Bilaketa
dist.
non
lema/forma
nola
bilaketa
kategoria
Iragazkiak
Formularioa garbitu

Emaitzak: 309

2000
‎Baina, gramatika aipatu duzunez, Nebrijaren Gramática gomendatu nahi nizuke, orain artean irakurri ez baduzu... Eta, Paradisuaz denaz bezainbatean, kendu burutik zure ideia horiek, zeren, baldin Juan de Caramuelen liburuak irakurri bazenitu, jakinen baitzenuke ezen Gaztelan eraiki zuela Jainkoak Paradisua, Espai niaren erdian, kasik segur —eta, ondoren, amari behatu zion, beronen onespenaren bila balebil bezala.
‎Eta aitak, halatan, behekoak so beltzez eta begitarte itsusiz hartuko zituen maiz, mintzo zakarrez, hatz erakuslea aitzinetik gidari, larderiatsu, buruz buru zuena hastetik beretik akusatu eta uzkurtu nahian balebil bezala. Eta, behin haserretzen bazen, haren kolerak ez zuen ematzeko husgunerik, ez baretzeko atseden-lekurik edireiten:
‎Eta osabak ere, planetak bezala biraka balebil bezala, hasteko puntu berean akabatu zuen bere lezione hura:
‎Ene ustea eta aburua jakin nahian balebil bezala, Antonio Ibarbiak zorrotz so egin zidan; eta nik, usterik ezen ezin ginela urruneko intxaurren xerka ibili hurbilagokoen berri jakin gabe, are gutiago Utopiako lur urrunetarako bidaia hain perilos izan zitekeenean, eta akaba genezakeenean, aita Zacaríasek erranaren arabera, hainbat tributako indiarren atzaparretan, gorputza puskaturik eta mila zati eginik; oharturik ezen, etorkizun haren ... Eta Antoniok, orduan, erran zuen:
‎Eta bertze batzuetan ere halatsu egoiten ziren, hala nola jaun Marcelek euskal berboaren struktura esplikatu zionean, bertze solas hartan. Ni ere han nengoen, eta osabaren bisaia oroit dezaket, jaun Marcel erraiten ari zitzaiona sinetsi ezinik balebil bezala:
‎Pastazko betaurreko lodiak ohikoak baino handiagoak izanik ere babes kaskarregia ziren eta, beraz, ezinezkoa nuen kontagailua ikustea begiak malkotan izaki. Sumatzen nuen, hala ere, metro bakoitzarekin abiadura haziz zihoala, motorraren ahalmen guztia proban jarri nahian balebil bezala. Afalondoko goraldian, izarretara jaurtitako gidakide sentitzen nintzen.
‎Gehienak pixka batean berari begira gelditzen ziren, gero segitzen zuten oihuka. Xan ostatuaren bila balebil bezala zebilen. Poltsikoak hutsik zituen-eta, ez zuen hura atzemateko interes partikularrik; hala ere, hura zen ohitura.
2001
‎ANGELA orri bati begira, harritu aurpegiz. Behin eta berriro begiratzen dio, zerbaiten bila balebil bezala. TOMAS ANGELAk zer esango dago.
‎Askotan kontrajarriak diren arren, beti baliokideak, biak arbuiagarriak diren neurrian. Batak zein besteak zalantza desegoki ikusiko du, eta lekuz kanpokoa irudituko zaio, eta haren beldur izango da, eta inporta zaion gauza bakarra bere boterean zirrikiturik ez agertzea izango da eten egin zen momentu batez, jarraian esatera zihoana birritan pentsatu nahian balebil bezala. Hori dela eta, arriskutsua izango zaio, hiritarrek edozelako zalantza argiratu nahi izatea eta, era berean, botereak ez luke inoiz ere onartuko gaurko egunez gauzatu nahian gabiltzan honako zalantzaren apologia hau.
2002
‎Zeren errezeloa duten besteek? Hobespenaren konbentzimenduz baino gehiago dinamikaren inertziak behartuta egiten diren ibilietan bezala, bakoitzak berea (k) dituela esango nuke. Aznarrek, esate baterako, umeki politiko juridiko ultra horren aita denez, emaitzen erantzule bakarra/ nagusia izan beharrari dio beldur.
‎Rubik oso maite zuen. Lepotik eusten zion eta jira-biraka erabiltzen zuen, tiobiboetan balebil bezala. Katua oso gustura ibiltzen zenik ez dut uste.
‎Donibaneko arrantzale jendea mintzatzen den eran ari zitzaidan, hitzak zelula biziak balira bezala, bata bestearen ondotik jarriak bai, baina atzekoak aurrekoak fagozitatu nahian balebiltza bezala. Erantzun nion:
‎Arazorik gabe hori ere. Andereñoaren aholkuari jarraiki, itsu itsukako jolasean banenbil bezala interpretatzen dut Colin maillard; amorratzen nago noiz iritsiko Bonheur parfait bosgarren eszenara, eta hiru akats egiten ditut laugarrenean. Neure buruarekin haserre, berriro  interpretatzen dut Désir d’enfant, oraingoan akatsik egin gabe.
‎Bernardo Atxagak kontatzen du, Groenlandiako lezioa liburuan, poetak, Erromantizismoko iraultzari esker," harrotu, jainkotu egin zirela, behin ere ez bezalako garrantzia hartu zutela gizarteko botere sarean", eta Erromantizismoko Idazle Jainkotuek," edozein aitzakia dela eta, bitxi eta apartekotzat jotzen dute beren burua. . Idaztea bakardadea da, idazlea bakardadera kondenatuta dago?, esaten dute txit serio, gainerako jendea beti plazan eta kontu kontari balebil bezala. Oro har, arotzek eta mekanikoek baino gehiago dute beren lanaz, ukitu esoterikoak erabat ahaztu gabe".
‎Londres asfaltozko basoa da, baina elur malutek basoa bakarrik estali dute, ez asfaltoa. Zu Fionarekin zabiltza, baina gabe bazenbiltza bezala, gabe mara mara. Bere etxera abiatu zara.
2003
‎Etorkizunerako jokoan dagoenaren inguruan nabari den isiltasun deigarriaren alderantzizkoa esango nuke. Historiaz puztuta eta geroaz ahaztuta bagenbiltza bezala, beraz.
‎Barruan gortina uztaien soinua entzun zen, barratik mugitzen zirela. Emakumea zerbait kantatzen zebilela zirudien, distraiturik lehortzen balebil bezala. Apalean zerbait, ontziren bat edo orrazia izan zitekeena, uztearen zaratatxoak ere heldu ziren.
‎Bigarrenik gizaki bakoitzaren itxura biribila zen, bizkarra eta saihetsak biribilean zituela; lau esku zituen eta hankak eskuen modura, eta bi aurpegi lepo biribil baten gainean, zeharo elkarren antzekoak, eta 190 elkarri bizkartuta zeuden bi aurpegien gainean buru bakarra, eta lau belarri eta bi sexu organo, eta gainerako guztia batek hauetatik irudika lezakeen moduan. Eta zuzen zebilen orain bezala atzera ala aurrera joan nahi zuenean, eta azkar korrika egitera oldartzen zenean itzulipurdika dabiltzanak bezala zebilen hankak zirkuluan biratzen zutik erori arte, eta orduko zortzi hanka haien gainean jira-biraka azkar zebilen. Eta honako arrazoi honengatik ziren sexuak b hiru eta horrelakoak:
2004
‎Patetikoa naizela eta patetikoak garela onartzea ez da erraza. Maskara gabe, biluzik ibiltzea bezala. Ez da erraza, ez.
‎Hara hor bi nor, bi erraldoi, aurrez aurre: bata erasokorra, sua eta ura borrokan dabiltzanean bezala, eta bestea tenplatuagoa, hotza eta beroaren er­ dian.
‎Aitak ez zidan entzun. Begiak aretoaren bazter guztietara zuzentzen zituen, zerbaiten bila balebil bezala.
‎Mireia Elosegi izeneko fisikari gaztea zelatatu behar zuen, eta haren ikerlanaren jarraipena egin. Ez zen irakiarrak ehizatzen ibiltzea bezala, baina giharrak pixka bat luzatzeko aukera bai, behintzat. Eta, berritasuna zen aldetik, Ramírez kapitainak ohi baino gogo handiagoa eskaini zion kasuari.
‎Eta, handik gutxira, beste mezu bat: " Astebete daramat eskurik garbitu gabe, baina zeinen zoriontsua naizen horrela, inurri batzuk eskuko azalean barna balebilzkit bezala sentitzen baitut gau eta egun... Eta eskua tarteka ezpainetara eraman, musu eman, eta horrekin konformatzen naiz... oraingoz".
‎pasea, zentroa, errematea... kornerra, penaltia, gola... zutoina, langa, sarea... area handia, area txikia, erdiko marra... lasterketa, ostikoa, zangotraba... jokalaria, entrenatzailea, presidentea... fitxaketak eta milioiak... txartel horia eta gorria...: igandez igande etengabe errepikatzen diren hitzak, hitzen zirkulua biraka balebil bezala, noria baten antzera. Eta kazetarien galderak ere igandez igande errepikatzen dira, eta nola jokalariak eroso sentitzen baitira arauzko zirkuluaren mugen barruan, behin eta berriro errepikatzen dituzte erantzunak.
‎kasualitate hutsa izan zen hura, edo jainkoek jarritako seinalea? Zeren hegaberak bi multzotan banatuta baitzetozen, eta zeren multzo batek E bat formatzen baitzuen, eta besteak O bat, Eneko Ortegaren izen abizenen lehen letren arabera, ipar hotzetik ihesi zetozkigùn hegazti haiek ere gure futbol izarra omendu nahian balebiltza bezala...".
‎baso beltzean haizea balebil bezala
‎baso beltzean haizea balebil bezala
‎Zerbaiten bila balebil bezala bere inguru txikian begiratu zuen agenteak.
2005
‎Madokak baietz egin du buruaz, astiro pentsatzen balebil bezala.
‎Saltokiak atzean utzita beste ate handi batera iritsi da, etxe baten itxura duena, zutabe gorriek sartzeko hiru atal bereizita; honek bai, tenplu nagusirako bidea irekitzen du. Postal edo dokumentaletan ikusten denaren zaporea dauka denak, eta Europatik dabiltzanek bezala, hemengo askok ere argazki makina daramate soinean. Badirudi japoniarrentzat ere bisitatzeko tokia dela hau.
‎Autotik jaisten nintzen eta, bere ondotik igarotzean, eskuarekin laztan bat egiten nion buru gainean; berak une batez burua jiratu eta, eskua miazkatzen ahalegindu arren, berehala itzultzen zen lehengo posiziora, erne autotik beste norbait jaitsiko ote zen. Handik minutu batzuetara, etxe barnetik haren urratsak aditzen nituen, etxean baimenduta zituen tokietatik ibiltzen, norbaiten bila balebil bezala.
‎Ez genuen ezer egin, besarkaturik egon besterik; ni zer egin ez nekiela nengoen, gugandik oso gertu lotan zegoen jende haren erdian. Idoiak berehala hartu zuen lo, baina niri asko kostatu zitzaidan; alde batetik, bero nengoen, eta, bestetik, gihar bat ere mugitzeko ezgauza, arestian ikusia genuen hodeizko lastaira bigun haren gainean kulunka bagenbiltza bezala.
‎Asmo horixe nuen oraingoz, baina ez nekien hurrengo egunean zer egin, eskolara joan ala ez, eta, batik bat, Adelak arratsaldeetan ematen zigun eskolara joan ala ez. Ez nengoen hurrengo egunean zer egingo ote nuen pentsatzeko, neure baitan bildua, amorrua eta etsipena dastatuz, putzu lohi batera erori eta bertan jiraka dabilena bezala, handik irteteko asmorik gabe.
2006
‎Eta txalapartak ere horretarako aukera ematen du, jolasteko. Harrapaketan ibiltzea bezala da, badakizu besteak zenbat korri egiten duen, eta haren atzetik zoaz. Bada jolasa, eta era berean bada elkarren arteko pultsu jokoa ere, eta sormena ere bai, eta elkar entzun behar izatea.
‎Hizkuntza handietan idaztea, frantsesa, gaztelania, ingelesa? autopista batean ibiltzea bezala da. Bideak eginda daude.
‎Neskaren gogoa bereganatu nahirik, gorriak eta beltzak ikusi zituen. Bide malkartsuan ibiltzea bezala izan zen bere hitzak Garcilasoren moldean baina biek hobeki konprenitzen zuten mintzairan lerrokaturik ikusi arteko lana. Errazagoa izanen zitzaion, Eiheralarreko erretorearen liburua orduan ezagutu balu.
‎Goitik behera aztertu ninduen, nire zantzu juduen bila balebil bezala. Nire hirian hilero egiten zuten ganadu feriarekin gogoratu nintzen.
2007
‎Ez dio esan McDonald, s era doala alabaren urtebetetzeko askaria enkargatzera. Ez dio esan ama dela, oraindik gaztetxean zebilen Amaia gaztea dela erakusteko ahaleginetan balebil bezala.
2008
‎Holakoentzat, autoestimuz gaizki dabiltzanentzat bezala, asertibitatez jokatzea izan daiteke irtenbidea: ikuspegiari tinko euts diezaiokete, baina inor mindu gabe eta alferreko liskarrik sortu gabe.
‎Horregatik, komentura iritsi, zaldia ukuiluan sartu, ama nagusia ikusi eta honek, arrebarengana eraman baino lehen, kapera erakutsi zionean, domingotarra lekuz kanpo gelditu zen? ez zegoen haren begiei erreparatzea baizik, ireki eta itxi egiten baitzituen, itxi eta ireki, baita eskua begietara eraman eta haiek igurtzi ere, begiaren neurriko bekarra kendu nahi eta ezinean balebil bezala, harik eta, ama nagusiarengana jiratu eta begirada finkatzen zuela, honela mintzatu zitzaion arte:
‎Edo gainetik izan ote zen, gauza horiek ez baitira zehatz mehatz jakiten inoiz?, hain dira xinpleak, batzuetan, nork bere baitatik fantasmak eta deabruak uxatzeko erabiltzen dituen teknikak, eta hain dira sofistikatuak, besteetan?! Kontua da, izan ere, markesa andereak inbidiaren antzeko zerbait sentitu behar zuela, bere buruari ezetz eta ezetz esaten zion aldika, pentsamendu itsusi baten aurka borrokan balebil bezala?, era batean edo bestean: alabaren gaztetasunaren inbidia eta haren pasioaren inbidia; eta deabruzko galdera bat ere bururatu zitzaion, ausaz?. Ibili zen bezala ibiliko ote zitzaidan senarra, hots?
‎Une hartan, baina, begirada zorroztu zuen Zosimok, zalantza batek harrapatu eta azalpen baten bila balebil bezala, eta Nazariok berea eman zion:
‎–Hain da txikia kapera eta hain dago irudiz betea? , esan zuen Ernestinak, pentsamendu txarra kontatu aurretik zuribidean balebil bezala.
‎Biek egiten zituzten begi mugimenduengatik balitz, nornahik jakin zezakeen, bertaratutako lekuko anonimo batek, adibidez? Regina urduri zegoela, eta Ernestina lasai, izan ere, Ernestinak begietara zuzen begiratzen zion bakoitzean, Reginak beheratu egiten zituen begiak, zerbait gorde nahian balebil bezala. Harik eta Ernestinak esan zion arte:
‎horregatik egiten zuten bi ahizpek lo gela bitan, hain ziren ezberdinak, umetan gela berean lo egin zuten arren. Reginak bere gorputzaren mugimenduekin eta bere hitz jarioarekin betetzen zuen espazioa, bere ahotsarekin, bere kantekin eta bere dantzekin, eta Ernestina, aldiz, diskrezioaren irudia zen, beti oin puntten gainean balebil bezala, edo belusezko oinetakoekin, ahotsa ere belusezkoa zuen?, zarata eta zalaparta orotatik urrun. Azkenik, ume umetatik esan zuen Ernestinak haztean eta koskortzean moja joango zela herri inguruko eremu aski bakarti batean zegoèn karmeldar oinutsen komentura, benetako askatasunaren bila omen zihoan?, jarrera hura Reginari ulertezina egiten zitzaion bitartean:
‎Gazte bi, neska mutilak, elkarrizketa bizi bizian ari dira. Gorbatadun gizon bat egunkaria irakurtzen ari da, orri handi baldarrak begiekin ezker eskuin berri interesgarrien bila arakatzen balebil bezala. Lidiak batari eta besteari, batzuei eta besteei begiratzen die tarteka, diskrezioz?
‎Mahaiaren gainean daukan egunkaria zabaldu du. Ez dabil patxadan irakurtzen, zerbaiten bila balebil bezala baizik?
‎Aitor begira gelditu zaio, lika zertxobait lehortzen uzten duen bitartean. Hanka politak ditu, baina herren txiki bat daukala ematen du, pixka bat alderoka balebil bezala, edo beharbada maldak eragindakoa izango da?
‎Rossio plaza atzean utzi eta Rua Aurea tik jo zuen iheslariak. Santa Justako igogailua ikusi zuen bere eskuinean, eta Lisboako begiratoki estimatuenera igotzeko ilaran itxaroten zuten turistei iskin egiten hasi zen, sigi saga, slalomean eskiatzen balebil bezala. Gero igogailuaren burdinazko dorre eskerga inguratzen zuten eskailerak igo eta ezkerretara jo zuen, Chiadoko biltegi eta saltoki handiak biltzen zituen Rua do Carmo ko galtzada dotoretik gora.
‎Beren barrenean sartu eta batzuetan ez dut ezer sentitzen, ez diet bazterrik aurkitzen. Gela ilun batean itsumustuan haztamuka ibiltzea bezala da, esan zuen eta ardo kopari mahai gainean itzuli txikiak ematen hasi zen. Inoiz baino abailduagoa zirudien, inoiz baino ahots eroriagoa zuen, hain eroria non kosta egin baitzitzaidan hasieran zertaz ari zen jabetzea ere.
‎Erreakzio horrekin ematen du Azkuek lasaitu ederra hartzen zuela sabindar idoloen aurka (guztiz aurka behintzat) joan behar ez izateagatik. ...an bertan Astarloaren erretratu bat jartzea (eta Sabino Aranaren beste bat) 74, bai eta Akademiaren babespean antolaturiko lehen Euskal Egunak Astarloaren omenez egitea Durangon75 Zentzu horretan, argi geratzen da Azkuek ez zuela bere burua Arana Goiriren eta haren eskolakoen kontrako gisa jarri gura, baizik haien alboan kokatu nahiago zuela, osagarri gisa, biak bando berean euskararen alde lanean balebiltza bezala. Ildo horretan, 1935eko Euskalerriarenyakin­tza obran, Azkuek era honetara azaltzen zuen abandotarrarekiko gertutasuna:
‎Baina, alor hartan ez ezik, beste guztietan ere halakoxea zen, baita jokabide moral etikoei zegozkièn kontuetan ere, Eliza Ama Santuak ematen zituèn arautegi, dekalogo eta bestelako ordenantzetan jarria baitzuen bere fedea, halako eran, non, ikuspegi horretatik, ultraortodoxotzat ere har baitzitekeen haren jarrera. Horregatik, komentura iritsi, zaldia ukuiluan sartu, ama nagusia ikusi eta honek, arrebarengana eraman baino lehen, kapera erakutsi zionean, domingotarra lekuz kanpo gelditu zen... ez zegoen haren begiei erreparatzea baizik, ireki eta itxi egiten baitzituen, itxi eta ireki, baita eskua begietara eraman eta haiek igurtzi ere, begiaren neurriko bekarra kendu nahi eta ezinean balebil bezala, harik eta, ama nagusiarengana jiratu eta begirada finkatzen zuela, honela mintzatu zitzaion arte:
‎Une hartan, baina, begirada zorroztu zuen Zosimok, zalantza batek harrapatu eta azalpen baten bila balebil bezala, eta Nazariok berea eman zion:
‎–Hain da txikia kapera eta hain dago irudiz betea... –esan zuen Ernestinak, pentsamendu txarra kontatu aurretik zuribidean balebil bezala.
‎horregatik egiten zuten bi ahizpek lo gela bitan, hain ziren ezberdinak, umetan gela berean lo egin zuten arren. Reginak bere gorputzaren mugimenduekin eta bere hitz jarioarekin betetzen zuen espazioa, bere ahotsarekin, bere kantekin eta bere dantzekin, eta Ernestina, aldiz, diskrezioaren irudia zen, beti oin puntten gainean balebil bezala, edo belusezko oinetakoekin –ahotsa ere belusezkoa zuen–, zarata eta zalaparta orotatik urrun. Azkenik, ume umetatik esan zuen Ernestinak haztean eta koskortzean moja joango zela herri inguruko eremu aski bakarti batean zegoèn karmeldar oinutsen komentura –benetako askatasunaren bila omen zihoan–, jarrera hura Reginari ulertezina egiten zitzaion bitartean:
‎Biek egiten zituzten begi mugimenduengatik balitz, nornahik jakin zezakeen –bertaratutako lekuko anonimo batek, adibidez– Regina urduri zegoela, eta Ernestina lasai, izan ere, Ernestinak begietara zuzen begiratzen zion bakoitzean, Reginak beheratu egiten zituen begiak, zerbait gorde nahian balebil bezala. Harik eta Ernestinak esan zion arte:
‎Hitzeko gizona: munduan haizerik ez balebil bezala. Hitzeko gizona:
2009
‎neska bat itaurrean zebilen idi parea finezia handiz gidatzen. Hurbildu nintzaiolarik, hamazazpi bat urte izango zituela ohartu nintzen, eta haren ile adatsaren gaztaina kolore argiari, kasik horiari erreparatu nion; bestalde, haren soineko estua ikusirik, haren galtzerdi ederrak, bitxia iruditu zitzaidan, halako erromeria edo ospakizun intimo batean balebil bezala. Hala bada, eszena bihotz altxagarri haren aurrean, hots egin nuen:
‎Atea zabaltzen zuten aldiro ernatu egiten zen. Sartzaileak, atea gurutzatzen zutenean, taldean edo bikoteka edo bakanka, baina inoren bila ez balebiltza bezala sartzen ziren. Atea berriz zabaldu zuten.
‎Eta holakoxe ultzia zuten egunero, hamarrak aldera atseden bat hartu arte. Izerdia kopetan, ia automatikoki egiten zituen gosariak, amaigabeko erroskan balebil bezala. Urte bat zeraman lantoki honetan.
‎Puruari tartekako kaladak emateko bakarrik eteten nuen kontakizuna. Puzzlearen zati guztiak jarri nituen mahai gainean, nire barruko anabasaren inbentario bat egin nahian banenbil bezala. Karmelek adi entzuten zuen dena.
‎izeba Ernestina, batere txalozalea ez zena?. Ekintza batek ongi eginaren atsegina du ordain, txaloen atsegina guztiz beste gauza bat da-eta? esan ohi zuen?, konplitzeagatik txalotzen ari zen, antza, betartean ez zuen irri arrastorik erakusten behinik behin?, besteengandik gehiegi ez nabarmentzeko ahaleginean; Adak, berriz, automata batek bezala jotzen zituen txaloak, Teofilo Mariaren jardunbideak adimena kamustu eta kamustasun hartatik irten ezinean balebil bezala; Nazariok, azkenik, desgogara bezala jotzen zituen, kontu hartan guztian zerbaitek arnasa kenduko balio bezala. Guztiaz ere, txaloek behartuta sentitu zelako edo, zergatik behar zuen, bada, anai arrebetan zaharrenak pianista batek edo edozein pandero jotzailek baino gutxiago izan??, bere emanaldiari azken ukitua eman nahi izan zion Teofilo Mariak, eta hala, aulkian eseri bezain laster, Adari begiratu eta esan zion:
‎–Ez nazazu utz, ezta min egiten badizut ere?;. Hitz ematen dizut?, erantzun zion Maria Bibianak; Adak, baina, nekez egin ziezaiokeen minik, zegoèn egoeran? nahiz eta, zegoèn egoeran zegoelako, inoiz baino min handiagoa egiten zion, Adaren gogogabezia desertu bat balitz bezala, guztiengandik erremediorik gabe bereizten zuena; hala, bada, Maria Bibianak bakardadeak jota behar zuen, eta Adarekin ibiltzeko era hura zuen, ausaz, bere bakardadearen ezaugarria, biak elkarrekin balebiltza bezala, bai, baina bakoitza bere aldetik, desertuaren alde banatan, eskuak eta besoak bereiz; horregatik Maria Bibianaren poza eta horregatik Maria Bibianaren alaitasuna, Adaren besoak berea kateatu zuenean.
‎Eta Euzkadik ikurrina du bandera, eta euskara du hizkuntza, Primo de Riverak bestela nahiko lukeen arren! , eta, alde batera eta bestera so egiten zuela, balizko etsai baten atzetik balebil bezala, eskua paparrera eraman eta papar barrutik lepoko bat atera zuen, zintzilik bi dominatxo zituena, Jainkoaren bihotzarekin bata, eta ikurrinarekin bestea, Gabinori esaten zion bitartean?: Hemen Jaungoikoa eta hemen ikurrina:
‎gauza bat buruan sartzen zitzaionean ez zuela azkenera arte etsitzen, auzi hartan ere nekez!; hala, bada, Maria Bibianari emandako azken erantzunaren ondotik zabaldutako isilunean, burmuinetan behar zituen Adak pentsamendu haiek, eta burmuinetan behar zituen, halaber, liburuari buruzko hitzak, Txaro Goirik berari esanak: . Dinamita hutsa da!?; adiskidea ez zitzaion, ez, txantxetan ari, liburua, azkenean, eskuetan lehertu baitzitzaion!; Ada, beraz, garaitua sentitzen zen, begiak beherantz itzuliak zituen une hartan, burua makur?, Maria Bibiana erreakzionatzen hasi zenean, begiak urrunean ganoraz iltzatuz, arreta osoa bereganatu nahian balebil bezala, buruan zuèn buruhausteari aurre egiteko asmoz, itxuraz; ez al zuen arestian esan, izan ere, bera bien alde zegoela, Teofilo Mariaren alde eta Adaren alde?; Adarekin hitz egin zuen eta gehiago ere hitz egingo zuen, baina Teofilo Mariarekin ez, eta harekin ere hitz egin zuen, orduan nekez, lagunekin geratua baitzen hiriko hotel ezagun bateko kafetegian, igandeetako ohiko tertuliatxoan, bai... begiak jaso zituenean hartaz ohartu behar zuen Adak, hain zen nabarmena Maria Bibianaren begiek egin zuten aldaketa gelara sartu zirenetik, betilunetik betargira:
‎Beste plano batean zegoen, zinez, Teofilo Maria: berari zuzendatuko zine kamera balizko batek zehatz mehatz adieraz zezakeen hura; izan ere, Luis Moraza eta Felipe Briones Fanellirengana hurbiltzen ari ziren bitartean, ekin zion Teofilo Mariak alkandoraren paparraldea astintzeari eskuz, gorputzen bultzadaren batean Fanellik utzitako ezpain listutsuen marka garbitu nahian balebil bezala; astindu zituen eskuak, gero, lauzpabost bider, erabakitasun handiz, gora eta behera, behera eta gora, bi eskuak kontrako norabidean tangentzialki proiektatuz, ahurra ahurraren aurka, txalo hots apalak airean, jestu harekin esan nahi balu bezala: –Bukatu ditut hemengo lanak, mutilak, eta ni banoa?; eta Teofilo Maria bazihoan, ustez bazihoan, bastoia eskuan zuen behintzat une hartan, jaka jantzia eta sonbreirua buru gainean jarria, baita garaipenaren irri zabala ezpainetan ere, jakina?, baina ez zihoan; aitzitik, irri zabala bekozko ilunean urtu eta Fanelliri laguntzen ari zitzaizkiòn langileen ingurura hurbildu zen, haserre bizian:
‎nik ere ez? eta isilik geratzen zen, hitzik gabe geratzen zelako, ausaz, edo guztiz bestela, bai baitzirudien ezen, ahoa isildu arren, begiekin hizketan jarraitzen zuela, errealitate ezin esana esateko azken ahaleginean balebil bezala, atsedenak eta esperantzak hartutako begien mintzoaz, ezer espero gabe guztia espero zuelako jada, menturaz?, konfiantzazko abandonuaren mintzoaz: nik ez dakit, baina badakit Jainkoak badakiela, eta Jainkoaren eskuetan nago?
‎...n, itxuraz, han jokoz kanpo zegoèn bakarra. Adak ere pozik zirudien, baina bazuen haren begiradak pozari biribiltzen uzten ez ziòn zerbait, begiradari halako kutsu basati bat ematen ziona, errabiaren eta inbidiaren arteko sentimendu batek ere bereganatuta balu bezala?, orain irri urduria egiten baitzuen eta orain desegiten, borondatearen eta bere berezko izaeraren arteko borrokan erabaki ezinean balebil bezala; Damasok, baina, pisuzko arrazoiak zituen, jakin ere ongitxo baitzekien nola nagusitzen zitzaion, bizikletara igo ahala. Teofilo Mariaren makinan ibiltzen ikasi zuenetik, apenas ibili zen behin edo behin?, erabateko ezinegona. Panorama hura, gainera, are ilunago bihur zitekeen, bere bizikletakideen trebetasuna ezagutua:
‎Nazario ez zen bere apainketa pertsonalean orduak galtzen zituèn gizona; esan ere, esan zitekeen gizon landugabea zela alor hartan, apur bat oihesa, Reginarekiko harremanek, denborarekin, alor hura ere lantzera eraman zuten arren; baina horra: beste gauza bat zen haren bibote oparoa, halako moldez, non, bizarra egiterakoan, minutuak eman baitzitzakeen biboteko iletxoak berdintzen; eta bizarra egiten ez zuenean ere berdin, orduan hatzekin aritzen baitzen, bibotea lisatu eta iletxo bakoitza bere tokian jarri nahian balebil bezala, puntak pittin bat goraka; gero, lanaren emaitza gain gainekoak ikusita, atseginezko irritxo bat egiten zion bere buruari; esan nahi baita orduan ere halaxe aritu zela Nazario Orbe, hain zegoen harro bere biboteaz, antza?; lana bukatutzat eman zuenean, baina, ez zion bere buruari irririk erakutsi; areago: ispiluak islatzen zuèn irudiak ez zuen ohiko harrotasunik adierazten, inondik ere; Nazariok, beraz, beste zerbait behar zuen buruan; Nazario, izan ere, ez zen motza; une hartan, gainera, ez zuen disimuluan ibili beharrik, bakar bakarrik baitzegoen komunean, ispiluaren aurrean; gero, ezpainak mugitu zituen, baina hotsik gabeko mugimenduan, aurrez aurre zuenari hizketan ariko balitzaio bezala, begiak begietan iltzaturik:
‎–Eta berak bizkarra hautsi dit! , esan zuen Teofilo Mariak, keinu esanahitsu batean, besoa atzera eraman nahi eta ezinean balebil bezala.
‎–Alde hortik, Nikolai, astoari konfiturak ematea alferrik duk-eta! Eta erne ibili, hurrengoan ikusten bahaut, ongi damutuko haiz-eta!??, ezta iraultzak opilari buelta ematean ere; besteetan, berriz, ahapeka aritzen zen, biraoka balebil bezala, jakin ez bere buruaren edo sarjentuaren aurka, sokan gora egiten zuenean, esate baterako, metro pare bat gora egin ondoren gelditzen baitzen, ez arre eta ez so.
‎Izebak mutilaren gainetik begiratu zuen, baita ezker eskuin ere, lekuko hipotetikoen bila balebil bezala; gero, esan zion:
‎Domingo, beraz, zerbait eta norbait zelakoan, harro bezain pozik zegoen, irriak ezpainetan alderik alde utzitako oinatzak lekuko; haren harrotasunak eta haren poztasunak bazuten itzal bat, ordea, Teofilo Mariak ez baitzuen ordura artean ezer esan, eta Domingok beldur behar baitzuen anaiak arestian bezala erreakzionatuko ez ote zuen, beste oldarraldi batekin; hala, bada, hiru anai arrebek egindako galderari erantzuteko prest zegoen arren, irria ezpainetatik ezabatu eta Teofilo Mariari begiratu zion Domingok: begirada hark bazuen mendekotasunetik zerbait, anaia anaiari baimen eske balebilkio bezala, buruan zuena esateko?, baina bazuen, halaber, errebeldi puntu bat, distira moduko bat, alegia, bere baitan eguzkiaren dirdira zeramana, poxpolo batek bere baitan munduko sute guztiak eraman ditzakeen moduan; orduan, baina, Domingoren bakardadeaz jakitun balira bezala, laguntzan etorri zitzaizkion beste hiru anai arrebak. Damaso, Maria Bibiana eta Ada?, haren begiradarekin bat egiteko, bere ekinaldiaren porrotaren ondoren, zegoèn tokian ez balego bezala zegoen Gabino?, hirurek batera so egin baitzioten Teofilo Mariari; hauen soak, haatik, exijentziazkoak ziren eskarizkoak baino gehiago, orduantxe ulertu balute bezala ezen hirurek mende zutela hirurak noiznahi mende zituena; Teofilo Mariak, ondorioz, inguratua sentitu behar zuen, gutxitan bezala sentitu ere, bai kanpotik, lau begi parek begi hesi bat osatzen baitzuten, eta bai barrutik ere, estualdi hartara iritsita aitortu beharrean baitzegoen ezen auzi hartan zerbait arraroa gertatzen ari zela:
‎Izebak, ordainean, begiak zorroztu eta halako keinu bat egin zion, galdera baten osagai guztiak zituena, ilobari xehetasun eske balebilkio bezala.
‎harik eta, hilabete pare bat igarota gero, Gabinok arkatza eskuan hartu eta orri zuri baten aurrean jarri zen arte; egin zituen hamar minutu jarrera hartan, hogei minutu, ordubetea? Gabinoren keinuei erreparatzen ari zitzaièn balizko ikusle bat berehala ohartuko zen minutu haien tentsioaz, arkatzari eusten ziòn eskuak mugimendu azkarrak egiten zituen, egin orduko desegiten zituenak, lehen marra egin nahi eta ezinean balebil bezala, arkatza orrira hurbildu ahala urruntzen baitzuen?, zalantzek Gabino erdibituta zuten seinale; Gabinok, izan ere, bere joera hura zuen, alde batetik, marrazkiak, marrazkitxoak, egitera bultzatzen zuena eta bere istorioak kontatzera, berari ateratzen zitzaizkion bezala, aitarengandik bereiz; bestetik, baina, gogoan behar zuen aitaren jarrera gogorra?. Lehen egiten zenituèn marrazkiak gehiago gustatzen zitzaizkidan??, Gabino bere burua ukatzera zeramatenak; Gabino, beraz, bere buruarekin borrokan zebilen, antza; joko eremu hartan, gainera, bi parametro adierazle zeuden, borrokaren nondik norakoen berri eman zezaketenak:
‎–Aita, esan zion, lorik gabeko gaua egin ondoren?, Domingok atzo gurean egin zuenak ez du izenik? , une hartan, baina, isilune bat zabaldu zen (burua ezker eskuin mugitzen zuen Teofilo Mariak, barne korapilo bat askatu nahi eta ezinean balebil bezala), harik eta barrua askatzera deliberatu zen arte, ahotsa dar dar batean ipinita?: Putakumea!
‎Ada, baina, ahizpari kasurik egin gabe, sonanbulo bat bezala irten zen langelatik; afaltzerakoan ere, halaxe jarraitu zuen, bere baitan bildua, gogoeta harrigarrietan, agidanez, buru sabaiko zeruan ahate erreak balebilzkio bezala, hegan batetik bestera; oherakoan, baina, erreakzionatu egin zuen, erraietatik erreakzionatu ere, nekez atera zitekeen beste ondoriorik Adaren buru mugimendu ezezkoei erreparatuz gero, hitzak mihitik ihes egin zion arte:
‎–Hori ez duk galdera bat, iritzi bat duk, eta hemen nik ditiat iritziak eta zuek aginduak? , esan zion sarjentuak, Nikolairengana hurbildu eta haren inguruan biraka hasten zela, astiro baino astiroago, pausoa hitzen erritmora egokitu nahian balebil bezala?. Eta, hala ere, aholku bat emango diat, Nikolai, abisua ere badena, jakin dezaan:
‎Gidari baten premia agertzen du Jakin ek; gazte jendea galduta balebil bezala, araugintzari ekin diezaiola eskatzen dio Euskaltzaindiari:
‎Batere prestatua ez zen bat bateko momentu hori nekez ahantziko dute/ dugu Senpereko gazteek eta dantza taldeko arduradunek. Euskal dan­tzan aritzea bizi­kletan ibiltzea bezala da doike, ez da sekulan ahanzten. Noizko dan­tzari ohien talde berria?
‎Holmesek. Baina ez zen egun normal batean zalgurdian ibiltzea bezala; zirrara egiten ziona kasu
‎Pilota motelegiak zeuden, gutxiegi dira pilotaleku honentzako. 1 Formulako lasterketa batean Harriketarren autoarekin ibiltzea bezala da.
‎Beste plano batean zegoen, zinez, Teofilo Maria: berari zuzendatuko zine kamera balizko batek zehatz mehatz adieraz zezakeen hura; izan ere, Luis Moraza eta Felipe Briones Fanellirengana hurbiltzen ari ziren bitartean, ekin zion Teofilo Mariak alkandoraren paparraldea astintzeari eskuz, gorputzen bultzadaren batean Fanellik utzitako ezpain listutsuen marka garbitu nahian balebil bezala; astindu zituen eskuak, gero, lauzpabost bider, erabakitasun handiz, gora eta behera, behera eta gora, bi eskuak kontrako norabidean tangentzialki proiektatuz, ahurra ahurraren aurka, txalo hots apalak airean, jestu harekin esan nahi balu bezala: " Bukatu ditut hemengo lanak, mutilak, eta ni banoa"; eta Teofilo Maria bazihoan, ustez bazihoan –bastoia eskuan zuen behintzat une hartan, jaka jantzia eta sonbreirua buru gainean jarria, baita garaipenaren irri zabala ezpainetan ere, jakina–, baina ez zihoan; aitzitik, irri zabala bekozko ilunean urtu eta Fanelliri laguntzen ari zitzaizkiòn langileen ingurura hurbildu zen, haserre bizian:
‎Izebak mutilaren gainetik begiratu zuen, baita ezker eskuin ere, lekuko hipotetikoen bila balebil bezala; gero, esan zion:
‎Domingo, beraz, zerbait eta norbait zelakoan, harro bezain pozik zegoen, irriak ezpainetan alderik alde utzitako oinatzak lekuko; haren harrotasunak eta haren poztasunak bazuten itzal bat, ordea, Teofilo Mariak ez baitzuen ordura artean ezer esan, eta Domingok beldur behar baitzuen anaiak arestian bezala erreakzionatuko ez ote zuen, beste oldarraldi batekin; hala, bada, hiru anai arrebek egindako galderari erantzuteko prest zegoen arren, irria ezpainetatik ezabatu eta Teofilo Mariari begiratu zion Domingok: begirada hark bazuen mendekotasunetik zerbait –anaia anaiari baimen eske balebilkio bezala, buruan zuena esateko–, baina bazuen, halaber, errebeldi puntu bat... distira moduko bat, alegia, bere baitan eguzkiaren dirdira zeramana, poxpolo batek bere baitan munduko sute guztiak eraman ditzakeen moduan; orduan, baina, Domingoren bakardadeaz jakitun balira bezala, laguntzan etorri zitzaizkion beste hiru anai arrebak –Damaso, Maria Bibiana eta Ada–, haren begiradarekin... guztia zela arraroa, alegia... aitzakiak aitzakia, ez baitzen normala urte erdiko zer hura –bere anaiatxoa, garbi esanda– ez ezagutzea; atzerabiderik gabeko puntu hartara helduta –anai arreben begi hesia Teofilo Mariaren atzerakako pauso balizkoen eragozgarri zen–, alferrikakoa zen problema luzaroagoan ezkutatzen ibiltzea... nahiz eta barruko inertziak mutila hartara bultza zezakeen artean ere, zeren egiazko egia jakiteak –erdi itsua ez ezik, beste mila akats ote zituen zerak... orbetarren izen ustez garbia guztiz zikintzera irits zitekeenak? – oinazpietan leize bat irekiarazi eta bertigoaren atarian jar baitzezakeen...
‎Ada, baina, ahizpari kasurik egin gabe, sonanbulo bat bezala irten zen langelatik; afaltzerakoan ere, halaxe jarraitu zuen, bere baitan bildua, gogoeta harrigarrietan, agidanez, buru sabaiko zeruan ahate erreak balebilzkio bezala, hegan batetik bestera; oherakoan, baina, erreakzionatu egin zuen, erraietatik erreakzionatu ere... nekez atera zitekeen beste ondoriorik Adaren buru mugimendu ezezkoei erreparatuz gero, hitzak mihitik ihes egin zion arte:
‎" Alde hortik, Nikolai, astoari konfiturak ematea alferrik duk-eta! Eta erne ibili, hurrengoan ikusten bahaut, ongi damutuko haiz-eta!" –, ezta iraultzak opilari buelta ematean ere; besteetan, berriz, ahapeka aritzen zen, biraoka balebil bezala, jakin ez bere buruaren edo sarjentuaren aurka... sokan gora egiten zuenean, esate baterako, metro pare bat gora egin ondoren gelditzen baitzen, ez arre eta ez so. Nikolaik, baina, gauza gehiago behar zituen buruan:
‎ahizpak shocka izan zuenetik ez baitzuen burua altxatzen; eta, harekin ospitalera joan zenetik, hari begira bizi zen, bere burua ukatzeko gertu, Adarena berresteko asmotan; Adari bazkaltzen eta afaltzen laguntzen zion, egonarri handiz; honek ohea bustitzen zuenean, berriz, Maria Bibianak garbitu eta azpiko galtzak eta izarak aldatzen zizkion; Maria Bibianak, beraz, gogoan behar zuen Adari egindako promesa, noiz eta ahizpa halaxe mintzatu baitzitzaion, bi poloen arteko barne borroka hartan sartuta zebilèn garaian: ...on Maria Bibianak; Adak, baina, nekez egin ziezaiokeen minik, zegoèn egoeran... nahiz eta, zegoèn egoeran zegoelako, inoiz baino min handiagoa egiten zion, Adaren gogogabezia desertu bat balitz bezala, guztiengandik erremediorik gabe bereizten zuena; hala, bada, Maria Bibianak bakardadeak jota behar zuen, eta Adarekin ibiltzeko era hura zuen, ausaz, bere bakardadearen ezaugarria, biak elkarrekin balebiltza bezala, bai, baina bakoitza bere aldetik, desertuaren alde banatan, eskuak eta besoak bereiz; horregatik Maria Bibianaren poza eta horregatik Maria Bibianaren alaitasuna, Adaren besoak berea kateatu zuenean.
‎–Aita –esan zion, lorik gabeko gaua egin ondoren–, Domingok atzo gurean egin zuenak ez du izenik... –une hartan, baina, isilune bat zabaldu zen (burua ezker eskuin mugitzen zuen Teofilo Mariak, barne korapilo bat askatu nahi eta ezinean balebil bezala), harik eta barrua askatzera deliberatu zen arte, ahotsa dar dar batean ipinita–: Putakumea!
‎gauza bat buruan sartzen zitzaionean ez zuela azkenera arte etsitzen, auzi hartan ere nekez!; hala, bada, Maria Bibianari emandako azken erantzunaren ondotik zabaldutako isilunean, burmuinetan behar zituen Adak pentsamendu haiek, eta burmuinetan behar zituen, halaber, liburuari buruzko hitzak, Txaro Goirik berari esanak: " Dinamita hutsa da!"; adiskidea ez zitzaion, ez, txantxetan ari, liburua, azkenean, eskuetan lehertu baitzitzaion!; Ada, beraz, garaitua sentitzen zen –begiak beherantz itzuliak zituen une hartan, burua makur–, Maria Bibiana erreakzionatzen hasi zenean, begiak urrunean ganoraz iltzatuz, arreta osoa bereganatu nahian balebil bezala, buruan zuèn buruhausteari aurre egiteko asmoz, itxuraz; ez al zuen arestian esan, izan ere, bera bien alde zegoela, Teofilo Mariaren alde eta Adaren alde?; Adarekin hitz egin zuen eta gehiago ere hitz egingo zuen, baina Teofilo Mariarekin ez, eta harekin ere hitz egin zuen, orduan nekez, lagunekin geratua baitzen hiriko hotel ezagun bateko kafetegian, igandeetako ohiko tertuliatxoan, bai... begiak jaso zituenean hartaz ohartu behar zuen Adak, hain zen nabarmena Maria Bibianaren begiek egin zuten aldaketa gelara sartu zirenetik, betilunetik betargira:
‎Bedeinkatua izan bedi Jainkoa, eta bedeinkatua haren izena!"; hasi zen Maria Bibiana ere txalotzen, hasi zen izeba Ernestina, hasi zen Nazario, hasi zen Ada...; azken hauek, baina, beste zerbait behar zuten buruan: ...atsegina du ordain, txaloen atsegina guztiz beste gauza bat da-eta" esan ohi zuen–, konplitzeagatik txalotzen ari zen, antza –betartean ez zuen irri arrastorik erakusten behinik behin–, besteengandik gehiegi ez nabarmentzeko ahaleginean; Adak, berriz, automata batek bezala jotzen zituen txaloak, Teofilo Mariaren jardunbideak adimena kamustu eta kamustasun hartatik irten ezinean balebil bezala; Nazariok, azkenik, desgogara bezala jotzen zituen, kontu hartan guztian zerbaitek arnasa kenduko balio bezala. Guztiaz ere, txaloek behartuta sentitu zelako edo –zergatik behar zuen, bada, anai arrebetan zaharrenak pianista batek edo edozein pandero jotzailek baino gutxiago izan? –, bere emanaldiari azken ukitua eman nahi izan zion Teofilo Mariak, eta hala, aulkian eseri bezain laster, Adari begiratu eta esan zion:
‎Izebak, ordainean, begiak zorroztu eta halako keinu bat egin zion, galdera baten osagai guztiak zituena, ilobari xehetasun eske balebilkio bezala.
‎..., han jokoz kanpo zegoèn bakarra –Adak ere pozik zirudien, baina bazuen haren begiradak pozari biribiltzen uzten ez ziòn zerbait, begiradari halako kutsu basati bat ematen ziona, errabiaren eta inbidiaren arteko sentimendu batek ere bereganatuta balu bezala–, orain irri urduria egiten baitzuen eta orain desegiten, borondatearen eta bere berezko izaeraren arteko borrokan erabaki ezinean balebil bezala; Damasok, baina, pisuzko arrazoiak zituen, jakin ere ongitxo baitzekien nola nagusitzen zitzaion, bizikletara igo ahala –Teofilo Mariaren makinan ibiltzen ikasi zuenetik, apenas ibili zen behin edo behin–, erabateko ezinegona. Panorama hura, gainera, are ilunago bihur zitekeen, bere bizikletakideen trebetasuna ezagutua:
‎Nazario ez zen bere apainketa pertsonalean orduak galtzen zituèn gizona; esan ere, esan zitekeen gizon landugabea zela alor hartan, apur bat oihesa, Reginarekiko harremanek, denborarekin, alor hura ere lantzera eraman zuten arren; baina horra: beste gauza bat zen haren bibote oparoa, halako moldez, non, bizarra egiterakoan, minutuak eman baitzitzakeen biboteko iletxoak berdintzen; eta bizarra egiten ez zuenean ere berdin, orduan hatzekin aritzen baitzen, bibotea lisatu eta iletxo bakoitza bere tokian jarri nahian balebil bezala, puntak pittin bat goraka; gero, lanaren emaitza gain gainekoak ikusita, atseginezko irritxo bat egiten zion bere buruari; esan nahi baita orduan ere halaxe aritu zela Nazario Orbe, hain zegoen harro bere biboteaz, antza...; lana bukatutzat eman zuenean, baina, ez zion bere buruari irririk erakutsi; areago: ispiluak islatzen zuèn irudiak ez zuen ohiko harrotasunik adierazten, inondik ere; Nazariok, beraz, beste zerbait behar zuen buruan; Nazario, izan ere, ez zen motza; une hartan, gainera, ez zuen disimuluan ibili beharrik, bakar bakarrik baitzegoen komunean, ispiluaren aurrean; gero, ezpainak mugitu zituen, baina hotsik gabeko mugimenduan, aurrez aurre zuenari hizketan ariko balitzaio bezala, begiak begietan iltzaturik:
‎Bazirudien, beraz, marrazkirik ezean, zibaren dantzaldiek ezabatzen zituztela Gabinoren pentsamendu eta sentimendu negatiboak, Gabinoren eta zibaren artean indentifikazio prozesu bat izango balitz bezala, zeinaren bidez Gabinok zibari pasatzen baitzizkion bere kezkak eta estualdiak, zibak, gero, dantzaldiaren jirabirek eragindako indar zentrifugoaren bidez kanporatzen zituenak, Gabinoren barrura halako lasaitasun bat ekarriz... harik eta, hilabete pare bat igarota gero, Gabinok arkatza eskuan hartu eta orri zuri baten aurrean jarri zen arte; egin zituen hamar minutu jarrera hartan, hogei minutu, ordubetea... Gabinoren keinuei erreparatzen ari zitzaièn balizko ikusle bat berehala ohartuko zen minutu haien tentsioaz –arkatzari eusten ziòn eskuak mugimendu azkarrak egiten zituen, egin orduko desegiten zituenak, lehen marra egin nahi eta ezinean balebil bezala, arkatza orrira hurbildu ahala urruntzen baitzuen–, zalantzek Gabino erdibituta zuten seinale; Gabinok, izan ere, bere joera hura zuen, alde batetik, marrazkiak –marrazkitxoak– egitera bultzatzen zuena eta bere istorioak kontatzera, berari ateratzen zitzaizkion bezala, aitarengandik bereiz; bestetik, baina, gogoan behar zuen aitaren jarrera gogorra –" Lehen egiten ... Gabinoren betartea eta arkatzari eusten ziòn eskuaren mugimenduen maiztasuna; lehenengoari dagokionez, nabaria izan zen nola Gabinoren betartea pasatu zen, pixkaka, kemena adieraztetik –ez al zen, bada, aita gorrotatzeko gai zena bere bide propioari ekiteko gai izango? – kemen arrastorik ez adieraztera; esku mugimenduei dagokienez, berriz, gero eta urriagoak egin ziren, Gabinok arkatza alde batera utzi eta eskua orri gainean pausatu zuen arte... baita, jarraian, orria eskuan hartu eta lau zati egin ere, hirak eta suminak hartutako hiruzpalau segundoko erreakzioan.
‎–Eta berak bizkarra hautsi dit! –esan zuen Teofilo Mariak, keinu esanahitsu batean, besoa atzera eraman nahi eta ezinean balebil bezala.
‎Eta Euzkadik ikurrina du bandera, eta euskara du hizkuntza, Primo de Riverak bestela nahiko lukeen arren! –eta, alde batera eta bestera so egiten zuela, balizko etsai baten atzetik balebil bezala, eskua paparrera eraman eta papar barrutik lepoko bat atera zuen, zintzilik bi dominatxo zituena, Jainkoaren bihotzarekin bata, eta ikurrinarekin bestea, Gabinori esaten zion bitartean–: Hemen Jaungoikoa eta hemen ikurrina:
‎ez dugu ulertzen; eta izebak: nik ere ez... eta isilik geratzen zen, hitzik gabe geratzen zelako, ausaz, edo guztiz bestela, bai baitzirudien ezen, ahoa isildu arren, begiekin hizketan jarraitzen zuela, errealitate ezin esana esateko azken ahaleginean balebil bezala, atsedenak eta esperantzak hartutako begien mintzoaz –ezer espero gabe guztia espero zuelako jada, menturaz–, konfiantzazko abandonuaren mintzoaz: nik ez dakit, baina badakit Jainkoak badakiela, eta Jainkoaren eskuetan nago...
‎Duela gutxi ezagutzen zuten elkar, eta, bitxia izan arren, une hartan ohartu zen azken aste haietan ibilera mantsotu zuela. Astiroago luzatzen zuen pausoa kalean, memorian zerbait finkatu nahian balebil bezala. Eta ez zen Felix bakarrik, agurearen mina baizik, heriotza eta bizitza.
‎Bere barneko fauna; eta bere gorputza, fauna hark habitatzen zuen oihana. Eta, hala ere, apenas entzuten zen soinurik ohian hartan, tigrea ehizan dabilenean bezala, lurra apenas zapaldu gabe. Mindalliren ahotsa berritu zuen:
Emaitza gehiago eskuratzen...
Aldaerak
Lehen forma
Taula kopiatu
balebil 189 (1,24)
ibiltzea 29 (0,19)
balebiltza 26 (0,17)
bagenbiltza 9 (0,06)
balebilkio 9 (0,06)
banenbil 9 (0,06)
dabilena 6 (0,04)
dabilenean 4 (0,03)
balebilkit 3 (0,02)
balebilzkio 3 (0,02)
dabiltzanean 3 (0,02)
balebilzkit 2 (0,01)
dabilenak 2 (0,01)
dabiltzanentzat 2 (0,01)
ibiliz 2 (0,01)
ibiltzen 2 (0,01)
balebilzkizu 1 (0,01)
bazenbiltza 1 (0,01)
dabiltzanak 1 (0,01)
dabiltzanek 1 (0,01)
ibili 1 (0,01)
ibilietan 1 (0,01)
ibiltzeko 1 (0,01)
zebilenean 1 (0,01)
zenbiltzatenean 1 (0,01)
Argitaratzailea
Konbinazioak (2 lema)
Konbinazioak (3 lema)
Urtea

Bilaketarako laguntza: adibideak

Oinarrizko galderak
katu "katu" lema duten agerpen guztiak bilatu
!katuaren "katuaren" formaren agerpenak bilatu
katu* "katu" hasiera duten lema guztiak bilatzen ditu
!katu* "katu" hasiera duten forma guztiak bilatzen ditu
*ganatu "ganatu" bukaera duten lema guztiak bilatzen ditu
!*ganatu "ganatu" bukaera duten forma guztiak bilatzen ditu
katu + handi "katu" eta "handi" lemak jarraian bilatu
katu + !handia "katu" lema eta "handia" forma jarraian bilatu
Distantziak
katu +3 handi "katu" eta "handi" lemak 3 elementuetako distantzian bilatu
katu +2 !handia "katu" lema eta "handia" forma 2 elementuetako distantzian bilatu
katu +2 !handi* "katu" lema eta "handi"z hasten diren formak 2 elementuetako distantzian bilatu
Formen konbinazioa desberdinak
bero + handi | asko "bero" lema eta jarraian "handi" edo "asko" lemak bilatu
bero +2 !handi* | !asko* "bero" lema eta jarraian "handi"z edo "asko"z hasten diren formak
!bero + handi|asko|gutxi|txiki "bero" forma eta jarraian "handi", "asko", "gutxi", "txiki" lemak
Ezaugarri morfologikoekin
proba + m:adj "proba" lema eta jarraian adjketibo bat
proba +2 m:adj "proba" lema eta bi hitzetako distantziak adjektibo bat adjketibo bat
bero + handi|asko + m:adi "bero" lema jarraian "handi" edo "asko" eta jarraian aditz bat
proba + m:izearr-erg "proba" lema eta ergatibo kasuan dagoen izen arrunta

Ezaugarri morfologikoak

KATEGORIA
adb adberbioa
adi aditza
adilok aditz-lokuzioa
adj adjektiboa
det determinatzailea
ior izenordaina
izearr izen arrunta
izepib pertsona-izena
izelib leku-izena
izeizb erakunde-izena
lbt laburtzapena
lotjnt juntagailua
lotlok lokailua
esr esaera
esk esklamazioa
prt partikula
ono onomatopeia
tit titulua
KASUA
abs absolutiboa
abl ablatiboa
ala adlatiboa
ban banatzailea
dat datiboa
des destinatiboa
erg ergatiboa
abz hurbiltze-adlatiboa
ine inesiboa
ins instrumentala
gel leku-genitiboa
mot motibatiboa
abu muga-adlatiboa
par partitiboa
psp postposizioa
pro prolatiboa
soz soziatiboa
MUGATASUNA/NUMEROA
mg mugagabea
ms mugatu singularra
mp mugatu plurala
mph mugatu plural hurbila
ADITZ MOTA
da da
du du
dio dio
zaio zaio
da-du da-du
du-zaio du-zaio
dio-zaio dio-zaio
da-zaio da-zaio
du-dio du-dio
da-zaio-du da-zaio-du
da-zaio-du-dio da-zaio-du-dio

Euskararen Erreferentzia Corpusa Euskararen Erreferentzia Corpusa (EEC)
© 2025 Euskaltzaindia