|
2009
|
|
|
izan ohi dira. Hala ere, batzuetan
|
jendearen
joera estetikoak jakitea ez dago gaizki.
|
|
|
Oraindik parte hartzea ez da oso handia, baina ez dugu etsi. Elkargoaren beste ekimenen aurkezpenetan ere, esate baterako,
|
jende
gutxik hartzen du parte. Webgunearen asmoa litzateke bakoitzak eraikitzen dituen proiektuen inguruko informazioa Internetera igo eta erakutsi ahal izatea, hau da, lankideentzako erakusleiho ireki bat bermatzea.
|
|
|
|
Jendearekiko
harremana goraipatuko nuke ere; zure mobidez ezer ez dakien enpresa bateko arduradun bati tramex xafla bakarra eskatu, eta pertsona horrek zure proiektuarekin hartzen duen konpromisoa ikustea, ez dakit, oso aberasgarria izan zen.
|
|
|
Leihoaz beste aldera, sortzen ari diren euri putzuek Errege Katolikoen kaleko eraikinen isla dardaratsua azaltzen dute. Negua ate joka badaukagu ere, hiriko tabernak
|
jendez
eta house musikaz lepo daude. Atoma kolektiboko partaide den Martin Ferran arkitekturako ikasleak Artzain Onaren itzalpean dagoen taberna batean elkartzeko burutazioa izan du; eseri orduko, 2008ko Gure Artea erakusketarako sailkatuta izan zela jakin ondoren prest genituen galderak bota dizkiogu.
|
|
|
Edo kostuak gutxitzeko beharra lan kostuak murriztuz, hau da, langabeziara bidaliz hainbat lagun. Horrek bereziki jo ditu higiezinen enpresak eta eraikuntzaren industria, ez bakarrik inbertsio eta arrisku hartze ugari eskatzen dituztelako, ezpada azaldutako arrazoi guztiengatik (euren prezioa gainestimatua zegoelako, interes tasek kota altuegiak jo zituztenean
|
jendeak
hipotekak eskatu eta erosteari utzi ziolako, bankuek ere hipotekak emateko baldintzak arras zorroztu dituztelako,...) etxebizitzaren salmentak itzel egin zuelako behera, eta horrela dirau. Garai txarrak eraikuntza berriko proiektuetarako, eta horretara dedikatu nahi duten arkitekto hasiberrientzat.
|
|
|
Eta enpresek zailtasunak dituztelarik, hori langileengana hedatzen da: langabezia hazten da, eta
|
jendea
txirotzen da eta gutxiago erosten du: autoak, aisialdia?
|
|
|
Baina
|
jendeak
etxebizitza behar izaten jarraituko du. Izatez, etxebizitza, behar?
|
|
|
beharrik ez duten espekulatzaileak dira, bereziki gehiago jaitsi daitekeela uste badute, eta horrek eskaria ahuldu (edo oraingo kasuan, ia erabat gelditu) eta prezioak jaisten dituelako. Gainera aurretiaz hipotekatutako
|
jendea
zailtasunetan sartu ahala, etxebizitzen eskaintza handituko da, eta prezioa are gehiago jaitsiko da. Arazoa da, beharra?
|
|
|
Funtsean, Psilocybe musika elkarteak bere egoitza orijinala handitzea bilatzen zuen, horren inguruan gertatzen ziren aktibitate guztiak garatzeko beharrezko zituzten leku eta baliabideak barne, saio lokalak, kontzertuen antolaketa, grabaketa estudioa, diskografikoa, bulegoak eta abar. Proiektuak, eraikuntza eta toki baten eraberritzea, musika bezalako ideia zabal batek elkartutako
|
jende
multzoaren etxea eraikitzea bilatzen zuen. Bertan zetzan proiektu honen konplexutasuna, jende talde heterogeneo horren babesleku egoki bat aurkitzean eta, jakina, soinu eta akustikarekin zerikusia duten auzi teknikoek eta estutasun espazialek mugatutako programa era egokian ebaztean.
|
|
|
Proiektuak, eraikuntza eta toki baten eraberritzea, musika bezalako ideia zabal batek elkartutako jende multzoaren etxea eraikitzea bilatzen zuen. Bertan zetzan proiektu honen konplexutasuna,
|
jende
talde heterogeneo horren babesleku egoki bat aurkitzean eta, jakina, soinu eta akustikarekin zerikusia duten auzi teknikoek eta estutasun espazialek mugatutako programa era egokian ebaztean.
|
|
|
Behin eraikuntza martxan jarri delarik, hau makina edo tresna moduan ulertuz, zuzen geundela esan dezakegu, eta talde guztiek, bai Eskandinaviatik etorritakoek bai bidasoarrek ondo ulertu dute aretoaren funtzionamendua eta eroso sentitu dira bertan, beren estilo edo ideologia musikala dena delarik. Bestalde, elkarteko
|
jendea
tokiarekin erabat identifikatua sentitzen dela iruditzen zait.
|
|
|
Valentzian pasatutako egun hauetan, gure antzeko
|
jendea
, eta ez horren antzekoa, topatu dugu. Izendatzaile komuna profesio batean hasten ari diren pertsonak izatea da, nahiz eta batzuek jadanik 7 edo 8 urte daramatzagun.
|
|
2010
|
|
|
Haien ertz, zorroztuek? alde batetik eraikinen presentzia leuntzen dute, ikuspegiak arinduz, eta bestetik,
|
jendearen
ibilbidea gidatzen dute.
|
|
|
Amaitzeko hauxe gaineratu dute: . Zoriontasunaren bilatzean,
|
jendea
non bizi den oso garrantzitsua da. Etxeak ez du zoriontasunik ematen, baina asko laguntzen du?.
|
|
|
–antzigabea da
|
jenderik gabeko
arkitekturaren itxura, funtsezkoa bertan jendeak daukadan itxura da. Bruno Taut
|
|
|
Gureganatzen hasi dugun beste kezka bat hurrengoa da: gero eta
|
jende
edadetu gehiago egongo dela eta jadanik badagoela. Non eta nola biziko dira?
|
|
|
Zygmunt Bauman en gizarte likidoaren teorian oinarrituz, arkitektura likido bat defendatzen dugu. Gure bizitza zein zutabetan oinarrituko den ez dakigun denboran bizi gara, are gehiago, hobe zutabe handi eta sakonak ez izatea ziurrenik hemendik gutxira beste leku batera eta
|
jende
ezberdinarekin aldatu gara eta. Hobe zutabe desmuntagarri, txiki
|
|
|
ezkondu eta gurasoen etxe tik irten urte askotarako lan batekin, estabilitate eta bizi ziur tasuna ematen zuena. Gaur egun (belaunaldi haietako
|
jendea
barne) ezin dugu hemendik bi urtera lan, hiri edota pertsona berdinekin egongo garen esan.
|
|
|
–antzigabea da jenderik gabeko arkitekturaren itxura, funtsezkoa bertan
|
jendeak
daukadan itxura da. Bruno Taut
|
|
|
eta lan egoera eskasa zela-eta, ondorio larriak jasan zituen hiri gizartearen
|
jende
xumeenak; hainbeste, non langile klasea edo proletalgoa agertu baitzen.
|
|
2012
|
|
|
Salvador Ruedak gidatzen duen Agència d. Ecologia Urbana de Barcelona bigarren multzo horretan legoke. Barceloneta auzoan duten bulegoan bertan egin dugu hitzordua, diziplina askotariko
|
jende
andana biltzen den gunean. Salvador bera horren isla da:
|
|
|
Hiritarrekin ez da benetako saiakerarik egin debatea sortu eta inplikazioa lortzeko, ez da beroketarik egin. Eta ez
|
jendearen
gogo faltagatik, baizik eta jendarteak parte hartzeko bide egokirik jartzen asmatu ez dutelako, teknikariei zuzendutako jardunaldi teknikoak lehenetsiz. Jasangarritasun kontzeptuaren, ekonomia ereduaren eta ingurumenaren arteko lotura, edo hazkunde edo kontsumoaren aurreko jarrera bezalako gaiak jorratzea faltan bota dugu gogoeta eta egitarauetan.
|
|
2013
|
|
|
Do It Yourse! f esaldia 1950eko hamarkadan sortu zen etxeko konponketa eta lan txikiak norbere kasa egiten hasi zen
|
jende
andana definitzeko. Aisialdia apobetxatzeko eta dirua aurrezteko jarduera gisa hasi zena kontsumo masiboko kulturaren alternatiba bilakatu da pixkanaka, arlo oso desberdinei tarte eginez:
|
|
|
Bada sukaldearen inguruko industria apalago bat, sukaldari izarrek baino ekonomia jarduera zabalagoa duena. Sukalde altzariak, etxetresnak eta instalazioak ekoizten dituzten enpresek
|
jende
ugariri jaten ematen diote.
|
|
|
sukaldeko zereginen optimizazioa. Modu horretan,
|
jende
arruntak denbora askea izan zezakeen. Orduz geroztik aurreratu ote da nahikoa?
|
|
|
Eta horrek lan eskerga eginaraziko digu, gauzak aldatu ezean. Alde batetik,
|
jende
zaharra zaindu dugu, denbora eskaini diegu. Bestetik, diru gehiago kudeatu dugu zainketa horretara.
|
|
|
Eta zenbat pertsona bati eguneroko eginbeharrak egitea bideratzea? Gaizki ordaindutako atzerriko
|
jendeari
eskainiko diogu gure sendia zaintzea. Edota familiarteko bat esklabo bihurtuko dugu?
|
|
|
Edota familiarteko bat esklabo bihurtuko dugu?
|
Jende
nagusiaren elikadura beharrak asetzeko formula zein izango ote da, zahar etxe kolektiboetan edota nork bere etxean elikatzea?
|
|
|
Herriaren lurzoruaren hiritartze masiboa ekarri duena, landa lurren kalterako, jakina. «Kalitatezko» etxebizitzak izateak
|
jendea
bertan bizitzen geratzea erraztu zuen, eta Bakioko biztanleria erroldatua 20 urtetan bikoiztera iritsi da (1).
|
|
|
Itsasontzi honetan, 6.296 turistentzako eta 2.300 tripulatzailerentzako tokia dago.
|
Jende
horri guztiari ostatu emateko, 2.706 kamarote daude, flotazio marraren gainetik dituen 16 pisuetan banaturik. 361 metroko eslora du eta 60 metro inguruko manga, erruna edo zabalera.
|
|
|
Komun aurrefabrikatuak ikus daitezke, Formule 1, Easy Hotel eta antzekoetan. Itsasontziak egiteko, gehienbat ontziola kokatzen den herrialdeko bertako
|
jende
kualifikatua eta makineria berezia erabiltzen da. Hotelak egiteko, ordea, langile ez kualifikatua izaten da askotan.
|
|
|
Erresilientziaren azterketak pauso sendoak eman ditu azken urteetan, eta naturarengandik jasotakoa ekonomia eta antropologia bezalako arloetan erabiltzen da galdutako oreka berreskuratzeko ahaleginetan. Ekonomiaren kasuan, oreka mantentzea ez da lan erraza, baina gero eta
|
jende
gehiago dentsitate altuko hiriguneetan bizi denez ur, energia eta errekurtso kantitate masiboak kontsumituz, diziplina desberdinen ikuspuntu eta aportazioak uztartzea beharrezkoa dela dirudi «ekosistema urbanoa»ren erresilientzia lortu ahal izateko.
|
|
|
Hitz gutxitan esanda, landa eremu zaindu eta estetikoak dira teknologia parkeak; hiri saturatu, gatazkatsu eta nahaspilatuei kontrajarritako artzain paisaiak. 80ko hamarkadan, hiri lohietatik alde egiteko beharra zuen
|
jendeak
, industriaren gainbeheratik ihesi, paradisuko lorategiaren bila. Beraz, ez da harritzekoa hiri inguruetako familia bakarreko etxeak teknologia parkeak agertu ziren garai berean ugaritzea.
|
|
|
Bilbo inguruko metropoliko ezein tokitan atzemangarriak dira korronte horiek. Bien bitartean, badirudi
|
jende
multzo bat bederen landa eremuetara bueltatzeko zorian dela, hau da; batzuk «herrira itzultzea» diotena ez da ostera, inondik ere, nekazaritza abeltzaintzara edo tradiziozko aktibitateetara itzulera, baizik eta kommutazio erako bizitza: hirian ikasi, lan egin, erosi eta dibertitu; baina lurraldera zabalduriko hiri difuminatu eta gero baino hauskorrago zein jasangaitzagoan bizilekua kokatu.
|
|
2014
|
|
|
Etxeak hazi batetik jaio behar du.
|
Jendeak
polidimentsionalki bizi duen bolumena da etxea (Kiesler, 1949).
|
|
|
Gai honetan ikerketa batzuk egiten ari gara TUMeko BR2 laborategian, zehazki
|
jende
helduaren zaintzarako nola egokitu eraikinak. Jende helduaren zaintza karga handia izan daiteke, eta askotan familiako edo gertukoren baten sakrifizioa izaten da atzean.
|
|
|
Gai honetan ikerketa batzuk egiten ari gara TUMeko BR2 laborategian, zehazki jende helduaren zaintzarako nola egokitu eraikinak.
|
Jende
helduaren zaintza karga handia izan daiteke, eta askotan familiako edo gertukoren baten sakrifizioa izaten da atzean. Beste batzuetan jende berezia kontratatzen da zaintzarako, baina hori ez dago guztien esku.
|
|
|
Jende helduaren zaintza karga handia izan daiteke, eta askotan familiako edo gertukoren baten sakrifizioa izaten da atzean. Beste batzuetan
|
jende
berezia kontratatzen da zaintzarako, baina hori ez dago guztien esku. Gure proposamena jende helduaren betiko etxea egokitu eta moldatzean datza, tresna automatizatuekin eta robotizatuekin.
|
|
|
Beste batzuetan jende berezia kontratatzen da zaintzarako, baina hori ez dago guztien esku. Gure proposamena
|
jende
helduaren betiko etxea egokitu eta moldatzean datza, tresna automatizatuekin eta robotizatuekin. Pertsona helduak bere buruaren kontrola duen bitartean, nolabaiteko tresnen bitartez bere eguneroko zereginak egiteko erraztasunak izan ditzan saiatzen gara.
|
|
|
Bestetik, eraikuntza lan gogaikarria izatea, eraikuntzan lan egiteko oztopo bihurtzen da
|
jende
askorentzat, gazte ugarik ez du arlo horretan lan egin nahi, eta horrek hein batean sorrarazi du langileen trebezia galera moduko bat.
|
|
|
Eraikuntza sektorea erabili izan da langabezia tasa altuak daudenean bertan
|
jendea
enplegatzeko. Gai ugari elkarlotuta daude.
|
|
|
Eraikuntza merkeagoa izan zedin, gure esku zegoenean parte hartzeko eta berrerabilitako eta tokikoak ziren materialak erabiltzeko asmoa genuen.
|
Jende
profesionalarekiko erlazioak elkarrenganako konfiantza batetik hasi behar zuen eta bien arteko lan baldintza positiboen akordio batzuk adostu behar genituen. Bestetik, genero eta nazionalitatearekiko errespetua ere bermatuko zen.
|
|
|
Horregatik, hasierako ideia aldatuz joan da, gehiago gustatzen zitzaizkigun gauzak ikusten gindoazen bitartean.
|
Jende
askoren laguntza izan dugu, bakoitzak ahal zuen mailan, eta horrek eragin handia izan du.
|
|
2015
|
|
|
Hotel bat egin behar izan genuen, Donostiako Ekialdeko Zabalgunean, Urumea ibaiaren bokalearen aurrean, Salamanca Ibilbidearen eta Aldamar eta Soraluze kaleen arteko hiruki formako etxe uhartean. 1991ko ekainean aurkeztu nuen,
|
jendez
betetako Yeyette Etxeko gela batean, nolabaiteko ikusmina baitzegoen.
|
|
|
Bloke berri horien artetik iparralderantz, malda txiki batekin eta zuhaitz lerro batek lagundutorantzaa g, King, s Boulevard oinezko bide zabala agertzen zaigu. Obra hesiugatuta badaz mgo ere, egunero gora eta behera dabilen
|
jende
fluxu nabariak aditzera ematen digu etorkizunean oinezkoentzako ardatz garrantzitsua izango delaendetza. Jren artean, txanoo grridun langileak ikusten dira maiz:
|
|
|
Aurrena, Regent, s Canal aldera belar artifizialez estalita jaisten den harmaila; ikasle eta inguruko bulego eraikinetako langile askok hautatzen dute toki hori eguerdiko otordua egiteko. Plazan zehar, 4 karabana moduko kokatzen dira egunero otordu lasterrak salduaz; are
|
jende
gehiago erakartzen dute gunera, kanaleko lasaitasunaz disfrutatzera. Granary eraikinean bertan beste 3 kafetegi jatetxe daude plaza aldera, beren terraza eta eserlekuak kanpoaldera zabaltzen dituztenak.
|
|
|
Bi geltokiak batzen dituen King, s Cross Square plazaren proiektuak (Stanton Williams) plazako taxi eta autobus geltokiak antolatzen ditu tren geltokien sarrerekin batera, estalpe sare bat osatuta eta bidaiariak zain egoteko eserleku lerroz atonduta. Jabetza publikoko espazio publikoa da hau,
|
jendez
gainezka beti.
|
|
|
Interesgarriak dira oso Anna Minton ek5 bere Ground Control liburuan aro postindustrialak ekarri duen aldaketari buruz azaleratzen dizkigun zenbait ideia. Ekonomiak produkzio industrialetik jakituriaren ekonomiara egindako jauziak ikasketa maila altuko
|
jendearen
zati bati egin dio onura batez ere, eskulan tradizionala lur jota geratu delarik. Hori izan da King, s Cross inguruko eremu industrialaren gainbeheraren arrazoi nagusia, eta hori bera da ere birsortze eta master plan handiak erakarri dituena.
|
|
|
Guztiz bateratu daitezke espazio hauek Marc Auge k deskribatutako ez lekuekin. King, s Cross ek bere alde du bertako eraikin historiko adierazgarriak mantentzeko esfortzua egin dela, beraz faux heritage dekoratu bat sortu beharrean, garapenak
|
jendearen
memoriolektiboaa krekin eta nortasunarekin konektatzea lortu du; eta horrek bihurtu du seguruenik ezohiko erreferentzia. Baina, Mintonek dioen moduan, sustatzaileaezkatuak kgo daude epe laburrera onura ekonomiko handiak ekarriko dizkieten espazioome krtzialak sortzearekin, tokiarekin eta bertakoekin erlazioa duten espazioak sortzearekin baino.
|
|
|
Krisiaren eragin sakona eta azken joerak ikusirik, zaila izango da
|
jendearentzako
espazioak erreklamatzea, batez ere administrazio publikoaren kontuak itota daudenean eta sektore pribatuak aurrea hartua duenean. Are zailagoa da hiritarrak estandar altu eta arrakastatsuak ezagutu ondoren jatorrizko espazio publiko xumeagoetan interesa mantentzea eta baloratzea.
|
|
|
Beste garapen handi batzuekin alderatzen dugunean, badirudi Argent ek modu arrakastatsuan sortu duela eremu bizi, interesgarri eta askotarikoa, hainbat jarduera gauzatzera adin ezberdinetako
|
jendea
erakarriz. Baina oraindik ere hiri sorkuntzarako faktore garrantzitsuenetako bat faltan dute:
|
|
|
Toulousse Lautrec ek modernismo garaiko gizona «the flanneur» moduan deskribatzen zuen, kalera irten eta kasualitatezko topaketa interesgarri eta aberasgarrien bila zihoana. Hiri postmodernoan kasualitatezko topaketa horiek agortu dira, David Harvey soziologoak deskribatzen zuen «blasse attitude» edo hiri handietan
|
jendeak
bestearekiko erakusten duen ustezko axolagabetasunarekin. Dudarik gabe, sustatzaileak onuradun ikusten dira azken jarrera horiekin, hiritarra kontsumitzaile otzan moduan ulertzen baitute.
|
|
|
Dudarik gabe, sustatzaileak onuradun ikusten dira azken jarrera horiekin, hiritarra kontsumitzaile otzan moduan ulertzen baitute. Hori ekiditeko,
|
jendearen
arteko sareak eta konfiantza sortzea ezinbestekoa da, segurtasunik eza eta beldur sentsazioak aldentzeko. Beharbada, Jane Jacobsen kale begidunak sortzea litzateke modu eraginkorrena:
|
|
|
Beharbada, Jane Jacobsen kale begidunak sortzea litzateke modu eraginkorrena: tokian tokiko biztanleen aniztasuna sustatuz (jatorri, adin, maila ekonomiko, jarduera eta interes ezberdinetakoak, alegia) etao kmunitate izaera bultzatzen duten negozioak suspertuz, ondo lotutako etohesioa ka duen inguru batean,
|
jendeak
elkar ezagutzen duen toki batean, espazio publikoak berak segurtasuna bermatzen duelako. Etorkizuneko erronka litzateke egoera hori, gizartea hain kontrolpean izango ez duena?
|
|
|
Guztiek ez dute oihartzun bera, ez eta okupaziorako beharrezko lanabes eta material berak ere, baina guztiek dituzte jardueraren euskarri diren ezaugarri komunak: espazio publikoaren erabilera edo okupazioa eta
|
jendearen
partaidetza. Batzuetan, espazioa eta kudeaketa publikoak izaten dira; beste batzuetan, ordea, espazioa publikoa baina kudeaketa pribatua, hainbat urtetarako edo ekitaldi baterako emakidapean.
|
|
|
Nahiz eta aldaketa horien zergatiak asko izan, gizarte ongizateak eta kapitalismoak izan dute zerikusi zuzena jarduerak pribatizatzerakoan. Herrietako kaleetan eta plazetan ospea lortzen duten jarduerak
|
jendearen
ongizatearen izenean eraikin batean ixten dira, aldi berean, diru iturri bilakatuta. Era berean, jarduera edo eraikin horiek oztopo bilakatzen dira hiriak handitzeko bidean; ondorioz, hirigintza bihurtzen da leku-aldaketa horien eragilea.
|
|
|
herrigunean sorturiko espazio publikoa erabiltzetik hiriaren kanpoko aldean neurrira eginiko erabilera pribatuko eraikin publiko/ pribatu berri batean sartzerainoko jauzi argia. Baina hirigintzan islatutako aldaketak eraldaketa soziologiko eta teknologikoen ondorio dira. Izan ere,
|
jendeari
, mugikortasuna dela-eta, denborak mozten eta, batez ere, distantziak errazten zaizkio. Horiek guztiek eragin handia dute kultura alorrean eta nola ez hirigintzan:
|
|
|
Krisiak orain arteko politika publiko jasangaitzak azaleratu dizkigu; politikariek biztanleriaren ongizatea eta beharrizanak oinarritzat hartu beharrean, interes ekonomiko eta pribatuen alde jokatu dutela ikusi dugu. Espazio publikoan zehazki, pribatizazio eta oztopo fisikoak zein hiritartasun araudiak eta oztopo legalak hain nabarmen egin direnean,
|
jendearen
desadostasuna eta espazioen jabetza berreskuratzeko determinazioa areagotu dira, eta, horren aurrean, administrazioak espazio publikoa sortzeko dinamiketan parte hartze prozesuak barneratu ditu, herritarron iritzia ezagutu eta jasotzeko antza.
|
|
|
Gaur egun, hiritar izateko beharrezkoa den norberaren jabetzako espazio pribatuaren produkzio eta salmenta botere publiko gehienen estrategia ekonomikoaren zati garrantzitsu bat da. Etxebizitza eta lurzoruaren merkatuak asko produzitu du botere publikoen politikei esker, baina askotan kalitate txarrekoak eta
|
jendearentzat
ezinezkoak diren prezioetan. Hau da, gizartearen behar eta aukeretatik urrun dauden espazio pribatuen neurrigabeko produkzioa gertatu da.
|
|
|
Zortea izan nuen hitzarmena idazten ari zen
|
jendearekin
harremanetan egoteko bizpahiru urtetan zehar, eta beraien ikuspegiaren arabera, behetik gora egin behar den politika bat da paisaiarena. Europa mailan tresnak irekia izan behar zuen, irizpide ireki batzuekin; eta, herrialde bakoitzeko paisaiak, dinamikak, arazoak eta erronkak ezberdinak direla aintzat hartuta, hitzarmenaren gauzatzeak tokian tokiko prozesua izan behar zuela argi zuten, alegia.
|
|
|
Uste dut esperientzia oso garrantzitsuak eta aberatsak izaten ari direla gehienbat hirigintzaren eta arkitekturaren arloetan, gizartearen parte hartzea integratzen dutenak. Izan ere, horiek ahalbidetzen dute gizartearen sentsibilizazioa; eta hori eraginkorragoa da
|
jendea
egiten jartzen duzunean, ez paisaiak duen garrantziaren inguruan txapa bat eman eta erabakiak adituek soilik hartzen dituztenean, «dakitenek» soilik.
|
|
|
Eta hori lotuta dago Britainia Handian erabiltzen duten Landscape Character Assesment teknikarekin. Hor agertzen diren irudiek berek azaltzen dute
|
jende
arrunta paisaia aztertzen, bertako pertsonak azterketa lan bat egiten. Jendearen partaidetzarako egokiagoak dira kualitatiboak diren metodologia horiek.
|
|
|
Hor agertzen diren irudiek berek azaltzen dute jende arrunta paisaia aztertzen, bertako pertsonak azterketa lan bat egiten.
|
Jendearen
partaidetzarako egokiagoak dira kualitatiboak diren metodologia horiek. GISaz baliatu gaitezke, baina beste zerbait hori behar da.
|
|
|
Beraiekin, Burtzako meatze bizimoduaren eredu ona izan zitekeela adostu genuen, bertako erabilera aldakorra zelako (ukuiluak lehenengo, barrakoiak ondoren, eta azken garaiotan huts egindako egonkortasuna bizi duena).
|
Jenderik gabe
egoteak gatazka gutxi sortu ditu gaur egungo biztanleen interesekin.
|
|
|
Horrez gain, baserri paisaiak eskualdearentzat baliabide ekonomiko garrantzitsua dira, bereziki lehen sektoreari eta turismoari lotuta. Biztanleria mantentzen laguntzen dute ere,
|
jendeak
inguru atseginean bizitzea nahiago baitu.
|
|
|
Hau posible izan da eskualde bakoitzean paisaiaren azterketak hasi aurretik saio ireki bat antolatu dugulako, fitxa betetzearen inguruko argibideak aurkezteko, eta gerturatutakoen dudak argitzeko balio izan duena. Asmatutako fitxa bat osatu dugu ere,
|
jendearen
eskura jarri dena, betetako fitxa baten itxura nolakoa izan litekeen ezagutzen lagunduko duena.
|
|
|
Tenpluan, elizan, segurtasuna sentitzen dugu, eraikuntzak berak sentimendu sakratu batera hurbiltzen gaituelako2, eta frontoian, pilotalekuan, ordea, zoriontsu ibiltzen gara, oihu eta zaraten artean? haren arkitekturak sentipen espiritual «serio» bat eskain balezake ere, Oteizak proposatu zigun legez, hutsik geratzen denean, bestalde, artistek edo begirada estetikoa dutenek besterik ikusten ez dutena, aitortuko dugu (pilotazaleei eta, oro har,
|
jende
dionisiako andanari bost axola kontu metafisiko hauek, partida puri purian dagoenean, gauza «sakratu» soila, apustuan jokaturiko dirua izaki?, halaber, elizara meza orduan joan behar ez den bezala bertoko artea mirestera, lotsagarria litzatekeena, otoi egitera baizik, errespetu isilean). Jokaldi osoan, parentesi sakratu bakarra, garai batean behintzat (agian gaur egun ere, nonbait?), eguerdiko hamabietan apaizek angelus delakoa errezatzeko egiten zen etenaldia izan da, eta bat batean, kantxaren erdia aldare fantasmatiko bilakatzen zen, Jainkoari eskaintza sakon bat egiten baleude bezala (Millet margolariaren Angelus mihisea gogoratu dit beti, bertako baratzean arnasten den atmosfera zerutarra, laborari xumeek oinak lurrean sendo badituzte ere).
|
|
|
zeremonia liturgiko sakratu baten magalean fedea praktikatzea gauza Publikoa izateaz gain, Pribatua eta pertsonala ere bada, eta asko kostatzen zitzaigun apaizak aldaretik igortzen zizkigun hitzetan kontzentratzea (sinestea) eskumako paretaren barrualdean geundenoi, harresi horren kanpoan dagoena pilota frontoiaren ezker pareta delako, bere baitan. Eta alderantziz, frontoian jokatzen genuenean, madarikazioen artean, paretaren bestaldeko eliza barruan
|
jendea
errezatzen ari zela jakiteak, organoa ere primeran entzuten zen, horrelako kezka moral bat sorrarazten zigun, antagonismo etiko bat, eta denbora espazioa osotasunaren dislokazio estetiko bat ere bai... azkenean, bazirudien, kontrakoak izanik ere, jarduera batek besteari zentzua ematen ziola:
|
|
2016
|
|
|
Arkitektura eta artearen erdibideko proiektu txiki hauek lehendabiziko aldiz publikoki aurkeztu nituenean, espero baino askoz
|
jende
gehiagok muntaiak benetakotzat hartu zituen, nolabaiteko desorientazio egoera batean murgilduz. Noiztik ote zeuden haren etxe gaineko baratzeak, Kontxa pasealeku azpiko merkatuak edo Atotxa dorreko txirrista?
|
|
|
1 Mundu sistema Al
|
Jende
Medinak (Roca Martínez, 2010) teorizatzen duen zentzuan erabiltzen dut, hots, mundua bere osotasunean harturik, ikuspegi totalizatzaile hori nabarmenduz eta sistema mundialaren edota nazioarteko sistemaren (herrialdeak azpimarratzen dira, planetaren unitatea aipatu barik) sinonimotzat hartu barik.
|
|
|
Azkenik, azpiegitura kultural horiek botere erraminta eran erabili izan direla ondorioztatzen du, hiri birsorkuntza eta lehiakortasunarentzako bide bezala. Horrela, eraikina bera (bere irudia, indar estetiko eta deigarria) delarik helburua, ez da
|
jendeak
bertan parte hartzea edo bere egitea, leku eta praktikez jabetzea, sustatzea. Kultura gehiegitan azpiegitura higiezinen luzapen bat bailitzan tratatu da, eraikinen inguruko politikak (sarrera, edukiak) politika kulturalen baliokide moduan hartuta.
|
|
|
Zentzu horretan, agerikoa da jatorrizko hirigintza planak bere testuinguru espezifikoan asetu nahi izan zituen premiak ez direla gaur egun auzoan bizi direnek dituztenak. Beraz, estandarrak hobetu egin diren neurrian, gainera,
|
jendearen
bizi kalitatean modu zuzenean eragiten duten hainbat arazo sortzen dira.Adineko pertsonak dira horren aurrean egoera bereziki ahulean daudenak.
|
|
|
Ez bakarrik eguneroko zereginetarako ibilbide luzeagoak egin behar izateak haien autonomia murriztu egiten duelako, baizik eta maila psikologikoan ere nabarmen eragin dezakeelako. Zerbitzuak eta saltokiak gertu edukitzeak, baita kaleak
|
jendez
beteta egoteak ere, adineko jendea etxetik atera eta egunerokoan hainbat ibilaldi egiten laguntzen dutela frogatua izan baita. Sedentarismoa eta isolamendua saihestuz, gizarteak gaur egun zahartzaroaren jomugatzat duen < < Zahartze aktibo»aren mesedetan (World Health Organization, 2002:
|
|
|
Ez bakarrik eguneroko zereginetarako ibilbide luzeagoak egin behar izateak haien autonomia murriztu egiten duelako, baizik eta maila psikologikoan ere nabarmen eragin dezakeelako. Zerbitzuak eta saltokiak gertu edukitzeak, baita kaleak jendez beteta egoteak ere, adineko
|
jendea
etxetik atera eta egunerokoan hainbat ibilaldi egiten laguntzen dutela frogatua izan baita. Sedentarismoa eta isolamendua saihestuz, gizarteak gaur egun zahartzaroaren jomugatzat duen < < Zahartze aktibo»aren mesedetan (World Health Organization, 2002:
|
|
|
Dagoeneko hain kritikatuak izan diren zonifikazioa eta espazio libreen zehaztasun espazial falta kasu. Espazio libreak egon badaude, baina haien gehiegizko hedadurak eta tratamendu faltak ez diote
|
jendearen
arteko interakzio eta topaketa gune biziak sortzeari bide ematen. Dauden ekipamendu publikoak, bestalde, modu bateratuan egokitzen dira aztergai dugun eremuaren erdiko gunean, bertako jarduera ordutegi jakin batera mugatuta egonda.
|
|
|
Dauden ekipamendu publikoak, bestalde, modu bateratuan egokitzen dira aztergai dugun eremuaren erdiko gunean, bertako jarduera ordutegi jakin batera mugatuta egonda. Etxebizitza kopuru handi baten beharrari erantzuna emateko lehentasunarekin sortu zen auzo honetan, jarduera eta
|
jendea
faltan dituzten kale eta kanpo guneetan, esparru formalak espazio hauek erabiltzeko edo bertatik igarotzeko atsegintasun falta eragiten du.
|
|
|
|
Jende
nagusiaren bizi kalitatea hobetzera bideratuta dauden jarduera hauen guztien, eta beharrezkoak diren beste askoren aurrean, adinekoak eurak dira agian zailtasun gehien pairatzen dutenak horiek aldarrikatu edo kudeatu beharreko momentuan. Izan ere, isolamenduak, autonomia faltak eta gizartean jarrera aktiboa eta parte hartzailea garatzeko zailtasunak ikusezin bilakatzen dituzte askotan.
|
|
|
Alderdi hauen betetzea ziurtatzeko, nazioartean parametro estandar batzuk definitzen diren arren, izatez subjektiboak direnez, kulturaren, lekutzearen eta adinaren arabera aldakorrak dira. Eraikuntza araudiak ezartzeko talde handienak hartzen dirontuana k, ahalik eta
|
jende
gehien asetzearen helburuarekin. Orain arte, adineko pertsonak gizartearen zati txiki bat besterik ez ziren.
|
|
|
Hortaz, kalitatezko barne espazioak bermatzeko ezinbesteko faktorea dona kfort termikoa, pertsonen ongizatean,
|
jendearen
errendimenduan eta eraikinaren energia beharretan dituen ondorio zuzenengatik.Erosotasun termikoaren lorpena ez da lan erraza, eraikinaren eta klimatizazio sistemen diseinu eta simulazio aurreratuak beharrezkoak dira (Romana d. Ambrosio et al., 2014).
|
|
|
Guztira berrogei bat lagun batu ziren, hogeita zazpi talde ordezkatzen. Argi zegoen
|
jendeak
honen gaineko interesa izan bazuela, eta gero eta gehiago zirela honen inguruan lanean zebiltzanak. Aurten berrehun lagunetik gora bildu ginen, hainbat talde eta elkarteren izenean eta estatuko txoko guztietatik gerturatuta.
|
|
|
«Objektu amaitua», obsesioa izatetik, esperientziak lantzera pasa behar dugu. Hots,
|
jendeak
eta jarduerak forma emango dion arkitektura baterantz, soilik biziz uler daitekeena eta soilik erabiltzen bada existitu daitekeena2 Iraunkortasun eta adierazgarritasun tradizionaletik aldendu eta egungo hiriaren ekosistema fisiko eta birtual berriei egokitzen zaien zerbait, biztanleriaren beharrak ahaztu gabe.
|
|
|
Arestian aipatu dugun bezala, Inteligentzia Kolektibo Globalaren arrakasta informazioa prozesa dezakeen
|
jende
kopuruaren araberakoa izango da. Jakintza arlo espezifiko bateko informazio teknikoa oro har biztanleriaren kopuru murriztu batek maneia dezake (biztanleriaren kopuru osoarekin konparatuz gero), hala ere, posible da proiektu batek teknikari kantitate handi bat bildu eta inteligentzia kolektiboaren fenomeno bat agertzea.
|
|
|
Beraz, mekanismoak egon badaude
|
jendearen
parte hartzea ahalbidetzeko, eta legeak berak aitortzen du horren beharra. Errealitatean, aldiz, horrelako ekimenak ez dira izaten izan zitezkeen bezain esanguratsuak askotan.
|
|
2017
|
|
|
6). Direlako alderdi objektibistek, batzuk baliagarriak izanik ere, ez digute ukatu behar gizartearen eginkizunak argitzera heltzea, oraingo honetan orokorrean «suburbian» eta bereziki Bilboko Abrako «ur plazan» topa ditzakegunak, bertako biztanleen eta
|
jende
aldra edo multzoaren pertzepzioetan barrena murgilduz.
|
|
|
Ontzi industria beheratzea zela-eta, kanpoko portua egitea ez zen beharrezkoa izan, baina hasitako penintsula hori hiria handitzeko dinamikarekin sortzen ziren hondakin solidoak ezartzeko aproposa gertatu zitzaien Torontoko kudeatzaileei. 1970eko hamarkadarako jada, penintsula basatua zen, berezko bilakaera ekologikoari esker eta erdiuhartea
|
jendeari
ireki zitzaion pixkanaka. Lekuaren biodibertsitatearekin batera, publikoaren interesa handituz joan zen eta Penintsularen Adiskideak (Friends of the Spit) elkartea eratu zen, penintsula publikoari irekita mantentzeko.
|
|
|
Hondakinak ezartzeko guneak, Baliabide Naturalen Ministerioarenak direnak eta Torontoko Parke Autoritateak daramatzanak, oraindik lanetan dabiltza. Hiriaren gune preziatutakoan izanik, Torontoko East End en delakoan, penintsulak zabaltze urbanoari aurre egin dio eta Toronto eta Lurralde Kontserbaziorako Autoritateak kudeatzen du, hirian natura gordez,
|
jende
eta basabizitzaren onurako.
|
|
|
Bi taldeen arteko lehen desberdintasuna jolas-lekua hautatzeko arrazoian ikusi zen: A taldekoen artean gehiago baloratzen zuten etxetik hurbiltasuna; B taldean, aldiz,
|
jendea
bertan elkartzea eta umeek lekua aukeratzea lehenetsi zuten. B taldean umeek ere presentzia handiagoa dute parkea hautatzeko orduan.
|
|
|
Zehazki galdetu zitzaien parkea aukeratzeko orduan, parkeak eskaintzen zituen baliabideak (jolasak, espazioak...) edo
|
jendearekiko
harremana lehenesten ote zuten. Gehienek (16k) harremanei eman zieten lehentasuna, 5ek baliabideei eta batek biei.
|
|
|
Beste guztiek komunitate sentsazioa sentitzen zutela baieztatu zuten. Sentsazio hori zerk ematen zuen zehazteko eskatu zitzaienean, beste pertsonekin elkartzeko aukera azpimarratu zuten gehienbat, hala nola auzoko
|
jendea
ezagutzeko aukera.
|
|
|
Ez horrenbeste, ordea, Tokioko amek erabiltzen dituzten bizikletak, ohikoa baino luzeagoak eta bi eserleku gehigarrirekin.Tokio Handiaren mega hiri itxura ez ei da halako garraioekin lotzen:
|
jendez
gainezka dagoen metroak monopolizatzen du munduan zehar barreiatu den irudia. Baina ume txikiak zaintzen diharduten amen gizartearen segmentua hartuko bagenu eredu, bizikleta horiek lirateke garraio mota erabiliena.
|
|
|
Aurretik adierazitako gai teknikoak albo batera utzita, pozgarria da ikustea nola erabiltzen duen
|
jendeak
halako lan ustez abstraktu bat, anekdota baten bidez azaldu nahiko nukeen sentipena.
|
|
|
Ia egunero ikus ditzakegu haurrak jolasean, edo
|
jendea
eguzkipean etzanda. Beharbada, proiektu parametriko bat moldakorra delako izatez, edo beharbada, Möbius, behinik behin, halakoa delako.
|
|
|
Izanere, hiri prototipoberriarenaniztasunaetagozamenestetiko gehienak hiriaren egitura solidoaren eta egitura hori zeharkatzen duten bektore eta fluxuenarteko gatazkatik sortukodira: ibilgailuak,
|
jendea
, uraetaaireadirahiriaren egiturasolidoabesteegituraurbanoberribatbihurtzendutenak, zeinaeranegatiboandefinitzenbaitagehienetan: hirigintza higatua.
|
|
2018
|
|
|
Adibidez, Londresko populazioa urteko 100.000 biztanle hazten da, espazio beharraren premia eta lehiak handituz.
|
Jende
gehiago egoteak janari, arropa, bidalketa, biltegi eta bestelako produktu gehiago hornitzeko beharra biderkatzea dakar.
|
|
|
Auzoa, ibai ondoko aldapa esanguratsu batean kokatua, hirigune historikotik aldenduta dago, Sant Adrià del Besòs ondoko udalerriari atxikita. Gainera, antzinako komertzioak itxitakoan, auzoak zeukan behe solairuko jarduera osoa galdu zuen,
|
jendea
auzotik uxatuta.Testuinguru honek auzotarrak beste leku batzuetara bizitzera joateko bultzatu ditu, auzoaren arazoak (batez ere, auzoaren identitate falta) larrituz.
|
|
|
Proiektu batean, adibidez, gauzatzen den hirigintzako proiektu batean, inpaktu handiagoa dauka portada batek baino. Arkitektura gauza ukigarriagoa da eta
|
jendearen
eguneroko bizitzan eragiten du. Alde horretatik erreparatuz arkitektura erantzukizun handiko arlo gisa ikusten dut, pertsonalki bertigoa emango lidake, jendearen egunerokoa baldintzatzen duelako.
|
|
|
Arkitektura gauza ukigarriagoa da eta jendearen eguneroko bizitzan eragiten du. Alde horretatik erreparatuz arkitektura erantzukizun handiko arlo gisa ikusten dut, pertsonalki bertigoa emango lidake,
|
jendearen
egunerokoa baldintzatzen duelako. Marrazkiak, aldiz, jendearen bizitza goxatu edo gogaituko du.
|
|
|
Alde horretatik erreparatuz arkitektura erantzukizun handiko arlo gisa ikusten dut, pertsonalki bertigoa emango lidake, jendearen egunerokoa baldintzatzen duelako. Marrazkiak, aldiz,
|
jendearen
bizitza goxatu edo gogaituko du. Ez da betiko gauza bat, erantzukizun txikiagoa daukat eta horrek lasaiago lan egitera bultzatzen nau.
|
|
|
Zerk du garrantzi gehiago? Zer iristen da
|
jendearengana
gertuago?
|
|
|
Ez dakigu geure burua irudiz adierazten, hau da, gauzak azaltzeko ezintasuna dugu. Bestetik era berean, sentsazioa daukat
|
jendeak
ez dakiela marrazki bat apreziatzen. Politean edo itsusian gelditzen da jendea, eta ez ondo marraztuta dagoen.
|