|
2000
|
|
|
uluka
|
dabiltzan
dei txakurtuak,
|
|
|
Aireari usnaka
|
zebilen
:
|
|
|
Zatoz,
|
ibili
zeu ere nirekin
|
|
|
Gaur ez naiz zizka mizkan
|
ibili
hozkailuan,
|
|
|
jostati, kilimusika
|
dabilkizun
nire giharren uztarrira,
|
|
|
Terrala firi firi
|
dabil
etxeko leihoetan.
|
|
|
kale hustuak
|
ibiltzen
ditut gauero biluzik.
|
|
|
Eta ez
|
nabil
inorantz
|
|
|
Beste kontu batzuekin denbora pasa
|
dabilela
,
|
|
|
Munstroa luzamendutan
|
dabil
, gerturatu, ez gerturatu.
|
|
|
eta
|
ibiltzeari
ekin genion,
|
|
|
Mediku kontuekin
|
dabil
kezkatuta. Beldur naiz edozein egunetan ez ote duten norabait eramango.
|
|
|
Orduan ezagutu nuen Rada, Plus Ultrako mekanikari nafarra, besteak beste. Venezuela osoan barrena
|
ibili
nintzen: Andeetan, Orinocon, Margarita uhartean...
|
|
|
Nire egoera eta animo pertsonala aldatuxea zen jadanik; hobeto
|
nenbilen
, Paristik itzuli ondorengo larriak eta apur bat baretzen hasita. 1970eko azken aldera abiatu nintzen Venezuelara.
|
|
|
Behin baino gehiagotan irten izan nintzen etxetik egunkaria erosi asmotan autoa hartuta; eta segi eta segi, beharbada bostehun kilometro egin. Noizbait geratu, zerbait jan, inguruak ikusi, horrela
|
ibiltzen
nintzen. Bakarrik nengoen, loturarik gabe.
|
|
|
Bakarrik nengoen, loturarik gabe. Aise
|
ibil
nintekeen modu hartan.
|
|
|
Jeremias deituko nion aurrerantzean. Curiara bat zeukan Jeremiasek, ontzi luzea, hamabi metro edo gehiago dituena; enbor bat da berez, barrua husten diotena, ibaietan
|
ibiltzeko
. Curiara horiei motorra ipintzen diete batzuek, eta gureak ere bazuen popan Yamaha eder bat.
|
|
|
Han ez zegoen giro abertzalerik. Beste ingurune batean
|
ibili
ohi ginen gure taldetxokoak; Bilboko Arnaizen inprimategian elkartzen ginen lanaren ondoren, zahar eta gazte. Tabernetara joan, garagardoren bat hartu, berriketan egin...
|
|
|
Sabiñanigora jarraian, gero Mont Repos portua oinez igo, bizikleta arrastaka. Ez neukan presaka
|
ibiltzeko
asmorik; bidaian hilabete egin edo hiru, berdin berdin zitzaidan. Nahi nuen lekuan jan, gogoa ematen zidan tokian lo.
|
|
|
Berehala ezagutu nituen umetako etxe eta karrikak, orduan
|
ibili
nituen bidexkak eta zidorrak... ni arineketan, balak bilduta sutara botatzen... " Hemen behar du, ba, harrizko untxia zuen iturriak" esaten nion neure buruari, eta, etxe kantoia pasa ondoren, hantxe agertu zen lau muturreko iturria, gainean harrizko untxia zuela;" etxe paretako horma konkako santu irudiak hemen behar du ba", eta hantxe zegoen aurreraxeago.
|
|
|
Eta oportunismoaren garaia. Zintzo
|
zebilen
askok ere pentsatuko zuen, une horretan amaitzen zela aurreko erregimenaren zama, eta bide demokratikoetatik, hauteskunde formal batzuen bitartez, aldaketa orokorra etorriko zela, demokrazia eta nahi beste iritsiko zirela. Eta horrela, konpintxeo lotsagarrian, ezkerra eskuinarekin tratuetan hasi zen, mahai inguru lotsamangarrietan konponketak egiten.
|
|
|
Niretzat, 45 urterekin, beste momentu bat zen hura, beste erronka bati ekiteko unea. Amnistia aurretik enfrentamendu giroa bizi zen; gizartea oldarrean
|
zebilen
: grebak, manifestaldiak, txakurren jazarpena... etengabeko gatazka.
|
|
|
Karlos begetarianoa arduratzen da lauron partez korrika eta kirol apur bat egiteaz. Animoak ematen dizkiogu patioan paseatzen
|
gabiltzan bitartean
.
|
|
|
Valentziar gazteak ez du bere burua espainiarren artekotzat. Iruditzen zait, nola
|
dabiltzan
ikusita, preso espainiar horiek badutela hemengo kartzeleroekin korporatibismo moduren bat, sentimendu komunen bat. Nazionalismoa izango da beharbada, euren nazionalismo zentzu propioa, Babel honetan.
|
|
|
Arabiarrak otoitzean aritzen dira eskolako edo patioko ertz batean, Mecara begira jarrita. Horietako askorentzat urruti behar du izan Mecak; bai baitirudi behin eta berriz zurrunbilo berean eroriz eta hortik ezin irtenean
|
dabiltzala
, paradisuaren bila abiatu eta kartzelara itzulirik. Hala ere, otoitz egiten dute.
|
|
|
Barran zintzilik edukitzen ninduten tarte haietan, barrabiletatik heltzen zidan hartaz gainera, bazen beste txakur bat joka aritzen zitzaidana, gerri barrenean karate kolpeak ematen zizkidana, giltzurrunen inguruan eta, beti minez eduki ohi nuen lekuan hain zuzen. Hernia lunbarraren kariaz, oso gaztetatik
|
ibili
izan bainaiz gaizki gerritik. Baina txakur hark ez zekien halakorik.
|
|
|
Baina txakur hark ez zekien halakorik. Kontua da, txakur haren karate kolpeek zerbait ukitu edo mugitu izan behar zidatela, eta haren" tratamendu" berezia zela bide, egundo ez naiz gerritik hobeto
|
ibili
azken hemezortzi urte hauetan baino. Txakur hark gaiztoz emandako karate kolpeek zuzendu behar izan zidaten zerbait gerri aldean.
|
|
|
Behin, Sotero Etxandi eta biok patioan paseatzen
|
genbiltzala
, preso arruntak bazterretan multzoka elkartuta zeudela erreparatu nuen. Giro arraroa iruditu zitzaidan.
|
|
|
Patio erdian mutiko bat bakar bakarrik paseoan ari zen. Bazen zerbait ondo ez
|
zebilena
, normala ez zena.
|
|
|
Gora joan ginen, galeriara, ziegetara, eta leihotik patiora begira jarri ginen. Handik ikusi genuen, taldeka zeuden presoak nola hurbiltzen zitzaizkion patio erdian bakarka
|
zebilenari
, eta nola hasi zitzaizkion denak labanak eta zorrozkiak aterata ziztaka, gorputz osoan: hanketan, sabelean, saihetsean sartzen...
|
|
|
Garai hartan, Carabanchelen ginenean, hamazazpiren bat urte izango zituen Soteroren arreba horrek. Gaztetxo izanik ere, azkar ikasi zuen zer zen presoak bisitatzen
|
ibiltzea
eta laguntza ematea. Etxeko tomate eta azenarioak ekartzen zizkigun, entsaladak presta genitzan.
|
|
|
Esperientziak, eskarmentua emateaz gain, asko laguntzen dizu horrelakoetan. Neurria hartzen diozu urari,
|
ibiltzeari
eta abarri, gorputzak beti berdin erantzuten ez badizu ere. Lehenengo gose greba hura negu erdian egin genuen, eta hotzaz askoz gehiago izorratzen zara; ez da jakiten, ea jateak eta ahuleziak edo hotzak izorratzen zaituen gehiago.
|
|
|
Demonio haiek uxatzeko ere ez neukan indarrik eta ganorarik. Urru ere nire antzera zegoen; hari bizarrean
|
ibiltzen
zitzaizkion saguak, habia egin nahian edo. Egoera horretan, hain ahulduta, mugitzeko ez ezik hitz egiteko ere ez duzu gogorik eta aldarterik izaten.
|
|
|
kartoi laukiak ebaki, launa zulo egin kantoietan, hariak zuloetatik pasa... Lehenengoan oker
|
ibili
nintzen hariren batekin, eta ez zitzaidan nik uste nuen marrazkia atera. Bizkor zuzendu nuen, eta baita asmatu ere neuk nahi nituen marrazkiekiko gerrikoak egiten.
|
|
|
Ez zegoen keari ihes egiteko modurik; ziegako ohean etzan nintzen. Jendea han
|
zebilen
batera eta bestera, ahal zuen moduan. Rekalde etortzen zitzaidan tarteka, ea zer moduz nengoen galdetzen.
|
|
|
Rekalde etortzen zitzaidan tarteka, ea zer moduz nengoen galdetzen. Txarto pasatu nuen nik, eta besteak ere halatsu
|
ibiliko
ziren.
|
|
|
Francoren garaian kartzelero zirenak ezagutu ditugu gutxi edo gehiago, oraindik kartzelero direnak. Garai haietan preso egonak ere bai bakarren batzuk, oraindik labirinto hauetatik atera ezinik
|
dabiltzanak
, askatasunean irten arren, behin eta berriz zulo hauetara jausi direnak.
|
|
|
Egunez ezin zinen ohean etzan edo eseri; aulki bat bazen mahaian esertzeko, baina ez zeneukan eserita egoterik. Kartzeleroa isilka
|
ibili
ohi zen galerian, ateetatik begiratzen, eserita edo etzanda harrapatzen zuenaren ateari ostikadak eta zartadak emateko. Bihotza eztarritik ateratzeko moduko sustoak ematen zizkizuten sasikume haiek.
|
|
|
Herrerara iritsi nintzenerako, lagunak batzarrak egiten ari ziren egoera hari aurre egiteko moduren bat prestatu nahian. Ez zen gauza erraza, erabat setiatuta geundelako, kartzeleroak harro eta garaile ageri zirelako, itomena gainditu ezinik
|
genbiltzalako
, gose grebez izan ezik beste borroka eratan esperientziarik ez geneukalako, eta beste hainbat arrazoirengatik. Batzar ugari eta eztabaidak luzeak izan ziren.
|
|
|
Kartzeleroen umeak ziren! Presondegi inguruan bertan bizi ziren kartzeleroen umeak, ilunabarreko freskuran jolasean
|
ibiltzen
zirenak, korrika, ezkutuka, euskaldunon leloak errepikatzen:
|
|
|
Durangon geundela, gogoan dut beste haur batzuekin jolasean
|
nenbilela
eliz atarian, Durango erdian, beraz... gogoan dut abioien burrunba entzun nuela lehenengo, eta bonben eztanda gero. Zalaparta itzela izan zen, leherketaren trumoi izugarria.
|
|
|
Bilbon ere etxe partikularretan hartu gintuzten, edo kolegioetan, ahal zen lekuan. Jende asko zen gerraren beldur eta ihesi
|
zebilena
, eta bidean aurrera egin ahala handitzen ari zen iheslarien saldoa. Ordiziatik abiatu ginenean familiaren kontua zirudiena, herri osoen hustea eta ihesbidean pilatzea izan zen Bilbon.
|
|
|
Kamioi gainean zeukaten bidoitik gasolinoa betetzen ari ziren langile batzuk, eta ni haiei begira, denbora pasa, etxekoen kezkaz arduratu gabe. Gaur ere martxan
|
ibiliko
dira gasolino haiek edo haien modukoak, ibaia zeharkatzeko.
|
|
|
Castellongo espetxetik etorrita, hemen ohitu ezinik
|
dabil
Antxon. Ziega batetik albokora aldarazten zaituztenean ere zapuztu egiten dizute ohiko martxa, zereginen erritmoa, eta kartzela batetik bestera aldatzean egonezinean ibiltzea ez da harritzekoa.
|
|
|
Castellongo espetxetik etorrita, hemen ohitu ezinik dabil Antxon. Ziega batetik albokora aldarazten zaituztenean ere zapuztu egiten dizute ohiko martxa, zereginen erritmoa, eta kartzela batetik bestera aldatzean egonezinean
|
ibiltzea
ez da harritzekoa. Bidaian aste pare bat pasa badituzu, zer esanik ez.
|
|
|
Planoak erakusten dizkigu, itsasontzien izenak, neurriak, prezioak... Astirik gabe
|
dabil
ezertarako, ezin geldi egon; eta tartetxoren bat daukanean, paseatzera joan ohi da patiora. Ipurtarinaren irudia ematen du horrela esanda, baina gizon patxadatsua dugu, adinak emandako tenplearekin luzatzen da berriketan hasten denean.
|
|
|
Lurreratu ginenean ohartu nintzen jende guztia gaixorik zegoela, denak zorabiatuta eta okaka, aurpegiera zurbilekin. Bidaiak iraun zuen denboran alde batera eta bestera
|
ibili
nintzen ontziko kubiertan, ahal nuen leku guztietan. Hala ere, Arroxelan bertan, lehorreratzear geundela konturatu nintzen zenbat eta zenbat ginen.
|
|
|
Oloteko egonaldi hartan, denen beharra izango zen-eta, ama eta izeba beste etxeren batzuetan aritu ziren lanean. Haurrak kalean edo bazterrik bazter
|
ibiltzen
ginenez, amak eta izebak lan egiten zuten etxeetara hurbiltzen ginen. Eta haietan ere jostailuak!; izebak leihotik ezkutuka jaurtitzen zizkigun jostailu haietako zenbait.
|
|
|
Dena den, Oloten bazegoen lau muturreko iturri bat herri erdian, gainean harrizko untxia zeukana; huraxe nuen nik denbora pasatzeko lekurik gustukoena. Atzamarrez jarioa estutu eta ura hara edo hona bideratuz, ingurukoak zipriztinez bustitzen
|
ibiltzen
nintzen.
|
|
|
Baina azken aldian abioien eta bonbardaketen faltarik ere ez. Egun batez, ez dakit Oloten edo Tortellaten izan zen, ume mordoska
|
genbiltzan
jolasean herrigunean. Abioien zarata entzun genuen, eta bonbaren leherketa segidan, ezertaz ohartzerako.
|
|
|
Lurretik zorabiatuta jaiki nintzen, belarrian eztandak eragindako txistuarekin, iiinnn, luzaroan iraun zidan txistu harekin. Leherketaren izua apur bat pasa zitzaidanean itzuli nintzen ostera jolasean
|
ibilitako
tokira. Bilbotik gurekin joandako neska koskorretako bat hil zuen bonbak; aitonarekin joandakoa ez, bestea baizik.
|
|
|
Tiro egiteko prest egon izan balira, egingo zuten, ziur, eta auskalo nolako kalapita sor nezakeen. Inguruetako mendixketan bazterrik bazter eta zer ikusiko
|
ibiltzen
ginenean, egundoko munizio mordoa aurkitzen nuen. Kalibre handiko balak, txikikoak... orotarik bide bazterretan, sasipeetan, nonahi.
|
|
|
Gure amona gaixo samarrik
|
zebilen
azkenerako. Nazionalak sartu ziren, eta Katalunia hartu zuten, lehenago Euskal Herria bezala.
|
|
|
Gurekin eta beste ehun preso ingururekin oraintsu egin duten mugimendua dugu mintzagai, irratian entzundako zerbaiten kariaz. Espainolak mundu guztian joko zikinean eta maltzurkerian
|
ibili
direla beti, diosku Antxonek, egundo ez dutela gizatasunik izan gauzak gizalegez egiteko garaian. Saharan edo Kuban egin izan zituztenak aipatu dizkigu.
|
|
|
– Hara, 36ko gerran, Durangon bonbak bota zituztenean, hango eliz atarian
|
nenbilen
jolasean...
|
|
|
Kafesne modukoa ematen dute, eta ogia, gurina eta mermelada poto txikietan. Karlos korrika
|
dabil
patioan; geroago egingo du bere gosari partikularra: bizpahiru azenario, sagar edo horrelako fruituren bat, limoiren bat...
|
|
|
Amona, ama, izeba, izebaren seme txikia eta gu bi anaia –gutako hirugarrena, arreba alegia, gerraostean jaio zen–, beraz, sei lagun abiatu ginen Tolosara autobusean. Gurpil mazizoak zeuzkaten autobus haiek, inguruetako herrietatik Ordiziako azokara baserritarrak eta eramaten
|
ibiltzen
zirenak. Amaren ahizparen etxera gindoazen Tolosara, baina han ere gerra mugimenduak izan, eta egun gutxi egin genituen.
|
|
|
Cervera z hitz egiten zuten behintzat orduan. Badakit España eta Velasco ere
|
ibili
zirela han. Ni haurra nintzen artean, eta, entzuten nuenaz aparte, ezer gutxi nekien gertatzen zenaz eta han zebiltzan gerra tresnez.
|
|
|
Badakit España eta Velasco ere ibili zirela han. Ni haurra nintzen artean, eta, entzuten nuenaz aparte, ezer gutxi nekien gertatzen zenaz eta han
|
zebiltzan
gerra tresnez. Kontua da balkoitik ikusten nuela itsasontzia, Loiolako kuartelera bonbak jaurtitzen, Aldakonea gainetik.
|
|
|
Denbora osoa etxetik asko irten gabe egingo nuen seguru asko. Ez daukat kalera irten eta jolasean
|
ibili
izandako oroitzapenik. Amak, amonak eta izebak euren gonapean atxikiko gintuzten hiru txikiok.
|
|
|
Ez dut gogoan trenez, autobusez edo oinez, baina Zumaiara jo genuen. Gogoan dudana da, uhalez lotutako manta bat zela nire ekipaje guztia, eta harekin egin nuela gerra hastetik amaiera arteko
|
ibili
osoa. Euskal Gobernuak emana izan behar zuen manta hark.
|
|
|
Ostiral arratsaldean heldu ginen Valdemorora. Hainbat kartzelatatik gentozen hogei lagun inguru elkartu ginen han, denok batera patioan
|
ibiltzeko
aukerarekin: Roki, Goazen, Jota, Fernando, Mario, Zunbeltz, Astola...
|
|
|
Norbaitek nitaz galdegin eta falta banintzen, laster pentsatzen zuten, nonbait, bizikletarekin joana izango nintzela zerbaitera. Oraindik ere izan behar du Ordizian horretaz oroitzen denik; Anza abizeneko emakume bat bai, behintzat;" Non eta nola ote
|
dabil
Antxon?" edo antzeko galderaren bat norbaitek egiten duenean," Orain ere bere bizikletarekin nonbaitera joana izango da" erantzuten omen du.
|
|
|
Goenagarenean oso ondo portatu ziren nirekin. Ezin gusturago
|
ibili
nintzen han.
|
|
|
Gure ama aski pentsamolde irekikoa zen hala ere. Beti utzi izan zidan neure kasa
|
ibiltzen
. Mezatara eta joatera ere ez ninduen egundo behartu.
|
|
|
Mezatara eta joatera ere ez ninduen egundo behartu. Batzuetan jakingo zuen nondik nora
|
nenbilen
eta beste batzuetan ez, baina inoiz ez zidan egiten nire ibilerekiko galdeketarik eta errietarik. Eguneroko beharretan izango zuen nahiko kezka eta buruhauste niri kargu hartzen ibili gabe.
|
|
|
Batzuetan jakingo zuen nondik nora nenbilen eta beste batzuetan ez, baina inoiz ez zidan egiten nire ibilerekiko galdeketarik eta errietarik. Eguneroko beharretan izango zuen nahiko kezka eta buruhauste niri kargu hartzen
|
ibili gabe
. Boladaren batean behintzat, Acumuladores Oxibol enpresan lan egin izan zuen.
|
|
|
Astean zehar, tarteka egin ditu larunbateko bisitaren aipamenak, nortzuk etorriko zaizkion, zelan izango ote den egoera... Goizetik
|
dabil
egon ezinik, arratsaldeko bisitan darabil gogoa, ez dugu zalantzarik. Koldok ere ordu berean izango duenez, elkarrekin joango dira.
|
|
|
Beasaindar bat ere bai, Mata abizena zuena; neumotorax tratamendua egin zioten, baina hobekuntzarik eragin ez zionez, plastia ebakuntza egin behar; ebakuntzaren ondoren bisitan joan nintzaion, animatua ikusi nuen goiko gelan; hurrengo goizean hil zen. Arruabarrena zeritzan bat ere bazen, marrazten artista zena; Merced egunean jaia antolatu zuten mojek, eta batzuk mozorrotuta
|
ibili
ginen marrazkilariari adorea ematen, baina ez dakit zer atarramentu izan zuen. Mendaroko bat ere hil zen, eta beste asko ere bai.
|
|
|
Heriotza giroa zen Andazarratekoa. Eta hala ere, txikitan ohi nuen moduan, likarekin kardantxiloak harrapatzen
|
ibili
ohi nintzen, kardantxiloen ordez txantxangorriak harrapatu arren.
|
|
|
ostera sanatoriora joan behar nuela! Lehendik animoso ez
|
banenbilen
, lur joa geratu nintzen hori entzutean, eta pikutara bidali nituen sendagile guztiak. Denbora luzean ez nintzela biziko etsita nengoen, baina Don Emilianok agindutako estreptomizinarekin neure kontura saiatu nintzen.
|
|
|
Donostian hainbat ofizio eta lantokitan
|
ibili
nintzen. Gero eta hobeto nenbilela igartzen nion neure buruari, bai osasun aldetik eta bai gainerakoan.
|
|
|
Donostian hainbat ofizio eta lantokitan ibili nintzen. Gero eta hobeto
|
nenbilela
igartzen nion neure buruari, bai osasun aldetik eta bai gainerakoan. Nire gaixotasuna, etsipenak, hogeita bost edo hogeita hamar urtera arte biziko ote nintzen eta kontuak... ahazten joan zitzaizkidan poliki poliki.
|
|
|
Gazte eta zahar, nahasian ikusten zen jendea han. Hala ere, bazen nahasmen hartan murgildu gabe Alde Zaharrean, Bulebarrean eta inguruetan beti elkarrekin
|
ibili
ohi zen bikote bat, anaia bi. Egundo ez nituen ikusi taberna batera sartzen eta ardoa edaten, edo lagunartean parrandan.
|
|
|
Egundo ez nituen ikusi taberna batera sartzen eta ardoa edaten, edo lagunartean parrandan. Beti elkarrekin eta beti besteengandik berezi
|
zebiltzan
, zut zutik biak, tente, hara eta hona begiratzen... Mujika Herzog anaiak.
|
|
|
Hernia lunbarraren oinazez
|
dabilela
diosku Antxonek. Hezetasunak edo hotzak ukitzen duenean, edo zerbaiti postura deserosoan indarrez heltzen dionean, orduan batez ere, minari ezin eutsirik ibili ohi da.
|
|
|
Hernia lunbarraren oinazez dabilela diosku Antxonek. Hezetasunak edo hotzak ukitzen duenean, edo zerbaiti postura deserosoan indarrez heltzen dionean, orduan batez ere, minari ezin eutsirik
|
ibili
ohi da.
|
|
|
Arropa eta janzki gehienak Castellonen utzi zituen, bidaian ez
|
ibiltzearren
traste guztiekin tatarraka. Bera baino lehen helduko zela hona han utzitako paketea, esan omen zioten, baina egunak eta asteak aurrera doaz eta paketerik ez da agertzen inon, eta hemen fresko samar egiten du goizetan eta gauetan, hotz ere bai behe lainoa sartzen denean.
|
|
|
Horrelakoxe misterioak gertatzen dira etxe hauetan sarritan. Aldatzeko arropak, oinetakoak, liburu eta gainerakoak, denak hor nonbait
|
ibiliko
dira, ganoragabekoren baten eskuetan.
|
|
|
Denbora luzean
|
ibili
da medikutan Castellonen, erresonantziak eta auskalo zenbat froga egin zizkioten han ospitalera eramanda. Azken hitzordu bat omen zeukan traumatologoarekin, kundan atera zuten egunean hain justu.
|
|
|
Goizetan, patiora irteten garenean, hotz egiten du; haize fina eta hotza
|
dabil
, hezurretaraino sartzen dena, ondo jantzita egon arren. Hezetasuna baino hobea dela haize hau, esaten du Antxonek; Castellonen zeukaten jasanezinezko hezetasun hura dela izan litekeen gauzarik txarrena.
|
|
|
Hemen, La Moraleja honetan, kanpoan ez ezik barruan ere haizea
|
dabil
; haizearekin funtzionatzen baitu berogailuak ere. Dena haize izango dugu, beraz, hemen.
|
|
|
Francorekin batera etortzen zirela ematen zuen. Generalisimoa izaten zen egunetan txakurrez josita egoten zen hiria; euren etxean bezala
|
ibiltzen
ziren. Alcalde tabernan sartzea aski zenuen jauntxo haietakoren batzuk ikusteko lasai ederrean.
|
|
|
Ezin egokiago, beraz, eta horrelaxe abiatu ginen laurok. Santa Klaran ontzitik jaitsi eta
|
ibiltzen
hasi besterik ez genuen egin... lau neskarekin topo egin genuenean.
|
|
|
Uztailak 26 hartatik aurrerantzean uda osoan jarraitu genuen elkarrekin
|
ibiltzen
. Negua heldu zenean erabat deliberatua nengoen Maria Victoriarekin jarraitzera.
|
|
|
Elkarren ezagutza egin eta urtebetera, Principe zineman geundela, ondoeza sentitu zuen. Eztarriko infekzioren batekin
|
zebilen
, eta harengatik izango ote zen pentsatu genuen. Baina larrialdia erreuma artikularragatik izan zen.
|
|
|
Otoitzak bazenekizkiela eta abar erakutsi behar zen, baina nik otoitzik ez nekien bat bera ere. Ezkonduko gintuen abadeak bazekien horretan ez
|
nenbilela
sobrante. Ikasi egin behar nituela esaten zidan berak, nik ezetz.
|
|
|
Ordiziara informeak eskatuta edo, bazekien nonbait lehen jaunartzerik ez nuela egin, konfirmaziorik ere ez, beraz. Horregatik
|
zebilkidan
hain temoso. Ezkondu bezperan Maria Victoria eta bi koinatugaien aurrean esan zidan:
|
|
|
Segoviatik Toledora: Juderian
|
ibili
, El Grecoren pinturak begiratu eta abar. Katedralaren azpian bi sala handi zeuden, sotano moduan; sala horietako batean elizaren harribitxi eta ondasunak zeuden, eta haien artean Ameriketan hartutako lehen hamalau kilo urreak ere bai, sagrario bihurtuta.
|
|
|
1959 Ley de Estabilización zeritzana kausa, gaizki
|
zebilkidan
langintza. Ez baitzegoen.
|
|
|
Beti gustatu izan zaizkit artea, musika klasikoa, eraikuntza zaharrak eta horrelako zerak. Hara heldu ondorengo lehen asteburuan bazterrik bazter
|
ibili
nintzen. Dena ikusi nahi nuen, dena ezagutu, nola edo hala irentsi.
|
|
|
Aurrerantzean ere, libre neuzkan larunbat gehienetan
|
ibiltzen
nintzen Parisen batera eta bestera. Lanean gurekin jarduten zuen madrildar batek esan ohi zuen, Madril ederragoa zela Paris baino.
|
|
|
– Espainian bezalako janaririk inon ez zagok! –eta horrelakoak esanez
|
ibiltzen
zen.
|
|
|
Euriaren hotsa gustatzen zaidalako edo euriminez
|
nenbilelako
, lorategira begira zegoen leihoari zinkezko aterpetxoa egin nion, euriaren hotsa entzuteko. Zeinen ongi biok etxean.
|
|
|
Beste ezeren aurretik deskonfiantza sorrarazten zidaten EAJrekiko kontuek, eta alderdi horretatik sortutako ezer ez zitzaidan egiten erakargarri. Herri arazoaz txepel eta epel
|
bazebilen
EAJ, arazo sozialez ez zen batere arduratzen. Edo agian interesatzen zitzaion, edozein oligarkiari interesatzen zaion moduan.
|
|
|
Edo agian interesatzen zitzaion, edozein oligarkiari interesatzen zaion moduan. Eta hori gutxi balitz, herri arazoari zegokionean ere, begiratu besterik ez zegoen zelako tratuetan eta lanetan
|
zebilen
. Burgesak ziren niretzat, eta eskuindarrak; abertzaletasun ezkertiar baten aurrez aurre zeudenak, Espainiako erregimena bera bezain konfesionalak.
|
|
|
Paisanozko txakur pila bat ere bai, bide batez; liskar batzuk sortu zituzten txakurrek elizkizunaren ondoren, korrikaldiak izan ziren. Jende heldua ikusi nuen hiletetan, gerran
|
ibilitakoak
izango ziren asko. Pozgarri egin zitzaidan hainbeste jende eta halakoa han topatzea.
|
|
|
Baina garai hartan ez zen halakorik. Beldurrez
|
ibiltzen
ginen leku guztietan, esatekoekin kontu handia edukiz. Azken batean, futbola eta ziren elkarrizketa gai bakarra, kito.
|
|
|
Nanterreko Unibertsitatea izan zen pizgailua. Egunkarietan irakurtzen nuen protestan
|
zebiltzala
, eta greban. Lehenago ere gertatu ziren halakoak, eta hasieran inork ez zion bestetan ez bezalako garrantzirik eman.
|
|
|
Dena dela, hazten ari zen mugimendua, handitzen, gainezka egitear. Buru
|
zebiltzanak
eurak ere ez ziren konturatzen zer zeukaten eskuartean, zelako indarra eta ahalmena zeuzkaten mugimenduarekin.
|