ean Gipuzkoan egin zen inkestak zioenaren arabera gipuzkoarren% 51k esan zuen osasuntsu mantentzeko egiten zuela kirola.
|
|
Orain dela hamar urte, hiru milioi eta erdi ziren Armenian, eta beste hiru milioi eta erdi atzerrian. Baina azken hamar urtean
|
jende
gehiagok aldegin du Armeniatik, ekonomiaren egoera eskasagatik. Sobietarren trantsizio osteko kontuak dira.
|
|
Gizarte eredu honek badaroaz jada hogeita gehiago urte, eta gero eta pisu handiagoa dauka. Gero eta
|
jende
gehiagok jaten dugu gizarte eredu eta normalidade honetatik. Eta bestetik, egoera eskizofreniko dramatiko anormal bat bizi dugu.
|
|
Hala ere, oso pozik gaude. Geroz eta
|
jende
gehiagok ezagutzen du bidezko merkataritza, eta kontsumoa etengabe hazten doa.
|
|
Nik ere egin ditut nire erokeriak. Baina kontuan izan behar da
|
jende
gehiago badela inguruan. Karrera klandestinoak oso gaizki iruditzen zaizkit.
|
|
Asteroko hitzorduez gain, hilero aparteko eskaintzak antolatzen dira programaren barruan, besteak beste, egonaldiak, irteerak eta afariak. Ekimen horien helburua ikasleek
|
jende
gehiago ezagutzea eta euskaldun esparrua zabaltzea da. Gainera, parte hartzaileek" Mintzalagunen txokoa" izeneko buletina jasotzen dute non Bagerak eskaintzen dituen ekimen edota euskal hizkuntzaren inguruan izaten diren egitasmoen berri ematen zaien.
|
|
Baina alderantzizko sintomak dakusa Pettiforrek. AEBetako herritar, enpresa eta administrazioaren zorrak gehiegi handitu direla sumatzen du gero eta
|
jende
gehiagok. Herrialde batzuetako banku zentralak dolarrak saldu eta euroak erosten hasi dira.
|
|
gehiago kopiatzen da, merkeagoa da, etxean egin liteke... baina hurrengo kate begia ez da betetzen: ez doa
|
jende
gehiago kontzertuetara. Eten bat dago.
|
|
Iparraldean
|
jende
gehiago joaten da partidak ikustera.
|
|
Orduan
|
jende
gehiago barne bide estura, eta alperrenak ere hartu zuten azkenean maletäa.
|
|
Ateak zabalik dagoz eta gero ta
|
jende
gehiago sartzen da. Konpresorea kro kro kro kro kro kro... hasten da eta minutu batzuz gero txistu zorrotz bat, eta krausk!
|
|
Bai zera!... Beste sendagilerik gehien gehienek baino askoz
|
jende
gehiago dauka bere zain. Betebeterik dagoz egunoro bere etxeko itxarongela guztiak, eta aberastuta bizi da.
|
|
Ongi dakigu gero eta
|
jende
gehiago arduratuta dabilela ingurumen egoerarekin.Gero eta talde aktibo gehiago ikusten dugu. Gobernu eta enpresariek ingurumen sailak sortu dituzte.
|