|
2000
|
|
|
Hi ere sasoian hago oraindik. Karriketan gerla eske
|
dabiltzan
neska puskak ikusita, ez haiz Kristinaz eta mutikoaz etxean penatzen gelditzeko bezain ergela izanen, ezta. Baina horretan nondik non izanen baduk, zerbait egin beharra zagok itxura hobea emateko.
|
|
2001
|
|
|
Hiru bostak bitartean eta beste hainbeste bostetatik seietara. Eta zazpietan UBIn
|
dabilen
neska bat ere bai, baina astearte eta ostegunetan soilik.
|
|
|
Marcos, Maria eta Lucas idazten ari ziren, idaztea gauza naturala balitz bezala: Maria sukaldean, trenean batetik bestera
|
zebilen
neska baten ipuina. Lucas egongelan, piramideez, txokolateaz eta zortzimilako mendiez.
|
|
2002
|
|
|
Horrelakoxea dugu Mari Jesus Iartzak euskaratu duen liburu honetako protagonista nagusia, drogaren atzaparretan erori eta menpekotasun horri aurre egin nahian
|
dabilen
neska gaztea. Aske izan nahi du Olgak, Maria Dolors Salat i Torrasek idatzitako idazlan honen protagonista nagusiak.
|
|
|
Eskuka
|
ibiliko
neska Ameana, hamar mila eske dator, hamar mila! Sudur motzekoa bera, Formiano
|
|
2003
|
|
|
Idoiaren sutsu aldia, ordea, baretu egin da aspaldi honetan. Jonek xamurrago sentitu du, bareago; eta berotasun bila baino areago, bakardadea berdindu nahian
|
dabil
neska, burua, orain bezala, lagunaren sorbaldaren gainean jartzen duenean.
|
|
|
Ez du gizonezko bakar baten begietara zuzen begiratzen. Gauza bera Peruren seme idealei dagokionez, horiek ere ez dute neskatxekin elkarrizketarik izaten, eta are gutxiago" Katuba saguaren zain legez" senargai bila
|
dabiltzan
neska arinekin. Gurasoek hartu behar dute lehenik eta behin seme alaben kastitatea ondo gordetzeko ardura, beren ibilerak eta lagunarteak ondo zainduz.
|
|
2004
|
|
|
" Ariman ere/ egiten du euririk... " Kontrastea, olgetan
|
dabiltzan
neska mutikoek egiten dute, euri potxingoetan saltoka anitz koloretako aterki eta ziraz. Gandiagak aski zuen ume batzuen jolasa edo egun argi pixka bat" izatearen poza" berrirabazteko.
|
|
2005
|
|
|
Hobeto dastatu du Madokaren hurbiltasuna. Kalean ere patxadaz begietsi du inguruko jendea; espaloi zabaletatik bizikletaz doazen exekutiboak; hogei bat zentimetroko zolen gainean orekari mirariz eutsirik
|
dabiltzan
neska modernoak, denak antzerakoak: gona estuak edo bakeroak, lastozko kapelak, jantzi deigarri eta koloretsuak, aurpegia pastel baten moduan margotuta, begiak batez ere, solariumetan azala beltzaranduta, burua ezin arinago eta hutsagoa izatearen itxuraz; etengabeko barre algaran doazen mutil nerabeak; jakina, zelan ez, komikietatik atereak diruditen marinel uniformedun neskak...
|
|
2006
|
|
|
Antzezleak, honokoak izan daitezke: arnasa hartu ezinik
|
dabiltzan
neska mutikoak, eta Lurra, Merkurio, Artizarra, Marte, Jupiter, Saturno, Urano, Neptuno eta Pluton irudizkatzen dituztenak. Halere, 13 lagunentzako pentsatutako antzerki lana den arren, antzezlanean parte hartzen duten haurren kopurua nahi adina handitu daiteke, aldaketa txiki batzuk eginez gero.
|
|
|
Hura asasinatu baino hamar bat urte lehenagoharen familia osoa ezagutu nuen. Euskal Filologiako gure ikasgelan Yoyesen anaiabatekin
|
zebilen
neska bat zegoen eta nahiko lagunak egin ginen. Garai hartanYoyes Amerikan bizi zen, borroka armatua uzteko erabakia hartu eta gero.
|
|
|
– Zer uste duzu? Zurekin zoratuta
|
zebilen
neska hura naizela? –Asunen berbei, kearekin batera, halako ironia ukitua darie.
|
|
2007
|
|
|
Borrokan
|
dabil
neska bere buruarekin, negarrari aukerarik ez uzteko. Isilik geratu naiz eta ez dakit zergatik.
|
|
2008
|
|
|
uste nuen gaua ez
|
zebilela
neskatan
|
|
2009
|
|
|
(?) Ada pozik zegoen: egongo ez zen, bada, baldin eta, aitaren borondatearen gainetik, ikuskizun paregabe hura ikusi bazuen!; poz hura, gainera, nabaritu egiten zitzaion, baita etxeko automobilean hiri inguruko airedromorako bidean zihoanean ere, berritsu
|
baitzebilen
neska, mutilei. Domingori batez ere, hegaldiari buruzko milaka galdera egiten zizkiola, pilotuak bolante bat ote zerabilen, autoetan bezala, edo eskutoki bat, bizikletetan bezala; hondarrezkoa ote zen hiri inguruko airedromoko pista, hondartzakoa bezala; abioi bat Everesteraino igo zitekeen ala ez; zergatik Gaztelako errotek ez zuten hegan egiten, helizeak bazituzten?; airedromora iritsi zenean, berriz, eta abioia eta pilotua ikusi, halako desilusioa sentitu zuen, pilotuarekin batez ere:
|
|
|
Prostituzio kontuotan ere desberdin
|
dabiltza
neskak eta mutilak. Putetxerako irrika mutilen artean nagusitu izan da orain arte, ez nesken artean.
|
|
|
Espainia aldean maniobretan
|
dabilela
neska laguna hil egin da. Lurperatu dute.
|
|
|
Efrenek aukeratu zuen neska ez zuen maite. Izan ere, saioak iraun zuen denboran harremanetan izan zen, ez kastuak nago, jendartean galderak egiten omen
|
zebilen
neska batekin. Eta bada zirkulazioan bideo bat non egiaztatzen den afera.
|
|
|
(•) Ada pozik zegoen: egongo ez zen, bada, baldin eta, aitaren borondatearen gainetik, ikuskizun paregabe hura ikusi bazuen!; poz hura, gainera, nabaritu egiten zitzaion, baita etxeko automobilean hiri inguruko airedromorako bidean zihoanean ere, berritsu
|
baitzebilen
neska, mutilei –Domingori batez ere– hegaldiari buruzko milaka galdera egiten zizkiola, pilotuak bolante bat ote zerabilen, autoetan bezala, edo eskutoki bat, bizikletetan bezala; hondarrezkoa ote zen hiri inguruko airedromoko pista, hondartzakoa bezala; abioi bat Everesteraino igo zitekeen ala ez; zergatik Gaztelako errotek ez zuten hegan egiten, helizeak bazituzten...; airedromora iri... izan ere, gizon eder galant batekin topo egitea espero zuen –balleteko dantzari gizonezko bat, adibidez, Enrico Carusoren ahotsa zuena–, baina han ez zuen gizon eder galantik ikusi, burusoil itsusi bat baizik –aita ere burusoila zuen, baina aitarena beste gauza bat zen, inondik ere! –, bulldog baten antza ere hartu ziona, hain zuen sudurra sartua, hain handia ahoa, eta hain zakarra ahotsa:
|
|
2010
|
|
|
Maitemintzearen gisako zerbait da. Egun batez, karrikan
|
zabiltzala
neska bat ikusi eta gustatu egiten zaizu. Orduan, zure buruari" baina nola demontre gustatzen zait oraindik ez badut berarekin hitz egin" galdetuko diozu, baina ez dauka bueltarik.
|
|
|
ondo gogoan dun nola egon hintzen, burua haren magalean jarrita, ez zain ahaztu haren samurtasuna hire ilea laztantzean. Oihu arrotz batzuk ekarri dizkin lainoak une horretan, eta, estreina ageri ez baziren ere, ahotsen jabeak inguruan jolasean
|
zebiltzan
neska mutiko batzuenak zirela ikusten utzi din. Haiei begira geratu haiz, tarteka behe lainoak ezkutatzen zituela, eta sakelakoa atera eta argazki bat egin dien, hain zen ederra argia une horretan?, eta berehala beste bat.
|
|
|
izenburua eta eleberri laburra zela. Liburu denda ezagun batera sartu eta harat honat
|
zebilen
neskari galdetu nion liburuaz. " Hori psikologian; autolaguntza sailean, goiko pisuan".
|
|
|
" Hori bai, gehiago luzatzen du azken eguneko festa. Dantza batean ibili omen zineten."" Oso pozik geunden, Mary Ann."" Eta Ekonomia eskolan zurekin
|
ibilitako
neska bat hurbildu omen zitzaizun sinpatia handiz."" Josebaren fantasiak", esan diot. Kaweahren ondoan geunden ordurako, eta etxerantz egin dugu, aldapa gora.
|
|
|
Denborak leunki egiten zuen aurrera, ziba batek bezala jiratuz. Baina, abuztuaren hasierarekin batera, lokartua zirudien zibak zirkin egin zuen, eta liskarra sortu zen Adrianen eta zerrategiko eskolan
|
ibilitako
nesken artean. Agerian geratu zen orduan egia zaharra:
|
|
|
Bob Esponja bilakatu da Clan TVE katearen arrakastaren ikur. Marrazki bizidunetako kantak ahoz aho
|
dabiltza
neska mutiko askoren artean. Guraso eta hezitzaile askok gustuko duten programa da, entretenitu ez ezik balio positiboak jorratzen dituelako.
|
|
2011
|
|
|
Miss lehiaketak albo batera utzi gabe, ordea, beste kasu bat ekarri nahi dut hona. Conexión Samanta saioan jaso zuten, Cuatro katean, Dominikar Errepublikan egiten den nazioarteko lehiaketa, nolabait esatearren, berezia.Parte hartzaileak ez dira ohiko missak, hogei urteren bueltan
|
dabiltzan
neska pinpirinak; mini miss ak baizik, zazpi zortzi bederatzi urteko neskatoak, helduen erreplika nanoak, beren jantzi, hauts, ibilerekin. Ez dakit Jon Mirandek zer esango lukeen, baina, estomaka itzulipurdikatu zitzaidan niri.
|
|
|
Distirak distira, ordea, jiratu denean bere aurrean topatu duen neskaren kulotarenak liluratu du areago, bere urdin elektriko eta ukitu antza leunaz. Taupada neurgailuaren sentsorea atzetik lotu ezinean
|
zebilen
neska, bularretakoaren hesgailuarekin trabatuta, nonbait, eta laguntzeko eskatuko ziola imajinatzen aurkitu du bere burua, galtzazpietan?: berea ere, neurgailua?
|
|
|
Eguneroko moduan, irakaslea daukat aurrez aurre eserita, eta, pasilloaren beste aldean, unibertsitatean ikasle
|
dabiltzan
neska koadrila. Hizketan hauek, egunero bezala.
|
|
|
– Hori hobeto dago. Zelan
|
gabiltza
neska kontuetan?
|
|
|
Beste era batera jokatzen zuen: Zelan
|
zabiltza
neska kontuetan. Baduzu?
|
|
2012
|
|
|
Deskuiduan komunetan erretzen bazenuen, bazekiten nola jokatu. Bazekiten zer egin mutilen atzetik
|
zebilen
neskarekin. Baina ez zekiten zer egin lagunik ez zuen neska arraro batekin, nirekin.
|
|
|
Mojek dantza egiteari uzteko esaten ziotenean bakarrik asaldatzen zen. Egia esan, ez dakit zergatik debekatzen zioten, ez zion inori kalterik egiten pasilloan gora eta behera
|
zebilen
neska kaskarin hark.
|
|
|
Valence izeneko omnibus gidari batek adierazi zuen halaber Senako ferry batean ikusi zuela Marie Rogêt, delako igandean, gazte azal ilun batekin. Berak, Valencek, ezagutzen omen zuen Marie, eta ezin zuen nahastuta
|
ibili
neskaren nortasuna zela-eta. Basoan aurkitutako gauza guztiak identifikatu zituzten Marieren familiartekoek.
|
|
|
—Chrysostomeren gaia atera duzuela, Biran, aspaldi esan nahian nenbilen. Maxa hori joan eta etorri
|
dabil
neskekin, baina ez zaio aldaketarik sumatzen. Estrategia aldatu genuke.
|
|
|
Titanic erraldoi hark bere lehen itsasaldia egin behar zuela, Europatik abiatu New Yorkera iritsi, eta bikote dirudunak bertan joateko erabakia hartu omen zuen, Ibarrako neskatoa laguntzaile zutela. Kontua da igande arratsalde hartan bertan Tolosan paseoan
|
zebilela
neska talde bat. Haietatik bat Ibarrako neskaren ahizpa.
|
|
2013
|
|
|
Malkormendiko ipuruketan Axine
|
dabil
neska mutil mordoxka bakoitzari zer ipuru moztu eta zein utzi esaten. Xemen nerabea ondo ondoan jarri zaio eta alde guztietara jarraitzen dio amestutako aukeraren zain:
|
|
|
Lehen itxura fisikoaz erakartzen zituen emakumeak, baina jadanik ez hainbeste, behin baino gehiagotan bidali zuten popatik hartzera eta. Errefuxiatu izateak anbienteko neskak erakarri egiten zituen oraindik, nahiz eta ospe ona desitxuratuta zegoen, baina bertoko giroan
|
zebiltzan
neska batzuek hori baino gehiago nahi zuten, hierarkian gora zeuden gizonei begiratzen zieten soilik. Bere neska xarmantaren kasuan ezetz uste izan zuen, baina orain goragokoekin harremanetan zebilela argi zegoen.
|
|
2014
|
|
|
Tailerraren arduradun jardun den Eñaut Uruburuk idatzi eta zuzendu du gazteen 7 aulki obra. Maddi da protagonista, “eserleku bat aurkitzeko ahaleginetan”
|
dabilen
neska.
|
|
|
Ez. Baina Beasainen ikusi nuen euskal dantzak egiten
|
ibilitako
neska batek estudioa jarri zuela. Kontxi Aranburu zen, ordiziarra.
|
|
|
Neskak dantzan ikusi nituen. Dena emanda
|
zebiltzan
neskak zeuden lehen lerroetan, jauzika, oihuka, eta kontzertuari arreta beste modu batean jartzen ziotenak atzerago.Oholtza gainean zeuden musikariei idoloak bailiran begiratzen zieten neskak ikusinituen, kantu guziak hitzez hitz errepikatzen zituzten neskak, zigarroak erre etagaragardoak edaten zituztenak, kamera aurrean keinuak egiten zizkidaten neskaketa kamera ekiditen saiatzen zirenak.... Desioz begiratzen zien baten bat ere bazegoelaesango nuke (Garaialde, 2013).
|
|
|
Neskek sartu behar zuten etxera" arratseko zeinua gabe". Ez zen destenorez kanpoan
|
ibiltzen
neska onestik. Edo familia onekotik.
|
|
2015
|
|
|
Bestalde, egoera batzuk uste dut hobeto azaltzen direla adibideen bitartez. Horrela, irakurlearekiko identifikazioa errazagoa dela ere iruditzen zait.Erlazio eta eredu tradizionaletatik aske izan guran
|
dabilen
neska bat da narratzailea. Baina baditu kontraesanak.Bai.
|
|
|
Horrek, berez, ez du zertan txarra izan. Jazarpena sufritzea, aldiz, txarra da, eta ikusten
|
gabiltza
neska gazte askok egoera horiek normaltasunez bizi dituztela. Sexu jazarpenari buruz nabil hitz egiten, batez ere; txutxu mutxuei eta fama txarra zabaltzeari buruz.
|
|
|
" Animalia gosetua hiltegian" psikiatrikoan egunean gosea eragiten dioten zazpi zortzi pilula hartzen ditu eta etxeko zapatiletan joaten da talde terapiara gero. Azkenik," itzalean itsatsirik dauzkan harriak arrastaka daramatza" eta bizitzaren puzzlea osatu nahian
|
dabilen
neska gaztea da," iraganeko konkistatzaileen arrastoak" gogoratuz baina bidea eginez.
|
|
|
«gure helburua ez da donostiarren aurkari izatea. Nire iritziz, goian egon behar luke Donostiako taldeak, eta gu, maila bat beherago, eta azpiko mailetan
|
dabiltzan
neskak hor mugitu. Harrobi lana egin nahi dugu, Gipuzkoako harrobia egin.
|
|
|
Bai, esan zuen Bankes jaunak, horixe jarraituko zuela, eta belardiaren bukaerara iritsi eta Londresen gaiak aurkitzeko zailtasunik ba ote zuen ari zitzaionean galdetzen, biratu eta Ramsaytarrak ikusi zituzten. Hori da beraz ezkontza, pentsatu zuen Lilyk, senar emazteak pilota bat botatzen
|
dabilen
neska bati begira. Hori adierazi nahi zidan Ramsay andreak lehengo gauean, pentsatu zuen.
|
|
|
Hotsez eta mugimenduz bete da umezurztegia, gora eta behera
|
dabiltzan
neska mutikoen urrats urduri eta jolas bihurriez. Alde egiteko behar sakona sentitu du Martinek, ahalik eta urrutien, jakin arren, itsasoak barrura arrastaka daraman txalupa baten antzera, korronteak berriro ere ekarriko duela portu horretara.
|
|
|
duen Regarde la mer izeneko filma oroitzen dut, bere baitan eszena higuingarri parea zuena: alderrai
|
dabilen
neska gazte batek, etxalde batean bakarrik bizi den emakumeari baimena eskatzen dio bere lorategian akanpatzeko. Honek, etxera gonbidatzen du eta bere komuna uzten, bainu bat har dezan, premia ederra du eta.
|
|
|
Antza, ez zen eragozpenik berarentzat, itsusia eder eta gaitza erraz bilakatzeko ahalmen berezia zuen. Zalantzarik gabe, bera bezalakoa zen bila
|
nenbilen
neska laguna, ia emakume ideala. Akats bakarra aurkitu nion:
|
|
|
Eta sozializatzeko bidean
|
dabiltzan
neska mutilen artean ikaragarrizko indarra eta eragina dabe gaurko teknologia barriek; ume eta gazteen eguneroko ezinbesteko arnasa eta bizi indarra dirala esan geinke.
|
|
|
Sari ugari jaso ditu proiektuak; 2012ko dokumental interaktibo onentzat jo zuten (World Press Photo). 5 urtean Guatemalako mara bandetan
|
ibilitako
neska baten istorioa kontatzen du. Erdialdeko Amerikako eremu apalenetan haztea zer den irudikatzen du protagonistak, indarkeriaren aurreko babesik eza eta hura desagerrarazteko ahaleginak agerian utziz.
|
|
|
Bertso eskoletara salto eginez, arreta deitzen duen fenomeno bat badela ikusiko dugu. 2014ko Bertso Egunean eskaini zen «Zergatik Wally?» bideoan azaldu bezala, bertso eskolan
|
dabiltzan
neska mutilen kopurua bertsua da. Eskolartekoetan mutilak gehiago izanagatik, aldea ez da hain nabarmena.
|
|
|
—Eta ez zara zu hemen inguruan jira bueltaka
|
dabilen
neska bakarra, jakin dezazula.
|
|
|
—Hori da dagoena, Kitty. Ez bazaizu gustatzen, hemen bueltaka
|
dabiltzan
nesketako bati emaiozu. Perlek itxaron dute.
|
|
|
Ihauteriako lehen eguna hartzarena izaiten da," la diada de l' Os". Noizbait hartz bat ausartatu omen zen herriko plazaraino eta han
|
zabiltzan
neska gazte guzien ondotik ibili. Aspaldiko ipuin horrek ekarriak omen ditu oraino ere beti berdin kartsuki egiten diren ospakizunak.
|
|
|
" Gure Üheitz bazterreko herrian, bagünian bardin etxeko jaun bat, alhaba ezkuntzeko ziana. Hor ere hiru gazte
|
bazabiltzan
neskaren ondotik. Bat ezin haitatüz, aita ezkongeier holaxe mintzatü zaizien:
|
|
2016
|
|
|
Neure burua engainatu nuen. Maiatzeko lehen egunetan, Italiara itzuli nintzenean, udaberria loraldi erdian aurkitu nuen, Alessandria eta Piacenza arteko belardiak hori ugariz zipriztinduta, Emiliako landetako errepideetan bizikletan hanka besoak agerian zituztela
|
zebiltzan
neskak, Ferrarako harresietako zuhaitz handiak hostoz jantzirik. Igande batez iritsi nintzen, eguerdi aldean.
|
|
|
Zer, harro
|
zabiltza
neska berriaren aurrean?
|
|
2017
|
|
|
Larry: Musikan gertatzen den moduan, adibide bat jartzearren, honetan ere mutil gehiago
|
gabiltza
neskak baino. Horrek, noski, edukian isla du.
|
|
|
Eskuz egindako jertseak itzel saltzen ziran, ez zan bat bera be gelditzen. Hortik aparte, lantegian beste era bateko erropak egiten genduzan, eta horretarako, gugaz Gernikan
|
ibilitako
neska bat eroan neban: Arantza.
|
|
|
Batelariak arraunlariak ziren ofizioz, baina ez kirolariak. Haien lekukoa hartuz, ordea, asko dira gaur egun arraunean
|
dabiltzan
neskak. Emakumeen arraunaren hastapenez, ibilbideaz eta etorkizunaz aritu da Zunzunegi, gustura asko.
|
|
|
Bai, bitarte horretan, 2008an eta 2009an, nirekin bateletan
|
zebiltzan
neskak Hondarribira joan ziren traineruan ibiltzera. 2010ean, dena aldatu zen, zuzendaritzan ere jende gaztea sartu zen, eta aldaketa asko egon ziren klubean.
|
|
|
Eztarrian sentitzen nuen barrea eta arratsaldea zeharka jaisten zen zuhaitzetan jarri nituen begiak, arratsaldea eta txoriak eta igeri zebiltzan mutilak gogoan hartuz. Baina hala eta guztiz ezin nuen hura gelditu eta orduan konprenitu nuen hura geldiarazteko gogor saiatzen banintzen negarrez hasiko nintzela eta lehen ere izana nuen beste pentsamendu hartan pentsatu nuen alegia ezin izango nintzela birjina izan, hainbeste zirelarik itzal artetik
|
zebiltzanak
neska ahots eztiekin xuxurlatzen txoko itzaltsuetan luzatzen eta handik ateratzen ziren hitzak eta perfumea eta begiak sentitu bai baina ikusten ez zirenak, baina hain erraza bazen hura egitea ez zen ezer izango eta ezer ez bazen, zer nintzen ni eta orduan Mrs Blandek esan zuen, «Quentin. Gaixo al dago, Mr MacKenzie?», eta orduan Shreveren esku gizenak nire belauna ukitu zuen eta Spoade hizketan hasi zen eta nik utzi egin nion hura geldiarazten saiatzeari.
|
|
|
Hala da bai. Neronek ere mila aldiz esan izan diot Mikeli alferrik
|
zebilela
neska hari begira, han ez zegoela ezer egiterik, beste batentzat zirela Natiren gogoak.
|
|
|
Jada gaztea den haurra nazkatu da psikoanalistak inposatzen dizkion gauzekin: ez egin botaka, debekatuta dago; ez
|
ibili
neskekin, sendatu nahi baldin baduzu; ez atera bikainak institutuan, nahiz eta nire alaba zu bezalakoxea den.
|
|
|
Nolakoak izan ziren hasierak. Egia esan, era oso sinplean. Herri kirolen munduan
|
zebilen
neska bat ezagutzen genuen Aresoko nire lagun Itxasok eta biok. Festa batean ginela hitz egiten hasi, eta probatzera animatu ginen.
|
|
|
Barregarria zen. Alberro matxista hutsa zen, gustu txarreko iruzkinak egiten zituen, eta ez zen disimuluan
|
ibiltzen
neska politak ikusten zituenean. Baina, Txuekak noizbait erran bezala, egiak ez zuen garrantzirik halakoetan.
|
|
2018
|
|
|
–Oker nabil, edo beste auzoetan
|
zabiltza
neska lagun bila?
|
|
|
Baina labur geratzen zitzaidan. Bat batean, nire neba, harro harro proletarioa zela aldarrikatzen zuen hura, Unibertsitatean
|
zebilen
neska argi eta nortasun handiko haren ondoan ikusteak txunditu egin ninduen. Nererentzat txikiegia nintzen ni eta seguruenik ez zuen inoiz jakin zein garrantzitsua izan zen bera eredu gisa.
|
|
|
Eta beste irtenbide hura bururatuko zitzaion. Musika bandaren inguruan
|
zebilen
neska tentel hura baliatuz, Ejdaren hainbesteko antza zuena, alabaren tutoretza bermatuko zion ezkontza itxuratu, urrun, azkar, eta handik egun gutxira, ustez Alemanian zegoenean, Ejdarengana etorri, kontuak kitatzera. Suteak, Oyvindek adierazi zuen moduan, erailketaren froga guztiak estaliko zituen.
|
|
|
Zertaz hitz egin nahi zuen Guardia Nazionalak Sophierekin? Berak ezagutzen ez zuen zerbaitetan sartuta ote
|
zebilen
neska. Salaketa faltsuak eta elkarrenganako mesfidantza jaun eta jabe ziren egun zurrunbilotsu haietan...
|
|
|
âEz dugu denborarik atseden hartzeko. Ni hizketan ari naizen denboran, egiozu otoitz Goigoikoari zein infernu beltzeko prin  tzeari, muino inguruan
|
dabiltzanak
neska mutil maiteminduak izan daitezen. Axola handirik gabekoak iruditzen zaizkizun pasarteetan, emadazu abisu.
|
|
2019
|
|
|
Sexu kontuko gauzak eta ekintzak bere izenez ezin dira deitu, deskribatzen dira. Adibidez, Muthila eta neskatua deitu istorioan, etxeko nagusiak ohera joan ziren eta etxeko lanetan
|
zebiltzan
neskari eta mutikoari, oherakoan, sua itzaltzeko agindu zieten. Denbora baliatu zuten jolasteko, neskatoa etzan zen zakuaren gainean, mutikoa gainean eta konturatu ziren zakuaren mutur batek sua hartu zuela.
|
|
|
Zenbatetan etiketatu dugu “emakume bertsolaria” sei laguneko saioetan, emanaldirako deitutako eme bakarra izanagatik? Zergatik ez gara larritzen plazetan kantari
|
dabiltzan
neskak asko direla jakin, eta mikrofono aurrean %100 edo %80 arrak direnean. Zer egin genezake jarrera matxistez jabetu eta bertsolaritza ikuspegi feministarekin eraikitzeko?
|
|
|
Zorionekoak gu ateak botatzera ausartu diren pertsonak bidelagun izan ditugulako: Kristina Mardaras Sedrunengandik hasi (Euskal Herriko bertsolari txapelketan aritu zen lehenbiziko emakumea) eta bertso eskoletan
|
dabilen
neska gaztearenganaino. Edota, Ahalduntze Bertso Eskolaren bidez besteak beste —pertsona, kolektibo zein artista gisa— txikitzen gaituzten joera zein jarrera matxistak identifikatzen eta aldatzeko ahaleginean dihardugulako.
|
|
|
Nondik nora, ordea, halako aldagoia? Eta aldagoi horrek ekarritako haizeak gizonezkoen kapelak eraman zituen, eta ileak endredatuta utzi zituen pozik eta algaraka
|
zebiltzan
neska gazteak: Queirós gora eta Queirós behera, Queirós bazter guztietan.
|
|
|
Harritu ere egin nintzen zein ondo moldatu nintzen ikusita. Errugbian
|
zebilen
neska bat ezagutu nuen, eta hark esan zidan hasteko. Gaur arte".
|
|
|
Halako batean, Zitadelan geunden soldadu talde bat joan ginen Miarritzeko Négresse auzoko dantzaldi herrikoira. Akordeoiak, txistuek eta danborrek alaitu giroan bere gurasoekin
|
zebilen
neska gazte beltzaran ederrak onartu zuen nirekin baltsan aritzeko gonbita, dantza alorrean funtsean arras malestruka nintzelarik eta hala naizelarik oraino. Egiazko heskualdunak... sei hilabete gabe, Maria Luisa eta biok ezkonduak ginen, legearen eta elizaren arabera.
|
|
|
–Zuk uste al duzu gauza bera direla norbaitek kalean edo mendian
|
dabilen
neska bati ahoa estaltzea, zuhaitz batean lotzea eta behartzea, eta deskribatutako egoera: neska bat gizon batekin musuka aritzea, hark hura hartzea eta bortxatzea?
|
|
|
familia batzuetan, emakume guztiak emanak zaizkio lanbide horri, esaterako, juketarren familia estatubatuar ospetsuan?. Alderrai
|
dabiltzan
neska gazteen artean, hurbileko senideek abandonatutakoak izaten dira asko; hasieran eskean ibili, eta kalean bezero bila aritzen dira azkenean. 1857an, Parent Duchâteletek esaten zuen 5.000 prostitutatik 1.441 pobreziak hartaratu zituela; 1.425, seduzitu eta abandonatuak izan zirela, eta 1.255, gurasoek abandonatuak eta baliabiderik gabe utziak.
|
|
|
Hala ere, gizonen eskaerak urriagoak dira emakumeen eskaintzak baino, oro har. Aitak, alaba eman baino gehiago, paretik kentzen du; senar bila
|
dabilen
neska gazteak ez dio erantzuten gizonen dei bati: probokatu egiten du deia.
|
|
|
Amak ez du erreparorik izaten etxeko lanak edo zeregin mundutarrak inposatzeko estudiatzen edo ofizio bat ikasten
|
dabilen
neskari, eta horrek are gehiago lanpetzen du. Gerra garaian, ikusia dut zein itota zebiltzan Sèvreserako prestatzen ari nintzen neska ikasleak, eskolako lanei familia eginbeharrak batzen zitzaizkiela eta:
|
|
|
Baina neure burua Beste gisa baino ezin badut mamitu, nola egingo diot uko nire Niari? Horra hor emakume izateko bidean zalantzan
|
dabilen
neskaren dilema estugarria. Desiratik nazkara, esperantzatik beldurrera balantzaka, nahi duenari uko eginez, oraindik erdibidean dabil haurraren independentziaren eta emakumearen sumisioaren artean:
|
|
|
Iragazkirik gabeko zigarretak erretzearen ordaina, ziurrenik; baina berari halakoxeak gustatzen zitzaizkion. Bera bezalako itsasgizon zaildu bat ezin zen hor zehar
|
ibili
neska mindulinen gauzak erretzen. Zer ez ote zuten pentsatuko Katraponan, kaiko tabernan, bere salerosketa ilunetatik geratzen zitzaion apurra musean jokatzera joaten zenean.
|
|
|
»Parisa iritsi nintzelarik, maletatzar bat herrestan, eta Bordeleko antzerkian aspaldi
|
ibilitako
neska lagun baten helbidea zuen paper mutur zimurtu bat poltsikoan, Parisi puta zahar baten traza hartu nionan, bertan oina jarri eta berehala: haren soineko anpuloso ikusgarrian bildurik, bueltan bueltan harrizko bihotza gordetzen zuena, ez besterik.
|
|
|
Izoztuta, zaintzaile bat ikusi du Lalek, barrutira sartu, neskei ezker besoa hartu eta zenbaki bila, Lalek tatuatutakoa, seguruenera. Bila
|
dabilen
neska aurkitu duenean, arrastaka atera du gorputzen artetik. Nesken aurpegiak aztertu ditu Lalek.
|
|
|
Laleri luze egin zaio presoen ondoan oinez egin duen denbora, 7 bloketik ezagutzen dituenekin berriketan. Tarte guztian, bere begiak bila
|
dabiltza
neska taldeen artean. Leonekin hizketan ari dela, laztu egin zaizkio garondoko iletxoak, baten bat begira duela sentitu du, urduri.
|
|
|
Kanpai hotsekin batera zabaldu zion atea dendarietako batek. Berroegi urteen bueltan
|
zebilen
neska irribarretsua. Barrura sartzeko gonbita egin zion, aterkia uzteko tokia seinalatu eta" Blai zaude" esan.
|
|
|
...ari zela Martak kirik egiten zuen sukaldeko atetik, mutilak estalpean segitzen ote zuen, eta pentsamenduak etortzen zitzaizkion gogora, ezagutu izan zituela bere bizitzan pertsona arraroak, senarrak lan egiten zuen meatzeko ingeniaria esate baterako, Antonio," Antuan" esaten ziotena frantsesa zelako, beti zakurrekin ibiltzen zena, zakurra besterik ez haren bizitzan; edo eskolan berarekin
|
ibilitako
neska hura, beti barrez egoten zena, askotan algaraka, behin batean ia ito arte; edo bere lagun handiena izandakoa, Luzia, mutil gaiztoak bakarrik gustatzen zitzaizkiona. Haiek gogoan hartu, eta galde egiten zion bere buruari Miguelen iloba ere klase horretakoa ote zen, normala ote zen egun osoa estalpean pasatzea bere zorioneko barkuarekin, askotan txistuka, beti doinu bera, eta denengandik ihesi, inori hitzik egin gabe, ez Migueli, ez berari, eta ez langileei.
|
|
|
Ez dakit zer den hirurogeita bost urteko belaunak edukitzea, hirurogeita bost urteko indarra, ardurak, entusiasmoa, testuingurua... Baina uste dut lortu behar dugula plazan
|
gabiltzan
neska batzuek behintzat irautea luze, normaliza dadin emakume bertsolari helduaren figura".
|
|
|
Zurrumurru hori oilategian
|
zebiltzan
nesken algarekin nahastu zen nire belarrian gizonak ipur-mamiak estutu zizkidanean. Gero erdirago irristatu zuen eskua, eta beherago.
|
|
2020
|
|
|
Arrazoia hori izango zela pentsatzen dut. Aurrean, Txomin Garmendiaren eta nire artean, antolaketan
|
zebilen
neska bat sartzen genuen, euskaraz ez zekiena, eta atzean, beste sei bat bai, eta tartean, badakit Sorozabal bazela. Txomin Garmendiari neska hori gustatu zitzaion.
|
|
|
Litekeena zen ere ikertzaile hetero batek marizorri hitza bera eta kontzeptua ezta ere ez ezagutzea. Marizorria, beti gayekin
|
dabilen
neska, une oro gayez inguratuta dagoena, sarritan gay baten eskola garaiko lagun mina izandakoa, batzuetan gay horrekin ezkutuan edo agerian ere maiteminduta egon dena, gay batekin harremanetan ibili dena ere noizbait, eta kasuren batean gay harekin sexu harremanak ere izatera iritsi dena nork ez du ezagutzen horrelakoren bat. Kasu gehienetan, dena dela eta zorionez, ez da horrelako bihotz haustu... Gayek daukaten dibertitzeko modua atsegin zaio alde batetik marizorriari, baina gainera gayen munduan lasai sentitzen da gizon heteroen enbarazuaz jazarpenaz ez denean eta neska heteroen lehiakortasunaz arduratu gabe.
|
|
|
Eta dena zergatik, eta txinatarrari burusoilak gustatzen ez zaizkiolako. Hortik atera kontuak zenbateraino
|
dabilen
neska horrekin txoratuta.
|
|
|
Beatriz eta biok elkarrekin ikusten gintuzten, eta Jokin, berriz, noizean behin baizik ez zitzaigun juntatzen. Jendearen zurrumurruak ere iritsi zitzaizkidan; adiskideen arteko lehia sortu zela esaten zuten, betiko lagunak etsaituta
|
genbiltzala
neskaren amodioagatik. Urrundu, urrundu ginen elkarrengandik, baina hoztualdiak ez zuen asko iraun, jendeak ez jakin arren laster adiskidetu baikinen biok.
|
|
2021
|
|
|
De Lancre alde batetik bestera zebilen akelarre hura hobeto ikusi nahian. Halako batean, soka dantza deabruzko batean
|
zebilen
neska batek eskutik hartu eta bere borondatearen aurka biribilean, dantzan, sartu zuen. De Lancrek berehala ezagutu zuen dantza hartara sartu zuena, Graxiana zen, D¨Amouren zerbitzaria.
|
|
|
Behin Ondarraitz hondartzan
|
zebilela
neska mutil lagunekin, olatu handi horietako batek bainu-jantzia kendu zion. Patziku, konturatu ez, eta lasaitasun osoz atera zen uretatik.
|
|
|
Behin, festatik bueltan ilunpetan abarkak lotzen ari zela, norbaitek atzetik heldu eta lurrera bota zuen. Erorketan bizkor
|
ibili
neska, bortxatzaileak esku bat lurrean bermatu zuela baliaturik, are bizkorrago zutitu, eta ihes egin zion oinutsik. Neska hura ere ez zen samurra harrapa  tzeko.
|
|
|
sartu atera
|
dabiltzan
neska mutikoen gorputz biluziak
|
|
|
Hura asasinatu baino hamar bat urte lehenago haren familia osoa ezagutu nuen. Euskal Filologiako gure ikasgelan Yoyesen anaia batekin
|
zebilen
neska bat zegoen eta nahiko lagunak egin ginen. Garai hartan Yoyes Amerikan bizi zen, borroka armatua uzteko erabakia hartu eta gero.
|