2000
|
|
TVEn, «Informe semanal», «Documentos TV» eta La2eko «Linea 900» saioek audientzia fidela atxiki dute; azken saio honetan
|
jendeak
ere deitu egiten du gaiak proposatzeko. Ostiraletan halaber, «La noche tematica»n dokumental bat eskaintzen da.
|
|
Gehienak Euskal Herritik joandakoak dira, edo han izan eta gero jadanik hemen direnak eta Londresekin nolabaiteko lotura mantendu nahi dutenak. Baina bertako
|
jendea
ere badago eta geroz eta gehiago, gainera.
|
|
Pilotan jokatzen ari zarela jendeak aholku asko ematen dizkizu, bai Martin Ezkurrak, baita kalean
|
jendeak
ere. Bai, ni burugogorra naiz, baina askotan konturatzen zara zuk daukazun irudipen horrekin gauzak ez direla ondo ateratzen, eta orduan oroitzen zara hark esandakoarekin.
|
|
Eredu horri begira sartu nintzen euskaraz idazte kontuetan. Euskal kultura gauza txikia da, baina zenbait
|
jende
ere harrapatzen du. Franco hil ondorengo garaiak ziren, gauzak zeuden bezala zeuden.
|
|
Ireki nuen meza liburua eta bi marrazki haiek ikusi nituen: ...hamar manamenduak signifikatzen zituztenak; zubi azpian infernu izugarri bat zegoen eta zubitik gizon emakumeak eta neska mutilak zihoazen, xuxen baino xuxenago, bekaturik egin ez zutelako eta zubia, halatan, osorik zegoelako; eskuineko orrian, berriz, antzeko marrazkia zegoen, baina zubiak zartatuak eta hautsiak zituen pilareak eta harroinak, eta zubia goiti beheiti zihoan, baita zubitik zihoazen
|
jendeak
ere, infernuko garretarat... Eta nik, istant batean, goiti beheiti zihoazen jende haien artean ikusi nuen neure burua, eta are gehiago asaldatu nintzen...
|
|
Baina osabak, halakoetan, gure aita izaiten zuen alde... ez aita berez alde zegoelako, baina, batzuetan, gogaitu egiten zelako eta, hargatik edo, haize freskoa bezalakoak egiten zitzaizkiolako osabaren hainbat argudio eta ateraldi... Eta uste dut ezen alegatzeko moduko bertze arrazoin bat ere bazuela aitak, aitzinago ulertuko nuena, eta hura zen aita Bartolomeren aurka senti zezakeen jelosia, apezaren eskua gero eta luzeagoatuz joan zelako eta haren itzala gero eta zabalagotuz, bai jauregian eta bai Urbiaingo
|
jendeengan
ere... eta zeren aita ez baitzegoen bere boterea bertze nehorekin partitzeko prest. Eta bazegoen, edo egon zitekeen hirugarren arrazoin bat, arestian aipatuaren korolario eta ondore, zeren eta, nola gure aita ezin gogarago senti baitzitekeen aita Bartolomerekin, honek Nafarroari eta Eliza Katolikoari buruz pentsa zezakeenaz denaz bezainbatean, berdin eta orobat senti baitzitekeen desgogara aita jesuitak moralaren eta seigarren manamenduaren alderakotzat zituen ideia ezin hertsiago haiekin, zeinak aitaren kontra bihur baitzitezkeen —Ubarneko dama gaztearen kontu harekin, konparazione—, baldin jesuitaren boterea haziz bazihoan, eta baldin, haztearen hazteaz, behar hainbat indar eta botere bereganatzen bazuen, aitaren kontra ekiteko.
|
|
Eta ene bihotza ere bertze kanpai bat zen jada, bertzeekin batean jotzen ari zena, din dan, din dan, ene alegrantzia eta ene bizipoza adierazi nahi ziona mundu osoari. Eta
|
jendeak
ere arrai zirudien, eta anitz gizon emazteki ikusten zen, beren jantzi eta beztimendarik hoberenekin, festa handi hura koloreen festa ere balitz bezala.
|
|
Italiako bidaian jakin nuenez, Veronako
|
jendeek
ere infernua zuten aipagai, noiz eta ikusten baitzuten Dante handia Veronako karriketarik, erraiten zutela: ¡ Eccovi l’uomo ch’è stato all’Inferno!
|
|
Gutxiagotan izaten ditugu begien aurrean Anjel Lertxundiren Azkenaz beste nobelako Nora eta haren aita, haien kalesaren ibilbideen esparrua askoz ere zabalagoa baita. Zuen antz handiagoa duen
|
jendearekin
ere egunero elkartzen gara: nekazari, artzain eta mendizale askorekin geratzen gara berriketan, bidean atsedenaldi bat eginez; denda eta taberna askotan sartzen gara janariak, edariak, egunkariak eta beste hainbat gauza erostera; batzuetan autobusa edo trena hartzen dugu eta noizean behin auto stop egitea ere maite dugu.
|
2001
|
|
Bai, beste iturririk ez duzulako. Orain ETBk baditu bere korrespontsalak Brusselan, Paris, New York, Venezuelan... eta orain nola Canal Vasco edo Ameriketarako kate hori hedatu duen, hango
|
jendeak
ere deitzen du zerbait gertatzen denean. Baina bestela, agentziakoarekin moldatu behar.
|
|
Nahiz eta mila gauza edo gauza bat egin, ez zara existitzen. Nik ez dut esango EHren inguruan ezkerreko jendea ez dagoenik, ezkerreko jendea hor ere badago, nahiz eta, nire iritziz, ezkerrekoa ez den
|
jendea
ere badagoen. Beren politika gaur egun ezkerreko politika bat baino gehiago, politika nazionalista da, eta horren ondorioz, gauza asko beren zentzutik atera egiten da.
|
|
Horiek ezker politikoak dira, baina gero sindikatuak eta afiliatuak daude eta sozialki ezkerraren barne daude. Mugimendu kooperatiboetan eta mugida internazionalistetan dabilen
|
jendea
ere ezkerrekoa da, eta Euskal Herrian pila bat daude. Horiek denek ezkerraren firmamentoa osatzen dute eta gainera gizartean bere eragina dute.
|
|
Urtebetean ia 80 kontzertu jo genituen, gehienak Euskal Herrian, eta hori rock talde batentzako gehiegi da. Azkenean, taldea ez ezik,
|
jendea
ere erretzeko arriskua dauka horrek. Gelditzea hobe izango zela pentsatu genuen, eszenatik atera eta gero indarberriturik itzuli.
|
|
Hauek dira Jose Maria Satrustegik jaso zituen Basaburuko Aizarotz alderdiko Luzia Goñiren bertsoak, Iruñea eta Tafalla arteko eskualdeez mintzo direnak: "
|
Jendea
ere oso harroa/ Gainera diruzaleak/ Pikuak baino zimurragoak:/ Holaxe dira kokoak./ Hitza gozoa euskaldunari/ Gero atzetik kontuak,/ Baino hemengo lur guztiek/ Dituzte izen euskaldunak"
|
|
Niri pena handia ematen dit, aitortu du Armendarizen amak, guk bestela ezagutu genuelako, trenbidetik aurrera dena baserriak zirenean. Tasiok orduan, bai baina,
|
jendeak
ere nonbait bizi behar du, bota du, gazteak eta.
|
|
Mota guztietako jantziak agertzen dira, bai emakumeetan bai gizonezkoetan. Jantzi gabeko
|
jendea
ere bai, larrugorri edo erdi larrugorri dabilena.
|
|
Ez genuen, halabeharrak dakarren ezinbesteagatik, hurrengo egokierarik izan. Ordutik hona, ordea, sarri samar izan dut hizpide aspaldiko asmo hura, lagun artean batik bat, baina baita erakunde kultural eta politikoetan sarbidea zein erantzukizuna duen
|
jendearekin
ere. Halarik ere, bateko bizitzaren martxak berak eta besteko geroko geroak zokoratu egin dute, behin eta berriro, asmoa.
|
|
Bestalde, erdi hustuta gelditu diren Eastmain eta Opinaca ibaien inguruko
|
jendeak
ere guztiz kaltetuta gelditu dira, ezin baitute ohiko arrantza eta ehizarekin segitu.
|
2002
|
|
Frantziako beste erregioetan Bretainian salbu ez da hemen bezala sentitzen bertako nortasunarekiko maitasuna. Hala ere, jendearen artean sentimendu hauekiko tolerantzia zabala dago eta kanpoko
|
jendearekiko
ere bai.
|
|
Eguneroko bizitzari aurre egiteko eta, terapia bezala erabili ahal izateaz gain, arte aberatsa da herri batentzat. Horrela,
|
jendeak
ere ezagutuko luke zein konplexua den aktorearen lana antzerkigintzan.
|
|
Etnia eta kultura berekoak diren tuaregak Aljeria, Mali eta Nigerren bizi dira. Mauritaniako zenet
|
jendea
ere kultura horretakoa da, Egiptoko siwak bezala, eta Tunisiak ere badu minoria oso txiki bat. Historian atzera eginez, Kanariar uharteetako jatorrizko biztanleak ere amazigh kulturakoak ziren.
|
|
Hemen estimulua zer zen oso argi dago, baina badakigu asmatu egiten ditugula gauzak, eta ez apropos edo intentzio txarrez gainera. Portzentaje oso baxuan, badago engainatu nahi izaten duen
|
jendea
ere, eta horrek frogatzen du ezin dugula esaten den guztia sinetsi.
|
|
Ximinarteko jende zeheak berehala jaso zuen gizonaren seta gaizto horren berria. Eta pixkanaka, goragoko
|
jendeagana
ere heldu zen Ximinartearendako jazarpen arriskuaren susmoa.
|
|
Biarritzeko populazioaren hazkunde handia sektorehorren indarraren erakusgarri egokia da. Jada XX. mendean, turismoa kostaldekobeste herri batzuetara hedatu zen, eta Frantziako leku askotako jendea, eta neurritxikiagoan Europako beste herrialde batzuetako
|
jendea
ere, erakarri zuen.
|
|
Izan ere, baziren han Alpujarretan, beraiek bezala kanpotik etorritako
|
jendeak
ere, antzeko zereginetan murgildurik zebiltzanak. Batzuek, gainera, Sergiok eta Sarak ez bezala, taldea edo lagunartea zuten ardatz, bai lanari eta bai eguneroko bizimoduari zegozkion kontuetan.
|
|
Barkatu Sergioren kontu harengatik –eta, erdi txantxetan, erantsi zuen–: izan ere, kanpoko
|
jendea
ere integratu dinagu noizbait geure herrian.
|
|
Eta kar kar kar ateratzen zaio barre zoroa, kar kar kar egiten du
|
jendeak
ere, baina paum! paum!
|
|
Biak ziren, gainera, euskal irakasleaz gain, euskal filologiako ikasleak. Hori gaur egun aski arrunta bada ere zuk zerorrek agian erdaraz egiten duzu maizkara euskaraz ongi moldatzeko gai den
|
jendearekin
ere, orduan ulergaitza zen, tokiz kanpoko zerbait guztiz. Horregatik oroitzen naiz ederki biak aho zabalik gelditu zirela nire aurpegia ikusi zutenean, ez baitzuten uste inork ere harrapa zitzakeenik eta" harrapatu" hitza da hemen erabili behar dena halakorik egiten, orduan, non eta euskaltegi batean!
|
|
Zoritxarrez, Euskaltzaindian ez daude barnean gauden zenbaitek (nik ere nire burua sartzen dut talde horretan dudarik gabe) ditugun baino anitzez ere meritu frogatuagoak dituztenak, batez ere idazle, hizkuntza ikertzaile, kazetari edo irakasleak. Akademiak aztertu luke ez ote litzatekeen komenigarria bide berriak irekitzea holako
|
jendea
ere sare zabalago batean biltzeko, beste akademia batzuek ere egin izan duten gisa. Garaia da, beharbada, euskaltzainen kopuruaren handiagotzeko, edo katalanek ireki dituzten bideen antzekoak guk ere erabiltzeko.
|
|
Eta ideologiaz ari garelarik, nahi nuke hemen beste ohartxo bat egin kontu honetaz. Kontu hauek ulertzen hasi zinenetik konturatuko zinen abertzaletasuna eta euskara elkarrekin loturik agertu izan direla, banatu ezinik bezala, eta hala ikusten ditu
|
jendeak
ere. Elkarrekin daude?
|
2003
|
|
Komedia honen bidez antzerkira aspaldi joan ez den
|
jendea
ere erakarri nahi du Gorringo taldeak. Anartz Zuazuak garbi du zein den ikuskizunaren betebehar nagusia:
|
|
Petrolioa nahi dute eta dirutza ederra irabazi berreraikitze lanekin". Aznar penagarri geratu da denon aurrean, eta bere partiduko
|
jendea
ere, gutxi baina etengabe (baita parlamentariren bat edo beste), hasi baitzaio aurka publikoki egiten. IU EB ko den Javier Madrazok esan du Aznar terrorista dela eta Nazioarteko Tribunalen aurrean erantzun lukeela.
|
|
Gurasoak izutu ere egiten dira, bere haurrak Bigarren Hezkuntzara pasatzean, inguruan azken kurtsoko
|
jendea
ere izango duela ikusita. Adin tarte handia da, eta gurasoak beldur dira bere haurrak ikusi egingo dituela zaharrenak porru bat egiten edo amodioa egiten.
|
|
Gaurko umeek telebista eta" Operacion Triunfo" hainbeste ikusten dute, halako bonbardeoa dugu, zaila dela erdararengandik ihes egitea. Lehen gorroto handia genion gazteleraz kantatzeari, eta orain berriz, kanta bat gazteleraz abesten dugu eta
|
jendeak
ere onartzen du. Agian normalizatu egin da egoera.
|
|
Hemen ere aberastasuna biltzen den leku inguruan lehertu zen gatazka, Guadalcanal uhartean. Administrazioaren bulego nagusiak, Honiara hiriburua, industria, enplegua eta aberastasuna biltzen dituen Guadalcanalera hurbildu dira beste uharteetako
|
jendeak
ere, jaiotze tasa sendoa eta aldi berean ekonomia oso atzeratua dituen Malaitako biztanleak batik bat. Eta 90eko hamarkadan mundu osoan lehengaien prezioek behera egin zutenean, hortxe sortu ziren liskarrak.
|
|
egin kirola osasuntsua da-eta. Eta
|
jendeak
ere horrela ulertu du, mezua hori delako. Kirolak osasungarri izan behar du, baina Arratibelek aipatu duen moduan, adina kontuan izan behar da eta kirolaren nondik norakoetan orientatuko zaituen norbait behar duzu.
|
|
Zinean ere filma bat anitz ikusten delako ez du erran nahi kalitate handikoa denik. Lanean ohartu izan naiz ez nintzela enetzat pentsatzen ari, baizik inguruko
|
jendearentzat
ere pentsatuz ari nintzela: " Halakok zer nolako mahaia nahi luke?".
|
|
Gogoan izan, gaixotasun larria denean, pazientearen bizimodua ez ezik familia guztiarena eta inguruko
|
jendearena
ere baldintzapean jartzen du.
|
|
Alde batetik euskal unibertsitatea nola geratzen den oso zalantzan dago oraindik (LAUren mehatxua etab.) eta desmontatzea arriskugarria litzateke. Ekintzabide hauek bestalde unibertsitateari begira betetzen duten lanaz aparte jendea biltzen dute, kultur gosea ase nahi duen jendea eta beste inon tokirik ez duen
|
jendea
ere bai.
|
|
Hori guztia, diziplinen arteko mugak itxi gabe; eta ikasketa akademikoez gain, beste arlo batzuei ateak zabalduta, hala nola antzerkiari, musikari edo bertso laritzari. Beti, irakaskuntzakoa ez zen
|
jendea
ere erakartzeko asmotan, eta ikastaro egunetan giro berezia sortzen saituz. Asmo horiek, noski, denboraren joan etorrian eta UEUko kideen ahalmenen arabera, gehiago edo gutxiago bete dira, baina hor diraute UEUren ikur moduan.
|
|
zimurrak kopetan ateratzea edo bihotzean? Izan ere, don Justinianok eraikitako erlategiak zementua bezalakoak dituk, hotzak eta urrunak, eta
|
jendea
ere halakoa bihurtu duk, bihotza zimurrez josia...! Eta gaurko presa, gaurko soinuak eta gaurko ito beharra...!
|
|
Patxi maisua borroka hartan sartua zegoen, eta nire ama ere bai. Baita Erromesene baserriko
|
jendea
ere. Ni, berriz, hamasei urte nituela sartu nintzen.
|
|
Paraje hauekin batera, Azpilgo
|
jendea
ere aldatzen ari da. Alde batetik, etorkinak; bestetik, don Justinianok ere ongitxo ulertu du denbora berriek jokabide berriak eskatzen dituztela.
|
|
Orain ez du taldea lehen bezala kontrolatzen.
|
Jendeak
ere ikasi du aurre egiten eta asko makurtu da, bai, gure mari mandona. Eta, egia esan, horrela denok gaude lasaiago, denak libreago.
|
2004
|
|
Eskatu zidatenetan, ukatu egin nintzen Francori argazkia ateratzera. Franco hilzorian zela, bere ministro eta ministro ohi denak atera nituen, eta bestalde, Francoren kontrako
|
jendea
ere atera nuen. Espainian zeresan handia piztu zuen bilduma horrek.
|
|
Hori zen nobelako gaztetxoak borrokan hasi ziren giroa. Beraiek baino lehenagoko
|
jendea
ere horretan ari zen, eta beraz, normala zen beraiek hastea. Dena dela, suposatzen da badagoela koadrilan hori horrela ikusten ez zuen jende bat ere.
|
|
Une berezia zen ordukoa. Zeren eta hemengo epaile
|
jendea
ere haserre zegoen gobernadorearekin. ETAren lehendabiziko atrakoan harrapatu zuten militantea, Zalbide, epaile batek galdezkatu nahi zuen, baimenik gabe gidatzen ari zela eta.
|
|
Ekitaldi politiko hauek, maiz festa giroan egiten ziren: kalejira, musika, dantzak... beste herrietako jendea etortzen zelarik eta baita urruneko agintari
|
jendea
ere.
|
|
–Ezkerreko
|
jendeak
ere bai?
|
|
Beldur ematen zidan autoz betetako etorbide ezin zabalago haiek gurutzatzeak. Eta espaloiak betetzen zituen
|
jendea
ere ezin dotoreagoa zen. Emakumeek zine aktoresenak bezalako soinekoak janzten zituzten, eta bitxi nahiz orrazkera ikusgarriak zeramatzaten.
|
|
Partida haietako baten bezperan, antolatzaileekin mintzatzen ari nintzela, argi eta garbi ikusi nuen euskal jokalari gehienak zeudela etxeko selekzioaren alde,
|
jendea
ere bai: dena zen bai, itxura batean, baina azkenean, bai ez zen bai, ez nuen ulertzen.
|
|
Zeuok bezala ikusten ditut mendiotako hainbat eta hainbat harrobitan hareharri harkaitzak palankaz zulatuz eta harmailuz harri mokorrak landuz diharduten hargin gogorrak. Egurgile eta ikazkin
|
jendea
ere, han eta harantzago, hor ari da; aizkolotsak salatzen ditu eta baba beltz eta txondorrak egosten ari dituen suaren keak. Zeuok bezala ikusten ditut Araba aldera nahiz Gipuzkoarantz harri garraioan ari diren itzainak ere.
|
2005
|
|
Gaztela beti maite izan dut, euskalduna izanik ere: bere eremuen soiltasun hori, akaso gurea bere berdetasunean paisaje luxuriosoagoa delako; horrek ez dit niri inolaz ere kentzen hango paisajea eta hango
|
jendeak
ere maitatzea euskaldun unibertsal bezala. Baina Galizia, Kantabria, Aragoi eta Katalunia aldeko guneak ere ukitzen ditut.
|
|
Animua eta indar berezi bat ematen du lanean segitzeko. Guk behar dugu eta
|
jendeak
ere behar du euskararen aldeko olatu hori sortzea. Eta bestetik dudarik gabe, AEK k, gaur egun, oraindik, tristea da hau hola esan beharra baina, Korrikatik jasotzen du biziraupenerako behar duen diru minimoa.
|
|
Datuek esaten dute bertsio originala ikustera askoz jende gehiago joan dela bikoiztutako bertsiora baino eta ez hemen bakarrik. Espainian ere badago jarrera hori, euskaraz ikustea gustukoa dute eta
|
jendeak
ere eskertu egiten du. Euskarak ez du mugatzen, batzuetan lagundu ere bai.
|
|
Oso ona. Alaskak aurkezten zuen zati bat, Pablo Carbonelek bestea... baina Movida Madrileñakoa ez zen askotariko
|
jendea
ere etortzen zen saiora, adibidez, Ana Belen eta Victor Manuel, eta Massiel, Maria Dolores Pradera, Kiko Veneno eta zenbait talde, hauen artean orduan hasi berriak ziren euskaldun batzuk ere bai. Jende guztiari ireki ginen.
|
|
«Hau guztia musika da: musikan aurki ditzakezu musika klasikoa, popa, Argentinako tangoa... eta orain aukeratu; literaturan Julio Verne, Allan Poe, Cortazar... dituzu; artean Pradoko Museora joaten bazara hau aurkituko duzu, Arte Modernoaren museora bazoaz beste hau...;
|
jendea
ere askotarikoa dago, adibidez, hortxe dago Alaska ile arraro horiekin, eta neska ona da, azkarra, atsegina, den bezalakoa izan nahi du besterik ez, Kiko Veneno ere hor dago, Santiago Useron eta beste batzuk». Gehiago entzun zezaten nahi genuen, sentsibilitate handiagoa izan zezaten.
|
|
Deskribapenotan jendeak gune bezeria betetzen du. Egileak lekuen erretratua ez ezik bidean aurkitzen duen
|
jendearena
ere egiten du, horretan ezartzen du arreta.
|
|
Zailtasun bereziak zituzten haurrei eta batxilergoa geure aldetik egiten genuenoi gure maistrak eskaintzen zigun denboraren ordainetan, berari euskaraz hitz egiteko eskatzen zigun, eta hau eta beste galdetzen zigun, pixkanaka pixkanaka hiztegitxo bat eta gramatika bat osatuz joateko. Hilabete batzuen buruan, gai zen gurekin euskaraz mintzatzeko egoerarik ohikoenetan; gurasoekin eta kaleko
|
jendearekin
ere halaxe mintzatzen saiatzen zen, eta, hala, euskaraz hasten zituen beti elkarrizketak, nahiz eta segituan erdarara pasatu behar, batik bat baserrietako jendearekin. Hala ere, ez zuen etsi; niri ez etsitzeko eskatzen zidan bezala, berak ere eutsi egiten zion ahaleginari; belarri fina baitzuen, azkar jarri zen ahoskerarik aldrebesenak ere ulertzera, eta, azkenean, jende guztiarekin aise mintzatzeko gauza zen.
|
|
Aspaldiko urteetan ikusten ez nituen aurpegiak bistatu nituen jende artean, batzuk zimurrekin eta ile zuriekin: hantxe zegoen OICko idiskoa, orain Eusko Jaurlaritzako goi kargua; garai bateko ORTkoak ere ia guztiak zeuden, orain haietako asko HBn sarturik; ezker muturreko beste alderdi ba  tzuetan ibilitako
|
jendea
ere agertu zen, Euskadiko Ezkerrakorik ere bai, PCkoren bat edo beste, eta beste hainbat alderditakoak. Eta auzotar ugari.
|
2006
|
|
Hala ere, edade handikoak ez ezik, gazteak ere mintzo dira euskaraz. «40 urteko
|
jendea
ere bada euskaraz badakiena, bertako euskaraz hitz egiten duena esan nahi dugu; baina guk, hautaketa egin genuen: 65 urtetik gorakoekin jardun genuen grabazioak egiten».
|
|
Haurdun zegoela jakin zuenerako, mutila beste batekin zebilen, eta ez zion sinestu, bera lotzeko trikimailua zelakoan. Neskaren gurasoak zorrotzegiak izaki, haien laguntzarik ez zuen izan Anak, ezta sendagile eta farmaziako
|
jendearekin
ere.
|
|
Etxerik gabeko norbait ere artatu behar izan dugu, alkohola edanda parkean gelditutako jendea, hanketan sekulako izozteekin etorritakoak. Eta bada hipotermiaz hil den
|
jendea
ere.
|
|
Gainera, ikusten duzu nolakoak diren, ikusten duzu Liverpooleko kaleko jendea, eta segidan ohartzen zara hortik datozela. Baina zaleei ez zaie hainbeste inporta kanpokoak egotea, axola zaie bertako
|
jendeak
ere jokatzea taldean, baina batez ere zu Liverpooleko jokalaria izateari ematen diote garrantzia, ez nondik iritsi zaren. Eta zuk pixka bat erantzuten baldin baduzu, bai zelaian eta bai zelaitik kanpo asko babesten zaituzte, oso tratu ona ematen dizute.
|
|
Sormen handia duen jendea identifikatzen da, planteatzen duen proiektua baloratzen da eta baietza ematen bazaio, laguntza ekonomikoa, aholkularitza, zentroan dauden ikerketarako azpiegiturak eta enpresekin harremanetarako aukera jasoko ditu, potentzialtasun hori guztia merkatura bideratzea baita zentroaren egitekoa. Bertako ekintzaileak unibertsitatetik edota zentro teknologikoren batetik etor daitezke; lan bat utzi duen
|
jendea
ere badago. Denetik aurki daiteke, baina gazteak gehienbat, eta gizonezkoak nahiz emakumezkoak ia kopuru berdinean.
|
|
Beste Malta bat ba omen dela ta, harexen bila goaz bidaiariotako batzuk. Beste Malta hori lasaiagoa omen da, urtaroen eta nekazaritzaren erritmoan bizi da, eta hango
|
jendea
ere berezia ei da, lasaia eta eroapen handikoa... baita bizkorragoa ere. Hala diote behintzat:
|
|
urtetik gorako
|
jendea
ere bazela.
|
|
Zer poliziatakoa. Ertzaintzakoa. Boxeolariak eta lumpen iluneko
|
jendea
ere badago, fikzioarenmekanismoak olioztatzen lagunduko didana.
|
|
Deitura edo abizenak eta haiek adierazten duten odol lotura ziren. Hori zen leinuak lotzen zituena eta bandoak sortzeko erabiltzen zena, nahiz eta garai hartako etxean benetan odolkideak ez ziren
|
jendeak
ere hartzen eta sartzen ziren. Etxekoak kontsideratzen ziren denak eta leku beretik jaten zutenak (paniaguados ere deituak ziren horregatik jaun baten mendekoak eta kideak), familiakoak eta leinukideak kontsideratuz376.
|
|
Nola kudeatzen da malda ilara? Meneáme unibertsitatean izandako zapalkuntzaren ondorioa da, nik alde batetik ihes egin behar nuen Hasieran kostatu egin zitzaidan isatseko albiste kopurua kontrolatzea, dena finitua baita, baita
|
jendea
ere. Horregatik dago baztertutakoen ilara, garrantzitsua ez den edo zaborra den guztia atera eta ez gogaitzeko.
|
|
mendiak. Suedia ezagutzea, paisaiak eta jendea ez ezik,
|
jendea
ere ezagutzea da. gastronomia.
|
|
Oso harrera ona izan du, harrituak gelditu gara: herriko gazte guziak etorri dira kontzertuetara, baina bere garaian gaztetxea eskatu eta gaur egun heldua den
|
jendea
ere hurbildu da laguntza eskaintzera.
|
|
Hasieran oso urduri nengoen, hilabete guztia entrenatu gabe egon naiz... baina oso gustura nago. Gainera
|
jendeak
ere asko lagundu zidan, asko animatu ninduten eta txalo asko jaso nituen.
|
|
Festa handia ospatzen zen egun haietan. Traturako hurbildu ez zen
|
jendea
ere ikus zitekeen, eta egunerokoa irabazteko era asko, aldi berean. Karten bidez etorkizuna igartzen zutenak; maitasuna lortzeko edabe miragarriak saltzen zituztenak; larruzko hauspoarekin doinuak jotzen zituztenak; mandolina lagun bertsoak kantatzen zituztenak; soineko koloretsuz jantzitako dantzariak; eskale herren, besamotz eta itsuak.
|
|
Bertako
|
jendea
ere miresgarria zitzaidan, xaloa bezain jakintsua. Familia guztietan dago begia galdu duen alabarik, hanka falta zaion semerik edo eskua moztua duen gurasoren bat.
|
|
munduko ezein estatu demokratikok ez luke onartuko baldintza horietan dokumentuak ez itzultzea, Unescok aipatzen duen legez. Kezka horrek profil oso ezberdinetako
|
jendea
ere batu zuen: historialariak, artxibozainak, kultur eragileak, politikariak, legelariak...
|
|
Zer egingo diogu, bada! Baina
|
jendea
ere ez da tontoa eta badaki, jendeak badaki.
|
|
Judizio morala bigarrenari lotzen zaio. Izan ere, gorrotatzen dugun
|
jendeak
ere moralki ongi joka dezake. Denok dakigu gure etsaiek ere moralki ongi joka dezaketela.
|
2007
|
|
Eta bazkari hartan jakin nuen ETAkoek bide baketsu eta demokratikoetatik egin nahi zutela aurrera, eta hori zela haien erabakia. ETAkoak ez dira, Irlandan esaten den bezala," basques separatists", ezta erokeriak egiten dituen
|
jendea
ere. Hemen, dagoeneko ikasi dute; Irlandan, ikasten hogei urte kosta zen lezioa.
|
|
Baina euskal kulturari eta tradizioari horren lotuta dagoen soinu tresna batekin gauza berriegiak egitea gustuko ez duen
|
jendea
ere topatuko duzu.
|
|
Dena dela joerak ere aldatzen ari dira jendartea aldatzen ari den moduan. Gero eta mugikortasunerako joera gehiago dugu eta pixkanaka egia da zenbait eremutan euskaltegi handiak dauden guneetara hurbildu nahi duen
|
jendea
ere ugari dela. Joerak joera, urte batetik bestera oraindik ere aldaketa handiak dira, herri batean urte batean euskara taldea egon baina hurrengo urtean taldea osatzeko jende nahikorik ez, eta halakoak maiz errepikatzen baitira.
|
|
Nolanahi ere, 55 urtetik beherako
|
jendeak
ere geroz eta maizago nozitzen du iktusa hainbat arrisku faktore ugaltzen ari direlako: hipertentsioa, tabakismoa, diabetesa, bizimodu sedentarioa, odoletan kolesterol gehiegi izatea, gatz edota gantz gehiegi izatea dietan eta hainbat gaitz kardiobaskular nozitzea edo nozitu izana, Espainiako Neurologiaren Elkarteak (ENE) gogoratu duen legez.
|
|
Eta ondoren eztabaida amaiezinetan nahasten ginen, zer ikusi eta zer ez, zein herri bisitatu eta zein baztertu. Batek esaten bazuen Eskandinavia ezagutu nahi zuela, hango fiordoak eta izozmendiak eta natura basatia, besteak erantzungo zuen sekulako hotza pasatuko genukeela han, eta
|
jendea
ere gazbakoa izango zela, eta hobe genuela eguzki eta martxa gehiagoko bazterrak korritzea. Hurrengoan, Italia alderik alde zeharkatzea izango zen plana, edo Adriatikoan behera Jugoslavia ezagutzea, eta haren ondotik Grezia, eta orduan eztabaida izango zen herrialde komunista haietan lasai eta libre ibiltzeko modurik izango ote zen, edo zein hizkuntzatan moldatuko ginen ogia eta esnea bederik erosteko.
|
|
Hain zuzen, Hitler-en Mein Kampf en lehen bolumena völkisch terminoaren zehazgabetasunari behin eta birritan erasoz amaitzen da, mugimendu horretako
|
jendeak
ere (lehiakideak zituen!), komediante völkischak? 713 bezala gaizkituz. –Völkisch kontzeptua, dio?, bere mugabakotasun kontzeptualaren ondorioz, ez da baliagarri mugimendu baten oinarritako, eta halako batean partzuergoa neurtzeko eskalarik ez du eskaintzen.
|
|
Zergatik ote naiz hain enpatikoa? Ospitaleko
|
jendea
ere erruki zen. Batez ere gure negarraren lekuko izan zirenak.
|
|
Lasai dago estazioa larunbat goiz honetan. Kafetegian gelditzen banaiz trenen sarrera ikusi dut, eta trenetik jaisten den
|
jendea
ere bai. Kafe ebakia eskatu dut eta leiho pareko mahaian kokatu.
|
|
Barneko martxari dagozkion albisteen gunea da hau. Bestalde, asteburuetan lan egiten duen
|
jendea
ere daukagu, eta, beraz, horiei albiste horien berri helarazteko modua ere bada.
|
|
Dena dago erdaraz eta euskaraz. Euskaraz nahitaez eduki behar dugu, bainabadago euskaraz oso ongi ulertzen ez duen
|
jendea
ere, Radio Euskadin, adibidez.Hitz egiteko moldatzen dira, baina informazioa irakurtzea pixka bat astuna egitenzaie. Agian, norbait ohartxoa irakurri gabe gera daiteke euskaraz bakarrik dagoelako, eta beraz, saiatzen gara bietan jartzen.
|
|
«Je connais la race des gens de ce pays ci» (Ib., 175). Péguy rentzat, beti zentzu izpiritual horretan, kontzientzia koldarrari traizio egina salatzen dion «oilar arraza»
|
jendea
ere badago: «La race de coqs n, est pas perdue» (Ib., 196).
|
|
Bigarrenean berriz, 44 pertsonak utzitako 180 produktu desberdin bildu ziren Tolosa, Aduna, Asteasu, Anoeta, Irura, Villabona eta Zizurkilgo udaletxeetan aldez aurretik antolatu ziren bilketa puntuetan. Aipatzekoa da, Tolosaldetik kanpoko
|
jendea
ere gerturatu zela azokarako materiala uztera eta Tolosako Begiristain eta Ibarrako Arsuaga txirrindulari dendek ere estokean zuten materiala salmentan jarri zutela. Guztira 14 bizikleta, 8 kasko, bizikletako 2 zapatila pare, 8 arropa, monopatin bat, 4 patin pare, 2 babesteko material eta bestelako 3 produktu ere saldu ziren.
|
|
|
Jendeak
ere estimatu zuen...
|
|
|
Jendeak
ere bazirudien beroaldiaz eta txapapoteaz beste hizpiderik ez zuela, Igorren heriotzaren oihartzunak astebete baino ez zuen-eta iraun beren ahotan.
|
|
Inguruan badira bertze bi irla, Oxidrata eta Gimnosofa. Horko
|
jendeak
ere bertze lekuetan baino hobeagoak dira eta biluzirik dabiltza. Bi irla horien bertzaldean bada bertze bat ikaragarri handia.
|
|
Guk hizkuntzaz gain ez dezakegu gorde ez garela behar bezalako zuriak, gure aurpegi ilunek salatzen gaituzte. Hori da zinezko arrazakeria, salbaiatzat zaituztetelarik, ez
|
jendetzat
ere...
|
|
Eta gero esan du, bera prest dagoela nire kutxan sartu eta hiru zatitan egin dezadan. Gustura egingo lukeela lan hori, eta
|
jendeari
ere grazia handia egingo diola, Parroko Jaunaren zangoak, gerria eta buru enborrak kutxa banatan ikustea oholtza gainean zatiturik.
|
|
Betiko lagun batzuk ere bildu izan gara. Elkartekoa ez den
|
jendea
ere bai. Aspaldi bisitatu gabekoak ikustera ere joan gara.
|
|
Eskuin aldean ikusi zuten berriz ere itsasoa eta ez zen arrantzalerik falta kanabera eskuan; Chango, Ogun eta Lemanjaren jarraitzaileez gain bertzelako
|
jendea
ere bizi zen Habanan. Indigoz, selestez, karmelitaz eta kanelaz pintatutako etxeak utzi zituzten ezkerretara eta, Maleconaren bazterretik denbora puxka bat eman eta gero, Casa de las Américas paratzen zuen seinalearen aitzinean gelditu zuen Newtonek Chevrolet zaharra.
|
|
idazten ez duen
|
jendea
ere bizi da)
|
2008
|
|
Horretarako, Psilocybeko partaideak lan taldetan banatu dira, egin beharrekoak behar bezala egiteko;" irrati lan taldea irratsaioa egiteaz arduratzen da, programaziokoak kontzertuen kartela osatzeaz, diseinukoak webgune eta kartelak egiteaz, mantenukoak apurtzen den oro konpontzeaz, soinu teknikariak grabazioak egin eta kontzertuetako soinua orekatzeaz, eta administraziokoek idazkari lanak egiten dituzte". Oraingoz partaide gehienak musikariak diren arren, bestelako
|
jendeari
ere ireki nahi dizkiote etxeko ateak;" erakusketak, bideo emanaldiak eta askoz gehiagorako baliabideak baditugu, hortaz gogoa duen edonori irekita gaude, musikaren inguruan izan edo ez". Irratia ere hor dagoela gogorazi du Etxebestek nahi duen ororentzat.
|
|
Argazkiko amona herritik beldurtuta ihesi zebilen beste asko bezala, Kibatiko kanpalekuaren inguruan, eta gelditu ondoren argazkilariari swahiliz mintzatu omen zaio luze. Amona bezala noraezean dabiltzan beste
|
jendeak
ere duintasunez jantzita ikusten dira. Milioi erdi jende dabil ihesi, batzuk oihanean ezkutatuta, besteak ahaideen etxeetan, eta asko kanpalekuetan.
|