2000
|
|
Lekeitioko irrati librea lokal batetik aireratzen da orain, kultur etxeko obrek iraun bitartean. Gazteek egina eta haiei zuzendua egonda ere,
|
jende
helduagoak parte hartzea nahi dute.
|
|
Hasteko, komunikabideen burrunba gure inguruan. Egundoko pisua dute,
|
jendearengana
heltzen dira eta haien bidez jendeak ezagutzen zaitu. Ez dut uste horrek bertsozaletasuna emendatzen duenik, baina bai, dudarik gabe, laguntzen duela.
|
|
Gaztetan, lagunen arteko elkarrizketetan, maiz egiten genion barre
|
jende
helduak, ustegabeko topaketetan (autobusean, igogailuan, medikuaren itxaron gelan...) eguraldiaz mintzatzeko agertzen zuen joerari. Gure iritzi adoleszente murritzean, zerbait adierazteko hitz egin behar zen.
|
|
Era berean, aztergaitzat dugun hamabi urteko azken hilabeteetan ikusle areagotzebat atzematen da: Julex filma (1967/12/03), esate baterako, 336 pertsonak ikusi zuten.Bestalde, ezohiko arrazoi modura, balirudike nolabaiteko erakargarritasun erotikorikere izan zela pelikularen batean edo bestean
|
jende
heldua hurbilarazteko. El sacrificiode las esclavas izeneko filma, esaterako, 222 pertsona nagusik ikusi zuten (1967/09/24). Handik hiru hilabetetara (1967/12/17) 190 nagusik ikusi zuten El peñon de las Animas.
|
|
Irratiaren ahalmen informatibo handiaz jabetuz joan ziren hainbat enpresari eta aditu, Munich-eko krisiak (1938) nazioarteko informazioaren egarria agerian utzi zuen arte. Albiste agentziek denboraren poderioz amore eman behar izan zuten, eta, irratiaren azkartasuna(
|
jendearengana
heltzekoa) kontuan hartuta, irratilarientzako zerbitzuak eskaini.
|
|
Gure amak, senarra non eta nola ote zen arrastorik gabe, umeak ondotik bidaltzea eta agian galtzea ez zuen pentsatu ere egin nahiko. Umeak igotzen ziren itsasontzira, Errusiara joateko, baina haien gurasoak eta
|
jende
heldua ez. Bederatzi hamar urteko haurrek eramaten zituzten txikiagoak eskutik helduta.
|
|
Ordurako mataderia ondoan bizi ginen, eta etxe osteko mendietan bonbak erortzen ari ziren, egundoko eztandak eginez. Gu ez ginen egoeraren larriaz ohartuko, baina
|
jende
helduarentzat begi bistakoa izango zen handik alde egin beharra zegoela. Gure amak hala erabaki bide zuen, eta etxea eta etxeko gauzak zeuzkan zeuzkanean utzita irten ginen Tolosara.
|
|
Paisanozko txakur pila bat ere bai, bide batez; liskar batzuk sortu zituzten txakurrek elizkizunaren ondoren, korrikaldiak izan ziren.
|
Jende
heldua ikusi nuen hiletetan, gerran ibilitakoak izango ziren asko. Pozgarri egin zitzaidan hainbeste jende eta halakoa han topatzea.
|
2001
|
|
Eta nola daukagu Eskoriatzan euskera? Beste zenbait herritan bezala
|
jende
helduek bakarrik hitz egiten dutela, baina ia ume denak erderaz. Non nahiko kanta zahar beldurgarri bihurtzen ari den kakoa".
|
|
Kanpamenduetan lortu den beste gauza bat, eta niretzat oso garrantzitsua dena, izan da herri bat osatu dutela, oso antolatua, nahiz eta bizimodu zeharo ezberdinetako
|
jendea
heldu den bertara. Batzuek ordura arte bizimodu oso okzidentalizatua zeramaten (etxe onetan bizi ziren, lanpostu bat zuten hirian, Kaukason oporrak pasatzen zituzten...).
|
|
Izan ere, antigoaleko umeak gara denok, Goio eta Andoni, eta orduko neskatoa neu ere, oraingo
|
jende
heldu, sakabanatu, umetasun arrastorik gabea.
|
|
Goiok hamarretako mezara joan behar izan zuen, baina arratsaldeko bostetan
|
jende
heldu guztia arrosariora, Olabeko Mikaelak erdikantaturiko otoitz haietara joan zen artean, bera etxean geratu zen. Eulientzako paper zerrendak zeuden sukaldean zintzilik euli hil itsatsiz beteak.
|
|
Zeozer galduta zeukan
|
jendea
helduko da sarea errekistatzera, eta bakoitza bere tresna galduarekin joango da. Eta animaliak era askotakoak irtengo dira sarepetik, otso zuriak,, elurroreinak, erbi zuriak, hontzak.
|
2002
|
|
Eta hain zuzen ere, Arixoren bilakaera da Gorka Torrek" Gazte idealistak" nobelan kontatzen duena, haurtzaroko bihurrikerietatik hasita. Poliki poliki joango gara ezagutzen Arixoren etxeko giroa, ikastolako une ederrak, nerabezaroan bizitzen dituen abenturak, unibertsitatera joaten denekoa, bertan egiten dituzten grebak, zenbait ikasleren jokaeratik sumatzen dituenak,
|
jende
helduarekin egiten dituen harremanak, bizitzea egokitzen zaizkion maitasun istorio gazi gozoak, kontzientzia abertzalea nola pizten zaion, politikan hezitzeko beharra, irakasle fin batekin dauzkan elkarrizketa filosofikoak, eta nonbaiten militatzeko daukan beharra.
|
|
Inola ere ez!
|
Jende
helduaren arretak harritu egin gaitu, heldu asko etorri baita «Sin verguenzas/ Lotsa gabe» ikustera, bai euskaraz zenean eta bai erdarazko bertsioan. Haiseran, gazteentzako funtzioak antolatzen genituen, baina gero denei irekiak antolatu behar izan genituen.
|
|
Euskararen normalizazio prozesuari bultzada emateko, Kontseiluak «Bai Euskarari Laguntzailea» ekimena abiatu du. Arduradunek adierazi dutenez, orain arte enpresa eta erakundeetara jo dute laguntza eske, baina orain
|
jendearengana
heldu nahi dute, finantzazioa lortzeko modua izateaz gain, gizartean sare zabal bat osatu ahal izateko. Laguntzaileak hilero edo urtero diru kopuru txiki bat emango du normalizazio bidean aurrera egiten laguntzeko.
|
|
Arropa barra barra biltzen da. Gizarte zerbitzu eta gizarte laguntzaileen bitartez beharra duen
|
jendeari
helduko zaio arropa eta gainontzekoa salgai jarriko da. Donostia eta Zarauzko Kintzin, Bidezko Merkataritzako produktuak saltzen dituzten bi dendatan dago Oldberriren arropa salgai.
|
|
Eta haiei begira nengoela, munduaren dimentsio berri bat deskubritu uste izan nuen. Alegia, bazela beste jende bat
|
jende
heldua, gainera guk bezala egunero  egunero eskolako aldapako bidea egiten zuena, eta eskola umeak bezala, egunero egunero tropelka ibiltzen zena: behargin jendea, hain zuzen ere.
|
|
Eskua patrika gainera daramat. Tabako paketearen mukulua sentitzen dut, baina ez naiz paketea ateratzera ausartzen, erreparoa ematen baitit
|
jende
helduaren aurrean erretzeak.
|
2003
|
|
S. IDIGORAS.
|
Jende
helduari ari zaio gertatzen. Bere osasunaz gero eta gehiago kezkatzen dira eta medikuarengana doaz.
|
|
Zer nolako gai bilduma erabiltzen du ZBek Zornotzako jendea mobilizatzeko. Nondik ateratzen ditu gai horiek? Zer nolako marko zehatzean kokatzen ditu dauzkan baliabide diskurtsiboak, bere mezua Zornotzako
|
jendearengana
heltzeko. Gizarte mugimendu bat ikertzen denean, erantzun behar zaie honako galdera horiei (McAdam, McCarthy eta Zald, 1999). Gizarte mugimendu batek giza baliabideaktopatzeko erreferentzia markoak planteatu behar ditu, hau da, aldatu nahi duenerrealitatearen diagnostikoa eta egiten duen pronostikoa, interpretatze eskemak, sortu behar ditu eta gero arazo zehatza eskema horietan enmarkatu (Casquete, 1998).
|
2004
|
|
Ostatua arras bukatua da. Anitz
|
jende
heldu da eta Ametsek ba tzuetan bibolina jotzen die bezeroei. Zinez bibolin jole ona da; bere odolean da, zeren bere aitak ere bibolina jotzen baitzuen.Otsailaren 4a.
|
2005
|
|
Balear Uharteetan adibidez, 50.000 etorkin dituzte, alemanak eta populazio iragazgaitza da.
|
Jende
heldua da eta ez dute nahi katalana. Valentziako hegoaldean ere arazo bera dute europar asko baitago.
|
|
200.000
|
jende
heldu bataiatuak dira85 Europan berean, elizak alde batetik husten badira, bestetik betetzen dira. Urte oroz 4.000 helduz goiti bataiatuak dira Frantzian.
|
2006
|
|
Garapen Kontseiluaren ustez kanpotik heldu direnak euskal moldetan sartuko dira, nik aldiz ezetz erraiten diet, ez zait horrela denik iruditzen.
|
Jendea
heldu da, baina ez laborantzan aritzeko, ingurumena eta gastronomia gustuko dituelako baizik. Etxegintza gero eta gehiago dago, eta gero eta karioagoa da.
|
|
Gero, elkarte eta talde desberdinekin elkarlanean antolatu izan ditugu ekitaldiak, esaterako Txolartekoekin. Bihar goizean
|
jende
heldua deitu dugu Gaztetxera; Gaztetxea erakutsi eta urtean zehar egin ditugun ekitaldien berri eman nahi diegu. Horretarako elkarte gastronomikoetan gonbidapenak banatu ditugu.
|
|
Musikari profesional batzuk ere hartu nituen, pianoa ikastera etorri zitzaizkidanak. Beste batzuk, berriz,
|
jende
heldua, gitarra ikastera etorri zitzaizkidan. Eta pixka bat ikasi eta lanean jartzen nituen segituan.
|
2007
|
|
Elkartean sartzeko eskaria badago, eta baita alternatiba hartzeko prest dagoen jendea ere.Ez dira ez bazkide guztiak zezenzale petoak, bestelako sasoia da egungoa. Donostiako Txofre plaza bota zuten eta zezenketaren zaletasuna asko galdu zen,"
|
jende
helduaren kontua da hori, badakizu". Badira dena den, hamar bat bazkide Illunberako abonua dutenak, Donostiako Aste Nagusiko zezenketetara joaten dira, baita Tolosara San Juanetan eta Azpeitira San Inaziotan; besteak ez itzalpekoak ezta eguzkipekoak ere," gu lasaitasunekoak gara!". Maiatzak 20, urteurrenaUrtean zehar bazkideen bilgune da elkartea, eta bazkariak egiten dituzte beste txokoetan bezala.
|
|
Uste nuen amarrukeria horiek
|
jendearen baitara
heltzen zirela…
|
|
Eta haiekin hasi da aurrena. Hasieran, pixkanaka zikindu da iturriko hura, baina
|
jende
helduagoa garbitzen hasi denean, iturriak nazka sentitu du: nolako zarakarra eta zornea botatzen duten pertsona apain eta dotore itxurako hauek!
|
|
1971an militante gazte batzuek Mende Berri antolatu zuten ikasleak formatzeko. 1979an AEK Iparraldera pasatu zen
|
jende
helduak euskalduntzeko.
|
|
Gaur egungo zuzendaritzarekinindartu egin da arlo hau. Barne komunikazioari esker,
|
jendearengana
heldu, jendeari helburuak ezagutarazi eta ados egotea lortu behar dugu.
|
|
|
Jende
helduak gazte jendea globalizazioaren aurka ikusten du eta, badirudi, hori eta horrenbestez, erdi txoratzen daudela gazte jendea globalizazioari oldartuzaiolako edo. Nik neure aldetik jakin nahi nuke gazte jende horren identitate kezkakzertan diren, zinez:
|
|
Estiloak urtetik urtera, eta gustuaren arabera aldatzen badira ere, gero eta kolore deigarriagoak erabiltzeko joera handitzen ari da.
|
Jende
helduak kolore argiak aukeratzeko ohitura du; gazteek, ordea, nahiago dituzte gero eta kolore ausartagoak, kontrastea eragiten dutenak. Etxeko paretak pintatu beharrean, batzuek papera paratzen dute.
|
|
Berek ere historiarik ez baitute, fun  tsean. Irlandako beren aitatxi amatxien eta birraitatxi birramatxien miseria eta gosea dute bakarrik gogoan hemengo
|
jende
helduek. Eta berek, Jainkoak ere ahantziak dituen leku hauetan, bizitzeko dituzten nekeak.
|
2008
|
|
Zein da AEKko ikasleen perfila. Alde handiena adina aldetik dago. Lehenengo mailatan
|
jende
heldua aritzen da. Normalean, eskola garaian euskara zerbait ikasi baina hitz egiten ez dakitenak dira.
|
|
NaBai baino ez da gauza izan emaitzei eusteko eta ezker abertzaleak eskatutako abstentzio aktiboa azpimarratzekoa izan da. Kontuak kontu, Espainiako Kongresuaren irudi berriak datozen lau urteotan Euskal Herriari nola eragingo dion ikustea da orain gakoa." Ez da gauza bera" zioen PSEren kanpainako leloak, PPren irudi agresibotik aldendu nahian, eta mezua
|
jendeari
heldu zaiola dirudi, Zapatero eta Raxoiren arteko buruz burukoa zirudien honetan popularren garaipena saihesteko gainontzeko alderdietatik boto ugari jaso baitituzte sozialistek. Desberdintasun hori, ordea, nekez antzematen da batzuetan, ezker abertzaleak azkenaldian bizi duen sorgin ehiza ikusita.
|
|
Orduantxe atera ziren bertatik azkeneko biztanleak, orduantxe bukatu zen bi mila urteko bizitza, 1930eko abuztuaren 28an hain zuzen, egun eguzkitsu batean gauzak jaso eta irla utzi zutenean, betiko. Berrogei lagun baino gutxiago ziren orduan herrian, gazteak alde eginak ziren lur berrien bila eta
|
jende
heldua baino ez zen geratzen irlan.
|
|
Mugimenduzko aditzen artean, esaterako, datibo sintagmaren ordez norengana egituraz osaturiko posposizio sintagma, eta aditz sintagman, NOR adizkia erabiltzen dute gehienek: jute> reana, > rau>
|
Jende
helduak, ordea, maiz erabiltzen ditu NOR NORI saileko adizkiak gazteek erabiliko ez lituzketen kasuetan. Adb:
|
|
Gauzak nola mugitu izan ziren jakiteko pare bat ohar bederen egin beharra dago hemen. Gaur egun bitxia gertatuko zaigu, baina, Garate-k gogo rarazi duenez, gerraondo hartan baserri eta herrisketako
|
jende
heldu asko zegoen gerrateko larrialdietan. Arantzazurako promesa, egindakorik, eta kontzientzia lasaitzeko promesa hura bete beharra zuenik (frontetik itzuliak, preso ohiak, etxean estu eta larri egondakoak, etab.).
|
|
Euskaldun Biltokia, bestalde, Euskalzale aldizkariaren erredakzio bihurtu zen, astekaria 18971899 artean argitaratuz. Euskalzaleri esker Azkue Bizkai osoko eta hein batez Gipuzkoako euskaltzale
|
jendeagana
heltzen zen, eta bere eredu ortografikoa bultzatzen zuen.
|
|
Ez da denbora gehiegi igaro diabetikoek platanoa eta mahatsak probatu ezin zituztenetik, ogirik hartzen ez zutenetik edo, beren sakrifizioen sari gisa, asteburuetan bakarrik jaten zituzten makarroiak. Medikuntzak eta nutrizioak izugarri egin dute aurrera azken bi hamarkadetan, baina garai bateko gomendio dietetikoen ondarea sakon sartu da “azukrea” zutenentzat, eta oraindik ere
|
jende
heldu asko dago gai horri buruz informaziorik gabe, eta elikadura ohitura txarrak dituzte. Urteek aurrera egin ahala, azukrearekiko tolerantzia murriztu egiten da, baina horrek ez du esan nahi irinkarak gutxiago jaten ditugunik eta, ondorioz, proteina eta koipe gehiago jaten ditugunik, gauzak hobetu egingo direla, kontrakoa baizik.
|
|
Alaitasuna eta elkar gurutzatzea dira bestaren ardatzak.
|
Jende
helduentzako tradizioa da, eta ondare hori gazteei eman behar diegu. Lotura hori da besten edertasuna eta oparotasuna eragiten duena.
|
|
Nondik sortu zaizue Dantza sokaren burutazioa. Mikel Maiz: Badira urte batzuk
|
jende
heldua elkarrizketatzeari ekin geniola, “Iturri Zaharretik” izeneko egitasmoaren barruan. Denetik galdetzen genien, eta festen atalera iristean, garai batean nola egiten zen Dantza soka aipatzen ziguten; Angeles Uzkudunek eman zizkigun datu argienak.
|
|
Nork bere herri edo auzoaren alde joko du, baina niretzat hauek dira parte hartzaile eta kaletarrenak. Sanjuanak akaso
|
jende
helduarentzat dira gehiago; hauek, gazte jendearentzat. Pentsatuta zer esango duzun. P.U. Azken egunak iritsi arte, ez dut hausnartuko zer esan.
|
|
Eta landu behar badut ikusiko, nahi dudanez ala ez. Hortik aitzina,
|
jendea
heldu baldin bada eta bereziki iparraldetik, nik ez dut deus erratekorik». Ekhi Erremundegi ere saiatuko da lasai hartzen eguna.
|
|
Bestalde, lan txikiago batzuk eginen dituzte. Esaterako, santutegira daraman eskaileran barra bat jarri behar dute,
|
jendea
heltzeko. Eta etorkizunean oztopo arkitektonikoak ezabatu ahal izateko proiektu bat zabaldu dute Nafarroako Kutxan, zeuk erabaki, zeuk aukeratu ekimenean.
|
|
Dekalogo hori bost ataletan laburbil genezake: hezkuntzan, ikasleak eta ikasketak egiaz euskalduntzea; herri aginteetan (gobernu, aldundi, udal), euskararen saila, bereizia, gobernu egituraren gailurrean kokatzea, erabaki estrategikoa izan baitaiteke hizkuntza politika indartsu bezain integratzailea gauzatzeko, administrazioa euskalduntzeko eta euskararako aurrekontu egokiak lortzeko; alor sozioekonomikoa eta
|
jende
heldua euskalduntzea; hedabideetan euskara kuotak ezartzea; eta gaztelaniari aitortzen zaion ezagutu beharrezkotasuna euskarari ere aitortzea Euskal Herrian, horren berezko eta lehentasunezko hizkuntza izateko eskubidea duelako.
|
2009
|
|
hainbat diskoetxe, SGAE eta abarren iruzurra begi bistan dago. Guk gure kantuak kontsumo librerako plazaratzen ditugu, gure nahia, ametsa,
|
jendearengana
heltzea delako, ez gehiago ez gutxiago.
|
|
Diru-laguntza gehien ematen duen Europar Batasuneko bigarren herrialdea da. Garrantzitsuena Israelek muga irekitzea da, laguntza bertan bizi den
|
jendearengana
hel dadin.
|
|
Mendiola esaten dioten guneko mapa eta ipar-orratzaren laguntza dute soilik horretarako. Tasio irakasleak esan digunez,. GPSa oso tresna baliagarria da, baina mendi ikasketei lotutako modulu batean ezinbestekoa da tresna xumeenekin orientatzen ikastea, GPSa pilarik gabe geratuta ere iparra ezin baitu galdu mendian dabilenak.Durangoko eskola aukeratzen duten ikasleak ez dira nerabeak,
|
jende
heldua da eta mendian zaildutakoa. Eskolako gelan teoria ikasten dute:
|
|
Eguraldi iragarpenak, gaur egungo hedabideak (Internet, telebista...) baino lehenago, elizetako kanpaiak erabiltzen zituen
|
jendearengana
heldu ahal izateko. Horrela esan du Pello Zabala idazleak eta meteorologian adituak.
|
|
Munduan dauden biztanleekin konparatuta, gutxi gaituk, bazekiagu, baina Kristok ere garbi esan zian asko direla deituak, baina gutxi aukeratuak?; eta hizkuntzaz: ...luratzen zuen bezala, biraoak bere onetik ateratzen baitzuen, halako eran, non, tranbian zihoàn egun batean, tranbia gidariak, oinezko bat ez harrapatzeagatik, bat batean balaztatu zuen, bidaiariak, inertzia indarraren eraginez, aurrerantz jaurtiz?, kargu hartu baitzion gizon bati bizpahiru urte lehenago, bera gaixotu baino lehentxeago, beraz?, honek birao egin zuelako, Jainkoaren aurka; tranbiak
|
jende
heldua zeraman nagusiki, baina, ume bat izan zen aurre egin ziòn bakarra: Gabino.
|
|
egingo zuena? ez on Anizetok errespontsua errezatu eta azken esaldia esan gabe, halere, bertara bildutako
|
jende
helduaren, hantxe zeuden Nazario, Regina eta Ernestina, baita abokatua eta lurperatzailea ere, aurrean:
|
|
Espainian,
|
jende
helduaren sodio iturri dietetiko nagusia ogia da.
|
|
Aurkeztutako dekalogoa bost ataletan laburbil genezake: hezkuntzan, ikasleak eta ikasketak egiaz euskalduntzea; herri aginteetan (gobernu, aldundi, udal), euskararen saila, bereizia, gobernu egituraren gailurrean kokatzea, erabaki estrategikoa izan daitekeelako hizkuntza politikan; alor sozioekonomikoa eta
|
jende
heldua euskalduntzea; hedabideetan euskara kuotak ezartzea; eta gaztelaniari aitortzen zaion ezagutu beharrezkotasuna euskarari ere aitortzea Euskal Herrian, honen berezko eta lehentasunezko hizkuntza izateko eskubidea duelako.
|
|
Bi abesti grabatuko ditugu Bonberenean hemengo musikariekin, gero Japonian argitaratzeko. Guretzat garrantzitsua da hemengo
|
jendearengana
heltzea, eta onartzea guk egiten duguna. Gure aldetik ikastea espero dugu, eta hori baliagarri izatea etorkizunerako.
|
|
Oso ondo konpontzen gara. Bera dezente gazteagoa izanagatik, oso ohitua dago
|
jende
helduarekin ibiltzen. Zumarragako trikitiarekin asko ibilitakoa da, familiakoa baita.
|
|
Horrelako erokeriak jende gaztearekin erlazionatzen dira normalean, baina Bilbotik irtendako multzoan gehiengoa
|
jendea
heldua zen, 40 urtetik gorakoa. Taldearekin gozatu eta sufritzeko prest daudenak.
|
|
Gaueko azkena Bilboko Zea Mays izan zen, bukaera ezin hobea. Igartzen da asko, izugarri, jotzen dutela, eta gai dira kontzertu bakoitzean kantutegi zeharo desberdina lantzeko.Musikari oso onak dira eta asko disfrutatzen dute zuzenekoetan; hala, hori
|
jendeari
heltzen zaio. Eta erantzuna jaso zuten:
|
|
Gaztetxekoez gain,
|
jende
helduak eta umeek ere hartu zuten parte garbiketan; guztira, 60 lagun inguru. Horretarako, botinak jantzi eta errekara sartzeko ez zuten inolako erreparorik izan antzuolarrek; eta lanerako gogoaz gain, izan zen etxetik erremintak eta traktorea ere eraman zituenik.
|
|
Buster Keatonen film labur musikatuekin batek baino gehiagok nahikoa barre algara egin zituen.
|
Jende
helduaz gain, baziren gaztetxoak ere ikusleen artean.
|
|
Ilustrazioa denentzat egokitu liteke, ez dago adinik liburu ilustratuaz gozatzeko. Agian
|
jende
helduak ilustratzaileen lana gehiago estimatuko luke argitaletxeek haientzako liburu ilustratu gehiago argitaratuko balituzte, helduentzako lengoaia egoki batekin....
|
|
" lan ona egiten du.
|
Jendea
heltzeko balio du. Baina lan merkatuan txertatzeko bitarteko bat izan behar du eta ez betirako".
|
|
Gaur, Oreka Tx, Mikel Urdangarin, Kerobia, Leihotikan eta Zea Mays ariko dira, beste izen askoren artean. Sarrera doan izanen da bisitari guztientzat, eta, ohiko jende gazteaz gain,
|
jende
helduagoa, familia osoak, gurasoak eta haurrak erakarri nahi dituzte antolatzaileek. Haientzat egokitu dute egitaraua.
|
|
Txosna gunea gazteen bilgune bada ere,
|
jende
heldua ere erakarri nahi duela dio Arbuluk. Oraindik ere txosnetan tragoa hartzen gozatzen duen jende heldu asko baitago Gasteizen.
|
|
Txosna gunea gazteen bilgune bada ere, jende heldua ere erakarri nahi duela dio Arbuluk. Oraindik ere txosnetan tragoa hartzen gozatzen duen
|
jende
heldu asko baitago Gasteizen. –29 urte igaro dira txosnak lehen aldiz jarri zirenetik, eta garai hartako jendea oraindik ere hona dator?, azaldu du Arbuluk.
|
|
mugimendua uda honetan sortu da, Ipar Euskal Herrian. Berotegi efektuaren kontra, hainbat gogoeta eta ekintza abiatu dituzte, mezua ahal bezainbat
|
jenderengana
heltzeko asmoz.
|
|
Kasu horretan edozein mendiko bota erabil daiteke.
|
Jende
helduak du interesa batik bat, 40 urtetik gorakoek. Eguraldi ona behar da, eta mendia ere ezagutu behar da, gaineratu du.
|
|
...u2013, Domingori emandako hitza betez; ehorzleak, Regina eneko atzeko atetik sartu zenak, gelatik beheraino jaitsi zuen saskia, atzeko ateko atariraino, non abokatu jaunaren automobila baitzuen zain –Hispano Suiza zuri bat–, hilotzaren garraioa –hiriko kanposanturainokoa– egingo zuena... ez on Anizetok errespontsua errezatu eta azken esaldia esan gabe, halere, bertara bildutako
|
jende
helduaren –hantxe zeuden Nazario, Regina eta Ernestina, baita abokatua eta lurperatzailea ere– aurrean:
|
|
Munduan dauden biztanleekin konparatuta, gutxi gaituk, bazekiagu, baina Kristok ere garbi esan zian asko direla deituak, baina gutxi aukeratuak"; eta hizkuntzaz: ..., biraoak bere onetik ateratzen baitzuen, halako eran, non, tranbian zihoàn egun batean –tranbia gidariak, oinezko bat ez harrapatzeagatik, bat batean balaztatu zuen, bidaiariak, inertzia indarraren eraginez, aurrerantz jaurtiz–, kargu hartu baitzion gizon bati bizpahiru urte lehenago –bera gaixotu baino lehentxeago, beraz–, honek birao egin zuelako, Jainkoaren aurka; tranbiak
|
jende
heldua zeraman nagusiki, baina, ume bat izan zen aurre egin ziòn bakarra: Gabino.
|
|
" Baina hau guztia amets bat baino ez da izango, espekulazio hutsa, nire paziente bakarrak emakume atezainak, langile xumeak, nire bezero taldea osatzen duten emakume langileak badira. Hemen dagoen
|
jendearengana
heldu behar dut!".
|
|
Zuek zoratuta zaudete". Jarraian, bi liberatuek esan zioten ez
|
jende
heldua bakarrik, baizik eta haur jaioberri bat ere egongo zela. Saioa, alegia?. Hura entzutean, Patxi Ansola haserretu egin zen eta errukirik ez edukitzea aurpegiratu zien.
|
2010
|
|
Herriko jaietan hemen El Venao jotzen dute, baina han Little Richarden eta Chuck Berryren doinuak entzuten dituzte.
|
Jende
helduak hori nahi du. Kontzertuaren ondoren Muddy Waters ikusi nuenean... esaten dizute.
|
|
Tolerantzia eta honekin lotura duten gaien inguruan, hala nola, inmigrazioa edo erlijioa, izan dira aurten Danok Kide elkarteak antolatu dituen Balioetan Hezi jardunaldien VII. edizioan jorratutako gaiak. Elkarteko arduradunek azaldu digutenez, jende ugari bildu da proposatutako lau hitzaldietara," eguneko 60 bat pertsona bildu dira aretoan," baina
|
jende
heldua zen gehiena, aitona amonak eta bada garaia gurasoek horrelako ekimenetan ere parte hartzekoa.Lehenengo hitzaldia izan zen jendetsuena, eta gutxiena hirugarrena; tolerantzia eta inmigrazioaren gaia jorratzen zuena. Datu hau adierazgarri egin zaie antolatzaileei," tolerantzia eta immigrazioa elkar loturik daudela uste baitugu". Gauzak horrela, balorazio positiboa egiten dute antolatzaileek, izan ere, haien ustez" argi geratu da jorratutako gaia egun puri purian dagoen gaia dela." Hizlarien trebetasuna Tolerantziaren gaia korapilotsua da, eta hori argi islatu dela diote antolatzaileak.
|
|
Programazio eredua dela-eta, badirudi haurrak ohituta daudela bikoiztutako produktuak kontsumitzera, baina datozen urteetarako erronka
|
jende
heldua euskarara bikoiztutako telesail, film eta bestelako saioetara ohitzea litzateke. Horretarako bide bakarra dago:
|
|
Elikadura arloko Segurtasunaren eta Nutrizioaren Espainiako Agentziak (AESAN) eman dituen datuen arabera, dieta osatzen duten elementuen artetik, ogia da sodio iturri nagusia
|
jende
helduarentzat: hartzen duten guztiaren% 19 ematen die, eta jarraian datoz urdaiazpikoa, hestebeteak eta jaki hotz egosiak edo fianbreak.
|
|
beren zentzua hartzen zuten, harekin bizitza osorako lotzen baininduten; zer gehiago nahi nuen, bada, funtsezkoa neure esku banuen, hainbeste eta hainbeste maite nuen Helena, gertatuak gertatuta gero are gehiago?!; egia zen gazteak ginela?. Kontuz maitasun kontuetan?!? esaten zigun
|
jende
helduak eta adinekoak?, baina Romeo eta Julieta ere ez al ziren gure adinekoak, hortxe hortxe??
|
|
berarekin egoteko. Eguzkia irten zenean,
|
jendea
heltzen
|
|
Galderak ez dira falta.
|
Jende
helduen motibazioa piztu eta luzaran atxikitzeko dugu besteak beste erronka nagusietariko bat. Horri begira lan horren ekarpena preziagarria izanen da eta bereziki, beren pisu demografikoa ikusirik, Euskal Herritik kanpo etorritakoen ibilbidea eta motibazio ezaugarriak.
|
|
1.1.1 AEK: Ipar Euskal Herrian euskara ikasten duten
|
jende
helduei buruzko datu iturri bat
|
|
AEK k euskara ikasten duten
|
jende
helduen gehiengoa biltzen du Ipar Euskal Herrian. ikasturtean, adibidez, 932 ikasle ziren orotara gau eskoletan, lanetik eta lanbide formakuntzatik kanpokoak beraz.
|
|
Helburu orokorra Ipar Euskal Herrian euskara ikasten duten
|
jende
helduen ezaugarriak biltzea da eta ondotik, sistematikoki, etorkin helduen multzoa herrikoen multzoari parekatzea ezaugarri horien arabera. Urrengo lerroaldean etorkinen eta bertakoen definizioak emanen dira.
|
|
|
Jende
heldu batek hizkuntza berri bat ikasteko bi eredu nagusi baditu. Edo ikaskuntza akademikoa, eskolan edo autoikaskuntzaz, zuzeneko esperientziaren bidez, lanean, karrikan, eguneroko bizian.
|
|
Gai bati buruzko azterketa bat kudeatzeko corpus bat behar da, analisiaren abiapuntua eta aztergaia izanen den datu multzoa. Gure kasuan jakin nahi genuke Ipar Euskal Herrian euskara ikasten duten
|
jende
helduen ezaugarriak zein diren, nahiz soziodemografikoak eta demolinguistikoak, nahiz hauen motibazioak eta helburuak, eta ikasle hauen artean bereziki etorkin helduen ezaugarriak.
|
|
Taula honek AEKko ikasleen argazki bat ematen du, erakutsiz zertan den AEKtik pasatu diren
|
jende
helduen euskalduntasuna. Atalase maila ongi neurtua bada, ikus dezakegu AEKko ikasleetan, laurden (%24) bat euskara gutirekin gelditzen dela.
|
|
AEKko ikasleetan ere laborariak dira gutiengoan, %5 eta %1 artean. Ehuneko ttipia ulergarria da, sektore sozio profesional hau euskaldunena baita, beraz
|
jende
helduek ez dute euskara ikasi beharrik.
|
|
Euskara ikasten ari diren
|
jende
helduek ba ote dute eragin baikorrik beren ingurune hurbilean bizi direnen euskalduntasunean. Itxuraz bai, euskaldunen eta erdaldunen zutabeak ikusiz, erran dezakegu beren inguruko egitura berdinak konparatuz gero eta euskaldun gehiago aurkitzen direla eta gero eta erdaldun guttiago.
|
|
Azpimarratzekoa da motibazioaren garrantzia. J.M. Sánchez Carrión. Txepetx, en arabera,
|
jende
helduengan, motibazioa beharrezkoa da euskara ezagutzeko, erabiltzeko eta haurrei transmititzeko (ikus Un futuro para nuestro pasado, 35). Haurren euskaltasunaren iturburua ere gurasoen motibazioa da.
|
|
Haurrak eskolara doaz eta sail elebidunean sartzeko aukera badute.
|
Jende
helduentzat aldiz euskara ikasteko bide zuzenena eta laburrena da AEKko kurtsoei jarraikitzea, gau eskoletan eta euskaltegi intentsiboetan. AEKko ikaslegoaren azterketak erakusten du, etorkinak nola euskalduntzen diren.
|
|
Beno, sekula ez du euririk egiten denen gustura; eta ez duela segituko ere. Rosa Gonzalez, idazkaria: Elkartea
|
jende
helduari begira baino, gazteagoarentzat ere egokitu nahian gabiltza. Adin bakoitzari dagokiona eskaini nahi diogu, 80 urteko bat ez dugu Zumaiako termara bidaliko, baina eskaintza apur bat orekatu beharra dagoela ikusten dugu.
|
|
Irakurle heldua asko baita gure herrixka hauetan. Eta
|
jende
helduak letra txikieri nekez heltzen diete.
|
|
Nik Diario Vascorako egiten ditudan prosa bakarrak, gure herri hizkuntza xehean eginak izaten dira.Eta telefonotik deitu izan didate, zenbait
|
jende
helduk esanaz, zuk jarraitu horrela idazten, Nikolas; hori aisa irakurtzen dugu eta.
|
|
Hurrengo egunak, bizitzako gogorrenak bezala oroitzen ditut; sendatua nengoen, baina gaixo nengoen berriro ere;" Bihotzean min dut,/ min etsia" esan zuen Lizardi handiak, amonaren heriotza gogoan zuela, eta ni ez nintzen gutxiago, nire mina beste min bat bazen ere, maitemina iturburu zuena; nire minak goia joa behar zuen, nik hala uste nuen behintzat... baina oker nengoen, oraindik ere gorago jo baitzuen berandu gabe; gaizki lo egiten nuen, eta, esnatzearekin batera, Helenaren irudia etortzen zitzaidan lehenik burura, haren elgorriagak eta haren matíaslópezak; baita haren bainilazko musuak ere, beste modu batean interpretatzen nituenak eta baloratzen; izan ere, gogoan nituen neure damuak eta gurutziltzatuaren aurrean egindako otoitzak eta erreguak, baita hari egindako promesa ere —" Behin bai, hurrengorik ez" —, baina hain guztiz aldatu ziren inguruabarrak, non beste ikuspuntu bat nagusitu baitzitzaidan: ...itzez elkarri baietz esatetik mihiz esatera, baldin eta mihia hitzaren euskarri ere bazen? — beren zentzua hartzen zuten, harekin bizitza osorako lotzen baininduten; zer gehiago nahi nuen, bada, funtsezkoa neure esku banuen, hainbeste eta hainbeste maite nuen Helena, gertatuak gertatuta gero are gehiago...!; egia zen gazteak ginela —" Kontuz maitasun kontuetan...!" esaten zigun
|
jende
helduak eta adinekoak—, baina Romeo eta Julieta ere ez al ziren gure adinekoak, hortxe hortxe...?
|
|
Gogora etorri zitzaizkidan haurtzaroko negu urrun eta epelak, zehazki hirurogeita hamarreko hamarkadan
|
jende
helduak eramaten zituen tergalezko jertsetxo finak.
|
|
Erreketan egonen gara luzaz oraino, baina halere uste dut ez gaitezkeela egon transmisioan huts eginez, transmisioa ari izanez eta, beraz, sortuz egin eta egiten delako. Hunkitzen gaituzten gaiak behar ditugu nonbait euskaraz tratatu, gogoan atxikiz formak duela
|
jendeetara
heltzen. ABCko sailkapenak feafutro botaz, gure artedrama edo gure kulturaren katzaka guneak behar ditugu; laborategi horiek eztabaida gune eta solas espazio nahi ditugularik, ikasiko dugu hor nola plantea, joka eta humanismo hori oraingo mamian nola hazi gureaz eta guretu formaz jantzirik.
|
|
Denboraldi-aurrea Realarekin egin nuen, baina lehen urtea Hernanin utzita eman nuen. Oso esperientzia ona izan zen, ni baino
|
jende
helduagoa ezagutu nuelako. Oso tratu ona eman zidaten.
|
2011
|
|
Bosten artean bera genuen" zerebroa". Olegario deitzen al dizu norbaitek. Hernanin oraindik bai,
|
jende
helduak. Familian denoi deitzen digute olegariotarrak, baina bertsotan ni bakarrik aritu naiz.
|
|
Kaxetan sartuta eta ongi bilduta eramaten dituzte bezeroen maletak eskatutako lekuraino. «Azkenaldian geroz eta jende gehiago etortzen da zerbitzua eskatzera», azaldu du Elena Riverok, Mail Boxes ETC enpresak Gasteizen duen egoitzako arduradunak.Bezeroa, gero eta gazteagoaZerbitzua kontratatzen duen turista «orain artean, normalean, eta ezaugarri orokor bat emate aldera,
|
jende
heldua izaten zen», arduradunak azaldu duenez.Geroz eta gehiago dira, berriz, oporlekurako joan etorria lasai eta maleta iritsiko ez den beldurrik gabe egin nahi dutenak. «Jende heldu horrek sarritan pisuzko gauzak ibiltzeko zailtasunak izaten ditu, osasunak ez dielako uzten», Riveroren esanetan.
|
|
Aldaketak aldaketa, plazako aulki guztiak bete dira Alma Jotera de Aragon taldearen doinuak entzuteko eta musika eta dantzen bitartez eskaini duten bidaia ikusteko: Zaragoza, Zangoza... Batez ere
|
jende
heldua zegoen, baina haurrak ere baziren, eta askok harridura aurpegiarekin ikusi zuten kontzertua. Are gehiago, hainbatek eskuak gerrian jarrita kulunkatzen ziren abesten hasteko prestatuko balira bezala.
|